Możliwość skorzystania z zaniechania poboru podatku w związku z umorzeniem części kredytu - ugoda bankowa.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanych stanów faktycznych w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

24 stycznia 2024 r. wpłynął Pana wniosek z 21 stycznia 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych. Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 3 marca 2024 r. (wpływ 5 marca 2024 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanów faktycznych (wynikający z wniosku, jak i jego uzupełnienia)

W dniu (…) 2023 r. zawarli Państwo (Pan wraz z żoną B, z którą posiada Pan wspólność majątkową małżeńską) z (...) Bank (…) ugodę do kredytu - nr (...) przy walucie kredytu CHF.

Umowę kredytu mieszkaniowego z przeznaczeniem na potrzeby własne - (…) zawarł Pan z (...) Bank (...) w dniu (…) 2009 roku.

Zgodnie zawartą z umową kredytu pierwszym kredytobiorcą był Pan, drugim Pana żona B. Za zaciągnięty kredyt odpowiadali Państwo wspólnie (posiada Pan z żoną wspólność majątkową), byli Państwo jedynymi kredytobiorcami i odpowiadali Państwo solidarnie za dług.

Za uzyskany kredyt w wysokości (…) CHF - w (...)% całkowitej kwoty udzielonego kredytu kupili Państwo w dniu (…) 2009 r. spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu położone przy ulicy (…).

Pozostałą część (...)% bank zgodnie z udzieloną umową przeznaczył na refinansowanie Pana zadłużenia w innym banku - Kredytu konsumenckiego umowa nr (...).

Na podstawie zawartej ugody z bankiem dokonał Pan w dniu (…) 2023 roku w celu częściowej spłaty kredytu - wpłaty na rzecz banku uzgodnionej kwoty (…) złotych, która została przeliczona na CHF według średniego kursu CHF opublikowanego w tabeli A przez Narodowy Bank Polski w ostatnim dniu roboczym poprzedzającym dzień wpływu środków (… CHF). Wpłacona kwota została zaliczona przez bank na poczet wierzytelności banku z tytułu kapitału kredytu udzielonego na podstawie Umowy kredytu (...) [na dzień poprzedzający sporządzenie Ugody saldo zadłużenia z tytułu kredytu wynosiło (…) CHF; kapitał – (…) CHF, odsetki umowne – (…) CHF].

Wraz z zapłatą przez Pana uzgodnionej kwoty na wskazany w ugodzie rachunek bankowy, bank zwolnił Pana i żonę (jako kredytobiorców) z długu (umorzył zadłużenie, uznał spłatę kredytu) w zakresie kwoty pozostałej do spłaty, stanowiącej różnicę między kwotą salda zadłużenia z tytułu kredytu wraz z odsetkami umownymi – (…) CHF a kwotą zapłaconą , uzgodnioną do wpłaty w ugodzie – (…) zł. Jako kredytobiorcy zwolnienie z długu na podstawie ugody Państwo przyjęli.

(…) 2009 r. kupili Państwo spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego, który to lokal był przeznaczony dla pozostających na Państwa utrzymaniu uczących się w (…) dzieci: w pierwszej kolejności córki oraz także syna, na ich potrzeby mieszkaniowe. Córka została członkiem Spółdzielni Mieszkaniowej i zamieszkała w zakupionym i wyremontowanym mieszkaniu od (…) 2009 roku. Syn korzystał z mieszkania razem z siostrą w okresie nauki - studiów w (...). (…) 2021 roku notarialnie mieszkanie (udziały w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu), przekazali Państwo córce (…) darowizną, a córka darowiznę przyjęła.

Wcześniej nie korzystali Państwo (Pan, ani Pana żona) z umorzenia wierzytelności z tytułu innego kredytu zaciągniętego na własne cele mieszkaniowe i zabezpieczonego hipotecznie, tj. umorzenia kwot kredytu (kapitału); odsetek, w tym odsetek skapitalizowanych i prowizji; opłat niezbędnych do zawarcia umowy kredytu.

Umorzenie części zobowiązania z tytułu udzielonego kredytu przez bank dotyczy wszystkich kredytobiorców.

W dniu (…) 2023 r. zawarli Państwo (Pan wraz z żoną B) z (...) Bank (...) ugodę do kredytu – nr (...) przy walucie kredytu CHF, która skutkuje wygaśnięciem zobowiązania wobec banku w całości po stronie każdego z kredytobiorców odpowiadających solidarnie za dług. Pozostawali Państwo w momencie dokonywania wszystkich czynności opisanych we wniosku we wspólności ustawowej małżeńskiej (od …).

Kredyt z (…) 2009 roku został udzielony przez (...) Bank (...), którego działalność podlegała nadzorowi państwowego organu nadzoru nad rynkiem finansowym - Komisji Nadzoru Finansowego. Bank był upoważniony do udzielania kredytów mieszkaniowych na podstawie prawa bankowego.

Kredyt był zabezpieczony między innymi obciążeniem hipoteki nieruchomości, która była przedmiotem zakupu, tytuł prawny obciążany - spółdzielcze własnościowe prawo do zakupionego lokalu, adres nieruchomości obciążonej hipoteką: (…), numer księgi wieczystej KW nr (…) prowadzonej przez Sąd Rejonowy (…).

Kredyt został zaciągnięty na dwa cele:

-nabycie nieruchomości kredytowanej (lokal mieszkalny) od sprzedawcy z rynku wtórnego (…) - cel główny (w (...)% całkowitej kwoty udzielonego kredytu);

-spłata zobowiązań - refinansowanie, spłata kredytu konsumenckiego umowa numer (...) (pozostała część (...)% kwoty udzielonego kredytu).

Z propozycją podpisania ugody pozasądowej wystąpił (...) Bank (...) na podstawie obowiązujących przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2023 r. poz. 1610 ), orzecznictwa Sądu Najwyższego (…) oraz prawa bankowego.

Stroną podpisanego porozumienia - Ugody jest (...) Bank (...) oraz oboje kredytobiorców – Pan (A) oraz Pana żona B.

Przedmiotem ugody była częściowa spłata kredytu udzielonego kredytobiorcom na podstawie umowy kredytu. Oboje kredytobiorcy zobowiązali się do zapłaty na rzecz banku kwoty łącznej (…) PLN, która została przeliczona na CHF według średniego kursu CHF opublikowanego w tabeli A przez Narodowy Bank Polski w ostatnim dniu roboczym poprzedzającym dzień wpływu środków na konto banku, w terminie siedmiu dni od chwili podpisania Ugody (… CHF).

Wraz z zapłatą przez kredytobiorców kwoty wskazanej w ugodzie we wskazanym terminie na konto banku, bank zwolnił obu kredytobiorców w zakresie kwoty pozostałej do spłaty, stanowiącej różnicę pomiędzy saldem zadłużenia na koniec dnia poprzedzającego dzień sporządzenia ugody: (…) CHF na które składało się: kapitał – (…) CHF odsetki umowne – (…) CHF a kwotą wpłaconą na podstawie Ugody do banku.

Bank umorzył obu kredytobiorcom kwotę łączną (…) CHF kapitału. Jako kredytobiorcy zwolnienie z długu na podstawie ugody Państwo przyjęli.

Kwota umorzonych Panu wierzytelności, w części dotyczącej głównego celu kredytu mieszkaniowego, dotyczyła kredytu mieszkaniowego, zaciągniętego na realizację wyłącznie jednej inwestycji mieszkaniowej.

Pytania (ostatecznie przeformułowane w uzupełnieniu wniosku)

1)Czy w związku z zawartą (…) 2023 r. z (...) Bank (...) ugodą przysługuje Panu zaniechanie poboru podatku na podstawie rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe, od umorzonej przez bank połowy części całkowitej kwoty kredytu mieszkaniowego, dotyczącej głównego celu kredytu mieszkaniowego - zakupu mieszkania, przypadającej na Pana, jako pierwszego kredytobiorcę?

2)Czy od pozostałej umorzonej przez bank części kwoty kredytu mieszkaniowego, dotyczącej drugiego celu kredytu mieszkaniowego - spłaty zobowiązań wynikających z kredytu konsumenckiego, połowy przypadającej na Pana, jako pierwszego kredytobiorcę, zapłaci Pan podatek dochodowy od przychodów z innych źródeł o których mowa w art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?

Pana stanowisko w sprawie (ostatecznie przeformułowane w uzupełnieniu podania)

1.

Pana zdaniem, w związku z zawartą (…) 2023 r. z bankiem ugodą, na mocy której bank umorzył Panu częściowo zadłużenie kredytowe przysługuje Panu zaniechanie poboru podatku na podstawie rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe, od umorzonej przez bank połowy części całkowitej kwoty kredytu mieszkaniowego, dotyczącej głównego celu kredytu mieszkaniowego - zakupu mieszkania, przypadającej na Pana, jako pierwszego kredytobiorcę.

2.

W Pana opinii, od pozostałej umorzonej przez bank części kwoty kredytu mieszkaniowego, dotyczącej drugiego celu kredytu mieszkaniowego - spłaty zobowiązań wynikających z kredytu konsumenckiego, połowy przypadającej na Pana jako pierwszego kredytobiorcę, zapłaci Pan podatek dochodowy od przychodów z innych źródeł, o których mowa w art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Podobne stanowisko zostało przedstawione w interpretacji indywidualnej z 25 października 2022 roku w sprawie nr 0115-KDIT2.4011.458.2022.2.RS.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z treścią art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.):

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 9 ust. 1a ww. ustawy:

Jeżeli podatnik uzyskuje dochody z więcej niż jednego źródła, przedmiotem opodatkowania w danym roku podatkowym jest, z zastrzeżeniem art. 25e, art. 29-30cb, art. 30da-30dh, art. 30e-30g, art. 30j-30p oraz art. 44 ust. 7e i 7f, suma dochodów z wszystkich źródeł przychodów.

Stosownie do art. 9 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy art. 23o, art. 23u, art. 24-24b, art. 24c, art. 24e, art. 30ca, art. 30da oraz art. 30f nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów.

Jak stanowi art. 11 ust. 1 ww. ustawy:

Z przedstawionych przepisów wynika, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlega – co do zasady – każdy dochód osiągnięty przez osobę fizyczną. Zgodnie natomiast z definicją dochodu jest nim nadwyżka przychodów ze źródła nad kosztami jego uzyskania. Pojęciem pierwotnym dla dochodu jest więc pojęcie przychodu. Ten z kolei definiowany jest przez ustawodawcę, czemu dał wyraz w art. 11 ust. 1 ww. ustawy, jako otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Niemniej jednak z definicji tej wywieść można również, że za przychody podatkowe mogą być uznane tylko takie świadczenia, które są określonym przyrostem majątkowym (zarówno zwiększającym aktywa, jak i zmniejszającym pasywa) o charakterze definitywnym, niemające charakteru zwrotnego.

O uzyskaniu przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym do osób fizycznych można więc mówić w każdej sytuacji gdy podatnik – czy to na skutek otrzymania określonych wartości majątkowych (środków pieniężnych, świadczeń w naturze czy też innych nieodpłatnych świadczeń), czy też gdy na skutek określonego zdarzenia powodującego zmniejszenie jego zobowiązań wobec innych podmiotów – uzyskuje określone przysporzenie majątkowe.

Wskazać również należy, że dla celów podatkowych przyjmuje się – co znajduje potwierdzenie w orzecznictwie – że pojęcie nieodpłatnego świadczenia, o którym mowa w art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ma szerszy zakres niż w prawie cywilnym. Obejmuje ono bowiem wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu, lub te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze, których skutkiem jest nieodpłatne, to jest niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu, przysporzenie majątku tej osobie, mające konkretny wymiar finansowy.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych wyraźnie rozróżnia źródła przychodów oraz sposób opodatkowania dochodów z poszczególnych źródeł.

Stosownie do przepisów tej ustawy odrębnym źródłem przychodów są określone w art. 10 ust. 1 pkt 9 – inne źródła.

W myśl art. 20 ust. 1 ww. ustawy:

Użycie w powyższym przepisie sformułowania „w szczególności”, wskazuje, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy. O przychodzie podatkowym z innych źródeł będziemy mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe.

Przystępując do oceny skutków podatkowych umorzenia przez bank wierzytelności od kredytu, o którym mowa we wniosku, wskazać należy, że instytucja kredytu uregulowana została przepisami ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2488 ze zm.).

Zgodnie z treścią art. 69 ust. 1 ww. ustawy:

Z kolei umorzenie wierzytelności następuje w przypadku zwolnienia z długu, czyli zrzeczenia się przez wierzyciela prawa do wierzytelności, bez uzyskania świadczenia ze strony dłużnika. Takie zrzeczenie się, pod warunkiem, że dłużnik je przyjmie, powoduje, że zobowiązanie wygasa.

Zgodnie bowiem z instytucją zwolnienia z długu uregulowaną w art. 508 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1610 ze zm.)

Zobowiązanie wygasa, gdy wierzyciel zwalnia dłużnika z długu, a dłużnik zwolnienie przyjmuje.

Tak więc, dla umorzenia wierzytelności konieczna jest zgoda dłużnika (np. uzyskana w wyniku ugody, czy poprzez oświadczenie).

W związku z tym, że Państwo (Pan i Pana żona) są solidarnie zobowiązani do spłaty kredytu, o którym mowa we wniosku należy wskazać na zapis art. 366 ustawy Kodeks cywilny, zgodnie z jego § 1:

W myśl natomiast § 2 tego przepisu:

Z istoty solidarnej odpowiedzialności dłużników wynika, że aż do zupełnego zaspokojenia wierzyciela wszyscy dłużnicy solidarni pozostają zobowiązani. Każdy z dłużników solidarnych odpowiada więc za całość długu, a nie tylko za część, jaką można by mu przypisać poprzez np. równy podział kwoty długu pomiędzy zobowiązanych.

Solidarność dłużników charakteryzuje się: wielością podmiotów po stronie zobowiązanej, niepodzielnością zobowiązania bez względu na przedmiot świadczenia, możliwością żądania przez wierzyciela według jego wyboru całości lub części świadczenia od wszystkich dłużników łącznie, od kilku z nich lub od każdego z osobna utrzymaniem zobowiązania wszystkich dłużników aż do całkowitego zaspokojenia wierzyciela, zwolnieniem wszystkich dłużników na skutek zaspokojenia wierzyciela przez któregokolwiek z nich.

Podkreślić należy, że otrzymanie kredytu i jego spłata na warunkach przewidzianych w umowie kredytowej są obojętne podatkowo. Przychód po stronie kredytobiorcy pojawia się w przypadku, kiedy dochodzi do umorzenia kredytu, jego części lub odsetek. Wtedy bowiem kredytobiorca osiąga konkretne przysporzenie majątkowe (przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Tym samym, umorzoną przez bank kwotę wierzytelności w związku kredytem, o którym mowa we wniosku na podstawie zawartej ugody z bankiem należy zakwalifikować do przychodu z innych źródeł, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W tym miejscu jednakże należy wskazać na rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 102).

Zgodnie z § 1 ww. rozporządzenia Ministra Finansów:

Natomiast z § 3 ww. rozporządzenia wynika, że:

Z kolei § 4 ww. rozporządzenia stanowi, że:

Zgodnie z treścią ww. art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Dochody, od których zaniechano poboru podatku nie są wykazywane w zeznaniach rocznych i nie podlegają opodatkowaniu oraz zgłoszeniu do urzędu skarbowego.

Zaniechanie poboru podatku znajdzie zastosowanie do umorzonych osobom fizycznym kwot wierzytelności z tytułu kredytów zaciągniętych na cele mieszkaniowe i zabezpieczonych hipotecznie, udzielonych przed dniem 15 stycznia 2015 r. przez podmioty uprawnione do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw, w przypadku, gdy osoba fizyczna będąca stroną umowy kredytu mieszkaniowego nie korzystała z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na realizację innej niż określona w lit. a) inwestycji mieszkaniowej (§ 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) ww. rozporządzenia). Istotne jest, żeby kredyt mieszkaniowy został przeznaczony na wydatki, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Przepis ten nie odnosi się natomiast do kredytów hipotecznych zaciągniętych na inny cel, np. kredyt konsumencki, czy inny dowolny cel. Tego rodzaju wydatki nie zostały wymienione w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Z analizowanej sprawy wynika, że w 2009 r. bank udzielił Panu i Pana żonie (tj. kredytobiorcom posiadającym wspólność majątkową małżeńską i odpowiadającym solidarnie za dług) kredytu w walucie CHF, który został zaciągnięty na dwa cele:

1)nabycie nieruchomości kredytowanej (spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego) - cel główny (w (...)% całkowitej kwoty udzielonego kredytu);

2)spłatę zobowiązań - refinansowanie, spłata kredytu konsumenckiego (pozostała część (...)% kwoty udzielonego kredytu).

Należy nadmienić, że w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe zrezygnowano z wymogu zaciągnięcia kredytu na „własne” cele mieszkaniowe ze względu na fakt, że zabezpieczone hipotecznie kredyty na cele mieszkaniowe zaciągane były niejednokrotnie przez osoby blisko ze sobą spokrewnione (np. rodzice na rzecz dzieci, w tym w charakterze współkredytobiorców, bez zamiaru zamieszkiwania razem z dziećmi). Określając kredyt mieszkaniowy objęty zaniechaniem, rozporządzenie odwołuje się do wydatków, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przy czym zaniechanie nie powinno przysługiwać osobom, które zaciągnęły kredyt/kredyty na wiele odrębnych lokali, przeznaczonych na wynajem czy też zaspokajających potrzeby różnych gospodarstw domowych.

W przywołanym wcześniej rozporządzeniu w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe w § 3 pkt 3 wskazano, że ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o kredycie mieszkaniowym, należy przez to rozumieć kredyt, który został zaciągnięty na wydatki, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przepis § 1 pkt 3 ww. rozporządzenia, stanowi, że w przypadku, gdy kredyt mieszkaniowy został zaciągnięty również na wydatki inne niż określone w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zaniechanie, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, obejmuje kwotę wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego w części, w jakiej kwota kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na wydatki określone w art. 21 ust. 25 pkt 1 tej ustawy pozostaje do całkowitej kwoty zaciągniętego kredytu mieszkaniowego.

Przepis art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie odnosi się natomiast np. do refinansowania, spłaty kredytu konsumpcyjnego (co ma miejsce w niniejszej sprawie), a także do kredytów hipotecznych zaciągniętych na inny dowolny cel.

Zauważyć bowiem należy, że zaniechanie może mieć zastosowanie w przypadku umorzenia kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na wydatki, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych lub w przypadku umorzenia kredytu refinansowego w sytuacji, gdy został on zaciągnięty na refinansowanie (zastąpienie) kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na wydatki, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Natomiast skoro w niniejszej sprawie środki z kredytu zaciągniętego w 2009 roku w części zostały przeznaczone na refinansowanie zadłużenia w innym banku – kredytu konsumenckiego, to w tej części nie jest on kredytem, zaciągniętym na wydatki, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ww. ustawy, a tym samym wyklucza możliwość skorzystania z zaniechania poboru podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe.

Mając na uwadze przedstawiony we wniosku opis sprawy oraz powołane przepisy prawa stwierdzić należy, że umorzenie przez bank części kwoty kredytu zaciągniętego przez Pana oraz Pana żonę w 2009 r. na zakup spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego oraz dotyczącego spłaty zobowiązań – refinansowania, spłaty kredytu konsumenckiego – stanowi dla Pana przychód w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, z tytułu nieodpłatnych świadczeń klasyfikowany do źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ww. ustawy, podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

W przedstawionym przez Pana opisie sprawy, zgodnie z treścią umowy kredytu za spłatę kredytu odpowiadali Państwo (Pan i Pana żona) solidarnie. Ponadto z ugody wynika, że umorzenie części zobowiązania w tytułu udzielonego kredytu przez bank dotyczy wszystkich kredytobiorców i skutkuje wygaśnięciem zobowiązania po stronie każdego z kredytobiorców odpowiadających solidarnie za dług, a także – jak sam Pan wyjaśnił we wniosku - wraz z zapłatą uzgodnionej kwoty na wskazany w ugodzie rachunek bankowy bank zwolnił Pana i Pana żonę (jako kredytobiorców) z długu (umorzył zadłużenie, uznał spłatę kredytu) w zakresie kwoty pozostałej do spłaty - zatem umorzenie kredytu będzie obejmowało wszystkich współkredytobiorców. W konsekwencji powyższego przychód odpowiadający kwocie umorzonego zobowiązania powstanie po stronie współkredytobiorców w równych częściach. Tym samym Pana przychodem będzie 50% kwoty umorzonego zadłużenia wynikającej z zawartej ugody.

Jednocześnie, w związku z zawartą (…) 2023 r. z bankiem ugodą, na mocy której bank umorzył Panu częściowo zadłużenie przysługuje Panu zaniechanie poboru podatku na podstawie rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe, od umorzonej przez bank połowy części całkowitej kwoty zadłużenia kredytowego, w części dotyczącej głównego celu tego kredytu, tj. zakupu spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego, przypadającej na Pana, jako pierwszego kredytobiorcę. Spełnia Pan bowiem wszystkie przesłanki umożliwiające zastosowanie ww. zaniechania.

Natomiast, zaniechanie to nie będzie dotyczyło kwoty umorzonej wierzytelności, która będzie odpowiadała części kredytu, w jakiej został on zaciągnięty na spłatę zobowiązań - refinansowanie, spłatę kredytu konsumenckiego. Zatem, od pozostałej umorzonej przez bank części kwoty zadłużenia kredytowego, dotyczącej drugiego celu kredytu mieszkaniowego - spłaty zobowiązań wynikających z kredytu konsumenckiego, połowy przypadającej na Pana jako pierwszego kredytobiorcę, powinien zapłacić Pan podatek dochodowy od przychodów z innych źródeł, o których mowa w art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanów faktycznych, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

W odniesieniu do przywołanej przez Pana we własnym stanowisku w sprawie interpretacji indywidualnej, stwierdzić należy, że została ona wydana w indywidualnej sprawie i nie ma zastosowania, ani konsekwencji wiążących w odniesieniu do żadnego innego zaistniałego stanu faktycznego, czy też zdarzenia przyszłego.

Ponadto, należy wskazać, że z uwagi na fakt, że interpretacje prawa podatkowego wydawane są w indywidualnej sprawie zainteresowanego – co wynika z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – niniejsza interpretacja została wydana wyłącznie w odniesieniu do Pana sytuacji prawnopodatkowej i nie wywołuje skutków prawnych dla Pana żony. Pana żona chcąc uzyskać interpretację indywidualną powinna wystąpić z odrębnym wnioskiem o jej wydanie (odpowiadającym wymogom określonym w art. 14b § 2-5 oraz art. 14f § 1-2 ustawy Ordynacja podatkowa).

Końcowo, zauważyć należy, że przedmiotem interpretacji wydanej na podstawie art. 14b ustawy Ordynacja podatkowa jest sam przepis prawa. Istotą interpretacji indywidualnej jest rozstrzygnięcie, czy wnioskodawca prawidłowo postrzega, jakie skutki prawne na gruncie określonych przepisów prawa podatkowego wywołuje przedstawiony przez niego stan faktyczny albo zdarzenie przyszłe. W polskim systemie prawa podatkowego obowiązuje zasada samoobliczenia podatku. Wydanie interpretacji indywidualnej nie zwalnia podatnika z obowiązku obliczenia podstawy opodatkowania oraz zobowiązania podatkowego. Stąd też nie analizowałem przedstawionych przez Pana kwot.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).