Skutki podatkowe otrzymania środków pieniężnych zgromadzonych na subkoncie od Fundacji mającej status Organizacji Pożytku Publicznego.

Interpretacja indywidualna

 – stanowisko w części nieprawidłowe oraz w części prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest nieprawidłowe oraz w części dotyczącej podatku od spadków i darowizn jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

1 grudnia 2023 r. wpłynął Pani wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych otrzymania środków pieniężnych od Fundacji. Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwania – pismem z 19 stycznia 2024 r. (wpływ), rozszerzając zakres wniosku o pytanie dotyczące podatku od spadków i darowizn, oraz pismem z 29 lutego 2024 r. (wpływ). Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Jako osoba z orzeczeniem o stopniu niepełnosprawności posiada Pani subkonto w Organizacji Pożytku Publicznego. Zebrane środki z przekazanego 1,5 % podatku dochodowego na leczenie otrzymała Pani na podstawie protokołu. Środki zostały przekazane przelewem na wskazane konto bankowe na podstawie załączonego protokołu.

Uzupełnienie opisu stanu faktycznego

Posiada Pani subkonto w Organizacji Pożytku Publicznego, na które otrzymuje Pani 1,5% podatku od osób fizycznych. Organizacja Pożytku Publicznego przekazała Pani te środki przelewem na konto, na podstawie protokołu przekazania. Wszystko to reguluje regulamin oraz porozumienie zawarte między Panią a Organizacją Pożytku Publicznego (Fundacja X). Środki gromadzone są na leczenie.

Organizacja Pożytku Publicznego nie ma w statucie pomocy społecznej, a celem Jej jest poprawa zdrowia i związanej z nim jakości życia ludności oraz zmniejszenie nierówności w zdrowiu.

Środki nie zostały przekazane w formie umowy darowizny, a przelewem na podstawie protokołu przekazania.

Organizacja Pożytku Publicznego – X nie ma wpisanej w statucie wprost pomocy społecznej. Natomiast – zgodnie z paragrafem 9 statutu Fundacji X –celem Fundacji X jest (...).

(...) 2023 r. został wystawiony przelew przez Fundację X na Pani konto bankowe na podstawie protokołu przekazania.

Fundacja X jest Organizacją Pożytku Publicznego i działa na podstawie przepisów ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie.

Porozumienie między Panią a Fundacją X, podpisane 2 stycznia 2023 r. w sprawie prowadzenia subkonta m.in. na gromadzenie środków z 1,5% podatku przesyłanego przez Urząd Skarbowy zakłada przekazanie tych środków na podstawie protokołu przekazania.

Środki pieniężne ze zgromadzonego 1,5% podatku zostały Pani przekazane przez Fundację X na podstawie protokołu przekazania, nie na podstawie umowy darowizny.

Pani wątpliwości natury podatkowej dotyczą zagadnienia, czy pomoc otrzymana od Organizacji Pożytku Publicznego w trybie art. 45c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn, czy też stanowi przychód z tak zwanych innych źródeł (art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych) wolny od podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 79 ww. ustawy.

Pytania

1.Czy uzyskane od Fundacji X (Organizacji Pożytku Publicznego) środki pieniężne, o których mowa we wniosku (zebrane 1,5% podatku na subkonto), podlegają opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn?

2.Czy kwota przekazywana na rzecz podatnika z Organizacji Pożytku Publicznego z tytułu 1,5 % podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie art. 45c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wpływająca na subkonto osoby, utworzone przy Organizacji Pożytku Publicznego na pomoc w zakresie leczenia, nieprzekazywana umową darowizny na podstawie art. 888 Kodeku cywilnego stanowi przychód danej osoby, który należy opodatkować podatkiem dochodowym od osób fizycznych z innych źródeł, jeśli tak czy ta kwota jest wolna od podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 79 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?

Pani stanowisko w sprawie

Pani zdaniem otrzymane środki zebrane na subkoncie za 2022 r. z 1,5%, przekazane Pani przelewem nie są darowizną i nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn. Otrzymane środki z 1,5% są neutralne podatkowo i nie zostały przekazane w formie darowizny (umowy darowizny). To nie są środki Organizacji Pożytku Publicznego, dlatego nie powinny być przekazywane umową darowizny.

Pomoc udzielana przez Organizację Pożytku Publicznego – Fundację X – nieprzekazywana umową darowizny, z tytułu 1,5 % podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie art. 45c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wpływająca na subkonto osoby, utworzone przy Organizacji Pożytku Publicznego na pomoc w zakresie leczenia nie podlega przepisom ustawy o podatku od spadków i darowizn. Pomoc ta nie jest zatem darowizną przekazywaną na podstawie tej ustawy, nie stanowi również przychodu opodatkowanego podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Pani zdaniem powyższa pomoc nie jest darowizną, gdyż darowizna jest przekazaniem środków własnych wybranej organizacji. Podmiot przekazujący środki sam decyduje w jakiej kwocie je przekazuje i w jakim terminie. Może on skorzystać z możliwości odpisania darowizny od podatku, obniżając tym samym podstawę opodatkowania. Przekazanie 1,5% jest natomiast czymś zupełnie innym. To możliwość wyboru, której organizacji pożytku publicznego Państwo przekaże 1,5% należnego podatku.

Nie jest to zatem darowizna, ulga, przychód czy kwota powiększająca podatek dochodowy, a możliwość zdecydowania o przekazaniu części należnego Państwu podatku na wybrany cel.

Zatem – Pani zdaniem – otrzymane środki nie podlegają opodatkowaniu zarówno podatkiem dochodowym jak i podatkiem od spadków i darowizn.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku w zakresie podatku od spadków i darowizn jest prawidłowe, natomiast w części dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1774 ze zm.):

Podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej „podatkiem”, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem m.in. darowizny.

Ustawa o podatku od spadków i darowizn nie zawiera definicji pojęcia „darowizna”. Z tego względu, celem ustalenia tej definicji, należy sięgnąć do ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1610 ze zm.).

W myśl art. 888 § 1 Kodeksu cywilnego:

Przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku.

Darowizna należy do czynności, których celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego bez ekwiwalentu w postaci świadczenia wzajemnego i polega najczęściej na przesunięciu jakiegoś dobra majątkowego z majątku darczyńcy do majątku obdarowanego. Świadczenie ma charakter nieodpłatny, gdy druga strona umowy nie zobowiązuje się do jakiegokolwiek świadczenia w zamian za uczynioną darowiznę.

Darowizna jest zatem dobrowolnym świadczeniem na rzecz obdarowanego pod tytułem darmym, nie wynika z żadnego stosunku zobowiązaniowego czy z ustawy. Jej istotną cechą jest to, że powstaje stosunek pomiędzy darczyńcą i obdarowanym. Zatem, żeby stwierdzić, że w danej sytuacji miała miejsce umowa darowizny, to z treści umowy wiążącej jej strony musi wynikać:

–czy czynność prawna ma charakter nieodpłatny,

–czy występuje obdarowany oraz darczyńca,

–jaki był charakter przekazanych środków.

Z opisu sprawy wynika, że posiada Pani subkonto w Organizacji Pożytku Publicznego. Porozumienie podpisane 2 stycznia 2023 r. między Panią a Fundacją X, w sprawie prowadzenia subkonta na gromadzenie środków z 1,5% podatku przesyłanego przez Urząd Skarbowy, zakłada przekazanie tych środków na podstawie protokołu przekazania. Wszystko to reguluje regulamin oraz porozumienie zawarte między Panią a Organizacją Pożytku Publicznego. (…) 2023 r. został wystawiony przelew przez Fundację X na Pani konto bankowe na podstawie protokołu przekazania. Środki pieniężne ze zgromadzonego 1,5% podatku, zostały Pani przekazane przez Fundację na podstawie protokołu przekazania, nie na podstawie umowy darowizny.

Pani wątpliwości budzi kwestia czy uzyskane od Fundacji (Organizacji Pożytku Publicznego) środki pieniężne z 1,5% podatku, o których mowa we wniosku, podlegają opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn.

Pani zdaniem otrzymane środki nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn.

Decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn, otrzymanych środków pieniężnych od Fundacji, ma kwalifikacja formy prawnej, na podstawie której środki te zostały wypłacone, a tym samym treść konkretnej umowy wiążącej strony. O tym czy dokonana czynność ma charakter prawny darowizny winny przesądzać zawarte uregulowania, na podstawie których środki te są wypłacane. Strony mogą bowiem dokonać wyboru rodzaju czynności prowadzącej do wypłacenia określonych środków zgromadzonych np. na subkoncie, przy wykorzystaniu nie tylko ogólnej zasady swobody zawierania umów czy postanowień statutu określonej instytucji.

Z opisu sprawy wynika, że zgromadzone na Pani subkoncie środki z 1,5% podatku przesyłane przez Urząd Skarbowy, zostały Pani przekazane na podstawie protokołu przekazania. Nie zawierała Pani z Fundacją żadnej umowy darowizny.

Mając na względzie przepis art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn, należy stwierdzić, że środki pieniężne otrzymane od Fundacji będącej organizacją pożytku publicznego nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn, skoro – jak wynika z wniosku – nie były przekazywane Pani na podstawie umowy darowizny tylko na podstawie zbiorczego protokołu przekazania. Oznacza to, że otrzymanie przez Panią środków pieniężnych w taki sposób w jaki zostało to opisane we wniosku nie jest objęte regulacją przepisów ustawy o podatku od spadków i darowizn i tym samym nie skutkuje powstaniem po Pani stronie obowiązku podatkowego w podatku od spadków i darowizn.

W konsekwencji Pani stanowisko w zakresie podatku od spadków i darowizn należało uznać za prawidłowe.

Mając na uwadze powyższe, skutki podatkowe otrzymania przez Panią środków pieniężnych należy ocenić przez pryzmat przepisów dotyczących podatku dochodowego od osób fizycznych.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.):

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Jak wynika z powołanego przepisu, ustawodawca przyjął zasadę, że przychodem są:

–pieniądze i wartości pieniężne, które zostały otrzymane przez podatnika – tj. takie pieniądze i wartości pieniężne, które podatnik rzeczywiście „dostał, odebrał, zainkasował, objął w posiadanie”;

–pieniądze i wartości pieniężne, które zostały postawione do dyspozycji podatnika – tj. takie przysporzenia, które zostały mu faktycznie udostępnione/przekazane do odbioru; takie pieniądze i środki pieniężne, które podatnik ma możliwość włączyć do swojego władztwa, a więc ma możliwość skorzystania z tychże pieniędzy i wartości pieniężnych i nie jest to uzależnione od dodatkowej zgody osoby stawiającej określone pieniądze i wartości pieniężne do dyspozycji podatnika.

Pojęcie przychodu wiąże się zatem z przysporzeniem majątkowym po stronie podatnika, z wartością wchodzącą do jego majątku.

Przychodami w rozumieniu art. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych mogą być tylko takie świadczenia, które nie mają charakteru zwrotnego. Skoro bowiem przychód jest określonym przyrostem majątkowym po stronie podatnika jego otrzymanie musi mieć charakter definitywny.

Ustawodawca tworząc system opodatkowania dochodów osób fizycznych miał na względzie, że przysporzenia uzyskiwane przez osoby fizyczne mogą być skutkiem różnych rodzajów czynności i zdarzeń. Stworzył więc klasyfikację tych przysporzeń w oparciu o kryterium źródła przychodów i system ich opodatkowania uwzględniający specyfikę poszczególnych źródeł przychodów.

Stosownie do przepisów tej ustawy odrębnymi źródłami przychodów są m.in. określone w art. 10 ust. 1 pkt 9 „inne źródła”.

Zgodnie z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.

Użycie w powyższym przepisie sformułowania „w szczególności”, wskazuje, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w art. 20 ust. 1 ww. ustawy. Oznacza to, iż przychodem z innych źródeł będzie każde przysporzenie majątkowe, mające konkretny wymiar finansowy otrzymane jako świadczenie pieniężne, rzeczowe lub też jako świadczenie nieodpłatne, czy częściowo odpłatne.

Wyjaśnienia wymaga, że przekazanie beneficjentowi przez fundacje – świadczące pomoc – pieniędzy czy np. finansowanie kosztów leczenia i rehabilitacji, w sytuacji gdy strony nie zawarły umowy darowizny w rozumieniu art. 888 ustawy Kodeks cywilny, stanowi dla beneficjenta przychód „z innych źródeł”, podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Należy mieć jednak na uwadze, że organizacje pozarządowe mogą prowadzić działalność w zakresie pomocy społecznej.

Ponieważ ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawiera definicji „pomocy społecznej” należy odnieść się w tym zakresie do przepisów ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (t. j. Dz.U. z 2023 r., poz. 901 ze zm.).

W myśl postanowień art. 2 ust. 1 i ust. 2 ustawy o pomocy społecznej:

1.Pomoc społeczna jest instytucją polityki społecznej państwa, mającą na celu umożliwienie osobom i rodzinom przezwyciężanie trudnych sytuacji życiowych, których nie są one w stanie pokonać, wykorzystując własne uprawnienia, zasoby i możliwości.

2.Pomoc społeczną organizują organy administracji rządowej i samorządowej, współpracując w tym zakresie, na zasadzie partnerstwa, z organizacjami społecznymi i pozarządowymi, Kościołem Katolickim, innymi kościołami, związkami wyznaniowymi oraz osobami fizycznymi i prawnymi.

Zgodnie z art. 25 ust. 1 ustawy o pomocy społecznej:

Organy administracji rządowej i samorządowej, zwane dalej „organami”, mogą zlecać realizację zadania z zakresu pomocy społecznej, udzielając dotacji na finansowanie lub dofinansowanie realizacji zleconego zadania organizacjom pozarządowym, o których mowa w art. 3 ust. 2 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie oraz podmiotom wymienionym w art. 3 ust. 3 tej ustawy, prowadzącym działalność w zakresie pomocy społecznej, zwanych dalej „podmiotami uprawnionymi”.

Z powołanych wyżej norm wynika więc, że również organizacje pozarządowe mogą prowadzić działalność z zakresu pomocy społecznej.

Zgodnie zaś z treścią art. 21 ust. 1 pkt 79 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Wolne od podatku dochodowego są świadczenia z pomocy społecznej.

Wobec tego pomoc finansowa oraz wartość świadczeń udzielanych w ramach pomocy społecznej przez organizacje pozarządowe może korzystać ze zwolnienia podatkowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 79 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, o ile statut organizacji pozarządowej przewiduje udzielanie pomocy społecznej oraz istnieją jasno określone kryteria komu pomoc ta przysługuje.

Mając na uwadze opisany stan faktyczny oraz powołane wyżej przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, stwierdzić należy, że otrzymane przez Panią w 2023 r. na rachunek bankowy środki pieniężne od Fundacji, na podstawie protokołu przekazania, należy zakwalifikować jako przychód z tzw. innych źródeł, o którym mowa w art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Przychód ten nie korzysta ze zwolnienia na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 79 ww. ustawy, z uwagi na fakt, że – jak wskazała Pani w opisie zdarzenia – Fundacja nie ma w statucie wpisanej pomocy społecznej. Uniemożliwia to zatem skorzystanie z omawianego zwolnienia przedmiotowego.

W konsekwencji Pani stanowisko w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych należało uznać za nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Interpretacja dotyczy wyłącznie zakresu wyznaczonego pytaniami tj. tylko podatku od spadków i darowizn i podatku dochodowego od osób fizycznych.

Jednocześnie należy podkreślić, że niniejsza interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku opisu sprawy co oznacza, że w przypadku gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pani do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako: „PPSA”.

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa.