Skutki podatkowe odpłatnego zbycia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

5 stycznia 2024 r. wpłynął Pani wniosek z 3 stycznia 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych odpłatnego zbycia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

W dniu 6 sierpnia 2020 r. nabyła Pani w całości spadek w postaci mieszkania o pow. 44,7 m² (spółdzielcze własnościowe prawo do mieszkania) na podstawie testamentu z 29 maja 1996 r. (Repertorium A Nr …) – akt poświadczenia dziedziczenia z 6 sierpnia 2020 r. (Repertorium A Nr …) – po Pani dziadku ..., który zmarł 14 lipca 2020 r. Pani Babcia (...) zmarła 28 grudnia 2019 r., a spadek po niej w całości nabył mąż ..., na podstawie tego samego testamentu z 29 maja 1996 r. – akt poświadczenia dziedziczenia po Pani babci również został sporządzony 6 sierpnia 2020 r., czyli po śmierci dziadka, który po śmierci babci był … i w ostatnim stadium … (leczonej od 2012 r.) i nie mógł uczestniczyć w postępowaniu spadkowym.

Małżeństwo Pani babci i dziadka zostało zawarte 19 sierpnia 1961 r. – akt małżeństwa Nr … (posiada Pani jego skrócony odpis z 29 grudnia 2023 r.).

Mieszkanie, które Pani odziedziczyła (adres: …. ul. …), Pani dziadek i babcia mieli przydzielone w dniu 2 kwietnia 1966 r., a spółdzielcze własnościowe prawo do tego mieszkania wykupili w dniu 9 sierpnia 1989 r. (uchwała Nr … z 9 sierpnia 1989 r. Zarządu Spółdzielni Mieszkaniowej „…”), a więc w czasie trwania ich związku małżeńskiego.

Zgłoszenie SD-Z2 o nabyciu w spadku spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego o powierzchni 44,7 m² w … przy ul. … złożyła Pani w urzędzie skarbowym w dniu 4 stycznia 2021 r. i przed podpisaniem umowy sprzedaży odziedziczonego mieszkania otrzymała Pani zaświadczenie o nienależnym podatku od spadków i darowizn.

Sprzedaży odziedziczonego mieszkania dokonała Pani 31 sierpnia 2023 r. w Kancelarii Notarialnej w … przy ul. … (Akt notarialny – umowa sprzedaży Repertorium „A” Nr …) za kwotę 268 000 zł, jako osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej.

Pytanie

Czy jest Pani zobowiązana do złożenia zeznania PIT-39 za 2023 r. i do zapłacenia podatku na podstawie art. 30e ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jednolity Dz. U. z 2022 r., poz. 2647 ze zm.), z tytułu sprzedaży mieszkania w dniu 31 sierpnia 2023 r., które odziedziczyła Pani po swoim dziadku ...., a które on nabył do majątkowej wspólności małżeńskiej w 1989 r.?

Pani stanowisko w sprawie

Zgodnie z art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie jest Pani zobowiązana do zapłaty podatku dochodowego od sprzedaży mieszkania, dokonanej w dniu 31 sierpnia 2023 r., które odziedziczyła Pani po swoim dziadku .... 6 sierpnia 2020 r., a które Pani dziadek nabył 9 sierpnia 1989 r. do małżeńskiej wspólności majątkowej, będąc w małżeństwie z Pani babcia ... od 19 sierpnia 1961 r. Zgodnie z art. 31 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego (tekst jednolity Dz. U. z 2020 r., poz. 1359, ze zm.) obojgu małżonkom przysługiwało pełne prawo do majątku wspólnego od początku trwania małżeństwa, tj. od 1961 r., a więc Pani dziadek ..., w momencie śmierci swojej żony ... miał pełne prawo do całości mieszkania (spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego), położonego w … przy ul. ….

Reasumując, zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 oraz zgodnie z art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, odpłatne zbycie przez Panią w 2023 r. odziedziczonego spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego w 2020 r., nie stanowi dla Pani źródła przychodu, gdyż sprzedaży mieszkania dokonała Pani po upływie 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło jego nabycie do majątku wspólnego przez spadkodawcę .... i jego żonę...., co oznacza, że nie jest Pani zobowiązana do złożenia PIT-39 za 2023 r. i zapłaty podatku od kwoty uzyskanej ze sprzedaży odziedziczonego mieszkania.

Uważa Pani, że Jej stanowisko jest zgodne z interpretacją ogólną Ministra Finansów z dnia 23 marca 2021 r. w sprawie określenia momentu zbycia nieruchomości należącej do majątku wspólnego małżonków, w przypadku uzyskania przychodów z tytułu odpłatnego zbycia tej nieruchomości po ustaniu wspólności majątkowej małżeńskiej w stanie prawnym do 31 grudnia 2018 r. oraz zgodne z uchwałą NSA w składzie siedmiu sędziów z 15 maja 2017 r., sygn. akt II FSP 2/17, w której Sąd stwierdził, że dla celów opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ww. ustawy, nabytych przez współmałżonka w wyniku dziedziczenia, datą ich nabycia w rozumieniu tego przepisu, jest dzień nabycia tych nieruchomości i praw majątkowych do majątku wspólnego małżonków.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz.U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.):

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy:

Powyższy przepis formułuje generalną zasadę, że nienastępująca w wykonaniu działalności gospodarczej sprzedaż nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz praw określonych w tym przepisie przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, rodzi obowiązek podatkowy w postaci zapłaty podatku dochodowego. Zatem, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz ww. praw nastąpi po upływie 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie – nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a tym samym kwota uzyskana ze sprzedaży nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz ww. praw w ogóle nie podlega opodatkowaniu.

Ustawą z dnia 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw  (Dz. U. z  2018  r. poz. 2159) do ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych dodano art. 10 ust. 5.

W myśl art. 10 ust. 5 ww. ustawy:

Do wyliczenia 5-letniego okresu, od którego uzależnione jest opodatkowanie odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych nabytych w drodze spadku, wliczany jest zatem  nie tylko okres własności nieruchomości (praw majątkowych) spadkobiercy, który dokonuje odpłatnego zbycia, ale także okres własności nieruchomości (praw majątkowych) spadkodawcy. Jeżeli od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie nieruchomości bądź nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę,  do momentu odpłatnego zbycia nieruchomości (praw majątkowych) przez spadkobiercę upłynęło 5 lat – to odpłatne zbycie nie podlega opodatkowaniu.

Wobec powyższego w przypadku odpłatnego zbycia nabytych w spadku nieruchomości istotne znaczenie ma ustalenie daty nabycia tej nieruchomości przez spadkodawcę.

Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego wynika, że Pani dziadek ... oraz Pani babcia ... nabyli 9 sierpnia 1989 r. do majątku wspólnego spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego.

Pani babcia zmarła 28 grudnia 2019 r., a spadek po niej na podstawie testamentu z 29 maja 1996 r. w całości nabył mąż – Pani dziadek. 14 lipca 2020 r. zmarł Pani dziadek i na podstawie tego samego testamentu z 29 maja 1996 r. nabyła Pani w całości spadek, w skład którego wchodziło ww. spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego.

31 sierpnia 2023 r. sprzedała Pani przedmiotowy lokal mieszkalny za kwotę 268 000 zł.

Stosunki majątkowe pomiędzy małżonkami zostały uregulowane w ustawie z dnia  25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2809). 

Przepis art. 31 § 1 ww. Kodeksu stanowi, że:

Z ww. przepisu wynika, że wspólność małżeńska została ukształtowana jako wspólność łączna. Charakteryzuje się ona tym, że w czasie jej trwania małżonkowie nie mają określonych udziałów w majątku wspólnym, nie mogą więc rozporządzać udziałami, a także nie mogą żądać podziału majątku objętego wspólnością ustawową. Obojgu małżonkom przysługuje pełne prawo do całości majątku wspólnego. Zważywszy na tak ukształtowaną sytuację prawną małżonków objętych wspólnością ustawową, definitywne nabycie w czasie jej trwania nieruchomości oznacza nabycie przez każdego z małżonków tego prawa w całości, a nie w określonym ułamkowo udziale. Konsekwentnie, w przypadku sprzedaży tego prawa, każdy z małżonków zbywałby je w całości, a nie w określonym udziale.

Kwestia określenia momentu nabycia nieruchomości i praw majątkowych była przedmiotem uchwały Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 15 maja 2017 r., sygn. akt II FPS 2/17,w której sąd stwierdził, że: „Dla celów opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych, odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r., Nr 14, poz. 176, ze zm.) nabytych przez współmałżonka w wyniku dziedziczenia, datą ich nabycia lub wybudowania w rozumieniu tego przepisu jest dzień nabycia (wybudowania) tych nieruchomości i praw majątkowych do majątku wspólnego małżonków”. W uzasadnieniu uchwały Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził,   że w przypadku nabycia nieruchomości przez małżonków pozostających w majątkowej wspólności małżeńskiej przewidzianej w art. 31 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy nie ma możliwości określenia tego, w jakich częściach nastąpiło nabycie nieruchomości, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nie jest możliwe nabycie nieruchomości w określonym udziale przez małżonków pozostających we wspólności majątkowej małżeńskiej i działających jednocześnie, co wynika z istoty wspólności małżeńskiej. Wspólność małżeńska (łączna) to wspólność bezudziałowa, a w czasie jej trwania małżonkowie nie mogą rozporządzać swoimi prawami do majątku wspólnego jako całości. Nie mogą także rozporządzać udziałem w jakimkolwiek przedmiocie należącym do tego majątku.

Zdaniem Naczelnego Sądu Administracyjnego skoro, z uwagi na wspólność majątkową,  nie można wyodrębnić udziałów, które małżonkowie posiadali w chwili nabycia nieruchomości w małżeństwie, to nie można też przyjąć, że pięcioletni termin biegnie  od daty nabycia nieruchomości w drodze spadku. Dla oceny skutków podatkowych odpłatnego zbycia nieruchomości kluczowy jest moment poniesienia wydatku na nabycie tego składnika do majątku wspólnego i to, że tego wydatku – w momencie jego poniesienia – nie można przypisać jednemu bądź drugiemu małżonkowi w udziałach o określonej wielkości.

W myśl art. 922 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2023 r., poz. 1610, z późn. zm.):

Zgodnie z art. 924 ww. ustawy:

Jak stanowi art. 925 ww. ustawy:

W myśl art. 926 § 1 powołanej ustawy:

Stosownie do art. 1025 § 1 ustawy Kodeks cywilny:

Prawomocne postanowienie sądu o nabyciu spadku, czy też akt poświadczenia dziedziczenia sporządzony przez notariusza, potwierdza jedynie prawo spadkobiercy do tego spadku od momentu jego otwarcia.

Stosownie do art. 1035 Kodeksu cywilnego:

W świetle powyższego, za datę nabycia przez Panią spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego, który nabyła Pani w spadku po zmarłym dziadku, należy uznać datę nabycia ww. lokalu mieszkalnego przez Pani babcię i dziadka i matkę do majątku wspólnego małżonków w 1989 r.

Wobec powyższego, w związku z odpłatnym zbyciem spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego, przewidziany  w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych okres pięciu lat, w myśl art. 10 ust. 5 tej ustawy, należy liczyć od końca roku, w którym nastąpiło nabycie nieruchomości przez spadkodawcę.

Zważywszy na powołane powyżej przepisy oraz w związku z faktem, że przedmiotowy lokal mieszkalny wchodził w skład spadku po Pani dziadku, który prawo do niego nabył do majątku wspólnego małżonków, stwierdzić należy, że okres pięciu lat określony w art. 10 ust. 1 pkt 8 w związku z art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, niewątpliwie minął. Zatem, nienastępująca w wykonywaniu działalności gospodarczej, sprzedaż spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego dokonana 31 sierpnia 2023 r. nie stanowi dla Pani źródła przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 w związku z ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W konsekwencji, nie ciąży na Pani obowiązek zapłaty podatku dochodowego z tytułu sprzedaży w 2023 r. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego, nabytego w spadku po zmarłym dziadku. Zatem, nie jest Pani zobowiązana do złożenia zeznania PIT-39 za 2023 r., w związku ze sprzedażą ww. prawa do lokalu mieszkalnego.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązuje w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretacje opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku – nie prowadzi postępowania dowodowego. Postępowanie w sprawie wydania interpretacji indywidualnej ma na celu wyjaśnienie wątpliwości co do sposobu zastosowania przepisów prawa podatkowego materialnego do określonego stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Przedmiotem interpretacji wydanej na podstawie art. 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.) jest sam przepis prawa. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest ustalanie stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego), stanowi to bowiem domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne. Organ nie prowadzi postępowania dowodowego, ograniczając się do analizy okoliczności podanych we wniosku. W stosunku do tych okoliczności wyraża swoje stanowisko, które zawsze musi być jednak ustosunkowaniem się do poglądu (stanowiska) prezentowanego w danej sprawie przez wnioskodawcę. Jeżeli w toku ewentualnego postępowania podatkowego organ podatkowy uzna, że opisany we wniosku stan faktyczny różni się od stanu występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie Pani chroniła.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pani do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm).