Skutki podatkowe związane z posiadaniem statusu powiernika trustu. - Interpretacja - 0114-KDIP3-2.4011.1154.2023.2.MG

Shutterstock

Interpretacja indywidualna z dnia 23 lutego 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP3-2.4011.1154.2023.2.MG

Temat interpretacji

Skutki podatkowe związane z posiadaniem statusu powiernika trustu.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

Dnia 21 grudnia 2023 r. wpłynął Pani wniosek z 20 grudnia 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy skutków podatkowych związanych z posiadaniem statusu powiernika trustu. Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 13 lutego 2024 r. (wpływ 13 lutego 2024 r.)

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Jest Pani obywatelką polską, rezydentką dla celów podatkowych Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej (dalej: „USA”). Mieszka Pani na terytorium USA z zamiarem stałego pobytu. Tam też od 2000 r. mieści się ośrodek Pani interesów życiowych oraz tam obecnie oraz w przyszłości podlega Pani nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu, tj. podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych od całości swoich dochodów.

Jest Pani powierniczką trustu (…) (ang. „legacy trust”), ustanowionego na mocy umowy z dniem 1 grudnia 2020 r. zgodnie z prawem stanu (…), USA, numer identyfikacyjny podatnika nadany przez Urząd Skarbowy USA: (…), identyfikator: (…) (dalej: „Trust”). Trust został założony w formie umowy między założycielem Trustu (ang. „grantor”, dalej: „Założyciel”) a jego powiernikami (ang. „trustee”, dalej: „Powiernicy”).

Celem istnienia Trustu jest ochrona określonych aktywów, które mają służyć beneficjentom Trustu. Trust posiada zdolność prawną i zdolność do czynności prawnych, w szczególności Trust może nabywać nieruchomości i zawierać umowy prowadzące do nabycia nieruchomości we własnym imieniu i na swoją rzecz, a także posiada zdolność do bycia ujawnionym w odpowiednich rejestrach jako posiadacz tytułu prawnego do tych nieruchomości. Trust może być podmiotem praw i obowiązków i konsekwentnie być właścicielem rzeczy i praw. Założycielem Trustu jest Pan W. F., Pani mąż, obywatel i rezydent podatkowy USA, na stałe tamże mieszkający. Powiernikami Trustu są: Pani i Pan B. R., obywatel USA, również mieszkający na stałe w USA.

Jako Powierniczka, posiada Pani uprawnienie indywidualne do podejmowania wszelkich decyzji inwestycyjnych w imieniu Trustu, jak również uprawnienia do jednoosobowego podpisywania dokumentów, które są wiążące dla Trustu, w tym m.in. umów i aktów przeniesienia tytułów własności nieruchomości, bez zgody, zatwierdzenia lub podpisu Założyciela Trustu czy też drugiego Powiernika Trustu. Przeniesienie własności np. nieruchomości na Trust ma charakter powierniczy z obowiązkiem czy to używania, korzystania czy też dysponowania tak nabytym majątkiem na rzecz beneficjentów Trustu.

Pani – jako Powierniczka Trustu - nie jest właścicielem dochodu Trustu i nie pobiera z tego tytułu wynagrodzenia.

W roku 2021 Trust nabył nieruchomość (stanowiący odrębną nieruchomość lokal mieszkalny) w Polsce. Nieruchomość ta będzie wynajmowana. Czynsz z najmu będzie przelewany na rachunek bankowy Trustu.

Dla amerykańskich celów podatkowych, Trust jest właścicielem aktywów, które Założyciel Trustu przekazał do Trustu. Podatki od dochodów Trustu płaci jednak Założyciel. Cały dochód Trustu podlega opodatkowaniu razem z innymi dochodami Założyciela jako osoby fizycznej. Odbywa się to w taki sposób, że Trust corocznie przekazuje Założycielowi pismo zawierające łączny podlegający opodatkowaniu dochód i wydatki z aktywów będących własnością Trustu na potrzeby rocznego zeznania podatkowego Założyciela.

Pani i Założyciel, Pan W. F., z racji bycia małżeństwem, rozliczają się wspólnie z podatku dochodowego w USA. Stąd dochód Trustu, na przykład z najmu nieruchomości, będzie doliczany do Państwa wspólnego zeznania podatkowego. Gdyby Założyciel składał osobne zeznanie podatkowe w USA, czyli gdyby rozliczał się z podatku samodzielnie, dochód Trustu byłby zgłaszany tylko w zeznaniu podatkowym Założyciela, Pana W. F.

Trust nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych w USA. Trust nie składa też osobnego zeznania podatkowego jako odrębny podatnik. Trust nie ma numeru identyfikacji podatkowej w Polsce, nie jest też podatnikiem VAT w Polsce, nie prowadzi tu działalności gospodarczej, jedynie najem nieruchomości mieszkalnych. Jednocześnie umowa Trustu wskazuje, że Trust co do zasady ma charakter nieodwołalny (ang. „irrevocable”). Zgodnie z umową Trustu, „Powiernictwo jest nieodwołalne, a Założyciel niniejszym wyraźnie przyjmuje do wiadomości, że Założyciel nie ma prawa ani uprawnień, samodzielnie lub w połączeniu z innymi osobami, w jakimkolwiek charakterze, do zmiany, odwołania lub rozwiązania powiernictwa lub któregokolwiek z warunków niniejszej Umowy, w całości lub w części, lub do wyznaczenia osób, które będą posiadać lub korzystać z majątku powierniczego lub dochodu z niego.”

Umowa Trustu wskazuje także, że: „Na mocy niniejszego instrumentu Założyciel zamierza i niniejszym zrzeka się całkowicie i na zawsze posiadania lub korzystania lub prawa do dochodu z majątku powierniczego, bezpośrednio, pośrednio lub konstruktywnie, oraz wszelkich interesów jakiegokolwiek rodzaju, obecnych lub przyszłych, w majątku powierniczym.”

W związku z powyższym niezbędne jest potwierdzenie podatkowych konsekwencji czerpania dochodów z najmu nieruchomości położonej w Polsce przez Trust założony w USA.

Uzupełnienie i doprecyzowanie zdarzenia przyszłego

Działając jako Powierniczka, nie ma Pani faktycznego władztwa ekonomicznego nad majątkiem Trustu. Jako Powierniczka, jedynie zarządza Pani majątkiem Trustu. Jak wskazała Pani we wniosku: „Trust może nabywać nieruchomości i zawierać umowy prowadzące do nabycia nieruchomości we własnym imieniu i na swoją rzecz” oraz „W roku 2021 Trust nabył nieruchomość w Polsce” a Powierniczka ma prawo „dysponowania (...) majątkiem na rzecz beneficjentów Trustu", a także „Wnioskodawczyni – Powierniczka Trustu - nie jest właścicielem dochodu Trustu i nie pobiera z tego tytułu wynagrodzenia.”

Zgodnie z umową Trustu Powierniczka nie jest właścicielem majątku Trustu. Właścicielem majątku jest Trust, a podatnikiem Założyciel Trustu. Powierniczka, jak zostało wskazane we wniosku: „posiada uprawnienie indywidualne do podejmowania wszelkich decyzji inwestycyjnych w imieniu Trustu, jak również uprawnienia do jednoosobowego podpisywania dokumentów, które są wiążące dla Trustu, w tym m.in. umów i aktów przeniesienia tytułów własności nieruchomości".

Pytania

1. Czy dochód uzyskiwany z najmu nieruchomości położonej w Polsce nabytej przez Trust będzie opodatkowany zryczałtowanym podatkiem dochodowym od osób fizycznych zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne, jako dochód Założyciela Trustu?

2. Czy Pani jako Powierniczka Trustu, nie uzyskująca dochodu z Trustu, będzie podatnikiem podatku od dochodu z nieruchomości należącej do Trustu a położonej w Polsce?

Przedmiotem niniejszej interpretacji jest odpowiedź na pytanie nr 2. W zakresie pytania nr 1 zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Pani stanowisko w sprawie

Ad. 2

Pani zdaniem, nie będzie Pani podatnikiem podatku od dochodów Trustu osiąganych w Polsce.

Uzasadnienie Pani stanowiska

Pani, jako Powierniczka Trustu, nie będzie podatnikiem podatku od dochodu z nieruchomości należącej do Trustu a położonej w Polsce, ponieważ nie uzyskuje Pani dochodu z Trustu. W literaturze wskazuje się, że: „Powiernik jest podatnikiem w zakresie dochodu uzyskiwanego z obsługi trustu. Nie powinien on płacić podatku dochodowego od dochodów uzyskiwanych z majątku trustowego (…). ” (zob. K. Korzyb, Krajowe opodatkowanie anglosaskiego trustu polskim podatkiem dochodowym, PP 2020, nr 7, s. 6-11. https://sip.lex.pl/#/publication/151366330/korzyb-karolina-krajowe-opodatkowanie-anglosaskiego-trustu-polskim-podatkiem-dochodowym?keyword=trust%20opodatkowanie&cm=SREST (dostęp: 2023-09-27 16:37).

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku w zakresie pytania Nr 2 jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.):

Osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy).

Natomiast art. 3 ust. 2a cytowanej ustawy stanowi, że:

Osoby fizyczne, jeżeli nie mają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej miejsca zamieszkania, podlegają obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów (przychodów) osiąganych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (ograniczony obowiązek podatkowy).

Na podstawie art. 3 ust. 1a ww. ustawy:

Za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uważa się osobę fizyczną, która:

1)posiada na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych) lub

2)przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym.

Na podstawie art. 4a ustawy:

Przepisy art. 3 ust. 1, 1a, 2a i 2b stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, których stroną jest Rzeczpospolita Polska.

Jak wskazała Pani we wniosku, że jest obywatelką polską, rezydentką dla celów podatkowych Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej. Mieszka Pani na terytorium USA z zamiarem stałego pobytu. Tam też od 2000 r. mieści się ośrodek Pani interesów życiowych oraz tam obecnie oraz w przyszłości podlega Pani nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu.

Jest Pani powierniczką Trustu ustanowionego na mocy umowy z dniem 1 grudnia 2020 r. W roku 2021 Trust nabył nieruchomość (stanowiący odrębną nieruchomość lokal mieszkalny) w Polsce. Nieruchomość ta będzie wynajmowana. Czynsz z najmu będzie przelewany na rachunek bankowy Trustu.

Pani wątpliwość dotyczy skutków podatkowych związanych z posiadaniem przez Panią statusu powiernika trustu.

Zatem w przedmiotowej sprawie zastosowanie znajduje umowa między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Stanów Zjednoczonych Ameryki o uniknięciu podwójnego opodatkowania i zapobieżeniu uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu, podpisana w Waszyngtonie 8 października 1974 r. (Dz. U. z 1976 r. Nr 31 poz. 178).

Zgodnie z art. 7 ust. 1 i ust. 2 umowy:

Dochody z nieruchomości, włączając opłaty i inne płatności z tytułu eksploatacji zasobów naturalnych i zyski uzyskane ze sprzedaży, zamiany lub innej dyspozycji taką nieruchomością lub prawami, z których wynikają takie opłaty i inne płatności, mogą być opodatkowane przez to Umawiające się Państwo, w którym ta nieruchomość lub zasoby naturalne są położone. Dla celów niniejszej Umowy odsetki od zobowiązań zabezpieczonych na nieruchomości lub zabezpieczonych prawem dochodzenia na opłatach lub innych płatnościach z tytułu eksploatacji zasobów naturalnych nie będą traktowane jako dochód z nieruchomości.

Ustęp 1 będzie miał zastosowanie do dochodu powstałego z użytkowania, posiadania, dzierżawy lub innej formy używania nieruchomości.

Zgodnie z powyższym, dochody osoby mającej miejsce zamieszkania w USA z majątku nieruchomego położonego w Polsce będą opodatkowane w Polsce, stosownie do przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Tworzenie trustów dopuszcza głównie prawodawstwo krajów opierających się na anglosaskim systemie prawa common law. Konstrukcja trustu sprowadza się do stosunku zobowiązaniowego (stosowna umowa trustu, tzw. deed of trust] na mocy którego powiernik (trustee] przyjmuje w zarząd powierniczy tytuł prawny do określonego majątku założyciela trustu, zobowiązując się jednocześnie do działania w interesie określonych beneficjentów.

W obrocie gospodarczym zarówno osoby fizyczne, osoby prawne, jak i jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej nie muszą działać osobiście. Jednym ze sposobów działania poprzez inny podmiot jest umowa powiernictwa. Powiernik na zewnątrz działa jako samodzielny podmiot, jednak z mocy wewnętrznego porozumienia z powierzającym, działa na jego rzecz, a nie występuje we własnym interesie.

Określone w umowie trustu cele realizowane są wyłącznie przez powiernika, jako że posiada on wyłączny, choć tylko powierzony tytuł prawny do majątku trustu.

Wszystkie aktywa trustu są rejestrowane na nazwisko powiernika, ale nie stanowią jego własnego majątku (majątku osobistego). Tytuł do tych aktywów zawiera uwagę, że aktywa zostały „przekazane w powiernictwo” do wykorzystania na rzecz konkretnego trustu. W ten sposób prawa beneficjentów są chronione poprzez trust.

Generalnie, aktywa trustu (zarządzane przez powiernika) nie stanowią już prywatnego majątku założyciela trustu. Daje to szereg korzyści założycielowi (czasem również beneficjentom) przy planowaniu podatków.

Powiernik jest zwykle opodatkowany wyłącznie od dochodów uzyskiwanych z obsługi trustu. Powiernik nie płaci podatku od majątku trustu.

Z wniosku wynika, że trust, którego jest Pani powierniczką, nie składa osobnego zeznania podatkowego jako odrębny podatnik. Celem istnienia Trustu jest ochrona określonych aktywów, które mają służyć beneficjentom Trustu. Trust posiada zdolność prawną i zdolność do czynności prawnych, w szczególności Trust może nabywać nieruchomości i zawierać umowy prowadzące do nabycia nieruchomości we własnym imieniu i na swoją rzecz, a także posiada zdolność do bycia ujawnionym w odpowiednich rejestrach jako posiadacz tytułu prawnego do tych nieruchomości. Trust może być podmiotem praw i obowiązków i konsekwentnie być właścicielem rzeczy i praw.

Jako Powierniczka, posiada Pani uprawnienie indywidualne do podejmowania wszelkich decyzji inwestycyjnych w imieniu Trustu, jak również uprawnienia do jednoosobowego podpisywania dokumentów, które są wiążące dla Trustu, w tym m.in. umów i aktów przeniesienia tytułów własności nieruchomości, bez zgody, zatwierdzenia lub podpisu Założyciela Trustu czy też drugiego Powiernika Trustu. Przeniesienie własności np. nieruchomości na Trust ma charakter powierniczy z obowiązkiem czy to używania, korzystania czy też dysponowania tak nabytym majątkiem na rzecz beneficjentów Trustu.

Pani – jako Powierniczka Trustu - nie jest właścicielem dochodu Trustu i nie pobiera z tego tytułu wynagrodzenia. Działając jako Powierniczka, nie ma Pani faktycznego władztwa ekonomicznego nad majątkiem Trustu. Jako Powierniczka, jedynie zarządza Pani majątkiem Trustu. Zgodnie z umową Trustu nie jest Pani właścicielem majątku Trustu. Właścicielem majątku jest Trust, a podatnikiem Założyciel Trustu.

Zatem przychodu z najmu nieruchomości należącej do Trustu nie można traktować jako przysporzenia powiernika – Pani. Ww. przychód nie wywoła u Pani skutków prawnych w podatku dochodowym od osób fizycznych.

Biorąc pod uwagę przedstawiony opis zdarzenia przyszłego, a także powołane powyżej przepisy, wskazać należy, że jako powierniczka Trustu, nie będzie Pani podatnikiem podatku dochodowego od osób fizycznych od dochodu z nieruchomości należącej do Trustu, a położonej w Polsce.

Zatem, stanowisko Pani w zakresie pytania Nr 2 należało uznać za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny/zdarzenie przyszłe sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym/zdarzeniem przyszłym podanym przez wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona interpretacja traci swoją aktualność.

Przy wydawaniu niniejszej interpretacji tutejszy organ dokonał wyłącznie analizy okoliczności podanych we wniosku. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego nie jest bowiem ustalanie, czy przedstawiony we wniosku stan faktyczny/zdarzenie przyszłe jest zgodny ze stanem rzeczywistym. W ramach postępowania o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego organ nie przeprowadza postępowania dowodowego, lecz opiera się jedynie na stanie faktycznym/zdarzeniu przyszłym przedstawionym we wniosku. Ustalenie stanu rzeczywistego stanowi domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

  • Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy  z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.
  • Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

  • Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…).

Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).      

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

  • w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
  • w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).