Skutki podatkowe odszkodowania za wypadek przy pracy wypłaconego przez ZUS oraz na mocy porozumienia zawartego z pracodawcą oraz na podstawie wyroku sądu.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko nieprawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

13 grudnia 2023 r. wpłynął Pana wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy skutków podatkowych otrzymania odszkodowań związanych z wypadkiem przy pracy. Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 1 lutego 2024 r. (wpływ do tutejszego organu 7 lutego 2024 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

23 maja 2016 r. – podczas pracy – uległ Pan wypadkowi. Z tytułu uszczerbku na zdrowiu spowodowanego tym wypadkiem otrzymał Pan z ZUS jednorazowe odszkodowanie odpowiadające 15% stałego uszczerbku na zdrowiu.

Z tytułu przedmiotowego wypadku Sąd Okręgowy w (...) wyrokiem z (...) 2023 r. zasądził na Pana rzecz (...) zł.

Następnie – 3 listopada 2023 r. – Pan i były pracodawca zawarli porozumienie, mocą którego były pracodawca zapłacił Panu (…) zł celem zaspokojenia Pana roszczeń powstałych na skutek przedmiotowego wypadku lub mogących powstać w przyszłości.

Środki pieniężne:

a)z tytułu jednorazowego odszkodowania z ZUS zostały Panu wypłacone … marca 2018 r.,

b)zasądzone wyrokiem zostały Panu wypłacone … czerwca 2023 r.,

c)na podstawie porozumienia z pracodawcą zostały Panu wypłacone … listopada 2023 r.

Środki z ZUS zostały Panu wypłacone na podstawie ustawy z 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych.

Wysokość i zasady ustalenia świadczenia pieniężnego, które otrzymał Pan na podstawie porozumienia z byłym pracodawcą wynikały wyłącznie z zawartego porozumienia. Porozumienie zawarte z byłym pracodawcą nie było zatwierdzone przez sąd.

Sąd Okręgowy zasądził na Pana rzecz kwotę (...) zł na podstawie art. 435 k.c., art.15 k.p., art. 207-237¹⁵k.p., art. 444 § 1 i § 2 k.c., art. 481 § 1 k.c. i art. 455 k.c. Wysokość i zasady ustalania kwoty (...) zł. wynikały wyłącznie z tego wyroku.

Środki pieniężne wypłacone Panu na podstawie wyroku sądu i porozumienia rekompensowały Panu straty, które obejmowały różnicę pomiędzy wynagrodzeniem uzyskiwanym z tytułu zatrudnienia, a świadczeniami (pod różnymi nazwami: chorobowe, zasiłek chorobowy, renta), które otrzymywał Pan po wypadku.

Pytanie

Czy odszkodowania, które otrzymał Pan z tych trzech tytułów, tj. odszkodowanie z ZUS, odszkodowanie przyznane wyrokiem sądu, odszkodowanie wypłacone mocą porozumienia pozasądowego podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych?

Pana stanowisko w sprawie

Pana zdaniem odszkodowania te są wole od podatku dochodowego.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, opodatkowaniu podatkiem podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a, 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Natomiast w świetle art. 21 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy, wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw (...). Na podstawie wyżej powołanego przepisu ze zwolnienia korzystają przychody będące odszkodowaniami lub zadośćuczynieniami, których wysokość lub zasady ich ustalenia wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw.

Bez wątpienia wymienione w opisie stanu faktycznego świadczenia Panu wypłacane są w istocie odszkodowaniem.

Podstawę prawną do ich wypłaty stanowią „przepisy odrębnej ustawy", tj. art. 444 § 1 Kodeksu cywilnego. Zgodnie z tym przepisem, w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia naprawienie szkody obejmuje wszelkie wynikłe z tego powodu koszty. Na żądanie poszkodowanego zobowiązany do naprawienia szkody powinien wyłożyć z góry sumę potrzebną na koszty leczenia, a jeżeli poszkodowany stał się inwalidą, także sumę potrzebną na koszty przygotowania do innego zawodu.

Pana zdaniem otrzymane przez Pana świadczenia spełniają warunki zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych zawarte w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przepis art. 444 § 1 Kodeksu cywilnego zawiera precyzyjne zasady ustalania odszkodowania za wszelkie koszty wynikłe z uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia. Przedmiotowy przepis wprost określa możliwe żądania poszkodowanego oraz sposób ich zaspokojenia, z uwzględnieniem sytuacji, w której poszkodowany stał się inwalidą.

W przedmiotowym przepisie zostało np. uregulowane, że na żądanie poszkodowanego zobowiązany powinien zapłacić z góry sumę potrzebną na pokrycie kosztów leczenia, a w sytuacji, kiedy poszkodowany jest inwalidą, ponosi również koszty przekwalifikowania do innego zawodu.

W Pana ocenie przepisy Kodeksu cywilnego stanowią przepisy „odrębnych ustaw", o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, regulują wprost zasady ustalania wysokości odszkodowania.

W konsekwencji przedmiotowe świadczenia otrzymane przez Pana w pełni spełniają oba ustawowe warunki zwolnienia z opodatkowania określone w przepisie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Potwierdzeniem prawidłowości przedstawionego stanowiska jest pisemna interpretacja w zakresie stosowania przepisów prawa wydana przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu w dniu 12 listopada 2013 r. (...) dla identycznego stanu faktycznego.

W interpretacji tej organ podatkowy stwierdza że „(...) treść art. 444 § 1 Kodeksu cywilnego określa zakres i sposób naprawienia szkody, stanowiąc w szczególności, że naprawieniu podlegają wszelkie wynikłe z uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia koszty, precyzując dodatkowo zakres kompensacji w przypadku, gdy poszkodowany stał się inwalidą. Przedmiotowe unormowanie ww. Kodeksu określa zasady ustalenia odszkodowania, a nie jedynie ogólne przesłanki jego ustalenia.

Mając na uwadze powyższe, stwierdzić należy, że wypłata na rzecz pracowników i byłych pracowników świadczeń z tytułu wypadku przy pracy stanowi źródło przychodu. Jednakże, odszkodowania przyznane na podstawie art. 444 § 1 Kodeksu cywilnego z tytułu uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia - korzystają ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych."

Przywołana interpretacja została wydana w związku z wyrokiem Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 26 lipca 2013 r. (...), w którym NSA stwierdził, że odszkodowania przyznane z tytułu uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia na podstawie przepisu art. 444 § 1 Kodeksu cywilnego wolne są od podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy podatkowej. Analogiczne stanowisko zajął także Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 7 czerwca 2013 r. (II FSK 2008/11).

Podsumowując, jak wykazano powyżej, zasady ustalania przedmiotowych świadczeń mają swoje źródło w przepisach prawa cywilnego, a zatem dyspozycja przepisu art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest spełniona.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych ( Dz. U. z 2024 r., poz. 226):

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Natomiast z art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu obowiązującym do 1 stycznia 2019 r. wynika, że:

Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19, art. 25b iart. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Stosownie do ww. przepisu w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2019 r.:

Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Odszkodowanie stanowi co do zasady przychód w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nie oznacza to jednak, że wszystkie odszkodowania podlegają opodatkowaniu. Niektóre z nich, wymienione w katalogu zwolnień przedmiotowych określonym w art. 21 ust. 1 ww. ustawy, korzystają ze zwolnienia od podatku dochodowego.

Należy jednak podkreślić, że korzystanie z każdej preferencji podatkowej, w tym zwolnienia od podatku, jest możliwe wyłącznie w sytuacji, gdy spełnione są wszelkie przesłanki określone w przepisie stanowiącym podstawę prawną danej preferencji. Wszelkie ulgi i zwolnienia w prawie podatkowym są bowiem wyjątkiem od konstytucyjnej zasady powszechności opodatkowania, dlatego też wykładnia przepisów ustanawiających te zwolnienia musi być wykładnią ścisłą, co oznacza, że nie może być ani rozszerzająca, ani też zawężająca

Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2021 r.:

Wolne od podatku są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, oraz otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz.U. z 2018 r. poz. 917, 1000 i 1076), z wyjątkiem:

a)określonych w prawie pracy odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,

b)odpraw pieniężnych wypłacanych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,

c)odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym,

d)odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,

e)odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą,

f)odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, lub na zasadach, o których mowa w art. 30c,

g)odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód innych niż ugody sądowe;

Natomiast w myśl art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2022 r. i mającym zastosowanie do dochodów (przychodów) uzyskanych od 1 stycznia 2021 r.

Wolne od podatku są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw lub aktów administracyjnych wydanych na podstawie tych przepisów, oraz otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz.U. z 2020 r. poz. 1320), z wyjątkiem:

a)określonych w prawie pracy odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,

b)odpraw pieniężnych wypłacanych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,

c)odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym,

d)odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,

e)odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą,

f)odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, lub na zasadach, o których mowa w art. 30c,

g)odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód innych niż ugody sądowe.

Należy zaznaczyć, że powyższym zwolnieniem, objęte są tylko odszkodowania i zadośćuczynienia i to tylko te, których wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, a od 1 stycznia 2021 r. również na podstawie aktów administracyjnych wydanych na podstawie tych przepisów, bądź z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy, z wyjątkiem odszkodowań wymienionych w lit. a-g zacytowanego przepisu.

Z opisanego zdarzenia wynika, że 23 maja 2016 r. – podczas pracy – uległ Pan wypadkowi. Z tytułu uszczerbku na zdrowiu spowodowanego tym wypadkiem otrzymał Pan z ZUS jednorazowe odszkodowanie odpowiadające 15% stałego uszczerbku na zdrowiu. Środki z ZUS zostały Panu wypłacone na podstawie ustawy z 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych.

Z tytułu przedmiotowego wypadku Sąd Okręgowy w (...) wyrokiem z (...) 2023 r. zasądził na Pana rzecz (...) zł na podstawie art. 435 k.c., art.15 k.p., art. 207-237¹⁵k.p., art. 444 § 1 i § 2 k.c., art. 481 § 1 k.c. i art. 455 k.c. Wysokość i zasady ustalania kwoty (...) zł. wynikały wyłącznie z tego wyroku.

Następnie – 3 listopada 2023 r. – Pan i były pracodawca zawarli porozumienie, mocą którego były pracodawca zapłacił Panu (…) zł celem zaspokojenia Pana roszczeń powstałych na skutek przedmiotowego wypadku lub mogących powstać w przyszłości.

Wysokość i zasady ustalenia świadczenia pieniężnego, które otrzymał Pan na podstawie porozumienia z byłym pracodawcą wynikały wyłącznie z zawartego porozumienia, Porozumienie zawarte z byłym pracodawcą nie było zatwierdzone przez sąd.

Środki pieniężne wypłacone Panu na podstawie wyroku sądu i porozumienia rekompensowały Panu straty, które obejmowały różnicę pomiędzy wynagrodzeniem uzyskiwanym z tytułu zatrudnienia, a świadczeniami (pod różnymi nazwami: chorobowe, zasiłek chorobowy, renta), które otrzymywał Pan po wypadku.

Mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny wskazać należy, że zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2189):

Z tytułu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej przysługuje, jednorazowe odszkodowanie'' - dla ubezpieczonego, który doznał stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu.

Natomiast art. 12 ww. ustawy, wskazuje kryteria, które mają wpływ na wysokość przyznawanego odszkodowania.

Zgodnie z tym przepisem:

1.Jednorazowe odszkodowanie przysługuje w wysokości 20% przeciętnego wynagrodzenia za każdy procent stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu, z zastrzeżeniem art. 55 ust. 1.

2.Jeżeli wskutek pogorszenia się stanu zdrowia stały lub długotrwały uszczerbek na zdrowiu będący następstwem wypadku przy pracy lub choroby zawodowej, który był podstawą przyznania jednorazowego odszkodowania, ulegnie zwiększeniu co najmniej o 10 punktów procentowych, jednorazowe odszkodowanie zwiększa się o 20% przeciętnego wynagrodzenia za każdy procent uszczerbku na zdrowiu przewyższający procent, według którego ustalone było to odszkodowanie, z zastrzeżeniem art. 55 ust. 2.

3.Jednorazowe odszkodowanie ulega zwiększeniu o kwotę stanowiącą 3,5-krotność przeciętnego wynagrodzenia, jeżeli w stosunku do ubezpieczonego została orzeczona całkowita niezdolność do pracy oraz niezdolność do samodzielnej egzystencji wskutek wypadku przy pracy lub choroby zawodowej.

4.Przepis ust. 3 stosuje się odpowiednio, jeżeli wskutek pogorszenia się stanu zdrowia w następstwie wypadku przy pracy lub choroby zawodowej w stosunku do rencisty została orzeczona całkowita niezdolność do pracy oraz niezdolność do samodzielnej egzystencji.

5.Do ustalenia wysokości jednorazowego odszkodowania, o którym mowa w ust. 1-4, przyjmuje się przeciętne wynagrodzenie obowiązujące w dniu wydania decyzji, o której mowa w art. 15.

6.Kwoty jednorazowych odszkodowań zaokrągla się do pełnych złotych.

Z powołanych powyżej przepisów prawa wynika, że odszkodowanie przyznane Panu przez ZUS z tytułu wypadku przy pracy – z uwagi na fakt, że jego wysokość i zasady ustalania wynikają wprost z przepisów ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych, korzysta ze zwolnienia, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Odnosząc się natomiast do odszkodowania, które zostało Panu wypłacone na mocy porozumienia, które Pan zawarł z byłym pracodawcą wskazać należy, że z opisu stanu faktycznego wynika jednoznacznie, że wysokość i zasady jego ustalenia wynikały wyłącznie z zawartego porozumienia, które nie zostało zatwierdzone przez sąd.

Zatem w opisanym stanie faktycznym odszkodowanie wypłacone Panu przez byłego pracodawcę w kwocie (…) zł nie korzysta ze zwolnienia, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych albowiem nie spełnia przesłanek zawartych w tym przepisie.

Odnosząc się do odszkodowania, które zostało Panu przyznane na mocy wyroku wskazać należy, że w myśl art. 444 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1610):

§ 1 W razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia naprawienie szkody obejmuje wszelkie wynikłe z tego powodu koszty. Na żądanie poszkodowanego zobowiązany do naprawienia szkody powinien wyłożyć z góry sumę potrzebną na koszty leczenia, a jeżeli poszkodowany stał się inwalidą, także sumę potrzebną na koszty przygotowania do innego zawodu.

§ 2. Jeżeli poszkodowany utracił całkowicie lub częściowo zdolność do pracy zarobkowej albo jeżeli zwiększyły się jego potrzeby lub zmniejszyły widoki powodzenia na przyszłość, może on żądać od zobowiązanego do naprawienia szkody odpowiedniej renty.

Zauważyć należy, że przepis, który był podstawą przyznania Panu odszkodowania, tj. art. 444 § 1 Kodeksu cywilnego określa co prawda zakres i sposób naprawienia szkody, tj. wskazuje jakie świadczenia na rzecz poszkodowanego ma wypłacić zobowiązany do naprawienia szkody, jednakże przepis ten – wbrew Pana opinii – nie zawiera dodatkowego elementu, który jest niezbędny do zastosowanie zwolnienia podatkowego zawartego w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. nie normuje ani wysokości odszkodowania, ani też zasad jego ustalenia. Zatem warunki wynikające z treści art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zostały spełnione w stosunku do środków, które otrzymał Pan na mocy wyroku sądu, bowiem wysokość odszkodowania lub zasady jego ustalania nie wynikały z regulacji wskazanych w tym przepisie.

Niezależnie od powyższego wskazać należy, że wypłata odszkodowania przyznanego na mocy wyroku sądu nie korzysta również ze zwolnienia, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Z ww. przepisu wynika, że:

Wolne od podatku są inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień:

a)otrzymanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą,

b)dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

Zwolnienie przedmiotowe, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy, obejmuje swym zakresem odszkodowania lub zadośćuczynienia przyznane na podstawie wyroku lub ugody sądowej, których wysokość lub zasady ustalania nie wynikają wprost z regulacji wskazanych w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy. Przy czym ze zwolnienia, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy wyłączone są świadczenia otrzymane w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą oraz świadczenia dotyczące korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono. Zakres tego zwolnienia obejmuje zatem tylko odszkodowania za tzw. szkodę rzeczywistą, czyli poniesione straty, a nie dotyczy utraconych korzyści.

Specyfika prawa podatkowego nakazuje inaczej traktować odszkodowanie z tytułu poniesionych przez poszkodowanego strat i odszkodowanie z tytułu utraconych korzyści. Odszkodowanie z tytułu utraconych korzyści, jakich poszkodowany mógł się spodziewać, gdyby mu szkody nie wyrządzono, podlega bowiem opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

W opisanym stanie faktycznym wypłacona Panu kwota na mocy wyroku sądowego obejmowała różnicę pomiędzy wynagrodzeniem uzyskiwanym z tytułu zatrudnienia, a świadczeniami (pod różnymi nazwami: chorobowe, zasiłek chorobowy, renta), które Pan otrzymywał po wypadku, a zatem mamy tu do czynienia z wypłatą odszkodowania za utracone korzyści, czyli znajduje tu zastosowanie wyłącznie, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3b lit. b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a zatem również omawiane zwolnienie nie ma zastosowania do kwoty wypłaconej na mocy tego wyroku.

Reasumując, odszkodowanie za wypadek przy pracy wypłacone Panu przez ZUS korzysta ze zwolnienia, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a tym samym nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

Natomiast zwolnienie wynikające z art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie ma zastosowania do odszkodowań, które Pan otrzymał na mocy porozumienia zawartego z pracodawcą oraz na podstawie wyroku. Do odszkodowania, które otrzymał Pan na mocy wyroku nie znajduje również zastosowania zwolnienie wynikające z art. 21 ust. 1 pkt 3b ww. ustawy.

W konsekwencji kwoty odszkodowań, które zostały Panu wypłacone na mocy porozumienia zawartego z byłym pracodawcą oraz na podstawie wyroku Sądu Okręgowego musi uwzględnić Pan przy obliczaniu podatku dochodowego za 2023 r.

Dodatkowe informacje

Odnosząc się do powołanej przez Pana interpretacji wskazać należy, że jakkolwiek interpretacje podatkowe kształtują pewną linię wykładni obowiązującego prawa, jednak dotyczą wyłącznie konkretnych spraw, a zatem nie mają one zastosowania ani konsekwencji wiążących w odniesieniu do żadnego innego zaistniałego stanu faktycznego czy też zdarzenia przyszłego.

W kwestii natomiast powołanych przez Pana wyroków sądów administracyjnych wskazać należy, że niewątpliwie wyroki sądów kształtują pewną linię wykładni obowiązującego prawa, jednak dotyczą wyłącznie konkretnych spraw, w danym stanie prawnym. Należy stwierdzić, że rozstrzygnięcia te zapadły w indywidualnych sprawach i w świetle art. 87 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej nie są źródłem powszechnie obowiązującego prawa i tym samym nie mogą być wiążące dla organu wydającego przedmiotową interpretację.

Dodatkowo należy wskazać, że ww. interpretacja oraz wyroki – wbrew Pana twierdzeniu – nie zostały wydane dla identycznego stanu faktycznego. Ze stanu faktycznego przedstawionego w tej interpretacji oraz w ww. wyrokach wynikało, że pracodawca zwracał pracownikom, którzy ulegli wypadkowi przy pracy wydatki za leczenie i rehabilitację, Pan natomiast, na mocy ugody z pracodawcą oraz na mocy wyroku Sądu otrzymał środki które rekompensowały Panu różnicę pomiędzy wynagrodzeniem uzyskiwanym z tytułu zatrudnienia, a świadczeniami, które otrzymał Pan po wypadku (zatem mamy tu do czynienia ze świadczeniami o różnym charakterze).

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

•Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.) Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.

•Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

•Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – – t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634; dalej jako „PPSA”.