Kwalifikacja uzyskanego przychodu do odpowiedniego źródła przychodów oraz ustalenie kosztów uzyskania przychodów.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko nieprawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

3 listopada 2023 r. wpłynął Pana wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych. Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwania – pismem z 10 stycznia 2024 r. (wpływ) oraz 6 lutego 2024 r.(wpływ). Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Jest Pan osobą fizyczną podlegającą przez ostatnie 15 lat nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce.

W roku 2020 oraz 2023 otrzymał Pan odszkodowanie, zasądzone prawomocnym wyrokiem sądowym z (...) 2018 r. Odszkodowanie to pokryło szkody związane z następującym zdarzeniem:

W roku 2008 nabył Pan akcje na okaziciela Spółki akcyjnej z siedzibą w Polsce. Akcje te zostały oddane na przechowanie adwokatowi, który następnie oddał akcje innemu podmiotowi, który bezprawnie wykonywał uprawnienia z tychże akcji, polegające na głosowaniach, pobieraniu w sposób nieuprawniony dywidendy, skorzystaniu z prawa poboru. W konsekwencji utracił Pan własność akcji, prawo poboru oraz dywidendę, za co otrzymał zasądzone od adwokata odszkodowanie.

Uzupełnienie opisu stanu faktycznego

Prowadził Pan przez krótki okres działalność gospodarczą (około dwu lat przed nabyciem akcji), jednakże działalność ta nie miała żadnego związku z nabyciem akcji lub późniejszymi zdarzeniami opisanymi we wniosku.

Wypłacone odszkodowanie nie miało żadnego związku z prowadzoną działalnością gospodarczą.

Poniżej przedstawia Pan dokładną sentencję wyroku, w którym Sąd:

(...)

Orzeczenie zapadło na mocy art. 844 § 1, art. 471 i art. 415 Kodeku cywilnego.

Wysokość i zasady ustalania przyznanego świadczenia zostały określone w wyroku Sądu Okręgowego z (...) 2018 r. (...). Wydany w wyniku apelacji wyrok Sądu Apelacyjnego w (...) 2020 r., w sprawie (...) dokonał zmiany wyroku jedynie odnośnie dat odsetek należnych od zasądzonych kwot, bowiem zmieniał zaskarżony wyrok Sądu Okręgowego w punkcie II (drugim):

(...)

Wysokość lub zasady ustalania przyznanego świadczenia nie wynikały wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw lub aktów administracyjnych wydanych na podstawie tych przepisów, czy też wprost z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy z 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy.

Z treści wyroku Sądu z (...) 2018 r. wynika, że wyczerpuje on wszelkie roszczenia wzajemne stron.

Świadczenie wskazane we wniosku dotyczyło częściowo szkody rzeczywistej – to jest odnośnie kwot:

–(...) wraz z odsetkami ustawowymi, było to odszkodowanie za utracone przez powoda w wyniku działania pozwanego akcje Spółki X S. A.,

–(...) wraz z odsetkami ustawowymi, która stanowi odszkodowanie za utracone prawo poboru, które zostało stracone wraz z przepadłymi akcjami spółki X S. A.

Odszkodowanie, o którym mowa we wniosku, częściowo dotyczyło korzyści, które mógłby Pan osiągnąć, gdyby szkody Panu nie wyrządzono – to jest odnośnie kwoty:

(...) wraz z odsetkami ustawowymi, która stanowi odszkodowanie za utraconą dywidendę z przepadłych akcji spółki X S. A. oraz częściowo w zakresie w jakim przy sprzedaży akcji dokonanej przez Pana, byłby Pan uprawniony do rozliczenia kosztów nabycia tychże akcji.

Zgodnie z Pana wiedzą, odszkodowanie zostało wypłacone ze środków własnych pozwanego.

Pytania

1)Czy w związku z otrzymaniem odszkodowania pokrywającego szkodę, o której mowa w opisie stanu faktycznego powstał u Pana przychód zaliczany do źródła z kapitałów pieniężnych, opodatkowany stałą stawką podatku dochodowego od osób fizycznych w wysokości 19%?

2)Czy przy wyliczeniu podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych z tytułu odszkodowania stanowiącego równowartość nieotrzymanego przychodu z tytułu sprzedaży akcji, podstawa opodatkowania powinna być pomniejszona o poniesiony w roku 2008 koszt nabycia tychże akcji niezależnie od powiązania danego przychodu z danym źródłem opodatkowania?

Pana stanowisko w sprawie

Pana zdaniem – w zakresie pytania oznaczonego numerem 1 – odszkodowanie pokrywające szkodę stanowi przychód zaliczany do źródła z kapitałów pieniężnych.

W opisanej sytuacji jakkolwiek formalnie otrzymał Pan odszkodowanie, jednakże opodatkowanie otrzymanej kwoty na zasadach ogólnych, tj. według skali podatkowej, spowodowałoby, że byłby on dodatkowo poszkodowany przez konieczność zapłaty wyższego podatku niż przez konieczność zapłaty podatku o stałej stawce 19%.

Otrzymane odszkodowanie w części dotyczącej niezrealizowanego przychodu z tytułu zbycia akcji jest de facto substytutem przychodu ze sprzedaży tych akcji.

Oznacza to, że wykładnia celowościowa art. 30b ust. 2 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w powiązaniu z art. 21 ust. 1 pkt 3b lit. b) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych powinna wskazywać, że intencją ustawodawcy nie było pogorszenie sytuacji otrzymania odszkodowania poprzez sztuczne przeklasyfikowanie do innego źródła przychodu.

Skoro wykładnia literalna przepisu daje inne rezultaty niż wykładnia celowościowa to w takiej sytuacji powinien mieć zastosowanie art. 2a ustawy Ordynacja podatkowa stanowiący, że nie dające się usunąć wątpliwości co do treści prawa podatkowego rozstrzyga się na korzyść podatnika (…).

Pana zdaniem – w zakresie pytania oznaczonego numerem 2 – z podstawy opodatkowania dochodu z tytułu odszkodowania stanowiącego równowartość nieotrzymanego przychodu z tytułu sprzedaży akcji, powinna być wyłączona kwota stanowiąca równowartość kosztu nabycia tychże akcji.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku, jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Podstawową zasadą obowiązującą w przepisach ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.) jest zasada powszechności opodatkowania, która wyrażona została w art. 9 ust. 1 tej ustawy.

Zgodnie z jego treścią:

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Przy czym stosownie do art. 9 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy art. 23o, art. 23u, art. 24-24b, art. 24c, art. 24e, art. 30ca, art. 30da oraz art. 30f nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów.

W myśl zaś art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Jak wynika z powołanego powyżej przepisu, ustawodawca przyjął zasadę, że przychodem są:

–pieniądze i wartości pieniężne, które zostały otrzymane przez podatnika – tj. takie pieniądze i wartości pieniężne, które podatnik rzeczywiście „dostał, odebrał, zainkasował, objął w posiadanie”;

–pieniądze i wartości pieniężne, które zostały postawione do dyspozycji podatnika – tj. takie przysporzenia, które zostały mu faktycznie udostępnione/przekazane do odbioru; takie pieniądze i środki pieniężne, które podatnik ma możliwość włączyć do swojego władztwa, a więc ma możliwość skorzystania z tychże pieniędzy i wartości pieniężnych i nie jest to uzależnione od dodatkowej zgody osoby stawiającej określone pieniądze i wartości pieniężne do dyspozycji podatnika.

Na gruncie prawa podatkowego przychodem podlegającym opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych jest zatem każda forma przysporzenia majątkowego (korzyść), tzn. zarówno pieniężna jak i niepieniężna. Innymi słowy, pod pojęciem tym należy rozumieć każde działanie lub zaniechanie prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu, lub te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze, których skutkiem jest nieodpłatne przysporzenie majątku innej osobie, mające konkretny wymiar finansowy.

Ustawodawca tworząc system opodatkowania dochodów osób fizycznych miał na względzie, że przysporzenia uzyskiwane przez osoby fizyczne mogą być skutkiem różnych rodzajów czynności i zdarzeń. Stworzył więc klasyfikację tych przysporzeń w oparciu o kryterium źródła przychodów i system ich opodatkowania uwzględniający specyfikę poszczególnych źródeł przychodów. W języku powszechnym mianem „źródła” określane jest „to, co stanowi początek czegoś”, „przyczyna czegoś”, a synonimami tego pojęcia są m.in. czynnik sprawczy, powód, pochodzenie.

Źródła przychodów ustawodawca sklasyfikował w art. 10 ust. 1 ww. ustawy, zaliczając do nich m.in.:

w pkt 7 – kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a-c;

w pkt 9 – inne źródła.

Ustawowy katalog przychodów z kapitałów pieniężnych zawiera art. 17 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Artykuł ten zawiera enumeratywne wyliczenie przychodów z kapitałów pieniężnych. Przyjęcie przez ustawodawcę zamkniętego katalogu tych przychodów uniemożliwia zaliczenie do nich innych, poza wymienionymi w komentowanym artykule, przychodów kapitałowych. Określone w art. 17 ww. ustawy przychody stanowią swoistego rodzaju „wynagrodzenie” uposażonej osoby (podatnika) za korzystanie przez inne podmioty z powierzonego im (udostępnionego) kapitału pieniężnego bądź wynikające z zainwestowania określonych środków pieniężnych w źródło przychodu kapitałowego.

Przy czym, w myśl przepisu art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a) cytowanej ustawy:

Za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się przychody z odpłatnego zbycia udziałów (akcji), udziałów w spółdzielni oraz papierów wartościowych.

Zgodnie natomiast z regulacjami art. 17 ust. 1ab pkt 1 ww. ustawy:

Przychód określony w ust. 1 pkt 6 z odpłatnego zbycia udziałów (akcji), udziałów w spółdzielni oraz papierów wartościowych powstaje w momencie przeniesienia na nabywcę własności udziałów (akcji), udziałów w spółdzielni oraz papierów wartościowych.

Art. 17 ust. 2 omawianej ustawy stanowi zaś, że:

Przy ustalaniu wartości przychodów, o których mowa w ust. 1 pkt 4 lit. c, pkt 6, 7 i 10, stosuje się odpowiednio przepisy art. 19.

W zależności od rodzaju poszczególnych przychodów z kapitału pieniężnego oraz statusu podatkowego osób uzyskujących te przychody odmienne są zasady poboru zaliczek na podatek lub samego podatku. W tym zakresie odpowiednie unormowania zawierają art. 29, 30a, 30b i 41 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W odniesieniu do poszczególnych grup tych przychodów ustawodawca wprowadził jednolitą zasadę rozliczenia należnego od nich podatku – podatek zryczałtowany liczony od kwoty przychodu (dochodu), którego nie łączy się z innymi przychodami (dochodami) uzyskanymi przez podatnika.

Zgodnie z art. 30b ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2023 r.:

Od dochodów uzyskanych z odpłatnego zbycia papierów wartościowych lub pochodnych instrumentów finansowych, w tym z realizacji praw wynikających z tych instrumentów, z odpłatnego zbycia udziałów (akcji), z odpłatnego zbycia udziałów w spółdzielni oraz z tytułu objęcia udziałów (akcji) albo wkładów w spółdzielni w zamian za wkład niepieniężny, podatek dochodowy wynosi 19% uzyskanego dochodu.

W myśl zaś art. 30b ust. 6 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2023 r.:

Po zakończeniu roku podatkowego podatnik jest obowiązany w zeznaniu, o którym mowa w art. 45 ust. 1a pkt 1, wykazać dochody uzyskane w roku podatkowym z odpłatnego zbycia papierów wartościowych, w tym również dochody, o których mowa w art. 24 ust. 14, dochody z odpłatnego zbycia pochodnych instrumentów finansowych, a także dochody z realizacji praw z nich wynikających, z odpłatnego zbycia udziałów (akcji) oraz z tytułu objęcia udziałów (akcji) w spółce albo wkładów w spółdzielniach, w zamian za wkład niepieniężny.

Stosownie do przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych odrębnym źródłem przychodów są wspomniane powyżej w art. 10 ust. 1 pkt 9 ww. ustawy – inne źródła.

Zgodnie z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.

Użycie w powyższym przepisie sformułowania „w szczególności” wskazuje, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Ustawodawca sformułował bowiem tak wskazany przepis, aby stanowił on kategorię otwartą. Zatem, do przychodów z innych źródeł zalicza się te wszystkie przychody, które nie mieszczą się w kategorii przychodów zaliczonych do enumeratywnie wymienionych w art. 10 ust. 1-8b powołanej ustawy źródeł przychodów.

Reasumując, katalog przychodów zawarty w art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ma charakter rozłączny. Oznacza to, że dany przychód osoby fizycznej jest przypisywany tylko i wyłącznie do jednego określonego źródła przychodów. Czynność ta ma kluczowe znaczenie dla prawidłowego opodatkowania tego przychodu (a ściślej, dla opodatkowania dochodu, który jest generowany przez ten przychód).

W celu prawidłowej kwalifikacji danego przychodu do konkretnego źródła przychodów należy uwzględnić wszystkie okoliczności związane z jego powstaniem (uzyskaniem).

Niejednokrotnie klasyfikacja przychodu wymaga oceny, która z okoliczności powstania (uzyskania) przychodu wskazujących na możliwość przypisania do różnych źródeł przychodów jest istotniejsza, najdonioślejsza prawnie w kontekście regulacji ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

A zatem przypisanie uzyskanego przychodu do określonego, jednego źródła przychodów następuje w oparciu o okoliczności faktyczne sprawy i treść przepisów ustawy. Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie przewiduje przy tym „alternatywnych” sposobów kwalifikacji podatkowej tego samego przysporzenia podatnika. W szczególności podatnik nie ma prawa wyboru, do którego źródła chciałby zaliczyć uzyskany przychód.

Z analizy przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego wynika, że w roku 2020 oraz 2023 otrzymał Pan odszkodowanie, zasądzone prawomocnym wyrokiem sądowym z (...) 2018 r. Odszkodowanie to pokryło szkody związane z tym, że w roku 2008 nabył Pan akcje na okaziciela Spółki akcyjnej z siedzibą w Polsce. Akcje te zostały oddane na przechowanie adwokatowi, który następnie oddał akcje innemu podmiotowi, który bezprawnie wykonywał uprawnienia z tychże akcji, polegające na głosowaniach, pobieraniu w sposób nieuprawniony dywidendy, skorzystaniu z prawa poboru. W konsekwencji utracił Pan własność akcji, prawo poboru oraz dywidendę, za co otrzymał zasądzone od adwokata odszkodowanie. Wypłacone odszkodowanie nie miało żadnego związku z prowadzoną działalnością gospodarczą. Orzeczenie zapadło na mocy art. 844 § 1, art. 471 i art. 415 Kodeku cywilnego. Z treści wyroku Sądu z (...) 2018 r. wynika, że wyczerpuje on wszelkie roszczenia wzajemne stron. Sąd zasądził od pozwanego adwokata na rzecz Pana, łączną kwotę (...), w tym:

–(...) wraz z odsetkami (…),

–(...) wraz z odsetkami (…),

–(...) wraz z odsetkami (…).

Ponadto wyjaśnił Pan także, że świadczenie wskazane we wniosku dotyczyło częściowo szkody rzeczywistej – to jest odnośnie kwot:

–(...) wraz z odsetkami ustawowymi - było to odszkodowanie za utracone przez powoda w wyniku działania pozwanego akcje Spółki (…),

–(...) wraz z odsetkami ustawowymi, która stanowi odszkodowanie za utracone prawo poboru, które zostało stracone wraz z przepadłymi akcjami Spółki (…).

Odszkodowanie, o którym mowa we wniosku, częściowo dotyczyło także korzyści, które mógłby Pan osiągnąć, gdyby szkody Panu nie wyrządzono – to jest odnośnie kwoty (...) wraz z odsetkami ustawowymi, która stanowi odszkodowanie za utraconą dywidendę z przepadłych akcji Spółki oraz częściowo w zakresie w jakim przy sprzedaży akcji dokonanej przez Pana, byłby Pan uprawniony do rozliczenia kosztów nabycia tychże akcji.

Odnosząc powyższe przepisy do przedstawionego we wniosku stanu faktycznego nie można zgodzić się z Panem, że wypłacone Panu odszkodowanie stanowi przychód zaliczany do źródła z kapitałów pieniężnych, jako przychód ze sprzedaży akcji. Wynikające z wyroku sądowego i wypłacone na Pana rzecz odszkodowanie należy zakwalifikować do przychodów z innych źródeł, o których mowa w art. 20 ust. 1 w związku z art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Kwoty tej nie można bowiem uznać za przychód ze źródła, z którego opodatkowaniu podlega przychód ze zbycia udziałów (akcji), bowiem podstawą wypłaty tego odszkodowania (jego źródłem) jest zapadły w sprawie wyrok sądowy, a nie odpłatne zbycie udziałów (akcji).

Należy zauważyć, że każde odszkodowanie ma za zadanie wyrównanie szkody w majątku, utraconych korzyści lub szkody poczynionej na osobie (zadośćuczynienie). Odszkodowanie w żadnym wypadku nie ma charakteru restytucyjnego, bowiem niczego nie przywraca a jedynie wynagradza stratę lub krzywdę. Warunkiem otrzymania każdego odszkodowania jest zdarzenie, w wyniku którego dana osoba doznała określonego uszczerbku.

W rezultacie opisane świadczenie stanowi przychód z innych źródeł.

Dochodem podatkowym – w rozumieniu powołanego wyżej art. 9 ust. 2 komentowanej ustawy – jest natomiast nadwyżka przychodów z danego źródła nad kosztami jego uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Strata ze źródła przychodu może powstać jedynie w sytuacji, gdy koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów.

Zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.

W powołanym przepisie ustawodawca nie wskazuje enumeratywnie jakie wydatki mogą być uznane za koszty uzyskania przychodu. Możliwość zaliczenia konkretnego wydatku do kategorii kosztów uzyskania przychodów uzależniona została od istnienia związku przyczynowo-skutkowego, tzn. poniesienie wydatku ma lub może mieć wpływ na powstanie lub zwiększenie tego przychodu, bądź funkcjonowanie tego źródła. Kosztami uzyskania przychodów są zarówno koszty bezpośrednio, jak i pośrednio związane z uzyskiwanymi przychodami, pod warunkiem, że podatnik wykaże, iż zostały one w sposób racjonalny poniesione w celu uzyskania przychodów.

Kosztami uzyskania przychodu są zatem wszelkie racjonalne i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z uzyskanymi przychodami. Z oceny związku z uzyskanym przychodem powinno wynikać, że poniesiony wydatek obiektywnie mógł się przyczynić do osiągnięcia przychodów z danego źródła. Aby zatem wydatek mógł być uznany za koszt uzyskania przychodu powinien, w myśl powołanego przepisu, spełniać łącznie następujące warunki:

–pozostawać w związku przyczynowym z przychodem lub źródłem przychodu i być poniesiony w celu osiągnięcia przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodu,

–nie znajdować się na liście kosztów nieuznawanych za koszty uzyskania przychodów, wymienionych w art. 23 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych,

–być właściwie udokumentowany.

Koszty poniesione w celu uzyskania przychodów to te, które zostały poniesione z zamiarem uzyskania przychodu. Ten zamiar (cel) musi być, po pierwsze – obiektywnie realny, po drugie – istniejące okoliczności faktyczne muszą wskazywać na to, że dany wydatek w istocie mógł podatnikowi pozwolić na przewidywanie osiągnięcia przychodu. Natomiast koszty ponoszone w celu zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodu, to wydatki mające na celu ochronę źródła przychodu, tak by źródło to istniało w stanie niepogorszonym.

Przy czym, koszty uzyskania przychodów nie są kosztami uzyskania jakichkolwiek przychodów, lecz zawsze związane są z uzyskaniem przychodu z konkretnego źródła.

Koszty uzyskania przychodu z danego źródła pomniejszają przychody z tego właśnie źródła, a nie jakiekolwiek przychody. Koszty uzyskania przychodu są zatem ściśle i funkcjonalnie przyporządkowane do danego źródła przychodów.

W świetle powyższego wskazać należy, że koszt nabycia akcji nie może zostać zaliczony do kosztów uzyskania przychodu z tytułu odszkodowania, gdyż nie stanowi kosztu poniesionego w celu osiągnięcia przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodu, tj. odszkodowania. Koszt ten nie został poniesiony przez Pana w celu uzyskania odszkodowania.

Niewątpliwe, koszty nabycia akcji stanowią koszty podatkowe związane z powstaniem przychodu zaliczonego do źródła jakim są kapitały pienieżne. Tym samym, nie mogą one stanowić kosztów przypadających na źródło przychodów z art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Za powyższym przemawia również fakt, że – jak Pan wskazał w opisie zdarzenia – w wyroku Sądu zasądzającym Panu odszkodowanie w kwocie (...) częściowo uwzględniona została Panu kwestia rekompensaty w zakresie rozliczenia kosztów nabycia akcji przy ich potencjalnej sprzedaży.

Zatem, Pan stanowisko należało uznać za nieprawidłowe.

Nawiązując natomiast do art. 2a ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.), na który powołuje się Pan, stwierdzić należy, że zawarta w niej zasada nie może być rozumiana w ten sposób, że w przypadku wątpliwości interpretacyjnych organy podatkowe powinny rozstrzygać w sposób korzystny dla podatnika. Ma ona bowiem zastosowanie wyłącznie wtedy, gdy występują wątpliwości związane ze znaczeniem przepisu w konkretnej sytuacji faktycznej, a wątpliwości tych nie będzie można usunąć w trakcie prawidłowo prowadzonej wykładni przepisów prawa podatkowego. W przedmiotowej sprawie znaczenie przepisów znajdujących w niej zastosowanie jest jasne, niebudzące wątpliwości i wynikające z ich literalnego brzmienia. Dlatego też wskazana zasada w rozpatrywanej sprawie nie może znaleźć zastosowania.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Końcowo należy wskazać, że organ podatkowy w niniejszej interpretacji indywidualnej prawa podatkowego zajął stanowisko tylko w kwestii, która była przedmiotem zapytania, a zatem nie odniósł się w niej do innych przedstawionych przez Pana zagadnień niebędących przedmiotem tego zapytania.

Ponadto, procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretację opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego podanego we wniosku – nie prowadzi postępowania dowodowego. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest bowiem ustalanie, czy przedstawione we wniosku zdarzenie przyszłe jest zgodne ze stanem rzeczywistym. Ustalenie stanu rzeczywistego stanowi domenę ewentualnego postępowania podatkowego. Pełna weryfikacja prawidłowości Pana stanowiska może być dokonana jedynie w toku ewentualnego postępowania podatkowego, kontroli podatkowej lub postępowania kontrolnego organu kontroli celno-skarbowej, będącego poza zakresem instytucji interpretacji indywidualnej, do której zastosowanie mają przepisy określone w art. 14h (w zamkniętym katalogu) ustawy Ordynacja podatkowa.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

•Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy Ordynacja podatkowa. Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia i zastosuje się Pan do interpretacji.

•Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

•Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”. Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

•w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

•w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa.