Zbycie działki i przeznaczenie pieniędzy z jej zbycia na kredyt oraz na wykończenie.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Niniejsza interpretacja nie rozstrzyga o możliwości zastosowania ulgi mieszkaniowej wobec wydatków związanych z zabudową kuchenną: meblami w zabudowie kuchennej oraz sprzętami dużego AGD wbudowanych w zabudowę, tj.: lodówki, piekarnika oraz płyty indukcyjnej.

W tym zakresie zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

12 grudnia 2023 r. wpłynął Pana wniosek z 11 grudnia 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych. Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwania – pismami z: brak daty sporządzenia (wpływ 11 stycznia 2024 r.); brak daty sporządzenia (wpływ 12 stycznia 2024 r.); brak daty sporządzenia (wpływ 15 stycznia 2024 r.); brak daty sporządzenia (wpływ: 8 lutego 2024 r.) oraz 9 lutego 2024 r. (wpływ: 9 lutego 2024 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

W związku ze śmiercią ojca Wnioskodawca odziedziczył 1/6 działki budowlanej oraz udziały w pozostałej masie spadkowej. W wyniku przeprowadzonego działu spadku Wnioskodawca stanie się jedynym właścicielem działki. Zamierza sprzedać działkę budowlaną uzyskaną w wyniku częściowego działu spadku przed upływem okresu 5 lat od dokonania działu spadku. Kwotę uzyskaną ze sprzedaży zamierza przeznaczyć na wykończenie domu oraz częściową spłatę kredytu hipotecznego zaciągniętego na zakup tegoż domu. Kredyt zostanie zaciągnięty przed sprzedażą działki. Kredyt będzie zaciągnięty wraz z żoną, z którą Wnioskodawca pozostaje we wspólnocie małżeńskiej.

W pismach, które wpłynęły do Organu 11 stycznia 2024 r., 12 stycznia 2024 r. oraz 15 stycznia 2024 r. stanowiących uzupełnienia wniosku, udzielił Pan następujących odpowiedzi na zawarte w wezwaniu pytania:

1.Czy posiada Pan nieograniczony obowiązek podatkowy na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w myśl art. 3 ust. 1 i 1a ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.)?

Odpowiedź: Zgodnie z najlepszym rozumieniem tego pytania tak.

2.Czy w momencie dokonywania wszystkich czynności opisanych we wniosku pozostanie Pan we wspólności ustawowej małżeńskiej?

Odpowiedź: Tak, Wnioskodawca pozostaje we wspólności majątkowej ustawowej małżeńskiej.

3.Kiedy (w którym roku) Pana ojciec nabył przedmiotową działkę?

Odpowiedź: 1983 r.

4.Kiedy (dd-mm-rrrr) zmarł Pana ojciec?

Odpowiedź: Ojciec Wnioskodawcy zmarł (…) 2022 r.

5.Jakie były/są/będą inne, oprócz działki wskazanej we wniosku, składniki majątku znajdujące się w masie spadkowej po zmarłym ojcu, które Pan odziedziczył?

Odpowiedź: W skład masy spadowej wchodzą: działka (…), mieszkanie (…), garaż (…), udział w działce (…) oraz gotówka.

W pierwszym kroku w wyniku poświadczenia dziedziczenia przeprowadzonego u notariusza Wnioskodawca odziedziczył udział 1/6 w każdym z wymienionych elementów masy spadkowej.

Później natomiast został dokonany częściowy dział spadku, w wyniku którego Wnioskodawca stał się jedynym właścicielem działki (…), zrzekł się natomiast udziału w mieszkaniu oraz garażu (…). Częściowy dział spadku nie obejmował udziału w działce (…) oraz gotówki.

6.Prosimy wskazać pozostałych spadkobierców i ich udziały w spadku po Pana ojcu?

Odpowiedź: Pozostali spadkobiercy to żona zmarłego – (…) oraz drugi syn zmarłego – (…).

Udziały w spadku były po 1/3 na etapie poświadczenia dziedziczenia. Po dokonaniu działu spadku Wnioskodawcy przypadła działka (…), bratu Wnioskodawcy (…) mieszkanie oraz garaż (…).

Udziały w działce (…) oraz w gotówce pozostały bez zmian po 1/3.

7.Kiedy (dd-mm-rrrr) nastąpił/nastąpi dział spadku?

Odpowiedź: 13 grudnia 2023 r.

8.Prosimy wskazać co oprócz przedmiotowej działki było/jest/będzie przedmiotem działu spadku?

Odpowiedź: Przedmiotem częściowego działu spadku oprócz przedmiotowej działki jest mieszkanie oraz garaż (…).

9.Czy umowie działu spadku towarzyszyły/będą towarzyszyły spłaty i dopłaty? A jeśli tak prosimy wskazać jakie podmioty (osoby) były/są/będą uprawnione i zobowiązane do dopłat i spłat.

Odpowiedź: Nie, umowie działu spadku nie towarzyszą spłaty i dopłaty.

10.Czy wartość majątku nabytego przez Pana w drodze działu spadku przekroczyła/przekroczy wartość majątku jaki przysługiwał Panu pierwotnie w całej masie spadkowej (należy wziąć pod uwagę wszystkie składniki jakie wchodziły w skład masy spadkowej)?

Odpowiedź: (…)

Udział w działce (…) i gotówka pozostają bez zmian, więc ich wartości nie wpływają na sprawę.

Udział Wnioskodawcy w mieszkaniu, garażu i działce (…) po poświadczeniu dziedziczenia wynosił (…). Po dokonaniu działu spadku udział Wnioskodawcy to wartość działki, tj. (…).

Zatem różnica pomiędzy udziałem przed i po dziale spadku to (…).

Wnioskodawca zaznacza, że są to wartości według oceny US. Rzeczywista wartość, po której działka zostanie sprzedana prawdopodobnie będzie wyższa.

11.Czy prowadził/prowadzi Pan jakąkolwiek działalność gospodarczą w rozumieniu art. 5a pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?, jeśli tak to w jakim zakresie i od kiedy?

Odpowiedź: Nie.

12.Gdzie jest położona przedmiotowa działka, jaka jest powierzchnia oraz jej numer?

Odpowiedź: Działka położona jest (…). Powierzchnia działki to (…). Numer działki to (…).

13.W jaki sposób wykorzystywał/wykorzystuje/będzie wykorzystywał Pan przedmiotową działkę? W szczególności:

·Czy korzystał/korzysta/będzie Pan korzystał z niej dla celów prowadzenia działalności gospodarczej? Jeśli tak, w jakim okresie lub okresach i w jaki sposób Pan z niej korzystał/korzysta/będzie korzystał?

Odpowiedź: Nie.

·Czy korzystał/korzysta/będzie korzystał Pan z niej dla swoich celów osobistych (w jaki sposób?)?

Odpowiedź: Działka jest sporadycznie użytkowana w celach rekreacyjnych w okresie letnim.

·Czy oddawał/oddaje/będzie oddawał Pan w najem, dzierżawę albo do używania na podstawie innych umów? Jeśli tak, to proszę wskazać: W jakim okresie udostępniał Pan przedmiotową działkę osobom trzecim? Czy udostępniał Pan przedmiotową działkę odpłatnie czy bezpłatnie?

Odpowiedź: Nie.

14.Czy do momentu sprzedaży działki będzie Pan podejmował jakiekolwiek czynności, które mają podnieść jej wartość, np. doprowadzenie mediów, uzbrojenie, ogrodzenie terenu, wystąpienie o podział działki? Jeśli tak, to proszę podać jakie to były/będą czynności?

Odpowiedź: Nie.

15.Czy przed sprzedażą działki podjął/podejmie Pan jakiekolwiek aktywne działania marketingowe w zakresie sprzedaży działki, które wykraczają poza zwykłe formy ogłoszenia o jej sprzedaży (np. działania reklamowe)?

Odpowiedź: Nie. Działka jest wystawiona na sprzedaż na portalach internetowych oraz wywieszony jest na niej baner informujący o sprzedaży.

16.Czy przedmiotowa działka jest objęta miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego? Jeśli tak:

Odpowiedź: Tak.

·Jakie jest przeznaczenie działki według planu?

Odpowiedź: Przeznaczenie 71MNU (tereny mieszkaniowo-usługowe o niskiej intensywności zabudowy).

·Czy plan został ustalony na Pana wniosek?

Odpowiedź: Nie.

17.Czy dla przedmiotowej działki jest wydana decyzja o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu albo taka decyzja będzie wydana do momentu planowanej sprzedaży? Jeśli tak, kto i w jakim celu wystąpił albo wystąpi o tę decyzję?

Odpowiedź: Nie.

18.Czy dla przedmiotowej działki jest wydane pozwolenie na budowę albo pozwolenie takie będzie wydane do momentu planowanej sprzedaży? Jeśli tak, to kto wystąpił albo wystąpi o to pozwolenie?

Odpowiedź: Nie.

19.Czy wcześniej sprzedawał Pan inne nieruchomości? Jeśli tak – proszę wskazać:

Odpowiedź: Nie.

·Jakie to były nieruchomości? Ile ich było?

·Kiedy je Pan sprzedał?

Odpowiedź: Nie dotyczy.

20.Czy posiada Pan jeszcze inne nieruchomości przeznaczone w przyszłości do sprzedaży (oprócz wymienionej we wniosku działki), jeśli tak to ile i jakie?

Odpowiedź: Tak, mieszkanie (…), które jest własnością indywidualną Wnioskodawcy, obecnie objęte przedwstępną umową sprzedaży. Sprzedaż Wnioskodawca zamierza sfinalizować do końca stycznia 2024 r.

21.Kiedy zamierza Pan sprzedać przedmiotową działkę?

Odpowiedź: Działka jest wystawiona na sprzedaż, zatem Wnioskodawca sprzeda ją jak tylko znajdzie się kupiec.

22.Jakiego rodzaju wydatki poniesie Pan na „wykończenie domu” i czy poniesie je Pan począwszy od dnia odpłatnego zbycia działki, nie później niż w okresie trzech lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło jej odpłatne zbycie?

Odpowiedź: Wydatki związane z wykończeniem domu do stanu deweloperskiego, tj.: zakup i instalacja pompy ciepła, instalacja systemu rekuperacji, być może instalacji fotowoltaiki (w zależności od możliwości finansowych), instalacje w domu, ogrzewanie podłogowe, wylewki, stropy, schody, sufity podwieszane, wykończenie ścian oraz do stanu do zamieszkania, tj.: gładzie, podłogi, wykończenie łazienek, zabudowa kuchenna, szafy, meble, oświetlenie.

Tak, zakładając, że Wnioskodawca sprzeda w tym okresie działkę, wydatki zostaną poniesione począwszy od dnia odpłatnego zbycia działki, nie później niż w okresie trzech lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło jej odpłatne zbycie.

23.W odniesieniu do planowanego kredytu hipotecznego, czy będzie Pan stroną umowy kredytowej na zakup domu i czy będzie Pan odpowiadał za spłatę kredytu solidarnie, a więc do pełnej wysokości?

Odpowiedź: Tak.

24.W odniesieniu do planowanego kredytu hipotecznego na zakup domu, czy zostanie on zaciągnięty przez kredytobiorców, tj. Pana i Pana żonę, w banku lub w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, mających siedzibę w Polsce, innym państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej?

Odpowiedź: W banku w Polsce.

25.Czy środki z kredytu hipotecznego zostaną w całości przeznaczone tylko i wyłącznie na zakup domu?

Odpowiedź: Na zakup oraz wykończenie domu.

26.Czy środki z odpłatnego zbycia działki przeznaczy Pan na spłatę kredytu począwszy od dnia odpłatnego zbycia działki, nie później niż w okresie trzech lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło jej odpłatne zbycie?

Odpowiedź: Tak, jeśli Wnioskodawca sprzeda działkę w tym okresie.

27.Czy środki ze sprzedaży działki przeznaczy Pan w całości na spłatę kredytu hipotecznego na zakup domu i na jego wykończenie? W przypadku, jeśli tylko część środków zostanie przeznaczona na spłatę ww. kredytu hipotecznego na zakup domu i na jego wykończenie prosimy wskazać na jakie inne cele zostanie przeznaczona pozostała część środków ze sprzedaży działki.

Odpowiedź: Środki ze sprzedaży działki zostaną w całości przeznaczone na spłatę kredytu hipotecznego na zakup domu i jego wykończenie.

28.Czy w tym domu będzie realizował Pan własne cele mieszkaniowe, tj. czy będzie Pan mieszkał w tym domu?

Odpowiedź: Tak.

Natomiast w pismach, które wpłynęły do Organu 8 lutego 2024 r. oraz 9 lutego 2024 r. stanowiących uzupełnienia wniosku, udzielił Pan następujących odpowiedzi na zawarte w wezwaniu pytania:

1)Czy będzie posiadał Pan wystawione na Pana rachunki i faktury lub inne udokumentowane rzetelne i wiarygodne dowody (np. umowę zawartą z wykonawcą prac wykończeniowych domu do stanu deweloperskiego lub potwierdzenie zapłaty za ich wykonanie) potwierdzające wydatkowanie pieniędzy na wykończenie domu, sfinansowane ze środków pieniężnych pochodzących z planowanej sprzedaży działki będącej przedmiotem wniosku?

Odpowiedź: Tak.

2)Jakich dokładnie „instalacji w domu” dotyczy Pana wniosek? Proszę dokładnie wskazać jakie poniesie Pan wydatki na „instalacje w domu”.

Odpowiedź: Instalacja wodno-kanalizacyjna, elektryczna, instalacja pompy ciepła, rekuperacji oraz systemu fotowoltaiki.

3)Co należy rozumieć pod pojęciem „wykończenia łazienek”? Proszę dokładnie wskazać jakie poniesie Pan wydatki w związku z „wykończeniem łazienek”. Czy w skład „wykończenia łazienek” będzie wchodziła też szafka stanowiąca element mocowania umywalki będącej kompletem z umywalką?

Odpowiedź: Zakup płytek, kabiny prysznicowej, wanny, umywalki, zestawu spłuczki podtynkowej, muszli klozetowej, mebli na wymiar.

4)Czy przez „zabudowę kuchenną” rozumieć należy wyłącznie meble w zabudowie kuchennej? Jeżeli nie, to proszę wskazać jakie konkretnie wydatki związane z „zabudową kuchenną” Pan poniesie.

Odpowiedź: Tak, chodzi o meble w zabudowie kuchennej oraz sprzęty dużego AGD (lodówka, piekarnik, płyty indukcyjna) wbudowane w zabudowę.

5)Czy „szafy” oraz „meble” będzie charakteryzował trwały związek z obiektem budowalnym lub jego częścią oraz czy będą wykonywane na indywidualne zlecenie?

Odpowiedź: Tak, wydatki poniesione ze sprzedaży działki zamierzam przeznaczyć na szafy i meble charakteryzujące się trwałym związkiem z obiektem budowlanym.

6)Czy przez „oświetlenie” rozumieć należy:

a)lampy wolnostojące?

b)oświetlenie sufitowe wewnętrzne?

c)oświetlenie ścienne wewnętrzne?

– proszę dokładnie wyjaśnić.

Odpowiedź: W domu będą różne lampy, ale sfinansowane z innych środków niż te pozyskane ze sprzedaży działki.

Pytanie (ostatecznie sformułowane w uzupełnieniach wniosku)

Czy Wnioskodawcy będzie przysługiwała ulga mieszkaniowa zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w związku z przeznaczeniem dochodu uzyskanego z tytułu odpłatnego zbycia działki na spłatę kredytu hipotecznego na zakup domu oraz na wykończenie domu?

Pana stanowisko w sprawie (ostatecznie sformułowane w uzupełnieniach wniosku)

Tak, Wnioskodawcy będzie przysługiwała ulga mieszkaniowa zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w związku z przeznaczeniem dochodu uzyskanego z tytułu odpłatnego zbycia działki na spłatę kredytu hipotecznego na zakup domu oraz na wykończenie domu.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.):

Stosownie do art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy:

Powyższy przepis formułuje generalną zasadę, że odpłatne zbycie nieruchomości, jej części, udziału w nieruchomości lub prawa przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, rodzi obowiązek zapłaty podatku dochodowego. Tym samym, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości, jej części, udziału w nieruchomości lub prawa majątkowego nastąpi po upływie pięciu lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, nie stanowi ono źródła przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a tym samym kwota uzyskana ze zbycia nieruchomości, jej części, udziału w nieruchomości lub prawa majątkowego w ogóle nie podlega opodatkowaniu.

W świetle powyższego, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości lub ww. praw majątkowych następuje przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie i nie zostaje dokonane w wykonywaniu działalności gospodarczej stanowi źródło przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Według art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Z art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że jeżeli nieruchomości lub prawa majątkowe określone przez art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c tej ustawy zostały nabyte w drodze spadku, to ich odpłatne zbycie (dokonane poza działalnością gospodarczą) stanowi przychód podlegający opodatkowaniu, jeżeli nastąpiło ono przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie tej nieruchomości bądź nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę.

Na podstawie art. 10 ust. 7 ww. ustawy:

Wobec powyższego w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy, nabytej w drodze spadku i dziale spadku istotne znaczenie ma ustalenie daty nabycia tej nieruchomości przez spadkodawcę oraz czy w wyniku dokonania działu spadku nie następuje nabycie majątku przekraczające pierwotnie posiadany udział w spadku.

Do wyliczenia 5-letniego okresu, od którego uzależnione jest opodatkowanie sprzedaży nieruchomości lub praw majątkowych nabytych w drodze spadku, wliczany jest zatem nie tylko okres własności nieruchomości (praw majątkowych) przez spadkobiercę, który dokonuje sprzedaży, ale także okres własności nieruchomości (praw majątkowych) spadkodawcy. Jeżeli od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie nieruchomości bądź nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę, do momentu odpłatnego zbycia nieruchomości (praw majątkowych) przez spadkobiercę upłynęło 5 lat – to sprzedaż nie podlega opodatkowaniu.

Wobec powyższego, w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c w związku z art. 10 ust. 5 ww. ustawy (czyli nabytych w drodze spadku), decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych ma forma prawna ich nabycia oraz moment nabycia przez spadkodawcę.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawiera definicji pojęcia „spadek” ani też „nabycie w drodze spadku”, dlatego też zasadnym jest odwoływanie się do regulacji zawartych w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1610 ze zm.).

Zgodnie z art. 922 § 1 Kodeksu cywilnego:

W myśl art. 924 i art. 925 Kodeksu cywilnego:

Na podstawie art. 1025 § 1 Kodeksu cywilnego:

Powyższe oznacza, że z chwilą śmierci należące do spadkodawcy prawa i obowiązki stają się spadkiem, który podlega przepisom prawa spadkowego, a data śmierci (chwila śmierci) spadkodawcy ustala, kto staje się spadkobiercą oraz co wchodzi w skład masy spadkowej. Z kolei, postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku lub akt poświadczenia dziedziczenia potwierdzają jedynie prawo spadkobiercy do tego spadku od momentu jego otwarcia.

Na mocy art. 1035 Kodeksu cywilnego:

Zgodnie z art. 1037 § 1 Kodeksu cywilnego:

W myśl art. 1038 § 1 Kodeksu cywilnego:

Stosownie do art. 195 Kodeksu cywilnego:

Współwłaścicielom przysługują części wspólnego prawa własności (tzw. udziały), którymi mogą swobodnie rozporządzać. Dopóki więc istnieje współwłasność można mówić tylko o istnieniu udziałów w tym prawie, o ich nabywaniu i zbywaniu, nigdy o prawie do części rzeczy, o jej zbywaniu bądź nabywaniu w częściach. Współwłaściciele mają swoje udziały w prawie, ale nie w rzeczy.

W świetle art. 196 § 1 Kodeksu cywilnego:

Według art. 196 § 2 Kodeksu cywilnego:

Art. 210 § 1 Kodeksu cywilnego stanowi, że:

Na podstawie art. 211 Kodeksu cywilnego:

Zgodnie z art. 212 Kodeksu cywilnego:

Z powyższych przepisów wynika, że zniesienie współwłasności może nastąpić m.in. przez podział rzeczy wspólnej, a gdy rzeczy nie da się podzielić, poprzez przyznanie rzeczy jednemu ze współwłaścicieli z obowiązkiem spłaty pozostałych.

Co do zasady, zniesienie współwłasności jest formą nowego nabycia tylko wówczas, gdy – w wyniku tego zniesienia – podatnik otrzymuje nieruchomość, której wartość po dokonanym podziale przekracza wartość udziału, jaki pierwotnie mu przysługiwał.

Podobne wnioski wynikają z ukształtowanej już linii orzeczniczej Naczelnego Sądu Administracyjnego, który twierdzi, że nabyciem rzeczy w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie jest przyznanie jej na wyłączną własność jednemu ze współwłaścicieli w wyniku dokonanego zniesienia współwłasności, jeśli:

a)podział taki jest ekwiwalentny w naturze i nie towarzyszą mu spłaty i dopłaty, lub

b)wartość otrzymanej przez daną osobę rzeczy w wyniku podziału tego majątku mieści się w udziale, jaki przysługiwał tej osobie we współwłasności.

Analogicznie sytuacja kształtuje się przy dziale spadku, bowiem za datę nabycia nieruchomości lub prawa majątkowego – w przypadku ich sprzedaży, które przypadły danej osobie w wyniku działu spadku, należy przyjąć datę ich pierwotnego nabycia, jeżeli wartość otrzymanej przez daną osobę nieruchomości lub prawa majątkowego w wyniku działu mieści się w udziale, jaki przysługuje tej osobie w majątku objętym współwłasnością oraz dział spadku został dokonany bez spłat i dopłat. Natomiast, gdy w wyniku działu spadku udział danej osoby ulega powiększeniu, mamy do czynienia z nabyciem, gdyż zwiększa się stan jej majątku osobistego.

Z instytucją działu spadku mamy więc do czynienia w sytuacji, w której spadek przypada kilku spadkobiercom. Wskutek działu spadku poszczególni spadkobiercy stają się podmiotami wyłącznie uprawnionymi względem przyznanych im praw majątkowych, stanowiących do chwili działu przedmiot wspólności. Nie zmienia to faktu, że dział spadku jest zawsze konsekwencją wcześniejszego nabycia spadku. Na skutek działu spadku następuje konkretyzacja składników masy spadkowej przypadających poszczególnym spadkobiercom. Jeżeli zatem wartość nieruchomości lub prawa (udziałów w nieruchomości lub prawie) nabytych w wyniku działu jest zgodna z udziałem posiadanym przed działem spadku – nie następuje nabycie, ponieważ w ten sposób nie ulega powiększeniu zarówno zakres dotychczasowego władztwa tej osoby nad nieruchomością lub prawem jak i stan jej majątku osobistego. Dział spadku, w wyniku którego udział w nieruchomości lub prawie majątkowym nie zwiększył się, zmienia wyłącznie charakter własności. Jednakże nabycie nieruchomości lub prawa majątkowego w drodze działu spadku (nawet jeżeli działu spadku dokonano bez spłat lub dopłat) w części przekraczającej udział spadkowy stanowi w myśl art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nabycie nieruchomości lub prawa majątkowego w tym udziale, który przekracza udział nabyty w spadku. Wszelkie przypadki, gdy udział danej osoby ulega powiększeniu, traktowany być musi w kategorii nabycia, gdyż w ten sposób ulega powiększeniu zakres dotychczasowego władztwa tej osoby nad nieruchomością lub prawem majątkowym. Bezsprzeczne jest, że udziały, jakie otrzymuje spadkobierca powyżej swojego udziału (jeżeli nabywa majątek w dziale spadku o wartości większej od swojego udziału w spadku) były własnością pozostałych spadkobierców. Spadkobierca nie miał do nich żadnych praw aż do momentu działu spadku.

Nabycie w wyniku działu spadku części majątku, który należał do innych spadkobierców, należy więc traktować jako nabycie w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 w związku z art. 10 ust. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Za datę nabycia tej części nieruchomości, która przekracza dotychczasowy udział w spadku, należy przyjąć datę dokonania działu spadku, tj. dzień zawarcia umowy bądź uprawomocnienia się orzeczenia sądu, jeżeli dział spadku dokonany był na drodze postępowania sądowego.

Powyższe znajduje potwierdzenie w cytowanym wcześniej art. 10 ust. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Z opisu sprawy wynika, że Pana ojciec nabył przedmiotową działkę w 1983 roku. (…) 2022 roku Pana ojciec zmarł. W skład masy spadowej wchodzą: działka (…), mieszkanie (…), garaż (…), udział w działce (…) oraz gotówka. W pierwszym kroku w wyniku poświadczenia dziedziczenia przeprowadzonego u notariusza odziedziczył Pan udział 1/6 w każdym z wymienionych elementów masy spadkowej. Później natomiast został dokonany częściowy dział spadku, w wyniku którego stał się Pan jedynym właścicielem działki (…), zrzekł się natomiast Pan udziału w mieszkaniu oraz garażu (…). Częściowy dział spadku nie obejmował udziału w działce (…) oraz gotówki. Pozostali spadkobiercy to żona zmarłego – (…) oraz drugi syn zmarłego – (…). Udziały w spadku były po 1/3 na etapie poświadczenia dziedziczenia. Po dokonaniu działu spadku Panu przypadła działka (…), Pana bratu mieszkanie oraz garaż (…). Udziały w działce (…) oraz w gotówce pozostały bez zmian po 1/3. Dział spadku nastąpił 13 grudnia 2023 r. Przedmiotem częściowego działu spadku oprócz przedmiotowej działki jest mieszkanie oraz garaż (…). Umowie działu spadku nie towarzyszą spłaty i dopłaty. Pana udział w mieszkaniu, garażu i działce (…) po poświadczeniu dziedziczenia wynosił (…), natomiast po dokonaniu działu spadku Pana udział to wartość działki, tj. (…). Zatem różnica pomiędzy udziałem przed i po dziale spadku to (…).

W przedmiotowej sprawie kluczowe jest ustalenie, kiedy nastąpiło faktyczne nabycie przez Pana poszczególnych udziałów w nieruchomości, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 w związku z art. 10 ust. 5 i 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Użyty w ww. przepisie termin „nabycie” oznacza każde uzyskanie tytułu własności (nabycie własności) lub każde uzyskanie określonego prawa (nabycie prawa) bez względu na fakt czy jest to nabycie w części ułamkowej, czy w całości. Poprzez „nabycie” należy rozumieć każde zwiększenie aktywów podatnika.

Moment przeniesienia prawa własności w prawie podatkowym określony jest zgodnie z normami prawa cywilnego.

Stosownie do art. 155 § 1 Kodeksu cywilnego:

Nabyć nieruchomość lub prawo majątkowe można więc, np. w drodze zakupu, bądź uzyskując pod tytułem darmym (w formie darowizny, spadku), a w przypadku zaś ograniczonych praw rzeczowych również zawierając umowę o ustanowieniu tego prawa.

Należy ponownie podkreślić, że w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości nabytej w spadku i dziale spadku istotne znaczenie ma ustalenie daty nabycia tej nieruchomości przez spadkodawcę oraz czy w wyniku dokonania działu spadku nie nastąpiło nabycie majątku przekraczające pierwotnie posiadany udział w spadku. Za datę nabycia nieruchomości lub prawa – w przypadku ich sprzedaży, które przypadły danej osobie w wyniku działu spadku – należy zatem przyjąć datę ich pierwotnego nabycia, jeżeli wartość otrzymanej przez daną osobę nieruchomości lub prawa w wyniku działu spadku mieści się w udziale, jaki przysługuje tej osobie w spadku. Jeżeli wartość nieruchomości lub prawa (udziałów w nieruchomości lub prawie) nabytych w wyniku działu spadku jest zgodna z udziałem posiadanym przed działem spadku – nie następuje nabycie, ponieważ w ten sposób nie ulega powiększeniu zarówno zakres dotychczasowego władztwa tej osoby nad nieruchomością lub prawem, jak i stan jej majątku osobistego. Dział spadku, w wyniku którego udział w nieruchomości lub prawie nie zwiększył się, zmienia wyłącznie charakter własności.

Przystępując do oceny skutków podatkowych planowanej sprzedaży działki (…), w pierwszej kolejności zauważyć należy, że do nabycia przez Pana 1/6 udziału w tej nieruchomości doszło najpierw w drodze spadku po zmarłym ojcu. Spadek ten nabył Pan na podstawie aktu poświadczenia dziedziczenia przeprowadzonego u notariusza. Zatem skoro Pana ojciec nabył przedmiotową nieruchomość w 1983 r. to – w odniesieniu do ww. 1/6 udziału w tej nieruchomości – pięcioletni okres, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 w związku z art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, liczony od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie nieruchomości przez spadkodawcę (Pana ojca) niewątpliwie upłynął.

Zatem, planowane odpłatne zbycie działki (…), w części odpowiadającej udziałowi nabytemu przez Pana w wyniku spadku, nie będzie stanowić źródła przychodu, ponieważ zbycie nastąpi po upływie 5 lat od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie tej części nieruchomości przez spadkodawcę, tj. Pana ojca.

Wskazał Pan również, że w wyniku dokonanego częściowego działu spadku po Pana ojcu wartość nabytego majątku jest większa niż wartość udziału jaki pierwotnie przysługiwał Panu w masie spadkowej. Datą nabycia udziału w dziale spadku, tj. udziału przekraczającego Pana udział nabyty w spadku, jest data dokonania działu spadku, tj. 13 grudnia 2023 r.

Zatem, pięcioletni termin, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w części odpowiadającej udziałowi jaki nabył Pan w wyniku działu spadku, należy liczyć od końca 2023 r.

Wobec powyższego jeżeli odpłatne zbycie ww. udziału w nieruchomości (ponad udział jaki Panu przysługiwał w spadku) nastąpi przed upływem pięciu lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie tej części działki (2023 r.), będzie stanowić źródło przychodu, zgodnie z przepisem art. 10 ust. 1 pkt 8 w związku z art. 10 ust. 7 ww. ustawy.

Z art. 30e ust. 1 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że:

Jednocześnie na mocy art. 30e ust. 2 ww. ustawy:

Stosownie do art. 19 ust. 1 ww. ustawy:

Zgodnie z art. 19 ust. 3 ww. ustawy:

Pojęcie kosztów odpłatnego zbycia (sprzedaży) nie zostało przez ustawodawcę zdefiniowane w ustawie, należy zatem stosować językowe rozumienie tego wyrażenia, zgodnie z którym za koszty sprzedaży nieruchomości lub praw majątkowych uważa się wszystkie wydatki poniesione przez sprzedającego, które są konieczne, aby transakcja sprzedaży mogła dojść do skutku (wszystkie niezbędne wydatki bezpośrednio związane z tą czynnością, np. koszty wyceny nieruchomości przez rzeczoznawcę majątkowego, prowizje pośredników w sprzedaży nieruchomości, koszty ogłoszeń w prasie związanych z zamiarem sprzedaży nieruchomości). Pomiędzy tymi wydatkami a dokonanym odpłatnym zbyciem musi istnieć związek przyczynowo-skutkowy. Koszty te nie są kosztami nabycia, lecz jako koszty odpłatnego zbycia pomniejszają przychód.

Kosztów odpłatnego zbycia nie należy utożsamiać z kosztami uzyskania przychodu. Ustalenie kosztów uzyskania przychodu odbywa się zgodnie z art. 22 ust. 6c lub 6d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w zależności od tego, czy zbywaną nieruchomość lub prawo nabyto odpłatnie, czy nieodpłatnie.

W świetle art. 22 ust. 6c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Stosownie natomiast do art. 22 ust. 6d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Jak wynika z art. 22 ust. 6e ww. ustawy:

Z kolei stosownie do treści art. 22 ust. 6f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Jak wynika z powyższych przepisów, podstawą obliczenia podatku jest dochód, stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości określonym zgodnie z art. 19 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (tj. wartością wyrażoną w cenie określonej w umowie sprzedaży), a kosztami uzyskania przychodu ustalonymi zgodnie z – w przedmiotowej sprawie – art. 22 ust. 6c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Tak obliczony dochód podlega opodatkowaniu 19% podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Na podstawie art. 30e ust. 4 cyt. ustawy:

Na mocy art. 30e ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Art. 30e ust. 7 ww. ustawy stanowi, że:

Zatem, w związku z tym, że jak wskazano wyżej, w analizowanej sprawie opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych będzie podlega tylko część przychodu z odpłatnego zbycia działki (…), tj. udział jaki nabył Pan w wyniku działu spadku, koszty uzyskania przychodów ustalane są na podstawie art. 22 ust. 6c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Dochód ze sprzedaży nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 131 tej ustawy – może jednak zostać objęty zwolnieniem z opodatkowania przy spełnieniu warunków określonych w tym przepisie.

Stosownie do art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Dochód zwolniony należy obliczyć według następującego wzoru:

dochód zwolniony = D × W/P

gdzie:

D – dochód z odpłatnego zbycia nieruchomości lub prawa,

W – wydatki poniesione na cele mieszkaniowe wymienione w art. 21 ust. 25 ustawy o

podatku dochodowym od osób fizycznych,

P – przychód z odpłatnego zbycia nieruchomości lub prawa.

Cytowany powyżej przepis art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym wiąże skutki prawne w postaci zwolnienia od opodatkowania z faktem przeznaczenia – w warunkach określonych w ustawie – uzyskanego z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych dochodu wyłącznie na własne cele mieszkaniowe wymienione w przepisie art. 21 ust. 25 ww. ustawy.

Należy wyjaśnić, że powyższe zwolnienie obejmuje taką część dochodu uzyskanego z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości, jaka proporcjonalnie odpowiada udziałowi poniesionych wydatków na własne cele mieszkaniowe w osiągniętych przychodach z odpłatnego zbycia. W sytuacji, gdy przychód z odpłatnego zbycia zostanie w całości przeznaczony na cele mieszkaniowe, to wówczas uzyskany z tego tytułu dochód będzie w całości korzystał ze zwolnienia od podatku dochodowego.

Tym samym, aby dochód z tytułu sprzedaży nieruchomości był w całości zwolniony z podatku dochodowego, cały przychód ze zbytej nieruchomości musi być wydatkowany na własne cele mieszkaniowe, wymienione w przepisie art. 21 ust. 25 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie później niż w okresie trzech lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie.

Cele mieszkaniowe, których sfinansowanie przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych uprawnia do skorzystania ze zwolnienia z opodatkowania wymienione zostały w art. 21 ust. 25 ww. ustawy, i tak:

W myśl art. 21 ust. 25a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Stosownie do art. 21 ust. 26 ww. ustawy:

Według art. 21 ust. 28 ww. ustawy:

Zgodnie z art. 21 ust. 29 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

W myśl art. 21 ust. 30 ww. ustawy:

Zgodnie z art. 21 ust. 30a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Podkreślenia wymaga, że zwolnienia podatkowe oraz ulgi są wyjątkiem od zasady powszechności opodatkowania, co oznacza, że wszelkie odstępstwa od tej zasady muszą bezwzględnie wynikać z przepisów prawa i być interpretowane ściśle z jego literą. W związku z tym, tylko wydatkowanie środków uzyskanych z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych – w terminie i na cele wskazane w art. 21 ust. 1 pkt 131, a szczegółowo opisane w art. 21 ust. 25 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – pozwala na zastosowanie przedmiotowego zwolnienia.

Należy również zastrzec, że w przypadku korzystania z ulg i zwolnień podatkowych, wynikających z ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych obowiązek udowodnienia, że określony wydatek został poniesiony przy spełnieniu wszystkich warunków wynikających z przepisów podatkowych spoczywa na podatniku, który wywodzi z tego określone skutki prawne.

Ustawodawca w art. 21 ust. 25 ww. ustawy zawarł katalog wydatków stanowiących „własne cele mieszkaniowe” podatnika, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131. Katalog tych wydatków ma charakter zamknięty – jest to wyliczenie enumeratywne.

Należy zwrócić również uwagę na daleko idące konsekwencje wypływające z zawartego w przepisie dotyczącym analizowanego zwolnienia stwierdzenia „własne cele mieszkaniowe”. Poprzedzenie wyrażenia „cele mieszkaniowe” przymiotnikiem „własne” świadczy o tym, że ustawodawca przewidując podstawę do zastosowania ww. zwolnienia i dopisując ten przymiotnik podkreślił, że celem nadrzędnym jest zwolnienie tylko takiego przychodu, który wydatkowany zostanie na zaspokojenie „własnych celów mieszkaniowych”, rozumianych jako potrzeba zapewnienia sobie dachu nad głową. Tak więc uregulowane w art. 21 ust. 1 pkt 131 ww. ustawy zwolnienie od podatku dochodowego w zamierzeniach ustawodawcy realizować ma cel, jakim jest zaspokojenie własnych potrzeb mieszkaniowych podatnika, a nie lokata kapitału lub zdobywanie źródła zarobkowania bądź zapewnienie dachu nad głową innym osobom niż podatnik. Wyraz „mieszkaniowe” w wyrażeniu „własne cele mieszkaniowe” należy odnosić podmiotowo do zamiaru zamieszkiwania związanego z różnymi sposobami wydatkowania przychodu, a nie do wydatkowania przychodu w znaczeniu jedynie przedmiotowym.

Pojęcie celu związane jest z wewnętrzną postawą człowieka, określaną najczęściej mianem chęci, woli, dążenia, zamiaru, postawy motywującej (powodującej) ludzkie działanie. Zatem, wydatek poniesiony na własne cele mieszkaniowe, to wydatek dokonany w zamiarze zaspokajania własnych potrzeb mieszkaniowych. Utwierdza to w przekonaniu, że istotny jest zamiar nabycia nieruchomości na cele mieszkaniowe, który powinien prowadzić do zamieszkania w nabytej nieruchomości.

Odnosząc przedstawione powyżej uregulowania prawne na grunt rozpatrywanej sprawy należy stwierdzić, że przywołany powyżej przepis art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym wiąże skutki prawne w postaci zwolnienia od opodatkowania z faktem przeznaczenia – w warunkach określonych w ustawie – środków uzyskanych z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych wyłącznie na cele wymienione w przepisie art. 21 ust. 25 ww. ustawy.

Zatem podstawową okolicznością decydującą o zastosowaniu zwolnienia wynikającego z art. 21 ust. 1 pkt 131 tejże ustawy jest fakt wydatkowania (nie później niż w okresie trzech lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycia) przychodu ze sprzedaży nieruchomości i praw na wskazane w art. 21 ust. 25 ustawy cele mieszkaniowe, w tym m.in. na spłatę kredytu oraz odsetek od tego kredytu zaciągniętego przez podatnika przed dniem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c, na cele określone w pkt 1. Przy tym należy podkreślić, że z treści art. 21 ust. 25 pkt 2 lit. a ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jasno wynika, że kredyt, na którego spłatę zostaną przeznaczone środki z odpłatnego zbycia nieruchomości musi być kredytem zaciągniętym przez podatnika na cele mieszkaniowe, które zostały wymienione w art. 21 ust. 25 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Ważne jest również, aby środki przeznaczone na ww. cel mieszkaniowy, czyli na spłatę kredytu oraz odsetek od tego kredytu pochodziły ze sprzedaży nieruchomości (lub ich części oraz udziału w nieruchomości) lub praw. Istotne jest także, aby spłacany kredyt zaciągnięty był przed dniem uzyskania przychodu ze sprzedaży oraz, aby kredyt ten zaciągnięty był przez osobę, która uzyskuje przychód ze sprzedaży.

Zgodnie z wyżej cytowanym art. 21 ust. 25 pkt 2 lit. a ww. ustawy, za wydatki poniesione na własne cele mieszkaniowe, o których mowa w ust. 1 pkt 131, uważa się wydatki poniesione na spłatę kredytu (pożyczki) oraz odsetek od tego kredytu (pożyczki) zaciągniętego przez podatnika przed dniem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c, na cele określone w pkt 1, czyli m.in.

•na nabycie budynku mieszkalnego, jego części lub udziału w takim budynku, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub udziału w takim lokalu, a także na nabycie gruntu lub udziału w gruncie albo prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, związanych z tym budynkiem lub lokalem (art. 21 ust. 25 pkt 1 lit. a ww. ustawy);

•budowę, rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub remont własnego budynku mieszkalnego, jego części lub własnego lokalu mieszkalnego (art. 21 ust. 25 pkt 1 lit. d ww. ustawy).

Z powyższych przepisów wprost wynika, że aby kredyt mógł być uznany za kredyt na własny cel mieszkaniowy, to musi być kredytem określonego rodzaju – czyli zaciągniętym przez podatnika na nabycie/budowę m.in. budynku mieszkalnego, stanowiącego własność lub współwłasność tego podatnika. Zatem, wskutek zaciągnięcia kredytu i jego wykorzystania zgodnie z celem udzielenia kredytu podatnik musi nabyć prawo własności lub współwłasności do tego budynku mieszkalnego. Tylko wówczas uznać można, że kredyt spełnia ustawowe warunki, a więc jest kredytem zaciągniętym na nabycie budynku mieszkalnego.

Wskazał Pan we wniosku, że środki z planowanej sprzedaży działki (…) zostaną w całości przeznaczone w terminie trzech lat, licząc od końca roku podatkowego, w którym nastąpi odpłatne zbycie tej nieruchomości na spłatę kredytu hipotecznego na zakup domu i jego wykończenie. Kredyt planuje Pan zaciągnąć wraz z żonę, z którą pozostaje Pan we wspólności majątkowej, w banku w Polsce. Będzie Pan stroną umowy kredytowej oraz będzie Pan odpowiadał za spłatę kredytu solidarnie, a więc do pełnej wysokości. Kredyt zostanie zaciągnięty przed sprzedażą działki (…).

Mając na uwadze przedstawiony we wniosku i w uzupełnieniach opis sprawy oraz powołane przepisy prawa, stwierdzić należy, że odpłatne zbycie udziału w nieruchomości, tj. udziału jaki nabył Pan w wyniku działu spadku, dokonane przed upływem pięciu lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie, stanowić będzie źródło przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Osiągnięty z tego źródła dochód będzie podlegał – co do zasady – opodatkowaniu podatkiem dochodowym na zasadach określonych w art. 30e cytowanej ustawy.

Jeżeli jednak cały przychód uzyskany ze sprzedaży udziału w nieruchomości, tj. udziału jaki nabył Pan w wyniku działu spadku, przeznaczy Pan – w terminie wskazanym w ww. przepisie art. 21 ust. 1 pkt 131 wspomnianej ustawy – na spłatę kredytu zaciągniętego na zakup domu, którego będzie Pan właścicielem i w którym będzie realizował Pan własne cele mieszkaniowe, będzie przysługiwało Panu prawo do skorzystania ze zwolnienia z zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych zgodnie z ww. przepisem.

Pana wątpliwości dotyczą również możliwości skorzystania ze zwolnienia, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w sytuacji, gdy środki uzyskane ze sprzedaży działki (…), będącej przedmiotem wniosku przeznaczy Pan na: wykończenie domu do stanu deweloperskiego, tj. zakup i instalację pompy ciepła, instalację systemu rekuperacji, być może instalacji fotowoltaiki (w zależności od możliwości finansowych), instalacje w domu (instalacja wodno-kanalizacyjna, elektryczna), ogrzewanie podłogowe, wylewki, stropy, schody, sufity podwieszane, wykończenie ścian oraz do stanu do zamieszkania, tj.: gładzie, podłogi, wykończenie łazienek (zakup płytek, kabiny prysznicowej, wanny, umywalki, zestawu spłuczki podtynkowej, muszli klozetowej, mebli na wymiar), szaf, mebli charakteryzujących się trwałym związkiem z obiektem budowlanym. Środki z odpłatnego zbycia przedmiotowej działki przeznaczy Pan na wydatki związane z wykończeniem domu do stanu deweloperskiego i do zamieszkania.

Z analizowanego przepisu art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że ustawodawca uzależnia skorzystanie z przedmiotowego zwolnienia od wydatkowania przez podatnika w ściśle określonym czasie środków uzyskanych ze sprzedaży nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c na realizację własnego celu mieszkaniowego. Przy czym cele, których sfinansowanie uprawnia do zwolnienia wymienione zostały enumeratywnie w art. 21 ust. 25 ww. ustawy.

W przypadku skorzystania z omawianego zwolnienia w związku z wykończeniem wybudowanego budynku mieszkalnego, w którym podatnik zamierza realizować własne cele mieszkaniowe, wskazać należy, że ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawiera wprost w katalogu wydatków mieszkaniowych na wykończenie budynku, ale też nie definiuje pojęcia „remont” użytego w art. 21 ust. 25 pkt 1 lit. d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Dla wyjaśnienia tego pojęcia, należy odnieść się do jego znaczenia funkcjonującego w języku powszechnym. I tak, „remont” to „doprowadzenie jakiegoś budynku lub urządzenia do stanu używalności; naprawa, odnawianie (czegoś)”. Synonimami tego pojęcia są m.in. „naprawa, przebudowa, odrestaurowanie, modernizacja”.

Pojęcie remontu zostało zdefiniowane w art. 3 pkt 8 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 682 ze zm.): Ilekroć w ustawie jest mowa o remoncie – należy przez to rozumieć wykonywanie w istniejącym obiekcie budowlanym robót budowlanych polegających na odtworzeniu stanu pierwotnego, a niestanowiących bieżącej konserwacji, przy czym dopuszcza się stosowanie wyrobów budowlanych innych niż użyto w stanie pierwotnym.

Zgodnie natomiast z art. 3 pkt 7 ww. ustawy, przez roboty budowlane należy rozumieć budowę, a także prace polegające na przebudowie, montażu, remoncie lub rozbiórce obiektu budowlanego.

Niemniej jednak, ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie odwołuje się do tego przepisu. Tym samym, definicja „remontu” funkcjonująca na gruncie Prawa budowlanego nie może być wprost przenoszona na grunt omawianej ustawy podatkowej. Może być natomiast uwzględniona jako jeden z elementów służących ustaleniu znaczenia pojęcia „remontu” dla celów podatku dochodowego od osób fizycznych.

W orzecznictwie przyjmuje się, że za wydatki spełniające kryteria art. 21 ust. 25 pkt 1 lit. d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych można uważać, w szczególności, wykonanie robót budowlanych w istniejącym lub nowopowstałym budynku/lokalu mieszkalnym wraz z wymianą/instalacją składników wyposażenia technicznego budynku lub lokalu (np. instalacji wodnej, kanalizacyjnej, centralnego ogrzewania, ciepłej wody, gazu przewodowego).

Stosownie do wyżej wskazanej definicji remontu, za „remont” budynku mieszkalnego, o którym mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 lit. d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych należy uznać prace dotyczące tego budynku jako nieruchomości i jej części składowych (tj. wszystkiego, co nie może być odłączone od budynku bez uszkodzenia lub istotnej zmiany całości albo bez uszkodzenia lub istotnej zmiany przedmiotu odłączonego), służące utrzymaniu budynku we właściwym stanie, doprowadzeniu go do pożądanej zdolności użytkowej, modernizacji jego elementów składowych. „Remontem” w rozumieniu omawianego przepisu jest również tzw. wykończenie budynku mieszkalnego, a więc prace służące doprowadzeniu do zdolności użytkowej nowo wybudowanego budynku. W każdym przypadku remont dotyczy „materii” budynku mieszkalnego, a więc jego ścian, podłóg, sufitu, okien, drzwi, wyposażenia technicznego takiego jak instalacje: wodna, kanalizacyjna, elektryczna, grzewcza, gazowa bądź innych elementów trwale połączonych konstrukcyjnie z elementami budowlanymi budynku.

Podsumowując, przeznaczając kwotę uzyskaną ze sprzedaży działki (…), w posiadanie której wszedł Pan na skutek częściowego działu spadku (pomniejszoną o udział w działce, który posiadał Pan przed dokonaniem działu spadku), nie później niż w okresie trzech lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło jej odpłatne zbycie na wykończenie domu do:

-stanu deweloperskiego: zakup i instalację pompy ciepła, instalację systemu rekuperacji, instalacji fotowoltaiki (w zależności od możliwości finansowych), instalacje w domu (instalacja wodno-kanalizacyjna, elektryczna), ogrzewania podłogowego, wylewki, stropy, schody, sufity podwieszane, wykończenie ścian;

-stanu do zamieszkania tj.: gładzie, podłogi, wykończenie łazienek (zakup płytek, kabiny prysznicowej, wanny, umywalki, zestawu spłuczki podtynkowej, muszli klozetowej, mebli na wymiar pod warunkiem, że będą one trwale połączone z elementami konstrukcyjnymi budynku), szafy, meble charakteryzujące się trwałym związkiem z obiektem budowlanym.

będzie miał Pan prawo do skorzystania ze zwolnienia, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131 w zw. z art. 21 ust. 25 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Prawo do skorzystania ze zwolnienia, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131 w zw. z art. 21 ust. 25 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, będzie miał Pan również w przypadku przeznaczenia kwoty uzyskanej ze sprzedaży przedmiotowej działki, w posiadanie której wszedł Pan na skutek częściowego działu spadku (pomniejszoną o udział w działce, który posiadał Pan przed dokonaniem działu spadku) na spłatę kredytu hipotecznego na zakup tego domu, nie później niż w okresie trzech lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło jej odpłatne zbycie.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Wyjaśniam, że nie odniosłem się do przedstawionych we wniosku kwot i wyliczeń, ponieważ ewentualne obliczenie należnego podatku nie należy do moich kompetencji. Zgodnie bowiem z zasadą samoopodatkowania, obowiązującą w polskim systemie podatkowym, na podatniku spoczywa obowiązek dokonania oceny własnej sytuacji prawnopodatkowej, a po jej dokonaniu zachowania się zgodnie z przepisami prawa podatkowego, gdyż prawidłowość takiego rozliczenia podlega weryfikacji przez Organ podatkowy, w toku ewentualnego postępowania podatkowego. Wydając interpretację indywidualną przepisów prawa podatkowego nie dokonałem oceny stanowiska w odniesieniu do kwot wskazanych we wniosku.

Zaznacza się także, że zgodnie z art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Wnioskodawca ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Równocześnie w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest ustalanie stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego), stanowi to bowiem domenę ewentualnego postępowania podatkowego, kontroli podatkowej lub postępowania kontrolnego organu kontroli celno-skarbowej. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku ww. postępowań okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne.

Informuję, że w niniejszej interpretacji indywidualnej załatwiono wniosek w części dotyczącej zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych w zakresie możliwości zastosowania zwolnienia przewidzianego w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w przypadku przeznaczenia środków ze sprzedaży nieruchomości na spłatę kredytu hipotecznego oraz na wykończenie domu. Natomiast w części dotyczącej zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych w zakresie możliwości zastosowania zwolnienia przewidzianego w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w części dotyczącej wydatków związanych z zabudową kuchenną: meblami w zabudowie kuchennej oraz sprzętami dużego AGD wbudowanymi w zabudowę, tj.: lodówki, piekarnika oraz płyty indukcyjnej w dniu 14 lutego 2024 r. zostało wydane postanowienie o zastosowaniu interpretacji ogólnej nr (…).

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).