Opodatkowanie odszkodowania i zadośćuczynienia.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

14 grudnia 2023 r. wpłynął Pani wniosek z 14 grudnia 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych. Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 5 lutego 2024 r. (wpływ 5 lutego 2024 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

W dniu (…) r. na wodach (…) (wody terytorialne (…)) doszło do zderzenia A z B.

W wyniku tego zderzenia śmierć poniósł m.in. (…), właściciel i kapitan B. (…) osierocił również (...) małoletnich dzieci małżonków (…).

(…) w imieniu własnym oraz małoletnich dzieci – za pośrednictwem profesjonalnego pełnomocnika – wystąpiła wobec właściciela A, tj. (…), jego armatora i posiadacza, tj. Pana (…) oraz Ubezpieczyciela A lub ich odpowiednio funkcjonariuszy, pracowników, przedstawicieli, agentów oraz spółek macierzystych, stowarzyszonych, powiązanych lub zależnych (dalej jako Pozwani) z roszczeniem zapłatę odszkodowania i/lub zadośćuczynienia dla Wnioskodawczyni oraz jej małoletnich dzieci w związku z zaistniałym zdarzeniem.

W wyniku prowadzonej sprawy Pani (…) (działająca w imieniu własnym oraz w imieniu małoletnich dzieci) zawarła w dniu xx xx 2023 r. ugodę na podstawie której, Ubezpieczyciel A wypłacił Pani (…) świadczenie pieniężne stanowiące odszkodowanie i zadośćuczynienie za śmierć jej małżonka spowodowane ww. zderzeniem A z B.

Ubezpieczającym A był jego właściciel, tj. Pan (…). Ubezpieczycielem był (…) działający w ramach korporacji (…), polisę zaś wystawiła spółka (…) występująca w imieniu tego (...) jako pośrednik (ang. coverholder) działający na podstawie specyficznej umowy (ang. binding authority agreement) zawartej z ww. (...) na podstawie rejestrowanej umowy (…).

Zgodnie z informacją o produkcie obejmującą treść ww. polisy ubezpieczenia (...) z Rozdziału 2 (Section 2) wynika, iż polisa wystawiona przez (…) pokrywała m.in. wszelkie sumy (maksymalnie do kwoty przewidzianej w świadectwie ubezpieczenia Odpowiedzialności Cywilnej tj. (...) EUR) wobec każdego podmiotu, które Ubezpieczający lub inna osoba odpowiedzialna za A są zobowiązani zapłacić w związku posiadaniem ww. A i spowodowania śmierci lub jakichkolwiek obrażeń.

Posiadana przez Ubezpieczającego polisa podlegała prawu Wielkiej Brytanii.

Świadczenie zostało wypłacone przez (…) do kancelarii prawnej reprezentujących pozwanych – (…) – która to z kolei dokonała przelewu środków na rachunek bankowy polskiego profesjonalnego pełnomocnika; ten zaś z kolei przekazał uzyskane świadczenie na rachunek bankowy Wnioskodawcy, tj. Pani (…). Wypłacone przez Ubezpieczyciela świadczenie opiewało łącznie na kwotę (...) EUR.

W piśmie stanowiącym uzupełnienie wniosku wskazano, że:

Zadośćuczynienie i odszkodowanie zostały otrzymane w dniu xx xx 2023 r. Przelew został dokonany z konta pełnomocnika reprezentującego Wnioskodawcę w przedmiotowej sprawie (tytuł przelewu: „przekazanie odszkodowania w związku ze zderzeniem B z A dnia (…) w (…)”). Przelew został pomniejszony o wynagrodzenie pełnomocnika reprezentującego Wnioskodawcę. Z kolei pełnomocnik reprezentujący Panią (…) oraz jej małoletnie dzieci otrzymał przelew w dniu xx xx 2023 r. od brytyjskiej kancelarii prawnej z siedzibą w (…), która reprezentowała stronę pozwaną. Tytuł przelewu zawierał oznaczenie numeru referencyjnego prowadzonej sprawy.

Zadośćuczynienie i odszkodowanie Wnioskodawca wraz z małoletnimi dziećmi otrzymała z Wielkiej Brytanii (Londyn) za pośrednictwem polskiego profesjonalnego pełnomocnika reprezentującego Wnioskodawcę.

W dacie otrzymania zadośćuczynienia i odszkodowania Wnioskodawca wraz z małoletnimi dziećmi posiadali miejsce zamieszkania dla celów podatkowych (tzn. rezydencję podatkową i nieograniczony obowiązek podatkowy) w Polsce.

Źródłem wypłaconych przez ubezpieczyciela zadośćuczynienia i odszkodowania, opisanych we wniosku, było świadectwo ubezpieczenia Odpowiedzialności Cywilnej. Zadośćuczynienie i odszkodowanie wypłacone przez ubezpieczyciela było dokonane z tytułu ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej Ubezpieczającego. Tryb wypłaty (za pośrednictwem pełnomocników stron) został opisany powyżej.

Pytanie

Czy wypłacone na podstawie zawartej ugody odszkodowanie oraz zadośćuczynienie na rzecz Wnioskodawcy i jej małoletnich dzieci, których źródłem była polisa ubezpieczeniowa wystawiona przez (…) występująca w imieniu Ubezpieczyciela tj. (...) ubezpieczeniowego (…) w ramach rynku (…) stanowi przychód podlegający zwolnieniu z podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 4 ustawy PIT?

Pani stanowisko w sprawie

W Pani opinii wypłacone na podstawie zawartej ugody odszkodowanie oraz zadośćuczynienie na rzecz Wnioskodawcy i jej małoletnich dzieci, których źródłem była polisa ubezpieczeniowa wystawiona przez (…). występująca w imieniu Ubezpieczyciela tj. (...) ubezpieczeniowego (…) w ramach (…) stanowi przychód podlegający zwolnieniu z podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 4 ustawy PIT.

Zgodnie z art. 1 ustawy PIT ustawa reguluje opodatkowanie podatkiem dochodowym dochodów osób fizycznych oraz daninę solidarnościową.

Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy PIT osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy).

Za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uważa się osobę fizyczną, która:

1)posiada na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych) lub

2)przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym (art. 3 ust. 1a ustawy PIT).

Stosownie natomiast do art. 3 ust. 2a ustawy PIT osoby fizyczne, jeżeli nie mają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej miejsca zamieszkania, podlegają obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów (przychodów) osiąganych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (ograniczony obowiązek podatkowy).

Na podstawie powyższych przepisów należy zatem rozróżnić tzw. nieograniczony obowiązek podatkowy oraz ograniczony obowiązek podatkowy. Innymi słowy osiągane przez osoby fizyczne przychody (dochody) mogą być opodatkowane ze względu na państwo rezydencji (nieograniczony obowiązek podatkowy) lub państwo źródła (ograniczony obowiązek podatkowy).

Nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu podlegają osoby fizyczne, które mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Taką osobą jest natomiast Wnioskodawca, który zgodnie z art. 3 ust. 1a ustawy PIT posiada na terytorium RP miejsce zamieszkania.

Przechodząc dalej, na podstawie art. 4a ustawy PIT przepisy art. 3 ust. 1, 1a, 2a i 2b stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, których stroną jest Rzeczpospolita Polska.

Jak wskazano w opisie stanu fatycznego odszkodowanie wypłacone zostało z polisy ubezpieczeniowej posiadanej przez Ubezpieczającego, która podlegała prawu Wielkiej Brytanii. Zatem powyższe przepisy należy interpretować z uwzględnieniem Konwencji między Rzecząpospolitą Polską a Zjednoczonym Królestwem Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i od zysków majątkowych, podpisanej w Londynie dnia 20 lipca 2006 r. (Dz. U. Nr 250, poz. 1840) (dalej jako: „UPO”).

Zgodnie z art. 1 UPO niniejsza Konwencja dotyczy osób, które mają miejsce zamieszkania lub siedzibę w jednym lub w obu Umawiających się Państwach.

Zgodnie natomiast z art. 2 ust. 1 UPO Konwencja dotyczy podatków od dochodu i od zysków majątkowych, bez względu na sposób ich poboru, pobieranych na rzecz Umawiającego się Państwa, jego jednostek terytorialnych lub organów lokalnych.

Przy czym określenia „Umawiające się Państwo” i „drugie Umawiające się Państwo” oznaczają w zależności od kontekstu odpowiednio Polskę lub Zjednoczone Królestwo (art. 3 ust. 1 lit. c UPO).

Za podatki od dochodu i od zysków majątkowych uważa się wszystkie podatki, które pobiera się od całego dochodu albo od części dochodu, włączając podatki od zysków z przeniesienia własności majątku ruchomego lub nieruchomego (art. 2 ust. 2 UPO).

Do obecnie istniejących podatków, których dotyczy Konwencja, należą w szczególności:

a)w Zjednoczonym Królestwie:

i.podatek dochodowy (the income tax),

ii.podatek od spółek (the corporation tax), oraz

iii.podatek od zysków majątkowych (the capital gains tax),

b)w Polsce:

i.podatek dochodowy od osób fizycznych, oraz

ii.podatek dochodowy od osób prawnych (art. 2 ust. 3 UPO).

Stosowanie natomiast do art. 21 ust. 1 UPO części dochodu, inne niż dochód wypłacany przez trust lub z majątku spadkowego w wyniku zarządzania tym majątkiem, bez względu na to gdzie powstają, osiągane przez osobę mającą miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie, które nie zostały objęte postanowieniami poprzednich artykułów niniejszej Konwencji, podlegają opodatkowaniu tylko w tym Państwie.

W ocenie Wnioskodawcy, odszkodowania nie zostały uregulowane w przepisach poprzednich artykułów UPO, zatem należy uznać je za „inne dochody”, które zgodnie z ww. przepisem będą podlegać ocenie co do zasad opodatkowania w świetle polskich przepisów podatkowych.

Przechodząc na grunt przepisów ustawy PIT, zgodnie z art. 9 ust. 1 tej ustawy opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W świetle art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy PIT źródłami przychodów są inne źródła.

Stosownie natomiast do art. 20 ust. 1 ustawy PIT za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.

Przy czym, na podstawie przepisów art. 21 ust. 1 pkt 4 ustawy PIT wolne od podatku dochodowego są kwoty otrzymane z tytułu ubezpieczeń majątkowych i osobowych, z wyjątkiem:

a)odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą lub prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane zgodnie z art. 27 ust. 1 lub art. 30c,

b)dochodu, o którym mowa w art. 24 ust. 15 i 15a;

Wnioskodawca wskazuje, iż nie zachodzą w tym przypadku wyjątki określone w art. 21 ust. 1 pkt 4 lit. a i b ustawy PIT.

Przepisy ustawy PIT nie definiują pojęcia odszkodowania. Polskie przepisy podatkowe, w tym zakresie nie odnoszą się także do żadnego innego prawa. Ustawodawca w przepisie art. 21 ust. 1 pkt 4 ustawy PIT nie odsyła podatnika do innych ustaw, w szczególności do przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1610 z późn. zm.), czy ustawy z dnia 11 września 2015 r. o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej (tekst jedn.: Dz. U. z 2023 r. poz. 656 z późn. zm.).

W ocenie Wnioskodawcy, nawet gdyby pojęcie odszkodowania rozumieć na gruncie ww. ustaw, to w przedstawionym stanie faktycznym takie rozumienie nie znajdzie miejsca, bowiem Kodeks cywilny reguluje stosunki cywilno-prawne pomiędzy podmiotami funkcjonującymi na gruncie przepisów krajowych, a nie międzynarodowych, podobnie jak ustawa o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej.

Co więcej jak wskazał Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 28 lutego 2007 r., sygn. II FSK 287/06 „W kontekście tzw. autonomii prawa podatkowego, przepisów prawa cywilnego nie można odnosić wprost i bezpośrednio do stosunków prawnopodatkowych”.

W ocenie Wnioskodawcy, w przedmiotowej sprawie ww. wyrok znajdzie zastosowanie, bowiem podmioty działające w Polsce w sektorze ubezpieczeń podlegają zupełnie innym regulacjom prawnym, niż te same podmioty prowadzące działalność na terenie Wielkiej Brytanii.

Zatem zdaniem Wnioskodawcy, w przedstawionym stanie faktycznym zastosowanie znajdzie przepis art. 21 ust. 1 pkt 4 ustawy PIT, bowiem zgodnie z tym przepisem wolne od podatku dochodowego są kwoty otrzymane z tytułu ubezpieczeń majątkowych i osobowych.

Jak wskazał Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 26 października 2021 r., sygn. II FSK 979/21 „Zgodnie z zasadą pierwszeństwa wykładni językowej w procesie wykładni prawa, należy w pierwszej kolejności zastosować dyrektywy wykładni językowej, a dopiero w przypadku dalszych wątpliwości lub w celu wzmocnienia wyniku wykładni językowej, sięgać kolejno po wykładnię systemową lub funkcjonalną. W prawie podatkowym pogląd ten znajduje swoje oparcie w art. 217 Konstytucji RP, w myśl którego nakładanie podatków, innych danin publicznych, określanie podmiotów, przedmiotów opodatkowania i stawek podatkowych, a także zasad przyznawania ulg i umorzeń oraz kategorii podmiotów zwolnionych od podatków następuje w drodze ustawy”.

Przedmiotowe odszkodowanie oraz zadośćuczynienie z całą pewnością mieszczą się w pojęciu „kwot otrzymanych z tytuły ubezpieczeń majątkowych i osobowych”. Należy bowiem zwrócić uwagę, iż przepis ten nie wskazuje wprost, iż zwolnione z opodatkowania jest odszkodowanie otrzymane w związku ze szkodą, a wszelkie kwoty otrzymane z tytułu ubezpieczeń majątkowych i osobowych. Wyłączone - na zasadzie wyjątku - ze zwolnienia z art. 21 ust. 1 pkt 4 ustawy PIT są jedynie wymienione w pkt a i b tegoż przepisu, tj:

a)odszkodowania za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą lub prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane zgodnie z art. 27 ust. 1 lub art. 30c,

b)dochody, o którym mowa w art. 24 ust. 15 i 15a.

Jak już wskazano otrzymane przez Wnioskodawcę odszkodowanie i zadośćuczynienie nie stanowi kwot otrzymanych z tytułów wskazanych w art. 21 ust. 1 pkt 4 lit. a oraz b ustawy PIT, tym samym nie zachodzą wyjątki uniemożliwiające zastosowanie zwolnienia na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 4 ustawy PIT.

W konsekwencji więc, zgodnie z wykładnią językową przepisu art. 21 ust. 1 pkt 4 ustawy PIT będzie on miał zastosowanie w przedstawionym stanie faktycznym, a otrzymane kwoty przez Wnioskodawcę mieszą się w zakresie kwot otrzymanych z tytułu ubezpieczeń majątkowych i osobowych. Polisa, jaką posiadał Ubezpieczający w momencie opisanego zdarzenia pokrywała m.in. wszelkie sumy (maksymalnie do kwoty przewidzianej w świadectwie ubezpieczenia Odpowiedzialności Cywilnej tj. (...) EUR) wobec każdego podmiotu, które Ubezpieczający lub inna osoba odpowiedzialna za A będą zobowiązani zapłacić w związku posiadaniem ww. A i spowodowaniem śmierci lub jakichkolwiek obrażeń.

Za powyższym przemawia także językowe rozumienie pojęcia „odszkodowanie” oraz „zadośćuczynienie”. Zgodnie z internetowym słownikiem języka polskiego (www.sjp.pwn.pl) odszkodowanie oznacza „wynagrodzenie za poniesione przez kogoś straty”. Z kolei pojęcie zadośćuczynienia definiowane jest jako „moralne lub materialne odszkodowanie”.

Zatem zarówno odszkodowanie jak i zadośćuczynienie stanowią świadczenie z tytułu poniesionych przez Wnioskodawcę (oraz jej małoletnie dzieci) strat moralnych (osobowych) jak i materialnych (majątkowych).

W przedstawionym stanie faktycznym odszkodowanie oraz zadośćuczynienie wypłacone zostało w wyniku szkody wyrządzonej na skutek zderzenia A z B. W wyniku tego zderzenia śmierć poniósł m.in. (…). (…) osierocił również (...) małoletnich dzieci małżonków (…).

Świadczenie należne od ubezpieczyciela z tytułu ubezpieczenia ma wyrównywać uszczerbek moralny oraz majątkowy powstały już w wyniku wystąpienia zdarzenia wyrządzającego szkodę osobie trzeciej.

W przedstawionym stanie faktycznym (…) oraz jej małoletnie dzieci ponieśli znaczny uszczerbek zarówno moralny (osobowy), jak i majątkowy – m.in. w postaci pogorszenia sytuacji życiowej i majątkowej na przyszłość w zw. z utratą męża i ojca małoletnich dzieci.

Kwota otrzymana przez Wnioskodawcę od Ubezpieczyciela (…) ma na celu pokrycie szkód wyrządzonych przez Ubezpieczającego. W konsekwencji zatem otrzymane odszkodowanie oraz zadośćuczynienie w następstwie błędów popełnionych przez Ubezpieczającego (właściciela A) stanowią kwoty otrzymane z tytułu ubezpieczeń majątkowych i osobowych, których źródłem wypłaty była ważna polisa ubezpieczeniowa wystawiona przez (…).

Końcowo należy zatem stwierdzić, iż otrzymane odszkodowanie oraz zadośćuczynienie stanowi przychód z innych źródeł stosownie do art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ustawy PIT, który podlega zwolnieniu z podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 4 ustawy PIT.

Bez znaczenia pozostaje przy tym fakt, iż ww. świadczenie zostało wypłacone przez (…) do kancelarii prawnej reprezentujących pozwanych – (…) - która to z kolei dokonała przelewu środków na rachunek bankowy polskiego profesjonalnego pełnomocnika; ten zaś z kolei przekazał uzyskane świadczenie na rachunek bankowy Wnioskodawcy, bowiem działanie takie wynikało z procedur i praktyki prawniczej jaka obowiązuje w krajach anglosaskich, gdzie siedzibę ma Ubezpieczyciel. Ostatecznym beneficjentem i odbiorcą świadczenia była Pani (…) (działająca w imieniu własnym i jej małoletnich dzieci).

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.):

Na podstawie art. 4a ww. ustawy:

Ustawodawca przesądził zatem, że zgodnie z zasadą nieograniczonego obowiązku podatkowego (art. 3 ust. 1 cyt. ustawy) osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów. Stąd też do tej kategorii osób mają zastosowanie ogólne reguły podatkowe korygowane wyłącznie treścią umów międzynarodowych w sprawie zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu (art. 4a ww. ustawy).

Z opisu zdarzenia wynika, że w dniu xx xx otrzymała Pani (wraz z małoletnimi dziećmi) – z konta pełnomocnika Panią reprezentującego (tytuł przelewu: „przekazanie odszkodowania w związku ze zderzeniem B z A dnia (…) w (…)”) – odszkodowanie i zadośćuczynienie z Wielkiej Brytanii, z tytułu śmierci męża poniesionej wskutek zderzenia jego (...) z innym (...) na wodach (…) (wody terytorialne (…)). Przelew został pomniejszony o wynagrodzenie pełnomocnika. Źródłem wypłaconych przez ubezpieczyciela zadośćuczynienia i odszkodowania, było świadectwo ubezpieczenia Odpowiedzialności Cywilnej. Zadośćuczynienie i odszkodowanie wypłacone przez ubezpieczyciela było dokonane z tytułu ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej Ubezpieczającego.

W związku z tym, że posiada Pani miejsce zamieszkania dla celów podatkowych (tzw. nieograniczony obowiązek podatkowy i rezydencję podatkową) w Polsce i otrzymała Pani z Wielkiej Brytanii wskazane we wniosku zadośćuczynienie i odszkodowanie w przedmiotowej sprawie zastosowanie ma Konwencja między Rzecząpospolitą Polską a Zjednoczonym Królestwem Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i zysków majątkowych, podpisana w Londynie dnia 20 lipca 2006 r. (t.j. Dz. U. z 2006 r. Nr 250 poz. 1840) zmodyfikowana przez Konwencję wielostronną implementującą środki traktatowego prawa podatkowego mające na celu zapobieganie erozji podstawy opodatkowania i przenoszeniu zysku, sporządzoną w Paryżu dnia 24 listopada 2016 r., podpisaną w Paryżu dnia 7 czerwca 2017 r. (t. j. Dz. U. z 2018 r. poz. 1369).

Wskazać należy, konwencja polsko-brytyjska nie określa specyficznych zasad opodatkowania świadczeń odszkodowawczych, zatem wypłacone odszkodowania, zadośćuczynienia itp. należy zakwalifikować jako inne dochody.

Zgodnie bowiem z art. 21 ust. 1 ww. konwencji:

Zatem zadośćuczynienie i odszkodowanie, o którym mowa we wniosku wypłacone z Wielkiej Brytanii podlega opodatkowaniu wyłącznie w miejscu zamieszkania beneficjentów, tj. w Polsce. Oznacza to, że do świadczenia tego zastosowanie znajdują przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Z kolei art. 11 ust. 1 ww. ustawy, stanowi, że:

Jednym ze źródeł przychodów wymienionych w art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych są wskazane w pkt 9 tego przepisu inne źródła.

Jak stanowi art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Użycie w powyższym przepisie sformułowania „w szczególności” wskazuje, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 tej ustawy. W związku z tym, każde świadczenie mające realną korzyść finansową, o ile nie stanowi konkretnej kategorii przychodu zaliczanego do jednego ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1-8b ww. ustawy, jest dla świadczeniobiorcy przychodem z innych źródeł.

Zadośćuczynienia i odszkodowania stanowią zatem – co do zasady – przychód w rozumieniu cytowanego wyżej art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nie oznacza to jednak, że wszystkie zadośćuczynienia, czy też odszkodowania podlegają opodatkowaniu. Niektóre z nich – wymienione w katalogu zwolnień przedmiotowych określonym w art. 21 ust. 1 cytowanej ustawy – korzystają ze zwolnienia od podatku.

Jednakże należy podkreślić, że korzystanie z każdej preferencji podatkowej, w tym zwolnienia od podatku, jest możliwe wyłącznie w sytuacji, gdy spełnione są wszelkie przesłanki określone w przepisie stanowiącym podstawę prawną danej preferencji.

Stosownie do art. 21 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

W przepisie tym ustawodawca posługuje się zwrotem „kwoty otrzymane z tytułu ubezpieczeń”. W związku z powyższym, jeżeli świadczenie wypłacone zostało z tytułu ubezpieczeń majątkowych i osobowych, a nie mieści się ono w punktach a) i b) przepisu, to takie świadczenie podlega zwolnieniu z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Przez kwoty otrzymane z tytułu ubezpieczeń objęte dyspozycją ww. przepisu rozumie się świadczenia, do wypłaty których zobowiązany jest ubezpieczyciel w związku z zawartą umową ubezpieczenia.

Skoro zatem zadośćuczynienie i odszkodowanie, które Pani (wraz z małoletnimi dziećmi) otrzymała zostało wypłacone przez ubezpieczyciela z tytułu ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczającego to należy stwierdzić, że świadczenie to korzysta ze zwolnienia przedmiotowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W konsekwencji Pani stanowisko należało uznać za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).