Interpretacja indywidualna z dnia 8 lutego 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0112-KDIL2-1.4011.54.2024.1.DJ
Temat interpretacji
Skutki podatkowe odpłatnego zbycia nieruchomości nabytej w spadku.
Interpretacja indywidualna
– stanowisko nieprawidłowe
Szanowny Panie,
stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest nieprawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
15 stycznia 2024 r. wpłynął Pana wniosek z 15 stycznia 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych. Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego
Wnioskodawca zwraca się w sprawie wyjaśnienia zgłoszenia odpłatnego zbycia nieruchomości i jego opodatkowania nabytego w spadku po kaskadowym dziedziczeniu po kilku spadkobiercach.
W dniu (…) 2020 r. zmarła X, ciotka Wnioskodawcy, posiadała ona mieszkanie spółdzielcze własnościowe o powierzchni (…), po której na podstawie prawomocnego postanowienia Sądu Rejonowego , sygn. akt (…), spadek nabyli – matka A w 1/2 udziału, oraz po 1/4 udziału siostry – B i C - matka Wnioskodawcy.
W dniu (…) 2021 r. zmarła C, matka Wnioskodawcy po której prawomocnym orzeczeniem Sądu Rejonowego, sygn. akt (…), Wnioskodawca nabył 1/2 spadku (tym udział w spadku w nieruchomości po X w wysokości 1/8), zaś drugie 1/2 siostra Wnioskodawcy D.
W dniu (…) 2022 r. zmarła A, babcia Wnioskodawcy, po której prawomocnym orzeczeniem Sądu Rejonowego, sygn. akt (…), Wnioskodawca nabył 1/4 udziału w spadku, w tym udział 1/8 w spadku w nieruchomości po X.
Wnioskodawca sumarycznie odziedziczył 1/4 udziału w spadku po X (1/8 po C i 1/8 A) w tym udział we spółdzielczym prawie własnościowym do lokalu mieszkaniowego o powierzchni (…).
Po nabyciu spadku Wnioskodawca dokonał zgłoszenia w US (urząd właściwy dla zamieszkania bezpośrednich spadkodawców i na terenie którego znajdują się inne odziedziczone nieruchomości). US wydał zaświadczenie o niezaleganiu z opłatami od podatków od darowizn dla kancelarii notarialnej.
W dniu (…) 2023 r. Wnioskodawca wraz z innymi spadkobiercami zbył odpłatnie oddziedziczoną nieruchomość aktem notarialnym i uzyskał dochód proporcjonalny do jego udziału (1/4 ceny sprzedaży).
Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o PIT odpłatne zbycie nieruchomości skutkuje powstaniem przychodu, jeśli następuje przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło jej nabycie lub wybudowanie. Mieszkanie zostało nabyte przez spadkodawcę X w dniu (…) 1997 r. Od 2019 r. – zgodnie z art. 10 ust. 5 ustawy o PIT – obowiązują odrębne zasady rozliczenia sprzedaży dla spadkobierców. W przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości nabytych w spadku, pięcioletni okres liczy się od końca roku, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie tej nieruchomości przez spadkodawcę.
Pytanie
Czy 5-letni okres liczy także się w opisanym przypadku kaskadowego dziedziczenia od daty nabycia nieruchomości przez spadkodawcę – to jest od końca 1997 i Wnioskodawca jako spadkobierca nie ma obowiązku zgłaszania i rozliczania przychodu z odpłatnego zbycia nieruchomości w zeznaniu PIT-39?
Pana stanowisko w sprawie
Wnioskodawca nie ma obowiązku zgłaszania i rozliczania przychodu z odpłatnego zbycia nieruchomości w zeznaniu PIT-39, gdyż mieszkanie zostało nabyte przez spadkodawcę w dniu (…) 1997 r., sprzedane przez spadkobiercę (…) 2023 r. – minęło zatem ponad 5 lat od jego nabycia przez spadkodawcę a sprzedaży przez spadkobiercę (Wnioskującego).
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest nieprawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Na podstawie art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2647, ze zm.):
Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
W myśl art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ww. ustawy:
Źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:
a)nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
b)spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
c)prawa wieczystego użytkowania gruntów,
‒ jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a)-c) przed upływem 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.
Powyższy przepis formułuje generalną zasadę, że sprzedaż nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz praw określonych w tym przepisie przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, rodzi obowiązek podatkowy w postaci zapłaty podatku dochodowego. Wobec tego, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz ww. praw nastąpi po upływie pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie – nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a tym samym kwota uzyskana ze sprzedaży nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz ww. praw w ogóle nie podlega opodatkowaniu.
Zatem, w przypadku sprzedaży nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych uzyskanego z tego tytułu przychodu ma moment i sposób jej nabycia.
W myśl art. 30e ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Od dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c podatek dochodowy wynosi 19% podstawy obliczenia podatku.
Stosownie do art. 30e ust. 2 ww. ustawy:
Podstawą obliczenia podatku, o której mowa w ust. 1, jest dochód stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw określonym zgodnie z art. 19, a kosztami ustalonymi zgodnie z art. 22 ust. 6c i 6d, powiększoną o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, dokonanych od zbywanych nieruchomości lub praw.
Zgodnie z art. 19 ust. 1 ww. ustawy:
Przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8, jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Jeżeli jednak cena, bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy w wysokości wartości rynkowej. Przepis art. 14 ust. 1 zdanie drugie stosuje się odpowiednio.
Art. 22 ust. 6d ww. ustawy stanowi, że:
Za koszty uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c, nabytych w drodze spadku, darowizny lub w inny nieodpłatny sposób, uważa się udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość rzeczy i praw majątkowych, poczynione w czasie ich posiadania oraz kwotę zapłaconego podatku od spadków i darowizn w takiej części, w jakiej wartość zbywanej rzeczy lub prawa przyjęta do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn odpowiada łącznej wartości rzeczy i praw majątkowych przyjętej do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn. Do kosztów uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości i praw, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c, nabytych w drodze spadku zalicza się również udokumentowane koszty nabycia lub wytworzenia poniesione przez spadkodawcę oraz przypadające na podatnika ciężary spadkowe, w takiej części, w jakiej wartość zbywanej rzeczy lub zbywanego prawa odpowiada łącznej wartości rzeczy i praw majątkowych nabytych przez podatnika. Przez ciężary spadkowe, o których mowa w zdaniu drugim, rozumie się spłacone przez podatnika długi spadkowe, zaspokojone roszczenia o zachowek oraz wykonane zapisy zwykłe i polecenia, również w przypadku, gdy podatnik spłacił długi spadkowe, zaspokoił roszczenia o zachowek lub wykonał zapisy zwykłe i polecenia po dokonaniu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c.
Jak wynika z art. 30e ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Po zakończeniu roku podatkowego podatnik jest obowiązany w zeznaniu podatkowym, o którym mowa w art. 45 ust. 1a pkt 3, wykazać:
1)dochody uzyskane w roku podatkowym z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c i obliczyć należny podatek dochodowy od dochodu, do którego nie ma zastosowania art. 21 ust. 1 pkt 131, lub
2)dochody, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131.
Na podstawie art. 45 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Podatnicy są obowiązani składać urzędom skarbowym zeznanie, według ustalonego wzoru, o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w roku podatkowym, w terminie od dnia 15 lutego do dnia 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym. Zeznania złożone przed początkiem terminu uznaje się za złożone w dniu 15 lutego roku następującego po roku podatkowym.
W myśl art. 45 ust. 1a pkt 3 ww. ustawy:
W terminie określonym w ust. 1 podatnicy są obowiązani składać urzędom skarbowym odrębne zeznania, według ustalonych wzorów, o wysokości osiągniętego w roku podatkowym dochodu (poniesionej straty) z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych opodatkowanych na zasadach określonych w art. 30e.
Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że w 2020 roku zmarła Pana ciotka (X), która posiadała spółdzielcze własnościowe mieszkanie (dalej również: „mieszkanie”). Nabyła je w 1997 roku. Spadek po X nabyły: 1/2 udziałów jej matka (tj. Pana babcia) oraz po 1/4 udziałów jej siostry: B i C (tj. Pana matka). W 2021 roku zmarła Pana matka, po której dziedziczyli po połowie: Pan oraz Pana siostra. Zatem po śmierci matki w 2021 roku stał się Pan właścicielem 1/8 udziałów w spółdzielczym własnościowym mieszkaniu. W 2022 roku zmarła Pana babcia. Po babci odziedziczył Pan 1/4 udziałów w spadku. W konsekwencji po śmierci babci otrzymał Pan kolejne 1/8 udziałów w ww. mieszkaniu w (…). W 2023 roku sprzedali Państwo (tj. Pan wraz z pozostałymi współwłaścicielami-spadkobiercami) przedmiotowe mieszkanie.
Wątpliwość Pana budzi kwestia, czy dokonując przedmiotowej sprzedaży powstanie po Pana stronie obowiązek podatkowy z rzeczonej transakcji.
Mając na uwadze powyższe, część udziałów w spółdzielczym własnościowym mieszkaniu, będących przedmiotem sprzedaży w 2023 roku otrzymał Pan w spadku po zmarłej matce – zatem za datę nabycia przez Pana ww. udziałów należy uznać datę śmierci matki (tj. 2021 rok). Natomiast część udziałów w tymże mieszkaniu odziedziczył Pan po zmarłej babci – a więc datą nabycia przez Pana tej części udziałów jest data śmierci babci (tj. 2022 rok).
Zgodnie bowiem z art. 924 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2023 r., poz. 1610 ze zm.):
Spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy.
Natomiast, na mocy art. 925 Kodeksu cywilnego:
Spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku.
Oznacza to, że z chwilą śmierci należące do spadkodawcy prawa i obowiązki stają się spadkiem, który podlega przepisom prawa spadkowego, a data śmierci (chwila śmierci) spadkodawcy ustala, kto staje się spadkobiercą oraz co wchodzi w skład masy spadkowej.
W tym miejscu jednakże należy wskazać, że w związku z opublikowaniem ustawy z dnia 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2018 r., poz. 2159) – w ustawie z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, wprowadzono art. 10 ust. 5, zgodnie z którym:
W przypadku odpłatnego zbycia, nabytych w drodze spadku, nieruchomości lub praw majątkowych, określonych w ust. 1 pkt 8 lit. a-c, okres, o którym mowa w tym przepisie, liczy się od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie tej nieruchomości lub nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę.
Stosownie do art. 16 ww. ustawy zmieniającej, przepisy art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu nadanym ustawą zmieniającą, stosuje się do dochodów (przychodów) uzyskanych od dnia 1 stycznia 2019 r. Wobec powyższego od dnia 1 stycznia 2019 r. pięcioletni okres, po upływie którego nie powstanie obowiązek uiszczenia podatku dochodowego z tytułu sprzedaży nieruchomości nabytych w drodze spadku liczony jest od końca roku, w którym spadkodawca ją nabył lub wybudował, a nie tak jak w stanie prawnym obowiązującym do 31 grudnia 2018 r. – od końca roku, w którym został otwarty spadek (w którym zmarł spadkodawca). Zmiana obejmuje zatem wszystkich, którzy dokonali/dokonają zbycia nieruchomości po dniu 31 grudnia 2018 r. bez względu na datę odziedziczenia nieruchomości.
Przenosząc powyższe na grunt niniejszej sprawy należy wskazać, że skoro nabycie przez Pana udziałów w spółdzielczym własnościowym mieszkaniu jest nabyciem tych udziałów w drodze spadku (po zmarłej matce i babci) i ich zbycie nastąpiło w 2023 roku, w związku z tym do określenia skutków podatkowych z tytułu sprzedaży tych udziałów w mieszkaniu zastosowanie znajdzie ww. art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Wobec tego, w przypadku odpłatnego zbycia przez Pana nabytych w spadku udziałów w ww. mieszkaniu istotne znaczenie ma ustalenie dat nabycia tych udziałów przez spadkodawczynie, czyli Pana matkę i Pana babcię. Kwestia, czy w przedmiotowej sprawie sprzedaż przez Pana ww. udziałów podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, uzależniona jest bowiem od faktu, czy odpłatne zbycie przez Pana udziałów w spółdzielczym własnościowym mieszkaniu nastąpiło przed czy po upływie 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie tych udziałów przez spadkodawczynie, a więc Pana matkę i Pana babcię.
Z wniosku wynika, że Pana matka otrzymała udziały w ww. mieszkaniu w drodze spadku po swojej siostrze X, zmarłej w 2020 roku. Zatem datą nabycia udziałów w ww. mieszkaniu przez Pana matkę jest – zgodnie z wyżej przywołanymi przepisami Kodeksu cywilnego – data śmierci spadkodawczyni (siostry Pana matki), tj. 2020 rok. Także Pana babcia uzyskała udziały w przedmiotowym mieszkaniu w spadku po X (swojej córce), zmarłej w 2020 roku. W konsekwencji, za datę nabycia udziałów w tymże mieszkaniu przez Pana babcię należy uznać również datę śmierci jej spadkodawczyni (X), tj. 2020 rok.
Zatem, odpłatne zbycie w 2023 roku posiadanych przez Pana udziałów w spółdzielczym własnościowym mieszkaniu stanowi dla Pana źródło przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 w związku z art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podlegające opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Wynika to z faktu, że zbycie przez Pana udziałów w tymże mieszkaniu miało miejsce przed upływem 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło ich nabycie przez spadkodawczynie (Pana matkę i Pana babcię). W konsekwencji, ciąży na Panu obowiązek zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych z tytułu rzeczonej transakcji na zasadach określonych w art. 30e ww. ustawy oraz złożenia zeznania PIT-39 za 2023 rok.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.
Ponadto wskazuję, że z uwagi na to, że interpretacje prawa podatkowego wydawane są w indywidualnej sprawie zainteresowanego, co wynika z art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa – niniejsza interpretacja dotyczy tylko Pana jako Wnioskodawcy (osoby występującej z wnioskiem). Zatem, ww. interpretacja nie wywołuje skutków prawnych dla pozostałych spadkobierców dokonujących zbycia przedmiotowego mieszkania, którzy chcąc uzyskać interpretację indywidualną w swojej sprawie mogą wystąpić z odrębnymi wnioskami o jej wydanie, spełniającymi wymogi formalne, o których mowa w przepisach Ordynacji podatkowej.
Końcowo informuję, że nie jestem uprawniony do analizowania i oceny dokumentów załączonych do wniosku o interpretację. Wszystkie istotne dla sprawy informacje powinny znaleźć się w opisie stanu faktycznego. W konsekwencji, dołączony przez Pana do wniosku załącznik w postaci skanu wypisu aktu notarialnego nie był brany pod uwagę przy wydawaniu niniejszego rozstrzygnięcia.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).