Brak możliwości skorzystania ze zwolnienia przedmiotowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 oraz art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dodatek Covid, odszkodowanie).

Interpretacja indywidualna

– stanowisko nieprawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

29 listopada 2023 r. wpłynął Pani wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy możliwości skorzystania ze zwolnienia przedmiotowego. Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 14 stycznia 2024 r. (data wpływu 17 stycznia 2024 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Pracując w Szpitalu (...), jako pielęgniarka na etacie, do 31 grudnia 2021 r., nie została Pani zgłoszona przez dyrekcję szpitala, do NFZ jako uprawniona do pobierania tzw. dodatku covidowego.

W wyniku rozprawy sądowej przed Sądem Rejonowym w (...) 2023 r., zasądzono na Pani rzecz odszkodowanie za niewypłacenie dodatku covidowego.

Od dnia 1 stycznia 2022 r. jest Pani na emeryturze pomostowej i pracuje w ww. szpitalu na umowie cywilnoprawnej.

Uzupełnienie i doprecyzowanie opisu stan faktycznego

Odszkodowanie wypłacone było 10 marca 2023 r. w wysokości (...) zł i 19 września 2023 r. w wysokości (...) zł.

Wyrok z (...) 2023 r. dotyczył zasądzenia od pozwanego - Szpitala (...), odszkodowania za niewypłacenie tzw. „dodatku covidowego”.

Sąd Rejonowy w (...) zasądził odszkodowanie na podstawie art. 415 Kodeksu cywilnego: kto z winy swej wyrządził drugiemu szkodę, obowiązany jest do jej naprawienia.

W przedmiotowej sprawie zdarzeniem powodującym szkodę było niezgłoszenie powódek do NFZ jako uprawnionych do dodatku covidowego. Podstawą zasądzenia odszkodowania przez Sąd Rejonowy w (...) było również polecenie Ministra Zdrowia z 4 września 2020 r., ze zmianami od 1 listopada 2020 r., o prawie do dodatku covidowego przysługującego osobom wykonującym zawód medyczny w podmiotach leczniczych, jeżeli uczestniczą w udzielaniu świadczeń zdrowotnych i mają bezpośredni kontakt z pacjentami z podejrzeniem i z zakażeniem wirusem SARS-CoV-2.

Wysokość i zasady ustalania odszkodowania Pani zdaniem wynikały z wyroku Sądu.

Pani zdaniem ustalając zasady i wysokość odszkodowania, Sąd opierał się na poleceniu Ministra Zdrowia z 4 września 2020 r. i 1 listopada 2020 r.

W Pani ocenie świadczenie dotyczyło szkody rzeczywistej. W przedmiotowej sprawie zdarzeniem powodującym szkodę było niezgłoszenie powódek do NFZ jako uprawnionych do dodatku covidowego, szkodą - uszczerbek w majątku (nieuzyskanie dochodu). Gdyby pracodawca zgłosił Panią jako uprawnioną do NFZ, środki z tytułu dodatku covidowego zostałyby wypłacone. Zgodnie z art. 416 k.c. osoba prawna jest obowiązana do naprawienia szkody wyrządzonej z winy jej organu. Zachowanie pozwanego naruszało postanowienia zawarte w poleceniu Ministra Zdrowia.

Odszkodowanie miało rekompensować utracone korzyści w wyniku niezgłoszenia przez Szpital Pani - jako uprawnionej do pobierania dodatku covidowego do oddziału NFZ. W myśl polecenia Ministra Zdrowia miał być zadośćuczynieniem za pracę z podejrzanymi i zakażonymi wirusem SARS-CoV-2.

Pytanie

Czy jest Pani zobowiązana do odprowadzenia podatku dochodowego od zasądzonego odszkodowania?

Pani stanowisko w sprawie

Pani zdaniem, nie jest ona zobowiązana do odprowadzenia podatku dochodowego od zasądzonego odszkodowania.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku, jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Podstawową zasadą obowiązującą w przepisach ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.) jest zasada powszechności opodatkowania, która wyrażona została w art. 9 ust. 1 tej ustawy. Stanowi on, że:

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Z treści powyższego przepisu wynika, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają wszelkiego rodzaju dochody uzyskane przez podatnika z wyjątkiem tych, które zostały enumeratywnie wymienione w katalogu zwolnień przedmiotowych, zawartym w ww. ustawie, bądź od których zaniechano poboru podatku.

Stosownie do treści art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Odszkodowanie stanowi, co do zasady, przychód w rozumieniu przytoczonego wyżej art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nie oznacza to jednak, że wszystkie odszkodowania podlegają opodatkowaniu. Niektóre z nich, wymienione w katalogu zwolnień przedmiotowych, określonym w art. 21 ust. 1 ww. ustawy, korzystają ze zwolnienia od podatku. Jednakże należy podkreślić, że korzystanie z każdej preferencji podatkowej, w tym zwolnienia od podatku, jest możliwe wyłącznie w sytuacji, gdy spełnione są wszelkie przesłanki określone w przepisie stanowiącym podstawę prawną danej preferencji.

Na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw lub aktów administracyjnych wydanych na podstawie tych przepisów, oraz otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz.U. z 2022 r. poz. 1510, 1700 i 2140), z wyjątkiem:

a)określonych w prawie pracy odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,

b)odpraw pieniężnych wypłacanych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,

c)odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym,

d)odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,

e)odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą,

f)odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, lub na zasadach, o których mowa w art. 30c,

g)odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód innych niż ugody sądowe.

Natomiast w świetle art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Wolne od podatku dochodowego są inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień:

a)otrzymanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą,

b)dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

W kontekście powyższego wyjaśnić należy, że zwolnieniem określonym w art. 21 ust. 1 pkt 3 cyt. ustawy objęte są odszkodowania lub zadośćuczynienia, w sytuacji gdy ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw lub aktów administracyjnych wydanych na podstawie tych przepisów; lub też jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy, z wyjątkiem wymienionych w lit. a-g tego przepisu.

Natomiast zwolnienie przedmiotowe, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy, obejmuje swym zakresem odszkodowania lub zadośćuczynienia przyznane na podstawie wyroku lub ugody sądowej, których wysokość lub zasady ustalania nie wynikają wprost z regulacji wskazanych w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy. Przy czym ze zwolnienia, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy wyłączone są świadczenia otrzymane w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą oraz świadczenia dotyczące korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono. Zakres tego zwolnienia obejmuje tylko odszkodowania za tzw. szkodę rzeczywistą, czyli poniesione straty, a nie dotyczy utraconych korzyści. Specyfika prawa podatkowego nakazuje inaczej traktować odszkodowanie z tytułu poniesionych przez poszkodowanego strat i odszkodowanie z tytułu utraconych korzyści. Odszkodowanie z tytułu utraconych korzyści, jakich poszkodowany mógł się spodziewać, gdyby mu szkody nie wyrządzono, podlega bowiem opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Z informacji przedstawionych we wniosku wynika, że pracując w Szpitalu (...), jako pielęgniarka na etacie, do 31 grudnia 2021 r., nie została Pani zgłoszona przez dyrekcję szpitala, do NFZ jako uprawniona do pobierania tzw. dodatku covidowego. W wyniku rozprawy sądowej przed Sądem Rejonowym w (...) 2023 r., zasądzono na Pani rzecz odszkodowanie za niewypłacenie dodatku covidowego. Od dnia 1 stycznia 2022 r. jest Pani na emeryturze pomostowej i pracuje w ww. szpitalu na umowie cywilnoprawnej. Odszkodowanie wypłacone było 10 marca 2023 r. w wysokości (...) zł i 19 września 2023 r. w wysokości (...) zł. Wyrok z (...) 2023 r. dotyczył zasądzenia od pozwanego - Szpitala (...), odszkodowania za niewypłacenie tzw. „dodatku covidowego”. Sąd Rejonowy w (...) zasądził odszkodowanie na podstawie art. 415 Kodeksu cywilnego - kto z winy swej wyrządził drugiemu szkodę, obowiązany jest do jej naprawienia. W przedmiotowej sprawie zdarzeniem powodującym szkodę było niezgłoszenie powódek do NFZ jako uprawnionych do dodatku covidowego. Podstawą zasądzenia odszkodowania przez Sąd Rejonowy w (...) było również polecenie Ministra Zdrowia z 4 września 2020 r., ze zmianami od 1 listopada 2020 r., o prawie do dodatku covidowego przysługującego osobom wykonującym zawód medyczny w podmiotach leczniczych, jeżeli uczestniczą w udzielaniu świadczeń zdrowotnych i mają bezpośredni kontakt z pacjentami z podejrzeniem i z zakażeniem wirusem SARS-CoV-2. Wysokość i zasady ustalania odszkodowania Pani zdaniem wynikały z wyroku Sądu. Pani zdaniem ustalając zasady i wysokość odszkodowania, Sąd opierał się na poleceniu Ministra Zdrowia z 4 września 2020 r. i 1 listopada 2020 r. W Pani ocenie świadczenie dotyczyło szkody rzeczywistej. W przedmiotowej sprawie zdarzeniem powodującym szkodę było niezgłoszenie powódek do NFZ jako uprawnionych do dodatku covidowego, szkodą - uszczerbek w majątku (nieuzyskanie dochodu). Gdyby pracodawca zgłosił Panią jako uprawnioną do NFZ, środki z tytułu dodatku covidowego zostałyby wypłacone. Zgodnie z art. 416 k.c. osoba prawna jest obowiązana do naprawienia szkody wyrządzonej z winy jej organu. Zachowanie pozwanego naruszało postanowienia zawarte w poleceniu Ministra Zdrowia. Odszkodowanie miało rekompensować utracone korzyści w wyniku niezgłoszenia przez Szpital Pani - jako uprawnionej do pobierania dodatku covidowego do oddziału NFZ.

Mając na uwadze przedstawiony we wniosku opis oraz powołane przepisy, stwierdzić należy, że skoro – jak Pani wskazuje – wysokość i zasady ustalania odszkodowania wynikały z wyroku Sądu oraz ustalając zasady i wysokość odszkodowania Sąd opierał się na Poleceniu Ministra Zdrowia z 4 września 2020 r. i 1 listopada 2020 r., to nie sposób uznać, że zostały spełnione przesłanki uprawniające do zastosowania zwolnienia przedmiotowego, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Do wypłaconego odszkodowania nie ma również zastosowania zwolnienie, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Świadczenie to, co prawda zostało wypłacone na podstawie wyroku sądowego, jednak nie stanowi odszkodowania lub zadośćuczynienia, o którym mowa w tym przepisie – nie dotyczy ono, bowiem szkody rzeczywistej, lecz ma rekompensować Pani utracone korzyści w wyniku niezgłoszenia przez Szpital Pani, jako uprawnionej do pobierania dodatku covidowego.

Zatem skoro ww. odszkodowanie nie korzysta ze zwolnienia przedmiotowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 oraz art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, to stanowi dla Pani przychód, podlegający opodatkowaniu tym podatkiem.

Wobec powyższego Pani stanowisko należało uznać za nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

•Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pani do interpretacji.

•Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

•Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

•w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

•w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa