Skutki podatkowe uczestnictwa w programie motywacyjnym.

Interpretacja indywidualna – stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest:

• prawidłowe – w zakresie momentu powstania przychodu z tytułu uczestnictwa w programie motywacyjnym w sytuacji, gdy nabycie i sprzedaż akcji nastąpiła/nastąpi w czasie, gdy był/będzie Pan polskim rezydentem podatkowym;
• nieprawidłowe – w pozostałym zakresie.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

29 sierpnia 2023 r. wpłynął Pana wniosek z 25 sierpnia 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie momentu powstania przychodu z tytułu uczestnictwa w programie motywacyjnym. Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwania – pismem z 14 września 2023 r. (data wpływu 19 września 2023 r.) oraz pismem z 8 listopada 2023 r. (data wpływu 10 listopada 2023 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego

Jest Pan obywatelem polskim, zatrudnionym w (…) sp. z o.o. („Spółka”, „Spółka polska”), podmiocie prawa polskiego, z siedzibą w Polsce, częścią międzynarodowej Grupy (…) (dalej: „Grupa”), będącej czołowym producentem, dystrybutorem i sprzedawcą produktów z branży (...).

Na czele Grupy stoi (…) (dalej jako: „Spółka amerykańska”) z siedzibą w (…) w USA, podmiot prawa amerykańskiego, notowany na (...) Giełdzie Papierów Wartościowych (...). Spółka amerykańska jest jednostką dominującą wobec Spółki polskiej w rozumieniu ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2021 r. poz. 217; dalej: „Ustawa o rachunkowości”).

W celu stworzenia wspólnoty interesów pomiędzy Grupą (…) a pracownikami spółek wchodzących w jej skład, w tym pomiędzy Spółką polską a zatrudnionymi w niej osobami, a także w celu zwiększeniu ich motywacji i stabilności zatrudnienia/retencji zatrudnienia, tj. zatrzymania pracowników w tym samym miejscu pracy, Spółka amerykańska oferuje pracownikom Grupy (…) uczestnictwo w pracowniczych programach motywacyjnych przewidujących przyznanie osobom uprawnionym niezbywalnego, warunkowego prawa do nabycia w przyszłości akcji Spółki amerykańskiej, w formie jednostek restrykcyjnych ((...), dalej jako: ”(...)”). Został Pan objęty Planem:

• (…) Plan (dalej jako: „Plan (...)”),
• (…) Plan (dalej jako: „Plan (...)”),
• (…) Plan (dalej jako: „Plan (...)”),

dalej łącznie powoływanych jako „Plan”.

Podstawa funkcjonowania Planu

Plan został przyjęty uchwałą akcjonariuszy Spółki amerykańskiej - organu będącego odpowiednikiem walnego zgromadzenia akcjonariuszy polskich spółek handlowych i zatwierdzone przez zarząd Spółki amerykańskiej.

Pan jako Uczestnik Planu

Zgodnie z postanowieniami Planu, Spółka amerykańska przyznaje ich uczestnikom, w tym Panu, m.in. niezbywalne, warunkowe prawo do nabycia w przyszłości akcji Spółki amerykańskiej w formie jednostek restrykcyjnych (…). Prawo do uczestnictwa w Planach nie jest jednak ujęte w jakimkolwiek dokumencie obowiązującym w Spółce polskiej, takim jak regulamin pracy, regulamin wynagradzania, itp. jako że dotyczy ono jedynie wybranych osób zatrudnionych w Spółce polskiej, głównie na stanowiskach menedżerskich - do których Pan się zalicza. Nie łączy Pana ze Spółką amerykańską stosunek prawny o charakterze umowy o pracę, ani żaden inny do niego zbliżony. W przypadku wszystkich Planów, uprawnienie do uczestnictwa jest wynikiem decyzji Komitetu powołanego przez Spółkę amerykańską (dalej jako: „Komitet"), który ustala zasady i warunki uczestnictwa w Planie.

W skład Komitetu wchodzi co najmniej trzech członków zarządu Spółki amerykańskiej. Komitet nie obejmuje jednak przedstawicieli Spółki polskiej. Komitet jest odpowiedzialny za m.in.:

• Wybór pracowników, którzy wykazali się szczególnym zaangażowaniem przy wykonywanej pracy na rzecz Spółki amerykańskiej i jej podmiotów powiązanych, którzy będą mieli możliwość uczestnictwa w Planie (co odbywa się poprzez wybór stanowisk uprawnionych do uczestnictwa w Planie);
• Ustalenie liczby (…) przyznawanych uczestnikom i zasad ich nabywania: ustalenie okresu nabywania uprawnień (ang. „vesting period”), w czasie którego (…) mogą być uczestnikom zabrane w przypadku niespełnienia zasad Planu;
• Ustalenie innych zasad i warunków przyznawania (…) i ich realizacji (kryteriami w poszczególnych latach mogły być: wzrost zysku podstawowego na akcję, organiczny wzrost sprzedaży w porównaniu do konkurencyjnej grupy porównawczej, wzrost zysku operacyjnego przed opodatkowaniem, produktywność przepływów pieniężnych, czy też całkowity zwrot dla akcjonariuszy w stosunku do konkurencyjnych spółek).
• Decyzję o zawieszeniu lub odebraniu posiadanych przez pracownika (…), które nie zostały wykonane, jeśli Komitet uzna, że dany uczestnik działał w sprzeczności z interesami Spółki amerykańskiej.

Zasady funkcjonowania Planu

Pan jako uczestnik Planu uprawniony jest do otrzymania (…). (…) objęte są okresem restrykcyjnym/nabywania uprawnień (którego długość ustalana jest przez Komitet), przed którego upływem mogą być Panu zabrane w przypadku niespełnienia warunków wskazanych w Planie. Przyznawane Panu (…) stanowią prawo do otrzymania w przyszłości akcji Spółki amerykańskiej przy założeniu, że warunki ustalone przez Komitet zostaną przez niego spełnione w trakcie trwania okresu restrykcyjnego. Warunki te mogą odnosić się do spełnienia przez Pana np. określonych celów, pozostawania przez Pana w zatrudnieniu w określonym czasie ze Spółką polską. Plan obejmuje więc cztery etapy: (i) przyznanie (…) (z ang. grant), (2) okres nabywania uprawnień, inaczej okres dojrzewania (ang. vesting), (3) realizacji (…) oraz (4) sprzedaży akcji. Przyznanie Panu (…) nie oznacza zatem automatycznego objęcia/nabycia akcji Spółki amerykańskiej. Aby było to możliwe, (…) muszą „dojrzeć” oraz zostać zrealizowane przez Pana. Przyznawane na podstawie Planu (…) są niezbywalne i mogą zostać zrealizowane tylko przez osoby, którym je przyznano (mogą być jednak przedmiotem dziedziczenia). (…) nie są notowane na giełdzie, nie jest zatem możliwe ustalenie ich wartości rynkowej. Jednostki restrykcyjne stanowią jedynie warunkowe prawo do otrzymania przez Pana akcji Spółki amerykańskiej w przyszłości. Prawo to stanowi bezpośrednie uprawnienie do otrzymania świadczeń w ramach Planu w rozumieniu art. 24 ust. 11b Ustawy o PIT, przy czym prawo to nie jest “innym prawem majątkowym” w rozumieniu dalszej części przywołanego przepisu.

Zgodnie z postanowieniami Planu, w czasie trwania okresu restrykcyjnego (nabywania uprawnień), nie ma Pan żadnych praw akcjonariusza (w tym prawa głosu, prawa do dywidendy). W przypadku Planu (...), (...) i (...), decyzją Komitetu Uczestnikowi może być jednak przyznany ekwiwalent dywidendy (dalej jako: „Ekwiwalent Dywidendy") w przypadku, gdy w czasie trwania okresu restrykcyjnego, dywidenda ta jest wypłacana w stosunku do akcji Spółki amerykańskiej. Wypłata Ekwiwalentu Dywidendy uzależniona jest jednak od spełnienia takich samych warunków, jakie zostały ustalone przez Komitet dla nabycia akcji Spółki amerykańskiej w zamian za (…). Ekwiwalent ten może zostać wypłacony w formie dodatkowych akcji Spółki amerykańskiej.

W momencie upływu okresu restrykcyjnego i spełnienia warunków ustalonych przez Komitet, w zamian za każdą z jednostek (…) otrzyma Pan akcję Spółki amerykańskiej.

Zgodnie z postanowieniami Planu, co do zasady (…) mogą zostać wykonane najpóźniej w ciągu 10 lat od momentu ich przyznania. Realizacja (…) nie może jednak nastąpić w ciągu pierwszych 3 lat od ich przyznania (poza przypadkiem śmierci uczestnika). Niniejszy wniosek dotyczy przychodów uzyskanych przez Pana z tytułu realizacji (…) i nabycia akcji Spółki amerykańskiej po dniu 1 stycznia 2018 r.

W przypadku zakończenia stosunku pracy, traci Pan prawo do przyznanych mu (…) (z pewnymi wyjątkami, takimi jak m.in. śmierć uczestnika, zakończenie stosunku pracy ze Spółką polską z równoczesnym nawiązaniem stosunku pracy z jedną ze spółek z Grupy (transfer wewnętrzny), jego przejście na emeryturę, trwała niezdolność do pracy, czy też odejście na specjalnych warunkach przewidzianych przez Spółkę amerykańską, tzw. „special separation”). Komitet może również nałożyć dodatkowe restrykcje na (…) posiadane już przez uczestnika.

Z uwagi na przewidziane przez postanowienia Planu wyjątki, przyznane Panu (…) mogą pozostawać w Pana posiadaniu, również po ustaniu stosunku pracy ze Spółką polską i w tym okresie podlegać realizacji).

Metody realizacji (…)

W ramach realizacji (…), obejmuje Pan określoną liczbę akcji Spółki Amerykańskiej. Może Pan zachować objęte akcje lub dokonać natychmiastowego ich zbycia.

Zgodnie z zasadami Planu, może Pan sprzedać akcje natychmiast po ich nabyciu z tytułu realizacji (…). Kiedy uczestnik Planu decyduje się na realizację (…) metodą „sprzedaj wszystko” (eng. „sell all”), staje się faktycznym właścicielem akcji nabytych w ramach realizacji. W większości przypadków, uczestnik pozostaje właścicielem tych akcji przynajmniej przez jeden dzień następujący po dacie realizacji (…).

Transakcja - realizacja (…) i sprzedaż akcji nabytych z (…) - jest realizowana przez zewnętrznego brokera. Uczestnik notyfikuje wybór metody realizacji brokerowi zaangażowanemu przez Spółkę amerykańską do zarządzania Planami. W konsekwencji realizacji (…) metodą „sprzedaj wszystko”, przychód ze sprzedanych akcji jest przekazywany na konto uczestnika. Kwota ta jest wypłacana przez Spółkę polską na podstawie informacji przekazanej przez Spółkę amerykańską. W przypadku, gdy uczestnik Planu decyduje się na zachowanie objętych akcji z (…), wartość nabytych akcji jest fakturowana na Spółkę polską.

Uprawnienia i obowiązki Spółki polskiej

W określonych przypadkach Spółka polska może być zaangażowana w wybór pracowników uprawnionych do uczestnictwa w Planach oraz ustalanie liczby przyznawanych im jednostek (…). Spółka polska nie ma jednak możliwości podjęcia decyzji ostatecznej w tym zakresie, ponieważ jest to kompetencja Komitetu.

Spółka polska nie ma wpływu na funkcjonowanie Planów. Jak zostało to wyżej opisane, ponosi jednak ich koszty w części, w której dotyczą one uczestników będących jej pracownikami lub byłymi pracownikami (w odniesieniu do (…) przyznanych w okresie trwania stosunku pracy ze Spółką polską, ale wykonanych przez uczestnika po ustaniu zatrudnienia w Spółce polskiej).

Dodatkowe informacje

Uczestnictwo w Planie nie jest ujęte w dokumentach takich jak regulamin pracy, regulamin wynagradzania itp. Uczestnictwo w Planie nie wynika też bezpośrednio z umowy o pracę zawartej pomiędzy Spółką polską a Panem - uprawnienie do uczestnictwa w Planie nie jest bowiem zapisane w umowie o pracę.

Uczestnictwo w Planie pośrednio wynika z faktu pozostawania przez Pana ze Spółką polską w stosunku zatrudnienia. Udział Pana w Planie wynika z decyzji Komitetu powołanego przez Spółkę amerykańską. Spółka polska może pośrednio wpływać na wybór uczestników Planu, jednak nie ma możliwości podjęcia decyzji ostatecznej w tym zakresie.

Tym samym, Plan spełnia warunki uznania za pracowniczy program motywacyjny (ponieważ uczestnicy muszą pozostawać w stosunku zatrudnienia ze Spółką), ale jednocześnie nie jest bezpośrednio powiązany z umową o pracę.

Uczestników Planu nie wiąże umowa zawarta ze Spółką polską dotycząca przystąpienia do programu motywacyjnego. Umowa określająca warunki przyznania (…) zawierana jest pomiędzy uczestnikiem i Spółką amerykańską. Jak wspomniano, uczestnicy Planu są wybierani do udziału w nim przez Komitet utworzony przez Spółkę amerykańską, a następnie są informowani bezpośrednio przez Spółkę amerykańską o przyznaniu w ramach Planu (…).

Zgodnie z zasadami Planu, jego uczestnicy pisemnie potwierdzają, że zapoznali się z informacją o przyznanych (…) oraz warunkach Planu (w ramach którego otrzymują (…)) oraz przyjmują (…) na warunkach określonych w Planie, lub też odmawiają przyjęcia (…) na warunkach określonych w Planie, poprzez złożenie stosownego oświadczenia.

Informacja o przyznaniu (…) wraz z zasadami Planu formują umowę pomiędzy Panem, jako uczestnikiem Planu, a Spółką amerykańską.

Uzupełnienie opisu stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego

Nabywał Pan akcje w ramach planu w roku (…), (…), (…).

Wskazał Pan, że w ustawie o PIT nie ma definicji systemu wynagradzania, tym samym pierwszeństwo posiada definicja językowa. W konsekwencji, jako system wynagradzania należy rozumieć wszelkie metody ustalenia wysokości i składników wynagrodzenia za pracę, jaką wykonuje pracownik.

U podstaw programów motywacyjnych jest gratyfikacja za wykonaną pracę w oparciu o określone kryteria, zatem jest to zarówno narzędzie motywacyjne mające na celu, w szczególności - generowanie interesu pracownika w rozwoju i sukcesie firmy, jak też efektywnie wpływa na zwiększenie wynagrodzenia pracownika za jego pracę na rzecz Spółki (tj. stanowi element wynagrodzenia). Z tych też względów uznać należy, że plan (…) jest systemem wynagradzania.

Doprecyzował Pan, że podstawą tworzenia wszelkich akcyjnych planów motywacyjnych (w tym Planu „(…)") jest uchwała akcjonariuszy Spółki amerykańskiej (organu będącego odpowiednikiem walnego zgromadzenia w polskich spółkach aukcyjnych). Innymi słowy, ilekroć tworzone są różnego rodzaju tzw. programy motywacyjne oparte o akcje, które to są jednocześnie systemem wynagradzania, możliwość taka wynika ze wspomnianej wyżej uchwały. Zatem potwierdza Pan, że stwierdzenie, iż Plan został przyjęty uchwałą akcjonariuszy Spółki amerykańskiej należy uznać za równoznaczne z utworzeniem Planu jako systemu wynagradzania uchwałą walnego zgromadzenia Spółki amerykańskiej.

Pojęcia „Plan został przyjęty i „Plan został zatwierdzony” należy traktować tożsamo. Przyjęcie i zatwierdzenie zostało dokonane poprzez podjęcie uchwały walnego zgromadzenia Spółki amerykańskiej. Decyzję o utworzeniu Planu podjął Komitet (...), jednak jego przyjęcie (zatwierdzenie) zostało dokonane w drodze wspomnianej uchwały. Zatem można stwierdzić, że program został utworzony na podstawie uchwały walnego zgromadzenia.

Zatwierdzenie uchwałą walnego zgromadzenia Spółki amerykańskiej Planu miało charakter obligatoryjny, w celu spełnienia wymogów prawa lokalnego regulującego giełdę właściwą dla ww. planów (...). Było to równoznaczne z możliwością utworzenia (wejścia w życie) tego rodzaju inicjatywy motywacyjnej dla pracowników. Bez tego plan ten de facto nie zostałby utworzony dla pracowników (nie wszedłby w życie).

Utworzenie jakiegokolwiek akcyjnego planu motywacyjnego ma podstawę wynikającą z uchwały akcjonariuszy Spółki amerykańskiej (organu będącego odpowiednikiem walnego zgromadzenia w polskich spółkach akcyjnych). Komitet (...) jest organem doradczym, administracyjnym, realizującym wolę wynikającą z uchwały walnego zgromadzenia akcjonariuszy Spółki amerykańskiej. Komitet, w szczególności, jest uprawniony do tworzenia nowych planów motywacyjnych opartych na akcjach, ale i odpowiada za wybór uczestników danego programu. Tym samym, decyzję o utworzeniu Planu podjął Komitet, jednakże ta decyzja wymagała podjęcia uchwały przez walne zgromadzenie akcjonariuszy Spółki amerykańskiej, aby mogła być wykonana (zatem de facto plan ten nie zostałby utworzony dla pracowników bez tej uchwały). Tym samym należy stwierdzić, że Plan został utworzony na podstawie ww. uchwały walnego zgromadzenia Spółki amerykańskiej.

Jednostki uczestnictwa (...) stanowią inne zbywalne prawa majątkowe, które powstają w wyniku emisji, inkorporujące uprawnienie do nabycia lub objęcia papierów wartościowych, w rozumieniu art. 3 pkt 1 lit. b) ustawy o obrocie instrumentami finansowymi.

Potwierdził Pan, że wskazane we wniosku jednostki uczestnictwa (...) zostały nabyte nieodpłatnie.

Miejsce Pana zamieszkania dla celów podatkowych w okresie 2018-2021 znajdowało się w Polsce, ul. (…),(…).

Miejsce Pana zamieszkania dla celów podatkowych od 2022 roku znajduje się w USA pod adresem (…), (…).

Jest Pan polskim obywatelem oraz posiadaczem polskiego paszportu. W okresie 2018-2021 przebywał Pan ponad 183 dni na terytorium Polski i był traktowany jako rezydent podatkowy w Polsce. Od 2022 roku jest Pan traktowany jako rezydent podatkowy USA.

Nabywał Pan akcje w ramach planu w roku (...), (...) oraz (...). Pana miejsce zamieszkania dla celów podatkowych w okresie 2018-2021 znajdowało się w Polsce, ul. (…), (…). Pana miejsce zamieszkania dla celów podatkowych od 2022 roku znajduje się w USA pod adresem (…), (…).

Złożył Pan wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej zarówno w zakresie zaistniałego stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego.

Pytanie

Czy w związku z uczestnictwem w Planie, ewentualny przychód podlegający opodatkowaniu powstanie po Pana stronie - w wyniku zastosowania art. 24 ust. 11 ustawy o PIT - dopiero w momencie sprzedaży nabytych przez Pana akcji (a nie na żadnym wcześniejszym etapie) i będzie stanowił przychód z kapitałów pieniężnych w rozumieniu art. 17 ust. 1 pkt 6 Ustawy o PIT podlegający opodatkowaniu z zastosowaniem 19% stawki podatkowej zgodnie z art. 30b ust. 1 Ustawy o PIT?

Pana stanowisko w sprawie

Pana zdaniem, w związku z uczestnictwem w Planie, ewentualny przychód podlegający opodatkowaniu powstanie po Pana stronie - w wyniku zastosowania art. 24 ust. 11 ustawy o PIT - dopiero w momencie sprzedaży nabytych akcji (a nie na żadnym wcześniejszym etapie) i będzie stanowił przychód z kapitałów pieniężnych w rozumieniu art. 17 ust. 1 pkt 6 Ustawy o PIT podlegający opodatkowaniu z zastosowaniem 19% stawki podatkowej zgodnie z art. 30b ust. 1 Ustawy o PIT.

Ramy prawne

Zgodnie z art. 11 ust. 1 Ustawy o PIT, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9,10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 7 Ustawy o PIT, źródłami przychodów są kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż: nieruchomości lub ich części oraz udział w nieruchomości, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej, a także prawo wieczystego użytkowania gruntów.

Z kolei, według art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a) Ustawy o PIT będącego przepisem szczególnym w odniesieniu do powołanego art. 10 niniejszej ustawy, przychodami z kapitałów pieniężnych są m.in. przychody z odpłatnego zbycia papierów wartościowych.

Art. 5a pkt 11 Ustawy o PIT wskazuje, że przez pojęcie papierów wartościowych należy rozumieć papiery wartościowe, o których mowa w art. 3 pkt 1 Ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (tekst jedn. Dz. U. z 2021. poz. 328). Zgodnie z art 3 pkt 1 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi, papierami wartościowymi są m.in. akcje, prawa poboru w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych (tekst jedn. Dz. U. z 2020 r. poz. 1526), prawa do akcji, warranty subskrypcyjne, kwity depozytowe, obligacje, listy zastawne, certyfikaty inwestycyjne i inne zbywalne papiery wartościowe, w tym inkorporujące prawa majątkowe odpowiadające prawom wynikającym z akcji lub z zaciągnięcia długu, wyemitowane na podstawie właściwych przepisów prawa polskiego lub obcego, inne zbywalne prawa majątkowe, które powstają w wyniku emisji, inkorporujące uprawnienie do nabycia lub objęcia papierów wartościowych określonych w lit. a, lub wykonywane poprzez dokonanie rozliczenia pieniężnego (prawa pochodne).

Zgodnie z art. 24 ust. 11 Ustawy o PIT, jeżeli w wyniku realizacji programu motywacyjnego utworzonego przez:

• spółkę akcyjną, od której podatnik uzyskuje świadczenia lub inne należności z tytułów określonych w art. 12 lub art. 13,
• spółkę akcyjną będącą jednostką dominującą w rozumieniu art. 3 ust. 1 pkt 37 ustawy o rachunkowości w stosunku do spółki, od której podatnik uzyskuje świadczenia oraz inne należności z tytułów określonych w art. 12 lub art. 13 - podatnik faktycznie obejmuje lub nabywa akcje tej spółki lub akcje spółki w stosunku do niej dominującej, przychód z tego tytułu powstaje w momencie odpłatnego zbycia tych akcji.

Przepis art. 24 ust. 11a stanowi, że dochodem z odpłatnego zbycia akcji, o których mowa w ust. 11, jest różnica między przychodem uzyskanym z odpłatnego zbycia akcji a kosztami uzyskania przychodu określonymi na podstawie art. 23 ust. 1 pkt 38.

Zgodnie z ust. 11b powołanego przepisu, przez program motywacyjny, o którym mowa w ust. 11, rozumie się system wynagradzania utworzony na podstawie uchwały walnego zgromadzenia przez:

• spółkę akcyjną, dla osób uzyskujących od niej świadczenia lub inne należności z tytułów określonych w art. 12 lub art. 13, albo
• spółkę akcyjną będącą jednostką dominującą w rozumieniu art. 3 ust. 1 pkt 37 ustawy o rachunkowości w stosunku do spółki, od której osoby uprawnione do otrzymania świadczeń w ramach tego systemu wynagradzania uzyskują świadczenia lub inne należności z tytułów określonych w art. 12 lub art. 13, - w wyniku którego osoby uprawnione do otrzymania świadczeń w ramach tego systemu wynagradzania bezpośrednio lub w wyniku realizacji praw z pochodnych instrumentów finansowych lub realizacji praw z papierów wartościowych, o których mowa w art. 3 pkt 1 lit. b ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi, lub realizacji innych praw majątkowych, nabywają prawo do faktycznego objęcia lub nabycia akcji spółki określonej w pkt 1 lub 2.

Ustęp 12a cytowanego przepisu precyzuje, że przepisy ust. 11-11b Ustawy o PIT mają zastosowanie do dochodu uzyskanego przez osoby uprawnione z tytułu objęcia lub nabycia akcji spółek akcyjnych, których siedziba lub zarząd znajduje się na terytorium członkowskiego Unii Europejskiej, państwa należącego do Europejskiego Obszaru Gospodarczego lub państwa, z którym Rzeczpospolita Polska zawarła umowę o unikaniu podwójnego opodatkowania.

Mając na uwadze powyższe, w odniesieniu do przychodów osiągniętych przez Pana, zachodzi mechanizm odroczenia opodatkowania na podstawie art. 24 ust. 11 Ustawy o PIT do momentu odpłatnego zbycia akcji, ponieważ spełnione są wszystkie warunki:

• Akcje są otrzymane w ramach programu motywacyjnego utworzonego na postawie uchwały walnego zgromadzenia

W praktyce pod pojęciem programów motywacyjnych należy rozumieć programy mające na celu motywowanie pracowników do efektywniejszej pracy, utożsamianie ich interesu z interesem pracodawcy, zwiększenie ich lojalności i identyfikacji z pracodawcą. Posiadanie akcji w przedsiębiorstwie, w którym pracownik jest zatrudniony lub z którym jego pracodawca jest powiązany, stanowi potencjalne źródło korzyści finansowych, pracownikom powinno zatem zależeć na wzroście jego wartości. Udział w programie motywacyjnym wpływa na ich wydajność i zaangażowanie w pracy. Z jednej strony jest to forma wynagradzania pracowników, z drugiej zaś - element zwiększający ich lojalność, a także czynnik mający wpływ na retencyjność personelu, a zatem zatrzymanie pracownika w tym samym miejscu pracy. Najbardziej popularne są programy opcji na akcje (...), programy nabycia akcji (...) oraz programy akcji warunkowych/restrykcyjnych (…). Te różne programy mogą współwystępować w jednym przedsiębiorstwie.

Zgodnie z założeniami Planu, został on wdrożony w ramach systemu wynagradzania w celu stworzenia wspólnoty interesów pomiędzy Grupą (…) a pracownikami spółek wchodzących w jej skład, a także w celu zwiększeniu ich motywacji i stabilności zatrudnienia. Plan oferowany przez Spółkę amerykańską spełnia zatem powyższe kryteria, poprzez to, że stanowi element systemu wynagradzania oraz powiązanie interesu i gratyfikacji finansowych Uczestników z interesem Spółki (zarówno polskiej jak i amerykańskiej).

Jak wskazano w opisie stanu faktycznego, Plan został zatwierdzony przez zarząd Spółki amerykańskiej i przez uchwałę akcjonariuszy - czyli uchwałą organu będącego odpowiednikiem walnego zgromadzenia akcjonariuszy polskich spółek handlowych.

Oznacza to, że przesłanka otrzymywania przychodów z akcji w związku z uczestnictwem w programie motywacyjnym, jest spełniona.

• W ramach Planu dokonuje Pan faktycznego objęcia akcji Spółki amerykańskiej

W przypadku Planu organizowanego przez Spółkę amerykańską, przesłanka ta jest spełniona, bowiem (…) uprawniają do nabycia akcji Spółki amerykańskiej i Pan realizując (…) nabywa akcje Spółki amerykańskiej.

Zatem również ta przesłanka odroczenia opodatkowania jest spełniona.

• Akcje są wyemitowane przez spółkę mającą siedzibę w kraju, z którym Polska podpisała Umowę o Unikaniu podwójnego opodatkowania.

W przypadku Planu, w którym uczestniczy także Pan, ta przesłanka jest również spełniona, ponieważ uczestnicy Planu są uprawnieni do nabycia akcji Spółki amerykańskiej z siedzibą w USA. Polska i USA podpisały Umowę o unikaniu podwójnego opodatkowania - Umowa między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Stanów Zjednoczonych Ameryki o uniknięciu podwójnego opodatkowania i zapobieżeniu uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu, podpisana w Waszyngtonie dnia 8października 1974 r. (Dz.U. 1976, nr 31, poz. 178).

• Akcje są wyemitowane przez będącą organizatorem programu spółkę akcyjną, będącą pracodawcą uczestników programu, lub spółkę w stosunku do niej dominująca na podstawie przepisów ustawy o rachunkowości

Zgodnie z przepisami ustawy o rachunkowości, za jednostkę dominującą uznaje się jednostkę będącą spółką handlową lub przedsiębiorstwem państwowym, sprawującą kontrolę nad jednostką zależną, w szczególności:

a)posiadającą bezpośrednio lub pośrednio większość ogólnej liczby głosów w organie stanowiącym jednostki zależnej, także na podstawie porozumień z innymi uprawnionymi do głosu, wykonującymi prawa głosu zgodnie z wolą jednostki dominującej, lub

b)będącą udziałowcem jednostki zależnej i uprawnioną do kierowania polityką finansową i operacyjną tej jednostki zależnej w sposób samodzielny lub przez wyznaczone przez siebie osoby lub jednostki na podstawie umowy zawartej z innymi uprawnionymi do głosu, posiadającymi na podstawie statutu lub umowy spółki, łącznie z jednostką dominującą, większość ogólnej liczby głosów w organie stanowiącym, lub

c)będącą udziałowcem jednostki zależnej i uprawnioną do powoływania i odwoływania większości członków organów zarządzających, nadzorujących lub administrujących tej jednostki zależnej, lub

d)będącą udziałowcem jednostki zależnej, której więcej niż połowę składu organów zarządzających, nadzorujących lub administrujących w poprzednim roku obrotowym, w ciągu bieżącego roku obrotowego i do czasu sporządzenia sprawozdania finansowego za bieżący rok obrotowy stanowią osoby powołane do pełnienia tych funkcji w rezultacie wykonywania przez jednostkę dominującą prawa głosu w organach tej jednostki zależnej, chyba że inna jednostka lub osoba ma w stosunku do tej jednostki zależnej prawa, o których mowa w lit. a, c lub e, lub

e)będącą udziałowcem jednostki zależnej i uprawnioną do kierowania polityką finansową i operacyjną tej jednostki zależnej, na podstawie umowy zawartej z tą jednostką zależną albo statutu lub umowy tej jednostki zależnej.

Biorąc pod uwagę, że Spółka Amerykańska sprawuje kontrolę nad jednostką zależną, głównie poprzez pośrednie posiadanie większości ogólnej liczby głosów w organie stanowiącym jednostki zależnej, także na podstawie porozumień z innymi uprawnionymi do głosu, wykonującymi prawa głosu zgodnie z wolą jednostki dominującej, uznać należy, że Spółka amerykańska jest Spółką dominującą dla Spółki polskiej. Zatem przesłankę powyższą należy uznać za spełnioną.

• Uczestnikami Planu są pracownicy lub osoby uzyskujące od Spółki polskiej świadczenia na podstawie umów cywilnoprawnych

Przesłanka ta jest spełniona, ponieważ Plan jest adresowany do pracowników spółek należących do Grupy (…) w tym - Spółki polskiej. Przyznanie (…) następuje w okresie Pana zatrudnienia w Spółce polskiej, natomiast zamiana (…) na akcje może nastąpić zarówno w trakcie jak i po ustaniu stosunku pracy.

Biorąc pod uwagę powyższe, uzasadnione jest Pana stanowisko, zgodnie z którym w związku z uczestnictwem w Planach, ewentualny przychód podlegający opodatkowaniu powstanie po stronie Uczestników - w wyniku zastosowania art. 24 ust. 11 ustawy o PIT - dopiero w momencie sprzedaży nabytych przez nich akcji (a nie na żadnym wcześniejszym etapie).

Analizując moment odpłatnego zbycia, należy określić właściwą klasyfikację źródła powstałego przychodu. Zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a Ustawy o PIT za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się przychody z odpłatnego zbycia udziałów (akcji), udziałów w spółdzielni oraz papierów wartościowych. Z kolei art. 17 ust. 1ab pkt 1 wskazuje, że przychód określony w ust. 1 pkt 6 z odpłatnego zbycia udziałów (akcji), udziałów w spółdzielni oraz papierów wartościowych powstaje w momencie przeniesienia na nabywcę własności udziałów (akcji), udziałów w spółdzielni oraz papierów wartościowych. Uzyskany dochód podatnicy muszą opodatkować samodzielnie w ustawowym terminie na złożenie zeznania podatkowego PIT-38, składanego za rok podatkowy, w którym dokonano zbycia przedmiotowych akcji.

Na zakończenie, podkreśla Pan, że Pana stanowisko potwierdzają liczne interpretacje indywidualne wydane w niedawnym czasie w podobnych stanach faktycznych (tzn. w stosunku do funkcjonujących na podobnych zasadach programach motywacyjnych organizowanych przez spółki amerykańskie). Dla przykładu, powołuje Pan:

• Interpretację indywidualną Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 5 kwietnia 2022 r., sygn. 0113-KDIPT2-3.4011.1227.2021.2.SJ,
• Interpretację indywidualną Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 10 lutego 2023, r., sygn. 0112-KDIL2-1.4011.920.2022.1.MKA,
• Interpretację indywidualną Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 12 września 2022 r., sygn. KDIPT2-2.4011.724.2022.1.KR,
• Interpretację indywidualną Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 8 lipca 2022 r. sygn. 0114-KDIP3-1.4011.270.2022.3.MG,
• Interpretację indywidualną Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 20 września 2022 r., sygn. 0113-KDIPT2-2.4011.724.2022.1.KR,
• Interpretację indywidualną Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 18 lutego 2020 r., sygn. 0114-KDIP3-1.4011.604.2019.1.MG.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest w części prawidłowe i w części nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.):

Stosownie to treści art. 3 ust. 1a ww. ustawy, za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uważa się osobę fizyczną, która:

Jak stanowi art. 3 ust. 2a cytowanej ustawy:

Za dochody (przychody) osiągane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, przez podatników, o których mowa w ust. 2a, zgodnie z ar. 3 ust. 2b ww. ustawy - uważa się w szczególności dochody (przychody) z:

Przepisy art. 3 ust. 1, 1a, 2a i 2b stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, których stroną jest Rzeczpospolita Polska (art. 4a cytowanej ustawy).

Zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Jak wynika z art. 24 ust. 11 ww. ustawy:

Program motywacyjny został przy tym zdefiniowany w art. 24 ust. 11b ustawy jako system wynagradzania utworzony na podstawie uchwały walnego zgromadzenia przez:

Powołane przepisy dotyczą „przesunięcia” momentu opodatkowania przychodów uzyskiwanych w ramach programu motywacyjnego (spełniającego warunki określone w tych przepisach) do chwili odpłatnego zbycia akcji objętych (nabytych) przez podatnika w wyniku realizacji programu.

Jednocześnie przepisy te rozstrzygają, że przychody uzyskane w ramach programu motywacyjnego – niezależnie od ich związku ze stosunkiem zatrudnienia uczestnika programu lub działalnością wykonywaną osobiście przez uczestnika programu – podlegają opodatkowaniu w ramach źródła „kapitały pieniężne”.

Co istotne, powołane przepisy mają zastosowanie, jeśli spółki, których akcje są obejmowane lub nabywane przez uprawnionych, mają siedzibę lub zarząd na terytorium:

• państwa członkowskiego Unii Europejskiej,
• państwa należącego do Europejskiego Obszaru Gospodarczego lub
• państwa, z którym Rzeczpospolita Polska zawarła umowę o unikaniu podwójnego opodatkowania

(art. 24 ust. 12a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Z przedstawionego we wniosku opisu sprawy wynika, że Jest Pan obywatelem polskim, zatrudnionym w (…) sp. z o.o., podmiocie prawa polskiego, z siedzibą w Polsce, częścią międzynarodowej Grupy (…). W latach 2018-2021 przebywał Pan ponad 183 dni na terytorium Polski i był traktowany jako rezydent podatkowy w Polsce. Pana miejsce zamieszkania dla celów podatkowych w latach 2018-2021 znajdowało się w Polsce. Natomiast Pana miejsce zamieszkania dla celów podatkowych od 2022 roku znajduje się w USA i jest Pan traktowany jako rezydent podatkowy USA.

Na czele Grupy stoi (…), podmiot prawa amerykańskiego, który jest jednostką dominującą wobec Spółki polskiej w rozumieniu ustawy o rachunkowości. Spółka amerykańska oferuje pracownikom Grupy (…) uczestnictwo w pracowniczych programach motywacyjnych przewidujących przyznanie osobom uprawnionym niezbywalnego, warunkowego prawa do nabycia w przyszłości akcji Spółki amerykańskiej, w formie jednostek restrykcyjnych. Niniejszy wniosek dotyczy przychodów uzyskanych przez Pana z tytułu realizacji (…) i nabycia akcji Spółki amerykańskiej po dniu 1 stycznia 2018 r.

Ocenił Pan, że w opisanych okolicznościach faktycznych Program spełnia warunki uznania go za program motywacyjny w rozumieniu art. 24 ust. 11b omawianej ustawy.

Jak bowiem wskazał Pan we wniosku, Program:

• został przyjęty uchwałą akcjonariuszy Spółki amerykańskiej;
• służy stworzeniu wspólnoty interesów pomiędzy Grupą (…) a pracownikami spółek wchodzących w jej skład, w tym pomiędzy Spółką polską a zatrudnionymi w niej osobami, a także zwiększeniu ich motywacji i stabilności zatrudnienia/retencji zatrudnienia, tj. zatrzymania pracowników w tym samym miejscu pracy (jest to zarówno narzędzie motywacyjne mające na celu m.in. generowanie interesu pracownika w rozwoju i sukcesie firmy, jak też efektywnie wpływa na zwiększenie wynagrodzenia pracownika za jego pracę na rzecz Spółki);
• jest adresowany do wybranych osób zatrudnionych w Spółce polskiej, głównie na stanowiskach menedżerskich (jednak uczestnictwo w Planie nie wynika bezpośrednio z umowy o pracę zawartej pomiędzy Panem a Spółką polską);
• przewiduje nabycie akcji poprzez realizację jednostek uczestnictwa, które stanowią inne zbywalne prawa majątkowe, o którym mowa w art. 3 pkt 1 lit. b ustawy o obrocie instrumentami finansowymi;

Ponadto:

• wskazuje Pan sytuację w której będzie Pan pracownikiem spółki polskiej zatrudnionym na podstawie umowy o pracę, czyli uzyska Pan od spółki należności, o których mowa w art. 12 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych;
• spółka amerykańska, od której obejmie/nabędzie Pan akcje ma swoją siedzibę na terytorium Stanów Zjednoczonych Ameryki, a więc państwa z którym Rzeczpospolita Polska zawarła stosowną umowę o unikaniu podwójnego opodatkowania;
• spółka amerykańska jest spółką dominującą w stosunku do polskiej spółki, w której jest Pan zatrudniony.

W konsekwencji, stosownie do treści art. 24 ust. 11-12a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przychód z tytułu faktycznego nabycia akcji spółki amerykańskiej w wyniku uczestnictwa w programie motywacyjnym powstaje w momencie odpłatnego zbycia tych akcji.

Z opisu sprawy wynika, że w latach 2018-2021 był Pan polskim rezydentem podatkowym, zatem do nabycia akcji w ww. latach zastosowanie miał art. 24 ust. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i ewentualny przychód należy rozpatrywać dopiero w momencie zbycia akcji.

Jeśli w momencie zbycia akcji był/będzie Pan polskim rezydentem podatkowym, to miał/będzie miał zastosowanie art. 24 ust. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i po Pana stronie powstał/powstanie przychód z kapitałów pieniężnych w rozumieniu art. 17 ust. 1 pkt 6 ww. ustawy, podlegający opodatkowaniu 19% stawką. Miał/będzie Pan miał obowiązek opodatkować go w trybie art. 30b ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Tym samym Pana stanowisko w tej części jest prawidłowe.

Natomiast, jeśli w momencie zbycia akcji nie będzie Pan już polskim rezydentem podatkowym, to sprzedaż akcji spółki amerykańskiej nie będzie podlegała opodatkowaniu w Polsce. Zgodnie z art. 3 ust. 2b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych sprzedaż ta nie będzie stanowić dochodu osiągniętego na terytorium Polski. Zatem w tej sytuacji art. 24 ust. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie będzie miał zastosowania. Po Pana stronie nie powstanie przychód z kapitałów pieniężnych w rozumieniu art. 17 ust. 1 pkt 6 ww. ustawy, podlegający opodatkowaniu 19% stawką podatkową zgodnie z art. 30b ust. 1 przedmiotowej ustawy.

Stanowisko Pana w tej części należało uznać za nieprawidłowe.

Wskazał Pan, że od 2022 roku jest Pan rezydentem podatkowym Stanów Zjednoczonych, a sprzedaż nabytych przez Pana akcji dotyczy akcji spółki amerykańskiej, która organizuje program motywacyjny, ustalenia wymaga, czy otrzymane akcje, a następnie sprzedaż akcji będzie podlegać w tak opisanej sytuacji opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych w Polsce.

Będąc rezydentem podatkowym Stanów Zjednoczonych podlega Pan w Polsce ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu, tj. opodatkowaniu tylko od dochodów osiąganych na terytorium Polski.

Spółka amerykańska przyznaje Panu prawo do nabycia w przyszłości akcji spółki amerykańskiej w formie jednostek restrykcyjnych (…).

Zatem otrzymanie i sprzedaż akcji spółki amerykańskiej przez Pana jako rezydenta podatkowego USA, zgodnie z ww. art. 3 ust. 2b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie będzie stanowiła dochodu uzyskanego na terytorium Polski.

W związku z uczestnictwem w Planie, w Pana przypadku – jako rezydenta podatkowego USA – nie będzie miał zastosowania art. 24 ust. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz nie powstanie przychód z kapitałów pieniężnych w rozumieniu art. 17 ust. 1 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych podlegający opodatkowaniu z zastosowaniem 19% stawki podatkowej zgodnie z art. 30b ust. 1 ww. ustawy.

Stanowisko Pana w tej części również należało uznać za nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Odnośnie powołanych przez Pana interpretacji organów podatkowych - należy wskazać, że interpretacje te nie są wiążące dla tutejszego organu. Interpretacje organów podatkowych dotyczą tylko konkretnej, indywidualnej sprawy, osadzonej w określonym stanie faktycznym i tylko w tej sprawie rozstrzygnięcie w każdej z nich zawarte jest wiążące. W związku z tym, organy podatkowe mimo, że w ocenie indywidualnych spraw podatników posiłkują się wydanymi rozstrzygnięciami - nie tylko innych organów podatkowych, jednak nie stosują wprost tych rozstrzygnięć także i z tego zwykłego powodu, że nie stanowią one materialnego prawa podatkowego.

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Pana i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym oraz  zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Pana i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Przedmiotem interpretacji indywidualnej – w ramach zakresu żądania wynikającego z wniosku – była wyłącznie ocena skutków podatkowych związanych z nabywaniem i zbywaniem akcji; rozstrzygnięcie nie uwzględnia innych ewentualnych przysporzeń majątkowych (np. przychodów z dywidend).

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy  z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan, prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634; dalej jako „PPSA”).  

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383).