Interpretacja indywidualna z dnia 22 grudnia 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0112-KDWL.4011.97.2023.3.JK
Temat interpretacji
Opodatkowanie otrzymanego świadczenia.
Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe
Szanowny Panie,
stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest nieprawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
10 listopada 2023 r. wpłynął Pana wniosek z 8 listopada 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy opodatkowania otrzymanego świadczenia. Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 4 grudnia 2023 r. (wpływ 5 grudnia 2023 r.). Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego
Pracując w B w 2015 r. uległ Pan wypadkowi w pracy. Po trzech latach komisja lekarska określiła, że jest pan inwalidą w 80% niezdolnym do pracy i samodzielnej egzystencji.
Instytucje austriackie przyznały Panu świadczenia:
-C (renta wypracowane),
-D (prywatne ubezpieczenie renta wypadkowa),
-A (świadczenie w wysokości 80% ostatniego wynagrodzenia przed wypadkiem).
Polski ZUS przyznał Panu także wypracowaną rentę.
W lipcu 2023 roku przeprowadził się Pan do Polski, założył konto w banku, na które wpływają Panu te świadczenia i jest pobierany podatek i składka zdrowotna.
W rozmowie z przedstawicielem A dowiedział się Pan, że ze względu na to, iż uległ Pan wypadkowi w pracy nie ze swojej winy i nie będzie Pan mógł kiedykolwiek w życiu pracować, w ramach rekompensaty za utratę zdrowia, instytucja A przyznaję Panu świadczenie w wysokości 80% ostatniego Pańskiego wynagrodzenia, ponieważ jest Pan inwalidą w 80%. Został Pan poinformowany, że to świadczenie może zostać wypłacone jednorazowo lub co miesiąc. Zgodził się Pan wtedy na comiesięczną wypłatę tego świadczenia. Świadczenie to w Austrii było zwolnione z podatku i składki zdrowotnej.
Nie rozumie Pan również faktu, że w państwowej instytucji ubezpieczeniowej A w Polsce świadczenie jest opodatkowane i pobierana jest składka zdrowotna, a od świadczenia z prywatnego ubezpieczenia nie są pobierane. Mieszkając w Austrii obydwa te świadczenia były wolne od podatku.
Świadczenie z A jest ono odszkodowaniem w postaci renty, przyznanym na podstawie przepisów prawa cywilnego w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia, otrzymane przez poszkodowanego, który utracił całkowicie lub częściowo zdolność do pracy zarobkowej albo którego potrzeby zwiększyły się lub widoki powodzenia na przyszłość zmniejszyły się.
Ponieważ w wyniku wypadku w pracy został Pan inwalida w 80% niezdolnym do pracy i samodzielnej egzystencji, co potwierdzili lekarze i na tej podstawie A przyznało Panu comiesięczne świadczenie w wysokości 80% ostatniego wynagrodzenia przed wypadkiem.
Pytanie (zgodnie ze wskazaniami w uzupełnieniu do wniosku)
Czy świadczenie A powinno podlegać opodatkowaniu w Polsce?
Pana stanowisko w sprawie (doprecyzowane w uzupełnieniu do wniosku)
W Pańskim odczuciu świadczenie z A jest rekompensatą czy zadośćuczynieniem za utratę zdrowia, bo w innym przypadku nie miałby Pan prawa go otrzymywać od austriackiej instytucji. Za możliwością uznania tego za rodzaj odszkodowania przemawia fakt, że mogło one zostać wypłacone jednorazowo i w Austrii nie podlegało opodatkowaniu.
Jest Pan przekonany, że świadczenie które jest wypłacane przez A zostało przyznane Panu jako odszkodowanie za utracone zdrowie i brak jakiejkolwiek możliwości pracy zarobkowej, w Austrii było zwolnione z podatku.
Dlatego uważa Pan, że w Polsce nie powinno podlegać opodatkowaniu.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest nieprawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2022 r., poz. 2647 ze zm.):
Osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy).
W myśl art. 4a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Przepisy art. 3 ust. 1, 1a, 2a i 2b stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, których stroną jest Rzeczpospolita Polska.
W związku z faktem, że w lipcu 2023 roku przeprowadził się Pan do Polski – przeniósł Pan miejsce zamieszkania na Polskę oraz założył konto w banku, na które wpływają Panu świadczenia A, będą miały do niego zastosowanie przepisy umowy z 13 stycznia 2004 r. zawartej między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Austrii w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i od majątku (Dz.U. z 2005 r. Nr 224 poz. 1921 ze zm.), zmienionej 4 lutego 2008 r. protokołem zawartym między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Austrii o zmianie umowy między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Austrii w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i od majątku podpisanej w Wiedniu dnia 13 stycznia 2004 r. (Dz.U. Nr 222, poz. 1450).
Stosownie do art. 18 ust. 1 tej umowy:
Emerytury i podobne płatności lub renty otrzymywane przez osobę mającą miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie z drugiego Umawiającego się Państwa podlegają opodatkowaniu tylko w pierwszym wymienionym Państwie.
Przy założeniu, że zgodnie z art. 18 ust. 2 tej umowy:
Określenie „renty" oznacza określoną kwotę wypłacaną okresowo w ustalonych terminach dożywotnio lub przez określony albo dający się ustalić okres, jako spełnienie zobowiązania dokonywania wypłat w zamian za w pełni dokonane zobowiązanie pieniężne lub w równoważniku danej kwoty pieniężnej.
Jak wskazał Pan w opisie sprawy , świadczenie z A jest odszkodowaniem w postaci renty, przyznanym na podstawie przepisów prawa cywilnego w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia, otrzymane przez poszkodowanego, który utracił całkowicie lub częściowo zdolność do pracy zarobkowej albo którego potrzeby zwiększyły się lub widoki powodzenia na przyszłość zmniejszyły się.
Mając na uwadze powyższe uznać należy, że świadczenia A, które Pan otrzymuje po przeniesieniu miejsca zamieszkania do Polski, które – jak Pan wyjaśnił – mają charakter odszkodowania w postaci renty, stosownie do art. 18 ust. 1 ww. umowy będą podlegały opodatkowaniu wyłącznie w miejscu zamieszkania, tj. w Polsce. Do opodatkowania świadczeń uzyskanych po przeniesieniu miejsca zamieszkania do Polski zastosowanie znajdą więc przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy:
Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
Stosownie do treści art. 11 ust. 1 ww. ustawy:
Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.
W myśl art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jednym ze źródeł przychodów są inne źródła, o których mowa w art. 20 ust. 1 ww. ustawy.
Stosownie do art. 20 ust. 1 ww. ustawy:
Za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.
Użycie w powyższym przepisie sformułowania „w szczególności” wskazuje, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 tej ustawy. W związku z tym, każde świadczenie mające realną korzyść finansową, o ile nie stanowi konkretnej kategorii przychodu zaliczanego do jednego ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1-8b ww. ustawy, jest dla świadczeniobiorcy przychodem z innych źródeł.
Odszkodowania stanowią zatem – co do zasady – przychód w rozumieniu cytowanego wyżej art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nie oznacza to jednak, że wszystkie odszkodowania są opodatkowane. Niektóre z nich – wymienione w katalogu zwolnień określonym w art. 21 ust. 1 cytowanej ustawy – korzystają ze zwolnienia od podatku. Jednakże należy podkreślić, że korzystanie z każdej preferencji podatkowej, w tym zwolnienia od podatku, jest możliwe wyłącznie w sytuacji, gdy spełnione są wszelkie przesłanki określone w przepisie stanowiącym podstawę prawną danej preferencji.
Na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3c ww. ustawy:
Wolne od podatku dochodowego są odszkodowania w postaci renty przyznane na podstawie przepisów prawa cywilnego w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia, otrzymane przez poszkodowanego, który utracił całkowicie lub częściowo zdolność do pracy zarobkowej albo którego potrzeby zwiększyły się lub widoki powodzenia na przyszłość zmniejszyły, oraz odszkodowania w postaci renty przyznane na podstawie przepisów prawa cywilnego w razie spowodowania śmierci poszkodowanego, otrzymane przez osoby uprawnione, o których mowa w art. 446 § 2 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz.U. z 2022 r. poz. 1360, 2337 i 2339), a także miesięczne świadczenia na zapewnienie środków utrzymania, o których mowa w art. 7533 § 1 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego (Dz.U. z 2021 r. poz. 1805, z późn. zm.).
Analizując możliwość zastosowania ww. zwolnienia należy wyjaśnić, że umowa renty została zdefiniowana w art. 903 ustawy Kodeks cywilny z dnia 23 kwietnia 1964 r. (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1610). Zgodnie z jego treścią:
Przez umowę renty jedna ze stron zobowiązuje się względem drugiej do określonych świadczeń okresowych w pieniądzu lub w rzeczach oznaczonych tylko co do gatunku.
Stosownie do art. 444 § 1 ustawy Kodeks cywilny:
W razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia naprawienie szkody obejmuje wszelkie wynikłe z tego powodu koszty. Na żądanie poszkodowanego zobowiązany do naprawienia szkody powinien wyłożyć z góry sumę potrzebną na koszty leczenia, a jeżeli poszkodowany stał się inwalidą, także sumę potrzebną na koszty przygotowania do innego zawodu.
Z przepisu art. 444 § 2 i § 3 Kodeksu cywilnego wynika, że:
Jeżeli poszkodowany utracił całkowicie lub częściowo zdolność do pracy zarobkowej albo jeżeli zwiększyły się jego potrzeby lub zmniejszyły widoki powodzenia na przyszłość, może on żądać od zobowiązanego do naprawienia szkody odpowiedniej renty.
Jeżeli w chwili wydania wyroku szkody nie da się dokładnie ustalić, poszkodowanemu może być przyznana renta tymczasowa.
W myśl natomiast art. 445 § 1 ww. ustawy:
W wypadkach przewidzianych w artykule poprzedzającym sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę.
Przepis art. 447 ww. Kodeksu cywilnego stanowi, że:
Z ważnych powodów sąd może na żądanie poszkodowanego przyznać mu zamiast renty lub jej części odszkodowanie jednorazowe. Dotyczy to w szczególności wypadku, gdy poszkodowany stał się inwalidą, a przyznanie jednorazowego odszkodowania ułatwi mu wykonywanie nowego zawodu.
Jak Pan wskazał w opisie zdarzenia, świadczenie z A jest odszkodowaniem w postaci renty, przyznanym na podstawie przepisów prawa cywilnego w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia, otrzymane przez poszkodowanego, który utracił całkowicie lub częściowo zdolność do pracy zarobkowej albo którego potrzeby zwiększyły się lub widoki powodzenia na przyszłość zmniejszyły się. Ponieważ w wyniku wypadku w pracy został Pan inwalidą w 80% niezdolnym do pracy i samodzielnej egzystencji, co potwierdzili lekarze i na tej podstawie A przyznało Panu comiesięczne świadczenie w wysokości 80% ostatniego wynagrodzenia przed wypadkiem.
Zakresem zastosowania zwolnienia, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, objęte są odszkodowania:
- mające postać renty;
- otrzymane na podstawie przepisów prawa cywilnego;
- otrzymane w przypadku uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia;
- otrzymane przez poszkodowanego, który utracił całkowicie lub częściowo zdolność do pracy zarobkowej, albo zwiększyły się jego potrzeby lub zmniejszyły widoki powodzenia na przyszłość.
Reasumując, mając na uwadze opis sprawy oraz powołane przepisy prawa stwierdzić, że otrzymane przez Pana odszkodowanie w postaci renty jest wolne od podatku dochodowego do osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ponieważ spełnia przesłanki wymienione w tym przepisie.
Dodać należy, że zamiennie używa Pan pojęć „nie podlega opodatkowaniu” i „zwolniona od podatku”. Tut. Zaznaczam, że pomimo identycznego skutku podatkowego dla podatnika podatku dochodowego od osób fizycznych (brak zapłaty podatku) – pojęcia te nie są tożsame, a w rozpatrywanej sprawie ma miejsce sytuacja, w której odszkodowanie w postaci renty podlega opodatkowaniu, lecz jest zwolniona od podatku.
W związku z powyższym, stanowiska Pana – zgodnie z którym wypłacane świadczenie A w Polsce nie powinno podlegać opodatkowaniu, nie można uznać za prawidłowe.
W konsekwencji, w myśl zasady, że wadliwa argumentacja prawna, przy prawidłowo wywiedzionym skutku prawnym, winna skutkować uznaniem stanowiska podatnika za nieprawidłowe, Pana stanowisko należało uznać za nieprawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.
Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Pana w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona interpretacja traci swoją aktualność.
O sposobie załatwienia sprawy w zakresie dotyczącym składki zdrowotnej poinformowano Pana pismem z dnia 14 listopada 2023 r. nr (...).
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
· Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.
· Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
· Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
· w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
· w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383).