Skutki podatkowe zbycia nieruchomości (zwrot wywłaszczonej nieruchomości).

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

20 listopada 2023 r. wpłynął Pana wniosek z 15 listopada 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych. Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 19 grudnia 2023 r. (wpływ 19 grudnia 2023 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Pan A (dalej: „Wnioskodawca”) jest osobą fizyczną, będącą brytyjskim rezydentem podatkowym. Wnioskodawca podlega w Polsce ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu.

Wnioskodawca planuje sprzedaż nieruchomości gruntowej położonej w (…) (dalej: „Nieruchomość”), która została mu zwrócona na podstawie ostatecznych decyzji o zwrocie Nieruchomości wywłaszczonej wydanych przez Wojewodę (…) (decyzja z dnia (…) 2022 r.) oraz Starosty (…) (decyzja z dnia (…) 2023 r.) - dalej „Decyzje" (Nieruchomość po wywłaszczeniu uległa podziałowi na działki, które zostały Wnioskodawcy zwrócone na podstawie dwóch decyzji).

Nieruchomość została wywłaszczona decyzją (…) (dalej „Decyzja wywłaszczeniowa”) na cele przebudowy i poszerzenia ulic.

Na moment wywłaszczenia Nieruchomość stanowiła własność:

• (…)(ojca Wnioskodawcy);

• (…) (wuja Wnioskodawcy);

- dalej jako „Właściciele”.

Właściciele nabyli Nieruchomość w drodze spadku po ich matce B (babce Wnioskodawcy). B zmarła (…)1955 r.

Ojciec Wnioskodawcy, (…) zmarł (…)1987 r. Spadek po nim odziedziczył Wnioskodawca wraz z matką, (…) w częściach równych (postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku zostało wydane (…)1997 r.). Wnioskodawca odziedziczył również w całości spadek po matce (…), która zmarła (…)1995 r. (postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku zostało wydane (…)1996 r.).

Wuj Wnioskodawcy, (…) zmarł w 1981 r. a jego jedynym spadkobiercą jest Wnioskodawca.

W konsekwencji, Wnioskodawca jest jedynym spadkobiercą matki (…) oraz dawnych Właścicieli Nieruchomości (dalej: „Spadkodawcy”). Na moment śmierci Właścicieli w skład ich majątków nie wchodziła Nieruchomość, lecz przysługiwało im roszczenie o jej zwrot.

Ze względu na niezrealizowanie celu wywłaszczenia Nieruchomości, jakim była przebudowa i poszerzenie ulic, Wnioskodawca złożył w 1997 r. wniosek o zwrot wywłaszczonej Nieruchomości.

Zgodnie z art. 136 ust. 3 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (dalej „u.g.n.”), poprzedni właściciel lub jego spadkobierca mogą żądać zwrotu wywłaszczonej nieruchomości lub udziału w tej nieruchomości albo części wywłaszczonej nieruchomości lub udziału w tej części, jeżeli, stosownie do przepisu art. 137 u.g.n., nieruchomość lub jej część stała się zbędna na cel określony w decyzji o wywłaszczeniu. W 1997 r. (tj. na moment złożenia wniosku o zwrot) Wnioskodawca był jedynym uprawnionym do wystąpienia o zwrot wywłaszczonej Nieruchomości.

Trwające ponad 20 lat postępowania zakończyły się ostatecznie wydaniem Decyzji w 2022 r. i 2023 r. Tym samym, prawo własności Nieruchomości zostało przywrócone Wnioskodawcy jako następcy prawnemu wywłaszczonych Właścicieli. Wnioskodawca zwrócił zwaloryzowane odszkodowanie, które uzyskali Właściciele.

Jak zostało wyżej wspomniane, aktualnie Wnioskodawca planuje sprzedaż odzyskanej Nieruchomości.

Zbycie Nieruchomości przez Wnioskodawcę nie będzie odpłatnym zbyciem, do którego zgodnie z art. 10 ust. 2 Ustawy PIT nie stosuje się art. 10 ust. 1 pkt 8 tejże ustawy. Nieruchomość nie była wykorzystywana do prowadzenia działalności gospodarczej przez Wnioskodawcę, również jej zbycie nie będzie dokonywane w ramach takiej działalności.

W piśmie, stanowiącym uzupełnienie wniosku doprecyzował Pan, że wywłaszczenie Nieruchomości nastąpiło poprzez wydanie Decyzji wywłaszczeniowej na podstawie przepisów ustawy z dnia 12 marca 1958 r. o zasadach i trybie wywłaszczania nieruchomości.

W odpowiedzi na prośbę wskazaną w wezwaniu o: jednoznaczne wskazanie podstawy prawnej zwrotu wywłaszczonej Nieruchomości (należy wskazać nazwę ustawy oraz konkretne przepisy tej ustawy, które zostały przywołane w decyzjach stanowiących o zwrocie Nieruchomości, a w szczególności czy był to przepis art. 136 ust. 3 ustawy o gospodarce nieruchomościami) – wskazał Pan co następuje:

Decyzja I instancji Starosty (…) o zwrocie działki została wydana na podstawie art. 136 ust. 3 oraz art. 137 ust. 1, art. 138 ust. 2, art. 139, art. 140 ust. 1-3 i art. 142 ustawy o gospodarce nieruchomościami. W rozstrzygnięciu decyzji II instancji (…) powołano tylko przepisy kompetencyjne, wskazujące, że wojewoda jest organem odwoławczym (art. 9a w zw. art. 142 ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami) oraz przepisy procesowe Kodeksu Postępowania Administracyjnego dotyczące odwołań.

Podstawą zwrotu wywłaszczonej Nieruchomości w zakresie materialnoprawnym wskazaną w uzasadnieniu obu Decyzji jest art. 136 ust. 3 w związku z art. 137 ust. 1 pkt 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami. Zwrot wywłaszczonej Nieruchomości nastąpił ze względu na jej zbędność na cele wywłaszczeniowe.

Pytanie

Czy sprzedaż Nieruchomości zwróconej Wnioskodawcy przed upływem 5 lat od wydania Decyzji jest zdarzeniem powodującym powstanie przychodu w rozumieniu przepisów Ustawy PIT?

Pana stanowisko w sprawie

Stanowisko Wnioskodawcy:

Zdaniem Wnioskodawcy sprzedaż Nieruchomości przed upływem 5 lat od wydania Decyzji nie jest zdarzeniem powodującym powstanie przychodu w rozumieniu przepisów Ustawy PIT.

Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy:

Zgodnie z art. 9 ust. 1 Ustawy PIT opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c tej ustawy oraz dochodów, od których na podstawie przepisów O.p. zaniechano poboru podatku.

Źródłem przychodu jest między innymi odpłatne zbycie nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości:

·jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej,

·i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych - przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie (art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a Ustawy PIT).

Jak zostało przedstawione w stanie faktycznym niniejszego wniosku, sprzedaż Nieruchomości nie nastąpi w ramach działalności gospodarczej. W konsekwencji, przychodem nie będzie odpłatne zbycie Nieruchomości, jeśli nastąpi przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie.

Jak stanowi art. 10 ust. 5 Ustawy PIT w przypadku odpłatnego zbycia, nabytych w drodze spadku, nieruchomości lub praw majątkowych, określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c Ustawy PIT, okres, o którym mowa w tym przepisie, liczy się od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie tej nieruchomości lub nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę.

Zatem, termin 5-letni może być liczony:

·od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie nieruchomości (art. 10 ust. 1 pkt 8 Ustawy PIT), lub

·od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie tej nieruchomości przez spadkodawcę w przypadku odpłatnego zbycia, nabytych w drodze spadku nieruchomości (art. 10 ust. 5 Ustawy PIT).

Istotne w sprawie Wnioskodawcy jest określenie momentu nabycia, od którego należy liczyć bieg 5-letniego terminu z art. 10 ust. 1 pkt 8 Ustawy PIT.

Prawo własności Nieruchomości zostało Wnioskodawcy zwrócone na podstawie Decyzji o zwrocie Nieruchomości wywłaszczonej wydanej na podstawie art. 136 ust. 3 u.g.n. Decyzja ta miała charakter restytucyjny, tj. przywracała stosunki własnościowe sprzed wywłaszczenia Nieruchomości.

Wywłaszczenie stanowi ingerencję państwa w sferę własnościową osób prywatnych. Umożliwia pozbawienie prawa własności dotychczasowego właściciela aktem władzy państwowej ze względu na potrzebę osiągnięcia celów publicznych. Podstawą zmian własnościowych, tj. pozbawienia dotychczasowego właściciela prawa własności i nabycia jej przez Skarb Państwa lub gminy, jest decyzja administracyjna, która wywołuje skutki prawnorzeczowe.

Ze względu na ryzyko potencjalnych nadużyć i istotną ingerencję w prawo własności, ustawodawca, regulując instytucję wywłaszczenia, zastrzegł, że wywłaszczona nieruchomość musi być wykorzystana na cele użyteczności publicznej. Zgodnie z obecnym brzmieniem ustawy o gospodarce nieruchomościami wywłaszczenie może być dokonane, jeżeli cele publiczne nie mogą być zrealizowane w inny sposób niż przez pozbawienie albo ograniczenie praw do nieruchomości, a prawa te nie mogą być nabyte w drodze umowy (art. 112 ust. 3 u.g.n.). (Pojęcie zostało zdefiniowane z zastosowaniem przepisów obecnie obowiązującej u.g.n. Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 12 marca 1958 r. o zasadach i trybie wywłaszczania nieruchomości obowiązującej w chwili wywłaszczania Nieruchomości, wywłaszczenie jest dopuszczalne, jeżeli wywłaszczana nieruchomość jest ubiegającemu się o wywłaszczenie niezbędna na cele użyteczności publicznej, na cele obrony Państwa albo dla wykonania zadań określonych w zatwierdzonych planach gospodarczych).

Niespełnienie przesłanki celowości wywłaszczenia powoduje możliwość żądania zwrotu wywłaszczonej nieruchomości przez poprzedniego właściciela (obecnie na podstawie art. 136 ust. 3 u.g.n.). Decyzja o zwrocie powoduje przywrócenie stosunków własnościowych sprzed decyzji wywłaszczeniowej. Nie kreuje ona prawa własności, a niejako zwraca je poprzedniemu właścicielowi w związku z niespełnieniem przesłanek wywłaszczenia danej nieruchomości. Za uchwałą 7 sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego (dalej „NSA”) z dnia 17 grudnia 1996 r., sygn. FPS 7/96 należy przyjąć, że:

„decyzja o zwrocie nieruchomości, wydana w trybie art. 69 ust. 1 ustawy o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości, jest decyzją restytucyjną, która od chwili uzyskania przymiotu ostateczności zmienia stan prawny nieruchomości powstały po wydaniu decyzji o wywłaszczeniu przez przywrócenie prawa własności tej nieruchomości dotychczasowemu właścicielowi lub jego następcom prawnym. Zmiana stosunków prawnorzeczowych na wywłaszczonej nieruchomości ma charakter konstytutywny. Dlatego decyzję o zwrocie nieruchomości można określać zarówno jako restytucyjną, jak i konstytutywną”. (Uchwała została podjęta na podstawie przepisów uprzednio obowiązującej ustawy z dnia 29 kwietnia 1985 r. o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości, jednak uwagi te pozostają aktualne również w bieżącym stanie prawnym o czym świadczy powoływanie się na tę uchwałę przez NSA w obecnie wydawanych wyrokach).

Nieruchomość została Wnioskodawcy zwrócona ze względu na nieprzeznaczenie jej na cele, dla których została wywłaszczona. Decyzja przywróciła stosunki własnościowe, jakie istniałyby, gdyby Nieruchomość nie została wywłaszczona Decyzją wywłaszczeniową. Należy zatem stwierdzić, że decyzja o zwrocie wywłaszczonej nieruchomości nie stanowi nabycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 Ustawy PIT. Taki wniosek wynika również z wyroku NSA z dnia 4 kwietnia 2019 r., sygn. II FSK 1420/17:

„Zwrot nieruchomości następuje, na podstawie decyzji administracyjnej, która przywraca (restytuuje) stronę podmiotową stosunku prawnorzeczowego odnośnie do wywłaszczonej nieruchomości do stanu sprzed wywłaszczenia. Nie stanowi więc ono nabycia nieruchomości, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 u.p.d.o.f ".

Również Dyrektor KIS w interpretacji indywidualnej z dnia 13 czerwca 2022 r., znak 0113-KDIPT2-2.4011.392.2022.1.SR stwierdził, że:

„wydanie decyzji o zwrocie wywłaszczonej nieruchomości spadkobiercy uprzedniego właściciela pozostaje bez wpływu dla określenia skutków podatkowych odpłatnego zbycia nabytej w ten sposób nieruchomości”.

Zgodnie z art. 136 ust. 3 u.g.n. z wnioskiem o zwrot wywłaszczonej nieruchomości może wystąpić poprzedni właściciel lub jego spadkobierca. W przypadku gdy zwrot nieruchomości następuje na rzecz następcy prawnego wywłaszczonego właściciela, to chwilę nabycia istotną z perspektywy art. 10 ust. 1 pkt 8 Ustawy PIT należy odnieść do specyfiki stosunku prawnego, z którego to następstwo wynika.

Takie stanowisko zostało potwierdzone przez Dyrektora KIS w interpretacji z dnia 10 stycznia 2020 r. znak 0114-KDIP3-1.4011.505.2019.2.LS, w której czytamy:

„w momencie zwrotu nieruchomości nie następuje nabycie, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W takiej sytuacji ma miejsce restytucja stosunków sprzed wywłaszczenia, tj. zwrot prawa własności do nieruchomości na rzecz poprzedniego właściciela lub jego spadkobierców.

(...) jeżeli wywłaszczona nieruchomość jest zwracana następcy prawnemu osoby, której nieruchomość tę wywłaszczono, to prawo do zwrotu tej nieruchomości ma swe źródło w stosunku prawnym, z którego wynika to następstwo prawne. W sytuacji, gdy tytułem prawnym do nabycia uprawnienia do wywłaszczonej nieruchomości jest spadkobranie, wówczas za dzień jej nabycia uznać należy datę śmierci uprawnionego, tj. wywłaszczonego właściciela lub też jego spadkobierców”.

Jak zostało wcześniej wspomniane, prawo własności Nieruchomości zostało Wnioskodawcy zwrócone na podstawie Decyzji o zwrocie nieruchomości wywłaszczonej. Legitymacja Wnioskodawcy do wystąpienia z wnioskiem o zwrot Nieruchomości na podstawie przepisów u.g.n. miała swoje źródło w następstwie prawnym po Spadkodawcach.

Wobec powyższego, należy przyjąć, że 5-letni termin, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a Ustawy PIT w stosunku do Wnioskodawcy powinien być liczony od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie Nieruchomości (roszczenia o jej zwrot) przez Spadkodawców (art. 10 ust. 5 Ustawy PIT).

Podobnie Dyrektor KIS w interpretacji z dnia 23 czerwca 2023 r., znak 0113-KDWPT.4011.15.2023.2.IL stwierdził, że:

„dla celów stosowania art. 10 ust. 5 w zw. z art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, momentem nabycia nieruchomości przez spadkodawcę, który tę nieruchomość nabył również w drodze spadku, jest moment nabycia tej nieruchomości zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego. Zatem, za moment nabycia nieruchomości lub praw, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych uważa się nabycie nieruchomości lub praw przez spadkodawcę, nie zaś przez jego spadkodawców".

Zdaniem Wnioskodawcy, stosownie do art. 10 ust. 5 Ustawy PIT, za datę nabycia Nieruchomości przez Spadkobierców należy przyjąć:

·w odniesieniu do udziału w Nieruchomości nabytego przez (…) (matkę Wnioskodawcy) w spadku po mężu (…) (ojcu Wnioskodawcy) - dzień śmierci (…), tj. (…)1987 r.;

·w odniesieniu do udziałów w Nieruchomości nabytych przez (…) (ojca Wnioskodawcy) i (…) (wuja Wnioskodawcy) w spadku po ich matce (…) (babce Wnioskodawcy) - dzień śmierci (…), tj. (…)1955 r.

Przedstawione uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy jest zgodne z argumentami Dyrektora KIS przedstawionymi w interpretacjach z dnia:

·7 kwietnia 2023 r., znak 0113-KDIPT2-2.4011.112.2023.2.DA;

·29 grudnia 2022 r., znak 0113-KDIPT2-2.4011.953.2022.1.DA;

·9 listopada 2022 r., znak 0113-KDIPT2-2.4011.791.2022.AKU;

·10 maja 2022 r., znak 0113-KDIPT2-2.4011.111.2022.2.SR.

Podsumowując, należy stwierdzić, że w przypadku Wnioskodawcy 5-letni termin, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a Ustawy PIT niewątpliwie minął. Tym samym, sprzedaż Nieruchomości przez Wnioskodawcę nie będzie zdarzeniem powodującym powstanie przychodu w rozumieniu przepisów Ustawy PIT.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.):

Osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy).

W myśl art. 3 ust. 1a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uważa się osobę fizyczną, która:

1)posiada na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych) lub

2)   przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym.

Na podstawie art. 3 ust. 2a ww. ustawy:

Osoby fizyczne, jeżeli nie mają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej miejsca zamieszkania, podlegają obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów (przychodów) osiąganych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (ograniczony obowiązek podatkowy).

Stosownie do art. 3 ust. 2b pkt 4 tejże ustawy:

Za dochody (przychody) osiągane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez podatników, o których mowa w ust. 2a, uważa się w szczególności dochody (przychody) z położonej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej nieruchomości lub praw do takiej nieruchomości, w tym ze zbycia jej w całości albo w części lub zbycia jakichkolwiek praw do takiej nieruchomości.

Art. 4a ww. ustawy:

Przepisy art. 3 ust. 1, 1a, 2a i 2b stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, których stroną jest Rzeczpospolita Polska.

W przedmiotowej sprawie – wobec tego, że jak Pan wskazuje we wniosku – jest Pan brytyjskim rezydentem podatkowym, zastosowanie znajdzie Konwencja między Rzecząpospolitą Polską a Zjednoczonym Królestwem Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i zysków majątkowych, podpisana w Londynie dnia 20 lipca 2006 r. (Dz. U. z 2006 r. Nr 250 poz. 1840).

Zgodnie z art. 6 ust. 1 ww. umowy:

Dochód osiągany przez osobę mającą miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie z majątku nieruchomego (włączając dochód z gospodarstwa rolnego lub leśnego), położonego w drugim Umawiającym się Państwie, może być opodatkowany w tym drugim Państwie.

W myśl art. 6 ust. 2 umowy:

Określenie "majątek nieruchomy" ma takie znaczenie, jakie nadaje mu prawo tego Umawiającego się Państwa, na terytorium którego dany majątek jest położony. Określenie to obejmuje w każdym przypadku mienie przynależne do majątku nieruchomego, żywy i martwy inwentarz gospodarstw rolnych i leśnych, prawa, do których mają zastosowanie przepisy prawa powszechnego dotyczące własności ziemi, prawa użytkowania majątku nieruchomego, jak również prawa do stałych lub zmiennych świadczeń z tytułu eksploatacji lub prawa do eksploatacji złóż mineralnych, źródeł i innych zasobów naturalnych: statki morskie i statki powietrzne nie stanowią majątku nieruchomego..

Stosownie do treści art. 13 ust. 1 ww. Konwencji:

Zyski osiągane przez osobę mającą miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie, z przeniesienia własności majątku nieruchomego, o którym mowa w artykule 6 niniejszej Konwencji i położonego w drugim Umawiającym się Państwie, mogą być opodatkowane w tym drugim Państwie.

Użycie w umowie sformułowania „może być opodatkowany” oznacza, że dochód z majątku nieruchomego jest opodatkowany w Polsce, o ile polskie ustawy podatkowe przewidują ich opodatkowanie.

Wobec tego należy stwierdzić, że w świetle powołanych wyżej przepisów, przychody ze sprzedaży nieruchomości położonej w Polsce przez osobę zamieszkałą w Wielkiej Brytanii podlegają opodatkowaniu w Polsce, według zasad wynikających z ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Przechodząc na płaszczyznę przepisów polskiego prawa podatkowego w zakresie opodatkowania dochodów z majątku nieruchomego położonego na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej wskazać należy, że stosownie do art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a, 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku

Stosownie do art. 10 ust. 1 pkt 8 tejże ustawy:

Powołany wyżej art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych formułuje generalną zasadę, że sprzedaż nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie skutkuje powstaniem przychodu. Tym samym jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości nastąpiło po upływie 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie – nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a tym samym kwota uzyskana ze sprzedaży nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości w ogóle nie podlega opodatkowaniu.

Zatem, dla ustalenia skutków podatkowych planowanej sprzedaży opisanej we wniosku istotne znaczenie ma data i sposób nabycia przez Pana Nieruchomości.

W analizowanej sprawie – w celu ustalenia skutków podatkowych sprzedaży Nieruchomości – istotna jest więc kwestia, czy zwrot uprzednio wywłaszczonej Nieruchomości stanowi dla Pana jej nabycie w myśl przywołanego wyżej art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Mając na uwadze fakt, że – co wynika z Pana wniosku jak i jego uzupełnienia – Nieruchomość została Panu zwrócona na podstawie Decyzji wydanych w 2022 roku i w 2023 roku, a podstawą zwrotu wywłaszczonej Nieruchomości jest art. 136 ust. 3 w związku z art. 137 ust. 1 pkt 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami i jej zwrot nastąpił ze względu na jej zbędność na cele wywłaszczeniowe – należy w tym miejscu wskazać co następuje.

W myśl art. 136 ust. 3 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 344 ze zm.) :

Zgodnie z art. 137 ust. 1 ww. ustawy:

Natomiast, w myśl art. 140 ust. 1 ww. ustawy:

Celem zwrotu wywłaszczonej nieruchomości jest więc przywrócenie stosunków własnościowych sprzed wywłaszczenia. Decyzja o zwrocie nieruchomości pełni zatem funkcję restytucyjną; przywraca tylko wcześniej panujące stosunki prawnorzeczowe.

W związku z tym w momencie zwrotu nieruchomości nie następuje nabycie, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W takiej sytuacji ma miejsce restytucja stosunków sprzed wywłaszczenia, tj. zwrot prawa własności do nieruchomości na rzecz poprzedniego właściciela lub jego spadkobierców.

Zwrot uprzednio wywłaszczonej nieruchomości, do którego dochodzi na podstawie decyzji administracyjnej jest więc zdarzeniem prawnym zmieniającym podmiotową stronę stosunku prawnorzeczowego odnośnie zwracanej nieruchomości, przywraca wcześniej panujące stosunki prawnorzeczowe. W związku z powyższym, jeżeli wywłaszczona nieruchomość jest zwracana następcy prawnemu osoby, której nieruchomość tę wywłaszczono, to prawo do zwrotu tej nieruchomości ma swe źródło w stosunku prawnym, z którego wynika to następstwo prawne.

W sytuacji, gdy tytułem prawnym do nabycia uprawnienia do wywłaszczonej nieruchomości jest spadkobranie, wówczas za dzień jej nabycia uznać należy datę śmierci uprawnionego, tj. wywłaszczonego właściciela lub też jego spadkobierców.

Zgodnie bowiem z art. 924 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2023 r., poz. 1610 ze zm.):

Po myśli natomiast art. 925 ww. kodeksu:

Powyższe oznacza, że z chwilą śmierci należące do spadkodawcy prawa i obowiązki stają się spadkiem, który podlega przepisom prawa spadkowego, a data śmierci (chwila śmierci) spadkodawcy ustala, kto staje się spadkobiercą oraz co wchodzi w skład masy spadkowej.

Stosownie natomiast do art. 926 § 1 Kodeksu cywilnego:

Jednakże dniem nabycia spadku przez spadkobiercę jest data śmierci spadkodawcy. Z kolei postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku lub akt poświadczenia dziedziczenia potwierdzają jedynie prawo spadkobiercy do tego spadku od momentu jego otwarcia.

W tym miejscu jednakże należy wskazać, że w związku z opublikowaniem ustawy z dnia 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2018 r., poz. 2159) – w ustawie z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, wprowadzono art. 10 ust. 5, zgodnie z którym:

Stosownie do art. 16 ww. ustawy zmieniającej, przepisy art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu nadanym ustawą zmieniającą, stosuje się do dochodów (przychodów) uzyskanych od dnia 1 stycznia 2019 r.

Wobec powyższego od dnia 1 stycznia 2019 r. pięcioletni okres, po upływie którego nie powstanie obowiązek uiszczenia podatku dochodowego z tytułu sprzedaży nieruchomości nabytych w drodze spadku liczony jest od końca roku, w którym spadkodawca ją nabył lub wybudował, a nie tak jak w stanie prawnym obowiązującym do 31 grudnia 2018 r. - od końca roku, w którym został otwarty spadek (w którym zmarł spadkodawca). Zmiana obejmuje zatem wszystkich, którzy dokonali/dokonają zbycia nieruchomości po dniu 31 grudnia 2018 r. bez względu na datę odziedziczenia nieruchomości.

Skoro nabycie przez Pana Nieruchomości jest nabyciem w drodze spadku i zbycie ww. Nieruchomości dopiero nastąpi, w związku z tym do określenia skutków podatkowych z tytułu sprzedaży Nieruchomości zastosowanie znajdzie ww. art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Przenosząc powyższe na grunt niniejszej sprawy, należy wskazać, że dokonany zwrot wywłaszczonej Nieruchomości nie stanowi dla Pana nabycia w rozumieniu przepisów art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Mając na uwadze wskazane wyżej przepisy Kodeksu cywilnego uznać należy, że nabył Pan udziały w Nieruchomości w dacie śmierci spadkodawców. Jednocześnie, w związku z przytoczonym wyżej art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, pięcioletni termin, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c ww. ustawy o należy liczyć od daty nabycia udziałów w tejże Nieruchomości przez spadkodawców.

Zatem, planowana przez Pana sprzedaż Nieruchomości nie będzie stanowiła dla Pana źródła przychodu, ponieważ pięcioletni okres, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c w zw. z art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych liczony od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie udziałów w Nieruchomości przez Pana spadkodawców niewątpliwie upłynął. W konsekwencji, z tytułu ww. sprzedaży nie będzie Pan zobowiązany do zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Odnosząc się do przywołanych przez Pana interpretacji indywidualnych oraz wyroków sądów zaznaczam, że zostały one wydane w indywidualnych sprawach i nie mają zastosowania, ani konsekwencji wiążących w odniesieniu do żadnego innego zaistniałego stanu faktycznego, czy też zdarzenia przyszłego.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383).