Interpretacja indywidualna z dnia 19 grudnia 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0112-KDIL2-1.4011.766.2023.2.JK
Temat interpretacji
Opodatkowanie umowy pożyczki.
Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe
Szanowny Panie,
stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest nieprawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
18 października 2023 r. wpłynął Pana wniosek z 18 października 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych. Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 17 listopada 2023 r. (wpływ 17 listopada 2023 r.). Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego
Została zawarta umowa pożyczki między osobami fizycznymi. Dokument zawiera w sobie zapis mówiący o wypłaceniu pożyczkodawcy kapitału odsetkowego, prowizji oraz opłaty przygotowawczej za sporządzenie dokumentacji do umowy pożyczki. Kosztami jakie Wnioskodawca poniósł w celu stworzenia umowy to: konsultacje i porady prawne oraz sporządzenie przez prawnika prowadzącego, kompleksowej umowy. Do umowy dodatkowo dodano kilka pism zawierających zabezpieczenia. Umowa została zweryfikowana przez radców podatkowych oraz przedstawiona notariuszowi. Nabrała dzięki temu wyższej rangi społecznej oraz wiarygodności dzięki zatwierdzeniu każdego dokument stemplem. Notariusz sporządził także oświadczenie o poddaniu się egzekucji. Każde osobne działania notariusza było dla Wnioskodawcy dodatkowym kosztem. Od radcy podatkowego Wnioskodawca otrzymał informację, aby rozliczyć jako zysk tylko kapitał odsetkowy. W trakcie trwania umowy informacje, które dostał różniły się ze stanem jaki przedstawili radcy podatkowi, a mianowicie to iż koniecznością jest rozliczenie również opłaty przygotowawczej za sporządzenie dokumentów.
W piśmie stanowiącym uzupełnienie wniosku wskazano:
§ Wnioskodawca jest stroną w zawartej umowie pożyczki pomiędzy osobami fizycznymi, a dokładnie pożyczkodawcą.
§ Umowa została zawarta w dniu 10.12.2021 r.
§ Kapitał odsetkowy, prowizja oraz opłata przygotowawcza zostały wypłacone w czterech ratach: 21.03.2022 r., 14.06.2022 r., 14.09.2022 r., 12.12.2022 r.
§ Kapitał odsetkowy to realny zysk, który wygenerowały środki pożyczone pożyczkobiorcy.
§ Opłata przygotowawcza jest to kwota, która została poświęcona na sporządzenie całości kompleksowej dokumentacji, zabezpieczeń do umowy pożyczki oraz zatwierdzenie każdego dokumentu stemplem notariusza. Opłata dotyczyła również sfinansowania wynagrodzenia za konsultację i porady dla kancelarii prawnej i prawnika prowadzącego, radców podatkowych, a także kancelarii notarialnej, która sporządziła oświadczenie poddania się egzekucji i przeprowadziła akt.
Pytanie
Czy Wnioskodawca może złożyć korektę rocznego zeznania podatkowego, tak, aby rozliczyć tylko kapitał odsetkowy?
Pana stanowisko w sprawie
W Pana opinii, powinien Pan uwzględnić tylko kapitał odsetkowy, ponieważ opłata przygotowawcza była Pana kosztem, a nie zyskiem.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest nieprawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.):
Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
Jak stanowi art. 11 ust. 1 ww. ustawy:
Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.
W konstrukcji podatku dochodowego od osób fizycznych ustawodawca wziął pod uwagę, że przysporzenia, które uzyskują osoby fizyczne mogą być skutkiem różnego rodzaju czynności i zdarzeń. Stworzył klasyfikację tych przysporzeń w oparciu o kryterium źródła przychodów. Źródła przychodów są określone w art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jednym ze źródeł przychodów są:
Kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a-c.
Instytucję pożyczki regulują przepisy art. 720-724 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1610 ze zm.).
Zgodnie z art. 720 § 1 Kodeksu cywilnego:
Przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.
Umowa pożyczki jest – zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego – umową konsensualną, tj. dochodzącą do skutku poprzez samo porozumienie stron, oraz umową dwustronnie zobowiązującą. W sytuacji gdy strony zawarły umowę pożyczki z zastrzeżeniem odpowiedniego wynagrodzenia na rzecz pożyczkodawcy, po stronie biorącego pożyczkę pojawia się obowiązek zapłaty odsetek. Odsetki bowiem stanowią typowe, należne dającemu pożyczkę, wynagrodzenie.
Zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się odsetki od pożyczek.
Jak stanowi art. 30a ust. 1 pkt 1 cyt. ustawy:
Od uzyskanych dochodów (przychodów) pobiera się 19% zryczałtowany podatek dochodowy, z zastrzeżeniem art. 52a z odsetek od pożyczek, z wyjątkiem gdy udzielanie pożyczek jest przedmiotem działalności gospodarczej.
Stosownie do art. 30a ust. 6 omawianej ustawy:
Zryczałtowany podatek, o którym mowa w ust. 1 pkt 1-4 oraz pkt 6, 8 i 9, pobiera się bez pomniejszania przychodu o koszty uzyskania, z zastrzeżeniem art. 24 ust. 5 pkt 1 i 4, ust. 5a, 5d i 5e.
Po myśli natomiast art. 30a ust. 7 ww. ustawy:
Dochodów (przychodów), o których mowa w ust. 1, nie łączy się z dochodami opodatkowanymi na zasadach określonych w art. 27.
Zgodnie z art. 45 ust. 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
W zeznaniu, o którym mowa w ust. 1 lub ust. 1a, wykazuje się należny podatek dochodowy, o którym mowa w art. 29-30a, jeżeli podatek ten nie został pobrany przez płatnika.
Z przywołanych powyżej przepisów wynika, że odsetki od pożyczek zaliczane są do źródła przychodów z kapitałów pieniężnych. Wyjątek stanowi tylko taka sytuacja, w której udzielenie pożyczek jest przedmiotem działalności gospodarczej, a czynności te stanowią realizację przedmiotu działalności. Podstawę opodatkowania stanowi przychód bez pomniejszania o koszty jego uzyskania. Przychodów z odsetek nie łączy się z dochodami opodatkowanymi według skali. Jeśli obydwie strony umowy pożyczki są osobami prywatnymi, pożyczkodawca otrzymuje pełną kwotę odsetek, od której jest zobowiązany samodzielnie obliczyć podatek, ująć go w zeznaniu rocznym i uiścić na rachunek urzędu skarbowego.
Z informacji przedstawionych w treści wniosku wynika, że zawarł Pan umowę pożyczki z inną osobą fizyczną. Na mocy ww. umowy uzyskał Pan wynagrodzenie w postaci odsetek, prowizję oraz opłatę przygotowawczą. Z opisu wniosku nie wynika, aby była to pożyczka w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Pana wątpliwości budzi fakt czy opodatkowaniu powinna podlegać tylko kwota odsetek czy również kwota opłaty przygotowawczej.
Mając na uwadze powyższe stwierdzić należy, że kwota uzyskanych odsetek podlega opodatkowaniu jako przychód z kapitałów pieniężnych na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Odnosząc się natomiast do uzyskanej kwoty opłaty przygotowawczej należy, zaważyć że zgodnie z zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Źródłami przychodów są: inne źródła.
Po myśli natomiast art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.
Sformułowanie „w szczególności” wskazuje, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty, co pozwala, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 cyt. ustawy. O przychodzie podatkowym z innych źródeł będziemy mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe. Do przychodów z innych źródeł należy zatem zaliczyć każdy przychód, który spełnia łącznie dwa warunki: po pierwsze – nie jest zaliczany do źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1-8b ustawy, a po drugie – nie jest wyłączony z przedmiotowego zakresu podatku dochodowego od osób fizycznych.
Zatem wynagrodzenie z tytułu opłaty przygotowawczej od udzielonej pożyczki stanowi dla osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej przychód z innych źródeł, o którym mowa w art. 20 ust. 1 w zw. z art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, bowiem beneficjent ww. wynagrodzenia otrzymuje realne przysporzenie majątkowe. Ww. przychód można umniejszyć o koszty jego uzyskania.
Zgodnie bowiem z art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.
Ponadto wskazać należy, że stosownie do art. 45 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Podatnicy są obowiązani składać urzędom skarbowym zeznanie, według ustalonego wzoru, o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w roku podatkowym, w terminie od dnia 15 lutego do dnia 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym. Zeznania złożone przed początkiem terminu uznaje się za złożone w dniu 15 lutego roku następującego po roku podatkowym.
Mając na uwadze powyższe stwierdzić należy, że Pana stanowisko – zgodnie z którym w rozliczeniu podatkowym powinien Pan uwzględnić tylko kapitał odsetkowy i zasadne jest złożenie korekty zeznania – jest nieprawidłowe, bowiem jak dowiedziono powyżej opodatkowaniu podlega zarówno kwota odsetek jak i opłaty przygotowawczej.
Wskazać należy, że w treści niniejszej interpretacji wskazano jedynie, że przychód uzyskany z tytułu opłaty przygotowawczej podlega opodatkowaniu i można go umniejszyć o koszty uzyskania przychodu bez wskazywania co można zaliczyć w poczet tych kosztów, gdyż sposób ustalenia tych kosztów nie był przedmiotem wniosku.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
· w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
· w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383).