Opodatkowanie dochodów z kwalifikowanych praw własności intelektualnej preferencyjną stawką podatku (IP Box). - Interpretacja - 0114-KDIP3-2.4011.864.2023.2.BM

ShutterStock

Interpretacja indywidualna z dnia 20 grudnia 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP3-2.4011.864.2023.2.BM

Temat interpretacji

Opodatkowanie dochodów z kwalifikowanych praw własności intelektualnej preferencyjną stawką podatku (IP Box).

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

3 października 2023 r. wpłynął Pana wniosek z 5 września 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy preferencyjnego opodatkowania dochodów generowanych przez prawa własności intelektualnej (tzw. IP Box).

Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 21 listopada 2023 r. (wpływ 21 listopada 2023 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Jest Pan osobą fizyczną, posiadającą nieograniczony obowiązek podatkowy na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 1a ustawy o PIT.

Prowadzi Pan działalność gospodarczą w oparciu o wpis do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej. Prowadzi Pan działalność polegającą na pracach programistycznych, począwszy od dnia 1 stycznia 2023 roku.

Do celów podatkowych prowadzi Pan podatkową księgę przychodów i rozchodów.

W ramach prowadzonej działalności gospodarczej wykonuje Pan w sposób systematyczny prace programistyczne zlecane przez Zleceniodawców, prowadzące do powstania innowacyjnych, indywidualnych rozwiązań obsługujących dedykowane obszary działalności. Jest to oprogramowanie tworzone i rozwijane pod potrzeby indywidualne Zleceniodawców (zwane dalej: Oprogramowaniem i/lub Programem Komputerowym). Pod pojęciem Oprogramowania i/lub Programu Komputerowego należy ponadto rozumieć programy w jakiejkolwiek formie, w tym aplikacje, oprogramowania, produkty, utwory, w tym programy zintegrowane ze sprzętem komputerowym. Pojęcie to obejmuje również przygotowawcze prace projektowe i prace rozwojowe prowadzące do wytworzenia lub rozwoju programu komputerowego z zastrzeżeniem, że charakter prac przygotowawczych jest taki, że program komputerowy może korzystać z nich na późniejszym etapie.

Ponosi Pan ryzyko gospodarcze prowadzonej działalności gospodarczej. Wskazać należy, że ponosi Pan również normalną, kodeksową odpowiedzialność kontraktową wynikającą z art. 471 i n. Ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks Cywilny (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1360 ze zm.). W szczególności umowa łącząca Pana ze Zleceniodawcą nie nosi znamion umowy o pracę, w tym nie działa Pan pod kierownictwem, w czasie i miejscu wskazanym przez Zleceniodawcę. Strony umówiły się zarówno co do czasu świadczenia usług, jak i miejsca świadczenia na zasadach swobody umów.

W okresie, którego dotyczy wniosek, Pan, pracując jako programista backendowy stworzył i rozwinął implementację systemu IFRS17.

Wspomniana implementacja wdrażana jest komercyjnie, konkurując z innymi producentami podobnego oprogramowania. Tworzy Pan rozwiązania dla klientów Zleceniodawcy na całym świecie, specjalizując się w narzędziach finansowych. Zleceniodawca ten jest podmiotem świadczącym usługi dla firm ubezpieczeniowych, które zobowiązane są do raportowania regulatorom stanu swoich portfolio ubezpieczeniowych - aby w ten sposób można było określać stan i "toksyczność" umów - czyli w dużym skrócie ocenić szanse na niewypłacalność klientów, a docelowo na bankructwo ubezpieczyciela. Standard ten uwzględnia też reasekurację, czyli odstąpienie całości lub części ubezpieczonego ryzyka oraz odpowiedniej części składek na rzecz innego zakładu ubezpieczeń (reasekuratora) w zamian za wspólny udział w wypłacie ewentualnych świadczeń.

Oprogramowanie tworzone i rozwijane przez Pana przyjmuje na wejściu polisy, dane klientów oraz ubezpieczycieli, zestaw danych wejściowych jak ryzyka, dane mitygacyjne, krzywe dyskontujące etc., na ich podstawie wylicza przepływy pieniężne (składki), obecne wartości płatności oraz szereg innych danych pośrednich, na podstawie których docelowo wylicza raporty złożone z tysięcy zmiennych oczekiwanych przez standard i regulatora - zestaw tych zmiennych jest docelowym produktem oprogramowania.

W opisanym projekcie jest Pan starszym programistą, podejmuje decyzje architektoniczne, tworzy techniczne moduły służące ustawieniu właściwej hierarchii kodu, jak też implementuje kalkulatory liczące konkretne dane pośrednie oraz zmienne. Ostatnim obszarem, którym Pan zarządzał było dostosowywanie wartości liczonych zmiennych o wartości PD (Probability of Default - czyli de facto szansa na niewypłacalność ubezpieczonego).

W projekcie biorą ponadto udział aktuariusze, jak i analitycy biznesowi - ustalając zakres nowych zmian i funkcjonalności. Architekt rozpisuje je na techniczne zadania, które implementują programiści. Pełni Pan funkcję zarówno architekta, jak i programisty.

Tworząc wyżej opisane rozwiązania, korzysta Pan z języków programowania takich jak: (...)

Podkreślenia wymaga fakt, że utwory tworzone i rozwijane przez Pana są chronione na podstawie art. 74 ust. 1 i 2 Ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2509). Wskazać należy, że w zakresie rozwoju Oprogramowania, staje się Pan użytkownikiem takiego rozwiązania na mocy postanowień umowy o świadczenie usług podpisanej ze Zleceniodawcą. Zobowiązuje on Pana do rozwoju Oprogramowania, które to rozwinięcie stanowi odrębny program komputerowy, chroniony na podstawie art. 74 ust. 1 i 2 powołanej Ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych.

Działalność prowadzona jest przez Pana w sposób ciągły i systematyczny tj. uporządkowany oraz według opracowanego przez Pana harmonogramu, a jej efektem jest tworzenie Oprogramowania dopasowanego do indywidualnych potrzeb klientów. Pana działania zmierzają do zwiększenia oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań.

Wskazane powyżej efekty prowadzonych prac twórczych kwalifikują się jako prace prowadzące do powstania utworów w rozumieniu art. 1 ust. 1 Ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, bądź poprzez stworzenie nowego programu komputerowego, bądź poprzez twórczą zmianę (opracowanie) istniejącego programu komputerowego (systemu wykorzystywanego przez Pana klienta).

Nie prowadzi Pan badań naukowych w rozumieniu art. 4 ust. 2 Ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 574 ze zm.). Natomiast w ramach podejmowanej działalności podejmuje Pan działalność twórczą, która obejmuje nabywanie, łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności, w tym w zakresie narzędzi informatycznych lub oprogramowania, do planowania produkcji oraz projektowania i tworzenia zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług, z wyłączeniem działalności obejmującej rutynowe i okresowe zmiany, nawet jeżeli takie zmiany mają charakter ulepszeń. Działania te podejmowane są przez Pana od momentu rozpoczęcia działalności gospodarczej.

Prace zmierzające do stworzenia lub rozwinięcia programu komputerowego, kończą się pozytywnym wynikiem, którego efektem jest program komputerowy, napisany w języku programistycznym. Wykorzystuje Pan te wyniki we wszystkich efektach swojej pracy. Na zakończenie uznać należy, iż prace polegające na tworzeniu i rozwijaniu Oprogramowania mają skomplikowany charakter i każdorazowo wymagają podjęcia wielu prac i czynności o charakterze programistycznym. Mają one przymiot indywidualności, innowacyjności oraz niepowtarzalny charakter. Opracowuje Pan nowe lub ulepszone produkty lub procesy, które w znacznym stopniu odróżniają się od rozwiązań już funkcjonujących u Pana i jego Zleceniodawcy. Przenosi Pan ogół praw autorskich na rzecz Zleceniodawcy na mocy umowy o świadczenie usług. Przenosi Pan prawa autorskie odpłatnie na rzecz Zleceniodawcy. Przeniesienie praw majątkowych na Zleceniodawcę następuje na podstawie pisemnej umowy na wskazanych w niej polach eksploatacji.

Dochód z kwalifikowanych praw własności intelektualnej zostanie osiągnięty ze sprzedaży kwalifikowanego prawa własności intelektualnej. (art. 30ca ust. 7 pkt. 2) ustawy o PIT). Zamierza Pan skorzystać z preferencyjnego opodatkowania stawką 5% w odniesieniu do kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej (IP Box), uregulowanego w art. 30ca ust. 2 pkt 8) ustawy o PIT, w roku 2023 i w latach kolejnych, w których będzie uzyskiwał dochody w takich samych okolicznościach faktycznych, jak w przedstawionym zdarzeniu.

Prowadzi Pan pozaksięgową (odrębną od podatkowej księgi przychodów i rozchodów) ewidencję, w której dokonuje wyodrębnienia kwalifikowanych praw własności intelektualnej (praw IP Box). Wyodrębnionymi Prawami IP Box są majątkowe prawa autorskie do Oprogramowania. Ponosi Pan szereg kosztów bezpośrednio związanych z tworzeniem i rozwojem Oprogramowania tj.:

  • sprzęt komputerowy (laptop, komputer stacjonarny) - do bezpośredniego tworzenia i rozwijania Oprogramowania oraz jego testowania;
  • Internet - do komunikowania się Pana z klientem oraz do łączenia się z serwerami wysyłającymi dane do programu przez Internet, dostępu do wiedzy i narzędzi programistycznych, komunikacji elektronicznej, tworzenia i rozwijania Oprogramowania;
  • telefon i koszty telekomunikacyjne - do komunikowania się Pana z klientem oraz do łączenia się z serwerami wysyłającymi dane do programu przez Internet, dostępu do wiedzy i narzędzi programistycznych, komunikacji elektronicznej, tworzenia i rozwijania Oprogramowania;
  • koszty usług księgowych - związane z prowadzoną przez Pana działalnością programistyczną. Księgowość wskazuje jakie koszty są kosztami poniesionymi w danym okresie, wskazuje prawidłowość przyporządkowania ze strony księgowej danych kosztów do IP oraz umożliwia rozdział faktury za usługi, ponadto wskazuje pod którą pozycją dany koszt znajduje się w KPiR.

Różnica pomiędzy ustalonymi w powyższy sposób Przychodami IP Box oraz Kosztami IP Box stanowić będzie dochód z Praw IP Box (Dochód IP Box).

Pozostały dochód osiągany przez Pana podlegał będzie opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych na zasadach ogólnych (podatek liniowy). Poprzez pozostały dochód rozumie Pan zarówno spotkania poimplementacyjne jak i konsultacje, niezwiązane z tworzeniem lub rozwijaniem programów komputerowych. Wynagrodzenie za świadczenie usług jest bowiem łączną zapłatą za usługi programistyczne. Nie wyodrębnia Pan na fakturze osobnej pozycji dotyczącej przeniesienia praw majątkowych do stworzonego lub rozwiniętego Oprogramowania, ale prowadzi ewidencję pozwalającą na wyszczególnienie realizowanych prac i zadań w ramach tworzenia i rozwijania „Oprogramowania” poprzez comiesięczne wskazanie informacji na temat wykonanych zadań w danym miesiącu. Prowadzona przez Pana ewidencja czasu i wykonanych prac pozwala na wskazanie kwoty wynagrodzenia otrzymanego z tytułu zbycia praw własności intelektualnej.

Jak zostało już wspomniane, wyodrębnia Pan w prowadzonej odrębnej od podatkowej księgi przychodów i rozchodów ewidencji, Prawa IP Box (prawa autorskie do Oprogramowania), spełniając tym samym wymóg wynikający z art. 30cb ustawy o PIT. W przedmiotowej ewidencji dokonuje Pan wyodrębnienia przychodów, kosztów uzyskania przychodów i dochodu (straty) przypadających na każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej. Dokonuje Pan również wyodrębnienia kosztów, o których mowa w art. 30ca ust. 4 ustawy o PIT. Rozwiązanie ewidencyjne umożliwia ustalenie łącznego dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej. Ewidencja taka prowadzona jest na bieżąco od 1 stycznia 2023 roku.

Uzupełnienie zdarzenia przyszłego

Pana zdaniem w kontekście przedstawionego opisu sytuacji faktycznej - pod pojęciem „Oprogramowanie i/lub Program komputerowy” należy rozumieć utwory opisane we wniosku. Pod pojęciem Oprogramowania i/lub Programu Komputerowego należy ponadto rozumieć programy w jakiejkolwiek formie, w tym aplikacje, oprogramowania, produkty, utwory, w tym programy zintegrowane ze sprzętem komputerowym. Pojęcie to obejmuje również przygotowawcze prace projektowe i prace rozwojowe prowadzące do wytworzenia lub rozwoju programu komputerowego z zastrzeżeniem, że charakter prac przygotowawczych jest taki, że program komputerowy może korzystać z nich na późniejszym etapie.

Wytwarza i rozwija Pan program komputerowy - system IFRS 17 (Międzynarodowy Standard Sprawozdawczości Finansowej 17 - MSSF 17). Komercyjny produkt pozwalający ubezpieczycielom raportować zgodnie z wytycznymi tego standardu. Standard ten uwzględnia też reasekurację, czyli odstąpienie całości lub części ubezpieczonego ryzyka oraz odpowiedniej części składek na rzecz innego zakładu ubezpieczeń (reasekuratora) w zamian za wspólny udział w wypłacie ewentualnych świadczeń. Oprogramowanie tworzone i rozwijane przez Pana przyjmuje na wejściu polisy, dane klientów oraz ubezpieczycieli, zestaw danych wejściowych jak ryzyka, dane migracyjne, krzywe dyskontujące etc., na ich podstawie wylicza przepływy pieniężne (składki), obecne wartości płatności oraz szereg innych danych pośrednich, na podstawie których docelowo wylicza raporty złożone z tysięcy zmiennych oczekiwanych przez standard i regulatora - zestaw tych zmiennych jest docelowym produktem oprogramowania.

W ramach w/w programu komputerowego wprowadził Pan funkcjonalności:

  • Dyskontowanie projekcji przepływów pieniężnych na bazie PD (probability of default - czyli szansa na to że ubezpieczony przestanie płacić składkę); projekcja to założona wysokość przepływów pieniężnych w kolejnych miesiącach (w przyszłości);
  • Wyliczanie proportional ratio (czynnik dyskontujący reasekurację, czyli odsprzedaż części ubezpieczenia innemu ubezpieczycielowi) w przypadku gdy ubezpieczyciel nie podał go w danych wejściowych.

W każdym z nich proces wyglądał następująco:

  • Ustalenie wraz z analitykami wymagań i sposobu liczenia nowych funkcjonalności, jak i zależności od istniejących już obszarów;
  • Wybranie odpowiednich wzorców projektowych oraz rozwiązań architektonicznych (również w razie potrzeby wytworzenie nowych realizujących specyficzne wytyczne);
  • Rozpisanie zadań dla programistów - każde realizuje specyficzny wycinek całego obszaru; utworzenie mapy zależności nowopowstałych zadań (to wpływa na kolejność podejmowania zadań i ich realizacji przez zespół programistów);
  • Nadzór nad implementacją rozwiązania - również code review (sprawdzanie wytworzonego kodu);
  • Kodowanie (jako jeden z członków zespołu programistów);
  • Sprawdzenie poprawności wytworzonego rozwiązania, poprawa istniejących błędów.

Rozwijał Pan opisane Oprogramowanie. Rozwijanie oprogramowania komputerowego polega na dopisywaniu nowych linijek kodu w celu dodania nowej funkcjonalności oraz usuwaniu starych linijek kodu i zastępowaniu ich nowymi w celu poprawy wydajności lub usuwaniu już niepotrzebnych funkcjonalności i zastępowaniu ich nowymi. Cały czas tworzone są nowe funkcjonalności realizujące konkretne zapotrzebowania klientów, jak również pokrywane są w coraz większej części wytyczne standardu (to olbrzymi obszar składający się z wielu mniejszych).

Uczestniczy Pan we własnych pracach polegających na wytwarzaniu oraz rozwijaniu/ulepszaniu „Oprogramowania i/lub Programu komputerowego”.

Pana działalność, w ramach której tworzy Pan i rozwija Oprogramowanie ma charakter twórczy o indywidualnym charakterze, jest wyrazem własnej twórczości indywidualnej, posiada charakter kreatywny, nowatorski, oryginalny w pomyśle, jest nastawiony na tworzenie nowych oryginalnych rozwiązań o charakterze unikatowym. Tworzy Pan Oprogramowanie tak, aby zaspokoić potrzeby istniejących jak i potencjalnych Klientów. Jest Pan w stanie stwierdzić, że tworzenie programów komputerowych ma miejsce w ramach prowadzonej bezpośrednio niego działalności gospodarczej, w ramach której prowadzi on prace w sposób systematyczny, zaplanowany i metodyczny w celu tworzenia nowych zastosowań przy wykorzystaniu zasobów wiedzy. Wykorzystuje Pan przy tym własną inwencję twórczą i korzysta z posiadanej przez siebie wiedzy i umiejętności. Niniejsze przesądza m.in. o elemencie „twórczym” owej działalności tzn. są to działania, które choćby w minimalnym stopniu odróżniają się od innych rezultatów takiego samego działania, a zatem posiadają cechę nowości, której stopień nie ma znaczenia”, a w szczególności:

a)Konkretne działania zmierzające do usprawnienia oprogramowania komputerowego wytworzonego już wcześniej polegały na dopisywaniu nowych linijek kodu w celu dodania nowej funkcjonalności oraz usuwaniu starych linijek kodu i zastępowaniu ich nowymi w celu poprawy wydajności lub usuwaniu już niepotrzebnych funkcjonalności i zastępowaniu ich nowymi. Funkcjonalności nowe miały charakter samodzielnych utworów - programów komputerowych.

b)wytwarza i rozwija Pan program komputerowy - system IFRS 17 (Międzynarodowy Standard Sprawozdawczości Finansowej 17 - MSSF 17). Komercyjny produkt pozwalający ubezpieczycielom raportować zgodnie z wytycznymi tego standardu. Standard ten uwzględnia też reasekurację, czyli odstąpienie całości lub części ubezpieczonego ryzyka oraz odpowiedniej części składek na rzecz innego zakładu ubezpieczeń (reasekuratora) w zamian za wspólny udział w wypłacie ewentualnych świadczeń. Oprogramowanie tworzone i rozwijane przez Pana przyjmuje na wejściu polisy, dane klientów oraz ubezpieczycieli, zestaw danych wejściowych jak ryzyka, dane migracyjne, krzywe dyskontujące etc., na ich podstawie wylicza przepływy pieniężne (składki), obecne wartości płatności oraz szereg innych danych pośrednich, na podstawie których docelowo wylicza raporty złożone z tysięcy zmiennych oczekiwanych przez standard i regulatora - zestaw tych zmiennych jest docelowym produktem oprogramowania.

W ramach w/w programu komputerowego wprowadził Pan funkcjonalności:

  • Dyskontowanie projekcji przepływów pieniężnych na bazie PD (probability of default - czyli szansa na to że ubezpieczony przestanie płacić składkę); projekcja to założona wysokość przepływów pieniężnych w kolejnych miesiącach (w przyszłości);
  • Wyliczanie proportional ratio (czynnik dyskontujący reasekurację, czyli odsprzedaż części ubezpieczenia innemu ubezpieczycielowi) w przypadku gdy ubezpieczyciel nie podał go w danych wejściowych.

W każdym z nich proces wyglądał następująco:

  • Ustalenie wraz z analitykami wymagań i sposobu liczenia nowych funkcjonalności, jak i zależności od istniejących już obszarów;
  • Wybranie odpowiednich wzorców projektowych oraz rozwiązań architektonicznych (również w razie potrzeby wytworzenie nowych realizujących specyficzne wytyczne);
  • Rozpisanie zadań dla programistów - każde realizuje specyficzny wycinek całego obszaru; utworzenie mapy zależności nowopowstałych zadań (to wpływa na kolejność podejmowania zadań i ich realizacji przez zespół programistów);
  • Nadzór nad implementacją rozwiązania - również code review (sprawdzanie wytworzonego kodu);
  • Kodowanie (jako jeden z członków zespołu programistów);
  • Sprawdzenie poprawności wytworzonego rozwiązania, poprawa istniejących błędów.

c) Comiesięczne raportowanie zgodnie ze standardem wymaga specjalistycznej wiedzy - mogą robić to wyspecjalizowane osoby (aktuariusze, księgowi ze specyficzną wiedzą). Obecnie praktycznie na całym świecie firmy ubezpieczeniowe są zobligowane do raportowania zgodnie ze standardem, co wymaga dużych zespołów aktuariuszy do wykonywania powtarzalnej pracy. Komercyjne narzędzie, które Pan tworzy i rozwija w dużym stopniu odciąża tych specjalistów, jak i automatyzuje ich pracę, co sprawia że mogą teraz jedynie weryfikować poprawność wyników raportów (oraz również zgłaszać błędy, które rozwiązujemy zgodnie z terminami umownymi). Nie istnieje obecnie żadne darmowe narzędzie do raportowania zgodnie ze standardem - należy więc je albo zakupić, albo zatrudnić zespół ludzi do realizacji tego celu. Powyższe wpływa na unikatowość programu komputerowego, który jest stale rozwijany i każdorazowo różni się od swojej poprzedniej wersji. Korzysta Pan przy tym z języków programowania (...)

W związku ze wskazaniem we wniosku, że Pana prace są „(...) Wnioskodawca wykonuje w sposób systematyczny prace programistyczne zlecane przez Zleceniodawcę, prowadzące do powstania innowacyjnych, indywidualnych rozwiązań obsługujących dedykowane obszary działalności” wskazuje Pan, że:

a)celem w zakresie poszczególnych realizowanych programów komputerowych była realizacja zadania w sposób sprawny, z uwzględnieniem najlepszej posiadanej wiedzy oraz wywiązujący się ze zlecenia dla klienta. Źródłem finansowania zaplanowanych prac były przychody z faktur wystawianych Zleceniodawcy;

b)zostały osiągnięte konkretnie cele - stworzone zostały programy komputerowe opisane we wniosku, przy wykorzystaniu Pana własnej pracy twórczej, sprzętu komputerowego i dostępu do Internetu. Źródłem finansowania zaplanowanych prac były/są/będą przychody z faktur wystawianych Zleceniodawcy;

c)systematyczność polega na planowaniu prac w okresach dwutygodniowych/miesięcznych wraz ze Zleceniodawcą, z uwzględnieniem jego oczekiwań, bazując na dotychczasowych wynikach prac oraz retrospekcję pozwalającą na wprowadzanie ulepszeń do procesu wytwarzania oprogramowania;

d)w okresie którego dotyczy Pana wniosek realizował zaplanowane przedsięwzięcie na podstawie własnego harmonogramu oraz na podstawie oczekiwań stawianych przez Zleceniodawcę, w stosunku do każdego z programów komputerowych.

W odniesieniu do Pana działalności, w ramach której tworzy i rozwija/ulepsza Pan „Oprogramowanie i/lub Program komputerowy” wyjaśnia Pan, że:

a)przed rozpoczęciem realizacji poszczególnego „Oprogramowania i/lub Programu komputerowego” dysponował Pan wiedzą programistyczną oraz architektoniczną niezbędną do wytworzenia produktu-programu komputerowego wysokiej jakości.

b)wykorzystuje Pan zarówno wiedzę programistyczną oraz architektoniczną, jak też wiedzą biznesową. Jeśli chodzi o technologie - używa Pan zarówno najnowszych narzędzi programistycznych, jak również wytwarza unikatowe rozwiązania architektoniczne niedostępne komercyjnie, które pozwalają efektywnie produkować raportowe wyniki zgodnie z założonym standardem. Pana rozwiązania są konkurencyjne na rynku, ponieważ pokrywają większy obszar wymagań standardu, co sprawia, że z Pana rozwiązań korzystają klienci na całym świecie, a Pana Klient wygrywa coraz więcej przetargów na oprogramowanie tego konkretnego typu.

c)w zależności od konkretnego projektu - wykorzystywana jest wiedza zarówno programistyczno-architektoniczna, jak i wiedza biznesowo-aktuarialna, w tym języki programowania (...)

d)jest Pan specjalistą ds. wytwarzania oprogramowania, więc dotychczas niezmiennie oferował w swojej działalności rozwiązania (programy komputerowe) programistyczno- architektoniczne. Wiedza biznesowa zawsze zależy od pracodawcy/klienta i bywa różna tj. nie posiada obszarów wspólnych z poprzednimi projektami.

e)Każdy obszar nad którym Pan pracował był i jest unikatowy. Wykorzystuje Pan zarówno wiedzę programistyczno-architektoniczną, jak i wiedzę biznesowo-aktuarialną oraz języki programowania (...)

f)Zajmował się i zaplanował Pan następujące obszary/rozwiązania:

  • Dyskontowanie projekcji przepływów pieniężnych na bazie PD (probability of default - czyli szansa na to że ubezpieczony przestanie płacić składkę); projekcja to założona wysokość przepływów pieniężnych w kolejnych miesiącach (w przyszłości);
  • Wyliczanie proportional ratio (czynnik dyskontujący reasekurację, czyli odsprzedaż części ubezpieczenia innemu ubezpieczycielowi) w przypadku gdy ubezpieczyciel nie podał go w danych wejściowych.

W każdym z nich proces wyglądał następująco:

  • Ustalenie wraz z analitykami wymagań i sposobu liczenia nowych funkcjonalności, jak i zależności od istniejących już obszarów;
  • Wybranie odpowiednich wzorców projektowych oraz rozwiązań architektonicznych (również w razie potrzeby wytworzenie nowych realizujących specyficzne wytyczne);
  • Rozpisanie zadań dla programistów - każde realizuje specyficzny wycinek całego obszaru; utworzenie mapy zależności nowopowstałych zadań (to wpływa na kolejność podejmowania zadań i ich realizacji przez zespół programistów);
  • Nadzór nad implementacją rozwiązania - również code review (sprawdzanie wytworzonego kodu);
  • Kodowanie (jako jeden z członków zespołu programistów);
  • Sprawdzenie poprawności wytworzonego rozwiązania, poprawa istniejących błędów.

Każdy z powyższych podpunktów jest procesem twórczym.

g)celami było stworzenie programów komputerowych opisanych we wniosku;

h)realizował Pan zaplanowane przedsięwzięcie na podstawie własnego harmonogramu oraz na podstawie oczekiwań stawianych przez Zleceniodawcę, w stosunku do każdego z programów komputerowych;

i)efektem działań jest każdorazowo powstanie nowego programu komputerowego. Co kilka miesięcy wydawana jest nowa wersja produktu (release - czyli wydanie), każde wydanie ma swoją roadmapę, tj. listę obszarów o które planowane jest rozszerzenie produktu.

Efekty Pana pracy (dotyczy zarówno tworzenia, jak i rozwijania/ulepszania), które nazywa Pan „Oprogramowaniem i/lub Programem komputerowym” zawsze są utworami w rozumieniu przepisów o prawie autorskim i prawach pokrewnych, tj.:

  • zawsze odznaczają się rzeczywiście oryginalnym, twórczym charakterem, zawsze są kreacją nowej, nieistniejącej wcześniej wartości niematerialnej;
  • nie są efektem pracy która wymaga do osiągnięcia rezultatu jedynie określonych umiejętności programistycznych i której rezultaty da się z góry określić i przewidzieć jako mające charakter powtarzalny;
  • nie są jedynie „techniczną” realizacją szczegółowych projektów zlecanych przez Klientów, bowiem zawsze mają charakter „twórczy”.

Efekty Pana pracy (dotyczy zarówno tworzenia, jak i rozwijania/ulepszania), które nazywa Pan „Oprogramowaniem i/lub Programem komputerowym”, zawsze są odrębnymi programami komputerowymi, które podlegają ochronie na podstawie art. 74 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Przysługują Panu majątkowe prawa autorskie do tego „Oprogramowania i/lub Programu komputerowego”.

Ponosi Pan odpowiedzialność za efekty swojej pracy w stosunku do osób trzecich (innych niż Zleceniodawca).

Otrzymuje Pan wynagrodzenie wyłącznie z tytułu przenoszenia na Zleceniodawcę praw do „Oprogramowania i/lub Programu komputerowego” (autorskich praw majątkowych do programów komputerowych opisanych we wniosku).

Przenoszenie praw majątkowych odbywa się na podstawie umowy zawartej w formie pisemnej ze wskazanymi polami eksploatacji, na których następuje takie przeniesienie. Przeniesienie praw majątkowych następuje bez dodatkowych dokumentów w momencie ustalenia utworu, poprzez fizyczne wydanie kodu źródłowego w postaci programu komputerowego. Wyodrębnienie programu komputerowego/oprogramowania komputerowego następuje w momencie jego ukończenia. Przekazuje Pan program Zleceniodawcy, a Zleceniodawca go przyjmuje.

Potwierdzeniem przeniesienia tych praw jest fizyczne wydanie kodu poprzez umieszczenie go w repozytorium w chmurze.

Funkcjonalny związek poniesionych kosztów z poszczególnymi działaniami, które traktuje Pan jako konkretne prace rozwojowe jest następujący:

  • sprzęt komputerowy (laptop, komputer stacjonarny) - wykorzystywany był i jest do bezpośredniego tworzenia i rozwijania Oprogramowania, a więc programów komputerowych opisanych we wniosku, powstałych w wyniku działalności obejmującej nabywanie, łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności, w tym w zakresie narzędzi informatycznych lub oprogramowania, do planowania produkcji oraz projektowania i tworzenia zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług, z wyłączeniem działalności obejmującej rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane do nich, nawet jeżeli takie zmiany mają charakter ulepszeń;
  • Internet - do komunikowania się Pana z klientem oraz zleceniobiorcami, a także do łączenia się z serwerami wysyłającymi dane do programu przez Internet, dostępu do wiedzy i narzędzi programistycznych, komunikacji elektronicznej, tworzenia i rozwijania Oprogramowania. Bez dostępu do Internetu realizacja prac rozwojowych nie byłaby możliwa.
  • telefon i koszty telekomunikacyjne - do komunikowania się Pana z klientem w celu ustalania kierunku i zakresu prac rozwojowych oraz do łączenia się z serwerami wysyłającymi dane do programu przez Internet, dostępu do wiedzy i narzędzi programistycznych, komunikacji elektronicznej, tworzenia i rozwijania Oprogramowania;
  • koszty usług księgowych - związane z prowadzoną przez Pana działalnością programistyczną. Księgowość wskazuje jakie koszty są kosztami poniesionymi w danym okresie, wskazuje prawidłowość przyporządkowania ze strony księgowej danych kosztów do IP oraz umożliwia rozdział faktury za usługi, ponadto wskazuje pod którą pozycją dany koszt znajduje się w KPiR.

Przyporządkowuje Pan poszczególne wydatki z czwartego pytania do działań, które traktuje jako konkretne prace rozwojowe na podstawie klucza przychodowego. Nie zawsze zalicza Pan do wskaźnika nexus wszystkie wydatki, jakie przypisuje do kosztów uzyskania przychodów z konkretnego „Oprogramowania”, a jedynie te bezpośrednio związane z tworzeniem lub rozwijaniem „Oprogramowania” nie stosuje Pan innych zasad przyporządkowania wydatków do wskaźników nexus.

Zleceniodawca, o którym mowa we wniosku, jest podmiotem polskim.

Wyjaśnia Pan, że dochód z kwalifikowanych praw własności intelektualnej uzyskuje Pan ze sprzedaży praw majątkowych do programów komputerowych (art. 30ca ust. 7 pkt. 2 ustawy o PIT).

Pytania

1.  Czy opisane prace wykonywane przez Pana rozumiane jako całość działalności realizowanej przez Pana w ramach zawartej umowy ze Zleceniodawcą polegające na tworzeniu i rozwijaniu Oprogramowania spełniają definicję działalności badawczo-rozwojowej, o której mowa w przepisach ustawy o PIT?

2.  Czy prawa IP Box, tj. autorskie prawa majątkowe do programu komputerowego, wskazane w niniejszym wniosku będące efektem tworzenia lub rozwijania programów komputerowych, spełniają definicję kwalifikowanych praw własności intelektualnej, o których mowa w art. 30ca ust. 2 pkt 8 ustawy o PIT?

3.  Czy dochód osiągany z przeniesienia praw IP Box (autorskich praw majątkowych do programów komputerowych) z tytułu tworzenia i rozwijania programów komputerowych wskazanych we wniosku będzie mógł podlegać opodatkowaniu preferencyjną stawką 5%?

4.  Czy ustalając wskaźnik Nexus, będzie miał Pan prawo do uwzględniania kosztów, opisanych w niniejszym wniosku do litery "a" wskaźnika?

Pana stanowisko w sprawie

Ad.1.

Pana zdaniem, opisane prace wykonywane przez Pana rozumiane jako całość działalności realizowanej przez Pana w ramach umowy ze Zleceniodawcą polegające na tworzeniu i rozwijaniu Oprogramowania spełniają definicję działalności badawczo-rozwojowej, o której mowa w przepisach ustawy o PIT.

Stosownie do treści art. 5a pkt 38) ustawy o PIT przez działalność badawczo-rozwojową należy rozumieć działalność twórczą obejmującą badania naukowe lub prace rozwojowe, podejmowaną w sposób systematyczny w celu zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań.

Ustawodawca definiując w art. 5a pkt 39) ustawy o PIT termin badania naukowe oraz definiując pojęcie prace rozwojowe odwołuje się wprost do definicji zawartych w Ustawie z dnia 20 lipca 2018 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce. Tym samym, przez badania naukowe zgodnie z art. 5a pkt 39) w zw. z art. 4 ust. 2 Ustawy o szkolnictwie wyższym i nauce, rozumie się:

  • badania podstawowe rozumiane jako prace empiryczne lub teoretyczne mające przede wszystkim na celu zdobywanie nowej wiedzy o podstawach zjawisk i obserwowalnych faktów bez nastawienia na bezpośrednie zastosowanie komercyjne;
  • badania aplikacyjne rozumiane jako prace mające na celu zdobycie nowej wiedzy oraz umiejętności, nastawione na opracowywanie nowych produktów, procesów lub usług lub wprowadzanie do nich znaczących ulepszeń.

Natomiast przez prace rozwojowe, stosownie do treści art. 5a pkt 38) w zw. z art. 4 ust. 3 Ustawy o szkolnictwie wyższym i nauce, należy rozumieć działalność obejmującą nabywanie, łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności, w tym w zakresie narzędzi informatycznych lub oprogramowania, do planowania produkcji oraz projektowania i tworzenia zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług, z wyłączeniem działalności obejmującej rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane do nich, nawet jeżeli takie zmiany mają charakter ulepszeń.

Jak zostało wskazane w opisie stanu faktycznego, jest Pan dostawcą usług programistycznych. W ramach prowadzonej działalności gospodarczej wykonuje Pan prace programistyczne zlecane przez klientów, prowadzące do powstania innowacyjnych, indywidualnych rozwiązań obsługujących dedykowane obszary działalności. Wytwarza i rozwija Pan program komputerowy - system IFRS 17 (Międzynarodowy Standard Sprawozdawczości Finansowej 17 - MSSF 17). Komercyjny produkt pozwalający ubezpieczycielom raportować zgodnie z wytycznymi tego standardu. Standard ten uwzględnia też reasekurację, czyli odstąpienie całości lub części ubezpieczonego ryzyka oraz odpowiedniej części składek na rzecz innego zakładu ubezpieczeń (reasekuratora) w zamian za wspólny udział w wypłacie ewentualnych świadczeń. Oprogramowanie tworzone i rozwijane przez Pana przyjmuje na wejściu polisy, dane klientów oraz ubezpieczycieli, zestaw danych wejściowych jak ryzyka, dane migracyjne, krzywe dyskontujące etc., na ich podstawie wylicza przepływy pieniężne (składki), obecne wartości płatności oraz szereg innych danych pośrednich, na podstawie których docelowo wylicza raporty złożone z tysięcy zmiennych oczekiwanych przez standard i regulatora - zestaw tych zmiennych jest docelowym produktem oprogramowania.

W ramach w/w programu komputerowego wprowadził Pan funkcjonalności:

  • Dyskontowanie projekcji przepływów pieniężnych na bazie PD (probability of default - czyli szansa na to że ubezpieczony przestanie płacić składkę); projekcja to założona wysokość przepływów pieniężnych w kolejnych miesiącach (w przyszłości);
  • Wyliczanie proportional ratio (czynnik dyskontujący reasekurację, czyli odsprzedaż części ubezpieczenia innemu ubezpieczycielowi) w przypadku gdy ubezpieczyciel nie podał go w danych wejściowych.

W każdym z nich proces wyglądał następująco:

  • Ustalenie wraz z analitykami wymagań i sposobu liczenia nowych funkcjonalności, jak i zależności od istniejących już obszarów;
  • Wybranie odpowiednich wzorców projektowych oraz rozwiązań architektonicznych (również w razie potrzeby wytworzenie nowych realizujących specyficzne wytyczne);
  • Rozpisanie zadań dla programistów - każde realizuje specyficzny wycinek całego obszaru; utworzenie mapy zależności nowopowstałych zadań (to wpływa na kolejność podejmowania zadań i ich realizacji przez zespół programistów);
  • Nadzór nad implementacją rozwiązania - również code review (sprawdzanie wytworzonego kodu);
  • Kodowanie (jako jeden z członków zespołu programistów);
  • Sprawdzenie poprawności wytworzonego rozwiązania, poprawa istniejących błędów.

Pana działalność, w ramach której tworzy Pan i rozwija Oprogramowanie ma charakter twórczy o indywidualnym charakterze, jest wyrazem własnej twórczości indywidualnej, posiada charakter kreatywny, nowatorski, oryginalny w pomyśle, jest nastawiony na tworzenie nowych oryginalnych rozwiązań o charakterze unikatowym. Tworzy Pan Oprogramowanie tak, aby zaspokoić potrzeby istniejących jak i potencjalnych Klientów. Jest Pan w stanie stwierdzić, że tworzenie programów komputerowych ma miejsce w ramach prowadzonej bezpośrednio przez Pana działalności gospodarczej, w ramach której prowadzi Pan prace w sposób systematyczny, zaplanowany i metodyczny w celu tworzenia nowych zastosowań przy wykorzystaniu zasobów wiedzy. Wykorzystuje Pan przy tym własną inwencję twórczą i korzysta z posiadanej przez siebie wiedzy i umiejętności. Niniejsze przesądza m.in. o elemencie „twórczym” owej działalności tzn. są to działania, które choćby w minimalnym stopniu odróżniają się od innych rezultatów takiego samego działania, a zatem posiadają cechę nowości, której stopień nie ma znaczenia”.

Konkretne działania zmierzające do usprawnienia oprogramowania komputerowego wytworzonego już wcześniej polegały na dopisywaniu nowych linijek kodu w celu dodania nowej funkcjonalności oraz usuwaniu starych linijek kodu i zastępowaniu ich nowymi w celu poprawy wydajności lub usuwaniu już niepotrzebnych funkcjonalności i zastępowaniu ich nowymi. Funkcjonalności nowe miały charakter samodzielnych utworów - programów komputerowych.

Ad. 2.

Pana zdaniem, Prawa IP Box, tj. autorskie prawa majątkowe do programu komputerowego, wskazane w niniejszym wniosku, będące efektem tworzenia lub rozwijania programów komputerowych, spełniają definicję kwalifikowanych praw własności intelektualnej, o których mowa w art. 30ca ust. 2 pkt. 8) ustawy o PIT.

Za takie ustawodawca w art. 30 ca ust. 1 ustawy o PIT traktuje m.in. autorskie prawo do programu komputerowego. Warunkiem jest jego ochrona prawna na podstawie przepisów odrębnych ustaw lub ratyfikowanych umów międzynarodowych, których stroną jest RP oraz innych umów międzynarodowych, których stroną jest UE, których przedmiot ochrony został wytworzony, rozwinięty lub ulepszony przez podatnika w ramach prowadzonej przez niego działalności badawczo-rozwojowej. W przedmiotowym wniosku wskazał Pan, że przejaw jego działań prowadzonych w ramach działalności gospodarczej stanowi działalność badawczo-rozwojową w rozumieniu art. 5a pkt 38) ustawy o PIT. Pana praca spełnia bowiem definicje prac rozwojowych zgodnie z art. 4 ust. 3 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce. Wskazuje Pan, że w ramach działalności m.in. "tworzy" i "rozwija" Oprogramowanie, co ustawodawca wymaga, aby uznać je za prace rozwojowe.

Prawa autorskie realizowane przez Pana, są programami komputerowymi podlegającymi osobnej ochronie, o której mowa w art. 74 ust. 1 Ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Zgodnie z objaśnieniami podatkowymi MF do IP BOX (pkt 80), program komputerowy to w szczególności zestaw instrukcji przeznaczonych do wykonywania bezpośrednio lub pośrednio w komputerze czynności w celu osiągnięcia określonego rezultatu. Stwierdzono ponadto, że pojęcie to należy traktować szeroko. W takim przypadku wytwarza Pan program komputerowy. Nadto jak zostało wyżej podkreślone, podlega on ochronie prawnej.

Ad. 3.

Pana zdaniem, Dochód osiągany z przeniesienia Praw IP Box (autorskich praw majątkowych do programów komputerowych) z tytułu tworzenia i rozwijania programów komputerowych wskazanych we wniosku będzie mógł podlegać opodatkowaniu preferencyjną stawką 5%. Przenoszenie praw majątkowych odbywa się na podstawie umowy zawartej w formie pisemnej ze wskazanymi polami eksploatacji, na których następuje takie przeniesienie. Przeniesienie praw majątkowych następuje bez dodatkowych dokumentów w momencie ustalenia utworu, poprzez fizyczne wydanie kodu źródłowego w postaci programu komputerowego. Wyodrębnienie programu komputerowego/oprogramowania komputerowego następuje w momencie jego ukończenia. Przekazuje Pan program Zleceniodawcy, a Zleceniodawca go przyjmuje. Potwierdzeniem przeniesienia tych praw jest fizyczne wydanie kodu poprzez umieszczenie go w repozytorium w chmurze.

Jest Pan osobą fizyczną, która prowadzi działalność gospodarczą polegającą na tworzeniu i rozwoju programów komputerowych na zlecenie. Przenosi Pan prawa autorskie do programów wytworzonych na Zleceniodawców za wynagrodzeniem. Dochód z kwalifikowanych praw własności intelektualnej uzyskuje Pan ze sprzedaży praw majątkowych do programów komputerowych (art. 30ca ust. 7 pkt. 2 ustawy o PIT). Ponosi Pan koszty, które mogą być uznane za bezpośrednie bowiem są związane bezpośrednio z tworzeniem i rozwojem Oprogramowania. Wobec czego jest Pan w stanie ustalić wskaźnik Nexus dla tworzonych IP.

Ponosi Pan ryzyko gospodarcze prowadzonej działalności oraz nie działa Pan pod kierownictwem oraz w miejscu i czasie wskazanym przez Zleceniodawcę.

Zarówno tworzone jak i rozwijane (tworzone funkcjonalności implementowane w kod źródłowy) są chronione na podstawie art. 74 ust. 1 Ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych.

Zgodnie z art. 30ca ust. 2 pkt 8) ustawy o PIT kwalifikowanymi prawami własności intelektualnej jest m.in. autorskie prawo do programu komputerowego. Warunkiem jest, że podlegają one ochronie prawnej na podstawie przepisów odrębnych ustaw. W odesłaniu do Ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych, w art. 1 ustawodawca wskazuje, że przedmiotem ochrony prawa autorskiego są utwory m.in. wyrażone słowem, symbolami matematycznymi, znakami graficznymi (literackie, publicystyczne, naukowe, kartograficzne oraz programy komputerowe). W myśl art. 30cb ust. 1 ustawy o PIT podatnik zobowiązany jest prowadzić ewidencję, która umożliwia wyodrębnić każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej w prowadzonych księgach - tu podatkowych. Prowadzenie ewidencji pozaksięgowej w sposób zapewniający ustalenie przychodów, kosztów uzyskania przychodów i dochodu (straty), przypadających na każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej, wyodrębnić koszty przypadające na każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej. Z uwagi na to, że spełnia Pan te wszystkie przesłanki ma prawo do opodatkowania dochodu z kwalifikowanych praw autorskich w stawce 5%.

Ad.4.

Pana zdaniem, ustalając wskaźnik Nexus, będzie miał Pan prawo do uwzględniania wszystkich kosztów, opisanych w niniejszym wniosku do litery "a" wskaźnika odrębnie na każde Prawo IP BOX.

Ustawodawca w art. 30ca ust. 4 ustawy o PIT, wskazuje, ze podatnik chcący skorzystać z preferencyjnej stawki podatkowej, zobowiązany jest obliczyć tzw. wskaźnik nexus. Jedną ze składowych mających zastosowanie w przedmiotowym wskaźniku, są koszty faktycznie poniesione przez podatnika na prowadzoną bezpośrednio przez podatnika działalność badawczo-rozwojową związaną z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej.

Zastrzeżono przy tym, że nie wszystkie koszty uznać można za kwalifikowane. Nie są bezpośrednio związane z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej wartość odsetek, opłat finansowych oraz kosztów związanych z nieruchomościami. Ustawodawca posłużył się tu katalogiem otwartym takich kosztów. Jednak, wykładnia tego przepisu powinna prowadzić do uznania, że mowa tu o tzw. kosztach pasywnych i to w części finansowej oraz takich, które dotyczą miejsca powstawania prawa własności intelektualnej.

Głównymi Pana kosztami w prowadzonej działalności są koszty bezpośrednio związane z działalności polegającą na realizacji praw autorskich opisanych szeroko w stanie faktycznym tj.:

  • sprzęt komputerowy (laptop, komputer stacjonarny) - do bezpośredniego tworzenia i rozwijania Oprogramowania oraz jego testowania;
  • Internet - do komunikowania się Pana z klientem oraz do łączenia się z serwerami wysyłającymi dane do programu przez Internet, dostępu do wiedzy i narzędzi programistycznych, komunikacji elektronicznej, tworzenia i rozwijania Oprogramowania;
  • telefon i koszty telekomunikacyjne - do komunikowania się Pana z klientem oraz do łączenia się z serwerami wysyłającymi dane do programu przez Internet, dostępu do wiedzy i narzędzi programistycznych, komunikacji elektronicznej, tworzenia i rozwijania Oprogramowania;
  • koszty usług księgowych - związane z prowadzoną przez Pana działalnością programistyczną. Księgowość wskazuje jakie koszty są kosztami poniesionymi w danym okresie, wskazuje prawidłowość przyporządkowania ze strony księgowej danych kosztów do IP oraz umożliwia rozdział faktury za usługi, ponadto wskazuje pod którą pozycją dany koszt znajduje się w KPiR.

Przyporządkowuje Pan poszczególne wydatki do działań, które traktuje jako konkretne prace rozwojowe na podstawie klucza przychodowego. Nie zalicza Pan do wskaźnika nexus wszystkich wydatków, jakie przypisuje Pan do kosztów uzyskania przychodów z konkretnego programu komputerowego, a jedynie te bezpośrednio związane z tworzeniem lub rozwijaniem programu komputerowego.

Wyżej opisane koszty uznać więc należy za koszty bezpośrednie, a więc takie, których wartość powinna zostać zaliczona przy obliczaniu wskaźników Nexus. Ustalać Pan będzie odrębne wskaźniki nexus dla poszczególnych „Praw IP Box”.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.):

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Źródła przychodów

Stosownie do art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Jednym ze źródeł przychodów jest pozarolnicza działalność gospodarcza.

W myśl art. 5a pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Ilekroć w ustawie jest mowa o działalności gospodarczej albo pozarolniczej działalności gospodarczej – oznacza to działalność zarobkową:

a)wytwórczą, budowlaną, handlową, usługową,

b)polegającą na poszukiwaniu, rozpoznawaniu i wydobywaniu kopalin ze złóż,

c)polegającą na wykorzystywaniu rzeczy oraz wartości niematerialnych i prawnych

-   prowadzoną we własnym imieniu bez względu na jej rezultat, w sposób zorganizowany i ciągły, z której uzyskane przychody nie są zaliczane do innych przychodów ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1, 2 i 4-9.

Stosownie natomiast do treści art. 5b ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Za pozarolniczą działalność gospodarczą nie uznaje się czynności, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:

1)odpowiedzialność wobec osób trzecich za rezultat tych czynności oraz ich wykonywanie, z wyłączeniem odpowiedzialności za popełnienie czynów niedozwolonych, ponosi zlecający wykonanie tych czynności,

2)są one wykonywane pod kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonych przez zlecającego te czynności,

3)wykonujący te czynności nie ponosi ryzyka gospodarczego związanego z prowadzoną działalnością.

Definicja działalności badawczo-rozwojowej

Ustawodawca wprowadził definicję działalności badawczo-rozwojowej w art. 5a pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z którą:

Ilekroć w ustawie jest mowa o działalności badawczo-rozwojowej – oznacza to działalność twórczą obejmującą badania naukowe lub prace rozwojowe, podejmowaną w sposób systematyczny w celu zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań.

W myśl art. 5a pkt 39 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Ilekroć w ustawie jest mowa o badaniach naukowych – oznacza to:

a)badania podstawowe w rozumieniu art. 4 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz. U. z 2022 r. poz. 574, z późn. zm.),

b)badania aplikacyjne w rozumieniu art. 4 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce.

Definicja prac rozwojowych

Z kolei w definicji prac rozwojowych zawartej w art. 5a pkt 40 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wskazano, że:

Ilekroć w ustawie jest mowa o pracach rozwojowych – oznacza to prace rozwojowe w rozumieniu art. 4 ust. 3 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce.

Na podstawie art. 4 ust. 2 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 742 ze zm.):

Badania naukowe są działalnością obejmującą:

1)badania podstawowe rozumiane jako prace empiryczne lub teoretyczne mające przede wszystkim na celu zdobywanie nowej wiedzy o podstawach zjawisk i obserwowalnych faktów bez nastawienia na bezpośrednie zastosowanie komercyjne;

2)badania aplikacyjne rozumiane jako prace mające na celu zdobycie nowej wiedzy oraz umiejętności, nastawione na opracowywanie nowych produktów, procesów lub usług lub wprowadzanie do nich znaczących ulepszeń.

Stosownie do art. 4 ust. 3 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce:

Prace rozwojowe są działalnością obejmującą nabywanie, łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności, w tym w zakresie narzędzi informatycznych lub oprogramowania, do planowania produkcji oraz projektowania i tworzenia zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług, z wyłączeniem działalności obejmującej rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane do nich, nawet jeżeli takie zmiany mają charakter ulepszeń.

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że prowadzi Pan działalność polegającą na pracach programistycznych od 1 stycznia 2023 r. W ramach prowadzonych prac twórczych stworzył lub rozwinął Pan implementację systemu IFRS17 (Międzynarodowy Standard Sprawozdawczości Finansowej 17 – MSSF 17).

Na wstępie trzeba podkreślić, że z pracami badawczo-rozwojowymi mamy do czynienia wówczas, gdy wykorzystuje się dostępną wiedzę z dziedziny nauki, technologii oraz innej wiedzy i umiejętności do tworzenia nowych lub ulepszenia istniejących produktów/usług. Wobec powyższego ocena, czy prowadzone przez Pana prace programistyczne stanowią działalność badawczo-rozwojową dokonana zostanie w kontekście wskazanych przez Pana efektów tych prac (Oprogramowania opisanego we wniosku). 

Kryteria działalności badawczo-rozwojowej

Z ustawowej definicji zawartej w regulacjach ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że działalność badawczo-rozwojowa musi mieć charakter twórczy. Jak podaje słownik języka polskiego PWN, działalność twórcza to zespół działań podejmowanych w kierunku tworzenia (działalność – zespół działań podejmowanych w jakimś celu), powstania czegoś (twórczy – mający na celu tworzenie, tworzyć – powodować powstanie czegoś). W doktrynie prawa autorskiego podkreśla się natomiast, że cecha twórczości związana jest przede wszystkim z rezultatem działalności człowieka o charakterze kreacyjnym i jest spełniona wówczas, gdy istnieje nowy wytwór intelektu. Działalność twórcza oznacza, że „ustawodawca za przedmiot prawa autorskiego uznaje tylko rezultat (przejaw) takiego działania, który choćby w minimalnym stopniu odróżnia się od innych rezultatów takiego samego działania, a zatem, że posiada cechę nowości, której stopień nie ma znaczenia”. Zatem twórczość działalności badawczo-rozwojowej może przejawiać się opracowywaniem nowych koncepcji, narzędzi, rozwiązań niewystępujących dotychczas w  praktyce gospodarczej podatnika lub na tyle innowacyjnych, że w znacznym stopniu odróżniają się od rozwiązań już funkcjonujących u podatnika.

W opisie sprawy wskazał Pan, że podejmuje Pan działalność twórczą, która obejmuje nabywanie, łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności, w tym w zakresie narzędzi informatycznych lub oprogramowania, do planowania produkcji oraz projektowania i tworzenia zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług, z wyłączeniem działalności obejmującej rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane do nich, nawet jeżeli takie zmiany mają charakter ulepszeń. Wykorzystał Pan technologie w zależności od konkretnego projektu – wykorzystywana jest Pana wiedza zarówno programistyczno-architektoniczna, jak i wiedza biznesowo-aktuarialna, w tym języki programowania (...). Oprogramowanie po jego wytworzeniu lub modyfikacji różni się od rozwiązań już funkcjonujących u Pana. Przemawia za tym zastosowanie technologii (...). Efekty Pana prac w postaci programów komputerowych lub ich części, do których majątkowe prawa autorskie przenosi Pan na Zleceniodawcę zawsze są utworami w rozumieniu przepisów o prawie autorskim i prawach pokrewnych, tj.: zawsze odznaczają się rzeczywiście oryginalnym, twórczym charakterem, zawsze są kreacją nowej, nieistniejącej wcześniej wartości niematerialnej; nie są efektem pracy która wymaga do osiągnięcia rezultatu jedynie określonych umiejętności programistycznych i której rezultaty da się z góry określić i przewidzieć jako mające charakter powtarzalny; nie są jedynie „techniczną” realizacją szczegółowych projektów zlecanych przez Klientów, bowiem zawsze mają charakter „twórczy”.

Zatem, prowadzona przez Pana działalność w zakresie tworzenia, rozwijania, ulepszania wymienionego Oprogramowania ma twórczy charakter.

Kolejnym kryterium działalności badawczo-rozwojowej jest prowadzenie tej działalności w sposób systematyczny. Zgodnie ze słownikiem języka polskiego PWN słowo systematyczny oznacza (i) robiący coś regularnie i starannie, (ii) o procesach: zachodzący stale od dłuższego czasu, (iii) o działaniach: prowadzony w sposób uporządkowany, według pewnego systemu; też: o efektach takich działań; planowy, metodyczny. W związku z tym, że w definicji działalności badawczo-rozwojowej słowo „systematyczny” występuje w sformułowaniu „podejmowaną (działalność) w sposób systematyczny”, a więc odnosi się do „działalności”, czyli zespołu działań podejmowanych w jakimś celu, najbardziej właściwą definicją systematyczności w omawianym zakresie jest definicja obejmująca prowadzenie działalności w sposób uporządkowany, według pewnego systemu. Zatem słowo systematycznie odnosi się również do działalności prowadzonej w sposób metodyczny, zaplanowany i uporządkowany. To oznacza, że działalność badawczo-rozwojowa jest prowadzona systematycznie niezależnie od tego, czy podatnik stale prowadzi prace badawczo-rozwojowe, czy tylko od czasu do czasu, a nawet incydentalnie, co wynika z charakteru prowadzonej przez niego działalności oraz potrzeb rynku, klientów, sytuacji mikro i makroekonomicznej. Z powyższego wynika, że spełnienie kryterium „systematyczności” danej działalności nie jest uzależnione od ciągłości tej działalności, w tym od określonego czasu przez jaki działalność taka ma być prowadzona ani też od istnienia planu co do prowadzenia przez podatnika podobnej działalności w przyszłości. Wystarczające jest, aby podatnik zaplanował i przeprowadził chociażby jeden projekt badawczo-rozwojowy, przyjmując dla niego określone cele do osiągnięcia, harmonogram i zasoby. Taka działalność może być uznana za działalność systematyczną, tj. prowadzoną w sposób metodyczny, zaplanowany i uporządkowany.

Wyjaśnił Pan, że działalność prowadzona jest przez Pana w sposób ciągły i systematyczny, tj. uporządkowany oraz według opracowanego przez Pana harmonogramu, a jej efektem jest tworzenie Oprogramowania dopasowanego do indywidualnych potrzeb klientów. Postawił Pan sobie za cel stworzenie nowego programu komputerowego przy zastosowaniu nowych technologii. Pana celem w zakresie poszczególnych realizowanych programów komputerowych była realizacja zadania w sposób sprawny, z uwzględnieniem najlepszej posiadanej wiedzy oraz wywiązujący się ze zlecenia dla klienta. Źródłem finansowania zaplanowanych prac były przychody z faktur wystawianych Zleceniodawcy. Zostały  osiągnięte Pana konkretnie cele - stworzone zostały programy komputerowe opisane we wniosku, przy wykorzystaniu Pana własnej pracy twórczej, sprzętu komputerowego i dostępu do Internetu. Pana systematyczność polega na planowaniu prac w okresach dwutygodniowych/miesięcznych wraz ze Zleceniodawcą, z uwzględnieniem jego oczekiwań, bazując na dotychczasowych wynikach prac oraz retrospekcję pozwalającą na wprowadzanie ulepszeń do procesu wytwarzania oprogramowania. W okresie którego dotyczy wniosek realizował Pan zaplanowane przedsięwzięcie na podstawie własnego harmonogramu oraz na podstawie oczekiwań stawianych przez Zleceniodawcę, w stosunku do każdego z programów komputerowych.

Zatem kolejne kryterium definicji działalności badawczo-rozwojowej, tj. prowadzenie działalności w sposób systematyczny, w odniesieniu do wskazanego przez Pana Oprogramowania jest spełnione.

Powyżej omówione dwa kryteria działalności badawczo-rozwojowej dotyczą charakteru i organizacji prowadzenia tej działalności, podczas gdy ostatnie, trzecie kryterium, dotyczy rezultatu prowadzenia tej działalności, tj. zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań. W konsekwencji – głównym zadaniem dla zarządzającego projektem badawczo-rozwojowym jest zlokalizowanie i zidentyfikowanie zasobów wiedzy przed rozpoczęciem działań projektowych; zasobów w ujęciu funkcjonalnym i celowościowym, czyli podlegającym zwiększeniu oraz możliwym i właściwym do wykorzystania zwiększonej wiedzy do nowych zastosowań. Lokalizacja i identyfikacja wiedzy obejmuje szereg działań, w tym określenie stanu wiedzy, miejsca, sposobu jej wykorzystania oraz selekcji pod względem przydatności do realizacji celu projektu.

Z opisu sprawy wynika, że działania Pana zmierzają do zwiększenia oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań. Podejmuje Pan działalność twórczą, która obejmuje nabywanie, łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności, w tym w zakresie narzędzi informatycznych lub oprogramowania, do planowania produkcji oraz projektowania i tworzenia zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług, z wyłączeniem działalności obejmującej rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane do nich, nawet jeżeli takie zmiany mają charakter ulepszeń. Działania te podejmowane są przez Pana od momentu rozpoczęcia działalności gospodarczej. Efekty Pana prac w postaci programów komputerowych lub ich części, do których majątkowe prawa autorskie przenosi Pan na Zleceniodawcę zawsze są utworami w rozumieniu przepisów o prawie autorskim i prawach pokrewnych, tj.: zawsze odznaczają się rzeczywiście oryginalnym, twórczym charakterem, zawsze są kreacją nowej, nieistniejącej wcześniej wartości niematerialnej; nie są efektem pracy która wymaga do osiągnięcia rezultatu jedynie określonych umiejętności programistycznych i której rezultaty da się z góry określić i przewidzieć jako mające charakter powtarzalny; nie są jedynie „techniczną” realizacją szczegółowych projektów zlecanych przez Klientów, bowiem zawsze mają charakter „twórczy”.

Zatem powyższe pozwala uznać, że wykorzystuje Pan istniejące zasoby wiedzy w celu tworzenia nowych zastosowań.

Kluczowe jest zawarte w definicji działalności badawczo-rozwojowej rozróżnienie, które wskazuje, że taka działalność obejmuje dwa rodzaje aktywności, tj.:

(i)badania podstawowe i badania aplikacyjne zdefiniowane w art. 4 ust. 2 pkt 1 i 2 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce oraz

(ii)prace rozwojowe, o których mowa w art. 4 ust. 3 tej ustawy.

Należy zwrócić uwagę na wyłączenie zawarte w art. 4 ust. 3 tej ustawy, mogące odnosić się do wielu przejawów aktywności podatnika. Zastrzeżenie zostało wprowadzone w celu wyeliminowania z zakresu działalności badawczo-rozwojowej tych przejawów aktywności podatnika, które mimo ulepszenia istniejących procesów lub usług, z uwagi na swoją cykliczność (okresowość) oraz brak innowacyjnego charakteru (rutynowość), nie mogą stanowić prac rozwojowych.

Pojęcie działalności badawczo-rozwojowej obejmuje m.in. prace rozwojowe w rozumieniu ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce.

Prace rozwojowe polegają na nabywaniu, łączeniu, kształtowaniu i wykorzystywaniu dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności – przy czym użyty przez ustawodawcę spójnik „i” wskazuje, że aby uznać działania za prace rozwojowe konieczne jest zaistnienie wszystkich tych czynności, tj.:

  • nabycia dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności;
  • łączenia dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności;
  • kształtowania dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności;
  • wykorzystania dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności.

Prace rozwojowe bazują zatem na dostępnej wiedzy – w zależności od celów, jakie przyjęto dla prowadzenia prac, będzie to wiedza z określonej dziedziny lub dziedzin. Prace te obejmują kolejno:

  • nabycie wiedzy i umiejętności, czyli pozyskanie wiedzy/umiejętności, zapoznanie się z wiedzą, zrozumienie jej;
  • łączenie wiedzy i umiejętności, czyli znalezienie takich zależności pomiędzy wiedzą z różnych zakresów, dziedzin lub wiedzy wynikającej z różnych badań naukowych oraz pomiędzy umiejętnościami, które są istotne z punktu widzenia postawionych celów badan rozwojowych;
  • kształtowanie wiedzy i umiejętności, czyli takie „ułożenie” efektów nabywania i łączenia wiedzy i umiejętności lub takie sformułowanie wniosków płynących z tych procesów, aby można je było wykorzystać dla realizacji postawionych celów prac rozwojowych;
  • wykorzystanie wiedzy i umiejętności, czyli ich użycie, posłużenie się nimi dla osiągnięcia celów prac rozwojowych.

Co istotne, całość ww. czynności służy:

  • planowaniu produkcji oraz
  • projektowaniu i tworzeniu zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług.

Chodzi przy tym o konkretne produkty, konkretne procesy lub konkretne usługi albo konkretne rodzaje produktów, procesów lub usług. Podmiot prowadzący prace rozwojowe organizuje je z uwzględnieniem specyfiki konkretnych produktów, procesów lub usług – od niej zależą potrzeby prowadzenia prac rozwojowych i ich zakres. 

Jednocześnie ustawodawca wyłączył z definicji prac rozwojowych działalność obejmującą rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane do produktów, procesów lub usług, nawet jeżeli takie zmiany mają charakter ulepszeń. O tym, jakie zmiany do produktów, procesów lub usług mają charakter rutynowy (wykonywany często i niemal automatycznie) i okresowy (powtarzający się, występujący co pewien czas) będzie każdorazowo decydował charakter konkretnych produktów, procesów bądź usług.

Jak wskazuje Pan we wniosku, podejmuje Pan działalność twórczą, która obejmuje nabywanie, łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności, w tym w zakresie narzędzi informatycznych lub oprogramowania, do planowania produkcji oraz projektowania i tworzenia zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług, z wyłączeniem działalności obejmującej rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane do nich, nawet jeżeli takie zmiany mają charakter ulepszeń. Działania te podejmowane są przez Pana od momentu rozpoczęcia działalności gospodarczej. Wykorzystuje Pan zarówno wiedzę programistyczną oraz architektoniczną, jak też wiedzę biznesową. Jeśli chodzi o technologie - używa Pan zarówno najnowszych narzędzi programistycznych, jak również wytwarza unikatowe rozwiązania architektoniczne niedostępne komercyjnie, które pozwalają efektywnie produkować raportowe wyniki zgodnie z założonym standardem. W zależności od konkretnego projektu - wykorzystywana jest wiedza zarówno programistyczno-architektoniczna, jak i wiedza biznesowo-aktuarialna, w tym języki programowania (...). Oprogramowanie, które stworzył Pan nie istniało dotychczas w działalności Zleceniodawcy, stąd jest to innowacyjne w obrębie działalności Pana Zleceniodawcy. Tworząc i rozwijając Oprogramowanie używa Pan języków programowania i technologii dobierając je zarówno do tworzonego programu komputerowego oraz w taki sposób, aby Zleceniodawca mógł korzystać z tego oprogramowania przy aktualnej możliwości technologicznej urządzeń. Oferuje Pan swojemu Zleceniodawcy takie produkty, jakie są przedmiotem Pana zapotrzebowania. Oparł Pan swoje działanie na językach i technologiach (...). Zaplanował Pan stworzenie nowych programów komputerowych w zależności od wymagań stawianych przez Pana zleceniodawcę. Pana celem jest stworzenie i rozwój komercyjnego narzędzia, które Pan tworzy i rozwija w dużym stopniu odciążając tych specjalistów, jak i automatyzując ich pracę, co sprawia że mogą teraz jedynie weryfikować poprawność wyników raportów (oraz również zgłaszać błędy, które rozwiązujemy zgodnie z terminami umownymi). Stworzenie takiego programu który ułatwi działalność gospodarczą Pana zleceniodawcy, a dodatkowo będzie w takich technologiach, które umożliwią zleceniodawcy używanie tych programów na aktualnie posiadanych urządzeniach. Realizował Pan te zaplanowane przedsięwzięcie w formie zorganizowanej. W każdym z nich proces wyglądał następująco: ustalenie wraz z analitykami wymagań i sposobu liczenia nowych funkcjonalności, jak i zależności od istniejących już obszarów; wybranie odpowiednich wzorców projektowych oraz rozwiązań architektonicznych (również w razie potrzeby wytworzenie nowych realizujących specyficzne wytyczne); rozpisanie zadań dla programistów - każde realizuje specyficzny wycinek całego obszaru; utworzenie mapy zależności nowopowstałych zadań (to wpływa na kolejność podejmowania zadań i ich realizacji przez zespół programistów); nadzór nad implementacją rozwiązania - również code review (sprawdzanie wytworzonego kodu); kodowanie (jako jeden z członków zespołu programistów); sprawdzenie poprawności wytworzonego rozwiązania, poprawa istniejących błędów.

Zatem powyższe pozwala uznać, że opisana działalność w zakresie tworzenia, rozwijania, ulepszania wymienionego Oprogramowania spełnia warunki do uznania jej za prace rozwojowe.

W konsekwencji, mając na uwadze przedstawiony we wniosku opis sprawy stwierdzam, że działalność polegająca na tworzeniu, rozwijaniu, ulepszaniu przez Pana Oprogramowania spełnia definicję działalności badawczo-rozwojowej w rozumieniu art. 5a pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Należy przy tym podkreślić, że działalnością badawczo-rozwojową nie jest całość usług świadczonych przez Pana ani też całość prowadzonej przez Pana działalności programistycznej, ale wyłącznie te działania, które ściśle dotyczą tworzenia innowacyjnych rozwiązań służących stworzeniu nowego produktu – takich jak to, które zostało wymienione we wniosku i jego uzupełnieniu i w warunkach działalności wynikające z wniosku i jego uzupełnienia.

Reasumując, na podstawie przedstawionego opisu stanu faktycznego stwierdzam, że tworzenie, rozwijanie, ulepszanie przez Pana Oprogramowania opisanego we wniosku wyczerpuje definicję działalności badawczo-rozwojowej w rozumieniu art. 5a pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zatem Pana stanowisko w zakresie pytania nr 1 jest prawidłowe.

Opodatkowanie preferencyjną stawką podatku

Przedsiębiorcy osiągający dochody generowane przez prawa własności intelektualnej od 1 stycznia 2019 r. mogą korzystać z preferencyjnej stawki w podatku dochodowym.

Zgodnie z art. 30ca ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Podatek od osiągniętego przez podatnika w ramach pozarolniczej działalności gospodarczej kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej wynosi 5% podstawy opodatkowania.

W myśl art. 30ca ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Kwalifikowanymi prawami własności intelektualnej są:

1) patent,

2) prawo ochronne na wzór użytkowy,

3) prawo z rejestracji wzoru przemysłowego,

4) prawo z rejestracji topografii układu scalonego,

5) dodatkowe prawo ochronne dla patentu na produkt leczniczy lub produkt ochrony roślin,

6) prawo z rejestracji produktu leczniczego i produktu leczniczego weterynaryjnego dopuszczonych do obrotu,

7) wyłączne prawo, o którym mowa w ustawie z dnia 26 czerwca 2003 r. o ochronie prawnej odmian roślin (Dz. U. z 2021 r. poz. 213),

8) autorskie prawo do programu komputerowego

– podlegające ochronie prawnej na podstawie przepisów odrębnych ustaw lub ratyfikowanych umów międzynarodowych, których stroną jest Rzeczpospolita Polska, oraz innych umów międzynarodowych, których stroną jest Unia Europejska, których przedmiot ochrony został wytworzony, rozwinięty lub ulepszony przez podatnika w ramach prowadzonej przez niego działalności badawczo-rozwojowej.

Stosownie do art. 30ca ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Podstawę opodatkowania stanowi suma kwalifikowanych dochodów z kwalifikowanych praw własności intelektualnej osiągniętych w roku podatkowym (art. 30ca ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Należy przyjąć, że dochody z kwalifikowanego IP mogą być opodatkowane na preferencyjnych zasadach w takim zakresie, w jakim kwalifikowane IP wytwarza dochody w efekcie prac badawczo-rozwojowych prowadzonych przez podatnika. Innymi słowy, skorzystanie z preferencji IP Box jest możliwe w sytuacji występowania związku między dochodem kwalifikującym się do preferencji a kosztami faktycznie poniesionymi w celu jego uzyskania.

Zgodnie z art. 30ca ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Wysokość kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej ustala się jako iloczyn dochodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej osiągniętego w roku podatkowym i wskaźnika obliczonego według wzoru:

(a + b) * 1,3

a + b + c + d

w którym poszczególne litery oznaczają koszty faktycznie poniesione przez podatnika na:

a – prowadzoną bezpośrednio przez podatnika działalność badawczo-rozwojową związaną z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej,

b – nabycie wyników prac badawczo-rozwojowych związanych z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, innych niż wymienione w lit. d, od podmiotu niepowiązanego w rozumieniu art. 23m ust. 1 pkt 3,

c – nabycie wyników prac badawczo-rozwojowych związanych z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, innych niż wymienione w lit. d, od podmiotu powiązanego w rozumieniu art. 23m ust. 1 pkt 4,

d – nabycie przez podatnika kwalifikowanego prawa własności intelektualnej.

Natomiast w myśl art. 30ca ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Do kosztów, o których mowa w ust. 4, nie zalicza się kosztów, które nie są bezpośrednio związane z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, w szczególności odsetek, opłat finansowych oraz kosztów związanych z nieruchomościami.

Na podstawie art. 30ca ust. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Dochodem (stratą) z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej jest obliczony zgodnie z art. 9 ust. 2 dochód (strata) z pozarolniczej działalności gospodarczej w zakresie, w jakim został osiągnięty:

1) z opłat lub należności wynikających z umowy licencyjnej, która dotyczy kwalifikowanego prawa własności intelektualnej;

2) ze sprzedaży kwalifikowanego prawa własności intelektualnej;

3) z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej uwzględnionego w cenie sprzedaży produktu lub usługi;

4) z odszkodowania za naruszenie praw wynikających z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej, jeżeli zostało uzyskane w postępowaniu spornym, w tym postępowaniu sądowym albo arbitrażu.

Ponadto należy wskazać, że podatnik, który chce skorzystać z ww. preferencji, jest zobowiązany prowadzić szczegółową ewidencję rachunkową w sposób umożliwiający obliczenie podstawy opodatkowania, w tym powiązanie ponoszonych kosztów prac badawczo-rozwojowych z osiąganymi dochodami z kwalifikowanych praw własności intelektualnej powstałymi w wyniku przeprowadzenia tych prac.

Zgodnie z art. 30cb ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Podatnicy podlegający opodatkowaniu na podstawie art. 30ca są obowiązani:

1) wyodrębnić każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej w prowadzonych księgach rachunkowych;

2) prowadzić księgi rachunkowe w sposób zapewniający ustalenie przychodów, kosztów uzyskania przychodów i dochodu (straty), przypadających na każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej;

3) wyodrębnić koszty, o których mowa w art. 30ca ust. 4, przypadające na każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej, w sposób zapewniający określenie kwalifikowanego dochodu;

4) dokonywać zapisów w prowadzonych księgach rachunkowych w sposób zapewniający ustalenie łącznego dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej – w przypadku, gdy podatnik wykorzystuje więcej niż jedno kwalifikowane prawo własności intelektualnej, a w prowadzonych księgach rachunkowych nie jest możliwe spełnienie warunków, o których mowa w pkt 2 i 3;

5) dokonywać zapisów w prowadzonych księgach rachunkowych w sposób zapewniający ustalenie dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej w odniesieniu do tego produktu lub tej usługi albo do tych produktów lub tych usług – w przypadku gdy podatnik wykorzystuje jedno kwalifikowane prawo własności intelektualnej lub większą liczbę tych praw w produkcie lub usłudze albo w produktach lub usługach, a w prowadzonych księgach rachunkowych nie jest możliwe spełnienie warunków, o których mowa w pkt 2-4.

Stosownie do art. 30cb ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Podatnicy prowadzący podatkową księgę przychodów i rozchodów wykazują informacje, o których mowa w ust. 1, w odrębnej ewidencji.

W myśl art. 30cb ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

W przypadku gdy na podstawie ksiąg rachunkowych lub ewidencji, o której mowa w ust. 2, nie jest możliwe ustalenie dochodu (straty) z kwalifikowanych praw własności intelektualnej, podatnik jest obowiązany do zapłaty podatku zgodnie z art. 27 lub art. 30c.

Należy podkreślić, że stosowanie tej ulgi (niższej stawki podatku do kwalifikowanych dochodów) będzie prawem, a nie obowiązkiem podatnika. Jest to o tyle istotne, gdyż z korzystaniem z ulgi wiążą się dodatkowe obowiązki po stronie podatników, w szczególności obowiązek prowadzenia ewidencji pozwalającej na monitorowanie i śledzenie efektów prac badawczo-rozwojowych.

Podatnik będzie miał możliwość stosowania niniejszej ulgi przez cały okres trwania ochrony prawnej kwalifikowanych praw własności intelektualnej. W przypadku tych aktywów, które podlegają procedurze zgłoszenia/rejestracji, podatnik będzie mógł skorzystać z preferencji podatkowej od momentu zgłoszenia lub złożenia wniosku o rejestrację (obowiązek zwrotu kwoty ulgi w przypadku wycofania wniosku, odmowy udzielenia prawa lub odrzucenia wniosku o rejestrację).

Autorskie prawo do programu komputerowego objęte jest ochroną na mocy art. 74 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2509).

Zgodnie z art. 74 ust. 2 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych:

Ochrona przyznana programowi komputerowemu obejmuje wszystkie formy jego wyrażenia. Idee i zasady będące podstawą jakiegokolwiek elementu programu komputerowego, w tym podstawą łączy, nie podlegają ochronie.

W związku z tym, że w Polsce oprogramowanie – definiowane jako ogół informacji w postaci zestawu instrukcji, zaimplementowanych interfejsów i zintegrowanych danych przeznaczonych dla komputera do realizacji wyznaczonych celów – podlega ochronie jak utwór literacki z art. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, oprogramowanie może być uznane za kwalifikowane IP w świetle art. 30ca ust. 2 pkt 8 ustawy, jeśli jego wytworzenie, rozwinięcie lub ulepszenie jest wynikiem prac badawczo-rozwojowych.

Art. 30ca ust. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych brzmi:

Podatnicy korzystający z opodatkowania zgodnie z ust. 1 są obowiązani do wykazania dochodu (straty) z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej w zeznaniu za rok podatkowy, w którym osiągnięto ten dochód (poniesiono stratę).

Oznacza to, że ulga IP Box, jest preferencją podatkową, z której można skorzystać po zakończeniu roku podatkowego w zeznaniu rocznym.

Z przedstawionych okoliczności analizowanej sprawy wynika, że:

1)  w ramach indywidualnej działalności gospodarczej tworzy, rozwija i ulepsza Pan Oprogramowanie;

2)  wykonuje Pan powyższą czynność w ramach prowadzonej przez Pana działalności badawczo-rozwojowej spełniającej definicję wskazaną w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych;

3)  efekty Pana pracy, które nazywa Pan oprogramowaniem zawsze są odrębnymi programami komputerowymi, które podlegają ochronie na podstawie art. 74 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych;

4)  przenosi Pan ogół praw autorskich na rzecz Zleceniodawcy na mocy o świadczenie usług. Przenosi Pan prawa autorskie odpłatnie na rzecz Zleceniodawcy. Przeniesienie praw majątkowych na Zleceniodawcę następuje na podstawie pisemnej umowy na wskazanych niej polach eksploatacji;

5)  od 1 stycznia 2023 r. prowadzi Pan na bieżąco odrębną od podatkowej księgi przychodów i rozchodów ewidencję zgodnie z art. 30cb ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Prawo do Oprogramowania tworzonego, rozwijanego i ulepszanego przez Pana w ramach prowadzonej działalności gospodarczej jest kwalifikowanym prawem własności intelektualnej w rozumieniu art. 30ca ust. 2 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Odpłatne przeniesienie prawa autorskiego do Oprogramowania w ramach wykonywanej przez Pana działalności stanowi sprzedaż kwalifikowanego prawa własności intelektualnej w rozumieniu art. 30ca ust. 7 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Dochód ten stanowi kwalifikowany dochód w rozumieniu art. 30ca ust. 4 w związku z art. 30ca ust. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Reasumując, odpłatne przeniesienie prawa autorskiego do Oprogramowania w ramach wykonywanych zleceń programistycznych stanowi sprzedaż kwalifikowanego prawa własności intelektualnej w rozumieniu art. 30ca ust. 7 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a tym samym osiąga Pan kwalifikowany dochód z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej. Może Pan zastosować stawkę 5% od dochodów z powyższego tytułu, osiągniętych w ramach prowadzonej działalności opisanej we wniosku za rok 2023 (od 1 stycznia 2023 r.) oraz za lata następne, o ile zmianie nie ulegnie stan faktyczny i prawny.

Zatem Pana stanowisko w zakresie pytania nr 2 i 3 również należało uznać za prawidłowe.

Uwzględnienie kosztów przy ustalaniu wskaźnika nexus

Wątpliwości Pana budzi również kwestia uznania kosztów poniesionych na:

  • zakup sprzętu komputerowego;
  • Internet;
  • telefon i koszty telekomunikacyjne;
  • koszty usług księgowych;

za koszty prowadzonej bezpośrednio przez Pana działalności badawczo-rozwojowej związanej z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej.

Należy zauważyć, że istotne jest to, aby ze wskaźnika nexus wykluczyć koszty, które nie są lub ze swej natury nie mogą być, bezpośrednio związane z wytworzeniem, rozwinięciem lub ulepszeniem konkretnych kwalifikowanych praw własności intelektualnej.

Ustalając wskaźnik nexus, należy pamiętać, aby istniał związek między:

  • wydatkami poniesionymi przez podatnika w związku z wytworzeniem kwalifikowanego prawa własności intelektualnej,
  • kwalifikowanym prawem własności intelektualnej oraz
  • dochodami uzyskiwanymi z kwalifikowanych praw własności intelektualnej.

Ta szczególna metoda ujmowania kosztów we wskaźniku ma zastosowanie jedynie dla celu, jakim jest kalkulacja tego wskaźnika.

Należy również pamiętać, że wskaźnik nexus jest obliczany oddzielnie dla dochodów z poszczególnych kwalifikowanych praw własności intelektualnej. W związku z tym powinien  Pan również ustalić odrębnie koszty faktycznie poniesione na działalność badawczo-rozwojową związaną z danym prawem.

Należy zatem przyjąć, że jeżeli podatnik poniósł rzeczywiście wydatki, które kwalifikują się jako koszty prowadzonej przez niego działalności badawczo-rozwojowej, to wydatki związane z wytworzeniem w ramach tej działalności kwalifikowanego IP należy uznać za koszty faktyczne poniesione przez podatnika na prowadzoną bezpośrednio przez niego działalność badawczo-rozwojową związaną z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, z zastrzeżeniem art. 30ca ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z art. 30ca ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych koszty poniesione faktycznie przez podatnika, uwzględniane pod literą „a” we wzorze na wyliczenie wskaźnika, przez który przemnażany jest dochód z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej osiągnięty w roku podatkowym, to koszty związane z prowadzoną bezpośrednio przez podatnika działalnością badawczo-rozwojową związaną z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, a nie koszty działalności badawczo-rozwojowej w rozumieniu art. 26e ww. ustawy, zawężone do tzw. kosztów kwalifikowanych.

Jak wskazuje Minister Finansów w objaśnieniach z 15 lipca 2019 r., zgodnie z akapitem 39 Raportu OECD BEPS Plan Działania nr 5 koszty kwalifikowane winny być uwzględniane we wskaźniku niezależnie od metody ich ujmowania w kosztach podatkowych, zgodnie z ogólnymi zasadami podatkowymi. Dlatego też koszty dla celów kalkulacji wskaźnika należy rozumieć szerzej (funkcjonalnie w kontekście ww. Raportu OECD), niż w odniesieniu do ustalania kosztów uzyskania przychodów na gruncie pozostałych przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Należy także wspomnieć, że wskaźnik nexus „(…) służy do określania tej części dochodu z kwalifikowanego IP, która podlega preferencyjnej 5% stawce podatkowej, powinien być liczony kumulatywnie na przestrzeni lat. Oprócz właściwych przepisów o IP BOX, potwierdzają to wytyczne przedstawione przez OECD w Raporcie BEPS Działanie nr 5 (akapit 45 Raportu OECD BEPS Plan Działania nr 5)”.

Wobec powyższego należy podkreślić, że wysokość dochodu z kwalifikowanego IP ustala się jako iloczyn:

  • dochodu z kwalifikowanego IP osiągniętego w roku podatkowym i
  • wskaźnika nexus obliczonego według specjalnego wzoru określonego w art. 30ca ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zatem dla potrzeb obliczenia podstawy opodatkowania podlegającej preferencyjnemu opodatkowaniu stawką 5% podatnik jest zobowiązany do wyliczenia dwóch podstawowych wartości:

dochodu z kwalifikowanego IP osiągniętego w roku podatkowym oraz

wskaźnika, którym zostanie przemnożony powyższy dochód.

Tym samym wydatki poniesione przez Pana na zakup sprzętu komputerowego, Internet, telefon i koszty telekomunikacyjne oraz koszty usług księgowych, mogą stanowić koszty, o których mowa w lit. a wzoru z art. 30ca ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jako koszty prowadzonej bezpośrednio przez Pana działalności badawczo-rozwojowej związanej z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej.

Reasumując, wydatki ponoszone przez Pana na zakup sprzętu komputerowego, Internet, telefon i koszty telekomunikacyjne oraz koszty usług księgowych, można uznać za koszty do obliczenia wskaźnika nexus, o których mowa w lit. a wzoru z art. 30ca ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, na potrzeby wyliczenia kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej.

Zatem Pana stanowisko w zakresie pytania nr 4 również należało uznać za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Ponadto zaznaczam, że okoliczność wykazania wartości wynagrodzenia za przeniesienie prawa własności intelektualnej w umowie lub fakturze nie podlega ocenie w drodze interpretacji przepisów prawa podatkowego w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych.

Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest ustalanie stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego), stanowi to bowiem domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne. Organ nie prowadzi postępowania dowodowego, ograniczając się do analizy okoliczności podanych we wniosku. W stosunku do tych okoliczności wyraża swoje stanowisko, które zawsze musi być jednak ustosunkowaniem się do poglądu (stanowiska) prezentowanego w danej sprawie przez wnioskodawcę. Jeżeli w toku ewentualnego postępowania organ uzna, że zdarzenie opisane we wniosku różni się od zdarzenia występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie Pana chroniła.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

  • Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy  z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pan do interpretacji.
  • Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

  • Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634; dalej jako „PPSA”).  

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

  • w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
  • w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383).