Skutki podatkowe odpłatnego zbycia nieruchomości. - Interpretacja - 0114-KDIP3-2.4011.777.2023.2.MR

Shutterstock

Interpretacja indywidualna z dnia 15 grudnia 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP3-2.4011.777.2023.2.MR

Temat interpretacji

Skutki podatkowe odpłatnego zbycia nieruchomości.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego we wniosku zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

30 sierpnia 2023 r. wpłynął Pana wniosek z 23 sierpnia 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy skutków podatkowych odpłatnego zbycia nieruchomości. Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 5 października 2023 r. (data wpływu 16 października 2023 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

H. Z. i M. Z. zawarli związek małżeński w 1962 roku. Nieruchomość składająca się z działki nr 1 z mapy 5 położona w (…), dla której Sąd Rejonowy w (…) prowadzi księgę wieczystą nr (…) została nabyta przez małżonków do majątku wspólnego na podstawie umowy darowizny objętej aktem notarialnym sporządzonym w Państwowym Biurze Notarialnym w (…) przez B. Ś. dnia 11 kwietnia 1969 r., nr Rep. (…). Ww. małżeństwo ze związku małżeńskiego ma jednego syna – Pana. H. Z. zmarła w dniu 17 sierpnia 2017 r. w (…). W chwili śmierci pozostawała w związku małżeńskim z M. Z. Pomiędzy małżonkami M. Z. i zmarłą H. Z. nie był dokonywany podział majątku, który był objęty małżeńską wspólnością ustawową. Spadkodawczyni pozostawiła testament własnoręczny z 10 stycznia 2015 r., który został otwarty i ogłoszony, z czego notariusz E. M. sporządziła w dniu 21 listopada 2017 r. protokół objęty aktem notarialnym Repertorium A numer (…). Na podstawie testamentu spadek w całości nabył mąż spadkodawczyni M. Z. Ponadto w dniu 21 listopada 2017 r. u tego samego notariusza został sporządzony akt notarialny Repertorium A numer (…) obejmujący protokół dziedziczenia oraz protokół przyjęcia oświadczeń o przyjęcia spadku. Na jego podstawie oświadczył Pan, że przyjmuje wprost przysługujący Panu na podstawie ustawy spadek po zmarłej matce, a mąż M. Z. przyjmuje wprost przysługujący mu na postawie ustawy i testamentu spadek po zmarłej żonie.

W skład spadku po zmarłej H. Z. wszedł udział w 1/2 części, powstałej na skutek ustania wspólności ustawowej majątkowej w wyniku jej śmierci, w prawie własności m.in. niezabudowanej nieruchomości oznaczonej numerem działki 1 z mapy 5 położonej w (…). Po śmierci żony wyłącznym właścicielem przedmiotowej nieruchomości został M. Z. Pozwem z 9 września 2022 r. wniósł Pan o zasądzenie od ojca zapłaty kwoty 125.000 zł tytułem zachowku po zmarłej matce. Rozliczenie między stronami nastąpiło w drodze ugody. Aktem notarialnym z 6 czerwca 2023 r., Rep. A nr (…) M. Z. darował Panu do majątku osobistego nieruchomość objętą księgą wieczystą (…) składającą się m.in. z działki nr 1 z mapy 5 położonej w (…). Jednocześnie oświadczył Pan, że przedmiot umowy stanowi zaspokojenie wszelkich roszczeń przysługujących Panu w stosunku do ojca z tytułu prawa do zachowku po zmarłej matce. W związku z zawarciem umowy darowizny cofnął Pan pozew, a postępowanie sądowe postanowieniem Sądu Okręgowego w (…) sygn. (…) z 22 czerwca 2023 r. zostało umorzone.

Wobec dużego zainteresowania przedmiotową nieruchomością, planuje Pan sprzedaż niezabudowanej działki nr 1 w bieżącym roku, której właścicielem jest od ponad dwóch miesięcy. Pieniądze uzyskane ze sprzedaży zamierza Pan przeznaczyć na zakup paneli fotowoltaicznych, które zamontuje na dachu domu położonego w Niemczech, którego jest Pan właścicielem.

Nie prowadzi Pan działalności gospodarczej. W związku z tym sprzedaż nieruchomości nie będzie związana z wykonywaniem działalności gospodarczej. Jest Pan obywatelem Niemiec, posiada Pan miejsce zamieszkania dla celów podatkowych w Niemczech.

Uzupełnienie opisu zdarzenia przyszłego

Jest Pan obecnie wyłącznym właścicielem działki nr 1 . Prawo do własności nieruchomości nabył Pan na podstawie umowy darowizny z 6 czerwca 2023 r. Rep. A nr (…).

Na podstawie umowy darowizny z 6 czerwca 2023 r. nabył Pan prawo do całości działki. Zgodnie z § 2 umowy M. Z. (Pana ojciec) darował Panu (synowi) do majątku osobistego całą nieruchomość objętą numer działki 1 .

Będzie Pan posiadał stosowne rachunki i faktury potwierdzające poniesione wydatki na własne cele mieszkaniowe.

Całość środków z planowanej sprzedaży nieruchomości zostanie wydatkowana w całości na zakup i montaż paneli fotowoltaicznych.

Wydatkowanie środków pochodzących ze sprzedaży nieruchomości nastąpi w okresie nie później niż trzech lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpi odpłatne zbycie. Inwestycja jest planowana na przyszły rok.

Jest Pan współwłaścicielem domu położonego w Niemczech z żoną G. B. Nieruchomość została nabyta przez Państwa na podstawie umowy sprzedaży w dniu 12 października 1995 r.

W domu położonym w Niemczech realizuje Pan wyłącznie cele mieszkaniowe.

Pytania

1)Czy nabycie przez Pana nieruchomości w drodze umowy darowizny, która stanowiła zaspokojenie roszczeń z tytułu zachowku po zmarłej matce, jest nabyciem jej w drodze spadku w rozumieniu przepisu art. 10 ust. 5 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych i czy w związku z tym będzie Pan zobowiązany do zapłaty podatku dochodowego z tytułu planowanej sprzedaży przedmiotowej nieruchomości w roku bieżącym?

2)Czy przeznaczenie przez Pana całości środków, które uzyska Pan z planowanej sprzedaży nieruchomości położonej w (…), na realizację własnych celów mieszkaniowych, tj. zakup i montaż paneli fotowoltaicznych na dachu domu położonego w Niemczech, którego jest Pan właścicielem pozwoli na zwolnienie z opodatkowania dochodu uzyskanego z tytułu odpłatnego zbycia przedmiotowej nieruchomości?

Pana stanowisko

Ad. 1

W Pana ocenie warunki opisane w art. 10 ust. 5 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych zostały w niniejszej sprawie spełnione i nie będzie Pan zobowiązany do zapłaty podatku dochodowego z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości, którą nabył Pan w drodze spadku (zachowku) po zmarłej matce.

Ustawą z dnia 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw został dodany art. 10 ust. 5, który stosuje się do dochodów uzyskanych od 1 stycznia 2019 r.

Zgodnie z art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych: w przypadku odpłatnego zbycia, nabytych w drodze spadku, nieruchomości lub praw majątkowych, określonych w ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), okres, o którym mowa w tym przepisie, liczy się od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie tej nieruchomości lub nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę. Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie definiuje pojęcia „nabycie w drodze spadku”. Należy zauważyć, że w orzecznictwie sądów administracyjnych pod pojęciem „nabycie w drodze spadku”, użytym w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych, należy rozumieć nabycie w drodze dziedziczenia, zapisu, dalszego zapisu, polecenia testamentowego ( np. wyrok NSA z 15 grudnia 2010 r. sygn. akt II FSK 1437/09).

Mając powyższe na uwadze stwierdzić należy, że pojęcie „nabycia w drodze spadku” użyte w art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych obejmuje zarówno nabycie nieruchomości w drodze dziedziczenia ustawowego i testamentowego, jak i nabycie nieruchomości w wyniku zwolnienia się z obowiązku wypłaty zachowku przez przeniesienie własności nieruchomości na rzecz osoby pominiętej w testamencie oraz nabycie nieruchomości na podstawie rozporządzenia testamentowego w drodze zapisu zwykłego i windykacyjnego. Dodatkowo we wszystkich wymienionych wyżej przypadkach nieruchomości będące przedmiotem nabycia muszą stanowić część masy spadkowej.

Zgodnie z art. 991 § 1 KC zstępnym, małżonkowi oraz rodzicom spadkodawcy, którzy byliby powołani do spadku z ustawy, należą się, jeżeli uprawniony jest trwale niezdolny do pracy albo jeżeli zstępny uprawniony jest małoletni - dwie trzecie wartości udziału spadkowego, który by mu przypadał przy dziedziczeniu ustawowym, w innych zaś wypadkach -połowa wartości tego udziału (zachowek). W opisywanej sprawie zmarła H. Z. do spadku, na podstawie testamentu w całości powołała swojego męża M. Z. W związku z tym, że Pan jako syn spadkodawczyni należy do kręgu spadkobierców ustawowych i został pominięty w testamencie, był uprawniony do zachowku. Umową darowizny z 6 czerwca 2023 r. ojciec M. Z. przeniósł na Pana m.in. własność nieruchomości obejmującej działkę nr 1 tytułem zaspokojenia wszelkich roszczeń przysługujących mu z tytułu zachowku po zmarłej matce H. Z. Przedmiotowa nieruchomość wchodziła w skład masy spadkowej.

Mając powyższe rozważania na uwadze, w Pana ocenie nabycie przez Pana, na podstawie umowy darowizny nieruchomości położonej w (…), należy uznać za nabycie jej w drodze spadku w rozumieniu art. 10 ust. 5 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Do wyliczenia 5-letniego okresu, od którego uzależnione jest opodatkowanie sprzedaży określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) nieruchomości lub praw majątkowych nabytych w drodze spadku, wliczany jest zatem nie tylko okres własności nieruchomości spadkobiercy, który dokonuje sprzedaży, ale także okres własności nieruchomości spadkodawcy. Jeżeli od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie nieruchomości (lub ich części oraz udziału w nieruchomości) bądź nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę, do momentu ich odpłatnego zbycia przez spadkobiercę upłynęło 5 lat - to sprzedaż nie podlega opodatkowaniu.

Wobec powyższego, w przypadku odpłatnego zbycia począwszy od 1 stycznia 2019 r. nieruchomości, jej części, udziału w nieruchomości lub prawa majątkowego, o których mowa w art 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) przedmiotowej ustawy, nabytych w drodze spadku istotne znaczenie ma ustalenie ich daty nabycia przez spadkodawcę. Ponadto zgodnie z art. 10 ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w przypadku odpłatnego zbycia po ustaniu wspólności majątkowej małżeńskiej, nabytych do majątku wspólnego małżonków lub wybudowanych w trakcie trwania wspólności majątkowej małżeńskiej nieruchomości lub nabytych do majątku wspólnego małżonków praw majątkowych, określonych w ust. 1 pkt 8 lit. a-c, okres, o którym mowa w tym przepisie, liczy się od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło ich nabycie do majątku wspólnego małżonków lub ich wybudowanie w trakcie trwania wspólności majątkowej małżeńskiej.

W niniejszej sprawie nieruchomość położona w (…) została nabyta przez małżonków J. Z. i M. Z. do majątku wspólnego na podstawie umowy darowizny z 11 kwietnia 1969 r. Spadkodawczyni zmarła w dniu 17 sierpnia 2017 r. W chwili śmierci pozostawała w związku małżeńskim. Prawo do nieruchomości weszło w skład spadku po zmarłej, które w całości na podstawie testamentu nabył jej mąż M. Z.

Mając powyższe na uwadze, w Pana ocenie okres 5 lat, o którym mowa w art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych należy liczyć od końca roku, w którym nastąpiło nabycie prawa do nieruchomości przez spadkodawczynię. Należy wskazać, że dla celów stosowania art. 10 ust. 5 w zw. z art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, momentem nabycia nieruchomości przez spadkodawczynię jest moment nabycia tej nieruchomości do majątku wspólnego małżonków. W związku z tym, że Pana matka nabyła prawo do nieruchomości w dniu 11 kwietnia 1969 r. należy stwierdzić, że okres pięciu lat określony w art. 10 ust. 1 pkt 8 w związku z art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych minął. Zatem, planowana przez Pana sprzedaż nieruchomości położonej w (…) nie będzie stanowić dla Pana źródła przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 w związku z ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Ad. 2

W Pana opinii wydatki poniesione na zakup i montaż paneli fotowoltaicznych są inwestycją którą można zaliczyć do wydatków na własne cele mieszkaniowe. Ponadto Pana zdaniem przeznaczenie całości środków, które uzyskałby Pan ze sprzedaży nieruchomości położonej w (…) na zakup fotowoltaiki w domu w Niemczech, którego jest Pan właścicielem spowoduje, że nie będzie Pan zobowiązany do zapłaty podatku dochodowego z przedmiotowej sprzedaży.

Dochód ze sprzedaży nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 131 tej ustawy - może zostać objęty zwolnieniem z opodatkowania przy spełnieniu warunków określonych w tym przepisie.

Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wolne od podatku dochodowego są dochody z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa w art. 30e, w wysokości, która odpowiada iloczynowi tego dochodu i udziału wydatków poniesionych na własne cele mieszkaniowe w przychodzie z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, jeżeli począwszy od dnia odpłatnego zbycia, nie później niż w okresie trzech lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie, przychód uzyskany ze zbycia tej nieruchomości lub tego prawa majątkowego został wydatkowany na własne cele mieszkaniowe; udokumentowane wydatki poniesione na te cele uwzględnia się do wysokości przychodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych.

Mając na uwadze powyższe stwierdzić należy, że podstawową okolicznością decydującą o zastosowaniu zwolnienia określonego w art. 21 ust. 1 pkt 131 ww. ustawy jest przeznaczenie przychodów uzyskanych z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c) - na własne cele mieszkaniowe wymienione enumeratywnie w art. 21 ust. 25 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W opisywanej sprawie zamierza Pan przeznaczyć całość środków uzyskanych z planowanej sprzedaży nieruchomości niezabudowanej na własne cele mieszkaniowe, tj. na zakup i montaż paneli fotowoltaicznych na dachu domu, w którym mieszka i jest Pan jego jedynym właścicielem.

W rozumieniu powyższych przepisów, planowany przez Pana zakup i montaż paneli fotowoltaicznych należy uznać za wydatki na własne cele mieszkaniowe. W konsekwencji, będzie Panu przysługiwało prawo do skorzystania ze zwolnienia od podatku dochodowego od osób fizycznych, na zasadach wynikających z art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W związku z tym, że cała kwota uzyskana przez Pana ze sprzedaży nieruchomości przeznaczona zostanie na realizację własnych celów mieszkaniowych, to uzyskany dochód w całości korzystał będzie ze zwolnienia wynikającego z art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.):

Osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy).

Natomiast art. 3 ust. 2a cytowanej ustawy stanowi, że:

Osoby fizyczne, jeżeli nie mają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej miejsca zamieszkania, podlegają obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów (przychodów) osiąganych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (ograniczony obowiązek podatkowy).

W myśl art. 3 ust. 2b pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Za dochody (przychody) osiągane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez podatników, o których mowa w ust. 2a, uważa się w szczególności dochody (przychody) z położonej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej nieruchomości lub praw do takiej nieruchomości, w tym ze zbycia jej w całości albo w części lub zbycia jakichkolwiek praw do takiej nieruchomości;

Na podstawie art. 3 ust. 1a ww. ustawy:

Za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uważa się osobę fizyczną, która:

1)posiada na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych) lub

2)przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym.

Opodatkowanie sprzedaży nieruchomości w świetle Umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania.

Z informacji przedstawionych przez Pana we wniosku wynika, że jest Pan obywatelem Niemiec i posiada Pan miejsce zamieszkania dla celów podatkowych w Niemczech. Oznacza to, że w Polsce podlega Pan obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów (przychodów) osiąganych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (tzw. ograniczony obowiązek podatkowy).

W tym miejscu należy wskazać, że na podstawie art. 4a omawianej ustawy:

Przepisy art. 3 ust. 1, 1a, 2a i 2b stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, których stroną jest Rzeczpospolita Polska.

Zatem w przedmiotowej sprawie należy przytoczyć przepisy Umowy między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Federalną Niemiec w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i od majątku podpisaną w Berlinie dnia 14 maja 2003 r. (Dz. U. z 2005 r. Nr 12 poz. 90),

Zgodnie z art. 6 ust. 1 tej umowy:

Dochód, osiągany przez osobę mającą miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie z majątku nieruchomego (włączając dochód z gospodarstwa rolnego lub leśnego), położonego w drugim Umawiającym się Państwie, może być opodatkowany w tym drugim Państwie.

W myśl art. 6 ust. 2 cytowanej umowy:

Określenie „majątek nieruchomy” ma takie znaczenie, jakie nadaje mu prawo tego Umawiającego się Państwa, na terytorium którego dany majątek jest położony. Określenie to obejmuje w każdym przypadku mienie przynależne do majątku nieruchomego, żywy i martwy inwentarz gospodarstw rolnych i leśnych, prawa, do których zastosowanie mają przepisy prawa powszechnego dotyczące nieruchomości gruntowych, prawa użytkowania nieruchomości, jak również prawa do stałych lub zmiennych świadczeń z tytułu eksploatacji lub prawa do eksploatacji złóż mineralnych, źródeł i innych zasobów naturalnych; statki morskie, statki żeglugi śródlądowej i statki powietrzne nie stanowią majątku nieruchomego.

Zgodnie z art. 13 ust. 1 ww. umowy:

Zyski osiągane przez osobę mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie, z przeniesienia własności majątku nieruchomego w rozumieniu artykułu 6 i położonego w drugim Umawiającym się Państwie, mogą być opodatkowane w tym drugim Państwie.

Użycie w umowie sformułowania „może być opodatkowany” oznacza, że dochód z majątku nieruchomego jest opodatkowany w Polsce, o ile polskie ustawy podatkowe przewidują ich opodatkowanie.

Wobec tego należy stwierdzić, że w świetle powołanych wyżej przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz polsko-niemieckiej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania przychody ze sprzedaży nieruchomości położonej w Polsce przez osobę zamieszkałą w Niemczech podlegają opodatkowaniu w Polsce, według zasad wynikających z ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Opodatkowanie sprzedaży nieruchomości w Polsce w świetle ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych

Podstawową zasadą obowiązującą w przepisach ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych jest zasada powszechności opodatkowania, która wyrażona została w art. 9 ust. 1 tej ustawy.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Źródła przychodów

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych wyraźnie rozróżnia źródła przychodów oraz sposób opodatkowania dochodów z poszczególnych źródeł.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

a)nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,

b)spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,

c)prawa wieczystego użytkowania gruntów,

– jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonywaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c – przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Powyższy przepis formułuje generalną zasadę, że odpłatne zbycie nieruchomości, jej części, udziału w nieruchomości lub prawa przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, rodzi obowiązek zapłaty podatku dochodowego.

Tym samym, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości, jej części, udziału w nieruchomości lub prawa nastąpi po upływie pięciu lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, nie stanowi ono źródła przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a tym samym kwota uzyskana ze zbycia nieruchomości, jej części, udziału w nieruchomości lub prawa w ogóle nie podlega opodatkowaniu.

Powziął Pan wątpliwość czy sprzedaż niezabudowanej działki nr 1 będzie podlegała opodatkowaniu.

Jednocześnie, w myśl art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

W przypadku odpłatnego zbycia, nabytych w drodze spadku, nieruchomości lub praw majątkowych, określonych w ust. 1 pkt 8 lit. a-c, okres, o którym mowa w tym przepisie, liczy się od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie tej nieruchomości lub nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę.

Z art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że jeżeli nieruchomości lub prawa majątkowe określone przez art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c tej ustawy zostały nabyte w drodze spadku, to ich odpłatne zbycie (dokonane poza działalnością gospodarczą) stanowi przychód podlegający opodatkowaniu, jeżeli nastąpiło ono przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie tej nieruchomości bądź nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę.

Do wyliczenia 5-letniego okresu, od którego uzależnione jest opodatkowanie sprzedaży nieruchomości lub praw majątkowych nabytych w drodze spadku, wliczany jest zatem nie tylko okres własności nieruchomości (praw majątkowych) przez spadkobiercę, który dokonuje sprzedaży, ale także okres własności nieruchomości (praw majątkowych) spadkodawcy. Jeżeli od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie nieruchomości bądź nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę, do momentu odpłatnego zbycia nieruchomości (praw majątkowych) przez spadkobiercę upłynęło 5 lat – to sprzedaż nie podlega opodatkowaniu.

Wobec powyższego, w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a- c w związku z art. 10 ust. 5 ww. ustawy (czyli nabytych w drodze spadku), decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych ma forma prawna ich nabycia oraz moment nabycia przez spadkodawcę.

Z przedstawionego we wniosku opisu sprawy wynika, że niezabudowana działka nr 1 położona w (…) została nabyta przez Pana rodziców do majątku wspólnego na podstawie umowy darowizny dnia 11 kwietnia 1969 r. Pana mama zmarła w dniu 17 sierpnia 2017 r. Spadkodawczyni pozostawiła testament własnoręczny z 10 stycznia 2015 r., który stanowił, że spadek w całości nabył Pana ojciec. Ponadto w dniu 21 listopada 2017 r. został sporządzony akt notarialny Repertorium A numer (…) obejmujący protokół dziedziczenia oraz protokół przyjęcia oświadczeń o przyjęcia spadku. Na jego podstawie oświadczył Pan, że przyjmuje wprost przysługujący Panu na podstawie ustawy spadek po zmarłej matce, a Pana ojciec przyjmuje wprost przysługujący mu na postawie ustawy i testamentu spadek po zmarłej żonie. Po śmierci Pana matki wyłącznym właścicielem przedmiotowej nieruchomości został Pana ojciec. Pozwem z 9 września 2022 r. wniósł Pan o zasądzenie od ojca zapłaty kwoty 125.000 zł tytułem zachowku po zmarłej matce. Rozliczenie między stronami nastąpiło w drodze ugody. Aktem notarialnym z 6 czerwca 2023 r. ojciec darował Panu do majątku osobistego nieruchomość składającą się m.in. z działki nr 1 z mapy 5 położonej w (…). Jednocześnie oświadczył Pan, że przedmiot umowy stanowi zaspokojenie wszelkich roszczeń przysługujących Panu w stosunku do ojca z tytułu prawa do zachowku po zmarłej matce. W związku z zawarciem umowy darowizny cofnął Pan pozew, a postępowanie sądowe postanowieniem Sądu Okręgowego w (…) sygn. (…) z 22 czerwca 2023 r. zostało umorzone. Planuje Pan sprzedaż niezabudowanej działki nr 1 w bieżącym roku, której właścicielem jest Pan od ponad dwóch miesięcy.

Nabycie w drodze spadku

W odniesieniu do powyższego wyjaśnić należy, że ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie definiuje, co należy rozumieć pod pojęciem nabycia w drodze spadku, dlatego w tym wypadku należy posiłkować się normami prawa cywilnego.

Zgodnie z art. 922 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1610):

Prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób stosownie do przepisów księgi niniejszej.

W myśl art. 924 Kodeksu cywilnego:

Spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy.

Zgodnie z art. 925 Kodeksu cywilnego:

Spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku.

Stosownie zaś do art. 991 Kodeksu cywilnego:

§ 1 Zstępnym, małżonkowi oraz rodzicom spadkodawcy, którzy byliby powołani do spadku z ustawy, należą się, jeżeli uprawniony jest trwale niezdolny do pracy albo jeżeli zstępny uprawniony jest małoletni - dwie trzecie wartości udziału spadkowego, który by mu przypadał przy dziedziczeniu ustawowym, w innych zaś wypadkach - połowa wartości tego udziału (zachowek).

§ 2 Jeżeli uprawniony nie otrzymał należnego mu zachowku bądź w postaci uczynionej przez spadkodawcę darowizny, bądź w postaci powołania do spadku, bądź w postaci zapisu, przysługuje mu przeciwko spadkobiercy roszczenie o zapłatę sumy pieniężnej potrzebnej do pokrycia zachowku albo do jego uzupełnienia.

Zatem, zstępnemu, który byłby powołany do spadku z ustawy należy się połowa wartości udziału spadkowego, który by mu przypadał przy dziedziczeniu ustawowym. Jeżeli uprawniony nie otrzymał należnego zachowku ma prawo wystąpić przeciwko spadkobiercy o zapłatę sumy pieniężnej potrzebnej do pokrycia zachowku.

Zgodnie z opisem, Pana ojciec w zamian za kwotę jaka Panu przysługuje tytułem zachowku w celu zwolnienia się z długu, przekazał Panu. własność nieruchomości opisanej we wniosku, która stanowiła część masy spadkowej po zmarłej matce.

Pojęcie „nabycia w drodze spadku” użyte w art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych obejmuje zarówno nabycie nieruchomości w drodze dziedziczenia ustawowego i testamentowego, jak i nabycie nieruchomości w wyniku zwolnienia się z obowiązku wypłaty zachowku przez przeniesienie własności nieruchomości na rzecz osoby pominiętej w testamencie.

W konsekwencji, w związku z planowanym odpłatnym zbyciem niezabudowanej działki nr 1 , której własność została na Pana przeniesiona w związku ze zwolnieniem się przez Pana ojca z obowiązku zapłaty zachowku przewidziany w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych okres pięciu lat, w myśl art. 10 ust. 5 tej ustawy, należy liczyć od końca roku, w którym nastąpiło nabycie tej nieruchomości przez Pana matkę.

Skutki podatkowe sprzedaży niezabudowanej działki nr 1.

Skoro Pana matka nabyła prawo własności do niezabudowanej działki nr 1 w dniu 11 kwietnia 1969 r. to pięcioletni okres liczony od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie przez spadkodawcę niewątpliwie upłynął.

Zatem, planowane przez Pana zbycie niezabudowanej działki nr 1 , którą nabył Pan tytułem zaspokojenia roszczenia o zachowek przed upływem 5 lat od daty ich otrzymania, nie będzie stanowiło źródła przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) w związku z art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ponieważ sprzedaż nastąpi po upływie 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie niezabudowanej działki nr 1 przez spadkodawcę. W konsekwencji, nie będzie Pan zobowiązany do zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych z tytlu sprzedaży ww. działki.

Pana stanowisko w zakresie pytania Nr 1 jest prawidłowe.

Odstępuję od odpowiedzi na pytanie oznaczone we wniosku Nr 2. Planowane przez Pana zbycie niezabudowanej działki nr 1 nie będzie stanowiło źródła przychodu, zatem nie znajdą zastosowania przepisy dotyczące zwolnienia z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Pana i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

  • Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy  z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2383). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.
  • Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

  • Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

  • w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
  • w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na  adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383).