Wobec jednoznacznej treści ust. 10 ugody w Pana ocenie wynikiem ugody będzie zwrot nadpłaty połączony z umorzeniem istniejącego zobowiązania.

Umowa kredytu mieszkaniowego została zawarta w dniu (…) 2008 r.

Następnie (…) 2008 r. zawarto aneks nr 1 do ww. umowy na mocy którego podwyższono kwotę udzielonego kredytu do (…) CHF.

Wraz z żoną odpowiada Pan solidarnie za spłatę kredytu zgodnie z art. 370 k.c. („Jeżeli kilka osób zaciągnęło zobowiązanie dotyczące ich wspólnego mienia, są one zobowiązane solidarnie, chyba że umówiono się inaczej”) oraz orzecznictwem sądów powszechnych (Por. „Wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 30 września 2022 r. I ACa 674/21 „Do małżonków, którzy zaciągnęli wspólnie zobowiązanie dotyczące ich majątku wspólnego, ma zastosowanie przepis art. 370 k.c., przewidujący odpowiedzialność solidarną każdej z osób, a więc i każdego z małżonków”.).

Zawarł Pan wraz z żoną umowę kredytu denominowanego w kwocie stanowiącej równowartość (…) CHF.

Zgodnie z § 1 ust. 2 umowy Kredyt został zaciągnięty na:

1.finansowanie części kosztów nabycia nieruchomości położonej we wsi (…), gmina (…) woj. (…), działka nr (…) dla której urządzona jest przez sąd rejonowy w (…) księga wieczysta nr (…) - (…) zł;

2.  refinansowanie nakładów i kosztów poniesionych przez Kredytobiorcę na zakup ww. nieruchomości – (…) zł.

Następnie (…) 2008 r. zawarto aneks nr 1 do ww. umowy, na mocy którego podwyższono kwotę udzielonego kredytu do (…) CHF.

Zgodnie z § 2 ww. aneksu kredyt został podwyższony o kwotę (…) CHF z przeznaczeniem na refinansowanie zakupu nieruchomości.

Kredyt został zabezpieczony w postaci hipoteki umownej kaucyjnej do kwoty (…) na nieruchomości dla której Sąd Rejonowy w (…) prowadzi księgę wieczystą nr (…) składającej się obecnie z działek ewidencyjnych nr (…) oraz (…).

Ostateczna kwota nadpłaty zostanie przekalkulowana na dzień wg stanu z dnia zawarcia ugody. Nadpłata jest niczym innym jak dodatnim saldem kredytu wynikającym z operacji przeliczenia kredytu frankowego na kredyt złotówkowy zgodnie z parametrami zdefiniowanymi w projekcie ugody. Ponieważ kredyt jest na bieżąco spłacany przez Pana i Pana żonę (w toku postępowania Sąd nie zabezpieczył powództwa poprzez zawieszenie płatności rat kredytu), ostateczna kwota nadpłaty będzie wyższa. Dlatego kwota nadpłaty nie zawiera odsetek z tytułu opóźnienia w zwrocie nadpłaconego kapitału, gdyż z opóźnieniem mamy do czynienia wówczas gdy świadczenie nie jest spełniane w terminie. Odsetki ustawowe za opóźnienie zostaną naliczone dopiero w przypadku opóźnienia Banku w zapłacie nadpłaty zgodnie z § 1 ust. 9 ugody.

Nie korzystał Pan z zaniechania poboru podatku związanego z umorzeniem wierzytelności z tytułu zaciągniętego kredytu.

Działka nr (…) jest wskazaną we wniosku działką rolno-leśną.

Zgodnie z treścią decyzji o warunkach zabudowy z dnia (…) 2008, decyzja ta została wydana dla inwestycji cyt.: „polegającej na budowę budynku mieszkalnego jednorodzinnego i garażu oraz przydomowej oczyszczalni ścieków we wsi (…) gm. (…) na połączonych częściach dwóch działek: północno-wschodniej położonej w północno-wschodniej (nie stanowiącej lasu) części działki nr (…) i zachodniej części działki nr ewid. (…) przy drodze gminnej”.

Działka nr (…) zgodnie z treścią wypisów z rejestru gruntów datowanym na I kwartał 2008 r. miała następujące przeznaczenie:

• grunty orne - powierzchnia: (…) ha;
• lasy i grunty leśne - powierzchnia: (…) ha.

Pozwolenie na budowę zostało wydane dla budynku mieszkalnego jednorodzinnego zlokalizowanego wyłącznie na działce nr (…).

Stwierdzić należy, że budynek mieszkalny został postawiony na części opisanej jako grunty orne.

Wynikiem ugody będzie zwrot nadpłaty łącznie z umorzeniem istniejącego zobowiązania zgodnie z treścią ugody.

Z przyczyn opisanych powyżej zapytanie nie obejmuje odsetek.

Nie korzystał Pan z zaniechania poboru podatku związanego z umorzeniem wierzytelności z tytułu zaciągniętego kredytu.

Pytanie

Czy w związku z zawarciem i realizacją ugody z bankiem umorzone zadłużenie z tytułu kredytu mieszkaniowego będzie podlegało zwolnieniu na podstawie § 1 Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe?

Pana stanowisko w sprawie

Pana zdaniem, zawarcie ugody nie będzie skutkowało powstaniem obowiązku podatkowego z tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych od kwoty zadłużenia z tytułu kredytu opisanego powyżej z powodu podlegania zwolnieniu, o którym mowa w § 1 Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe.

Zgodnie z § 1 Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe:

„1.  Zarządza się zaniechanie poboru podatku dochodowego od osób fizycznych od kwot:

1)umorzonych osobie fizycznej wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego, w przypadku gdy:

a)kredyt mieszkaniowy został zaciągnięty na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej, a w przypadku więcej niż jednego kredytu mieszkaniowego - gdy kredyty mieszkaniowe zostały zaciągnięte na realizację wyłącznie jednej inwestycji mieszkaniowej, oraz

b)osoba fizyczna będąca stroną umowy kredytu mieszkaniowego nie korzystała z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na realizację innej niż określona w lit. a) inwestycji mieszkaniowej;

2)otrzymanych przez osobę fizyczną świadczeń z tytułu kredytu mieszkaniowego udzielonego w walucie obcej lub w złotych, lecz nominowanego lub indeksowanego do waluty obcej, w związku z powstaniem przychodu z tytułu zastosowania ujemnego oprocentowania.

2.Kwoty wierzytelności, o których mowa w ust. 1 pkt 1, obejmuję:

1)kwoty kredytu mieszkaniowego (kapitału);

2)odsetki, w tym odsetki skapitalizowane, i prowizje;

3)opłaty, jeżeli ich poniesienie przez kredytobiorcę było niezbędne do zawarcia umowy kredytu mieszkaniowego, z wyjątkiem kosztów usług dodatkowych, w szczególności ubezpieczeń”.

Co istotne zgodnie z § 1 ust. 3 ww. rozporządzenia:

„ W przypadku gdy kredyt mieszkaniowy został zaciągnięty również na wydatki inne niż określone w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1128 ze zm.), zaniechanie, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, obejmuje kwotę wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego w części, w jakiej kwota kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na wydatki określone w art. 21 ust. 25 pkt 1 tej ustawy pozostaje do całkowite kwoty zaciągniętego kredytu mieszkaniowego”.

Oznacza to, że kredyt mieszkaniowy w rozumieniu ww. rozporządzenia to kredyt zaciągnięty na cel mieszkaniowy zgodnie z art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z ww. przepisem za wydatki poniesione na cele, o których mowa w ust. 1 pkt 131 (tj. wydatki poniesione na własne cele mieszkaniowe), uważa się m.in.:

„1) wydatki poniesione na:

a)nabycie budynku mieszkalnego, jego części lub udziału w takim budynku, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub udziału w takim lokalu, a także na nabycie gruntu lub udziału w gruncie albo prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, związanych z tym budynkiem lub lokalem,

b)nabycie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w takim prawie, prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziału w takim prawie,

c)nabycie gruntu pod budowę budynku mieszkalnego lub udziału w takim gruncie, prawa użytkowania wieczystego takiego gruntu lub udziału w takim prawie, w tym również z rozpoczętą budową budynku mieszkalnego, oraz nabycie innego gruntu lub udziału w gruncie, prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, jeżeli w okresie, o którym mowa w ust. 1 pkt 131, grunt ten zmieni przeznaczenie na grunt pod budowę budynku mieszkalnego;

d)budowę, rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub remont własnego budynku mieszkalnego, jego części lub własnego lokalu mieszkalnego,

e)rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub adaptację na cele mieszkalne własnego budynku niemieszkalnego, jego części, własnego lokalu niemieszkalnego lub własnego pomieszczenia niemieszkalnego

- położonych w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej;"

W Pana ocenie, zakup Nieruchomości miał charakter wydatku poniesionego na własne cele mieszkaniowe albowiem wydatkiem takim jest nabycie gruntu pod budowę budynku mieszkalnego oraz nabycie innego gruntu lub udziału w gruncie, jeżeli w okresie, o którym mowa w ust. 1 pkt 131, grunt ten zmieni przeznaczenie na grunt pod budowę budynku mieszkalnego.

Okres, o którym mowa w ust. 1 pkt 131 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych to okres trzech lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie.

W dniu (…) 2008 r. nabył Pan wraz z małżonką własność nieruchomości oznaczonej w ewidencji gruntów jako grunty orne oraz lasy i grunty leśne, dla którego na dzień nabycia nie obowiązywał plan zagospodarowania przestrzennego. W dniu (…) 2008 r. Wójt gminy (…) wniosek rozpatrzył pozytywnie i wydał decyzję w sprawie warunków zabudowy dla inwestycji polegającej na budowie budynku mieszkalnego jednorodzinnego i garażu oraz przydomowej oczyszczalni ścieków.

W dniu (…) 2008 r. Starosta powiatu wydał decyzję nr (…) nr (…) zezwalającą na budowę budynku mieszkalnego jednorodzinnego zlokalizowanego na działce nr (…).

W konsekwencji zmiana przeznaczenia gruntu nastąpiło po uprawomocnieniu się decyzji o wydaniu warunków zabudowy, co miało miejsce po upływie 14 dni od dnia doręczenia stronom, nie później niż w czerwcu 2008 r., czyli przed upływem okresu 3 lat.

W interpretacji z dnia 30 lipca 2014 r. Izba Skarbowa w Warszawie IPPB4/415-481/14-2/MS1 przy rozważaniu podobnego problemu, stwierdziła:

„W tym miejscu należy zauważyć, że przeznaczenie gruntu pod budowę budynku mieszkalnego musi znajdować podstawę w obowiązujących w chwili nabycia przepisach prawa. Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawiera wyjaśnienia, co stanowi podstawę do określenia przeznaczenia gruntu. W związku z tym konieczne jest odniesienie się, w tym zakresie, do przepisów zawartych w ustawie z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. Nr 80, poz. 717, z późn. zm.). W myśl art. 4 ust. 1 cytowanej ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, ustalenie przeznaczenia terenu, rozmieszczenie inwestycji celu publicznego oraz określenie sposobu zagospodarowania i warunków zabudowy terenu następuje w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego. Natomiast w przypadku braku miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego określenie sposobów zagospodarowania i warunków zabudowy terenu następuje w drodze decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu (art. 4 ust. 2 tej ustawy). Ponadto przepis art. 6 ust. 2 wyżej cytowanej ustawy stanowi, że każdy ma prawo, w granicach określonych ustawa, do zagospodarowania terenu, do którego nabył tytuł prawny, zgodnie z warunkami ustalonymi w miejscowym plonie zagospodarowania przestrzennego lub decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, jeżeli nie narusza chronionego prawem interesu publicznego oraz osób trzecich. Podkreślić należy, że podstawą do opracowania miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego oraz przygotowania decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu jest studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta. Studium jest zobowiązaniem władzy lokalnej do działań zgodnie z wyznaczonymi kierunkami. Stanowi zespół zapisów ustalonych i uzgodnionych jako nienaruszalne uwarunkowania i kierunki zagospodarowania przyjęte jako podstawa do opracowania miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego miasta. Ustalenia studium są wiążące dla organów administracji przy sporządzaniu planów miejscowych. Ponadto stosownie do przepisu art. 2 pkt 12 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym ilekroć w ustawie jest mowa o "działce budowlanej" - należy przez to rozumieć nieruchomość gruntową lub działkę gruntu, której wielkość, cechy geometryczne, dostęp do drogi publicznej oraz wyposażenie w urządzenia infrastruktury technicznej spełniają wymogi realizacji obiektów budowlanych wynikające z odrębnych przepisów i aktów prawa miejscowego. Sam fakt, że działka gruntu położona jest w okolicy domów jednorodzinnych nie czyni jeszcze z tej działki budowlanej. Należy także stwierdzić, że ustawodawca nie uzależnił przedmiotowego zwolnienia od konieczności istnienia planu zagospodarowania przestrzennego na moment nabycia nieruchomości, z którego będzie wynikało przeznaczenie gruntu pod budowę budynku mieszkalnego, wystarczy aby nie później niż w okresie dwóch lat od sprzedaży nieruchomości, która to jest źródłem przychodu, taki warunek został spełniony. Również w przypadku posiadania pozytywnej decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu z przeznaczeniem pod budowę budynku mieszkalnego (wydanej nie później niż w okresie dwóch lat od końca roku podatkowego w którym doszło do sprzedaży nieruchomości), zakup gruntu spełni wymogi uprawniające do skorzystania z przedmiotowego zwolnienia, określone w art. 21 ust. 25 pkt 1 lit, c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych."

Ponadto, zgodnie z ustawą o podatku dochodowych od osób fizycznych (art. 21 ust. 28):

Za wydatki, o których mowa w ust. 25 (tj. wydatki na cele mieszkaniowe), nie uważa się wydatków poniesionych na:

1)  nabycie gruntu lub udziału w gruncie, prawa wieczystego użytkowania gruntu lub udziału w takim prawie, budynku, jego części lub udziału w budynku, lub

2)  budowę, rozbudowę, nadbudowę, przebudowę, adaptację lub remont budynku albo jego części

- przeznaczonych na cele rekreacyjne.

Zakup Nieruchomości nie był przeznaczony na cele rekreacyjne albowiem w dacie nabycia zamieszkiwał Pan z żoną w domu rodzinnym żony położonym w miejscowości (…) wraz z teściową, którego na skutek spadkobrania Pana żona wraz z matką i bratem byli współwłaścicielami.

Zgodnie z komentarzem pod red. A. Bartosiewicza R. Kubackiego („Komentarz PIT" wydawnictwo LEX, s. 508) cel rekreacyjny to służących odpoczynkowi, rozrywce po pracy czy nauce . Stąd też grunty czy budynku przeznaczone na cele rekreacyjne mają służyć przede wszystkim odpoczynkowi i rozrywce. Jeżeli budynek czy też grunt ma charakter mieszkalno-rekreacyjny to dokonanie wydatków związanych z nabyciem, rozbudową remontem takiej nieruchomości skutkuje zwolnieniem podatkowym.

Nieruchomość została zakupiona w celu wybudowania domu całorocznego, w którym będzie Pan mógł wraz z żoną zaspokajać swoje potrzeby mieszkaniowe.

Ponadto, w dacie zakupu Nieruchomości nie posiadał Pan innych nieruchomości, na których mógłby zaspokajać swoje potrzeby mieszkaniowe, tj. takich, na których znajdowałby się budynek lub mieszkanie. Posiadał Pan jedynie niezabudowane grunty orne o powierzchni (…) ha w położone w powiecie (…).

W związku z powyższym, opisany powyżej kredyt zaciągnięty przez Pana i Pana małżonkę był kredytem mieszkaniowym o którym mowa § 1 ust. 1 pkt 1) Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe, zaś Pan w wyniku zawarcia ugody z bankiem będzie mógł korzystać ze zwolnienia od podatku dochodowego w zakresie umorzonego zobowiązania z tytułu kredytu.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest w części prawidłowe i w części nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Reguły dotyczące opodatkowania

Zgodnie z treścią art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.):

Stosownie do art. 9 ust. 2 ww. ustawy:

Jak stanowi art. 11 ust. 1 cytowanej ustawy:

Za przychody należy zatem uznać każdą formę przysporzenia majątkowego, zarówno formę pieniężną jak i niepieniężną, w tym nieodpłatne świadczenia otrzymane przez podatnika.

Dla celów podatkowych przyjmuje się, że nieodpłatne świadczenie obejmuje każde działanie lub zaniechanie na rzecz innej osoby oraz wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności podmiotów, których skutkiem jest przysporzenie majątku innej osoby, mające konkretny wymiar finansowy.

Źródła przychodów

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Stosownie do art. 20 ust. 1 ww. ustawy:

Użycie w powyższym przepisie sformułowania „w szczególności”, wskazuje, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy. O przychodzie podatkowym z innych źródeł będziemy mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe.

Umorzenie wierzytelności

Instytucja kredytu uregulowana została przepisami ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2488).

Zgodnie z treścią art. 69 ust. 1 ww. ustawy,

Podkreślić należy, że otrzymanie kredytu i jego spłata na warunkach przewidzianych w umowie kredytowej są obojętne podatkowo. Przychód po stronie kredytobiorcy pojawia się w przypadku, kiedy dochodzi do umorzenia kredytu, jego części lub odsetek. Wtedy bowiem kredytobiorca osiąga konkretne przysporzenie majątkowe (przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Wskazał Pan, że w wyniku zawarcia ugody z bankiem, bank umorzy Panu istniejące zadłużenie.

Tym samym, umorzoną Panu kwotę wierzytelności z tytułu zaciągniętego kredytu należy zakwalifikować do przychodu z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zaniechanie poboru podatku

Jednakże zgodnie z § 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe (Dz. U. z 2022 r. poz. 592) zmienionym Rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 20 grudnia 2022 r. (Dz. U. 2022 poz. 2743):

Z kolei § 4 cytowanego rozporządzenia stanowi, że:

Natomiast w myśl § 3 komentowanego rozporządzenia:

Zgodnie z treścią ww. art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Zatem zaniechanie poboru podatku do umorzonych osobom fizycznym kwot wierzytelności z tytułu kredytów znajdzie zastosowanie, jeżeli zostaną spełnione łącznie następujące przesłanki:

1.kredyt był zaciągnięty na realizację inwestycji mieszkaniowej;

2.kredyt był udzielony przed dniem 15 stycznia 2015 r. przez podmioty uprawnione do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw;

3.kredyt był zabezpieczony hipotecznie;

4.kredytobiorca nie korzystał wcześniej z umorzenia zobowiązania z tytułu innego kredytu na własne cele mieszkaniowe zabezpieczonego hipotecznie.

Przedstawił Pan informacje, z których wynika, że:

1.w dniu (…) 2008 r. nabył Pan wraz z żoną nieruchomość rolno-leśną, dla której zostały następnie wydane warunki zabudowy i decyzja zezwalająca na budowę budynku mieszkalnego jednorodzinnego;

2.dnia (…) 2008 r. podpisał Pan wraz z żoną umowę kredytu mieszkaniowego, aneksowaną umową z dnia (…) 2008 r.;

3.powyższy kredyt został przeznaczony na finansowanie części kosztów nabycia nieruchomości oraz na refinansowanie nakładów i kosztów poniesionych na zakup tej nieruchomości;

4.bank zaproponował zawarcie ugody, na mocy której umorzy Panu istniejące zadłużenie.

Powziął Pan wątpliwość, czy z tytułu umorzenia tego zadłużenia będzie Pan mógł skorzystać z zaniechania poboru podatku.

Główną przesłaną do skorzystania z zaniechania poboru podatku jest przeznaczenie tego kredytu na wydatki, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Katalog wydatków stanowiących „własne cele mieszkaniowe” podatnika wymieniony w art. 21 ust. 25 ustawy ma charakter zamknięty – jest to wyliczenie enumeratywne.

Wydatkowanie przychodu na własne cele mieszkaniowe oznacza, według stanowiska prezentowanego w orzecznictwie i doktrynie, że celem podatnika jest realizacja potrzeby zapewnienia sobie tzw. „dachu nad głową”.

Wskazał Pan, że zakupił Pan wraz z małżonką nieruchomość rolno-leśną, dla której w dacie zakupu nie obowiązywał plan zagospodarowania przestrzennego.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawiera wyjaśnienia, co stanowi podstawę do określenia przeznaczenia gruntu. Zatem należy odnieść się do przepisów ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (tj. Dz. U. z 2023 r. poz. 977 ze zm.).

W myśl art. 4 ust. 1 tej ustawy:

Stosownie do art. 4 ust. 2 ww. ustawy:

Ponadto zgodnie z art. 6 ust. 2 cytowanej ustawy:

Stosownie do art. 2 pkt 12 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym:

Pana skutki podatkowe z tytułu umorzenia wierzytelności

Z opisu sprawy wynika, że dla zakupionej przez Pana i Pana małżonkę nieruchomości rolno-leśnej została wydana decyzja dotycząca warunków zabudowy, pozwolenie na budowę, a finalnie na tej nieruchomości został zbudowany budynek mieszkalny.

Zatem wymogi, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zostały spełnione, a tym samym została spełniona główna przesłanka do skorzystania z zaniechania poboru podatku – cel mieszkaniowy.

Należy jednakże mieć na uwadze, że zaciągnięty przez Pana i Pana małżonkę kredyt został przeznaczony zarówno na nabycie nieruchomości, jak i refinansowanie nakładów i kosztów poniesionych na jej zakup.

Zauważyć należy, że pojęcia kredyt refinansowy i kredyt na refinansowanie nie są tożsame.

Zaciągnięcie kredytu na refinansowanie jest to zdarzenie rozumiane jako operacja pieniężna, polegająca na wykorzystaniu zewnętrznych funduszy pieniężnych w celu zastąpienia środków pierwotnie wydatkowanych na jakiś cel.

Pojęcie kredyt refinansowy implikuje konieczność wcześniejszego zaciągnięcia kredytu, aby później możliwym było zaciągnięcie kredytu refinansowego na jego spłatę. Zatem czynność refinansowania zakupu kredytem hipotecznym należy odróżnić od zaciągnięcia kredytu refinansowego. Kredyt refinansowy przeznaczony jest na spłatę wcześniej zaciągniętego kredytu hipotecznego i jest on zabezpieczony na podstawie wartości aktualnie posiadanej nieruchomości. Natomiast zwrot „refinansowanie” oznacza operację pieniężną polegającą na uzyskaniu zewnętrznych źródeł finansowania w celu zastąpienia środków własnych, które zostały wydatkowane na jakiś cel. W rezultacie, pierwotnie wydatkowane środki pieniężne mogą być niejako „ponownie” wykorzystane na dowolny cel. Środki z kredytu na refinansowanie niejako zastępują środki uprzednio wydatkowane z własnych zasobów.

Z powołanych przepisów jednoznacznie wynika, że analizowane zaniechanie może mieć zastosowanie w przypadku umorzenia kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na wydatki, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych lub w przypadku umorzenia kredytu refinansowego w sytuacji, gdy został on zaciągnięty na refinansowanie (zastąpienie) kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na te wydatki.

Przepis ten nie odnosi się natomiast do kredytów hipotecznych zaciągniętych na refinansowanie środków własnych poniesionych na zakup nieruchomości. Tego rodzaju wydatek nie został wymieniony w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zatem w przypadku uzyskania przez Pana przychodu wynikającego z umorzenia zadłużenia w części, w jakiej kwota z kredytu została zaciągnięta na refinansowanie nakładów i kosztów poniesionych na zakup nieruchomości - nie dojdzie do zaniechania poboru podatku dochodowego.

Będzie Pan zobowiązany do opodatkowania tego przychodu i wykazania go w zeznaniu podatkowym, składanym za rok podatkowy, w którym osiągnięty zostanie przychód, tj. za rok w którym dojdzie do umorzenia zobowiązania dotyczącego wydatku poniesionego na refinansowanie nakładów i kosztów poniesionych na zakup nieruchomości.

Zatem Pana stanowisko należało uznać w tej kwestii za nieprawidłowe.

Natomiast w odniesieniu do przychodu wynikającego z umorzenia zadłużenia z tytułu kapitału i odsetek umownych w części, w jakiej kwota z kredytu została zaciągnięta na nabycie nieruchomości – może Pan skorzystać z zaniechania poboru podatku dochodowego.

Nie będzie Pan zatem zobowiązany do opodatkowania tego przychodu i wykazania go w zeznaniu podatkowym, składanym za rok podatkowy, w którym osiągnięty zostanie przychód, tj. za rok w którym dojdzie do umorzenia zobowiązania dotyczącego wydatku poniesionego na zakup nieruchomości.

Wobec powyższego, w tej kwestii Pana stanowisko należało uznać za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Skoro stroną wniosku o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych jest Pan, to ta interpretacja nie wywołuje skutków podatkowych dla Pana żony.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Pana w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona interpretacja traci swoją aktualność.

Odnosząc się do powołanej przez Pana interpretacji indywidualnej stwierdzam, że rozstrzygnięcie to dotyczy tylko sprawy konkretnego podatnika i nie jest wiążące dla organu wydającego niniejszą interpretację.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy  z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634; dalej jako „PPSA”).  

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383).