W zakresie skutków podatkowych umorzenia kredytu (zakup garażu). - Interpretacja - 0114-KDIP3-2.4011.816.2023.2.MN

ShutterStock

Interpretacja indywidualna z dnia 1 grudnia 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP3-2.4011.816.2023.2.MN

Temat interpretacji

W zakresie skutków podatkowych umorzenia kredytu (zakup garażu).

Interpretacja indywidualna - stanowisko nieprawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

15 września 2023 r. wpłynął Pani wniosek z 10 września 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy skutków podatkowych umorzenia kredytu. Uzupełniła go Pani - w odpowiedzi na wezwanie - pismem z 23 października 2023 r. (wpływ 23 października 2023 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

W dniu (…) 2023 r. wraz z byłym mężem M.R. podpisała Pani z (…) Bank ugodę Nr (…) do Umowy Nr (…) o kredyt hipoteczny dla osób fizycznych "(…)" waloryzowany kursem CHF.

Zapoznawszy się wcześniej z Rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe oraz z Rozporządzeniem z dnia 20 grudnia 2022 r. zmieniającym Rozporządzenie z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym na cele mieszkaniowe, a także po zaciągnięciu opinii doradców podatkowych na Ogólnopolskiej Infolinii Podatkowej podpisała Pani Oświadczenie podatkowe będące załącznikiem Nr 3 do ww. Ugody, które po wypełnieniu i podpisaniu zwalnia mBank z wystawienia PIT-11 i jednocześnie kredytobiorców z odprowadzenia podatku od kwoty umorzonej, cyt. „Bank zwalnia Kredytobiorców z długu (umarza zadłużenie Kredytobiorców z tytułu kapitału kredytu):

  • w kwocie (…) PLN stanowiącej różnicę między kwotą zadłużenia z tytułu kapitału Kredytu wskazaną par. 1 ust. 3 (… PLN), a kwotą zadłużenia wskazaną w par. 1 ust. 4 (… PLN),
  • a dodatkowo w kwocie (…) PLN, która to kwota odpowiada kwocie zapłaconej przez Kredytobiorcę/ów Bankowi tytułem kosztów ubezpieczenia niskiego wkładu własnego oraz z tytułu podwyżki w marży wynikającej z brakującego wkładu własnego".

Zgodnie z Umową Nr (…) o kredyt hipoteczny dla osób fizycznych „(…)” waloryzowany kursem CHF zaciągnięty został na:

1.Cel kredytu: budownictwo mieszkaniowe.

Przeznaczenie środków z Kredytu: finansowanie przedpłat na poczet budowy i nabycia od developera lokalu mieszkalnego oznaczonego numerem (…), usytuowanego na parterze wielorodzinnego budynku mieszkalnego oraz udziału w lokalu użytkowym - podziemnej hali garażowej, związanego z prawem do wyłącznego korzystania z miejsca postojowego oznaczonego numerem (…), realizowanych przy ulicy (…) w (…) (kwota: … zł) oraz finansowanie prac wykończeniowych przedmiotowego lokalu mieszkalnego (kwota: … zł);

2.Kwota Kredytu: (…) zł;

3.Waluta waloryzacji Kredytu: CHF”.

Zakup potwierdzony jest dwoma aktami notarialnymi, na mieszkanie jeden akt notarialny, na garaż drugi akt notarialny.

W oświadczeniu podatkowym będącym załącznikiem nr 3 do Ugody nr (…) do Umowy nr (…) oświadczyła Pani:

„Składam oświadczenie podatkowe, aby skorzystać z ulgi podatkowej zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe (Dziennik Ustaw z 2022 r. poz. 592 ze zm.; dalej: Rozporządzenie). W odniesieniu do Umowy o kredyt dla osób fizycznych waloryzowany kursem CHF (dalej: Umowa Kredytu), zgodnie z którą zaciągnięto:

  • kredyt mieszkaniowy na kwotę (…) PLN (dalej: kredyt hipoteczny);
  • składam oświadczenie podatkowe do Umowy Kredytu (część ogólna);
  • składam oświadczenie podatkowe do kredytu hipotecznego (część szczególna)”.

Oświadczenie do Umowy Kredytu (część ogólna)

1.„Oświadczam, że kredyt, którego dotyczy umowa Kredytu, został zaciągnięty na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej, a w przypadku więcej niż jednego kredytu mieszkaniowego - wszystkie kredyty mieszkaniowe (w tym kredyt hipoteczny i/lub kredyty pierwotne) zostały zaciągnięte na realizację wyłącznie jednej inwestycji mieszkaniowej, której celem jest zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych jednego gospodarstwa domowego lub więcej niż jednego gospodarstwa domowego (zgodnie z par. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) i/lub par. 1 ust. 4 Rozporządzenia)” - kredytobiorca 1: tak, kredytobiorca 2: tak.

2.„Przed podpisaniem tego oświadczenia kiedykolwiek skorzystałam z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego zabezpieczonego hipotecznie, zaciągniętego na inną inwestycję mieszkaniową niż określona w pkt 1 tego oświadczenia (zgodnie z par. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) i/lub par. 1 ust. 4 Rozporządzenia)” - kredytobiorca 1: nie, kredytobiorca 2: nie.

Oświadczenie do kredytu hipotecznego (część szczególna)

„Oświadczam, że:

1.Kredyt hipoteczny został zaciągnięty na wydatki, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (zgodnie z par. 3 pkt 3 Rozporządzenia), w części, która odpowiada - % całkowitej kwoty kredytu hipotecznego, albo w całości” - kredytobiorca 1: tak, kredytobiorca 2: tak

2.„Aby zabezpieczyć prawidłowe wykonanie przez kredytobiorcę/kredytobiorców obowiązków dotyczących kredytu hipotecznego ustanowiona została hipoteka (zgodnie z par. 3 pkt 2 Rozporządzenia)” - kredytobiorca 1: tak, kredytobiorca 2: tak

Oświadczenie złożyła Pani zgodnie z prawdą i według swojej najlepszej wiedzy.

Uzupełnienie opisu stanu faktycznego

Kredytobiorcy odpowiadają za spłatę kredytu solidarnie, a więc do pełnej wysokości.

Kredyt został zabezpieczony w postaci hipoteki łącznej kaucyjnej do kwoty (…) PLN ustanowionej na nieruchomościach określonych w paragrafie 2 umowy kredytowej i wpisany do nowo założonych KW.

Paragraf 2 umowy brzmi:

Dane o nieruchomości stanowiącej przedmiot hipoteki

1.Tytuł prawny nieruchomości: 1) własność, 2) udział w lokalu użytkowym - podziemnej hali garażowej;

2.Właściciel nieruchomości (w przypadku nabywanej nieruchomości - przyszły właściciel): 1)-2) - Kredytobiorca

3.Adres nieruchomości: 1) (…), ul. (…), lokal mieszkalny oznaczony nr (…), 2) (…), ul. (…) - udział w lokalu użytkowym - podziemnej hali garażowej, związany z prawem do wyłącznego korzystania z miejsca postojowego oznaczonego numerem (…).

4.Oznaczenie ewidencyjne działki gruntu: -

5.Łączna wartość nieruchomości (…) PLN

Garaż jest przynależny do lokalu mieszkalnego. Zgodnie z podpisanym Aktem Notarialnym nr (…) z dnia (…) 2006 r. będącym Umową ustanowienia odrębnej własności lokalu i sprzedaży w par. 4 jest następujący zapis: „Strony oświadczają, że lokal nr (…) jest już w posiadaniu M. i J. małżonków R. we współwładanie i korzystanie z garażu oraz w ramach posiadanego działu prawo do wyłącznego korzystania z miejsca postojowego nr (…) nastąpiło przed zawarciem niniejszej umowy”.

Garaż ma oddzielną księgę wieczystą.

W akcie notarialnym potwierdzającym nabycie garażu jest wyodrębniona kwota zapłaty za ten garaż. Cena za udział wynoszący 1/28 części w podziemnym garażu wynosi (…) zł.

Wskazana przez Panią kwota kredytu (…) zł przeznaczona na „sfinansowanie przedpłat na poczet budowy i nabycia od developera lokalu mieszkalnego (…) oraz udziały w lokalu użytkowym - podziemnej hali garażowej (…) nie zawiera rozgraniczenia, jaka kwota kredytu była przeznaczona na zakup lokalu mieszkalnego, a jaka na zakup miejsca postojowego.

Zgodnie z umową kredytową przeznaczenie środków jest następujące:

1.Cel kredytu: budownictwo mieszkaniowe.

Przeznaczenie środków z kredytu: finansowanie przedpłat na poczet budowy i nabycia od developera lokalu mieszkalnego oznaczonego numerem (…), usytuowanego na parterze wielorodzinnego budynku mieszkalnego oraz udziału w lokalu użytkowym - podziemnej hali garażowej, związanego z prawem do wyłącznego korzystania z miejsca postojowego oznaczonego numerem (…), realizowanych przy ulicy (…) w (…) (kwota: … zł), finansowanie prac wykończeniowych przedmiotowego lokalu mieszkalnego (kwota … zł).

2.Kwota kredytu: (…) zł.

Pytania

1.Czy zapis w umowie kredytowej (cel i przeznaczenie środków - chodzi o zapis „oraz udziału w lokalu użytkowym - podziemnej hali garażowej, związanego z prawem do wyłącznego korzystania z miejsca postojowego oznaczonego numerem (…), realizowanych przy ulicy (…) w (…) (kwota: … zł) oraz finansowanie prac wykończeniowych przedmiotowego lokalu mieszkalnego (kwota: … zł)” można zaliczyć do wydatków, które kwalifikują się do skorzystania z ulgi podatkowej zgodnie z Rozporządzeniem z dnia 11 marca 2022r.?

2.Czy przeznaczenie części środków z kredytu na nabycie hali garażowej powoduje, iż od umorzonej całkowitej kwoty kredytu powinien być wskazany udział procentowy części z tytułu nabycia hali garażowej, od której powinien być odprowadzony podatek?

3.Jeśli tak, to czy Bank ma obowiązek wystawić PIT-11 od umorzonej części kredytu z tytułu nabycia podziemnej hali garażowej, mimo iż oświadczenie zostało już podpisane?

4.Czy rozliczenia powinna Pani dokonać na PIT-37 w pozycji Inne źródła w Urzędzie Skarbowym zgodnym z miejscem zamieszkania?

Pani stanowisko w sprawie

Ad. 1.

Zapis w umowie kredytowej (cel i przeznaczenie środków - chodzi o zapis oraz udziału w lokalu użytkowym - podziemnej hali garażowej, związanego z prawem do wyłącznego korzystania z miejsca postojowego oznaczonego numerem (…), realizowanych przy ulicy (…) w (…) (kwota: … zł) oraz finansowanie prac wykończeniowych przedmiotowego lokalu mieszkalnego (kwota: … zł) można zaliczyć do wydatków, które kwalifikują się do skorzystania z ulgi podatkowej zgodnie z Rozporządzeniem z dnia 11 marca 2022 r.

W ustawie z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych art. 21 ust. 25 pkt 1 lit. a) ma brzmienie: „nabycie budynku mieszkalnego, jego części lub udziału w takim budynku, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub udziału w takim lokalu, a także na nabycie gruntu lub udziału w gruncie albo prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, związanych z tym budynkiem lub lokalem”.

Ad. 2.

Analizując zapis w umowie kredytowej oraz Rozporządzenie z dnia 11 marca 2022 r. stwierdza Pani, że prawidłowe jest stanowisko, iż od nabycia hali garażowej (mimo iż przeznaczenie środków kredytu wpisane jest jedną kwotą … PLN) nie powinien być odprowadzony podatek dochodowy od umorzonej części kredytu z tego tytułu.

Zgodnie z Rozporządzeniem z 11 marca 2022 r. uważam Pani, iż spełnia warunki by skorzystać z ulgi podatkowej. Zastanawia Panią jednak zapis o nabyciu hali garażowej, czy od tej części umorzonej kwoty nie powinien być odprowadzony podatek. Oświadczenie złożyła Pani zgodnie z prawdą i według swojej najlepszej wiedzy. Mając na uwadze obowiązki podatkowe podatników chce mieć Pani pewność co do prawidłowości rozliczenia się wobec organów podatkowych z umorzonej kwoty kredytu.

Ad. 3.

Zgodnie z załącznikiem nr 3 do podpisanej ugody nr (…) zawierającym oświadczenie podatkowej następującej treści:

„Kredyt, którego dotyczy Umowa Kredytu został zaciągnięty na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej, której celem jest zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych jednego gospodarstwa domowego (zgodnie z par. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) i/lub par. 1 ust. 4 Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r.)” - tak oraz oświadczenie: „przed podpisaniem tego oświadczenia kiedykolwiek skorzystałam z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego zabezpieczonego hipotecznie, zaciągniętego na inną inwestycję mieszkaniową (zgodnie z par. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) i/lub par. 1 ust. 4 Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r.” - nie - jako kredytobiorca spełnia Pani warunki powyższego Rozporządzenia. Kredyt hipoteczny został zaciągnięty w całości na wydatki kwalifikowane.

Dlatego bank nie ma obowiązku wystawienia druku PIT-11.

Ad. 4.

Kredyt hipoteczny został zaciągnięty w całości na wydatki kwalifikowane. Dlatego nie ma konieczności dokonywania rozliczenia na PIT-37.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z treścią art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.):

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Źródła przychodów

Stosownie do art. 9 ust. 2 ww. ustawy:

Dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy art. 23o, art. 23u, art. 24-24b, art. 24c, art. 24e, art. 30ca, art. 30da oraz art. 30f nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów.

Jak stanowi art. 11 ust. 1 cytowanej ustawy:

Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Za przychody należy zatem uznać każdą formę przysporzenia majątkowego, zarówno formę pieniężną jak i niepieniężną, w tym nieodpłatne świadczenia otrzymane przez podatnika.

Dla celów podatkowych przyjmuje się, że nieodpłatne świadczenie obejmuje każde działanie lub zaniechanie na rzecz innej osoby oraz wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności podmiotów, których skutkiem jest przysporzenie majątku innej osoby, mające konkretny wymiar finansowy.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Źródłami przychodów są inne źródła.

Stosownie do art. 20 ust. 1 ww. ustawy:

Za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.

Użycie w powyższym przepisie sformułowania „w szczególności”, wskazuje, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy. O przychodzie podatkowym z innych źródeł będziemy mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe.

Umorzenie wierzytelności

Instytucja kredytu uregulowana została przepisami ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2488).

Zgodnie z treścią art. 69 ust. 1 ww. ustawy,

Przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu.

Podkreślić należy, że otrzymanie kredytu i jego spłata na warunkach przewidzianych w umowie kredytowej są obojętne podatkowo. Przychód po stronie kredytobiorcy pojawia się w przypadku, kiedy dochodzi do umorzenia kredytu, jego części lub odsetek. Wtedy bowiem kredytobiorca osiąga konkretne przysporzenie majątkowe (przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Tym samym, umorzoną Pani kwotę wierzytelności z tytułu zaciągniętego kredytu należy zakwalifikować do przychodu z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zaniechanie poboru podatku

Jednakże zgodnie z § 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe (Dz. U. z 2022 r. poz. 592) zmienionym Rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 20 grudnia 2022 r. (Dz. U. 2022 poz. 2743):

1.Zarządza się zaniechanie poboru podatku dochodowego od osób fizycznych od kwot:

1)umorzonych osobie fizycznej wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego, w przypadku gdy:

a)kredyt mieszkaniowy został zaciągnięty na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej, a w przypadku więcej niż jednego kredytu mieszkaniowego - gdy kredyty mieszkaniowe zostały zaciągnięte na realizację wyłącznie jednej inwestycji mieszkaniowej, oraz

b)osoba fizyczna będąca stroną umowy kredytu mieszkaniowego nie korzystała z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na realizację innej niż określona w lit. a inwestycji mieszkaniowej;

4.W przypadku gdy kredyt mieszkaniowy został zastąpiony kredytem refinansowym lub gdy na jego spłatę został zaciągnięty kredyt konsolidacyjny, zaniechanie, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, obejmuje odpowiednio kwotę wierzytelności z tytułu kredytu refinansowego lub konsolidacyjnego w części odpowiadającej kwocie wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego

Z kolei § 4 cytowanego rozporządzenia stanowi, że:

Zaniechanie, o którym mowa w § 1 i § 2, ma zastosowanie do dochodów (przychodów) uzyskanych od dnia 1 stycznia 2022 r. do dnia 31 grudnia 2024 r.

Natomiast w myśl § 3 komentowanego rozporządzenia:

Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o kredycie mieszkaniowym, należy przez to rozumieć kredyt, który został:

1)udzielony przed dniem 15 stycznia 2015 r. przez podmiot, którego działalność podlega nadzorowi państwowego organu nadzoru nad rynkiem finansowym, uprawniony do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw regulujących zasady funkcjonowania takich podmiotów, oraz

2)zabezpieczony w postaci hipoteki ustanowionej na nieruchomości lub udziale w nieruchomości lub prawie wieczystego użytkowania gruntu lub udziale w takim prawie, lub spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego lub udziale w takim prawie, lub prawie do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziale w takim prawie, oraz

3)zaciągnięty na wydatki, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z treścią ww. art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Za wydatki poniesione na cele, o których mowa w ust. 1 pkt 131, uważa się wydatki poniesione na:

a)nabycie budynku mieszkalnego, jego części lub udziału w takim budynku, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub udziału w takim lokalu, a także na nabycie gruntu lub udziału w gruncie albo prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, związanych z tym budynkiem lub lokalem,

b)nabycie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w takim prawie, prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziału w takim prawie,

c)nabycie gruntu pod budowę budynku mieszkalnego lub udziału w takim gruncie, prawa użytkowania wieczystego takiego gruntu lub udziału w takim prawie, w tym również z rozpoczętą budową budynku mieszkalnego, oraz nabycie innego gruntu lub udziału w gruncie, prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, jeżeli w okresie, o którym mowa w ust. 1 pkt 131, grunt ten zmieni przeznaczenie na grunt pod budowę budynku mieszkalnego,

d)budowę, rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub remont własnego budynku mieszkalnego, jego części lub własnego lokalu mieszkalnego,

e)rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub adaptację na cele mieszkalne własnego budynku niemieszkalnego, jego części, własnego lokalu niemieszkalnego lub własnego pomieszczenianiemieszkalnego

- położonych w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej.

Zatem zaniechanie poboru podatku do umorzonych osobom fizycznym kwot wierzytelności z tytułu kredytów znajdzie zastosowanie, jeżeli zostaną spełnione łącznie następujące przesłanki:

1.kredyt był zaciągnięty na realizację inwestycji mieszkaniowej;

2.kredyt był udzielony przed dniem 15 stycznia 2015 r. przez podmioty uprawnione do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw;

3.kredyt był zabezpieczony hipotecznie;

4.kredytobiorca nie korzystał wcześniej z umorzenia zobowiązania z tytułu innego kredytu na własne cele mieszkaniowe zabezpieczonego hipotecznie.

Przedstawiła Pani informacje, z których wynika, że:

1.zaciągnęła Pani wraz z byłym mężem kredyt hipoteczny waloryzowany kursem CHF przeznaczony na nabycie lokalu mieszkalnego i udziału w podziemnej hali garażowej;

2.kredyt był zabezpieczony hipotecznie;

3.nie korzystała Pani wcześniej z zaniechania poboru podatku z tytułu jakiegokolwiek kredytu;

4.ugoda z bankiem została podpisana (…) 2023 r.

Powzięła Pani wątpliwość, czy może skorzystać z zaniechania poboru podatku w stosunku do kwoty przeznaczonej na nabycie udziału w podziemnej hali garażowej.

Pani skutki podatkowe z tytułu umorzenia przez bank wierzytelności

Jedną z przesłanek skorzystania z zaniechania poboru podatku jest przeznaczenie tego kredytu na wydatki, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Katalog wydatków stanowiących „własne cele mieszkaniowe” podatnika wymieniony w art. 21 ust. 25 ustawy ma charakter zamknięty - jest to wyliczenie enumeratywne.

Wydatkowanie przychodu na własne cele mieszkaniowe oznacza, według stanowiska prezentowanego w orzecznictwie i doktrynie, że celem podatnika jest realizacja potrzeby zapewnienia sobie tzw. „dachu nad głową”.

Z opisu sprawy wynika, że kredyt został przeznczony na nabycie lokalu mieszkalnego wraz z prawem do korzystania z miejsca postojowego.

Wskazała Pani, że garaż jest przynależny do lokalu mieszkalnego, jednakże z przedstawionego opisu wynika, że garaż został zakupiony odrębnym aktem notarialnym i wykupienie prawa do korzystania z miejsca postojowego nastąpiło przed zawarciem umowy ustanowienia odrębnej własności lokalu i sprzedaży, a ponadto garaż posiada odrębną księgę wieczystą.

Przepis art. 21 ust. 25 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wymienia wyłącznie lokal mieszkalny oraz grunt lub prawo wieczystego użytkowania gruntu związane z tym lokalem.

Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie definiują pojęcia lokalu mieszkalnego, zatem dla zdefiniowania tego pojęcia należy odwołać się do przepisów ustawy z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali (t. j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1048 ze zm.)

Zgodnie z art. 2 ust. 2 tej ustawy:

Samodzielnym lokalem mieszkalnym, w rozumieniu ustawy, jest wydzielona trwałymi ścianami w obrębie budynku izba lub zespół izb przeznaczonych na stały pobyt ludzi, które wraz z pomieszczeniami pomocniczymi służą zaspokajaniu ich potrzeb mieszkaniowych. Przepis ten stosuje się odpowiednio również do samodzielnych lokali wykorzystywanych zgodnie z przeznaczeniem na cele inne niż mieszkalne.

Natomiast w myśl art. 2 ust. 4 ww. ustawy:

Do lokalu mogą przynależeć, jako jego części składowe, pomieszczenia, choćby nawet do niego bezpośrednio nie przylegały lub były położone w granicach nieruchomości gruntowej poza budynkiem, w którym wyodrębniono dany lokal, a w szczególności: piwnica, strych, komórka, garaż, zwane dalej "pomieszczeniami przynależnymi".

Z powyższego wynika, że do lokalu mieszkalnego mogą przynależeć inne pomieszczenia.

W sytuacji, gdy pomieszczenia typu miejsce postojowe, garaż czy np. komórka lokatorska są ściśle powiązane z lokalem mieszkalnym i nie stanowią odrębnej nieruchomości uregulowanej odrębną księgą wieczystą, wówczas można przyjąć, że jako całość stanowią lokal mieszkalny mieszczący się w katalogu wydatków, o którym mowa w art. 21 ust. 25 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Z przedstawionego przez Panią opisu wynika, że miejsce postojowe - chociaż związane jest z zakupionym lokalem mieszkalnym - to stanowi odrębną nieruchomość posiadającą odrębną księgę wieczystą. Nie można więc uznać, że spełnia definicję „pomieszczenia przynależnego” nierozerwalnie związanego z zakupionym odrębnie lokalem mieszkalnym. Samo miejsce postojowe, mimo że znajduje się w budynku, w którym są lokale mieszkalne, to jednak w żadnym wypadku nie jest lokalem mieszkalnym, a więc nie służy zaspokajaniu własnych potrzeb mieszkaniowych.

Wobec powyższego - wydatkiem na cele mieszkaniowe jest wyłącznie ta część należności, która została przeznaczona na nabycie lokalu mieszkalnego i sfinansowanie prac wykończeniowych i w związku z tym tylko w tej części umorzona wierzytelność może podlegać zaniechaniu.

W konsekwencji, będzie Pani zobowiązana do zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych z tytułu umorzonej kwoty wierzytelności w części odpowiadającej kwocie przypadającej na nabycie udziału w podziemnej hali garażowej.

Z tego tytułu bank ma obowiązek wystawić dla Pani PIT-11.

Przychód ten jest Pani również zobowiązana wykazać w zeznaniu podatkowym składanym za rok podatkowy, w którym zostanie on osiągnięty, tj. za rok, w którym doszło do umorzenia zobowiązania.

Wobec powyższego, Pani stanowisko należało uznać za nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

  • Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.
  • Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

  • Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

  • w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
  • w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383).