Interpretacja indywidualna z dnia 30 listopada 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0112-KDIL2-1.4011.716.2023.2.DJ
Temat interpretacji
Skutki podatkowe otrzymania odszkodowania.
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe
Szanowna Pani,
stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
6 października 2023 r. wpłynął Pani wniosek z 5 października 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych. Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 21 listopada 2023 r. (wpływ 23 listopada 2023 r.). Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego
(…) 2019 roku wytoczyła Pani Spółce X sprawę sądową o ustalenie istnienia stosunku pracy (siedziba firmy: Polska, (…)).
(…) 2023 r. wytoczyła Pani Spółce Y sprawę o zapłatę odszkodowania i zadośćuczynienia z tytułu naruszenia dóbr osobistych (siedziba: (…), Irlandia).
(…) 2023 r. w sądzie w (…) zawarto:
1)ugodę sądową;
2)ugodę (z X);
3)porozumienie (z Y).
W wyniku ugody otrzymała Pani przelewem tzw. „ kwotę pieniężną” na konto w (…) Bank w wysokości: (…) Euro. Kwota ta została Pani przelana na konto osobiste (EUR) w dniu (…) 2023 r. przez X (siedziba w (…)).
W piśmie, stanowiącym uzupełnienie podania udzieliła Pani w następujący sposób odpowiedzi na zadane w wezwaniu pytania:
czy na dzień wypłaty „kwoty pieniężnej”, o której mowa we wniosku posiadała Pani nieograniczony obowiązek podatkowy w rozumieniu art. 3 ust. 1a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, czy na ww. dzień była Pani polskim rezydentem podatkowym;
Na dzień wypłaty „kwoty pieniężnej” posiadała Pani nieograniczony obowiązek podatkowy, była Pani polskim rezydentem podatkowym.
w związku z Pani informacjami zawartymi we wniosku m.in., że: „(…) 2019 r. wytoczyłam spółce X sprawę sądową o ustalenie istnienia stosunku pracy (…) 2023 r. wytoczyłam spółce Y sprawę o zapłatę odszkodowania i zadośćuczynienia z tytułu naruszenia dóbr osobistych (…) 2023 r. w sądzie w (…) zawarto: 1) ugodę sądową, 2) ugodę (z X), 3) porozumienie (z Y)”, a w dalszej części pisze Pani, że w wyniku ugody otrzymała Pani tzw. „kwotę pieniężną” – prosimy o doprecyzowanie, które z ww. świadczeń jest przedmiotem niniejszego wniosku, a zatem, czy oczekuje Pani rozstrzygnięcia w sprawie w odniesieniu do kwoty świadczenia uzyskanego w wyniku ugody sądowej (pkt 1), ugody z X (pkt 2), czy porozumienia z Y (pkt 3);
"Kwota pieniężna" wypłacona w ramach ugody sądowej z X .
z jakim konkretnie podmiotem/firmą (prosimy wskazać jej nazwę) zawarła Pani ugodę, będącą przedmiotem Pani wniosku i czy podmiot (firma), z którym zawarła Pani „ugodę”, na podstawie której otrzymała Pani „kwotę pieniężną” jest podmiotem polskim, posiada siedzibę w Polsce (czy w innym kraju, jakim?), a więc z którym podmiotem (polskim czy z innego kraju - jakiego) zawarła Pani ugodę i który podmiot (polski czy z innego kraju - jakiego) wypłacał Pani „kwotę pieniężną”, gdzie (w którym kraju) znajdowała siedziba firmy wypłacającej Pani tzw. „kwotę pieniężną”, w którym kraju wykonywane były usługi, czy były wykonywane za pośrednictwem zakładu, znajdującego się w innym kraju (jakim?) - prosimy szczegółowo wyjaśnić ww. kwestie;
X - podmiot Polski z siedzibą w (…). Firma to (…). Firma wykonuje również (…) (siedziba w (…) w Irlandii).
jakie powiązania, jaki stosunek prawny łączyły i łączą Panią (od kiedy do kiedy – prosimy ująć informację o zakresie dat) z podmiotem, z którym zawarła Pani ugodę i który wypłacił Pani ww. świadczenie związane z ugodą [np. czy był to stosunek pracy, jakiego okresu dotyczył, czy dotyczył polskiego pracodawcy czy z innego kraju, czy uległa zmianie umowa o pracę łącząca Panią z polskim lub innego kraju pracodawcą, a jeżeli tak to w jakim zakresie i jakiego okresu dotyczyła ta zmiana (prosimy podać daty), czy doszło do nawiązania/rozwiązania stosunku prawnego pomiędzy Panią a firmą, z którą zawarła Pani ugodę i wypłacającą świadczenie, jeżeli tak jaki był to rodzaj umowy, jakiego okresu dotyczyła (prosimy podać daty)];
Zatrudniona Pani była przez firmę Y (siedziba w Irlandii – (…)), w okresie od (…) 2013 r. do (…) 2019 r. zatrudniona była Pani w Polsce (…) na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony na stanowisku (...). Wykonywała Pani (…). Y zakończył (…) w Polsce z (…) 2018 r. a od (…) 2019 r. (…) zostały przejęte przez Spółkę X (siedziba w (…)). (...) wykonujące (…) zostały zmuszone do rezygnacji z umowy o pracę z Y (siedziba (…)) a w zamian do podpisania „porozumienia” i założenia własnej działalności gospodarczej na co Pani oraz kilka innych osób nie zgodzili się.
Ustalenie stosunku pracy z X było przedmiotem sprawy sądowej w sądzie pracy w (…). Sprawy sądowe toczyły się indywidulanie (brak pozwu zbiorowego) w różnych miastach w Polsce (…). Niektóre trwają do dzisiaj. Pani zawarła właśnie ugodę sądową z X w oparciu o którą wypłacono Pani „kwotę pieniężną".
precyzyjne (jednoznaczne) wskazanie jakiego rodzaju świadczenie Pani otrzymała oraz z jakiego tytułu, z jakiego powodu Pani je wypłacono i na jakiej podstawie prawnej (prosimy wskazać tę postawę prawną/tytuł prawny jego wypłaty);
Świadczenie zostało otrzymane celem zakończenia wszelkich sporów sądowych (sprawa w sądzie pracy oraz sprawa cywilna). Była to kwota ustalona słownie przed sądem pracy w (…) pomiędzy Panią a stroną pozwaną (X). Kwota ta miała zaspokoić wszelkie roszczenia wskazane w pozwach sądowych i nie została wyliczona w oparciu o konkretne straty lub wskazana na podstawie konkretnych przepisów prawa.
czy „ugoda” w wyniku której otrzymała Pani tzw. „kwotę pieniężną” jest ugodą sądową, jak zostało nazwane świadczenie w zawartej „ugodzie”, które Pani otrzymała, na podstawie jakich przepisów prawa zostało przyznane (prosimy wskazać jednoznacznie te przepisy) oraz jakie konkretnie ustalenia zostały zawarte w tejże ugodzie;
Tak, zawarta z X ugoda jest ugodą sądową, która zawiera następujące ustalenia:
-"kwota pieniężna" zostanie Pani wypłacona w konkretnym terminie - została wypłacona w (…) 2023 r.;
-świadectwo pracy zostanie Pani wystawione przez Y za okres pracy w Polsce, tj. od (…) 2013 r. do (…) 2019 r.,
-korekta deklaracji ZUS zostanie złożona w ZUS - zostało zrobione.
na jakiej podstawie została ustalona kwota przedmiotowego świadczenia, tj.:
-czy było to odszkodowanie lub zadośćuczynienie, którego wysokość lub zasady ustalania wynikały wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw lub aktów administracyjnych wydanych na podstawie tych przepisów, oraz wysokość lub zasady ustalania otrzymanego odszkodowania lub zadośćuczynienia wynikały wprost z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy – jeśli tak to jaki akt prawny i jakie przepisy miały zastosowanie,
-czy też wynikały tylko z zawartej ugody;
„Kwota pieniężna” nie została ustalona w oparciu o konkretny przepis prawny, układ zbiorowy czy Kodeks pracy. Było to słowne ustalenie podczas jednej z rozpraw sądowych w sądzie pracy przed sędziną Sądu Rejonowego w (…) pomiędzy Panią oraz Pani przedstawicielem prawnym (prawnikiem), a przedstawicielem strony przeciwnej (prawnikiem X). „Kwota pieniężna” została ustalona celem zakończenia sporów sądowych oraz zaspokojenia roszczeń wskazanych przez Panią w pozwach sądowych, np. niewypłacony urlop oraz straty moralne, natomiast nie jest to konkretnie wskazane, że kwota ta jest konkretnie za to, czy za tamto.
czy świadczenie wskazane we wniosku dotyczyło szkody rzeczywistej? Jeśli ww. świadczenie dotyczyło szkody rzeczywistej, prosimy również wyjaśnić na czym polegała ta szkoda, co było przyczyną jej powstania oraz wskazać związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy szkodą a wypłaconym świadczeniem;
Szkoda rzeczywista - po odmowie rezygnacji z umowy o pracę na czas nieokreślony z Y oraz po odmowie podpisania tzw. „porozumienia-samozatrudnienia” została Pani odsunięta od pracy, (…) tzn. nie została Pani dopuszczona do wykonywania swojej pracy.
czy wypłacone świadczenie dotyczyło korzyści, które mogłaby Pani osiągnąć, gdyby Pani nie wyrządzono szkody (np. świadczenie to miało rekompensować wynagrodzenia, lub inne świadczenia, które mogłaby Pani uzyskać od firmy wypłacającej, np. pracodawcy czy byłego pracodawcy);
Tak.
na jakiej podstawie ustalono kwotę przedmiotowego świadczenia, będącego przedmiotem Pani wniosku? Czy jego wysokość wynikała wyłącznie z zawartej ugody (została ustalona w sposób dowolny w drodze porozumienia zawartego pomiędzy Panią a firmą) a jego wysokość uwzględnia interesy obu stron ugody;
Ugoda sądowa zawarta została w ramach porozumienia pomiędzy Panią a X na kwotę dowolną a jego wysokość uwzględnia interesy obu stron.
jakie są ustalenia zawarte w ugodzie, w szczególności czy w efekcie zawartej ugody ustalenia nastąpiły za porozumieniem stron? Czy w ugodzie sądowej zawartej między Panią a drugą stroną ugody (podmiotem, z którym zawarła Pani ugodę, podmiotem dokonującym wypłaty przedmiotowego świadczenia) istnieje zapis, że przedmiotowe świadczenie zaspokaja i wyczerpuje wszelkie roszczenia powstałe między Stronami;
Tak - ustalenia są opisane powyżej, ugoda sądowa zawarta za porozumieniem stron, jest zapis że „kwota pieniężna” oraz ugoda sądowa zaspokaja interesy obu stron.
Pytanie (ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu podania)
Czy powinna Pani opłacić podatek dochodowy od osób fizycznych w wysokości 12%?
Pani stanowisko w sprawie (wynikające z uzupełnienia wniosku)
W Pani ocenie, powinna Pani opłacić podatek dochodowy od osób fizycznych w wysokości 12%.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Podstawową zasadą obowiązującą w przepisach ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.) jest zasada powszechności opodatkowania, która wyrażona została w art. 9 ust. 1 tej ustawy. Zgodnie z tym przepisem:
Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
Stosownie do treści art. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.
Wyszczególnienia źródeł przychodów osiągniętych przez osoby fizyczne ustawodawca dokonał w art. 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
W myśl art. 10 ust. 1 pkt 1 i 9 ww. ustawy:
Źródłami przychodów są:
1)stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta.
9)inne źródła.
Natomiast w świetle art. 12 ust. 1 omawianej ustawy:
Za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.
Należy zauważyć, że użyty w art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zwrot „w szczególności” oznacza, że wymieniane kategorie przychodów stanowią katalog otwarty. Przychodem ze stosunku pracy i stosunków pokrewnych są więc wszelkiego rodzaju wypłaty i świadczenia skutkujące u podatnika powstaniem przysporzenia majątkowego, mające swoje źródło w łączącym pracownika z pracodawcą stosunku pracy lub stosunku pokrewnym. Ponadto treść tego przepisu wskazuje, że do przychodów pracownika zaliczyć należy praktycznie wszystkie otrzymane przez niego świadczenia, które mógł on otrzymać od pracodawcy. Są nimi bowiem nie tylko wynagrodzenia, czyli świadczenia wprost wynikające z zawartej umowy o pracę, ale również wszystkie inne przychody (świadczenia), niezależnie od podstawy ich wypłaty, jeżeli w jakikolwiek sposób wiążą się z faktem wykonywania pracy.
Zgodnie natomiast z art. 20 ust. 1 ww. ustawy:
Za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.
Należy podkreślić, że użyte w konstrukcji art. 20 ust. 1 ww. ustawy sformułowanie „w szczególności”, świadczy o przykładowym katalogu przychodów z innych źródeł. Oznacza to, że przychodami z innych źródeł są także inne przychody, które nie zostały wymienione wprost w tym przepisie. Tym samym uznaje się, że katalog ten nie jest katalogiem zamkniętym. W katalogu tym znajdują się zatem przychody niemieszczące się w źródłach przychodów wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1-8b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i jednocześnie niewymienione w katalogu zwolnień przedmiotowych przewidzianych w tej ustawie.
W myśl natomiast art. 45 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Podatnicy są obowiązani składać urzędom skarbowym zeznanie, według ustalonego wzoru, o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w roku podatkowym, w terminie od dnia 15 lutego do dnia 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym. Zeznania złożone przed początkiem terminu uznaje się za złożone w dniu 15 lutego roku następującego po roku podatkowym.
Zatem, z treści zacytowanych wyżej przepisów – a w szczególności mając na uwadze art. 9 ust. 1 ustawy – wynika, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają wszelkiego rodzaju dochody uzyskane przez podatnika z wyjątkiem tych, które zostały enumeratywnie wymienione w katalogu zwolnień przedmiotowych, zawartym w ww. ustawie, bądź od których zaniechano poboru podatku.
W konsekwencji, można wywieść, że otrzymana przez Panią „kwota pieniężna” z tytułu zawartej ugody sądowej z X stanowi przychód w rozumieniu przytoczonego wyżej art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Jednocześnie w celu ustalenia, czy ww. świadczenie może podlegać zwolnieniu przedmiotowemu należy rozpoznać, czy kwotę tę można uznać za odszkodowanie, do którego zastosowanie znajdzie zwolnienie z opodatkowania, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3 lub w art. 21 ust. 1 pkt 3b ww. ustawy. Jednakże należy podkreślić, że korzystanie z każdej preferencji podatkowej, w tym zwolnienia od podatku, jest możliwe wyłącznie w sytuacji, gdy spełnione są wszelkie przesłanki określone w przepisie stanowiącym podstawę prawną danej preferencji.
W związku z tym wskazać należy, że na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw lub aktów administracyjnych wydanych na podstawie tych przepisów, oraz otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 2022 r. poz. 1510, 1700 i 2140), z wyjątkiem:
a)określonych w prawie pracy odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,
b)odpraw pieniężnych wypłacanych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,
c)odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym,
d)odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,
e)odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą,
f)odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, lub na zasadach, o których mowa w art. 30c,
g)odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód innych niż ugody sądowe.
Natomiast w świetle art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Wolne od podatku dochodowego są inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień:
a)otrzymanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą,
b)dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono;
W kontekście powyższego wyjaśnić należy, że zwolnieniem określonym w art. 21 ust. 1 pkt 3 cyt. ustawy objęte są odszkodowania lub zadośćuczynienia, w sytuacji gdy ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw lub aktów administracyjnych wydanych na podstawie tych przepisów; lub też jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy, z wyjątkiem wymienionych w lit. a-g tego przepisu.
Natomiast zwolnienie przedmiotowe, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy, obejmuje swym zakresem odszkodowania lub zadośćuczynienia przyznane na podstawie wyroku lub ugody sądowej, których wysokość lub zasady ustalania nie wynikają wprost z regulacji wskazanych w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy. Przy czym ze zwolnienia, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy wyłączone są świadczenia otrzymane w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą oraz świadczenia dotyczące korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono. Zakres tego zwolnienia obejmuje tylko odszkodowania za tzw. szkodę rzeczywistą, czyli poniesione straty, a nie dotyczy utraconych korzyści. Specyfika prawa podatkowego nakazuje inaczej traktować odszkodowanie z tytułu poniesionych przez poszkodowanego strat i odszkodowanie z tytułu utraconych korzyści. Odszkodowanie z tytułu utraconych korzyści, jakich poszkodowany mógł się spodziewać, gdyby mu szkody nie wyrządzono podlega bowiem opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.
Wyjaśnić zatem należy, że przepisy ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1465) posługują się terminami „odszkodowanie” oraz „zadośćuczynienie” w odniesieniu do konkretnych świadczeń pracowniczych, do których uprawniony jest pracownik lub były pracownik (np. w art. 183d, art. 361 § 1, art. 45, art. 56, art. 943 § 3, art. 99, art. 1012 Kodeksu pracy).
W kontekście rozwiązania umowy o pracę ustawodawca przewiduje odszkodowanie w sytuacji, gdy wypowiedzenie umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony jest nieuzasadnione lub narusza przepisy o wypowiadaniu umów o pracę (art. 45 Kodeksu pracy), bądź rozwiązano umowę o pracę bez wypowiedzenia z naruszeniem przepisów o rozwiązywaniu umów o pracę w tym trybie (art. 56 Kodeksu pracy). Jednocześnie zgodnie z art. 58 Kodeksu pracy, odszkodowanie, o którym mowa w art. 56 przysługuje w wysokości wynagrodzenia za okres wypowiedzenia. W przypadku rozwiązania umowy o pracę zawartej na czas określony odszkodowanie przysługuje w wysokości wynagrodzenia za czas, do którego umowa miała trwać, nie więcej jednak niż za okres wypowiedzenia.
Należy zatem uznać, że funkcję odszkodowawczą w Kodeksie pracy pełnią wyłącznie te świadczenia, których celem jest zrekompensowanie pracownikowi skutków zdarzeń, które noszą cechy czynu niedozwolonego lub zawinionego przez pracodawcę.
Potwierdza to wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 27 listopada 2007 r., sygn. akt SK 18/05, w którym Trybunał Konstytucyjny uznał, że odszkodowanie z tytułu rozwiązania umowy o pracę nie jest odszkodowaniem sensu stricto, lecz sui generis świadczeniem majątkowym, pełniącym funkcję sankcji (ustawowej kary pieniężnej) wobec pracodawcy za bezprawne działanie. W orzecznictwie Sądu Najwyższego podkreśla się również, że odszkodowanie należne pracownikowi z tytułu bezprawnego rozwiązania stosunku pracy lub bezprawnego wypowiedzenia dotychczasowych warunków pracy i płacy nie pozostaje w żadnej relacji do ewentualnej szkody, co oznacza, że przysługuje za samo bezprawne działanie pracodawcy, niezależnie od tego, czy jakakolwiek szkoda po stronie pracownika powstała. Odszkodowania takie traktowane są bowiem jak szczególny rodzaj odszkodowania ustawowego, należnego bez względu na to, czy pracownik – na skutek niezgodnego z prawem postępowania pracodawcy – poniósł szkodę w ogóle, lub poniósł ją w większym lub mniejszym rozmiarze, niż odszkodowanie przysługujące w kwocie z góry określonej w przepisach Kodeksu pracy. W judykaturze przypisuje się zresztą temu odszkodowaniu charakter kompensacyjno-sankcyjny, wynikający z unormowania zabezpieczającego pracownika przed bezprawnym działaniem pracodawcy.
Mając na uwadze przedstawiony we wniosku opis sprawy oraz przywołane przepisy, stwierdzić należy, że w zawartej ugodzie sądowej nie doszło do stwierdzenia naruszenia przepisów prawa pracy dotyczących rozwiązywania umów o pracę.
Ponadto, postanowienia zawartej ugody sądowej wyczerpują wszelkie roszczenia pomiędzy stronami i określają wysokość otrzymanego świadczenia w oparciu o porozumienie pomiędzy stronami. Kwota przedmiotowego świadczenia jest rezultatem wyłącznie zawartej przez strony ugody. Ani wysokość, ani zasady ustalenia świadczenia nie wynikały wprost z przepisów odrębnych ustaw lub z przepisów wykonawczych, aktów administracyjnych ani też z postanowień układów zbiorowych pracy lub innych porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów. Powyższe można wywieść z uzupełnienia wniosku, w którego treści sama Pani m.in. wskazała, że: (…) "Kwota pieniężna" nie została ustalona w oparciu o konkretny przepis prawny, układ zbiorowy czy Kodeks pracy. (…) ugoda sądowa zawarta została w ramach porozumienia pomiędzy mną a X na kwotę dowolną, a jego wysokość uwzględnia interesy obu stron”, (…) ugoda sądowa zawarta za porozumieniem stron, jest zapis, że „kwota pieniężna” oraz ugoda sądowa zaspokaja interesy obu stron (…). W konsekwencji otrzymane przez Panią świadczenie nie może korzystać ze zwolnienia, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Do wypłaconej Pani „kwoty pieniężnej” nie ma również zastosowania zwolnienie z art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdyż na podstawie tego przepisu – jako wyłączone ze zwolnienia – podlega opodatkowaniu odszkodowanie otrzymane (na podstawie wyroku sądu lub ugody sądowej) z tytułu utraconych korzyści, które podatnik mógł otrzymać, gdyby mu szkody nie wyrządzono. Opodatkowanie to wynika stąd, że gdyby podatnik osiągnął spodziewane korzyści, to korzyści te podlegałyby opodatkowaniu na zasadach ogólnych.
W niniejszej sprawie, na pytanie zakreślone w wezwaniu o treści: czy wypłacone świadczenie dotyczyło korzyści, które mogłaby Pani osiągnąć, gdyby Pani nie wyrządzono szkody (np. świadczenie to miało rekompensować wynagrodzenia, lub inne świadczenia, które mogłaby Pani uzyskać od firmy wypłacającej, np. pracodawcy czy byłego pracodawcy) – odpowiedziała Pani: Tak. Z uwagi na powyższe, otrzymane przez Panią świadczenie wypłacone na podstawie ugody sądowej, nie stanowi odszkodowania lub zadośćuczynienia, o którym mowa w przepisie art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Zatem skoro ww. otrzymana przez Panią w 2023 roku „kwota pieniężna” wypłacona w wyniku zawartej ugody z X nie korzysta ze zwolnienia przedmiotowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 oraz art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, to stanowi dla Pani źródło przychodu, podlegające opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych wg skali podatkowej. Przychód ten powinna Pani wykazać w zeznaniu rocznym składanym za rok podatkowy, w którym otrzymała Pani ww. świadczenie (tj. za 2023 rok) wraz z pozostałymi przychodami podlegającymi opodatkowaniu na zasadach ogólnych osiągniętymi w tymże roku i opodatkować zgodnie z regułami zakreślonymi w art. 27 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
W konsekwencji, jest Pani zobowiązana do zapłaty podatku dochodowego z tytułu wypłaconej na podstawie ugody sądowej „kwoty pieniężnej”.
Jednocześnie podkreślić należy, że na stawkę podatku, którą należy zastosować w odniesieniu do otrzymanej „kwoty pieniężnej” będzie miała wpływ wysokość łącznych dochodów uzyskanych przez Panią w 2023 roku. Powyższe wynika, z przepisu art. 27 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z którym:
Podatek dochodowy, z zastrzeżeniem art. 29-30f, pobiera się od podstawy jego obliczenia według następującej skali podatkowej:
|
Podstawa obliczenia podatku w złotych |
Podatek wynosi |
|
|
Ponad |
do |
|
|
120 000 |
12% minus kwota zmniejszająca podatek 3 600 zł |
|
|
120 000 |
10 800 zł + 32% nadwyżki ponad 120 000 zł |
|
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.
Dodatkowo informuję, że w ramach kompetencji, zakreślonych przepisami art. 14b ustawy Ordynacja podatkowa nie jestem uprawniony do dokonywania, czy też potwierdzania prawidłowości obliczeń, np. podstawy opodatkowania, czy zobowiązania podatkowego. To na podatniku ciąży taki obowiązek, bowiem w polskim systemie prawa podatkowego obowiązuje zasada samoobliczenia podatku. W związku z tym nie mogę potwierdzić również, czy w odniesieniu do „kwoty pieniężnej” otrzymanej na podstawie ugody sądowej powinna Pani zastosować stawkę podatku w wysokości 12%.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383).