Skutki podatkowe wypłacenia odszkodowania i odsetek. - Interpretacja - 0113-KDIPT2-2.4011.581.2023.3.KK

ShutterStock

Interpretacja indywidualna z dnia 27 listopada 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0113-KDIPT2-2.4011.581.2023.3.KK

Temat interpretacji

Skutki podatkowe wypłacenia odszkodowania i odsetek.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe w zakresie skutków podatkowych wypłacenia odszkodowania i nieprawidłowe w zakresie wypłacenia odsetek od odszkodowania.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

14 sierpnia 2023 r. wpłynął Pani wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych wypłacenia odszkodowania i odsetek. Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie – pismem złożonym 30 października 2023 r. Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Wnioskodawczyni jest osobą fizyczną posiadającą nieograniczony obowiązek podatkowy na terytorium Polski. Wnioskodawczyni jest spadkobierczynią A.

15 lipca 1985 r. została wydana decyzja o wywłaszczeniu na rzecz Skarbu Państwa nieruchomości położonych w (…), gm. (…) w obr. (…) z przeznaczeniem pod budowę bazy zajezdni MPK przy ul. (…). Dotyczyła ona również 1/3 działki nr (…), o powierzchni 4 597 m2, której późniejszą spadkobierczynią została A. (matka Wnioskodawczyni). W wyniku wywłaszczenia, A. otrzymała odszkodowanie za wywłaszczenie w wysokości (…) starych złotych. Na mocy decyzji komunalizacyjnej z dnia 6 stycznia 1992 r. nr (….), wskazana działka stała się własnością Gminy Miejskiej (…).

Wskazana działka nie została wykorzystana przez Gminę w celu wskazanym w decyzji wywłaszczeniowej, w związku z czym 11 grudnia 2000 r. (…) działający jako pełnomocnik spadkobierców wskazanej nieruchomości (w tym A.), złożył wniosek o zwrot działki, który został odrzucony przez Prezydenta Miasta (…). Prezydent Miasta (…) decyzją z dnia 7 lutego 2001 r. odmówił zwrotu. Decyzja Prezydenta została utrzymana w mocy decyzją Wojewody (…) z dnia 11 maja 2001 r. Wyrokiem z dnia 28 kwietnia 2009 r. (sygn. …)) Wojewódzki Sąd Administracyjny w (…) uchylił wskazane decyzje, następnie Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 31 maja 2010 r., sygn. (…), podtrzymał wyrok WSA w (…). Wskazana sprawa została przekazana do ponownego rozpatrzenia przez organ pierwszej instancji (Prezydenta (…)), który w drodze postanowienia zawiesił postępowanie. Postępowanie sądowo-administracyjne doprowadziło do podtrzymania postanowienia. Natomiast Naczelny Sąd Administracyjny wskazał, że do uznania wnioskodawców pozostaje, czy prowadzić postępowanie o stwierdzenie nieważności pozostałych umów, czy też wystąpić o odszkodowanie na podstawie już stwierdzonej nieważności umowy.

W następstwie, powódka A. domagała się od Gminy Miejskiej (…) odszkodowania w wysokości (….) zł z ustawowymi odsetkami. Odszkodowanie we wskazanej wysokości zostało zasądzone na rzecz A. przez Sąd Okręgowy w (…) w wyroku z dnia 10 marca 2020 r., (…). Wskazane odszkodowanie zostało zasądzone na podstawie art. 417 § 1 Kodeksu cywilnego (poprzednio 4201 Kodeksu cywilnego). Sąd przy ustalaniu wartości odszkodowania wskazywał, że jest ono ustalane na podstawie wytycznych wskazanych w art. 362 § 2 Kodeksu cywilnego. Wysokość szkody stanowiła różnica pomiędzy aktualną wartością udziału wg stanu i cen z chwili orzekania a zwaloryzowanym, wypłaconym odszkodowaniem. Wartość rynkowa została ustalona przez Sąd Okręgowy. Zasądzone odszkodowanie dotyczy rzeczywistej szkody (braku zwrotu gruntu), a nie utraconych korzyści. Odszkodowanie nie zostało wypłacone w związku z  prowadzoną działalnością (Wnioskodawczyni nie prowadzi działalności gospodarczej).

Gmina wniosła apelację. W trakcie apelacji 1 kwietnia 2022 r. powódka A. zmarła.

Spadek po zmarłej nabyła Wnioskodawczyni, w związku z czym, dalsze postępowanie było podjęte z udziałem Wnioskodawczyni (jako następcy prawnego A).

W wyniku wyroku Sądu Apelacyjnego w (…) sygn. (…), zmieniono wyrok Sądu Okręgowego, poprzez zmianę oznaczenia powódki na Wnioskodawczynię. Gmina (…) dokonała wypłaty odszkodowania w wysokości (…) zł oraz odsetek w wysokości (…) zł. Wnioskodawczyni otrzymała PIT-11, zawierający kwoty odszkodowania oraz odsetek wykazane w części F - Informacja o wysokości przychodów, o których mowa w art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej: ustawa o PIT).

W uzupełnieniu wniosku Wnioskodawczyni wskazała, że odszkodowanie wraz z odsetkami zostało wypłacone 13 czerwca 2022 r. Wyrok Sądu Okręgowego w (…) uprawomocnił się 6 czerwca 2022 r.

Pytania

1.Czy kwota zasądzonego na rzecz Wnioskodawczyni odszkodowania będzie zwolniona z podatku dochodowego od osób fizycznych?

2.Czy należne odsetki od kwoty głównej odszkodowania podlegają zwolnieniu z podatku dochodowego od osób fizycznych - podobnie jak należność główna?

Pani stanowisko w sprawie

Ad 1

W ocenie Wnioskodawczyni, wypłacona kwota odszkodowania podlega zwolnieniu z podatku dochodowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o PIT, dlatego też kwota ta nie podlega ujawnieniu w zeznaniach podatkowych, bowiem nie podlega opodatkowaniu (jest zwolniona z podatku).

Podstawą prawną zasądzonego przed sąd odszkodowania był art. 417 § 1 Kodeksu cywilnego. Zgodnie z art. 417 §1 Kodeksu cywilnego, za szkodę wyrządzoną przez niezgodne z prawem działanie lub zaniechanie przy wykonywaniu władzy publicznej ponosi odpowiedzialność Skarb Państwa lub jednostka samorządu terytorialnego lub inna osoba prawna wykonująca tę władzę z mocy prawa. A zatem, w ocenie Wnioskodawczyni, w stosunku do zasądzonego odszkodowania zastosowanie znajdzie przepis z art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o PIT.

W myśl art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o PIT, wolne od podatku dochodowego są odszkodowania otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień:

-otrzymanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą,

-dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

W pierwszej kolejności Wnioskodawczyni wskazuje, że otrzymane odszkodowanie (zasądzone wyrokiem) nie miało związku z prowadzoną przez Wnioskodawcę działalnością gospodarczą. Było to bowiem odszkodowanie przyznane osobie fizycznej, co oznacza, że w sprawie nie znajdzie zastosowanie wyłączenie z art. 21 ust. 1 pkt 3b lit. a ustawy o PIT, czyli: (...) z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień: otrzymanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą (...). W sprawie, także nie znajdzie zastosowanie wyłączenie z art. 21 ust. 1 pkt 3b lit. b ustawy o PIT, czyli: (...) z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień (...) dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono. (...). Innymi słowy, odszkodowanie nie obejmuje utraconych korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć. Dlatego też, w ocenie Wnioskodawczyni, cała kwota przyznanego odszkodowania, spełnia warunki z art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o PIT, zgodnie z którymi: wolne od podatku dochodowego są odszkodowania otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku (...). Zasądzone odszkodowanie ma ewidentnie charakter odszkodowawczy, co wynika wprost z treści wyroku, a w sprawie nie znajdą zastosowania wyłączenia z art. 21 ust. 1 pkt 3b lit. a i b) ustawy o PIT. Oznacza to, że cała kwota odszkodowania korzysta ze zwolnienia z podatku PIT.

Analogiczny stan faktyczny był przedmiotem interpretacji indywidualnej z 20 marca 2012 r. w sprawie o numerze IPPB2/415-110/12-2/AS, wydanej przez Izbę Skarbową w Warszawie.

Mając na uwadze powyższe zasadnym jest stwierdzenie, że zasądzone na rzecz Wnioskodawczyni (osoby fizycznej), w oparciu o przepis 417 § 1 Kodeksu cywilnego, wyrokami sądów obu instancji i wypłacone odszkodowanie, jest wolne od podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie przepisu art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o PIT.

Ad 2

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy o PIT, opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o PIT, wolne od podatku dochodowego są odszkodowania otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień:

-otrzymanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą,

-dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

Wprawdzie ww. przepis nie wymienia odsetek od zasądzonego odszkodowania, tym niemniej, w ocenie Wnioskodawczyni, należy je przyporządkować do tego samego źródła przychodu co należność główną, a co za tym idzie podlegają one opodatkowaniu w ten sam sposób co należność główna. Odsetek nie można bowiem traktować jako przychodu z innych źródeł w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ustawy o PIT. Odsetki stanowią integralny element należności głównej w przewidzianym prawie terminie. Co więcej, odsetki jako świadczenie akcesoryjne, są bezpośrednio i ściśle związane ze świadczeniem głównym, w tym przypadku przychodem z tytułu wypłaconego odszkodowania. Zaniechanie leżące po stronie dłużnika z pewnością nie uzasadnia przypisania należności głównej i odsetek do różnych źródeł prawa, bowiem gdyby nie zachowanie dłużnika, odsetki nie mogłyby przecież powstać.

W przedstawionym stanie faktycznym, zasądzone na rzecz Wnioskodawczyni odszkodowanie oraz zadośćuczynienie, jako niezwiązane z działalnością gospodarczą Wnioskodawczyni oraz niebędące kwotą z tytułu utraconych korzyści, nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym. W związku z tym, zwolnieniu z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają również zasądzone odsetki od przedmiotowego odszkodowania.

Stanowisko Wnioskodawcy, znajduje potwierdzenie w orzecznictwie sądowoadministracyjnym. Przykładowo, w analogicznym stanie faktycznym, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku w wyroku z 28 lutego 2018 r., sygn. akt I SA/Gd 2/18, w którym to wyroku Sąd podzielił stanowisko podatnika, wyjaśniając, że: „W ocenie Sądu, odsetki, jako świadczenie akcesoryjne, są bezpośrednio i ściśle związane ze świadczeniem głównym, w tym przypadku przychodem z tytułu wypłaconego odszkodowania. Źródło odsetek stanowi wprawdzie nieterminowe wywiązanie się dłużnika z obowiązku zapłaty świadczenia głównego, niemniej jednak odsetki nie mogłyby powstać, gdyby nie obowiązek jego wypłaty. Nie ma zatem uzasadnionych podstaw do przyjęcia, że świadczenia te, ze względu na ich odrębny charakter, powinny być przypisane do dwóch niezależnych od siebie źródeł przychodów. (...) Charakter odsetek wypłaconych skarżącej przemawia za objęciem wypłaty tych odsetek zwolnieniem podatkowym przewidzianym w art. 21 ust. 1 pkt 3b u.p.d.o.f. Odsetki te mają bowiem charakter rekompensaty za brak możliwości korzystania z należnych stronie tytułem odszkodowania środków pieniężnych. Związek odsetek z odszkodowaniem i czasem prowadzenia postępowania sądowego, które doprowadziło do zasądzenia odszkodowania, jest oczywisty. Trudno w tej sytuacji podzielić pogląd organu interpretującego o tym, że na gruncie prawa podatkowego, istnieje konieczność odrębnego potraktowania obu świadczeń. Przeciwne rozumienie omawianego przepisu byłoby sprzeczne z zasadą sprawiedliwości społecznej”.

W wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 10 października 2011 r., sygn. akt III SA/Wa 746/11, w którym Sąd uchylił interpretację podatkową, podtrzymanym przez Naczelny Sąd Administracyjny z 17 stycznia 2014 r. w sprawie o sygn. akt II FSK 289/12, w którym to wyroku NSA stwierdził, że: „Naczelny Sąd Administracyjny w pełni aprobuje konkluzję sądu pierwszej instancji, że odsetki należy przypisać do tego samego źródła przychodów co należność główną - a co za tym idzie, podlegają one opodatkowaniu w ten sam sposób. Odsetki stanowią integralny element przychodu ze sprzedaży nieruchomości, ponieważ mają charakter akcesoryjny, a ich byt prawny zależy od należności, z którą są związane. W konsekwencji tego, skoro Minister Finansów w interpretacji indywidualnej uznał, że przychód ze sprzedaży nieruchomości nie stanowił źródła przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 u.p.d.o.f., związane z nim odsetki również nie stanowiły przychodu podatkowego”.

Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 25 lutego 2014 r., sygn. akt II FSK 702/12, stwierdził, że: „W istocie zatem nie wiadomo, dlaczego organ uznaje wykładnię art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a u.p.d.o.f. za błędną, skoro co do zasady zgadza się z argumentacją Sądu, że odsetki stanowią roszczenie akcesoryjne, a ta właśnie cecha odsetek przemawiała zdaniem Sądu za zaliczeniem ich do tego samego źródła przychodów, co należność główna”.

Powyższy pogląd znajduje również potwierdzenie w wyrokach NSA 29 stycznia 2014 r., sygn. II FSK 333/12; NSA z 17 stycznia 2014 r., sygn. II FSK 289/12, NSA z 20 grudnia 2013 r., sygn. II FSK 115/12; wyrokach: WSA w Łodzi z 25 marca 2015 r., sygn. I SA/Łd 1414/14, WSA we Wrocławiu z 21 marca 2017 r., sygn. I SA/Wr 1100/16, WSA w Gdańsku z 14 czerwca 2016 r., sygn. I SA/Gd 250/16, a także WSA w Gdańsku w wyroku z 29 czerwca 2016 r., sygn. akt I SA/Gd 380/16.

A zatem, mając na uwadze treść ww. orzeczeń, skoro wypłacone odszkodowanie jest zwolnione z podatku dochodowego (np. na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o PIT), to także zwolnione z tego podatku są wypłacone wraz z odszkodowaniem odsetki, czyli tak samo jak zasądzona należność główna. Odsetki mają charakter akcesoryjny, a ich byt prawny zależy od należności, z którą są związane, trudno jest zatem podzielić pogląd, że na gruncie prawa podatkowego, istnieje konieczność odrębnego potraktowania obu świadczeń. Tym samym oznacza to, że skoro odszkodowanie i zadośćuczynienie są zwolnione z podatku dochodowego, to tak samo należy traktować odsetki. Odsetki stanowią konsekwencję zdarzenia prawnego, jakim jest wypłacenie odszkodowania i zadośćuczynienia. Mają charakter niesamoistny, nie mogą istnieć w oderwaniu od kwoty głównej, a ich istnienie podlega tej samej ocenie, co istnienie roszczenia głównego.

W podsumowaniu, w ocenie Wnioskodawczyni, w przypadku odpowiedzi potwierdzające, że kwota wypłaconego odszkodowania jest zwolniona z podatku PIT, to również i wypłacone odsetki są zwolnione z tego podatku, bowiem odsetki dzielą los należności głównej (mają charakter akcesoryjny). Zasadne jest bowiem założenie, że zasądzone odsetki ustawowe powinny korzystać ze zwolnienia z podatku dochodowego od osób fizycznych.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku, jest w części prawidłowe i w części nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z generalną zasadą wyrażoną w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.):

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl natomiast przepisu art. 11 ust. 1 ww. ustawy:

Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca,   art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Odszkodowanie stanowi co do zasady przychód w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nie oznacza to jednak, że wszystkie odszkodowania podlegają opodatkowaniu. Niektóre z nich, wymienione w katalogu zwolnień przedmiotowych określonym w art. 21 ust. 1 ustawy, korzystają ze zwolnienia od podatku. Jednakże należy podkreślić, że korzystanie z każdej preferencji podatkowej, w tym zwolnienia od podatku, jest możliwe wyłącznie w sytuacji, gdy spełnione są wszelkie przesłanki określone w przepisie stanowiącym podstawę prawną danej preferencji.

Jak stanowi art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Wolne od podatku dochodowego są inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień:

a)otrzymanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą,

b)dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

Z treści wniosku wynika, że Wnioskodawczyni jest osobą fizyczną posiadającą nieograniczony obowiązek podatkowy na terytorium Polski. Wnioskodawczyni jest spadkobierczynią A. 15 lipca 1985 r. została wydana decyzja o wywłaszczeniu na rzecz Skarbu Państwa nieruchomości położonych w (…), gm. (…) w obr. (…) z przeznaczeniem pod budowę bazy zajezdni MPK. Dotyczyła ona również 1/3 działki nr (…), o powierzchni 4 597 m2, której późniejszą spadkobierczynią została A. (matka Wnioskodawczyni). W wyniku wywłaszczenia, A. otrzymała odszkodowanie za wywłaszczenie w wysokości (…) starych złotych. Na mocy decyzji komunalizacyjnej z 6 stycznia 1992 r., nr (…), wskazana działka stała się własnością Gminy Miejskiej (…). Wskazana działka nie została wykorzystana przez Gminę w celu wskazanym w decyzji wywłaszczeniowej, w związku z czym 11 grudnia 2000 r. (…), działający jako pełnomocnik spadkobierców wskazanej nieruchomości (w tym A.), złożył wniosek o zwrot działki, który został odrzucony przez Prezydenta Miasta (…). Prezydent Miasta (…) decyzją  z 7 lutego 2001 r. odmówił zwrotu. Decyzja Prezydenta została utrzymana w mocy decyzją Wojewody (…) z 11 maja 2001 r. Wyrokiem z 28 kwietnia 2009 r. (sygn. (…)) Wojewódzki Sąd Administracyjny w (…) uchylił wskazane decyzje, następnie Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 31 maja 2010 r., sygn. (…), podtrzymał wyrok WSA w (…). Wskazana sprawa została przekazana do ponownego rozpatrzenia przez organ pierwszej instancji (Prezydenta (…)), który w drodze postanowienia zawiesił postępowanie. Postępowanie sądowo-administracyjne doprowadziło do podtrzymania postanowienia. Natomiast Naczelny Sąd Administracyjny wskazał, że do uznania wnioskodawców pozostaje, czy prowadzić postępowanie o stwierdzenie nieważności pozostałych umów, czy też wystąpić o odszkodowanie na podstawie już stwierdzonej nieważności umowy. W następstwie, powódka A. domagała się od Gminy Miejskiej (…) odszkodowania w wysokości (…) zł z ustawowymi odsetkami. Odszkodowanie we wskazanej wysokości zostało zasądzone na rzecz A. przez Sąd Okręgowy w (…) w wyroku z 10 marca 2020 r., sygn. (…). Wskazane odszkodowanie zostało zasądzone na podstawie art. 417 § 1 Kodeksu cywilnego. Sąd przy ustalaniu wartości odszkodowania wskazywał, że jest ono ustalane na podstawie wytycznych wskazanych w art. 362 Kodeksu cywilnego. Wysokość szkody stanowiła różnica pomiędzy aktualną wartością udziału wg stanu i cen z chwili orzekania, a zwaloryzowanym, wypłaconym odszkodowaniem. Wartość rynkowa została ustalona przez Sąd Okręgowy. Zasądzone odszkodowanie dotyczy rzeczywistej szkody (braku zwrotu gruntu), a nie utraconych korzyści. Odszkodowanie nie zostało wypłacone w związku z prowadzoną działalnością (Wnioskodawczyni nie prowadzi działalności gospodarczej). Gmina wniosła apelację. W trakcie apelacji 1 kwietnia 2022 r. powódka A. zmarła. Spadek po zmarłej nabyła Wnioskodawczyni, w związku z czym dalsze postępowanie było podjęte z udziałem Wnioskodawczyni (jako następcy prawnego A.). W wyniku wyroku Sądu Apelacyjnego w (…) sygn. (…), zmieniono wyrok Sądu Okręgowego, poprzez zmianę oznaczenia powódki na Wnioskodawczynię. Wyrok Sądu uprawomocnił się 6 czerwca 2022 r. Gmina (…) dokonała 13 czerwca 2022 r. wypłaty odszkodowania w wysokości (…) zł oraz odsetek w wysokości 122 092,51 zł. Wnioskodawczyni otrzymała PIT-11 zawierający kwoty odszkodowania oraz odsetek wykazane w części F – Informacja o wysokości przychodów, o których mowa w art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Podstawowym warunkiem zwolnienia świadczenia od opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest jego odszkodowawczy charakter. Ww. przepis zwalnia od podatku jedynie takie odszkodowania, które nie stanowią ekonomicznego przysporzenia ponad stan majątkowy będący w posiadaniu podatnika przed ich wypłatą. Odszkodowanie jest szczególnym rodzajem świadczenia polegającego na naprawieniu szkody, czyli uszczerbku, jakiego doznaje poszkodowany we wszystkiego rodzaju dobrach przez prawo chronionych. Chodzi zarówno o uszczerbek majątkowy, jak i niemajątkowy. W praktyce szkoda może  obejmować stratę polegającą na ubytku w majątku – wskutek doznania tej straty poszkodowany staje się uboższy niż był dotychczas lub może dotyczyć utraconych korzyści, jakich poszkodowany mógłby się spodziewać, gdyby mu szkody nie wyrządzono  – wówczas poszkodowany nie staje się bogatszy, jakkolwiek mógł liczyć na wzbogacenie się. Na podstawie ww. przepisu (art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych) opodatkowaniu podatkiem dochodowym – jako wyłączone ze zwolnienia - podlega odszkodowanie otrzymane (na podstawie wyroku lub ugody sądowej) z tytułu utraconych korzyści, które podatnik mógł otrzymać, gdyby mu szkody nie wyrządzono. Opodatkowanie to wynika stąd, że gdyby podatnik osiągnął spodziewane korzyści, to korzyści te podlegałyby opodatkowaniu na zasadach ogólnych. W związku z tym, zakres zwolnienia wynikający z bezpośredniego brzmienia art. 21 ust. 1 pkt 3b ww. ustawy obejmuje tylko odszkodowania za tzw. szkodę rzeczywistą, czyli za poniesioną stratę, nie dotyczy natomiast utraconych korzyści.

Jak stanowi art. 417 § 1 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2022 r., poz. 1360 ze zm.):

Za szkodę wyrządzoną przez niezgodne z prawem działanie lub zaniechanie przy wykonywaniu władzy publicznej ponosi odpowiedzialność Skarb Państwa lub jednostka samorządu terytorialnego lub inna osoba prawna wykonująca tę władzę z mocy prawa.

We wniosku Wnioskodawczyni wskazała, że przedmiotowe odszkodowanie zostało zasądzone na podstawie art. 417 § 1 Kodeksu cywilnego. Wysokość szkody stanowiła różnica pomiędzy aktualną wartością udziału wg stanu i cen z chwili orzekania, a zwaloryzowanym, wypłaconym odszkodowaniem. Wartość rynkowa została ustalona przez Sąd. Zasądzone odszkodowanie dotyczy rzeczywistej szkody (braku zwrotu gruntu), a nie utraconych korzyści.

Skoro we wniosku Wnioskodawczyni wskazała, że zasądzone Jej odszkodowanie dotyczy rzeczywistej szkody (braku zwrotu gruntu), a nie utraconych korzyści, ta kwalifikacja cywilnoprawnego charakteru świadczeń stanowi faktyczną podstawę niniejszego rozstrzygnięcia.

Biorąc powyższe pod uwagę, wpłacone Wnioskodawczyni odszkodowanie z tytułu rzeczywistej szkody korzysta ze zwolnienia od podatku dochodowego, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W związku z tym, stanowisko Wnioskodawczyni w zakresie opodatkowania wypłaty odszkodowania uznano za prawidłowe.

Natomiast, zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 95b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Wolne od podatku dochodowego są odsetki z tytułu nieterminowej wypłaty należności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym, wolnych od podatku dochodowego lub od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Jak wynika z tegoż przepisu, zwolnienie to obejmuje takie odsetki, które spełniają równocześnie dwa warunki:

1)są naliczane z tytułu nieterminowej wypłaty należności,

2)świadczenia, od których są naliczane nie podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym, są wolne od podatku dochodowego lub na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano od nich poboru podatku.

W konsekwencji, odsetki wypłacone Wnioskodawczyni z tytułu odszkodowania zwolnionego od podatku dochodowego od osób fizycznych korzystają ze zwolnienia wymienionego w art. 21 ust. 1 pkt 95b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Stanowisko Wnioskodawczyni w zakresie opodatkowania wypłaconych odsetek uznano za nieprawidłowe, gdyż w stanowisku wskazała Ona, że odsetki te nie podlegają opodatkowaniu z uwagi na ich akcesoryjność. Natomiast przedmiotowe odsetki korzystają ze zwolnienia określonego w art. 21 ust. 1 pkt 95b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Organ podkreśla, że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretacje opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku – nie prowadzi postępowania dowodowego. Postępowanie w sprawie wydania interpretacji indywidualnej ma na celu wyjaśnienie wątpliwości co do sposobu zastosowania przepisów prawa podatkowego materialnego do określonego stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Przedmiotem interpretacji wydanej na podstawie art. 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383) jest sam przepis prawa. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest ustalanie stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego), stanowi to bowiem domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne. Organ nie prowadzi postępowania dowodowego, ograniczając się do analizy okoliczności podanych we wniosku. W stosunku do tych okoliczności wyraża swoje stanowisko, które zawsze musi być jednak ustosunkowaniem się do poglądu (stanowiska) prezentowanego w danej sprawie przez wnioskodawcę. Jeżeli zatem, przedstawiony we wniosku stan faktyczny będzie różnił się od występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Pani w zakresie rzeczywiście zaistniałego stanu faktycznego.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

-Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.

-Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a ;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług ;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

-Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).  

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA) :

-w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres : Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

-w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383).