Interpretacja indywidualna z dnia 22 listopada 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0115-KDST2-2.4011.291.2023.3.KK
Temat interpretacji
Możliwość opodatkowania dochodów z kwalifikowanych praw własności intelektualnej preferencyjną stawką podatkową (opodatkowanie IP-BOX).
Interpretacja indywidualna
– stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe
Szanowny Panie,
stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego jest:
–nieprawidłowe - w części dotyczącej możliwości ujęcia we wskaźniku nexus wydatków na utrzymanie domeny, w zakresie w jakim wykorzystywana jest do prowadzenia działalności marketingowej i zdobywania nowych klientów na świadczone usługi z zakresu IT oraz wydatków na zakup ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej i utraty dochodu w sytuacji, gdy umowy z kontrahentami nie przewidują wymogu posiadania takiego ubezpieczenia,
–prawidłowe - w pozostałym zakresie.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
26 czerwca 2023 r. wpłynął Pana wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie preferencyjnego opodatkowania dochodów generowanych przez prawa własności intelektualnej. Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 30 sierpnia i 16 października 2023 r. (daty wpływu).
Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego
Wnioskodawca (dalej również: „Podatnik”) od dnia (...) 2007 r. rozpoczął prowadzenie pozarolniczej jednoosobowej działalności gospodarczej. W ramach tejże działalności świadczy usługi informatyczne w zakresie tworzenia, rozwoju oraz modyfikowania oprogramowania (tj. usługi z zakresu IT) działając, jako architekt oprogramowania na rzecz kontrahentów zewnętrznych (dalej: „Usługobiorca”, „Zleceniodawca”).
Wnioskodawca posiada na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej nieograniczony obowiązek podatkowy w świetle art. 3 ust. 1 w zw. z ust. 1a ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej: „ustawa o PIT”). Wnioskodawca rozlicza się na podstawie podatkowej księgi przychodów i rozchodów, stosując stawkę podatku dochodowego od osób fizycznych w wysokości 19% (podatek liniowy). Ponadto, składki na ubezpieczenie społeczne stanowią dla niego koszty uzyskania przychodu z tej działalności, a składki zdrowotne w latach 2020-2021 Wnioskodawca odliczał od dochodu na podstawie art. 26 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Podstawę świadczenia wspomnianych powyżej usług stanowi każdorazowo zawarta przez Podatnika jako prowadzącego jednoosobową działalność gospodarczą umowa cywilnoprawna ze Zleceniodawcą. W ramach zawartej umowy Wnioskodawca wykonuje działania zmierzające m.in. do tworzenia na rzecz Usługobiorcy innowacyjnych i autorskich dzieł stanowiących przedmiot prawa autorskiego w rozumieniu ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (dalej: „ustawa o prawie autorskim”).
Wnioskodawca ponosi ryzyko gospodarcze prowadzonej działalności gospodarczej. Wskazać należy, że ponosi on również normalną kodeksową odpowiedzialność kontraktową. W szczególności umowa łącząca Wnioskodawcę ze Zleceniodawcą nie nosi znamion umowy o pracę, w tym Wnioskodawca nie działa pod kierownictwem, w czasie i miejscu wskazanym przez Zleceniodawcę. Strony umówiły się zarówno co do czasu świadczenia, jak i miejsca świadczenia na zasadach swobody umów.
Czynności te polegają głównie na:
–tworzeniu, rozwoju, modyfikacjach, dostarczaniu oraz dokumentacji kodów (skryptów);
–tworzeniu, rozwoju, modyfikacjach, dostarczaniu oraz dokumentacji oprogramowania;
–tworzeniu, rozwoju oraz modyfikacjach narzędzi oraz kodów służących do budowania środowisk (deweloperskich, testowych, weryfikacyjnych, pre-produkcyjnych, produkcyjnych, migracyjnych) w ramach istniejących aplikacji klienta oraz nowo wyprodukowanego oprogramowania;
–tworzeniu, rozwoju oraz modyfikacjach narzędzi oraz kodów służących do testowania istniejących aplikacji klienta oraz nowo wyprodukowanego oprogramowania;
–tworzeniu, rozwoju oraz modyfikacjach narzędzi oraz kodów służących do wdrażania istniejących aplikacji klienta oraz nowo wyprodukowanego oprogramowania w oparciu o dostępne chmury publiczne oraz rozwiązania w chmurach prywatnych;
–dokumentacji aplikacji oraz sposobów jej wdrożenia w ramach dostępnej infrastruktury klienta;
–badaniu, ewaluacji, testowaniu oraz ocenie różnego oprogramowania, aplikacji, bibliotek, plików binarnych itp. (..) dla celów określenia ich poziomu funkcjonalności, kosztu oraz możliwości zaimplementowania w ramach istniejącego lub nowego oprogramowania;
–ewidencji komponentów wchodzących w skład aplikacji, tj. używanych bibliotek, plików binarnych, skryptów, rozszerzeń oraz ich kwalifikacji pod kątem możliwego zastosowania w ramach aplikacji, ich analiza licencji oraz analiza pod kątem bezpieczeństwa.
Prace wykonywane przez Wnioskodawcę można zasadniczo podzielić na kilka faz, a obejmują one takie czynności jak:
1.faza koncepcyjna - zrozumienie zapotrzebowania rynkowego, by zrozumieć jakie docelowe kryteria powinien spełniać dany program komputerowy który będzie tworzył Wnioskodawca np. poprzez omówienie funkcjonalności,
2.faza planowania - proces planowania prac, na który składa się np.: wybór technologii, planowanie rozwiązań, ustalenia poszczególnych etapów prac,
3.faza programowania - etap tworzenie oprogramowania na który składa się np. pisanie kodu, testowanie przyjętych rozwiązań etc.,
4.faza weryfikacji i akceptacji - przedstawienie oprogramowania klientowi docelowemu, wprowadzanie zmian.
Przedmiotowe prace odpowiadają zatem specyfice prac rozwojowych i w konsekwencji kończą się powstaniem programu komputerowego. W okresie, którego dotyczy wniosek, Wnioskodawca prowadził prace rozwojowe, o których mowa w art. 4 ust. 3 ustawy - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce. Wnioskodawca po zakończeniu prac i powstaniu praw autorskich do programu komputerowego przenosi je na swoich klientów. Wnioskodawca oferuje/oferował produkty, procesy, usługi, które są wynikiem prac rozwojowych w działalności gospodarczej. Czynności podejmowane przez Wnioskodawcę nie mają charakteru badań naukowych, ale wyłącznie prac rozwojowych.
Wykonywanie usług przez Wnioskodawcę polega zatem przede wszystkim na pisaniu kodu oraz na pracy koncepcyjnej z przedstawicielami Zleceniodawcy poprzez analizowanie danych, pogłębianie wiedzy, testowanie oprogramowania, optymalizowanie istniejącego kodu oprogramowania, poprawianie błędów, opisanie dokumentacji technicznej, tworzenie opisów wymagań oraz proces twórczy dochodzenia do możliwych rozwiązań. Zadaniem Wnioskodawcy jest tworzenie oprogramowania, które lepiej będzie spełniało oczekiwania Zleceniodawcy i ułatwiało prowadzenie działalności gospodarczej.
Efekty pracy Wnioskodawcy zawsze są utworami w rozumieniu przepisów o prawie autorskim i prawach pokrewnych, tj. nie są efektem pracy, która wymaga do osiągnięcia rezultatu jedynie określonych umiejętności programistycznych i której rezultaty da się z góry określić i przewidzieć jako mające charakter powtarzalny.
Program komputerowy jest produktem cyfrowym, wszelkie czynności z nim związane odbywają się w świecie cyfrowym. Program tworzony przez Wnioskodawcę zapisywany jest w środowisku, którego właścicielem jest Zleceniodawca i tam odbywa się jego przekazanie zgodnie z ustaleniami pomiędzy Wnioskodawcą a Zleceniodawcą. Potwierdzeniem przekazania jest zapis historii wpisów.
W praktyce więc prowadzona przez Wnioskodawcę działalność stanowi działalność twórczą. Aby ten stan utrzymać, Wnioskodawca musi stale rozwijać swoją wiedzę, tak, aby być cały czas „na bieżąco” z nowościami technologicznymi. W tym celu Wnioskodawca podnosił swoje kwalifikacje, czego potwierdzeniem są chociażby uzyskane specjalistyczne certyfikaty. Dodatkowo musi on stale, dla każdego tworzonego oprogramowania rozwiązywać teoretyczne i praktyczne problemy, wymyślając unikatowe koncepcje ich rozwiązania. Tylko w ten sposób jest on w stanie dostarczyć Usługobiorcy produkt spełniający wszystkie oczekiwania, jednocześnie będący jedynym w swoim rodzaju ze względu na zastosowane autorskie rozwiązania (oczywiście po uprzednim ich przetestowaniu) oraz na tyle innowacyjny, że powstające oprogramowanie można określić, jako nowatorskie.
Świadczenie przedmiotowych usług wymaga, zatem ciągłego poszerzania i zdobywania wiedzy, aby oprogramowanie, które dostarcza było jak najlepszej jakości. Dlatego też utwory powstałe w toku świadczenia wspomnianych usług, stanowią dzieła oryginalne, w stosunku, do których Wnioskodawcy przysługiwać mają pełne autorskie prawa majątkowe. Na mocy postanowień umowy zawartej z Usługobiorcą prawa te przechodzą na Usługobiorcę (co do zasady z chwilą zapłaty wynagrodzenia należnego Wnioskodawcy), w ramach wykonywania usług będących przedmiotem wspomnianej umowy.
Wnioskodawca nie nabywa wyników prac badawczo-rozwojowych prowadzonych przez inne podmioty, ani praw autorskich innych podmiotów. Kod programu tworzy wyłącznie na podstawie własnej wiedzy i zgodnie z wymaganiami klientów. Do tworzenia oprogramowania Wnioskodawca wykorzystuje otwarte kody aplikacji, biblioteki, pliki binarne, rozszerzenia, skrypty oparte o otwarte licencje, w szczególności licencje (...). Oprogramowanie wytwarzane jest przez Wnioskodawcę w ramach prowadzonej bezpośrednio przez niego działalności intelektualnej, a w konsekwencji stanowi utwór podlegający ochronie na podstawie art. 74 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych.
Za wykonywanie wskazanych usług Wnioskodawca otrzymuje zryczałtowane wynagrodzenie, które obejmuje również - wynagrodzenie za przeniesienie majątkowych praw autorskich łącznie na polach eksploatacji wskazanych w ww. umowie. Wynagrodzenie wypłacane jest - co do zasady - w miesięcznych okresach, po przedstawieniu Usługobiorcy miesięcznego raportu odnoszącego się do wykonywanych usług.
Zadaniem Wnioskodawcy na podstawie zawartej umowy jest zasadniczo tworzenie nowych funkcjonalności lub modyfikowanie/usprawnianie już istniejących funkcjonalności danego Projektu, w ramach, którego świadczy każdorazowo usługi. W związku z tym Wnioskodawca programuje w różnych dostępnych technologiach, aby wytworzyć opisane powyżej moduły i funkcjonalności. W zakresie wskazanych we wniosku Prac rozwojowych, zdarza się też tak, że Wnioskodawca wytwarza kod źródłowy, który nie stanowi odrębnego programu komputerowego, lecz jest integralną częścią składową takiego programu wytwarzanego lub modyfikowanego w ramach zespołu specjalistów działających na rzecz Usługobiorcy.
Pod pojęciem funkcjonalność rozumieć należy zarówno interfejs (z ang. „frontend”) oraz część obliczeniową, która nie jest widoczna dla finalnego użytkownika oprogramowania (tzw. „backend”). Nie w każdym przypadku nowej lub modyfikowanej funkcjonalności Wnioskodawca samodzielnie wykonuje wszystkie ww. elementy. W przypadku współpracy, podział zadań pomiędzy poszczególnych członków zespołów projektowych dokonywany jest wewnątrz zespołu. Ponieważ współtworzony w ramach danego Projektu system składa się z poszczególnych samodzielnych elementów składowych, prawa autorskie do tych elementów przysługują temu programiście (członkowi zespołu projektowego), który je napisał/zaprojektował. Oprócz funkcjonalności, nad którymi pracuje Wnioskodawca, w danym Projekcie występują też inne ulepszenia funkcjonalności, ale pozostają one poza funkcjonowaniem Podatnika.
Szacunkowo większa część działań Wnioskodawcy w ramach każdego Projektu koncentruje się wokół prac programistycznych realizowanych w zakresie technologii informatycznych (IT), co skutkuje powstaniem nowych produktów w postaci programu komputerowego (dalej: „Prace rozwojowe”). Prowadzone nieprzerwanie przez Wnioskodawcę prace rozwojowe są wykonywane w sposób zaplanowany, zorganizowany, systematyczny i ciągły przy użyciu odpowiedniego zaplecza sprzętowego. Ze względu na istotę każdego Projektu, koncentrują się one wokół zwiększania zasobów posiadanej wiedzy oraz jej wykorzystywania w praktyce do tworzenia nowych zastosowań i funkcjonalności dostarczanych przez Wnioskodawcę Usługobiorcy rozwiązań. Prace rozwojowe, co do zasady, bazują na autorskich pomysłach Wnioskodawcy wykonywanych w określonym celu - przy uwzględnieniu jedynie ogólnych wytycznych Usługobiorcy, co do danej funkcjonalności czy całego systemu. Prace takie obejmują przykładowo stworzenie projektu rozwiązania (zaprojektowanie algorytmu), przeprowadzenie testów, a także czynności programistyczne, takie jak autorskie tworzenie kodu źródłowego oraz weryfikację, modyfikację i udoskonalanie dostępnych rozwiązań programistycznych. Wskazane prace charakteryzują się wysoką niepowtarzalnością, indywidualnością oraz oryginalnością (nie stanowią rutynowych zmian dokonywanych okresowo w funkcjonującym już systemie tzw. czynności utrzymania).
W praktyce, na co dzień Wnioskodawca musi w drodze doświadczeń oraz testów zdobywać, poszerzać i łączyć wiedzę z nauk podstawowych (matematyka czy statystyka) jak i stosowanych (informatyka), tak, aby następnie móc wykorzystywać ją przy tworzeniu lub modyfikowaniu wskazanych funkcjonalności czy całego systemu. Każdą nową lub modyfikowaną funkcjonalność oraz postęp prac nad całością danego systemu Wnioskodawca dokumentuje na bieżąco w prowadzonej dokumentacji zawierającej m.in. opis projektu, plan prac, czas ich rozpoczęcia i zakończenia oraz końcowe efekty. Można, zatem stwierdzić, iż Podatnik na bieżąco monitoruje postępy wspomnianych powyżej Prac rozwojowych. Autorskie oprogramowanie tworzone i rozwijane przez Wnioskodawcę w ramach Projektów, stanowi utwór/utwory podlegający/podlegające ochronie na podstawie ustawy o prawie autorskim (art. 74 tejże ustawy]. Zakresem niniejszego wniosku objęte są, więc twórcze działania Wnioskodawcy, które dotyczą bezpośrednio prowadzonych przez Podatnika Prac rozwojowych wykonywanych celem wytworzenia praw autorskich. Przedmiot wspomnianej wcześniej współpracy obejmuje oprócz bieżącej działalności programistycznej, także sprzedaż wyników Prac rozwojowych, w efekcie, których powstaje oprogramowanie, za ustalonym wynagrodzeniem. Dzięki prowadzonej przez Podatnika ewidencji czasu spędzonego na danym Projekcie jest możliwe precyzyjne wydzielenie dla każdego miesiąca bieżącej działalności od Prac rozwojowych. Te ostatnie wpisywane są do ewidencji zasadniczo w odrębnych kategoriach. Takie podejście umożliwia Wnioskodawcy każdorazowe określenie czasu poświęconego na Prace rozwojowe (na wytworzenie konkretnych programów) i na pozostałą działalność oraz w efekcie na łatwe wyodrębnienie przychodów związanych z tym rodzajem działalności (i przypisanie ich do konkretnych wytworzonych praw autorskich). Kwoty te mogą dla każdego z miesięcy być różne, w zależności od ilości poświęconego czasu na poszczególne działania.
W przypadku, gdy Wnioskodawca ulepsza oprogramowanie komputerowe lub jego część (nawet takie, które sam wcześniej stworzył), w wyniku podjętych przez niego czynności powstaje odrębny od tego oprogramowania program lub jego części składowa (tj. nowe, kwalifikowane prawo własności intelektualnej w postaci nowego autorskiego prawa do programu komputerowego), podlegający ochronie na podstawie art. 74 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. W wyniku takiego ulepszenia/rozwinięcia oprogramowania powstaje nowy kod źródłowy/algorytmy w języku programowania i tym samym nowe odrębne prawo własności intelektualnej. Powstałe w toku świadczenia wspomnianych usług części składowe oprogramowania stanowią dzieła oryginalne, zatem Wnioskodawcy przysługują autorskie prawa majątkowe do tych nowo utworzonych „części składowych” oprogramowania, których celem jest modyfikacja starszego oprogramowania. Następnie całość praw do takiego nowo utworzonego programu/oprogramowania przechodzi na Usługobiorcę w ramach wykonywania ww. usług. Za wykonywanie ww. usług Wnioskodawca otrzymuje wynagrodzenie (wskazane w opisie stanu faktycznego), które obejmuje wynagrodzenie za przeniesienie majątkowych praw autorskich. Dlatego też nowe funkcjonalności (części oprogramowania) stanowią osobny przedmiot obrotu, który podlega również ochronie na podstawie ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Wnioskodawca jest twórcą i czasowym właścicielem nowych funkcjonalności/części składowych tego oprogramowania (tj. nowych funkcjonalności modyfikujących już wcześniej istniejące, powodujących ich ulepszenie). Zatem również w takim przypadku tworzy nowy program komputerowy/programy, który w momencie stworzenia staje się jego własnością, a dopiero następnie przechodzi na rzecz Usługobiorcy wskutek wykonania zawartej z nim umowy (następuje komercjalizacja).
W związku z ulepszeniem/rozwinięciem, powstają nowe prawa własności intelektualnej, które w opisanym powyżej schemacie Wnioskodawca komercjalizuje - zatem osiąga dochód z kwalifikowanego prawa/praw własności intelektualnej. Dochodem z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej są dochody osiągnięte z tytułu albo sprzedaży kwalifikowanego prawa własności intelektualnej albo z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej uwzględnionego w cenie sprzedaży usługi. Oba te rozwiązania kwalifikują wskazane dochody do skorzystania w opisywanej preferencji podatkowej. Zdaniem Wnioskodawcy, dochodem z kwalifikowanego prawa/praw własności intelektualnej są w tym wypadku dochody osiągnięte z tytułu kwalifikowanego prawa własności intelektualnej uwzględnionego w cenie sprzedaży przez Wnioskodawcę usługi. Niemniej jednak Wnioskodawca nie przesądza tego jednoznacznie, ponieważ m.in. tego dotyczy kierowane do Organu pytanie w niniejszym wniosku i w ten sposób Wnioskodawca wnosi o potwierdzenie stanowiska w tej kwestii.
Mając na uwadze tak zarysowane Prace rozwojowe, Wnioskodawca ponosił i będzie ponosił w przyszłości następujące wydatki m.in.:
–na obsługę księgową;
–na usługi telekomunikacyjne polegające na opłatach za telefon komórkowy oraz Internet mobilny;
–na obowiązkowe ubezpieczenie społeczne;
–na ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej;
–na eksploatację samochodu wykorzystywanego w działalności gospodarczej;
–zakup sprzętu komputerowego i elektronicznego (laptop/ komputer/ monitory/ słuchawki/ klawiatury/ mysz/ telefon/ urządzenia sieciowe/ dyski/pamięć usb);
–na abonament na platformach do poszerzania wiedzy technicznej;
–na dzierżawę serwerów, adresów IP;
–na wykup domen.
Nabyty/Nabywane w ten sposób dostępny/sprzęt/usługi, były wykorzystywane/są wykorzystywane albo (a) wyłącznie w Pracach rozwojowych, albo (b) zarówno w Pracach rozwojowych, jak również w pozostałej działalności Wnioskodawcy. W przypadku „b” zakres, w jakim były one wykorzystywane do Prac rozwojowych jest każdorazowo możliwy do ustalenia na podstawie wskazanej powyżej ewidencji prowadzonej przez Podatnika (przy uwzględnieniu odpowiedniej proporcji czasowej). W ten sposób jest możliwe procentowe określenie, jaka część wydatku w danym miesiącu ma związek z Pracami rozwojowymi. Jednocześnie należy zaznaczyć, że Wnioskodawca nie nabywał wyników prac badawczo- rozwojowych prowadzonych przez inne firmy, ani praw autorskich innych firm.
Każdy ze wskazanych przez Wnioskodawcę kosztów jest bezpośrednio związany w całości lub w części z konkretnym wytwarzanym (lub ulepszanym/rozwijanym) i komercjalizowanym przez niego prawem do programu komputerowego. Zakres, w jakim są one wykorzystywane do Prac rozwojowych Wnioskodawca ustala na podstawie wskazanej osobnej ewidencji wewnętrznej prowadzonej na bieżąco (przy uwzględnieniu zastosowanej przez niego odpowiedniej proporcji odnoszącej się do czasu świadczenia usług, poświęconego na wytworzenie danego programu komputerowego w danym miesiącu). W ten sposób Wnioskodawca dokonuje określenia, jaka część danego wydatku w danym miesiącu ma związek z Pracami rozwojowymi (i dalej z każdym konkretnym wytwarzanym prawem do programu komputerowego), a jaka jego część służy do pozostałych celów (tj. usług niezaliczanych do tzw. ulgi IP Box). Oczywiście nie każdy z wymienionych kosztów jest powiązany z każdym tworzonym przez Wnioskodawcą prawem do programu komputerowego (tutaj podział oczywiście jest dokonywany przy uwzględnieniu kryterium funkcjonalnego, tj. bezpośredniego związku danego wydatku z wytworzeniem danego prawa - programu). Wnioskodawca jest zatem w stanie przyporządkować konkretną wartość kosztów, o których mowa we wniosku do wytworzenia, ulepszenia czy rozwoju konkretnego prawa własności intelektualnej - oprogramowania. Ten sposób powiązania konkretnych kosztów z wytworzeniem oprogramowania nazywa kluczem bezpośredniego związku i czasu, ponieważ wiąże on konkretny koszt z programem, do którego wytworzenia był on mu niezbędny (a proporcja czasowa odnosi się do nakładu czasu spędzonego na wytworzenie danego kwalifikowanego prawa własności intelektualnej). Ma on zastosowanie do wszystkich wymienionych kosztów.
Jednocześnie Wnioskodawca pragnie wskazać, że prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą, której przychody nie przekraczają 2 mln Euro, wobec czego nie ma obowiązku prowadzenia ksiąg rachunkowych. Prowadzi podatkową księgę przychodów i rozchodów, a w związku z tym stosując omawiane rozwiązanie wykazuje na bieżąco wymagane przepisami prawa dane i informacje dotyczące opodatkowania dochodów z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej w odrębnej ewidencji księgowej do celów IP Box (zgodnie z wymogiem z art. 30cb ust. 1 i 2 Ustawy o PIT). Przedmiotowa ewidencja jest zgodna również z wytycznymi wskazanymi w objaśnieniach opublikowanych przez Ministerstwo Finansów z dnia 15 lipca 2019 r. dotyczących stosowania przepisów przyznających preferencyjne opodatkowanie 5% stawką podatkową dochodów uzyskiwanych przez podatnika z kwalifikowanych praw własności intelektualnej (dalej: „Objaśnienia IP Box” lub „Objaśnienia”).
Dzięki prowadzonej przez Wnioskodawcę ewidencji czasu spędzonego na danym Projekcie jest możliwe precyzyjne wydzielenie dla każdego miesiąca bieżącej działalności od Prac rozwojowych. Te ostatnie wpisywane są do ewidencji zasadniczo w odrębnych kategoriach. Umożliwia to Wnioskodawcy na każdorazowe określenie czasu poświęconego na Prace rozwojowe (na wytworzenie konkretnych programów) i na pozostałą działalność, oraz w efekcie na łatwe wyodrębnienie przychodów związanych z tym rodzajem działalności (i przypisanie ich do konkretnych wytworzonych praw autorskich). Kwoty te mogą dla każdego z miesięcy być różne - w zależności od ilości poświęconego czasu na dane działania.
W związku z tak przedstawionym opisem stanu faktycznego Wnioskodawca zamierza skorzystać z wprowadzonych przepisów umożliwiających zastosowanie 5% stawki opodatkowania dochodów z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej, w postaci autorskiego prawa do programu komputerowego (art 30ca ust. 1 i ust. 2 pkt 8 Ustawy o PIT) - w stosunku do przychodów z tytułu usług związanych z opisanymi powyżej Pracami rozwojowymi w ramach Projektów w zeznaniu rocznym PIT składanym za rok 2020 i lata następne.
Uzupełnienie wniosku
Przedmiotem wniosku są programy komputerowe zamiennie nazywane „Oprogramowaniem” (prawa autorskie do tych programów komputerowych) w postaci:
–narzędzi/bibliotek/modułów programistycznych;
–kodów źródłowych na potrzeby projektu;
–oprogramowania, które implementowało architekturę systemów w chmurze publicznej;
–architektury systemu /aplikacji;
–dokumentacji technicznej oprogramowania.
Jednocześnie Wnioskodawca wskazuje, że tworzy nowe funkcjonalności w całości chociażby w zakresie tworzenia kodu źródłowego (twórca oprogramowania), przy czym występują również w praktyce gospodarczej takie sytuacje, gdzie nowe funkcjonalności (części oprogramowania) stanowią osobny przedmiot obrotu, który podlega również ochronie na podstawie ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Wnioskodawca jest twórcą i czasowym właścicielem nowych funkcjonalności/części składowych tego oprogramowania (tj. nowych funkcjonalności modyfikujących już wcześniej istniejące, powodujących ich ulepszenie). Zatem również w takim przypadku tworzy nowy program komputerowy/programy, które w momencie stworzenia staje się jego własnością, a dopiero następnie przechodzi na rzecz Usługobiorcy wskutek wykonania zawartej z nim umowy (następuje komercjalizacja).
Oprogramowanie, które wykonuje Wnioskodawca nie ma konkretnej nazwy - są to systemy komputerowe „robione od zera" dla dużych korporacji, bardzo indywidualne i dopasowane do jego potrzeb.
Wnioskodawca przystępując do prac polegających na modyfikacji, rozwijaniu i ulepszaniu oprogramowania rozpoczynał swoje czynności od zrozumienia zapotrzebowania rynkowego, by zrozumieć jakie docelowe kryteria powinien spełniać dany program komputerowy, który będzie modyfikował np. poprzez omówienie funkcjonalności. Następnie Wnioskodawca przystępował do procesu planowania prac, na który składa się np.: wybór technologii, planowanie rozwiązań, ustalenia poszczególnych etapów prac. Kolejnym etapem było już przystąpienie do modyfikacji oprogramowania, na który składa się np. pisanie kodu, testowanie przyjętych rozwiązań etc. Końcowym etapem jest zawsze przedstawienie oprogramowania klientowi docelowemu.
Według Wnioskodawcy, prowadzi on działalność twórczą obejmującą prace rozwojowe. Twórczość w działalności badawczo-rozwojowej Wnioskodawcy wynika z wytwarzania nowych koncepcji, narzędzi, rozwiązań niewystępujących dotychczas w jego praktyce gospodarczej lub na tyle nowatorskich, że w znacznym stopniu odróżniają się od rozwiązań już funkcjonujących, to znaczy wprowadzających to, czego jeszcze nie było. Wnioskodawca wykorzystuje przy tym własną inwencję twórczą i korzysta z posiadanej przez siebie wiedzy i umiejętności. Wyjaśnić należy, że programowanie jest pracą polegającą na tworzeniu zindywidualizowanego kodu, którego tylko efekt jest z góry ustalony. Warto dodać, iż istnieje nieskończona ilość rozwiązań, które mogą do tego efektu doprowadzić. Praca programisty polega na doborze najbardziej wydajnych i odpowiednich metod oraz środków, które mają zapewnić stworzenie konkretnej funkcjonalności. Należy podkreślić, iż programy komputerowe stworzone przez Wnioskodawcę na rzecz Zleceniodawców ulepszyły i rozwijały działanie starych programów, lub też powodowały stworzenie zupełnie nowych funkcjonalności. Jednocześnie Wnioskodawca wskazuje, że skoro są to rozwiązania dedykowane dla konkretnego klienta, pod określony projekt wymaga to indywidualnego podejścia i częstych prac analitycznych wymagających dostosowania, czy znalezienia nowych sposobów na integrację różnych systemów firmy jak i rozwiązań poddostawców. Liczba użytych technologii i różnorodność systemów współpracujących definiuje to, iż każdy projekt wymaga indywidualnego rozwiązania „szytego na miarę” i znalezienia innowacyjnych sposobów na połączenie tego wszystkiego. Z tego powodu, zdaniem Wnioskodawcy, stworzone programy stanowią przejaw jego działalności o charakterze twórczym oraz są one innowacyjne.
Twórczość Wnioskodawcy odnosi się również do przejawu jego działalności - autorskich praw do programów komputerowych, które podlegają ochronie na podstawie art. 74 ustawy o prawie autorskimi prawach pokrewnych. Jednocześnie podkreślić należy, przedmiotem prawa autorskiego jest każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia. Ochrona ta obejmuje również fragmenty utworu i utwory w wersji nieukończonej. Wnioskodawca ma powody do twierdzenia, że jego działalność obejmuje prace rozwojowe, wywodzi z faktu, że w swoich projektach rozwija fachową i specjalistyczną wiedzę oraz umiejętności, które może wykorzystać w ramach bieżących albo przyszłych projektów.
Do tworzenia oprogramowania Wnioskodawca wykorzystuje język (...), otwarte kody aplikacji, biblioteki, pliki binarne, rozszerzenia, skrypty oparte o otwarte licencje, w szczególności licencje (...).
Podatnik musi stale rozwijać swoją wiedzę, tak, aby być cały czas „na bieżąco” z nowościami technologicznymi. W tym celu Wnioskodawca podnosił swoje kwalifikacje, czego potwierdzeniem są chociażby uzyskane specjalistyczne certyfikaty. Dodatkowo musi on stale, dla każdego tworzonego oprogramowania rozwiązywać teoretyczne i praktyczne problemy, wymyślając unikatowe koncepcje ich rozwiązania. Tylko w ten sposób jest on w stanie dostarczyć Usługobiorcy produkt spełniający wszystkie oczekiwania, jednocześnie będący jedynym w swoim rodzaju ze względu na zastosowane autorskie rozwiązania (oczywiście po uprzednim ich przetestowaniu) oraz na tyle innowacyjny, że powstające oprogramowanie można określić, jako nowatorskie.
Przedmiotowy wniosek dotyczy roku 2020 i lat następnych.
Wnioskodawca uczestniczy we własnych pracach, które polegają na tworzeniu/rozwijaniu/ modyfikacji/ulepszeniu oprogramowania, lecz prace te wykonywane są na zlecenie różnych Zleceniodawców. W przypadku, gdy Wnioskodawca ulepsza oprogramowanie komputerowe lub jego część (nawet takie, które sam wcześniej stworzył), w wyniku podjętych przez niego czynności powstaje odrębny od tego oprogramowania program lub jego części składowa (tj. nowe, kwalifikowane prawo własności intelektualnej w postaci nowego autorskiego prawa do programu komputerowego), podlegający ochronie na podstawie art. 74 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. W wyniku takiego ulepszenia/rozwinięcia oprogramowania powstaje nowy kod źródłowy/algorytmy w języku programowania i tym samym nowe odrębne prawo własności intelektualnej. Powstałe w toku świadczenia wspomnianych usług części składowe oprogramowania stanowią dzieła oryginalne, zatem Wnioskodawcy przysługują autorskie prawa majątkowe do tych nowo utworzonych „części składowych” oprogramowania, których celem jest modyfikacja starszego oprogramowania. Nie ma tutaj sytuacji, że autorskie prawo do danego programu komputerowego przysługuje niepodzielnie wszystkich potencjalnym współautorom. Całość praw do takiego nowo utworzonego programu/oprogramowania przechodzi z Wnioskodawcy na Usługobiorcę w ramach wykonywania ww. usług. Za wykonywanie ww. usług Wnioskodawca otrzymuje wynagrodzenie, które obejmuje wynagrodzenie za przeniesienie majątkowych praw autorskich. Dlatego też nowe funkcjonalności (części oprogramowania) stanowią osobny przedmiot obrotu, który podlega również ochronie na podstawie ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Wnioskodawca jest twórcą i czasowym właścicielem nowych funkcjonalności/części składowych tego oprogramowania (tj. nowych funkcjonalności modyfikujących już wcześniej istniejące, powodujących ich ulepszenie). Zatem również w takim przypadku tworzy nowy program komputerowy/programy, które w momencie stworzenia stają się jego własnością, a dopiero następnie przechodzą na rzecz Usługobiorcy wskutek wykonania zawartej z nim umowy (następuje komercjalizacja).
Działalność Wnioskodawcy w ramach, której Wnioskodawca tworzy, rozwija, modyfikuje i ulepsza Oprogramowanie podejmowana jest w sposób uporządkowany, zaplanowany, metodyczny, według pewnego systemu, na podstawie przygotowanego harmonogramu prac z przyjęciem określonych celów do osiągnięcia. Wnioskodawca wskazuje, że systematyczność w odniesieniu do podejmowanych przez niego działań w zakresie opisanych we wniosku czynności obejmuje prowadzenie działalności w sposób regularny i uporządkowany, według pewnego systemu, a zatem w sposób metodyczny, zaplanowany i uporządkowany. Na starcie niektórych z projektów Wnioskodawca ustala określony plan działania niezbędny dla zrealizowania celów danego projektu. W innych projektach działanie wyznaczają tzw. sprinty - przedziały czasowe zwykle 1-3 tygodni, podczas których zadaniem programisty jest uzyskać określoną funkcjonalność.
W zależności od powyższego Wnioskodawca planuje i przeprowadza projekty badawczo-rozwojowe, przyjmując dla nich określone cele do osiągnięcia, harmonogram i zasoby. Działalność Wnioskodawcy prowadzona jest w sposób systematyczny (metodyczny), czyli zaplanowany zarówno wobec przebiegu procesu, jak i jego wyników. Ponadto, Wnioskodawca uprzednio określa cele projektu badawczo-rozwojowego oraz źródła finansowania prowadzonych prac badawczych lub rozwojowych.
Prace rozwojowe dotyczyły tworzenia, rozwijania i modyfikacji oprogramowania. Ich celami było tworzenie, modyfikacja i rozwijanie oprogramowania, natomiast szczegółowe cele w postaci np. uzyskania określonej funkcjonalności uzależnione są od specyfiki danego projektu i zapotrzebowania zgłoszonego na wstępnie przez Zleceniodawcę. Czynności Wnioskodawcy obejmowały tworzenie, modyfikację i rozwój oprogramowania.
Wnioskodawca zrealizował zaplanowane działania, tj. tworzył, modyfikował i ulepszał programy komputerowego w postaci narzędzi/bibliotek/modułów programistycznych, kodów źródłowych na potrzeby projektu, architektury systemu/aplikacji/dokumentacji technicznej oprogramowania. Wnioskodawca realizował przedmiotowe cele osobiście przy wykorzystaniu własnych środków finansowych i rzeczowych.
Wśród zrealizowanych projektów przez Wnioskodawcę należy wyróżnić chociażby:
•projekt dla wiodącego producenta samochodów na rynku niemieckim, w ramach, którego Wnioskodawca realizował czynności architektoniczne w zakresie projektowania i obsługi niezawodnych, bezpiecznych, wydajnych i opłacalnych systemów w chmurze;
•projekt dla banku polegający na wdrożeniu architektury mikrousług i zbudowaniu platformy wyłącznie cyfrowej działającej w tzw. chmurze.
Wnioskodawca każdorazowo przystępując do prac nad oprogramowaniem tworzy/tworzył stosowny harmonogram prac gdzie wyodrębnia się takie czynności jak:
–faza koncepcyjna (refinement) - zrozumienie zapotrzebowania rynkowego, by zrozumieć jakie docelowe kryteria powinien spełniać dany program komputerowy który będzie tworzył Wnioskodawca np. poprzez omówienie funkcjonalności,
–faza planowania (sprint planning) - proces planowania prac, na który składa się np.: wybór technologii, planowanie rozwiązań, ustalenia poszczególnych etapów prac,
–faza programowania (sprint) - etap tworzenia oprogramowania na który składa się np. pisanie kodu, testowanie przyjętych rozwiązań etc.,
–faza weryfikacji i akceptacji - przedstawienie oprogramowania klientowi docelowemu, wprowadzanie zmian.
Wszystkie stworzone przez Wnioskodawcę harmonogramy zakończyły się stworzeniem programu komputerowego w postaci narzędzi/bibliotek/modułów programistycznych, kodów źródłowych na potrzeby projektu, architektury systemu /aplikacji/ dokumentacji technicznej oprogramowania.
Wnioskodawca dysponuje wiedzą z zakresu wybranego języka programowania algorytmu rozwiązania określonego zadania, na dowód czego posiada certyfikaty potwierdzające jego specjalistyczną wiedzę w tym zakresie. Ponadto, Wnioskodawca posiada kilkuletnie doświadczenie zawodowe w obszarze IT. Niewątpliwie zatem Wnioskodawca posiada umiejętności z zakresu możliwości wydania zestawu instrukcji przeznaczonych do wykonywania bezpośrednio lub pośrednio w komputerze czynności w celu osiągnięcia określonego rezultatu, czyli stworzenia lub modyfikacji/ulepszenia oprogramowania. Wnioskodawca łączy zatem wiedzę z nauk podstawowych (matematyka czy statystyka) jak i stosowanych (informatyka), tak aby następnie móc wykorzystywać ją przy tworzeniu lub modyfikowaniu wskazanych funkcjonalności czy całego systemu.
Do tworzenia oprogramowania Wnioskodawca wykorzystuje język (...), własne narzędzia i algorytmy, a także otwarte kody aplikacji, biblioteki, pliki binarne, rozszerzenia, skrypty oparte o otwarte licencje, w szczególności licencje (...).
Wnioskodawca wykorzystuje wiedzę z zakresu nauk podstawowych (matematyka czy statystyka) jak i stosowanych (informatyka). Szczegółowo należy wskazać, że chodzi przede wszystkim o znajomość języków oprogramowania, a także korzystania z dostępnych narzędzi celem tworzenia innowacyjnego oprogramowania takich jak język (...), własne narzędzia i algorytmy, otwarte kody aplikacji, biblioteki, pliki binarne, rozszerzenia, skrypty oparte o otwarte licencje, w szczególności licencje (...). Wnioskodawca ponadto, posiada znajomość platformy chmury publicznej (...) oraz platformy (...).
W praktyce, na co dzień Wnioskodawca musi w drodze doświadczeń oraz testów zdobywać, poszerzać i łączyć wiedzę z nauk podstawowych (matematyka czy statystyka), jak i stosowanych (informatyka), tak, aby następnie móc wykorzystywać ją przy tworzeniu lub modyfikowaniu wskazanych funkcjonalności czy całego systemu.
Wnioskodawca zaplanował stale rozwijać swoją wiedzę, tak, aby być cały czas „na bieżąco” z nowościami technologicznymi by móc dostarczać innowacyjne produkty i usługi, co zapewnia również konkurencyjność na dynamicznie zmieniającym się rynku IT jak również stworzenie wielu funkcjonalności do tworzonych systemów.
Wnioskodawca realizował zaplanowane przedsięwzięcie w ten sposób, że albo wykreował nowe kwalifikowane IP w postaci programu komputerowego wskazanego we wniosku od podstaw albo rozbudował, poszerzył zakres funkcjonalny albo użyteczność już istniejącego kwalifikowanego IP, w postaci programu komputerowego wskazanego we wniosku.
Efektem podejmowanych przez Wnioskodawcę działań jest chociażby stworzenie nowych kodów źródłowych służących do budowania odmiennych od dotychczasowych środowisk (deweloperskich, testowych, weryfikacyjnych, pre-produkcyjnych, produkcyjnych, migracyjnych). Ponadto, dochodzi do powstania nowych funkcjonalności oraz użyteczności oprogramowania. Przykładowo należy wskazać, że jeśli chodzi o realizowany projekt na rzecz branży (...) efektem działań Wnioskodawcy jest system do obsługi samochodów, którymi poruszamy się na co dzień.
Działalność Wnioskodawcy w ramach, której tworzy, rozwija, modyfikuje i ulepsza Oprogramowanie nie obejmuje prac empirycznych lub teoretycznych mających przede wszystkim na celu zdobywanie nowej wiedzy o podstawach zjawisk i obserwowalnych faktów bez nastawienia na bezpośrednie zastosowanie komercyjne. Wnioskodawca posiada zdobytą wiedzę i wykorzystuje aktualnie dostępną wiedzę i umiejętności w celu projektowania i tworzenia nowych, zmienionych czy usprawnionych produktów, procesów lub usług z zamiarem ich komercyjnego wykorzystania - odpłatne świadczenie usług na rzecz Zleceniodawców.
Efekty pracy Wnioskodawcy, które nazywa „Oprogramowaniem” lub jego część zawsze są utworami w rozumieniu przepisów o prawie autorskim i prawach pokrewnych, tj.:
–zawsze odznaczały się rzeczywiście oryginalnym, twórczym charakterem, zawsze były kreacją nowej, nieistniejącej wcześniej wartości niematerialnej;
–nie były efektem pracy, która wymaga do osiągnięcia rezultatu jedynie określonych umiejętności programistycznych i której rezultaty udało się z góry określić i przewidzieć jako mające charakter powtarzalny;
–nie były jedynie „techniczną" a „twórczą" realizacją szczegółowych projektów zlecanych przez klientów.
Efekty pracy Wnioskodawcy, które Wnioskodawca nazywa „Oprogramowaniem" lub jego część zawsze są odrębnymi programami komputerowymi, które podlegają ochronie na podstawie art. 74 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Wnioskodawcy przysługują osobiste i majątkowe prawa autorskie do tego „Oprogramowania”.
Za wykonywanie wskazanych usług Wnioskodawca otrzymuje zryczałtowane wynagrodzenie, które obejmuje również - wynagrodzenie za przeniesienie majątkowych praw autorskich łącznie na polach eksploatacji wskazanych w umowie. Wynagrodzenie wypłacane jest - co do zasady - w miesięcznych okresach, po przedstawieniu Zleceniodawcy miesięcznego raportu czasu wykonywania usług.
Przedmiot współpracy obejmuje oprócz bieżącej działalności programistycznej (codzienne/cotygodniowe spotkanie z zespołem; omówienie prac nad projektem podczas spotkania; spotkanie z klientem/prezentacja projektu; działania HR takie jak ewidencja czasu pracy; szkolenia informatyczne) także sprzedaż wyników Prac rozwojowych powstałych w ramach wykonywanych czynności, tj. polegających na analizie i doborze odpowiednich narzędzi/bibliotek/modułów; pisaniu nowego kodu źródłowego na potrzeby danego Projektu; tworzeniu oprogramowania w technologiach chmurowych; opracowaniu odpowiedniej architektury systemu/aplikacji webowych; opracowywaniu modeli komunikacji asynchronicznej; implementacji rozwiązań IT; implementacji interfejsu użytkownika końcowego; tworzeniu dokumentacji technicznej oprogramowania; tworzeniu rozwiązań skryptowych - w efekcie, których powstaje program komputerowy (lub programy), za ustalonym wynagrodzeniem. Dzięki prowadzonej przez Podatnika ewidencji czasu spędzonego na danym Projekcie jest możliwe precyzyjne wydzielenie dla każdego miesiąca bieżącej działalności od Prac rozwojowych. Te ostatnie wpisywane są do ewidencji zasadniczo w odrębnych kategoriach. Takie podejście umożliwia Wnioskodawcy każdorazowe określenie czasu poświęconego na Prace rozwojowe (na wytworzenie konkretnych programów) i na pozostałą działalność oraz w efekcie na łatwe wyodrębnienie przychodów związanych z tym rodzajem działalności (i przypisanie ich do konkretnych wytworzonych praw autorskich).
Faktury, które wystawiał Podatnik na rzecz Zleceniodawcy/Zleceniodawców nie wyodrębniają wynagrodzenia z tytułu przeniesienia majątkowych praw autorskich do poszczególnych efektów prac na Zleceniodawcę/Zleceniodawców, bowiem jak zostało wskazane we wniosku za wykonywanie wskazanych usług Wnioskodawca otrzymuje zryczałtowane wynagrodzenie, które obejmuje również - wynagrodzenie za przeniesienie majątkowych praw autorskich łącznie na polach eksploatacji wskazanych w ww. umowie.
Program komputerowy tworzony przez Wnioskodawcę wersjonowany jest przez niego w odpowiednim systemie, który następnie systematycznie jest synchronizowany z wersją przenoszoną na kontrahenta na platformie, z której korzysta. Wnioskodawca tworzy dany program komputerowy, który podlega ochronie na gruncie prawa autorskiego i przenosi go fizycznie na klienta umieszczając w repozytorium na serwerze klienta.
Umowy na świadczenie usług, które zawarł Wnioskodawca, zawierają regulacje, zgodnie z którymi wynagrodzenie należne za przeniesienie autorskich praw majątkowych do utworów powstałych podczas wykonywania usług (programów komputerowych) stanowią określoną część ogólnego wynagrodzenia za wykonywane usługi.
Zgodnie z zapisami innych umów z innym kontrahentem, dany klient ma wyłączne prawo do wyników pracy Wnioskodawcy na całym świecie, bez ograniczeń czasowych i merytorycznych. Z kolei za wynik pracy wskazano: oprogramowanie (w kodzie źródłowym i kodzie wynikowym), dokumenty towarzyszące (np. dokumenty), prezentacje naukowe i techniczne, pozostałe przedstawienia, teksty, audio, wizualne i audiowizualne, materiały, zbiory danych i bazy danych, wynalazki oraz propozycje ulepszeń technicznych, rozwoju, projekty, koncepcje, know-how, domeny internetowe, a także ich odpowiednie projekty i prekursory. Powyższe wyniki są traktowane jako prawa własności intelektualnej, które przekazuje Wnioskodawca w sposób ciągły i nieodwołalny z datą ich powstania na klienta, która odpowiednio przyjmuje takie przeniesienie. Jednocześnie z umowy wynika, że za przekazywanie lub udzielanie i wykorzystywanie wyżej wymienionych praw otrzymuje Wnioskodawca wynagrodzenie zawarte w wynagrodzeniu wypłacanym przez danego klienta.
Jeśli chodzi o ponoszone koszty na:
–eksploatację samochodu wykorzystywanego w działalności gospodarczej - Wnioskodawca ponosi koszty tj. paliwo, serwisowanie, przeglądy i ubezpieczenie OC/AC;
–abonament na platformach do poszerzania wiedzy - Wnioskodawca ponosił koszt opłat za korzystanie z platformy tj(...); abonament w grupach networkingowych takich jak (...));
–wykup domen - (...).
Przedmiotowe koszty były ponoszone odpowiednio w roku 2020 i latach następnych.
Wnioskodawca wskazuje, że przedmiotowe wydatki były ponoszone w celu prowadzenia działalności w sektorze IT oraz w szczególności badawczo-rozwojowej, tj. wydatki ponoszone na:
–Obsługę księgową - usługi księgowe pozwalają na wyszczególnienie koniecznej ewidencji na potrzeby skorzystania z preferencyjnej 5% stawki podatkowej (ulga IP Box). Koszt ten jest nieodzowny, jeśli wytwarzane oprogramowanie ma być wykonywane zgodnie z zasadami lege artis, w tym Wnioskodawca dzięki prowadzeniu księgowości przez specjalistów ma więcej czasu na wykonywanie prac programistycznych, co przekłada się na jakość tworzonego programu komputerowego. Prowadzenie księgowości jest niezbędne do prowadzenia działalności per se, Wnioskodawca traktuje ten koszt jako stały element prowadzenia przez siebie działalności gospodarczej, której zdecydowanie dominująca część polega na wytwarzaniu chronionych prawem autorskim utworów, a konkretniej programów komputerowych.
–Usługi telekomunikacyjne, a dokładniej abonament telefoniczny oraz Internet mobilny - umożliwia zdalny kontakt z klientem lub innymi informatykami, pozwala na znalezienie informacji na temat powstałych błędów, testowanie tworzonego oprogramowania, szybkie dzielenie się efektami swojej pracy. Również dzięki niniejszemu wydatkowi Wnioskodawca ma dostęp do wszelakich źródeł wiedzy, np. dokumentacji, publikacji, materiałów konferencyjnych. Abonament telefoniczny umożliwia ponadto, konsultację z klientem, co służy personalizacji tworzonego oprogramowania i kodu, dostosowaniu go do indywidualnych potrzeb klienta i jego oczekiwań.
–Składki na ubezpieczenie społeczne - wydatki w postaci składek odprowadzanych na poczet obowiązkowego ubezpieczenia społecznego, są obowiązkowe, aby móc prowadzić legalnie jednoosobową działalność gospodarczą w Polsce, co w przypadku Wnioskodawcy przekłada się na możliwość świadczenia usług programistycznych. Również nie można zapominać o celu wymienionych opłat, które mają za cel zapewnienie środków pieniężnych w razie niemożności wykonywania działalności przez Wnioskodawcę, co w dłuższej perspektywie wydłuży jego zdolność zawodową.
–Ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej - Wnioskodawca regularnie ponosi koszty związane z ubezpieczeniem od odpowiedzialności cywilnej w zakresie prowadzonej działalności programistycznej. Dzięki temu wydatkowi, Wnioskodawca zapewnia sobie bezpieczeństwo finansowe w razie zdarzenia, które mogłoby narazić go na straty materialne w razie braku takiego ubezpieczenia. Wnioskodawca podkreśla, że koszt ten jest bezpośrednio związany z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą, gdyż zapewnia mu komfort zarówno finansowy, jak i psychiczny.
–Eksploatację samochodu wykorzystywanego w działalności gospodarczej - Wnioskodawca ponosi koszty, tj. paliwo, serwisowanie, przeglądy i ubezpieczenie OC/AC - to koszty, które umożliwiają sprawny transport, czy to do Kontrahenta w celu konsultacji dotyczących tworzonego oprogramowania, czy to do specjalistycznego sklepu w celu nabycia potrzebnych urządzeń programistycznych, czy to na szkolenia poszerzające wiedzę w dziedzinie programowania. Auto wykorzystywane jest do celów świadczenia usług, jak również do czynności wymagających prowadzenie działalności gospodarczej w całym jej zakresie. Taki środek transportu pozwala na konsultację z Kontrahentem, co służy personalizacji tworzonego oprogramowania i kodu, dostosowaniu go do indywidualnych potrzeb klienta i jego oczekiwań, a także zapewnienia szybki dostęp do sklepów z narzędziami programistycznymi, a więc Wnioskodawca jest w stanie świadczyć usługi programistyczne efektywniej i lepszej jakości, wpływając na mocniejszą pozycję na rynku zleceń informatycznych.
–Zakup sprzętu komputerowego i elektronicznego (laptop, komputer, monitory, słuchawki, klawiatury, mysz, telefon, urządzenia sieciowe, dyski, pamięć usb) - wydatek jest niezbędny Wnioskodawcy, gdyż oprogramowanie wytwarzane jest przy pomocy komputera (laptopa, komputera stacjonarnego), zapisywane w jego pamięci i bez wykorzystania tego rodzaju sprzętu niemożliwe byłoby w ogóle jego zapisanie i odtworzenie, lecz nie jest on wystarczający dla sprawnego tworzenia programu komputerowego przy pomocy nowoczesnych, wysokopoziomowych języków oprogramowania. Stąd też Wnioskodawca konsekwentnie usprawnia posiadane urządzenia poprzez zakup stosownego sprzętu komputerowego/elektronicznego, peryferiów komputerowych oraz akcesoriów elektronicznych. W szybko zmieniającym się świecie technologii niekorzystanie przez Wnioskodawcę z nowoczesnych rozwiązań technologicznych prowadziłoby efektywnie do spadku wydajności jego pracy. Dla przykładu zakup telefonu oprócz sprawdzania kompatybilności oprogramowania (testowania), umożliwia również konsultację z klientem, co służy personalizacji tworzonego oprogramowania i kodu, dostosowaniu go do indywidualnych potrzeb klienta i jego oczekiwań, co bez wątpienia pozwala na maksymalne spersonalizowanie produktu. Należy podkreślić, że zakup sprzętu komputerowego i elektronicznego (np. telefon, komputer) to koszty stałe, które są konieczne do prowadzenia działalności gospodarczej jako programista. Tworzenie kodu zdecydowanie wymaga sprawnego i nowoczesnego sprzętu komputerowego i elektronicznego. Komputer jest podstawowym narzędziem pracy każdego programisty. Natomiast pozostały sprzęt elektroniczny wspomaga wykonywaną pracę oraz uwydatnia jej efekty. Zdaniem Wnioskodawcy, przedmioty te są ściśle związane z wykonywanym przez niego zawodem i są niezbędne do prowadzenia działalności związanej z tworzeniem programu.
–Abonament na platformach do poszerzania wiedzy technicznej - Wnioskodawca w celu wykonywania swojej pracy musi regularnie ponosić swoje kompetencje by właściwie realizować projekty. Wydatek ten jest niezbędny do efektywnego prowadzenia działalności programistycznej i jest on bezpośrednio związany z tworzeniem określonych programów komputerowych.
–Dzierżawę serwerów, adresów IP - hosting serwerów/adresów IP jest koniecznością dla Wnioskodawcy, ponieważ oprogramowanie, które wytwarza jest dostępne online, ponadto narzędzia, które wykorzystuje w procesie wytwarzania oprogramowania, monitorowania i testowania tego oprogramowania, również wymagają wdrożenia na serwerach. Dlatego też, Wnioskodawca ponosi koszt związany z opłacaniem hostingu serwerów oraz zakupem i utrzymywaniem fizycznej infrastruktury serwerów.
–Wykup domen - są niezbędne do wdrażania wytworzonych stron i aplikacji internetowych, ale także do prowadzenia działalności marketingowej i zdobywania nowych kolejnych klientów na świadczone usługi z zakresu IT. Wydatki takie są niezbędne do efektywnego prowadzenia działalności programistycznej i są one bezpośrednio związane z tworzeniem określonych programów komputerowych.
Wnioskodawca informuje, że aktualnie żaden ze wskazanych we wniosku składników majątkowych nie stanowi środka trwałego (środków trwałych) w prowadzonej działalności gospodarczej.
Wskazana sytuacja nie odnosi się do stanu faktycznego zaistniałego w sprawie, nie mniej jednak wybiegając w przyszłość Wnioskodawca wskazuje, że w razie ewentualnego nabycia środka trwałego w przyszłości przez pojęcie koszt w przypadku środków trwałych podlegających amortyzacji rozumie kwoty z tytułu odpisów amortyzacyjnych dokonanych w roku podatkowym.
Podatnik prowadzi od 2020 roku odrębną ewidencję, w której wyodrębnia koszty, o których mowa w art. 30ca ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przypadające na każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej w sposób zapewniający określenie kwalifikowanego dochodu.
Wnioskodawca prowadzi odrębną ewidencję w sposób umożliwiający ustalenie przychodów i kosztów uzyskania przychodów, dochodów (strat) przypadających na każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej.
Sposób „przeniesienia” przez Wnioskodawcę każdego z majątkowych praw autorskich do programu komputerowego każdorazowo następował, następuje i będzie następował zgodnie z wymogami przewidzianymi w przepisach ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, w szczególności z zachowaniem art. 41 oraz art. 53 ww. ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych.
Wnioskodawca wskazuje, że dokumentacja wytwarzana przez niego była/jest/będzie każdorazowo nierozerwalnie związana z wytworzonym kodem źródłowym i jako całość, tj. program komputerowy stanowi autorskie prawo do programu komputerowego podlegające ochronie w myśl art. 74 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz ww. kwalifikowane prawo własności intelektualnej, czyli program komputerowy był/jest/będzie przenoszony łącznie przez Wnioskodawcę, na rzecz Zleceniodawcy.
Końcowo Wnioskodawca wskazuje, że zawarte ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej w zakresie prowadzonej działalności programistycznej jest niezbędne do wykonywania umowy zawartej ze Zleceniodawcą, gdyż w ten sposób Wnioskodawca zapewnia sobie bezpieczeństwo na wypadek zdarzenia ubezpieczeniowego mającego miejsce w związku z wykonywanymi pracami. Jest to zatem zabezpieczenie w razie zdarzenia, które mogłoby narazić go na straty materialne w razie braku takiego ubezpieczenia. Wnioskodawca podkreśla, że koszt ten jest bezpośrednio związany z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą, gdyż zapewnia mu odpowiednie zabezpieczenie finansowe na wypadek nieprzewidzianych zdarzeń. Jednocześnie Wnioskodawca wskazuje, że w ramach niektórych umów z kontrahentami wymóg posiadania przedmiotowego ubezpieczenia wynika wprost z treści zawieranej umowy.
Pytania
1.Czy działalność Wnioskodawcy w zakresie przedstawionym w opisie stanu faktycznego stanowi działalność badawczo-rozwojową w rozumieniu art 5a pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?
2.Czy w zakresie dochodów z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej osiągniętych z tytułu sprzedaży praw autorskich na oprogramowanie stworzone i rozwijane przez Wnioskodawcę, Wnioskodawca ma prawo zastosować stawkę podatku 5%?
3.Czy wydatki na: obsługę księgową; usługi telekomunikacyjne polegające na opłatach za telefon komórkowy oraz Internet mobilny; obowiązkowe ubezpieczenie społeczne; ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej; eksploatacje samochodu wykorzystywanego w działalności gospodarczej; zakup sprzętu komputerowego i elektronicznego (laptop, komputer, monitory, słuchawki, klawiatury, mysz, telefon, urządzenia sieciowe, dyski, pamięć usb); abonament na platformach do poszerzania wiedzy technicznej; dzierżawę serwerów, adresów IP; oraz wykup domen, w części, w jakiej będą proporcjonalnie przypisane do przychodów przypadających ze zbycia praw do oprogramowania, gdzie proporcja zostanie ustalona, jako stosunek przychodów ze zbycia praw do oprogramowania do przychodów ogółem Wnioskodawcy z prowadzonej działalności gospodarczej w danym okresie, stanowią koszty prowadzonej bezpośrednio przez Wnioskodawcę działalności badawczo-rozwojowej związanej z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, o których mowa w literze a wzoru z art. 30ca ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?
Pana stanowisko w sprawie
Ad. 1
Zdaniem Wnioskodawcy, jego działalność w zakresie przedstawionym w opisie stanu faktycznego stanowi działalność badawczo-rozwojową w rozumieniu art. 5a pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Ad. 2
Zdaniem Wnioskodawcy, w zakresie dochodów z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej osiągniętych z tytułu sprzedaży praw autorskich na oprogramowanie stworzone i rozwijane przez Wnioskodawcę, Wnioskodawca ma prawo zastosować stawkę podatku 5%.
Ad. 3
Zdaniem Wnioskodawcy, wydatki na: obsługę księgową; usługi telekomunikacyjne polegające na opłatach za telefon komórkowy oraz Internet mobilny; obowiązkowe ubezpieczenie społeczne; ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej; eksploatacje samochodu wykorzystywanego w działalności gospodarczej; zakup sprzętu komputerowego i elektronicznego (laptop, komputer, monitory, słuchawki, klawiatury, mysz, telefon, urządzenia sieciowe, dyski, pamięć usb); abonament na platformach do poszerzania wiedzy technicznej; dzierżawę serwerów, adresów IP; oraz wykup domen, w części, w jakiej będą proporcjonalnie przypisane do przychodów przypadających ze zbycia praw do oprogramowania, gdzie proporcja zostanie ustalona, jako stosunek przychodów ze zbycia praw do oprogramowania do przychodów ogółem Wnioskodawcy z prowadzonej działalności gospodarczej w danym okresie, stanowią koszty prowadzonej bezpośrednio przez Wnioskodawcę działalności badawczo-rozwojowej związanej z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, o których mowa w literze a wzoru z art. 30ca ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy
Ad. 1
Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 2647, z późn. zm.) - dalej: ustawa o PIT, opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
Ustawodawca wprowadził definicję działalności badawczo-rozwojowej w art. 5a pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z którą przez działalność badawczo-rozwojową należy rozumieć działalność twórczą obejmującą badania naukowe lub prace rozwojowe, podejmowaną w sposób systematyczny w celu zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań.
W myśl art. 5a pkt 39 tej ustawy, ilekroć w ustawie jest mowa o badaniach naukowych - oznacza to:
a)badania podstawowe w rozumieniu art. 4 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz. U. z 2023 r. poz. 742, z późn. zm.],
b)badania aplikacyjne w rozumieniu art. 4 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce.
Z kolei w definicji prac rozwojowych zawartej w art. 5a pkt 40 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wskazano, że oznaczają one prace rozwojowe w rozumieniu art. 4 ust. 3 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce.
Na podstawie art. 4 ust. 2 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, badania naukowe są działalnością obejmującą:
1.badania podstawowe rozumiane jako prace empiryczne lub teoretyczne mające przede wszystkim na celu zdobywanie nowej wiedzy o podstawach zjawisk i obserwowalnych faktów bez nastawienia na bezpośrednie zastosowanie komercyjne;
2.badania aplikacyjne rozumiane jako prace mające na celu zdobycie nowej wiedzy oraz umiejętności, nastawione na opracowywanie nowych produktów, procesów lub usług lub wprowadzanie do nich znaczących ulepszeń.
Stosownie do art. 4 ust. 3 ww. ustawy, prace rozwojowe są działalnością obejmującą nabywanie, łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności, w tym w zakresie narzędzi informatycznych lub oprogramowania, do planowania produkcji oraz projektowania i tworzenia zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług, z wyłączeniem działalności obejmującej rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane do nich, nawet, jeżeli takie zmiany mają charakter ulepszeń.
Zatem z pracami badawczo-rozwojowymi mamy do czynienia wówczas, gdy wykorzystuje się dostępną wiedzę z dziedziny nauki, technologii i działalności gospodarczej oraz innej wiedzy i umiejętności do tworzenia nowych lub ulepszania istniejących produktów/usług oraz procesów i technologii produkcji.
Mając na uwadze przytoczone powyżej ramy prawne, o prowadzeniu działalności badawczo-rozwojowej można mówić, gdy realizowane prace:
–mają twórczy charakter,
–są prowadzone w systematyczny sposób, zostały zrealizowane w określonym celu - zwiększenia zasobów wiedzy oraz ich wykorzystania do tworzenia nowych zastosowań,
–obejmują badania naukowe lub prace rozwojowe.
Z ustawowej definicji zawartej w regulacjach ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że działalność badawczo-rozwojowa musi mieć charakter twórczy. Jak podaje słownik języka polskiego PWN, działalność twórcza to zespół działań podejmowanych w kierunku tworzenia (działalność - zespół działań podejmowanych w jakimś celu), powstania czegoś (twórczy - mający na celu tworzenie, tworzyć - powodować powstanie czegoś). W doktrynie prawa autorskiego podkreśla się natomiast, że cecha twórczości związana jest przede wszystkim z rezultatem działalności człowieka o charakterze kreacyjnym i jest spełniona wówczas, gdy istnieje nowy wytwór intelektu. Działalność twórcza oznacza, że „ustawodawca za przedmiot prawa autorskiego uznaje tylko rezultat (przejaw) takiego działania, który choćby w minimalnym stopniu odróżnia się od innych rezultatów takiego samego działania, a zatem, że posiada cechę nowości, której stopień nie ma znaczenia”. Zatem twórczość działalności badawczo-rozwojowej może przejawiać się opracowywaniem nowych koncepcji, narzędzi, rozwiązań niewystępujących dotychczas w praktyce gospodarczej podatnika lub na tyle innowacyjnych, że w znacznym stopniu odróżniają się od rozwiązań już funkcjonujących u podatnika.
Kolejnym kryterium działalności badawczo-rozwojowej jest prowadzenie tej działalności w sposób systematyczny. Zgodnie ze słownikiem języka polskiego PWN słowo systematyczny oznacza (i) robiący coś regularnie i starannie, (ii) o procesach: zachodzący stale od dłuższego czasu, (iii) o działaniach: prowadzony w sposób uporządkowany, według pewnego systemu; też: o efektach takich działań; planowy, metodyczny. W związku z tym, że w definicji działalności badawczo-rozwojowej słowo „systematyczny” występuje w sformułowaniu „podejmowaną (działalność) w sposób systematyczny”, a więc odnosi się do „działalności”, czyli zespołu działań podejmowanych w jakimś celu, najbardziej właściwą definicją systematyczności w omawianym zakresie jest definicja obejmująca prowadzenie działalności w sposób uporządkowany, według pewnego systemu. Zatem słowo systematycznie odnosi się również do działalności prowadzonej w sposób metodyczny, zaplanowany i uporządkowany. To oznacza, że działalność badawczo-rozwojowa jest prowadzona systematycznie niezależnie od tego, czy podatnik stale prowadzi prace badawczo-rozwojowe, czy tylko od czasu do czasu, a nawet incydentalnie, co wynika z charakteru prowadzonej przez niego działalności oraz potrzeb rynku, klientów, sytuacji mikro i makroekonomicznej. Z powyższego wynika, że spełnienie kryterium „systematyczności” danej działalności nie jest uzależnione od ciągłości tej działalności, w tym od określonego czasu, przez jaki działalność taka ma być prowadzona ani też od istnienia planu, co do prowadzenia przez podatnika podobnej działalności w przyszłości. Wystarczające jest, aby podatnik zaplanował i przeprowadził chociażby jeden projekt badawczo-rozwojowy, przyjmując dla niego określone cele do osiągnięcia, harmonogram i zasoby. Taka działalność może być uznana za działalność systematyczną, tj. prowadzoną w sposób metodyczny, zaplanowany i uporządkowany.
Powyżej omówione dwa kryteria działalności badawczo-rozwojowej dotyczą charakteru i organizacji prowadzenia tej działalności, podczas gdy ostatnie, trzecie kryterium, dotyczy rezultatu prowadzenia tej działalności, tj. zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań. W konsekwencji - głównym zadaniem dla zarządzającego projektem badawczo-rozwojowym jest zlokalizowanie i zidentyfikowanie zasobów wiedzy przed rozpoczęciem działań projektowych; zasobów w ujęciu funkcjonalnym i celowościowym, czyli podlegającym zwiększeniu oraz możliwym i właściwym do wykorzystania zwiększonej wiedzy do nowych zastosowań. Lokalizacja i identyfikacja wiedzy obejmują szereg działań, w tym określenie stanu wiedzy, miejsca, sposobu jej wykorzystania oraz selekcji pod względem przydatności do realizacji celu projektu. Prowadząc działalność badawczo-rozwojową, przedsiębiorca rozwija specjalistyczną wiedzę oraz umiejętności, które może wykorzystać w ramach bieżących albo przyszłych projektów.
Kluczowe jest zawarte w definicji działalności badawczo-rozwojowej rozróżnienie, które wskazuje, że taka działalność obejmuje dwa rodzaje aktywności, tj.: (i) badania podstawowe i badania aplikacyjne zdefiniowane w art. 4 ust. 2 pkt 1 i 2 ustawy - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce oraz (ii) prace rozwojowe, o których mowa w art. 4 ust. 3 tej ustawy.
Należy zwrócić uwagę na wyłączenie zawarte w art. 4 ust. 3 tej ustawy, mogące odnosić się do wielu przejawów aktywności podatnika. Zastrzeżenie zostało wprowadzone w celu wyeliminowania z zakresu działalności badawczo-rozwojowej tych przejawów aktywności podatnika, które mimo ulepszenia istniejących procesów lub usług, z uwagi na swoją cykliczność (okresowość) oraz brak innowacyjnego charakteru (rutynowość), nie mogą stanowić prac rozwojowych.
Mając na uwadze powyższe, Wnioskodawca podkreśla, że jego działalność ma charakter twórczy/innowacyjny, gdyż jest nakierowana na wypracowanie lub wykorzystanie dostępnych zasobów wiedzy do tworzenia nowych lub istotnie zmodyfikowanych narzędzi na rzecz kontrahenta. Prace wykonywane przez Wnioskodawcę wymagają kreatywnego podejścia, nie są wykonywane na schematach, lecz każdorazowo wymagają dokonywania rozwiązań koncepcyjnych pozwalających na realizację danego projektu. Algorytmy rozwiązań proponowane kontrahentowi w ramach projektów nie powielają prostych i funkcjonujących na rynku typowych koncepcji. Klient otrzymuje zindywidualizowane, nowoczesne i innowacyjne narzędzia IT (platformy, systemy, aplikacje). Twórczy charakter działalności Wnioskodawcy potwierdza również fakt, iż rezultatem jego działań są subiektywnie nowe wytwory intelektu w postaci analiz, kodów źródłowych, dokumentacji, algorytmów itp.
Należy również wskazać, że prace, jakie Wnioskodawca realizuje w ramach działalności nie mają incydentalnego charakteru, lecz wykonywane są w systematyczny sposób. Działania te stanowią istotę funkcjonowania Wnioskodawcy i podejmowane są w zaplanowany sposób poprzez odpowiadanie na zapotrzebowanie kontrahenta. Systematyczność realizowanych prac wynika również z funkcji pełnionych przez Wnioskodawcę wobec klienta, które dotyczą obsługi informatycznej, w tym realizacji na jego rzecz prac polegających na dostarczaniu nowych rozwiązań informatycznych lub ich istotnych modyfikacjach.
Działalność badawczo-rozwojowa musi mieć określony cel, tj. powinna być nakierowana na zwiększenie zasobów wiedzy oraz ich wykorzystanie do tworzenia nowych zastosowań. Wnioskodawca podkreśla, że podejmowane aktywności ze swej istoty zmierzają do uzyskania specjalistycznej wiedzy, która w większości sytuacji jest niedostępna na rynku. Efektem zastosowania zasobów wiedzy jest ich wykorzystanie do tworzenia nowych lub istotnie zmodyfikowanych/ulepszonych produktów na rzecz kontrahenta. Głównym celem realizowanych przez Wnioskodawcę prac jest przede wszystkim tworzenie, rozwój oraz optymalizacja (modyfikacja) innowacyjnych i technologicznie zaawansowanych systemów, aplikacji, technologii dostępowych oraz innych narzędzi IT.
Jak wskazano w stanie faktycznym, Wnioskodawca poprzez tworzenie nowego rozwiązania technicznego, wykorzystuje dotychczas istniejącą wiedzę oraz opracowuje nową wiedzę z dziedziny technologii i informatyki do tworzenia nowych lub ulepszonych produktów, technologii i rozwiązań. Zdaniem Wnioskodawcy, zatem, jego aktywność w ramach prowadzonych prac zasadniczo może zostać uznana za prace rozwojowe, gdyż polega m.in. na kształtowaniu i wykorzystywaniu wiedzy i umiejętności z dziedziny nauk i technologii do tworzenia i projektowania nowych, zmienionych lub ulepszonych produktów, technologii i rozwiązań. Wnioskodawca wskazuje również, że realizowane przez niego prace nie są prowadzone na schematach lub w sposób automatyczny, lecz mają zindywidualizowany charakter i są przygotowywane pod danego klienta.
Ponadto, charakter prac w istotny sposób odbiega od wprowadzania okresowych zmian do produktów. Nie polegają one na dostosowaniu produktów w związku z m.in. koniecznością aktualizacji oprogramowania lub usunięciu istniejących błędów, lecz polega na opracowaniu nowych produktów lub istotnych modyfikacjach istniejących produktów w związku ze zgłoszeniem zapotrzebowania przez kontrahenta lub identyfikacją zapotrzebowania przez Wnioskodawcę, które są zwykle związane z chęcią optymalizacji określonych segmentów prowadzonej działalności.
Zdaniem Wnioskodawcy, należy stwierdzić, że przedstawione we wniosku działania Wnioskodawcy spełniają definicję działalności badawczo-rozwojowej w rozumieniu art. 5a pkt 38-40 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdyż są podejmowane w sposób systematyczny, mają charakter twórczy oraz podejmowane są w celu zwiększania zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań.
Reasumując, podejmowana przez Wnioskodawcę działalność polegająca na tworzeniu i rozwijaniu oprogramowania komputerowego stanowi w ocenie Wnioskodawcy działalność badawczo- rozwojową w rozumieniu art. 5a pkt 38-40 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Ad. 2
Przedsiębiorcy osiągający dochody generowane przez prawa własności intelektualnej od 1 stycznia 2019 r. mogą korzystać z preferencyjnej stawki w podatku dochodowym. Na podstawie art. 1 pkt 25 ustawy z dnia 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy - Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2018 r. poz. 2193), w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych dodano art. 30ca i art. 30cb.
Zgodnie z art. 30ca ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podatek od osiągniętego przez podatnika w ramach pozarolniczej działalności gospodarczej kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej wynosi 5% podstawy opodatkowania.
W myśl art. 30ca ust. 2 ww. ustawy, kwalifikowanymi prawami własności intelektualnej są:
1)patent,
2)prawo ochronne na wzór użytkowy,
3)prawo z rejestracji wzoru przemysłowego,
4)prawo z rejestracji topografii układu scalonego,
5)dodatkowe prawo ochronne dla patentu na produkt leczniczy lub produkt ochrony roślin,
6)prawo z rejestracji produktu leczniczego i produktu leczniczego weterynaryjnego dopuszczonych do obrotu,
7)wyłączne prawo, o którym mowa w ustawie z dnia 26 czerwca 2003 r. o ochronie prawnej odmian roślin (Dz. U. z 2021 r. poz. 213),
8)autorskie prawo do programu komputerowego,
– podlegające ochronie prawnej na podstawie przepisów odrębnych ustaw lub ratyfikowanych umów międzynarodowych, których stroną jest Rzeczpospolita Polska, oraz innych umów międzynarodowych, których stroną jest Unia Europejska, których przedmiot ochrony został wytworzony, rozwinięty lub ulepszony przez podatnika w ramach prowadzonej przez niego działalności badawczo-rozwojowej.
Podstawę opodatkowania stanowi suma kwalifikowanych dochodów z kwalifikowanych praw własności intelektualnej osiągniętych w roku podatkowym (art 30ca ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).
Należy przyjąć, że dochody z kwalifikowanego IP mogą być opodatkowane na preferencyjnych zasadach w takim zakresie, w jakim kwalifikowane IP wytwarza dochody w efekcie prac badawczo-rozwojowych prowadzonych przez podatnika. Innymi słowy, skorzystanie z preferencji IP Box jest możliwe w sytuacji występowania związku między dochodem kwalifikującym się do preferencji a kosztami faktycznie poniesionymi w celu jego uzyskania.
Stosownie, bowiem do ust. 4 art. 30ca omawianej ustawy, wysokość kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej ustala się jako iloczyn dochodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej osiągniętego w roku podatkowym i wskaźnika obliczonego według wzoru:
(a + b) x 1,3 / a + b + c + d,
w którym poszczególne litery oznaczają koszty faktycznie poniesione przez podatnika na:
a)prowadzoną bezpośrednio przez podatnika działalność badawczo-rozwojową związaną z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej,
b)nabycie wyników prac badawczo-rozwojowych związanych z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, innych niż wymienione w lit. d, od podmiotu niepowiązanego w rozumieniu art. 23m ust. 1 pkt 3,
c)nabycie wyników prac badawczo-rozwojowych związanych z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, innych niż wymienione w lit. d, od podmiotu powiązanego w rozumieniu art. 23m ust 1 pkt 4,
d)nabycie przez podatnika kwalifikowanego prawa własności intelektualnej.
Do kosztów, o których mowa w ust. 4, nie zalicza się kosztów, które nie są bezpośrednio związane z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, w szczególności odsetek, opłat finansowych oraz kosztów związanych z nieruchomościami (art. 30ca ust. 5 ww. ustawy).
Zgodnie natomiast z art. 30ca ust. 7 powołanej ustawy, dochodem (stratą) z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej jest obliczony zgodnie z art. 9 ust. 2 dochód (strata) z pozarolniczej działalności gospodarczej w zakresie, w jakim został osiągnięty:
1)z opłat lub należności wynikających z umowy licencyjnej, która dotyczy kwalifikowanego prawa własności intelektualnej;
2)ze sprzedaży kwalifikowanego prawa własności intelektualnej;
3)z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej uwzględnionego w cenie sprzedaży produktu lub usługi;
4)z odszkodowania za naruszenie praw wynikających z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej, jeżeli zostało uzyskane w postępowaniu spornym, w tym postępowaniu sądowym albo arbitrażu.
Ponadto należy wskazać, że podatnik, który chce skorzystać z ww. preferencji, jest zobowiązany prowadzić szczegółową ewidencję rachunkową w sposób umożliwiający obliczenie podstawy opodatkowania, w tym powiązanie ponoszonych kosztów prac badawczo-rozwojowych z osiąganymi dochodami z kwalifikowanych praw własności intelektualnej powstałymi w wyniku przeprowadzenia tych prac.
Zgodnie, bowiem z art. 30cb ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych: podatnicy podlegający opodatkowaniu na podstawie art. 30ca są obowiązani:
1)wyodrębnić każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej w prowadzonych księgach rachunkowych;
2)prowadzić księgi rachunkowe w sposób zapewniający ustalenie przychodów, kosztów uzyskania przychodów i dochodu (straty), przypadających na każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej;
3)wyodrębnić koszty, o których mowa w art. 30ca ust. 4, przypadające na każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej, w sposób zapewniający określenie kwalifikowanego dochodu;
4)dokonywać zapisów w prowadzonych księgach rachunkowych w sposób zapewniający ustalenie łącznego dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej - w przypadku, gdy podatnik wykorzystuje więcej niż jedno kwalifikowane prawo własności intelektualnej, a w prowadzonych księgach rachunkowych nie jest możliwe spełnienie warunków, o których mowa w pkt 2 i 3;
5)dokonywać zapisów w prowadzonych księgach rachunkowych w sposób zapewniający ustalenie dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej w odniesieniu do tego produktu lub tej usługi albo do tych produktów lub tych usług, w przypadku, gdy podatnik wykorzystuje jedno kwalifikowane prawo własności intelektualnej lub większą liczbę tych praw w produkcie lub usłudze albo w produktach lub usługach, a w prowadzonych księgach rachunkowych nie jest możliwe spełnienie warunków, o których mowa w pkt 2-4.
Stosownie do art. 30cb ust. 2 ww. ustawy, podatnicy prowadzący podatkową księgę przychodów i rozchodów wykazują informacje, o których mowa w ust. 1, w odrębnej ewidencji.
Zgodnie z art. 30cb ust. 3 omawianej ustawy, w przypadku, gdy na podstawie ksiąg rachunkowych lub ewidencji, o której mowa w ust. 2, nie jest możliwe ustalenie dochodu (straty) z kwalifikowanych praw własności intelektualnej, podatnik jest obowiązany do zapłaty podatku zgodnie z art. 27 lub art. 30c.
Powyższe przepisy wprowadzają korzystne rozwiązania podatkowe dla przedsiębiorców, którzy uzyskują dochody z komercjalizacji wytworzonych lub rozwiniętych przez nich praw własności intelektualnej, tzw. lnnovation Box. W tym zakresie wpisują się one w realizację „Planu na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju”, „Strategii na rzecz doskonałości naukowej, nowoczesnego szkolnictwa wyższego, partnerstwa z biznesem i społecznej odpowiedzialności nauki” oraz „Strategii na Rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju” w obszarze innowacyjności. Znowelizowane przepisy mają prowadzić do wzrostu zainteresowania pracami badawczo-rozwojowymi prowadzonymi w Polsce oraz stanowić swoiste „zamknięcie” łańcucha wartości związanego z procesem tworzenia i komercjalizacji innowacyjnych rozwiązań będących efektem prac badawczo-rozwojowych.
Należy także wskazać, że powyższe regulacje polegają na preferencyjnym opodatkowaniu 5% stawką podatkową dochodów uzyskiwanych przez podatnika z praw własności intelektualnej, których podatnik jest właścicielem, współwłaścicielem, użytkownikiem lub posiada prawa do korzystania z nich na podstawie umowy licencyjnej i które są chronione na podstawie obowiązującego prawa krajowego lub międzynarodowego przez m.in. patent, dodatkowe prawo ochronne na wzór użytkowy czy prawo z rejestracji wzoru przemysłowego, zwane „kwalifikowanymi prawami własności intelektualnej”.
Możliwość skorzystania z ulgi lnnovation Box ma miejsce również w sytuacji, gdy podatnik dokona zakupu kwalifikowanych praw własności intelektualnej, o których mowa powyżej, pod warunkiem, że następnie poniesie on koszty związane z rozwojem lub ulepszeniem nabytego prawa.
Dochodem kwalifikującym się do ulgi Innovation Box jest dochód uzyskany z tytułu należności/opłat licencyjnych lub innych należności związanych z wykorzystywaniem kwalifikowanego prawa własności intelektualnej, dochód ze sprzedaży kwalifikowanego prawa własności intelektualnej, jak również, dochód z tego aktywa uwzględniony w cenie sprzedaży produktu lub usługi określany na zasadzie ceny rynkowej.
Warunkiem koniecznym dla skorzystania z omawianej preferencji jest wymóg prowadzenia przez podatnika działalności badawczo-rozwojowej bezpośrednio związanej z wytworzeniem, komercjalizacją, rozwojem lub ulepszeniem kwalifikowanego prawa własności intelektualnej, co stanowi wyraz realizacji zasady nexus. Poziom dochodu kwalifikowanego do zastosowania preferencyjnej stawki opodatkowania będzie wyliczany przy zastosowaniu formuły (wzoru) wynikającej z raportu nr 5 BEPS. Przewidziano także możliwość zlecenia wykonania prac badawczo-rozwojowych innym podmiotom zarówno niepowiązanym, jak i powiązanym.
Należy podkreślić, że stosowanie tej ulgi (niższej stawki podatku do kwalifikowanych dochodów) będzie prawem, a nie obowiązkiem podatnika. Jest to o tyle istotne, gdyż z korzystaniem z ulgi wiążą się bądź, co bądź, dodatkowe obowiązki po stronie podatników, w szczególności obowiązek prowadzenia ewidencji pozwalającej na monitorowanie i śledzenie efektów prac badawczo-rozwojowych.
W tym miejscu zasadne wydaje się wskazanie, iż Wnioskodawca prowadzi elektroniczną ewidencję, gdzie wskazany jest szczegółowo zakres prac oraz prawidłowo wypełniona karta ewidencji czasu świadczenia usługi lub inna oddzielnie uzgodniona forma potwierdzenia czasu świadczenia usług, w oparciu, o którą Wnioskodawca sprzedaje prawa do wytworzonego oprogramowania w cyklach miesięcznych na podstawie wystawionej faktury. Wspomniana ewidencja, wyodrębnia, zatem każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej i pozwala na ustalenie przychodów, kosztów uzyskania przychodów i dochodu (straty) przypadających na każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej oraz na wyodrębnienie kosztów, o których mowa w art. 30ca ust. 4 ustawy PIT, przypadających na każde wyżej wymienione prawo i zapewniającą określenie kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej od początku i na bieżąco. Ewidencja ta pozwoli Wnioskodawcy również na prawidłowe ustalenie, jaka część przychodów, kosztów i dochodu (straty) z całokształtu prowadzonej działalności będzie dotyczyła przychodów, kosztów uzyskania przychodów i dochodu (straty) przypadających na każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej oraz na wyodrębnienie kosztów, o których mowa w art. 30ca ust. 4 ustawy PIT, przypadających na każde wyżej wymienione prawo i zapewniającą określenie kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej. W konsekwencji ewidencja ta wskaże Wnioskodawcy, jaką część dochodów będzie mógł opodatkować preferencyjną stawką opodatkowania dochodów z tego tytułu według 5%, a jaka część dochodów będzie rozliczona podstawową dla Wnioskodawcy stawką opodatkowania, tj. 19%.
Co istotne, Podatnik będzie miał możliwość stosowania niniejszej ulgi przez cały okres trwania ochrony prawnej kwalifikowanych praw własności intelektualnej. W przypadku tych aktywów, które podlegają procedurze zgłoszenia/rejestracji, podatnik będzie mógł skorzystać z preferencji podatkowej od momentu zgłoszenia lub złożenia wniosku o rejestrację (obowiązek zwrotu kwoty ulgi w przypadku wycofania wniosku, odmowy udzielenia prawa lub odrzucenia wniosku o rejestrację).
Należy także wskazać, że oprogramowanie - definiowane, jako ogół informacji w postaci zestawu instrukcji, zaimplementowanych interfejsów i zintegrowanych danych przeznaczonych dla komputera do realizacji wyznaczonych celów - podlega ochronie jak utwór literacki z art. 1 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. z 2022 r. poz. 2509 z późn. zm.). Stąd oprogramowanie może być uznane za kwalifikowane IP w świetle art. 30ca ust. 2 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeśli jego wytworzenie, rozszerzenie lub ulepszenie jest wynikiem prac badawczo-rozwojowych.
Zgodnie z art. 74 ust. 2 ww. ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, ochrona przyznana programowi komputerowemu obejmuje wszystkie formy jego wyrażenia. Idee i zasady będące podstawą jakiegokolwiek elementu programu komputerowego, w tym podstawą łączy, nie podlegają ochronie.
Biorąc pod uwagę, że prace opisane przez Wnioskodawcę, polegające na tworzeniu nowych lub ulepszonych produktów technologii i rozwiązań, spełniają definicję prac badawczo-rozwojowych, to po spełnieniu wymienionych wyżej warunków może on tym samym używać stawki 5% od dochodu ze sprzedaży praw autorskich na oprogramowanie stworzone i rozwijane przez Wnioskodawcę.
Mając powyższe na uwadze, wynagrodzenie z tytułu świadczonych usług IT - jednocześnie wynagrodzenie z tytułu przeniesienia praw do opisanego przez Wnioskodawcę oprogramowania, które stanowi utwór prawnie chroniony i zostało wytworzone w ramach prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej, kwalifikuje się do dochodów z kwalifikowanego IP. To oznacza, że Wnioskodawca może skorzystać z preferencyjnego opodatkowania dochodów z tego tytułu według stawki 5%.
Ad. 3
Zgodnie z art. 30ca ust. 4 i 5 ustawy o PIT, wysokość kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej ustala się, jako iloczyn dochodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej osiągniętego w roku podatkowym i wskaźnika obliczonego według wzoru:
(a + b) x 1,3 / a + b + c + d, w którym poszczególne litery oznaczają koszty faktycznie poniesione przez podatnika na:
a)prowadzoną bezpośrednio przez podatnika działalność badawczo-rozwojową związaną z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej,
b)nabycie wyników prac badawczo-rozwojowych związanych z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, innych niż wymienione w lit. d, od podmiotu niepowiązanego,
c)nabycie wyników prac badawczo-rozwojowych związanych z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, innych niż wymienione w lit. d, od podmiotu powiązanego,
d)nabycie przez podatnika kwalifikowanego prawa własności intelektualnej.
Do powyższych kosztów nie zalicza się kosztów, które nie są bezpośrednio związane z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, w szczególności odsetek, opłat finansowych oraz kosztów związanych z nieruchomościami.
Należy zauważyć, że istotne jest to, aby ze wskaźnika nexus wykluczyć koszty, które nie są lub ze swej natury nie mogą być, bezpośrednio związane z wytworzeniem, rozwinięciem lub ulepszeniem konkretnych kwalifikowanych praw własności intelektualnej.
Ustalając wskaźnik nexus, należy pamiętać, aby istniał związek między:
•wydatkami poniesionymi przez podatnika w związku z wytworzeniem kwalifikowanego prawa własności intelektualnej, kwalifikowanym prawem własności intelektualnej oraz
•dochodami uzyskiwanymi z kwalifikowanych praw własności intelektualnej.
Ta szczególna metoda ujmowania kosztów we wskaźniku ma zastosowanie jedynie dla celu, jakim jest kalkulacja tego wskaźnika.
Należy również pamiętać, że wskaźnik nexus jest obliczany oddzielnie dla dochodów z poszczególnych kwalifikowanych praw własności intelektualnej. W związku z tym Wnioskodawca powinien również ustalić odrębnie koszty faktycznie poniesione na działalność badawczo-rozwojową związaną z danym prawem.
Należy, zatem przyjąć, że jeżeli podatnik poniósł rzeczywiście wydatki, które kwalifikują się, jako koszty prowadzonej przez niego działalności badawczo-rozwojowej, to wydatki związane z wytworzeniem w ramach tej działalności kwalifikowanego IP należy uznać za koszty faktycznie poniesione przez podatnika na prowadzoną bezpośrednio przez niego działalność badawczo-rozwojową związaną z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, z zastrzeżeniem art 30ca ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Wobec powyższego - ww. koszty ponoszone przez Wnioskodawcę, przy zachowaniu właściwej proporcji, mogą stanowić koszty faktycznie poniesione na działalność badawczo-rozwojową związaną z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej.
Zgodnie z art. 30ca ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych koszty poniesione faktycznie przez podatnika, uwzględniane pod literą „a” we wzorze na wyliczenie wskaźnika, przez który przemnażany jest dochód z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej osiągnięty w roku podatkowym, to koszty związane z prowadzoną bezpośrednio przez podatnika działalnością badawczo-rozwojową związaną z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, a nie koszty działalności badawczo-rozwojowej w rozumieniu art. 26e ww. ustawy, zawężone do tzw. kosztów kwalifikowanych.
Jak wskazuje Minister Finansów w objaśnieniach z 15 lipca 2019 r., zgodnie z akapitem 39 Raportu OECD BEPS Plan Działania nr 5, koszty kwalifikowane winny być uwzględniane we wskaźniku niezależnie od metody ich ujmowania w kosztach podatkowych, zgodnie z ogólnymi zasadami podatkowymi. Dlatego też koszty dla celów kalkulacji wskaźnika należy rozumieć szerzej (funkcjonalnie w kontekście ww. Raportu OECD), niż w odniesieniu do ustalania kosztów uzyskania przychodów na gruncie pozostałych przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Należy także wspomnieć, że wskaźnik nexus „(...) służy do określania tej części dochodu z kwalifikowanego IP, która podlega preferencyjnej 5% stawce podatkowej, powinien być liczony kumulatywnie na przestrzeni lat. Oprócz właściwych przepisów o IP BOX, potwierdzają to wytyczne przedstawione przez OECD w Raporcie BEPS Działanie nr 5 (akapit 45 Raportu OECD BEPS Plan Działania nr 5)”.
Wobec powyższego należy podkreślić, że wysokość dochodu z kwalifikowanego IP ustala się, jako iloczyn:
•dochodu z kwalifikowanego IP osiągniętego w roku podatkowym i
•wskaźnika nexus obliczonego według specjalnego wzoru określonego w art. 30ca ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Zatem dla potrzeb obliczenia podstawy opodatkowania podlegającej preferencyjnemu opodatkowaniu stawką 5% podatnik jest zobowiązany do wyliczenia dwóch podstawowych wartości:
•dochodu z kwalifikowanego IP osiągniętego w roku podatkowym oraz
•wskaźnika, którym zostanie przemnożony powyższy dochód.
Z objaśnień wynika, bowiem, że „Obliczając wysokość dochodu z kwalifikowanego IP, który w dalszej kolejności zostanie przemnożony przez wskaźnik nexus w celu obliczenia końcowego dochodu podlegającego 5% stawce podatku, niezbędne jest określenie związanych z kwalifikowanym IP przychodów oraz kosztów. Konieczne jest, więc wskazanie przez podatnika przychodów osiąganych z danego kwalifikowanego IP oraz alokowanie do tych przychodów funkcjonalnie związanych z nimi kosztów, które w sposób bezpośredni i pośredni przyczyniły się do powstania tego przychodu. Zatem, dochodem z kwalifikowanego IP jest nadwyżka sumy przychodów osiągnięta z tego kwalifikowanego IP nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przychodów przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą z kwalifikowanego IP”.
Objaśnienia podatkowe wskazują, zatem na możliwość uwzględnienia w kalkulacji dochodu (który następnie zostanie przemnożony przez wskaźnik nexus) również kosztów pośrednich. Nie wskazują natomiast, w jaki sposób koszty pośrednie należy przyporządkować do przychodów z kwalifikowanych praw własności intelektualnej i do pozostałych przychodów. W celu alokowania kosztów pośrednich do przychodów z kwalifikowanych praw własności intelektualnej można w drodze analogii zastosować zasadę wynikającą z treści art. 22 ust. 3 i ust. 3a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Zgodnie z pierwszą regulacją wskazaną w zdaniu poprzednim, jeżeli podatnik ponosi koszty uzyskania przychodów ze źródeł, z których dochód podlega opodatkowaniu, oraz koszty związane z przychodami z innych źródeł, a nie jest możliwe ustalenie kosztów uzyskania przypadających na poszczególne źródła, koszty te ustala się w takim stosunku, w jakim pozostają przychody z tych źródeł w ogólnej kwocie przychodów. Zasadę, o której mowa w ust. 3, stosuje się również w przypadku, gdy część dochodów z tego samego źródła przychodów podlega opodatkowaniu, a część jest wolna od opodatkowania, z wyłączeniem źródeł przychodów określonych w art. 10 ust. 1 pkt 1 i 2 oraz przychodów, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 152 lit. c, pkt 153 lit c i pkt 154 w zakresie przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej (art. 22 ust. 3a ww. ustawy).
Przedmiotem wykonywanej przez Wnioskodawcę działalności gospodarczej jest w przeważającym zakresie tworzenie programów komputerowych, do których prawa autorskie są następnie przenoszone w ramach wykonania umowy na kontrahenta Wnioskodawcy. Za świadczone usługi Wnioskodawca otrzymuje ustalone wynagrodzenie, które obejmuje również wynagrodzenie za przeniesienie autorskich praw majątkowych.
W związku z wykonywaną przez Wnioskodawcę działalnością badawczo-rozwojową, Wnioskodawca ponosi wydatki na: obsługę księgową; usługi telekomunikacyjne polegające na opłatach za telefon komórkowy oraz Internet mobilny; obowiązkowe ubezpieczenie społeczne; ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej; eksploatacje samochodu wykorzystywanego w działalności gospodarczej; zakup sprzętu komputerowego (laptop, komputer, monitory, słuchawki, klawiatury, mysz, telefon, urządzenia sieciowe, dyski, pamięć usb); abonament na platformach do poszerzania wiedzy technicznej; dzierżawę serwerów, adresów IP; oraz wykup domen. Wskazane wydatki ponoszone przez Wnioskodawcę są również kosztami w rozumieniu art. 22 ustawy o PIT i mają na celu osiągnięcie przychodów lub zachowanie albo zabezpieczenie źródła przychodów, tj. prowadzonej przez niego pozarolniczej działalności gospodarczej.
Wnioskodawca pragnie stwierdzić, iż każdy z ponoszonych przez niego wydatków ma bezpośredni związek z jego codzienną pracą i wykonywanymi zadaniami (oraz pracami badawczo-rozwojowymi), a ich ponoszenie było mu niezbędne do prowadzenia działalności tego rodzaju.
W celu prowadzenia działalności w sektorze IT oraz w szczególności badawczo-rozwojowej Wnioskodawca ponosi/ponosił wydatki na:
•obsługę księgową - usługi księgowe pozwalają na wyszczególnienie koniecznej ewidencji na potrzeby skorzystania z preferencyjnej 5% stawki podatkowej (ulga IP Box); w wyniku, czego koszt ten jest nieodzowny, jeśli wytwarzane oprogramowanie ma być wykonywane zgodnie z zasadami lege artis, w tym Wnioskodawca dzięki prowadzeniu księgowości przez specjalistów ma więcej czasu na wykonywanie prac programistycznych, co przekłada się na jakość tworzonego programu komputerowego; prowadzenie księgowości jest niezbędne do prowadzenia działalności per se, Wnioskodawca traktuje ten koszt jako stały element prowadzenia przez siebie działalności gospodarczej, której zdecydowanie dominująca część polega na wytwarzaniu chronionych prawem autorskim utworów, a konkretniej programów komputerowych;
•usługi telekomunikacyjne, a dokładniej abonament telefoniczny oraz Internet mobilny - umożliwia zdalny kontakt z klientem lub innymi informatykami, pozwala na znalezienie informacji na temat powstałych błędów, testowanie tworzonego oprogramowania, szybkie dzielenie się efektami swojej pracy; również dzięki niniejszemu wydatkowi Wnioskodawca ma dostęp do wszelakich źródeł wiedzy, np. dokumentacji, publikacji, materiałów konferencyjnych; abonament telefoniczny umożliwia ponadto, konsultację z klientem, co służy personalizacji tworzonego oprogramowania i kodu, dostosowaniu go do indywidualnych potrzeb klienta i jego oczekiwań;
•składki na ubezpieczenie społeczne - wydatki w postaci składek odprowadzanych na poczet obowiązkowego ubezpieczenia społecznego, są obowiązkowe, aby móc prowadzić legalnie jednoosobową działalność gospodarczą w Polsce, co w przypadku Wnioskodawcy przekłada się na możliwość świadczenia usług programistycznych. Również nie można zapominać o celu wymienionych opłat, które mają za cel zapewnienie środków pieniężnych w razie niemożności wykonywania działalności przez Wnioskodawcę, co w dłuższej perspektywie wydłuży jego zdolność zawodową;
•ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej - Wnioskodawca regularnie ponosi koszty związane z ubezpieczeniem od odpowiedzialności cywilnej w zakresie prowadzonej działalności programistycznej; dzięki temu wydatkowi, Wnioskodawca zapewnia sobie bezpieczeństwo finansowe w razie zdarzenia, które mogłoby narazić go na straty materialne w razie braku takiego ubezpieczenia; Wnioskodawca podkreśla, że koszt ten jest bezpośrednio związany z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą, gdyż zapewnia mu komfort zarówno finansowy, jak i psychiczny;
•eksploatację samochodu wykorzystywanego w działalności gospodarczej - Wnioskodawca ponosi koszty, tj. paliwo, serwisowanie, przeglądy i ubezpieczenie OC/AC - to koszty, które umożliwiają sprawny transport, czy to do Kontrahenta w celu konsultacji dotyczących tworzonego oprogramowania, czy to do specjalistycznego sklepu w celu nabycia potrzebnych urządzeń programistycznych, czy to na szkolenia poszerzające wiedzę w dziedzinie programowania; auto wykorzystywane jest do celów świadczenia usług, jak również do czynności wymagających prowadzenie działalności gospodarczej w całym jej zakresie; taki środek transportu pozwala na konsultację z Kontrahentem, co służy personalizacji tworzonego oprogramowania i kodu, dostosowaniu go do indywidualnych potrzeb klienta i jego oczekiwań, a także zapewnienia szybki dostęp do sklepów z narzędziami programistycznymi, a więc Wnioskodawca jest w stanie świadczyć usługi programistyczne efektywniej i lepszej jakości, wpływając na mocniejszą pozycję na rynku zleceń informatycznych;
•zakup sprzętu komputerowego i elektronicznego (laptop, komputer, monitory, słuchawki, klawiatury, mysz, telefon, urządzenia sieciowe, dyski, pamięć usb) - wydatek jest niezbędny Wnioskodawcy, gdyż oprogramowanie wytwarzane jest przy pomocy komputera (laptopa, komputera stacjonarnego), zapisywane w jego pamięci i bez wykorzystania tego rodzaju sprzętu niemożliwe byłoby w ogóle jego zapisanie i odtworzenie, lecz nie jest on wystarczający dla sprawnego tworzenia programu komputerowego przy pomocy nowoczesnych, wysokopoziomowych języków oprogramowania; stąd też Wnioskodawca konsekwentnie usprawnia posiadane urządzenia poprzez zakup stosownego sprzętu komputerowego/elektronicznego, peryferiów komputerowych oraz akcesoriów elektronicznych; w szybko zmieniającym się świecie technologii niekorzystanie przez Wnioskodawcę z nowoczesnych rozwiązań technologicznych prowadziłoby efektywnie do spadku wydajności jego pracy; dla przykładu zakup telefonu oprócz sprawdzania kompatybilności oprogramowania (testowania), umożliwia również konsultację z klientem, co służy personalizacji tworzonego oprogramowania i kodu, dostosowaniu go do indywidualnych potrzeb klienta i jego oczekiwań, co bez wątpienia pozwala na maksymalne spersonalizowanie produktu; należy podkreślić, że zakup sprzętu komputerowego i elektronicznego (np. telefon, komputer) to koszty stałe, które są konieczne do prowadzenia działalności gospodarczej jako programista; tworzenie kodu zdecydowanie wymaga sprawnego i nowoczesnego sprzętu komputerowego i elektronicznego; komputer jest podstawowym narzędziem pracy każdego programisty, natomiast pozostały sprzęt elektroniczny wspomaga wykonywaną pracę oraz uwydatnia jej efekty; zdaniem Wnioskodawcy, przedmioty te są ściśle związane z wykonywanym przez niego zawodem i są niezbędne do prowadzenia działalności związanej z tworzeniem programu;
•abonament na platformach do poszerzania wiedzy technicznej - Wnioskodawca w celu wykonywania swojej pracy musi regularnie ponosić swoje kompetencje by właściwie realizować projekty; wydatek ten jest niezbędny do efektywnego prowadzenia działalności programistycznej i jest on bezpośrednio związany z tworzeniem określonych programów komputerowych;
•dzierżawę serwerów, adresów IP - hosting serwerów/adresów IP jest koniecznością dla Wnioskodawcy, ponieważ oprogramowanie, które wytwarza jest dostępne online, ponadto narzędzia, które wykorzystuje w procesie wytwarzania oprogramowania, monitorowania i testowania tego oprogramowania, również wymagają wdrożenia na serwerach; dlatego też, Wnioskodawca ponosi koszt związany z opłacaniem hostingu serwerów oraz zakupem i utrzymywaniem fizycznej infrastruktury serwerów;
•wykup domen - są niezbędne do wdrażania wytworzonych stron i aplikacji internetowych, ale także do prowadzenia działalności marketingowej i zdobywania nowych kolejnych klientów na świadczone usługi z zakresu IT; wydatki takie są niezbędne do efektywnego prowadzenia działalności programistycznej i są one bezpośrednio związane z tworzeniem określonych programów komputerowych.
Reasumując, wydatki ponoszone przez Wnioskodawcę na obsługę księgową; usługi telekomunikacyjne polegające na opłatach za telefon komórkowy oraz Internet mobilny; obowiązkowe ubezpieczenie społeczne; ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej; eksploatacje samochodu wykorzystywanego w działalności gospodarczej; zakup sprzętu komputerowego (laptop, komputer, monitory, słuchawki, klawiatury, mysz, telefon, urządzenia sieciowe, dyski, pamięć usb); abonament na platformach do poszerzania wiedzy technicznej; dzierżawę serwerów, adresów IP; oraz wykup domen internetowych, w części, w jakiej będą proporcjonalnie przypisane do przychodów przypadających ze zbycia oprogramowania, gdzie proporcja zostanie ustalona, jako stosunek przychodów ze zbycia oprogramowania do przychodów ogółem Wnioskodawcy z prowadzonej działalności gospodarczej w danym okresie, stanowią koszty, o których mowa w literze „a” wzoru z art. 30ca ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jako koszty poniesione na prowadzoną bezpośrednio działalność badawczo-rozwojową związaną z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest w części prawidłowe i w części nieprawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.):
Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
W myśl art. 5a pkt 6 tejże ustawy:
Ilekroć w ustawie jest mowa o działalności gospodarczej albo pozarolniczej działalności gospodarczej oznacza to działalność zarobkową:
a)wytwórczą, budowlaną, handlową, usługową,
b)polegającą na poszukiwaniu, rozpoznawaniu i wydobywaniu kopalin ze złóż,
c)polegającą na wykorzystywaniu rzeczy oraz wartości niematerialnych i prawnych
–prowadzoną we własnym imieniu bez względu na jej rezultat, w sposób zorganizowany i ciągły, z której uzyskane przychody nie są zaliczane do innych przychodów ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1, 2 i 4-9.
Stosownie natomiast do treści art. 5b ust. 1 ww. ustawy :
Za pozarolniczą działalność gospodarczą nie uznaje się czynności, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:
a)odpowiedzialność wobec osób trzecich za rezultat tych czynności oraz ich wykonywanie, z wyłączeniem odpowiedzialności za popełnienie czynów niedozwolonych, ponosi zlecający wykonanie tych czynności;
b)są one wykonywane pod kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonych przez zlecającego te czynności;
c)wykonujący te czynności nie ponosi ryzyka gospodarczego związanego z prowadzoną działalnością.
Zgodnie z art. 5a pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Ilekroć w ustawie jest mowa o działalności badawczo-rozwojowej oznacza to działalność twórczą obejmującą badania naukowe lub prace rozwojowe, podejmowaną w sposób systematyczny w celu zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań.
W myśl art. 5a pkt 39 ww. ustawy :
Ilekroć w ustawie jest mowa o badaniach naukowych oznacza to:
a)badania podstawowe w rozumieniu art. 4 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz. U. z 2022 r. poz. 574, z późn. zm.)
b)badania aplikacyjne w rozumieniu art. 4 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce.
Z kolei w definicji prac rozwojowych zawartej w art. 5a pkt 40 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wskazano, że oznaczają one:
prace rozwojowe w rozumieniu art. 4 ust. 3 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce.
Na podstawie art. 4 ust. 2 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz. U. z 2022 r. poz. 574, z późn. zm.):
Badania naukowe są działalnością obejmującą:
1)badania podstawowe rozumiane jako prace empiryczne lub teoretyczne mające przede wszystkim na celu zdobywanie nowej wiedzy o podstawach zjawisk i obserwowalnych faktów bez nastawienia na bezpośrednie zastosowanie komercyjne;
2)badania aplikacyjne rozumiane jako prace mające na celu zdobycie nowej wiedzy oraz umiejętności, nastawione na opracowywanie nowych produktów, procesów lub usług lub wprowadzanie do nich znaczących ulepszeń.
Natomiast zgodnie art. 4 ust. 3 ww. ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce:
Prace rozwojowe są działalnością obejmującą nabywanie, łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności, w tym w zakresie narzędzi informatycznych lub oprogramowania, do planowania produkcji oraz projektowania i tworzenia zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług, z wyłączeniem działalności obejmującej rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane do nich, nawet jeżeli takie zmiany mają charakter ulepszeń.
Z okoliczności przedstawionych we wniosku wynika, że w ramach prowadzonej działalności gospodarczej świadczy Pan usługi informatyczne w zakresie tworzenia, rozwoju oraz modyfikowania oprogramowania działając jako architekt oprogramowania na rzecz kontrahentów zewnętrznych.
Prace te polegały na:
– tworzeniu, rozwoju, modyfikacjach, dostarczaniu oraz dokumentacji kodów (skryptów);
– tworzeniu, rozwoju, modyfikacjach, dostarczaniu oraz dokumentacji oprogramowania;
– tworzeniu, rozwoju oraz modyfikacjach narzędzi oraz kodów służących do budowania środowisk (deweloperskich, testowych, weryfikacyjnych, pre-produkcyjnych, produkcyjnych, migracyjnych) w ramach istniejących aplikacji klienta oraz nowo wyprodukowanego oprogramowania;
– tworzeniu, rozwoju oraz modyfikacjach narzędzi oraz kodów służących do testowania istniejących aplikacji klienta oraz nowo wyprodukowanego oprogramowania;
– tworzeniu, rozwoju oraz modyfikacjach narzędzi oraz kodów służących do wdrażania istniejących aplikacji klienta oraz nowo wyprodukowanego oprogramowania w oparciu o dostępne chmury publiczne oraz rozwiązania w chmurach prywatnych;
– dokumentacji aplikacji oraz sposobów jej wdrożenia w ramach dostępnej infrastruktury klienta;
– badaniu, ewaluacji, testowaniu oraz ocenie różnego oprogramowania, aplikacji, bibliotek, plików binarnych itp. (..) dla celów określenia ich poziomu funkcjonalności, kosztu oraz możliwości zaimplementowania w ramach istniejącego lub nowego oprogramowania;
– ewidencji komponentów wchodzących w skład aplikacji, tj. używanych bibliotek, plików binarnych, skryptów, rozszerzeń oraz ich kwalifikacji pod kątem możliwego zastosowania w ramach aplikacji, ich analiza licencji oraz analiza pod kątem bezpieczeństwa.
Efektem prac były programy komputerowe (prawa autorskie do tych programów komputerowych) w postaci:
– narzędzi/bibliotek/modułów programistycznych;
– kodów źródłowych na potrzeby projektu;
– oprogramowania, które implementowało architekturę systemów w chmurze publicznej;
– architektury systemu /aplikacji;
– dokumentacji technicznej oprogramowania.
Na wstępie trzeba podkreślić, że z pracami badawczo-rozwojowymi mamy do czynienia wówczas, gdy wykorzystuje się dostępną wiedzę z dziedziny nauki, technologii oraz innej wiedzy i umiejętności do tworzenia nowych lub ulepszenia istniejących produktów/usług. Wobec powyższego ocena czy prowadzone przez Pana prace programistyczne stanowią działalność badawczo-rozwojową dokonana zostanie w kontekście wskazanych przez Pana efektów tych prac (programów opisanych we wniosku).
Z ustawowej definicji zawartej w regulacjach ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że działalność badawczo-rozwojowa musi mieć charakter twórczy. Jak podaje słownik języka polskiego PWN, działalność twórcza to zespół działań podejmowanych w kierunku tworzenia (działalność – zespół działań podejmowanych w jakimś celu), powstania czegoś (twórczy – mający na celu tworzenie, tworzyć – powodować powstanie czegoś). W doktrynie prawa autorskiego podkreśla się natomiast, że cecha twórczości związana jest przede wszystkim z rezultatem działalności człowieka o charakterze kreacyjnym i jest spełniona wówczas, gdy istnieje nowy wytwór intelektu. Działalność twórcza oznacza, że „ustawodawca za przedmiot prawa autorskiego uznaje tylko rezultat (przejaw) takiego działania, który choćby w minimalnym stopniu odróżnia się od innych rezultatów takiego samego działania, a zatem, że posiada cechę nowości, której stopień nie ma znaczenia”. Zatem twórczość działalności badawczo-rozwojowej może przejawiać się opracowywaniem nowych koncepcji, narzędzi, rozwiązań niewystępujących dotychczas w praktyce gospodarczej podatnika lub na tyle innowacyjnych, że w znacznym stopniu odróżniają się od rozwiązań już funkcjonujących u podatnika.
We wniosku wskazał Pan, że wykonuje działania zmierzające o tworzenia na rzecz usługobiorcy innowacyjnych i autorskich dzieł. Zajmuje się Pan jest tworzeniem nowych funkcjonalności lub modyfikowaniem/usprawnianiem już istniejących funkcjonalności danego projektu.
Wyjaśnił, że twórczość w Pana działalności wynika z wytwarzania nowych koncepcji, narzędzi, rozwiązań niewystępujących dotychczas w jego praktyce gospodarczej lub na tyle nowatorskich, że w znacznym stopniu odróżniają się od rozwiązań już funkcjonujących, Wykorzystuje Pan przy tym własną inwencję twórczą i korzysta z posiadanej przez siebie wiedzy i umiejętności. Podkreślił Pan, że programy komputerowe stworzone przez Pana ulepszyły i rozwijały działanie starych programów, lub też powodowały stworzenie zupełnie nowych funkcjonalności. Jednocześnie wskazał Pan, że skoro są to rozwiązania dedykowane dla konkretnego klienta pod określony projekt wymaga to indywidualnego podejścia i częstych prac analitycznych wymagających dostosowania, czy znalezienia nowych sposobów na integrację różnych systemów firmy, jak i rozwiązań poddostawców. Liczba użytych technologii i różnorodność systemów współpracujących definiuje to, że każdy projekt wymaga indywidualnego rozwiązania „szytego na miarę” i znalezienia innowacyjnych sposobów na połączenie tego wszystkiego.
Wskazane prace charakteryzują się wysoką niepowtarzalnością, indywidualnością oraz oryginalnością (nie stanowią rutynowych zmian dokonywanych okresowo w funkcjonującym już systemie, tzw. czynności utrzymania).
Efekty Pana prac, które nazywa „Oprogramowaniem” zawsze są utworami w rozumieniu przepisów o prawie autorskim i prawach pokrewnych, tj.:
– zawsze odznaczają się rzeczywiście oryginalnym, twórczym charakterem, zawsze są kreacją nowej, nieistniejącej wcześniej wartości niematerialnej;
– nie są efektem pracy która wymaga do osiągnięcia rezultatu jedynie określonych umiejętności programistycznych i której rezultaty da się z góry określić i przewidzieć jako mające charakter powtarzalny;
– nie są jedynie „techniczną”, a „twórczą”, realizacją szczegółowych projektów zlecanych przez Klientów.
Zatem prowadzona przez Pana działalność w zakresie tworzenia wymienionych programów komputerowych ma twórczy charakter.
Kolejnym kryterium działalności badawczo-rozwojowej jest prowadzenie tej działalności w sposób systematyczny. Zgodnie ze słownikiem języka polskiego PWN, słowo systematyczny oznacza (i) robiący coś regularnie i starannie, (ii) o procesach: zachodzący stale od dłuższego czasu, (iii) o działaniach: prowadzony w sposób uporządkowany, według pewnego systemu; też: o efektach takich działań; planowy, metodyczny. W związku z tym, że w definicji działalności badawczo-rozwojowej słowo „systematyczny” występuje w sformułowaniu „podejmowaną (działalność) w sposób systematyczny”, a więc odnosi się do „działalności”, czyli zespołu działań podejmowanych w jakimś celu, najbardziej właściwą definicją systematyczności w omawianym zakresie jest definicja obejmująca prowadzenie działalności w sposób uporządkowany, według pewnego systemu. Zatem słowo systematycznie odnosi się również do działalności prowadzonej w sposób metodyczny, zaplanowany i uporządkowany. To oznacza, że działalność badawczo-rozwojowa jest prowadzona systematycznie niezależnie od tego, czy podatnik stale prowadzi prace badawczo-rozwojowe, czy tylko od czasu do czasu, a nawet incydentalnie, co wynika z charakteru prowadzonej przez niego działalności oraz potrzeb rynku, klientów, sytuacji mikro i makroekonomicznej. Z powyższego wynika, że spełnienie kryterium „systematyczności” danej działalności nie jest uzależnione od ciągłości tej działalności, w tym od określonego czasu przez jaki działalność taka ma być prowadzona ani też od istnienia planu co do prowadzenia przez podatnika podobnej działalności w przyszłości. Wystarczające jest, aby podatnik zaplanował i przeprowadził chociażby jeden projekt badawczo-rozwojowy, przyjmując dla niego określone cele do osiągnięcia, harmonogram i zasoby. Taka działalność może być uznana za działalność systematyczną, tj. prowadzoną w sposób metodyczny, zaplanowany i uporządkowany.
Wskazał Pan, że działalność w ramach, której tworzy, rozwija, modyfikuje i ulepsza Oprogramowanie podejmowana jest w sposób uporządkowany, zaplanowany, metodyczny, według pewnego systemu, na podstawie przygotowanego harmonogramu prac z przyjęciem określonych celów do osiągnięcia.
Systematyczność w odniesieniu do podejmowanych przez Pana działań w zakresie opisanych we wniosku czynności obejmuje prowadzenie działalności w sposób regularny i uporządkowany, według pewnego systemu, a zatem w sposób metodyczny, zaplanowany i uporządkowany. Na starcie niektórych z projektów, ustala Pan określony plan działania niezbędny dla zrealizowania celów danego projektu. W innych projektach działanie wyznaczają tzw. sprinty - przedziały czasowe zwykle 1-3 tygodni, podczas których, zadaniem programisty jest uzyskać określoną funkcjonalność. W zależności od powyższego planuje i przeprowadza Pan projekty badawczo-rozwojowe, przyjmując dla nich określone cele do osiągnięcia, harmonogram i zasoby. Działalność prowadzona jest w sposób systematyczny (metodyczny), czyli zaplanowany zarówno wobec przebiegu procesu, jak i jego wyników. Ponadto, uprzednio określa Pan cele projektu badawczo-rozwojowego oraz źródła finansowania prowadzonych prac badawczych lub rozwojowych.
Zatem kolejne kryterium definicji działalności badawczo-rozwojowej w odniesieniu do wskazanych przez Pana programów komputerowych jest spełnione.
Powyżej omówione dwa kryteria działalności badawczo-rozwojowej dotyczą charakteru i organizacji prowadzenia tej działalności, podczas gdy ostatnie, trzecie kryterium, dotyczy rezultatu prowadzenia tej działalności, tj. zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań. W konsekwencji – głównym zadaniem dla zarządzającego projektem badawczo-rozwojowym jest zlokalizowanie i zidentyfikowanie zasobów wiedzy przed rozpoczęciem działań projektowych; zasobów w ujęciu funkcjonalnym i celowościowym, czyli podlegającym zwiększeniu oraz możliwym i właściwym do wykorzystania zwiększonej wiedzy do nowych zastosowań. Lokalizacja i identyfikacja wiedzy obejmuje szereg działań, w tym określenie stanu wiedzy, miejsca, sposobu jej wykorzystania oraz selekcji pod względem przydatności do realizacji celu projektu.
Z opisu sprawy wynika, że w ramach prowadzonej działalności gospodarczej wykorzystuje Pan wiedzę z zakresu nauk podstawowych (matematyka czy statystyka), jak i stosowanych (informatyka), chodzi przede wszystkim o znajomość języków oprogramowania, a także korzystania z dostępnych narzędzi celem tworzenia innowacyjnego oprogramowania takich jak język (...), własne narzędzia i algorytmy, otwarte kody aplikacji, biblioteki, pliki binarne, rozszerzenia, skrypty oparte o otwarte licencje, w szczególności licencje (...). Posiada Pan ponadto znajomość platformy chmury publicznej (...)oraz platformy (...).
Zatem powyższe pozwala uznać, że wykorzystuje Pan istniejące zasoby wiedzy w celu tworzenia nowych zastosowań.
Kluczowe jest również zawarte w definicji działalności badawczo-rozwojowej rozróżnienie, które wskazuje, że taka działalność obejmuje dwa rodzaje aktywności, tj.:
– badania podstawowe i badania aplikacyjne zdefiniowane w art. 4 ust. 2 pkt 1 i 2 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce oraz
– prace rozwojowe, o których mowa w art. 4 ust. 3 tej ustawy.
Prace rozwojowe polegają na nabywaniu, łączeniu, kształtowaniu i wykorzystywaniu dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności – przy czym użyty przez ustawodawcę spójnik „i” wskazuje, że aby uznać działania za prace rozwojowe konieczne jest zaistnienie wszystkich tych czynności, tj.:
• nabycia dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności;
• łączenia dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności;
• kształtowania dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności;
• wykorzystania dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności.
Prace rozwojowe bazują zatem na dostępnej wiedzy – w zależności od celów, jakie przyjęto dla prowadzenia prac, będzie to wiedza z określonej dziedziny lub dziedzin. Prace te obejmują kolejno:
• nabycie wiedzy i umiejętności, czyli pozyskanie wiedzy/umiejętności, zapoznanie się z wiedzą, zrozumienie jej;
• łączenie wiedzy i umiejętności, czyli znalezienie takich zależności pomiędzy wiedzą z różnych zakresów, dziedzin lub wiedzy wynikającej z różnych badań naukowych oraz pomiędzy umiejętnościami, które są istotne z punktu widzenia postawionych celów badan rozwojowych;
• kształtowanie wiedzy i umiejętności, czyli takie „ułożenie” efektów nabywania i łączenia wiedzy i umiejętności lub takie sformułowanie wniosków płynących z tych procesów, aby można je było wykorzystać dla realizacji postawionych celów prac rozwojowych;
• wykorzystanie wiedzy i umiejętności, czyli ich użycie, posłużenie się nimi dla osiągnięcia celów prac rozwojowych.
Co istotne, całość ww. czynności służy:
• planowaniu produkcji oraz
• projektowaniu i tworzeniu zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług.
Chodzi przy tym o konkretne produkty, konkretne procesy lub konkretne usługi albo konkretne rodzaje produktów, procesów lub usług. Podmiot prowadzący prace rozwojowe organizuje je z uwzględnieniem specyfiki konkretnych produktów, procesów lub usług – od niej zależą potrzeby prowadzenia prac rozwojowych i ich zakres.
Jednocześnie ustawodawca wyłączył z definicji prac rozwojowych działalność obejmującą rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane do produktów, procesów lub usług, nawet jeżeli takie zmiany mają charakter ulepszeń. O tym, jakie zmiany do produktów, procesów lub usług mają charakter rutynowy (wykonywany często i niemal automatycznie) i okresowy (powtarzający się, występujący co pewien czas) będzie każdorazowo decydował charakter konkretnych produktów, procesów bądź usług.
Jak wskazuje Pan we wniosku, w okresie, którego dotyczy wniosek, prowadził Pan prace rozwojowe, o których mowa w art. 4 ust. 3 ustawy - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce. Posiadaną wiedzę i umiejętności wykorzystuje Pan w celu projektowania i tworzenia nowych, zmienionych czy usprawnionych produktów, procesów lub usług z zamiarem ich komercyjnego wykorzystania. Wskazane prace charakteryzują się wysoką niepowtarzalnością, indywidualnością oraz oryginalnością (nie stanowią rutynowych zmian dokonywanych okresowo w funkcjonującym już systemie tzw. czynności utrzymania).
Jak wcześniej wskazano, wytwarzanie, rozwijanie i ulepszanie przez Pana oprogramowania ma miejsce w ramach prowadzonej bezpośrednio działalności o charakterze twórczym, podejmowanej w sposób systematyczny w celu zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystywania wiedzy do tworzenia nowych zastosowań.
Zatem powyższe pozwala uznać, że opisana działalność w zakresie tworzenia wymienionych programów spełnia warunki do uznania jej za prace rozwojowe.
W konsekwencji, mając na uwadze przedstawiony we wniosku opis sprawy, Pana działalność polegająca na tworzeniu programów komputerowych spełnia definicję działalności badawczo-rozwojowej w rozumieniu art. 5a pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Należy przy tym podkreślić, że działalnością badawczo-rozwojową nie jest całość usług świadczonych przez Pana ani też całość prowadzonej przez Pana działalności programistycznej, ale wyłącznie te działania, które ściśle dotyczą tworzenia innowacyjnych rozwiązań służących stworzeniu nowego produktu – takich jak te, które zostały wymienione we wniosku i w warunkach działalności opisanych we wniosku i jego uzupełnieniu.
Przedsiębiorcy osiągający dochody generowane przez prawa własności intelektualnej od 1 stycznia 2019 r. mogą korzystać z preferencyjnej stawki w podatku dochodowym.
Zgodnie z art. 30ca ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Podatek od osiągniętego przez podatnika w ramach pozarolniczej działalności gospodarczej kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej wynosi 5% podstawy opodatkowania.
W myśl art. 30ca ust. 2 ww. ustawy:
Kwalifikowanymi prawami własności intelektualnej są:
1)patent,
2)prawo ochronne na wzór użytkowy,
3)prawo z rejestracji wzoru przemysłowego,
4)prawo z rejestracji topografii układu scalonego,
5)dodatkowe prawo ochronne dla patentu na produkt leczniczy lub produkt ochrony roślin,
6)prawo z rejestracji produktu leczniczego i produktu leczniczego weterynaryjnego dopuszczonych do obrotu,
7)wyłączne prawo, o którym mowa w ustawie z dnia 26 czerwca 2003 r. o ochronie prawnej odmian roślin (Dz. U. z 2021 r. poz. 213),
8)autorskie prawo do programu komputerowego
– podlegające ochronie prawnej na podstawie przepisów odrębnych ustaw lub ratyfikowanych umów międzynarodowych, których stroną jest Rzeczpospolita Polska, oraz innych umów międzynarodowych, których stroną jest Unia Europejska, których przedmiot ochrony został wytworzony, rozwinięty lub ulepszony przez podatnika w ramach prowadzonej przez niego działalności badawczo-rozwojowej.
Na mocy art. 30ca ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Podstawę opodatkowania stanowi suma kwalifikowanych dochodów z kwalifikowanych praw własności intelektualnej osiągniętych w roku podatkowym.
Należy przyjąć, że dochody z kwalifikowanego IP mogą być opodatkowane na preferencyjnych zasadach w takim zakresie, w jakim kwalifikowane IP wytwarza dochody w efekcie prac badawczo-rozwojowych prowadzonych przez podatnika. Innymi słowy, skorzystanie z preferencji IP Box jest możliwe w sytuacji występowania związku między dochodem kwalifikującym się do preferencji a kosztami faktycznie poniesionymi w celu jego uzyskania.
Stosownie natomiast do art. 30ca ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Wysokość kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej ustala się jako iloczyn dochodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej osiągniętego w roku podatkowym i wskaźnika obliczonego według wzoru:
(a + b) x 1,3
a + b + c + d
w którym poszczególne litery oznaczają koszty faktycznie poniesione przez podatnika na:
a – prowadzoną bezpośrednio przez podatnika działalność badawczo-rozwojową związaną z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej,
b – nabycie wyników prac badawczo-rozwojowych związanych z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, innych niż wymienione w lit. d, od podmiotu niepowiązanego w rozumieniu art. 23m ust. 1 pkt 3,
c – nabycie wyników prac badawczo-rozwojowych związanych z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, innych niż wymienione w lit. d, od podmiotu powiązanego w rozumieniu art. 23m ust. 1 pkt 4,
d – nabycie przez podatnika kwalifikowanego prawa własności intelektualnej.
Na podstawie art. 30ca ust. 5 ww. ustawy:
Do kosztów, o których mowa w ust. 4, nie zalicza się kosztów, które nie są bezpośrednio związane z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, w szczególności odsetek, opłat finansowych oraz kosztów związanych z nieruchomościami.
Stosownie natomiast do treści art. 30ca ust. 7 powołanej ustawy:
Dochodem (stratą) z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej jest obliczony zgodnie z art. 9 ust. 2 dochód (strata) z pozarolniczej działalności gospodarczej w zakresie, w jakim został osiągnięty:
1)z opłat lub należności wynikających z umowy licencyjnej, która dotyczy kwalifikowanego prawa własności intelektualnej;
2)ze sprzedaży kwalifikowanego prawa własności intelektualnej;
3)z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej uwzględnionego w cenie sprzedaży produktu lub usługi;
4)z odszkodowania za naruszenie praw wynikających z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej, jeżeli zostało uzyskane w postępowaniu spornym, w tym postępowaniu sądowym albo arbitrażu.
Na mocy art. 30ca ust. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Podatnicy korzystający z opodatkowania zgodnie z ust. 1 tego artykułu są obowiązani do wykazania dochodu (straty) z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej w zeznaniu za rok podatkowy, w których osiągnięto ten dochód (poniesiono stratę).
Na podstawie art. 30cb ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Podatnicy podlegający opodatkowaniu na podstawie art. 30ca są obowiązani:
1) wyodrębnić każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej w prowadzonych księgach rachunkowych;
2) prowadzić księgi rachunkowe w sposób zapewniający ustalenie przychodów, kosztów uzyskania przychodów i dochodu (straty), przypadających na każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej;
3) wyodrębnić koszty, o których mowa w art. 30ca ust. 4, przypadające na każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej, w sposób zapewniający określenie kwalifikowanego dochodu;
4) dokonywać zapisów w prowadzonych księgach rachunkowych w sposób zapewniający ustalenie łącznego dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej – w przypadku gdy podatnik wykorzystuje więcej niż jedno kwalifikowane prawo własności intelektualnej, a w prowadzonych księgach rachunkowych nie jest możliwe spełnienie warunków, o których mowa w pkt 2 i 3;
5) dokonywać zapisów w prowadzonych księgach rachunkowych w sposób zapewniający ustalenie dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej w odniesieniu do tego produktu lub tej usługi albo do tych produktów lub tych usług – w przypadku gdy podatnik wykorzystuje jedno kwalifikowane prawo własności intelektualnej lub większą liczbę tych praw w produkcie lub usłudze albo w produktach lub usługach, a w prowadzonych księgach rachunkowych nie jest możliwe spełnienie warunków, o których mowa w pkt 2-4.
Stosownie do treści art. 30cb ust. 2 ww. ustawy:
Podatnicy prowadzący podatkową księgę przychodów i rozchodów wykazują informacje, o których mowa w ust. 1, w odrębnej ewidencji.
Zgodnie z art. 30cb ust. 3 powołanej ustawy:
W przypadku gdy na podstawie ksiąg rachunkowych lub ewidencji, o której mowa w ust. 2, nie jest możliwe ustalenie dochodu (straty) z kwalifikowanych praw własności intelektualnej, podatnik jest obowiązany do zapłaty podatku zgodnie z art. 27 lub art. 30c.
Zatem, podatnik, który osiągnął w ciągu roku dochód z kwalifikowanego IP i decyduje, że wobec tego dochodu będzie stosował 5% stawkę podatku, jest zobowiązany do wykazania tego dochodu w zeznaniu rocznym składanym za rok, w którym ten dochód został osiągnięty. Podatnik ma prawo stosować 5% stawkę podatkową do kwalifikowanego dochodu z tego konkretnego kwalifikowanego IP w okresie, w którym kwalifikowane IP posiada ochronę prawną.
Ponadto należy wskazać, że podatnik, który ma zamiar skorzystać z ww. preferencji jest zobowiązany prowadzić szczegółową ewidencję w sposób umożliwiający obliczenie podstawy opodatkowania, w tym powiązanie ponoszonych kosztów prac badawczo-rozwojowych z osiąganymi dochodami z kwalifikowanych praw własności intelektualnej powstałymi w wyniku przeprowadzenia tych prac.
Podkreślić należy, że w celu skorzystania z opodatkowania dochodów na podstawie art. 30ca ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podatnik ma obowiązek na bieżąco prowadzić odrębną od podatkowej księgi przychodów i rozchodów ewidencję, czyli od momentu poniesienia pierwszych kosztów, o których mowa w art. 30ca ust. 4 ww. ustawy. Przepisy o IP BOX nie narzucają podatnikom konkretnej formy ewidencjonowania zdarzeń na cele stosowania preferencji IP Box.
Jak wcześniej rozstrzygnięto, tworzenie przez Pana programów komputerowych ma miejsce w ramach prowadzonej bezpośrednio działalności badawczo-rozwojowej, spełniającej definicję wskazaną w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych. Wskazał Pan, że w każdym przypadku, tj. zarówno w przypadku i tworzenia jak i w przypadku rozwijania utworów - efekty Pana pracy są odrębnymi programami komputerowymi, które podlegają ochronie na podstawie art. 74 ust. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych.
Przenosi Pan odpłatnie autorskie prawa majątkowe do tych programów komputerowych na mocy umowy o świadczenie usług. Przeniesienie praw majątkowych na Zleceniodawcę następuje na podstawie pisemnej umowy na wskazanych w niej polach eksploatacji, są to warunki zgodne z art. 41 oraz art. 53 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych.
Ponadto z treści wniosku wynika, że wyodrębnia Pan w prowadzonej odrębnej od podatkowej księgi przychodów i rozchodów ewidencji, Prawa IP Box (prawa autorskie do Oprogramowania), spełniając tym samym wymóg wynikający z art. 30cb ustawy o PIT. W przedmiotowej ewidencji dokonuje Pan wyodrębnienia przychodów, kosztów uzyskania przychodów i dochodu (straty) przypadających na każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej. Dokonuje Pan również wyodrębnienia kosztów, o których mowa w art. 30ca ust. 4 ustawy o PIT, przypadających na każde prawo własności intelektualnej. Ewidencja taka prowadzona jest na bieżąco od 2020 r. Zamierza Pan skorzystać z preferencyjnego opodatkowania stawką 5% w odniesieniu do kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej (IP Box), uregulowanego w art. 30ca ustawy o PIT, za rok 2020 oraz lata kolejne.
Należy także wskazać, że oprogramowanie – definiowane, jako ogół informacji w postaci zestawu instrukcji, zaimplementowanych interfejsów i zintegrowanych danych przeznaczonych dla komputera do realizacji wyznaczonych celów – podlega ochronie jak utwór literacki z art. 1 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2059 ze zm. dalej: „ustawa o PAIPP”).
Stąd oprogramowanie może być uznane za kwalifikowane IP, w świetle art. 30ca ust. 2 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeśli jego wytworzenie, rozszerzenie lub ulepszenie jest wynikiem prac badawczo-rozwojowych.
Zgodnie z art. 74 ust. 2 ustawy o PAIPP:
Ochrona przyznana programowi komputerowemu obejmuje wszystkie formy jego wyrażenia. Idee i zasady będące podstawą jakiegokolwiek elementu programu komputerowego, w tym podstawą łączy, nie podlegają ochronie.
Mając powyższe na uwadze, autorskie prawo do programu komputerowego (Oprogramowanie), wytwarzane samodzielnie przez Pana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jest kwalifikowanym prawem własności intelektualnej w rozumieniu art. 30ca ust. 2 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Odpłatne przeniesienie prawa autorskiego do programu komputerowego (Oprogramowanie) stanowi dochód ze sprzedaży kwalifikowanego prawa własności intelektualnej w rozumieniu art. 30ca ust. 7 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
W treści wniosku wskazał Pan, że uzyskuje dochód z tytułu kwalifikowanego prawa własności intelektualnej uwzględnionego w cenie świadczonych usług. Przepis art. 30ca ust. 7 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych obejmuje swoim zakresem zastosowania sytuację, gdy podatnik wykorzystuje posiadane kwalifikowane prawo własności intelektualnej dla potrzeb wytwarzania produktów lub dla potrzeb świadczenia usług, które oferuje w swojej działalności gospodarczej, nie dokonując jego zbycia. Natomiast Pan – jak wynika z wniosku – dokonuje przeniesienia każdego z wytworzonych kwalifikowanych IP zgodnie z art. 41 oraz art. 53 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych.
Tym samym, na podstawie art. 30ca ust. 1 ww. ustawy, może Pan zastosować stawkę opodatkowania 5% do kwalifikowanego dochodu osiągniętego z kwalifikowanych praw własności intelektualnej za lata 2020-2033 oraz w latach kolejnych, jeżeli nie ulegną zmianie przestawione okoliczności sprawy.
Należy podkreślić, że wysokość kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanego IP ustala się jako iloczyn:
– dochodu z kwalifikowanego IP osiągniętego w roku podatkowym i
– wskaźnika nexus obliczonego według specjalnego wzoru określonego w art. 30ca ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Przechodząc do Pana wątpliwości dotyczących uznania ponoszonych przez Pana wydatków za koszty konieczne do wyliczenia wskaźnika, o którym mowa w art. 30ca ust. 4 w zw. z art. 30ca ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, należy zauważyć, że istotne jest to, aby ze wskaźnika nexus wykluczyć koszty, które nie są lub ze swej natury nie mogą być, bezpośrednio związane z wytworzeniem, rozwinięciem lub ulepszeniem konkretnych kwalifikowanych praw własności intelektualnej.
Ustalając wskaźnik nexus, należy pamiętać, aby istniał związek między:
– wydatkami poniesionymi przez podatnika w związku z wytworzeniem kwalifikowanego prawa własności intelektualnej,
– kwalifikowanym prawem własności intelektualnej oraz
– dochodami uzyskiwanymi z kwalifikowanych praw własności intelektualnej.
Ta szczególna metoda ujmowania kosztów we wskaźniku ma zastosowanie jedynie dla celu, jakim jest kalkulacja tego wskaźnika.
Należy również pamiętać, że wskaźnik nexus jest obliczany oddzielnie dla dochodów z poszczególnych kwalifikowanych praw własności intelektualnej. W związku z tym powinien Pan również ustalić odrębnie koszty faktycznie poniesione na działalność badawczo-rozwojową związaną z danym prawem.
Przyjąć należy zatem, że jeżeli podatnik poniósł rzeczywiście wydatki, które kwalifikują się jako koszty prowadzonej przez niego działalności badawczo-rozwojowej, to wydatki związane z wytworzeniem w ramach tej działalności kwalifikowanego IP należy uznać za koszty faktycznie poniesione przez podatnika na prowadzoną bezpośrednio przez niego działalność badawczo-rozwojową związaną z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, z zastrzeżeniem art. 30ca ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Analizując wykaz poniesionych kosztów w kontekście prowadzonej przez podatnika działalności badawczo-rozwojowej związanej z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej na uwadze należy mieć zatem kwestię bezpośredniego ich wpływu na wytworzenie, rozwój i/lub ulepszenie kwalifikowanych IP.
W celu prawidłowego wykonania dyspozycji art. 30ca ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, należy odróżnić koszty faktycznie poniesione przez podatnika na prowadzoną bezpośrednio działalność badawczo-rozwojową związaną z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, od kosztów pośrednich. Dokonując powyższego należy mieć zatem na uwadze stosunek przyczynowo-skutkowy poniesionych wydatków w związku z wytworzeniem, rozwojem czy ulepszeniem kwalifikowanych IP, z pominięciem stopni pośrednich.
Brak wyznaczonej granicy pomiędzy wydatkami bezpośrednimi a pośrednimi prowadzi wprost to wypaczenia intencji ustawodawcy celowo posługującego się określeniem „bezpośrednio”. Rozszerzająca wykładnia wydatków obejmujących wszystkie ponoszone koszty, a więc również te pośrednio wpływające na wytworzenie, rozwój, czy ulepszenie kwalifikowanych IP, prowadzi wprost do wynaturzenia charakteru danego przepisu – z preferencji przedmiotowej związanej z rodzajem ponoszonych kosztów, staje się de facto preferencją podmiotową, ze względu na prowadzoną przez podatnika działalność.
Istotę powyższego rozróżnienia wyrażają postanowienia art. 30ca ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdzie wskazane zostało, że do kosztów, o których mowa w ust. 4, nie zalicza się kosztów, które nie są bezpośrednio związane z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, w szczególności odsetek, opłat finansowych oraz kosztów związanych z nieruchomościami.
Powyższy przepis wskazuje na nieadekwatność kosztów związanych np. z nieruchomością. Koszty takie nie są bowiem bezpośrednio związane z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej co nie zmienia faktu, że pośrednio taka relacja istnieje. Powyższe wyliczenie stanowi katalog otwarty, nieograniczony do wyliczenia w nim zawartego.
Do kalkulacji wskaźnika nexus (litera a) nie może Pan ująć zatem kosztów na utrzymanie domeny, w zakresie w jakim wykorzystywana jest do prowadzenia działalności marketingowej i zdobywania nowych kolejnych klientów na świadczone usługi z zakresu IT oraz wydatków na zakup ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej i utraty dochodu w sytuacji, gdy umowy z kontrahentami nie przewidują wymogu posiadania takiego ubezpieczenia. Trudno bowiem uznać, że wydatki te związane są z prowadzoną bezpośrednio przez Pana działalnością badawczo-rozwojową. Ponoszenie tego typu wydatków stanowi wydatki związane z Pana działalnością w ujęciu ogólnym, a nie z wytworzeniem konkretnego kwalifikowanego prawa własności intelektualnej. Skoro wydatki te wskazują na brak bezpośredniego związku z wytworzeniem IP, nie mogą stanowić kosztów, o których mowa w literze „a” wzoru z art. 30ca ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
W świetle powyższego, wydatki wymienione przez Pana w opisie sprawy – z wyłączeniem wydatków na utrzymanie domeny, w zakresie w jakim wykorzystywana jest do prowadzenia działalności marketingowej i zdobywania nowych kolejnych klientów na świadczone usługi z zakresu IT oraz wydatków na zakup ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej i utraty dochodu w sytuacji, gdy umowy z kontrahentami nie przewidują wymogu posiadania takiego ubezpieczenia – mogą stanowić koszty, o których mowa w literze „a” wzoru z art. 30ca ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, uwzględnione przy wyliczaniu nexus dla poszczególnych kwalifikowanych IP, w zakresie, w jakim służyły/będą służyły prowadzeniu prac rozwojowych, których efektem było/będzie powstanie kwalifikowanego IP.
Jednakże zauważyć należy również, że dokonując oceny Pana stanowiska w zakresie uznania poniesionych wydatków za koszt, o których mowa w art. 30ca ust. 4 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, organ związany jest przedstawionym we wniosku stanem faktycznym/zdarzeniem przyszłym w kontekście zadanego pytania oraz zajętego stanowiska. To oznacza, że organ interpretacyjny ocenia możliwość uznania danego wydatku za koszt, o którym mowa w art. 30ca ust. 4 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w kontekście przedstawionych we wniosku okoliczności. Jednakże ciężar wykazania związku przyczynowego pomiędzy ponoszonymi wydatkami, a ich bezpośrednim związkiem z prowadzoną działalnością badawczo-rozwojową ciąży na Panu, a weryfikacja zasadności poczynionych ustaleń możliwa jest w postępowaniu dowodowym, które zastrzeżone jest dla innych trybów postępowania.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy:
– stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia, oraz
– zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest ustalanie stanu faktycznego, stanowi to bowiem domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne. Organ nie prowadzi postępowania dowodowego, ograniczając się do analizy okoliczności podanych we wniosku. W stosunku do tych okoliczności wyraża swoje stanowisko, które zawsze musi być jednak ustosunkowaniem się do poglądu (stanowiska) prezentowanego w danej sprawie przez wnioskodawcę. Jeżeli w toku ewentualnego postępowania organ uzna, że zdarzenie opisane we wniosku różni się od zdarzenia występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie Pana chroniła.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r., poz. 2383). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pan do interpretacji.
Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
z zastosowaniem art. 119a;
w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; (dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA),
albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383).