Interpretacja indywidualna z dnia 22 listopada 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0112-KDIL2-2.4011.667.2023.1.AA
Temat interpretacji
Skutków podatkowych przekazania prawa własności składników majątku spółki jawnej tytułem wypłaty zysku.
Interpretacja indywidualna
– stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe
Szanowny Panie,
stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest:
-nieprawidłowe – w części dotyczącej powstania obowiązku zapłaty podatku dochodowego od otrzymanych zaliczek na poczet udziału w zysku (pytanie nr 5 i 6),
-prawidłowe – w pozostałej części.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
W dniu 22 września 2023 r. wpłynął Pana wniosek z 20 września 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych. Treść wniosku jest następująca:
Opis zdarzenia przyszłego
Wnioskodawca jest wspólnikiem spółki jawnej (dalej jako „Spółka”), w której jest wyłącznie trzech wspólników: z czego dwie osoby fizyczne (w tym Wnioskodawca) oraz osoba prawna (spółka z o.o.). Dochody wspólników – osób fizycznych z tytułu uczestnictwa w Spółce opodatkowane są podatkiem dochodowym liniowym w wysokości 19%.
Spółka prowadzi pozarolniczą działalność gospodarczą i wypracowuje z tego tytułu zarówno przychód, jak też zysk.
Zgodnie z postanowieniami umowy spółki, m.in.:
a)udział każdego ze wspólników w zyskach i stratach jest równy;
b)dopuszcza się wypłaty wspólnikom zaliczek na poczet udziału w zysku w trakcie trwania roku obrotowego Spółki;
c)prawo wspólników do udziału w zysku może być realizowane zarówno (i) poprzez wypłatę kwoty zysku w pieniądzu, jak też (ii) poprzez wydanie składnika majątkowego Spółki.
W dotychczasowej działalności Spółki zysk był wypłacany poszczególnym wspólnikom w pieniądzu. Wszelako, ze względu na konieczność zapewnienia płynności finansowej wspólnicy rozważają możliwość partycypacji w zysku Spółki w kolejnych latach w drugiej, z przewidzianych umową spółki, form, tj. poprzez wydanie im składników majątkowych Spółki (ruchomości albo nieruchomości).
Alternatywnie, wspólnicy dopuszczają możliwość dokonania wypłaty zysku w formie pieniężnej, a następie zawarcie pomiędzy Spółką a nimi umów o świadczenie w miejsce wykonania (tzw. datio in dolutum), z mocy których w miejsce zobowiązania Spółki do wypłaty na rzecz wspólników w pieniądzu kwot przypadających im z tytułu udziału w zysku, Spółka wyda im składniki majątkowe Spółki (ruchomości albo nieruchomości) o wartości równej wysokości udziału w zysku przypadającego na danego wspólnika.
Wydanie składników majątkowych, o których mowa wyżej, wspólnicy rozważają również w ramach wydawania wspólnikom zaliczek na poczet udziału w zysku Spółki za dany rok obrotowy.
Wnioskodawca wyjaśnia nadto, że:
a)podlega na terenie Rzeczypospolitej Polskiej nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w podatku dochodowym od osób fizycznych;
b)przedstawione w niniejszym wniosku zdarzenie przyszłe nie obejmuje transakcji, zespołu transakcji ani innego zdarzenia, o których mowa w art. 14b § 3a Ordynacji podatkowej.
Pytania
1.Czy w wypadku przeniesienia przez Spółkę na Wnioskodawcę – jako wydanie udziału w zysku na podstawie umowy spółki – własności składników majątkowych Spółki (ruchomości albo nieruchomości) po stronie Wnioskodawcy powstanie obowiązek zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych w wysokości 19% od wartości rynkowej otrzymanego składnika majątkowego?
2.Czy w wypadku przeniesienia przez Spółkę na Wnioskodawcę – w celu zwolnienia się z obowiązku wypłaty mu zysku, na podstawie zawartej pomiędzy nim a Spółką umowy o świadczenie w miejsce wykonania (tzw. dalio in dolutum) – własności składników majątkowych Spółki (ruchomości albo nieruchomości) w miejsce przypadającej na Wnioskodawcę kwoty udziału w zysku Spółki, po stronie Wnioskodawcy powstanie obowiązek zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych w wysokości 19% od wartości rynkowej otrzymanego składnika majątkowego?
3.Czy w wypadku, o którym mowa w pkt 1, u Wnioskodawcy powstanie jakiekolwiek inne zobowiązanie podatkowe albo na Wnioskodawcy ciążył będzie w związku z nabyciem prawa własności składnika majątkowego Spółki (ruchomości albo nieruchomości) obowiązek zapłaty jakiegokolwiek innego podatku dochodowego?
4.Czy w wypadku, o którym mowa w pkt 2, u Wnioskodawcy powstanie jakiekolwiek inne zobowiązanie podatkowa albo na Wnioskodawcy ciążył będzie w związku z nabyciem prawa własności składnika majątkowego Spółki (ruchomości albo nieruchomości) obowiązek zapłaty jakiegokolwiek innego podatku dochodowego?
5.Czy w wypadku przeniesienia przez Spółkę na Wnioskodawcę – jako wydanie w trakcie trwania roku obrotowego zaliczki na poczet udziału w zysku wypracowanym przez Spółkę w danym roku obrotowym, na podstawie umowy spółki – własności składników majątkowych Spółki (ruchomości albo nieruchomości) po stronie Wnioskodawcy powstanie obowiązek zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych w wysokości 19% od wartości rynkowej otrzymanego składnika majątkowego?
6.Czy w wypadku przeniesienia przez Spółkę na Wnioskodawcę – w celu zwolnienia się z obowiązku wypłaty mu w trakcie roku obrotowego zaliczki na poczet udziału w zysku wypracowanym przez Spółkę w danym roku obrotowym, na podstawie zawartej pomiędzy nim a Spółką umowy o świadczenie w miejsce wykonania (tzw. datio in dolutum) – własności składników majątkowych Spółki (ruchomości albo nieruchomości) w miejsce przypadającej na Wnioskodawcę kwoty udziału w zysku Spółki, po stronie Wnioskodawcy powstanie obowiązek zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych w wysokości 19% od wartości rynkowej otrzymanego składnika majątkowego?
7.Czy w wypadku, o którym mowa w pkt 5, u Wnioskodawcy powstanie jakiekolwiek inne zobowiązanie podatkowe albo na Wnioskodawcy ciążył będzie w związku z nabyciem prawa własności składnika majątkowego Spółki (ruchomości albo nieruchomości) obowiązek zapłaty jakiegokolwiek innego podatku dochodowego?
8.Czy w wypadku, o którym mowa w pkt 6, u Wnioskodawcy powstanie jakiekolwiek inne zobowiązanie podatkowe albo na Wnioskodawcy ciążył będzie w związku z nabyciem prawa własności składnika majątkowego Spółki (ruchomości albo nieruchomości) obowiązek zapłaty jakiegokolwiek innego podatku dochodowego?
Pana stanowisko w sprawie
Zdaniem Wnioskodawcy – w odniesieniu do pytania nr 1 – w wypadku przeniesienia przez Spółkę na Wnioskodawcę – jako wydanie udziału w zysku na podstawie umowy spółki – własności składników majątkowych Spółki (ruchomości albo nieruchomości) po stronie Wnioskodawcy powstanie obowiązek zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych w wysokości 19% od wartości rynkowej otrzymanego składnika majątkowego.
Zdaniem Wnioskodawcy – w odniesieniu do pytania nr 2 – w wypadku przeniesienia przez Spółkę na Wnioskodawcę – w celu zwolnienia się z obowiązku wypłaty mu zysku, na podstawie zawartej pomiędzy nim a Spółką umowy o świadczenie w miejsce wykonania (tzw. datio in dolutum) – własności składników majątkowych Spółki (ruchomości albo nieruchomości) w miejsce przypadającej na Wnioskodawcę kwoty udziału w zysku Spółki, po stronie Wnioskodawcy powitanie obowiązek zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych w wysokości 19% od wartości rynkowej otrzymanego składnika majątkowego.
Zdaniem Wnioskodawcy – w odniesieniu do pytania nr 3 – w wypadku, o którym mowa w pkt 1, u Wnioskodawcy nie powstanie żadne inne zobowiązanie podatkowe, a na Wnioskodawcy nie będzie ciążył w związku z nabyciem prawa własności składnika majątkowego Spółki (ruchomości albo nieruchomości) obowiązek zapłaty żadnego innego podatku dochodowego.
Zdaniem Wnioskodawcy – w odniesieniu do pytania nr 4 – w wypadku, o którym mowa w pkt 2, u Wnioskodawcy nie powstanie żadne inne zobowiązanie podatkowe, a na Wnioskodawcy nie będzie ciążył w związku z nabyciem prawa własności składnika majątkowego Spółki (ruchomości albo nieruchomości) obowiązek zapłaty żadnego innego podatku dochodowego.
Zdaniem Wnioskodawcy – w odniesieniu do pytania nr 5 – w wypadku przeniesienia przez Spółkę na Wnioskodawcę – jako wydanie w trakcie trwania roku obrotowego zaliczki na poczet udziału w zysku wypracowanym przez Spółkę w danym roku obrotowym, na podstawie umowy spółki – własności składników majątkowych Spółki (ruchomości albo nieruchomości) po stronie Wnioskodawcy nie powstanie obowiązek zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych w wysokości 19% od wartości rynkowej otrzymanego składnika majątkowego, a obowiązek taki powstanie dopiero w ramach rozliczenia przychodu wynikającego z przeznaczenia zysku rocznego za taki rok do podziału pomiędzy wspólników Spółki.
Zdaniem Wnioskodawcy – w odniesieniu do pytania nr 6 – w wypadku przeniesienia przez Spółkę na Wnioskodawcę – w celu zwolnienia się z obowiązku wypłaty mu w trakcie roku obrotowego zaliczki na poczet udziału w zysku wypracowanym przez Spółkę w danym roku obrotowym, na podstawie zawartej pomiędzy nim a Spółką umowy o świadczenie w miejsce wykonania (tzw. datio in dolutum) – własności składników majątkowych Spółki (ruchomości albo nieruchomości) w miejsce przypadającej na Wnioskodawcę kwoty udziału w zysku Spółki, po stronie Wnioskodawcy nie powstanie obowiązek zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych w wysokości 19% od wartości rynkowej otrzymanego składnika majątkowego, a obowiązek taki powstanie dopiero w ramach rozliczenia przychodu wynikającego z przeznaczenia zysku rocznego za taki rok do podziału pomiędzy wspólników Spółki.
Zdaniem Wnioskodawcy – w odniesieniu do pytania nr 7 – w wypadku, o którym mowa w pkt 5, u Wnioskodawcy nie powstanie żadne inne zobowiązanie podatkowe, a na Wnioskodawcy nie będzie ciążył w związku z nabyciem prawa własności składnika majątkowego Spółki (ruchomości albo nieruchomości) obowiązek zapłaty żadnego innego podatku dochodowego.
Zdaniem Wnioskodawcy – w odniesieniu do pytania nr 8 – w wypadku, o którym mowa w pkt 6, u Wnioskodawcy nie powstanie żadne inne zobowiązanie podatkowe, a na Wnioskodawcy nie będzie ciążył w związku z nabyciem prawa własności składnika majątkowego Spółki (ruchomości albo nieruchomości) obowiązek zapłaty żadnego innego podatku dochodowego.
UZASADNIENIE WŁASNEGO STANOWISKA W SPRAWIE:
Zgodnie z art. 4 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych („KSH”) spółka osobowa to spółka jawna, spółka partnerska, spółka komandytowa i spółka komandytowo-akcyjna. Spółka jest zatem spółką osobową, a więc spółką niemającą osobowości prawnej.
W myśl natomiast art. 51 KSH każdy wspólnik spółki jawnej ma prawo do równego udziału w zyskach i uczestniczy w stratach w tym samym stosunku bez względu na rodzaj i wartość wkładu. Określony w umowie spółki udział wspólnika w zysku odnosi się, w razie wątpliwości, także do jego udziału w stratach. Umowa spółki może zwolnić wspólnika od udziału w stratach. Stosownie do z art. 52 § 1 KSH wspólnik może żądać podziału i wypłaty całości zysku z końcem każdego roku obrotowego. Nadto, w doktrynie przyjmuje się, że choć wypłata dywidendy w pieniądzu jest jej najczęstszą formą, to jednak jej wydanie może nastąpić również w innej postaci, o ile tylko stosowne zastrzeżenie zostało zawarte w umowie spółki. W takim wypadku wydanie dywidendy „rzeczowej” następuje na podstawie (w wykonaniu) umowy spółki, wobec czego nie jest realizowane w trybie świadczenia w miejsce wypełnienia (datio in solution), tj. zgodnie z art. 453 zd. 1 Kodeksu cywilnego, stosownie do którego jeżeli dłużnik w celu zwolnienia się z zobowiązania spełnia za zgodą wierzyciela inne świadczenie, zobowiązanie wygasa.
Podatnikami od dochodów wypracowanych w ramach spółki jawnej (a więc np. Spółki) są jej poszczególni wspólnicy (przykładowo zatem: Wnioskodawca od dochodów wypracowanych przez Spółkę). Jednocześnie, zgodnie z art. 5b ust. 2 Ustawy o PIT, jeżeli pozarolniczą działalność gospodarczą prowadzi spółka niebędąca osobą prawną, przychody wspólnika z udziału w takiej spółce, określone na podstawie art. 8 ust. 1 tejże ustawy, uznaje się za przychody ze źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3 Ustawy o PIT (tj. jako przychody z pozarolniczej działalności gospodarczej).
Jeżeli wspólnikiem spółki jawnej jest osoba fizyczna, to w odniesieniu do jej dochodów uzyskanych z tej spółki zastosowanie znajdują zasady opodatkowania przewidziane w Ustawie o PIT.
W myśl art. 8 ust. 1 Ustawy o PIT: przychody z udziału w spółce niebędącej osobą prawną, ze wspólnej własności, wspólnego przedsięwzięcia, wspólnego posiadania lub wspólnego użytkowania rzeczy lub praw majątkowych u każdego podatnika określa się proporcjonalnie do jego prawa do udziału w zysku (udziału) oraz, z zastrzeżeniem ust. 1a, łączy się z pozostałymi przychodami ze źródeł, z których dochód podlega opodatkowaniu według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1. W przypadku braku przeciwnego dowodu przyjmuje się, że prawa do udziału w zysku (udziału) są równe.
Zasady wyrażone w ust. 1 stosuje się odpowiednio do rozliczania kosztów uzyskania przychodów, wydatków niestanowiących kosztów uzyskania przychodów i strat (art. 8 ust. 2 pkt 1 Ustawy PIT).
W myśl art. 14 ust. 1 Ustawy o PIT za przychód z działalności, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3 powołanej ustawy, uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług.
Nadto, zgodnie z art. 14 ust. 2e Ustawy o PIT, w przypadku gdy podatnik przez wykonanie świadczenia niepieniężnego reguluje w całości lub w części zobowiązanie, w tym z tytułu zaciągniętej pożyczki (kredytu), przychodem takiego podatnika jest wysokość zobowiązania uregulowanego w następstwie takiego świadczenia. Jeżeli jednak wartość rynkowa świadczenia niepieniężnego jest wyższa niż wysokość zobowiązania uregulowanego tym świadczeniem, przychód ten określa się w wysokości wartości rynkowej świadczenia niepieniężnego. Przepis art. 19 Ustawy o PIT stosuje się w takiej sytuacji odpowiednio.
Wreszcie, należy nadmienić, że Ustawa o PIT przewiduje również, że cytowany przepis art. 14 ust. 2e stosuje się odpowiednio w przypadku wykonania świadczenia niepieniężnego przez spółkę niebędącą osobą prawną.
Zestawienie cytowanych regulacji prowadzi, w ocenie Wnioskodawcy, do konkluzji, iż:
a)przychody z udziału w zysku spółki jawnej, jako spółki niebędącej osobą prawną, określa się proporcjonalnie do prawa podatnika (tu: Wnioskodawcy) do udziału w zysku (udziału);
b)przychody te mogą podlegać opodatkowaniu podatkiem liniowym wedle stawki 19%, a w wypadku wyboru tej formy opodatkowania (jak ma to miejsce w wypadku Wnioskodawcy), od przychodu wynikającego z otrzymania udziału w zysku nie jest należny żaden inny podatek dochodowy;
c)przychodem z udziału w zysku spółki jawnej może być nie tylko przychód polegający na otrzymaniu kwoty pieniężnej (wydaniu dywidendy w formie pieniężnej wypłaty), lecz również na otrzymaniu własności składnika majątkowego Spółki (wydanie dywidendy w formie niepieniężnej);
d)w wypadku przeniesienia na wspólnika składnika majątkowego Spółki może to nastąpić (i) zarówno jako wydanie dywidendy (o ile umowa spółki przewiduje tzw. „dywidendę rzeczową”) albo też (ii) w wykonaniu odrębnej umowy dalio in solution, uregulowanej w art. 453 KC;
e)w wypadku przeniesienia na wspólnika składnika majątkowego Spółki w każdej z wymienionych bezpośrednio powyżej w lit. „d” form, przychodem podatnika (wspólnika, tu: Wnioskodawcy) będzie wysokość zobowiązania uregulowanego w następstwie takiego świadczenia, tj. wysokość przypadającego na niego udziału w zysku, z tym zastrzeżeniem, że jeśli przeniesienie własności składnika majątkowego następuje w wykonaniu odrębnej umowy datio in solution, uregulowanej w art. 453 KC, a wartość rynkowa tak otrzymanego składnika majątkowego jest wyższa niż wysokość zobowiązania dywidendowego (prawa danego wspólnika do udziału w zysku Spółki) uregulowanego tym świadczeniem, przychód ten określa się w wysokości wartości rynkowej świadczenia niepieniężnego;
f)Ustawa o PIT nie reguluje zagadnienia pobierania zaliczek na poczet udziału w zysku spółki niebędącej osobą prawną, a więc np. Spółki będącej spółką jawną. W szczególności, do ustalenia ewentualnego przychodu nie może mieć zastosowania art. 11 ust. 1 Ustawy o PIT, jako że żaden ze wskazanych przepisów nie wskazuje na zaliczki na poczet zysku jako źródła przychodu. Podobnie, żaden z tych przepisów nie daje wskazówek, jak należałoby taki przychód obliczyć. W szczególności nie jest możliwe ustalenie ewentualnego przychodu na podstawie art. 11 ust. 2a pkt 4 Ustawy o PIT, ponieważ nie istnieje pojęcie ceny rynkowej dla pobieranych zaliczek. Wobec powyższego nie można mówić o powstaniu przychodu z tytułu otrzymania wskazanych zaliczek, a przychód z tego tytułu rozpoznawany jest dopiero wówczas, gdy zysk za rok obrotowy Spółki, w którym doszło do wypłacenia zaliczek, będzie przeznaczony do podziału pomiędzy Wspólników.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku, jest:
-nieprawidłowe – w części dotyczącej powstania obowiązku zapłaty podatku dochodowego od otrzymanych zaliczek na poczet udziału w zysku (pytanie nr 5 i 6),
-prawidłowe – w pozostałej części.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie art. 4 § 1 pkt 1 ustawy z 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (Dz. U. z 2022 r. poz. 1467 ze zm.):
Użyte w ustawie określenie spółka osobowa oznacza spółkę jawną, spółkę partnerską, spółkę komandytową i spółkę komandytowo-akcyjną.
W myśl art. 22 § 1 Kodeksu spółek handlowych:
Spółką jawną jest spółka osobowa, która prowadzi przedsiębiorstwo pod własną firmą, a nie jest inną spółką handlową.
Stosownie do art. 8 § 1 Kodeksu spółek handlowych:
Spółka osobowa może we własnym imieniu nabywać prawa, w tym własność nieruchomości i inne prawa rzeczowe, zaciągać zobowiązania, pozywać i być pozywana.
Zgodnie z art. 28 Kodeksu spółek handlowych:
Majątek spółki stanowi wszelkie mienie wniesione jako wkład lub nabyte przez spółkę w czasie jej istnienia.
Podkreślam przy tym, że zgodnie z art. 9 Kodeksu spółek handlowych:
Zmiana postanowień umowy spółki wymaga zgody wszystkich wspólników, chyba że umowa stanowi inaczej.
Ponadto, w myśl art. 51 § 1 Kodeksu spółek handlowych:
Każdy wspólnik ma prawo do równego udziału w zyskach i uczestniczy w stratach w tym samym stosunku bez względu na rodzaj i wartość wkładu.
Natomiast zgodnie z art. 51 § 2 Kodeksu spółek handlowych:
Określony w umowie spółki udział wspólnika w zysku odnosi się, w razie wątpliwości, także do jego udziału w stratach.
Jednocześnie w myśl art. 52 § 1 Kodeksu spółek handlowych:
Wspólnik może żądać podziału i wypłaty całości zysku z końcem każdego roku obrotowego.
Stąd zysk w spółce jawnej jest dzielony między wspólników z końcem każdego roku obrotowego (zasadniczo roku kalendarzowego). Przy czym zysk nie musi być koniecznie podzielony i wypłacony wspólnikom. Jednocześnie możliwa jest wypłata zaliczek na poczet udziału w zysku takiej spółki.
Fakt wypłaty zysku u wspólników spółki jawnej nie skutkuje, co do zasady, powstaniem dochodu do opodatkowania. Wypłata z tytułu podziału zysku, uregulowana w art. 52 Kodeksu spółek handlowych, stanowi odzwierciedlenie uzyskanego dochodu z działalności gospodarczej prowadzonej w formie spółki jawnej. Od tego dochodu wspólnicy w ciągu roku opłacają zaliczki na podatek, a po zakończeniu roku ewentualnie uiszczają dopłatę podatku wynikającego z rocznego zeznania podatkowego. W konsekwencji, wypłata na rzecz wspólnika środków z tytułu podziału zysku spółki jawnej, o której mowa w wyżej przytoczonym art. 52 Kodeksu spółek handlowych, nie skutkuje powstaniem obowiązku w podatku dochodowym od osób fizycznych.
Z informacji przedstawionych we wniosku wynika, że jest Pan wspólnikiem spółki jawnej (dalej: Spółka), w której jest wyłącznie trzech wspólników: dwie osoby fizyczne oraz osoba prawna (spółka z o.o.). Pana dochody – osoby fizycznej z tytułu uczestnictwa w Spółce są opodatkowane podatkiem liniowym w wysokości 19%. W dotychczasowej działalności Spółki zysk był wypłacany wspólnikom w pieniądzu. Jednak, ze względu na konieczność zapewnienia płynności finansowej, wspólnicy Spółki rozważają możliwość partycypacji w zysku Spółki w kolejnych latach w drugiej z przewidzianych umową Spółki form, tj. przez wydanie im składników majątkowych Spółki (ruchomości i nieruchomości). Alternatywnie, wspólnicy dopuszczają możliwość dokonania wypłaty zysku w formie pieniężnej, a następnie zawarcie między Spółką a nimi umów o świadczenie w miejsce wykonania (tzw. datio in solutum), na mocy których w miejsce zobowiązania Spółki do wypłaty na rzecz wspólników w pieniądzu kwot przypadających im z tytułu udziału w zysku, Spółka wyda im składniki majątkowe Spółki (ruchomości albo nieruchomości) o wartości równej wysokości udziału w zysku przypadającego na danego wspólnika. Wydanie składników majątkowych, o których tu mowa, wspólnicy rozważają również w ramach wydawania wspólnikom zaliczek na poczet udziału w zysku Spółki za dany rok obrotowy.
Przechodząc na płaszczyznę przepisów prawa podatkowego, wskazuję, że zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.):
Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
Przepis ten ustanawia generalną zasadę opodatkowania podatkiem dochodowym, zgodnie z którą opodatkowaniu tym podatkiem podlegają wszelkie uzyskane przez podatnika w danym roku korzyści majątkowe, z wyjątkiem tych, które na mocy ustawy wyłączone zostały z tego opodatkowania (np. przez wprowadzenie ustawowego zwolnienia z opodatkowania, czy też zaniechanie poboru podatku).
W myśl art. 8 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Przychody z udziału w spółce niebędącej osobą prawną, ze wspólnej własności, wspólnego przedsięwzięcia, wspólnego posiadania lub wspólnego użytkowania rzeczy lub praw majątkowych u każdego podatnika określa się proporcjonalnie do jego prawa do udziału w zysku (udziału) oraz, z zastrzeżeniem ust. 1a, łączy się z pozostałymi przychodami ze źródeł, z których dochód podlega opodatkowaniu według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1. W przypadku braku przeciwnego dowodu przyjmuje się, że prawa do udziału w zysku (udziału) są równe.
W tej sprawie Spółka nie jest podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych, zatem dochody Spółki nie stanowią odrębnego przedmiotu opodatkowania.
W przypadku spółek niebędących osobami prawnymi opodatkowaniu podlegają dochody poszczególnych wspólników takich spółek. Sposób opodatkowania dochodu z udziału w takiej spółce uzależniony jest od cywilnoprawnego statusu danego wspólnika. Jeżeli wspólnikiem takiej spółki jest osoba fizyczna, to dochód z udziału w tej spółce będzie podlegał opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.
Dlatego też przychody związane z działalnością spółki niebędącej osobą prawną wspólnicy będący osobami fizycznymi powinni określać proporcjonalnie do posiadanego udziału w zysku tej spółki.
Stosownie do art. 5b ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Jeżeli pozarolniczą działalność gospodarczą prowadzi spółka niebędąca osobą prawną, przychody wspólnika z udziału w takiej spółce, określone na podstawie art. 8 ust. 1, uznaje się za przychody ze źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3.
Przy czym, w myśl art. 5a pkt 26 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Ilekroć w ustawie jest mowa o spółce niebędącej osobą prawną – oznacza to spółkę inną niż określona w pkt 28.
Zgodnie z art. 5a pkt 28 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Ilekroć w ustawie jest mowa o spółce – oznacza to:
a)spółkę posiadającą osobowość prawną, w tym także spółkę zawiązaną na podstawie rozporządzenia Rady (WE) nr 2157/2001 z dnia 8 października 2001 r. w sprawie statutu spółki europejskiej (SE) (Dz.Urz. WE L 294 z 10.11.2001, str. 1, z późn. zm.; Dz.Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 6, t. 4, str. 251),
b)spółkę kapitałową w organizacji,
c)spółkę komandytową i spółkę komandytowo-akcyjną mające siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
d)spółkę niemającą osobowości prawnej mającą siedzibę lub zarząd w innym państwie, jeżeli zgodnie z przepisami prawa podatkowego tego innego państwa jest traktowana jak osoba prawna i podlega w tym państwie opodatkowaniu od całości swoich dochodów bez względu na miejsce ich osiągania,
e)spółkę jawną będącą podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych.
W myśl art. 14 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Za przychód z działalności, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3, uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług.
Przepis ten stanowi ogólną definicję przychodu w ramach działalności gospodarczej. Przychodem tym jest każde przysporzenie, które powiększa aktywa podatnika.
W odniesieniu do opisanych przez Pana kwestii zauważam, że nie zachodzą okoliczności zanalizowane powyżej, które wyłączałby z przedmiotu opodatkowania czynność przekazania Panu – wspólnikowi Spółki składników majątkowych (ruchomości albo nieruchomości). W istocie nastąpi bowiem odpłatne zbycie przez Spółkę składników majątku (ruchomości albo nieruchomości) na Pana rzecz, ponieważ zmieni się właściciel tych składników majątku, a czynność ta będzie miała charakter odpłatny.
Zwracam bowiem uwagę, że o ile wypłata przez spółkę niebędącą osobą prawną niewypłaconego zysku w formie pieniężnej jest dla wspólnika neutralna podatkowo, o tyle w sytuacji przekazania składników majątkowych, które skutkuje przejściem własności tych składników ze spółki niebędącej osobą prawną na wspólnika, spółka ta uzyskuje w zamian za przekazanie składników majątkowych na rzecz wspólnika korzyść majątkową polegającą na zwolnieniu się z obowiązku wypłaty zysku. Zauważam, że wypłata w formie pieniężnej pochodzi z wypracowanego zysku spółki niebędącej osobą prawną i jest wypłacana z tej części osiągniętego dochodu, która pozostanie po opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Natomiast odmienna sytuacja ma miejsce, gdy spółka ta dokonuje wypłaty zysku w formie niepieniężnej, kosztem swojego majątku. Składniki majątkowe przekazane wspólnikowi na własność stanowią bowiem element majątku tej spółki, który wcześniej nie podlegał opodatkowaniu.
Zgodnie z art. 14 ust. 2e ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
W przypadku gdy podatnik przez wykonanie świadczenia niepieniężnego reguluje w całości lub w części zobowiązanie, w tym z tytułu zaciągniętej pożyczki (kredytu), przychodem takiego podatnika jest wysokość zobowiązania uregulowanego w następstwie takiego świadczenia. Jeżeli jednak wartość rynkowa świadczenia niepieniężnego jest wyższa niż wysokość zobowiązania uregulowanego tym świadczeniem, przychód ten określa się w wysokości wartości rynkowej świadczenia niepieniężnego. Przepis art. 19 stosuje się odpowiednio.
Stosownie do art. 14 ust. 2f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Przepis ust. 2e stosuje się odpowiednio w przypadku wykonania świadczenia niepieniężnego przez spółkę niebędącą osobą prawną.
W myśl art. 19 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8, jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Jeżeli jednak cena, bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy w wysokości wartości rynkowej. Przepis art. 14 ust. 1 zdanie drugie stosuje się odpowiednio.
Z przedstawionych przepisów wynika, że w sytuacji, gdy spółka niebędąca osobą prawną ureguluje swoje zobowiązanie przez wykonanie świadczenia niepieniężnego, jak w opisanych okolicznościach zdarzenia przyszłego, w formie rzeczowej przez przekazanie własności składników majątku należących do Spółki, to u Pana – wspólnika Spółki (proporcjonalnie do wysokości Pana udziału w zysku Spółki) powstanie przychód w wysokości wartości uregulowanego zobowiązania. Jeżeli jednak wartość rynkowa świadczenia niepieniężnego (wartość rynkowa przekazanych Panu składników majątku (ruchomości albo nieruchomości) na skutek uregulowania zobowiązania w formie rzeczowej) jest wyższa niż wysokość uregulowanego zobowiązania, przychodem będzie wartość rynkowa świadczenia niepieniężnego (wydanych składników majątku).
Przywołania w tej sprawie wymaga również norma art. 453 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. z 2022 r. poz. 1360 ze zm.), zgodnie z którą:
Jeżeli dłużnik w celu zwolnienia się z zobowiązania spełnia za zgodą wierzyciela inne świadczenie, zobowiązanie wygasa.
Uregulowana w tym przepisie instytucja świadczenia w miejsce wypełnienia/wykonania (datio in solutum) stanowi jeden z wyjątków od zasady realnego wykonywania zobowiązań cywilnych, znajdujący podstawę w zasadzie swobody umów. Wskutek zawarcia umowy o świadczenie w miejsce wypełnienia dłużnik uzyskuje upoważnienie przemienne (facultas alternativa), umożliwiające mu wykonanie zobowiązania przez spełnienie świadczenia innego niż pierwotne. Z chwilą wypełnienia świadczenia zastępczego następuje wykonanie umowy o datio in solutum, a zarazem wykonanie istniejącego zobowiązania, co prowadzi do jego wygaśnięcia.
Roszczenie wierzyciela wynikające z umowy zobowiązaniowej zostaje zaspokojone wskutek spełnienia przez dłużnika (spółkę niebędącą osobą prawną) na jego rzecz świadczenia zastępczego. Przeniesienie własności składników majątku ma nastąpić właśnie w celu zwolnienia się przez dłużnika (Spółkę) ze zobowiązania o pierwotnie oznaczonej postaci, świadczenie i cel ten zostanie osiągnięty w wyniku skutecznego przeniesienia danych praw na wierzyciela (Pana).
Oceniając z prawnopodatkowego punktu widzenia przeniesienie przez spółkę niebędącą osobą prawną na rzecz wspólnika własności składników majątku, tj. wypłatę zysku spółki w formie niepieniężnej (w tym również na podstawie umowy o świadczenie w miejsce wykonania datio in solutum), zwracam uwagę, że jest to sytuacja odmienna w skutkach podatkowych od wypłaty wynagrodzenia w formie pieniężnej, jako że prowadzi do odrębnych zmian w majątku spółki niebędącej osobą prawną.
Zatem otrzymanie przez Pana składników majątku (ruchomości albo nieruchomości)::
i.w przypadku przeniesienia tych składników jako wydanie udziału w zysku Spółki na podstawie umowy Spółki, i/lub
ii.w przypadku przeniesienia tych składników w celu zwolnienia z obowiązku wypłaty zysku na podstawie umowy o świadczenie w miejsce wykonania (tzw. datio in solutum)
będzie skutkowało powstaniem po Pana stronie − proporcjonalnie do Pana praw do udziału w zysku Spółki − przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.
Odnosząc się natomiast do kwestii wypłaty w trakcie roku obrotowego zaliczki na poczet udziału w zysku wypracowanym przez Spółkę, stwierdzam, co następuje:
W takiej sytuacji, jeżeli na poczet takiej zaliczki zostaną wydane Panu składniki majątku (ruchomości oraz nieruchomości), czy to na podstawie umowy spółki, czy też zwolnienia Spółki z zobowiązania wypłaty tej zaliczki na podstawie umowy o świadczenie w miejsce wykonania (tzw. datio in solutum) – wbrew Pana twierdzeniu – również powstanie przychód po Pana stronie. Także w tej sytuacji mamy bowiem do czynienia z przeniesieniem własności składników majątku (ruchomości oraz nieruchomości) ze Spółki na Pana.
Zatem w przypadku przeniesienia ze Spółki na Pana jako wspólnika tej Spółki – jako wydanie w trakcie roku obrotowego zaliczki na poczet udziału w zysku, w obu przypadkach przedstawionych w opisie sprawy – składników majątku (ruchomości albo nieruchomości) –dojdzie do powstania przychodu podatkowego w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W takiej bowiem sytuacji dojdzie do wykonania zobowiązania ciążącego na Spółce w formie świadczenia niepieniężnego, a zatem do wypełnienia przesłanek wynikających z powołanych powyżej art. 14 ust. 2e i ust. 2f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przychód ten powstanie po Pana stronie − proporcjonalnie do Pana praw do udziału w zysku Spółki – w momencie przeniesienia własności tych składników majątku i będzie podlegał opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.
Jednocześnie wyjaśniam, że w opisanych we wniosku sytuacjach zastosowania nie znajdą żadne inne przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. w przypadku:
-przeniesienia tych składników jako wydanie udziału w zysku Spółki na podstawie umowy Spółki, i/lub
-przeniesienia tych składników w celu zwolnienia z obowiązku wypłaty zysku na podstawie umowy o świadczenie w miejsce wykonania (tzw. datio in solutum), i/lub
-przeniesienia tych składników jako wydanie w trakcie trwania roku obrotowego zaliczki na poczet udziału w zysku Spółki na podstawie umowy Spółki, i/lub
-przeniesienia tych składników w celu zwolnienia z obowiązku wypłaty w trakcie roku obrotowego zaliczki na poczet udziału w zysku na podstawie umowy o świadczenie w miejsce wykonania (tzw. datio in solutum)
nie powstanie żadne inne zobowiązanie podatkowe, a na Panu – w związku z nabyciem prawa własności składników majątku (ruchomości albo nieruchomości) – jako wspólniku Spółki nie będzie ciążył obowiązek zapłaty żadnego innego podatku dochodowego.
Reasumując:
1)w przypadku przeniesienia przez Spółkę na Pana – jako wydanie udziału w zysku na podstawie umowy Spółki – własności składników majątkowych Spółki (ruchomości albo nieruchomości) po Pana stronie powstanie obowiązek zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych w wysokości 19% od wartości rynkowej otrzymanego składnika majątkowego,
2)w przypadku przeniesienia przez Spółkę na Pana – w celu zwolnienia się z obowiązku wypłaty Panu zysku, na podstawie zawartej między Panem a Spółką umowy o świadczenie w miejsce wykonania (tzw. datio in solutum) – własności składników majątkowych Spółki (ruchomości albo nieruchomości) w miejsce przypadającej na Pana kwoty udziału w zysku Spółki, po Pana stronie powstanie obowiązek zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych w wysokości 19% od wartości rynkowej otrzymanego składnika majątkowego,
3) w przypadku, o którym mowa w pkt 1, nie powstanie u Pana jakiekolwiek inne zobowiązanie podatkowe, nie będzie również ciążył na Panu obowiązek zapłaty jakiegokolwiek innego podatku dochodowego w związku z nabyciem prawa własności składnika majątkowego Spółki (ruchomości albo nieruchomości),
4) w przypadku, o którym mowa w pkt 2, nie powstanie u Pana jakiekolwiek inne zobowiązanie podatkowe, nie będzie również ciążył na Panu obowiązek zapłaty jakiegokolwiek innego podatku dochodowego w związku z nabyciem prawa własności składnika majątkowego Spółki (ruchomości albo nieruchomości),
5) w przypadku przeniesienia przez Spółkę na Pana – jako wydanie w trakcie trwania roku obrotowego zaliczki na poczet udziału w zysku wypracowanym przez Spółkę w danym roku obrotowym, na podstawie umowy spółki – własności składników majątkowych Spółki (ruchomości albo nieruchomości) powstanie również po Pana stronie obowiązek zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych w wysokości 19% od wartości rynkowej otrzymanego składnika majątkowego,
6) w przypadku przeniesienia przez Spółkę na Pana – w celu zwolnienia się z obowiązku wypłaty Panu w trakcie roku obrotowego zaliczki na poczet udziału w zysku wypracowanym przez Spółkę w danym roku obrotowym, na podstawie zawartej między Panem a Spółką umowy o świadczenie w miejsce wykonania (tzw. datio in solutum) – własności składników majątkowych Spółki (ruchomości albo nieruchomości) w miejsce przypadającej na Pana kwoty udziału w zysku Spółki, po Pana stronie powstanie obowiązek zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych w wysokości 19% od wartości rynkowej otrzymanego składnika majątkowego,
7) w przypadku, o którym mowa w pkt 5, nie powstanie u Pana jakiekolwiek inne zobowiązanie podatkowe nie będzie również ciążył na Panu obowiązek zapłaty jakiegokolwiek innego podatku dochodowego w związku z nabyciem prawa własności składnika majątkowego Spółki (ruchomości albo nieruchomości),
8) w przypadku, o którym mowa w pkt 6, nie powstanie u Pana jakiekolwiek inne zobowiązanie podatkowe nie będzie również ciążył na Panu obowiązek zapłaty jakiegokolwiek innego podatku dochodowego w związku z nabyciem prawa własności składnika majątkowego Spółki (ruchomości albo nieruchomości).
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił, i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Jednocześnie wskazuję, że zgodnie z art. 14b § 1 ustawy – Ordynacja podatkowa:
Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, na wniosek zainteresowanego, wydaje w jego indywidualnej sprawie, interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną).
Ponieważ stroną wniosku o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych jest Pan, wyjaśniam, że ta interpretacja nie wywołuje skutków podatkowych dla drugiego wspólnika Spółki będącego osobą fizyczną, który chcąc uzyskać interpretację indywidualną, powinien wystąpić z odrębnym wnioskiem o jej wydanie.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383).