Brak możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków na zakup zegarka z funkcją chronografu. - Interpretacja - 0115-KDIT3.4011.547.2023.3.JS

Shutterstock
Interpretacja indywidualna z dnia 13 listopada 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0115-KDIT3.4011.547.2023.3.JS

Temat interpretacji

Brak możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków na zakup zegarka z funkcją chronografu.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko nieprawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

8 września 2023 r. wpłynął Pana wniosek z 4 września 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy m.in. podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków na zakup zegarka z funkcją chronografu. Wniosek uzupełnił Pan – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 9 października 2023 r. (wpływ). Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Od (...) 2017 r. prowadzi Pan jednoosobową działalność gospodarczą pod firmą: (...) zarejestrowaną w CEIDG pod numerem NIP: (...).

Prowadzi Pan działalność polegającą na prowadzeniu inwestycji w innowacyjne przedsiębiorstwa, tj. „start-up’y”. Proces inwestycyjny obejmuje w szczególności pozyskanie inwestorów, którzy posiadają odpowiednią ilość środków do zainwestowania z uwzględnieniem wysokiego ryzyka. Docelową grupą inwestorów są osoby posiadające status milionerów oraz wyspecjalizowane w inwestycjach fundusze, które co do zasady reprezentowane są przez osoby o ponadprzeciętnym stanie majątkowym.

W związku z powyższym przy nawiązywaniu i utrzymywaniu kontaktów biznesowych z inwestorami zobowiązany jest Pan do zachowania bardzo wysokich standardów prezencji osobistej. W związku z ilością obowiązków, jakie leżą na Panu w trakcie wykonywania działalności – tj. prowadzenia i obsługiwania procesu inwestycyjnego, konieczne jest skrupulatne i dokładne planowanie działań oraz spotkań z inwestorami i przedstawicielami „start up’ów”.

Tym samym musi Pan posiadać urządzenie, które w sposób uproszczony, szybki i bez nadmiernych niedogodności umożliwi mu weryfikację czasu oraz odmierzanie okresu jaki upłynął od podjęcia określonych czynności lub rozpoczęcia spotkania biznesowego, przy czym urządzenie te musi być dostosowane do powagi i renomy środowiska biznesowego. Jest to element niezbędny do efektywnego wykonywania świadczeń i prowadzenia procesu inwestycyjnego. Środowisko biznesowo-inwestycyjne postrzega osobę prowadzącą inwestycję przez pryzmat jej sukcesów osobistych, które wyrażają się m.in. w posiadaniu ubrań czy urządzeń o wartości większej niż przyjęta powszechnie w społeczeństwie. W toku Pana działalności dochodziło do sytuacji, w których potencjalny inwestor rezygnował z inwestycji ze względu na brak prezencji właściwej dla osoby majętnej, tj. „człowieka sukcesu”. Musi się Pan tym samym dostosować do oczekiwań rynku oraz jego klientów.

Zegarek z funkcją chronografu będzie służył zarówno do organizacji pracy, weryfikacji czasu poszczególnych czynności, ustalania podstawy wynagrodzenia. Nadmienić przy tym należy, że opisane urządzenie nie może zostać zastąpione innym urządzeniem typu laptop czy telefon. Inwestycje co do zasady mają charakter poufny i przed ich wykonaniem nie są ujawniane względem osób trzecich. Tym samym potencjalne wykorzystywanie telefonu lub laptopa w czasie spotkań biznesowych skutkowałoby obniżeniem poziomu konfidencjonalności spotkania, narażając tym samym Pana na utratę inwestora. Korzystanie z tych urządzeń byłoby nadto uznane w tym środowisku za niekulturalne i lekceważące.

Uzupełnienie opisu zdarzenia przyszłego:

Dopiero planuje Pan nabycie zegarka. Wniosek o interpretację dotyczy stanu przyszłego.

Wydatki poniesione na zakup zegarka zostaną udokumentowane fakturą wystawioną na Pana rzecz.

Zakupiony zegarek będzie wykorzystywany wyłącznie w prowadzonej działalności. Będzie on używany tylko i wyłącznie podczas spotkań z klientami lub innymi czynnościami służbowymi gdzie będzie konieczne odmierzanie czasu lub sprawdzenie aktualnej godziny. Po zakończeniu wykonywania czynności związanych z działalnością gospodarczą zegarek będzie odkładany w Pana biurze i nie będzie on zabierany do domu, ani wykorzystywany prywatnie. Otrzymuje Pan wynagrodzenie między innymi za znalezienie inwestora do danej inwestycji oraz obsługę całego procesu inwestycyjnego. Jego zleceniodawcą są Fundusze inwestycyjne lub Spółki specjalizujące się w szeroko pojętym inwestowaniu. W ramach kontraktu z danym podmiotem inwestującym między innymi otrzymuje Pan wynagrodzenie za każdą godzinę świadczenia usługi z dokładnością do 10 minut. Zdarzają się zlecenia z tzw. „capem” czyli maksymalną liczbą godzin jakie mogą być przeznaczone na dany projekt, a po przekroczeniu danej ilości godzin wynagrodzenie nie będzie zwiększone niezależnie od ilości godzin poświęconych na dany projekt. Jak również zostało wspomniane we wniosku w związku z ilością obowiązków, jakie leżą na Panu w trakcie wykonywania działalności, tj. prowadzenia i obsługiwania procesu inwestycyjnego, konieczne jest skrupulatne i dokładne planowanie działań oraz spotkań z inwestorami i przedstawicielami „start-up’ów”. Niektóre z tych spotkań potrafią trwać po kilka godzin dziennie i niemożliwym jest aby przed spotkaniem oszacować ile czasu będzie ono trwało. Często zdarza się tak, że spotkania są niemalże od razu po sobie lub na jednym spotkaniu prowadzone są rozmowy o kilku różnych spółkach, a zatem zdarza się, że jedno spotkanie jest przypisywane do różnych zleceniodawców, przykładowo spotkanie z potencjalnym inwestorem trwało 2 godziny, natomiast podczas spotkania rozmowy dotyczyły inwestycji w 3 różne spółki, zatem Pan oblicza dokładny czas poświęcony na rozmowę odnośnie danego podmiotu, a następnie zalicza poświęcone godziny na poczet konkretnych umów, tj. przykładowo jedna godzina jest przypisana do zleceniodawcy A, pół godziny jest przypisane do zleceniodawcy B, i ostatnie pół godziny jest przypisane do zleceniodawcy C. Dodatkowo traktuje Pan zakup zegarka jako inwestycję, albowiem liczy, że w przyszłości wartość zegarka się zwiększy i zostanie on za kilka lat sprzedany z zyskiem.

Na pytanie:

Jaki jest związek (bezpośredni/pośredni) pomiędzy prowadzoną przez Pana działalnością gospodarczą, która polega na prowadzeniu inwestycji w innowacyjne przedsiębiorstwa, tj. „start-upy”, a wydatkami poniesionymi na zakup zegarka z chronografem?

Odpowiedział Pan, że jak zostało wspomniane we wniosku i powyżej jedną z części składowych wynagrodzenia Pana jest ilość poświęconych godzin, w tym w niektórych kontraktach jest przewidziany limit godzin. Potrzebuje Pan odmierzać czas w celu naliczenia przepracowanych godzin oraz na bieżąco sprawdzać ile może poświęcić godzin, aby nie być „stratnym”, ponieważ w momencie osiągnięcia limitu godzin na dane spotkanie nie otrzyma on żadnego wynagrodzenia za nadwyżkę godzin. Bierze Pan również pod uwagę możliwość sprzedaży zegarka w przyszłości z zyskiem, albowiem często wartość niektórych zegarków może wzrosnąć, więc przy zakupie zegarka bierze Pan pod uwagę jego potencjał inwestycyjny.

Aktualnie rozlicza się Pan na podstawie podatku liniowego.

Prowadzi Pan książkę przychodów i rozchodów.

Zegarek nie będzie używany do celów osobistych, po wykonywaniu czynności związanych z działalnością gospodarczą będzie on zostawiany w biurze lub samochodzie służbowym.

W niektórych umowach zawieranych przez Pana jedną ze składowych wynagrodzenia stanowią godziny przeznaczone na projekt z dokładnością do 10 minut, tj. ustalane jest wynagrodzenie za godzinę. Dodatkowo niektóre kontrakty mają również limit godzin jakie Pan może przeznaczyć na dany projekt, a po przekroczeniu tego limitu nie będzie Pan otrzymywał dalszego wynagrodzenia niezależnie od poświęconego czasu. Jak również wspomniano powyżej często zdarza się tak, że spotkania są niemalże od razu po sobie lub na jednym spotkaniu prowadzone są rozmowy o kilku różnych spółkach, a zatem zdarza się, że jedno spotkanie jest przypisywane do różnych zleceniodawców.

Jeszcze nie dokonał Pan zakupu zegarka, ale prawdopodobnie koszt zegarka będzie oscylował w granicach 30 000 zł brutto.

Nie jest Pan w stanie wskazać jaka jest średnia cena zegarka gdyż ceny te mogą się wahać od kilku do nawet kilkuset tysięcy złotych. Cena jest mocno uzależniona od marki zegarka, zastosowanych z nim mechanizmów, jakości materiału, pochodzenia czy unikatowości.

Otrzymuje Pan między innymi wynagrodzenie za każdą godzinę poświęconą na projekt (rozliczenie godzinowe stanowi jedną ze składowych należnego Panu wynagrodzenia). Po rozpoczęciu spotkania włącza Pan chronograf w celu rozpoczęcia odmierzania czasu. Po spotkaniu poświęcony czas zostaje zapisany, a później stanowi to podstawę rozliczenia z danym zleceniodawcą. W trakcie spotkania kontroluje Pan ile czasu już poświęcił na dane spotkanie. Czasami jedno spotkanie z danym inwestorem może dotyczyć inwestycji w dwa lub więcej start-up’ów. Posiada Pan często umowy na dany start-up. W związku z tym zdarza się, że podczas jednego spotkania jest potrzeba precyzyjnego odmierzenia czasu, ponieważ jedno spotkanie z inwestorem będzie „podzielone” na różne projekty, ponieważ rozmowa dotyczy kilku potencjalnych inwestycji (dla których to projektów ma Pan zawarte różne umowy z różnymi zleceniodawcami). Musi Pan mieć możliwość w sposób nieinwazyjny niejako „przełączyć” odmierzanie czasu na inny projekt, ponieważ podczas trwającego spotkania jego temat zmienił się na inną inwestycję.

Nabywa Pan zegarek w celu dokładnego odmierzenia czasu, który jest podstawą rozliczenia ze zleceniodawcą oraz w celu inwestycyjnym. W zakresie wartości zegarka wskazuję, iż nie ma Pan możliwości nabycia zegarka z tzw. „niższej półki”, gdyż spotyka się on zazwyczaj z osobami majętnymi, które zwracają uwagę na takie rzeczy jak ubiór czy posiadany zegarek. Posiadanie „taniego” zegarka mogłoby skutkować tym, że potencjalny inwestor może odebrać to jako brak należytego „szacunku”, a Pan sam może zostać odebrany jako osoba z którą nie warto rozmawiać o dużych inwestycjach. Dodatkowo zmierzenie czasu w inny sposób, np. poprzez zapisanie czasu na komputerze lub wyciągnięcie telefonu może przez potencjalnego inwestora również zostać odebrane jak obraza. W związku z tym, nie ma Pan innej możliwości odmierzenia czasu, tak aby było to niezauważone przez inwestora. W rezultacie, celem Pana przy kupnie zegarka o takiej wartości jest to, aby przede wszystkim odbiór Pana jako partnera biznesowego nie wyróżniał się negatywnie. Przy rozmowach z bardzo majętnymi ludźmi zegarek o większej wartości nie spełnia funkcji reprezentacyjnych czy nie podkreśla profesjonalizmu, a jest on niejako obojętny dla potencjalnego inwestora. Dopiero brak zegarka lub w szczególności jego niska wartość będzie się negatywnie wyróżniał. Zegarek jaki ma Pan zamiar zakupić jest pewnym minimum jakie Pan musi spełniać, aby nie wyróżniać się negatywnie w środowisku osób majętnych, które mogą być potencjalnymi inwestorami.

Jak zostało wspomniane w odpowiedzi na pytanie nr 9 zakup zegarka nie ma na celu zachęcenia potencjalnych klientów do skorzystania z usług, gdyż inwestorzy nie są Pana klientami. Klientami są głównie fundusze lub firmy inwestycyjne szukające inwestora. Zakup zegarka służy prawidłowemu wykonaniu usługi, tj. znalezieniu odpowiedniego inwestora, gdyż brak zegarka lub tańszy zegarek może sprawić, że nie uda się Panu wykonać usługi, tj. znaleźć inwestora, a tym samym nie otrzyma wynagrodzenia stanowiącego premię za sukces.

Koszt zakupu zegarka zostanie poniesiony w całości przez Pana. Wydatek nie zostanie Panu zrefundowany lub w jakikolwiek sposób zwrócony. Jedynie dopuszcza Pan możliwość późniejszej sprzedaży zegarka z zyskiem, jednakże nie przewiduje, aby ta sprzedaż miała miejsce w najbliższych miesiącach (lub nawet pierwszym roku) po zakupie zegarka.

Pytania

1.Czy może Pan zaliczyć koszt zakupu zegarka mechanicznego z funkcją chronografu do kosztów uzyskania przychodów z prowadzonej działalności gospodarczej?

2.Czy może Pan obniżyć kwotę podatku należnego o podatek naliczony za ten zegarek w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług?

Przedmiot niniejszej interpretacji indywidualnej dotyczy pytania nr 1 (podatek dochodowy od osób fizycznych. Wniosek w zakresie pytania nr 2 (podatek od towarów i usług) jest przedmiotem odrębnego rozstrzygnięcia.

Pana stanowisko w sprawie w zakresie pytania nr 1

Pana zdaniem, w przedstawionym opisie sprawy koszt zakupu mechanicznego zegarka z funkcją chronografu może zostać zaliczony jako koszt uzyskania przychodu w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Na wstępie należy wskazać, że urządzenie jakim jest zegarek ma charakter podręczny i umożliwia należyte i odpowiednie do profilu działalności gospodarczej weryfikowanie czasu jaki poświęca na poszczególne zadania, co końcowo ma wpływ na otrzymywane przez Pana wynagrodzenie. Urządzenie te nie może być zastąpione innymi urządzeniami, gdyż te wymagają nie tylko dodatkowej przerwy w pracy, uruchomienia aplikacji, czy też obsłużenia i zweryfikowania informacji. Zegarek umożliwia zweryfikowanie czasu „natychmiast”, bez odrywania się od wykonywania określonych zadań. Co istotne, w trakcie spotkań weryfikacja czasu przebiegu spotkania z wykorzystaniem zegarka nie jest odbierana jako nietaktowna i nieprzyzwoita, co przy uwzględnieniu środowiska biznesowego, w którym obraca się Pan, umożliwia przeprowadzenie rozmów w sposób komfortowy, ograniczając tym samym ryzyko rezygnacji inwestora z inwestycji. Tym samym zakup zegarka w ponadprzeciętnej wartości jest niezbędny Panu nie tylko do zabezpieczenia źródła przychodów, ale i do ich uzyskania, czyniąc tym samym zakup celowym z punktu widzenia prowadzonej działalności. Zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2020 r. poz. 1426, ze zm.), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23 ustawy. W art. 23 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zawarto katalog wydatków, które nie mogą być uznane za koszty uzyskania przychodów. W przypadku źródła przychodów, jakim jest pozarolnicza działalność gospodarcza, należy przyjąć, że kosztami uzyskania przychodów są wszelkie racjonalnie i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, których celem jest osiągnięcie przychodów, zabezpieczenie lub zachowanie źródła przychodów. Definicja sformułowana przez ustawodawcę ma charakter ogólny. Z tego względu każdorazowy wydatek poniesiony przez podatnika powinien podlegać indywidualnej analizie w celu dokonania jego kwalifikacji prawnej. Wyjątkiem jest jedynie sytuacja, gdy ustawa wyraźnie wskazuje jego przynależność do kategorii kosztów uzyskania przychodów lub wyłącza możliwość zaliczenia go do tego rodzaju kosztów. W pozostałych przypadkach należy natomiast zbadać istnienie związku przyczynowego pomiędzy poniesieniem kosztu, a powstaniem przychodu lub realną szansą powstania przychodów podatkowych, bądź też zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła ich uzyskiwania. Innymi słowy oznacza to, że dla kwalifikacji prawnej danego kosztu istotne znaczenie ma cel, w jakim został poniesiony. Wydatek zostanie uznany za koszt uzyskania przychodów, jeżeli pomiędzy jego poniesieniem a powstaniem, zwiększeniem, bądź też możliwością powstania przychodu istnieje związek przyczynowy. A zatem, warunkiem uznania wydatku poniesionego przez podatnika za koszt uzyskania przychodów, jest łączne spełnienie następujących przesłanek:

został poniesiony przez podatnika, tj. w ostatecznym rozrachunku musi on zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika (nie stanowią kosztu uzyskania przychodu podatnika wydatki, które zostały poniesione na działalność podatnika przez osoby inne niż podatnik),

jest definitywny (rzeczywisty), tj. wartość poniesionego wydatku nie została podatnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona,

pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,

poniesiony został w celu uzyskania, zachowania lub zabezpieczenia przychodów lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętych przychodów,

został właściwie udokumentowany,

nie może znajdować się w grupie wydatków, których zgodnie z art. 23 ust. 1 ww. ustawy nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.

W związku z powyższym należy stwierdzić, że kosztami uzyskania przychodów są wszelkie racjonalne i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, których celem jest osiągnięcie, zabezpieczenie i zachowanie źródła przychodów, które nie są wymienione w art. 23 ust. 1 ustawy podatkowej. Koszty ponoszone przez podatnika należy oceniać pod kątem ich celowości, a więc dążenia do uzyskania przychodów. Zatem, możliwość kwalifikowania konkretnego wydatku, jako kosztu uzyskania przychodu, uzależniona jest od rzetelnej i całościowej oceny tego, czy w świetle wszystkich występujących w sprawie okoliczności, przy zachowaniu należytej staranności, podatnik w momencie dokonywania wydatku mógł i powinien przewidzieć, że wydatek ten przyczyni się do powstania, zachowania lub zabezpieczenia przychodu. Konstrukcja art. 22 ust. 1 cyt. ustawy - daje podatnikowi możliwość odliczenia dla celów podatkowych wszelkich kosztów (niewymienionych w art. 23 ust. 1 tej ustawy) pod warunkiem, że wykaże ich bezpośredni lub pośredni związek z prowadzoną działalnością, a ich poniesienie ma lub może mieć wpływ na wysokość osiągniętego przychodu bądź zachowanie źródła przychodu. Ustawodawca nie definiuje, co należy rozumieć pod pojęciami: „w celu” osiągnięcia przychodu, jak i „zachowanie” lub „zabezpieczenie” źródła przychodów. Zgodnie z definicjami zawartymi w Słowniku języka polskiego PWN, pojęcie:

cel to „to, do czego się zmierza, dąży, to, co chce się osiągnąć”;

„celowość” oznacza: „przydatność do jakichś potrzeb”, „świadome zmierzanie do celu”, „taki przebieg zjawisk, zdarzeń, działań ludzkich, jakby w swym rozwoju zmierzały one do określonego celu”,

„zabezpieczyć” oznacza: „zapewnienie ochrony przed czymś niebezpiecznym lub szkodliwym”, „uczynienie bezpiecznym”, „zapewnienie utrzymania czegoś w dotychczasowym stanie”, „zapewnienie komuś środków do życia”, „zapewnienie zaspokojenia roszczenia lub wykonanie kary”, natomiast „zachować” oznacza: „pozostać w posiadaniu czegoś”, „dochować coś w niezmienionym stanie mimo upływu czasu lub niesprzyjających okoliczności”, „uchronić przed zapomnieniem”.

Przez sformułowanie „w celu osiągnięcia przychodu” należy zatem rozumieć dążenie do osiągnięcia jakiegoś stanu rzeczy (przychodu), a dążenie podatnika ma przymiot „celowości”. Koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów to takie koszty, które są poniesione w trakcie dążenia do uzyskania przychodów, z taką chęcią i zamiarem.

Zgodnie z orzecznictwem, nie każdy wydatek poniesiony przez podatnika w związku z prowadzoną działalnością podlega odliczeniu od podstawy opodatkowania, lecz tylko ten wydatek, który pozostaje w takim związku przyczynowo-skutkowym, że poniesienie go miało lub mogło mieć wpływ na powstanie lub zwiększenie danego przychodu (wyrok NSA z 29 listopada 1993 ., SA/Wr 1242/94). Podatnik oceniając związek wydatku z prowadzoną działalnością gospodarczą winien zakładać, że dany koszt może obiektywnie przyczynić się do osiągnięcia przychodu. Określony cel musi być widoczny w momencie ponoszenia kosztu.

Ponadto poniesione koszty winny omawiany cel realizować lub co najmniej zakładać jego realność. Wskazuje się, że istnieją sytuacje, w których związek przyczynowo-skutkowy nie jest wyraźny. Należy je rozwiązywać w oparciu o zasadę zdrowego rozsądku, a każda sytuacja wymaga odrębnego potraktowania (wyrok NSA z 16 grudnia 1999 r., SA/Bk 1619/98, LEX nr 39745). Koszty poniesione na zachowanie źródła przychodu to koszty, które poniesione zostały, aby przychody z danego źródła przychodów w dalszym ciągu uzyskiwano oraz aby takie źródło w ogóle dalej istniało. Natomiast za koszty służące zabezpieczeniu źródła przychodów należy uznać koszty poniesione na ochronę istniejącego źródła przychodów, w sposób, gwarantujący bezpieczne funkcjonowanie tego źródła. Istotą tego rodzaju kosztów jest więc ich obligatoryjne poniesienie w celu nie dopuszczenia do utraty źródła przychodu w przyszłości. Pamiętać przy tym należy, że koszty uzyskania przychodów nie są kosztami uzyskania jakichkolwiek przychodów, lecz zawsze związane są z uzyskaniem przychodu z konkretnego źródła. Koszty uzyskania przychodu z danego źródła pomniejszają przychody z tego właśnie źródła. Koszty te są zatem ściśle i funkcjonalnie przyporządkowane do danego źródła przychodów. Tak więc kosztami uzyskania przychodów są wszelkie racjonalnie i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzeniem działalności gospodarczej, których celem jest osiągnięcie przychodu lub zabezpieczenie i zachowanie źródła przychodów, z wyjątkiem wymienionych w art. 23 ust. 1 ww. ustawy. Przy czym, to Pan zobowiązany jest wykazać związek danego koszu (wydatku) z uzyskanym przychodem bądź prowadzoną działalnością nakierowaną na uzyskanie przychodu. Jest to zgodne z zasadą, że ciężar udowodnienia spoczywa na osobie, która z określonych faktów wywodzi skutki prawne. Wobec powyższego, zgodnie z ogólną zasadą wyrażoną w art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23. Z zasady tej wynika, że wydatek poniesiony przez podatnika może być brany pod uwagę przy ustalaniu dochodu do opodatkowania jedynie wówczas, gdy służy osiągnięciu przychodów, czyli istnieje związek przyczynowy pomiędzy kosztem, a możliwością uzyskania przychodów rozumianą również jako zachowanie albo zabezpieczenie źródła przychodów. Jednocześnie wydatek ten nie może występować w katalogu wydatków niestanowiących kosztów podatkowych, określonych w art. 23 ustawy PIT. W orzecznictwie sądowym wskazuje się również, że kosztami uzyskania przychodów są wszelkie racjonalne i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, których celem jest osiągnięcie, zabezpieczenie lub zachowanie źródła przychodów. Biorąc pod uwagę, że wydatki na nabycie zegarka z funkcją chronografu nie są ujęte w katalogu kosztów nieuznawanych za koszty uzyskania przychodów, to mogą być uwzględnione w kosztach podatkowych, o ile istnieje związek tych wydatków, chociażby pośredni, z możliwością uzyskania przychodów lub zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła przychodów. Wykazanie tego związku spoczywa na podatniku i nie może następować w oderwaniu od konkretnego stanu faktycznego. Ocena, czy w danym przypadku zachodzi związek przyczynowy pomiędzy poniesionym wydatkiem a osiągnięciem przychodu lub zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła przychodów powinna odbywać się przy uwzględnieniu wszystkich aspektów prowadzonej działalności gospodarczej, w tym charakteru i rodzaju prowadzonej działalności. W stanowisku zawartym w wyroku z 4 kwietnia 2017 r., sygn. akt II FSK 3526/16, Sąd przyjął, że:

Niezmiennie trzeba mieć na uwadze zasadniczy kwalifikator, jakim jest wpływ wydatku na wielkość osiągniętego przychodu, zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodu. Wystąpienie tego wpływu (związku przyczynowo-skutkowego pomiędzy wydatkiem a przychodem) należy oceniać (badać) ad casum.

Skoro zatem jednym z warunków zaliczenia danego wydatku do kosztów uzyskania przychodu jest poniesienie go w celu uzyskania przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodu, kryterium uznania danego wydatku za koszt uzyskania przychodu sprowadza się w istocie do ustalenia, czy mógł się on potencjalnie przyczynić do osiągnięcia przychodów lub zabezpieczenia źródła przychodów bez względu na to, czy ów skutek się ziści. Wykazywany związek przyczynowo-skutkowy powinien mieć charakter obiektywny. Mając na uwadze powyższe okoliczności wynikające z powołanych przepisów prawa, w świetle zaprezentowanego opisu zdarzenia przyszłego stwierdzić należy, że stosownie do art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, istnieją podstawy by można było mówić o związku przyczynowo-skutkowym między poniesionym wydatkiem związanym z zakupem zegarka z funkcją chronografu, z prowadzoną przez Pana pozarolniczą działalnością gospodarczą i uzyskiwaniem lub zachowaniem albo zabezpieczeniem przychodów. Zegarek z funkcją chronografu będzie odmierzał czas poświęcany na poszczególne zadania, realizowane przez Pana w ramach prowadzonej przez Pana działalności gospodarczej. Biorąc pod uwagę przedstawiony opis sprawy w świetle przytoczonych wyżej przepisów prawa, stwierdzić należy, że wydatek poniesiony przez Pana w związku zakupem zegarka z funkcją chronografu, spełniający przedstawione powyżej kryteria, będzie mógł być zaliczony w ciężar kosztów uzyskania przychodów – na podstawie art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które Pan przedstawił we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.):

Kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawiera wykazu wydatków, który przesądzałby o ich zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów, dlatego przyjmuje się, że kosztami uzyskania przychodów są wszelkie racjonalnie uzasadnione wydatki związane z prowadzoną działalnością, których celem jest osiągnięcie, zabezpieczenie i zachowanie źródła przychodów.

W takim ujęciu kosztami tymi są zarówno koszty pozostające w bezpośrednim związku z uzyskanymi przychodami, jak i pozostające w związku pośrednim, jeżeli zostanie wykazane, że zostały w sposób racjonalny poniesione w celu uzyskania przychodów (w tym dla zagwarantowania funkcjonowania źródła przychodów), nawet wówczas gdyby z obiektywnych powodów przychód nie został osiągnięty.

Jednak, aby dany wydatek mógł zostać zaliczony do kosztów uzyskania przychodów, podatnik musi wykazać jego związek z prowadzoną działalnością oraz to, że jego poniesienie miało lub mogło mieć wpływ na wielkość osiągniętego przychodu. Ustawodawca wiąże bowiem koszty uzyskania przychodów z celem ich poniesienia, jakim jest osiągnięcie przychodów, ewentualnie zachowanie lub zabezpieczenie źródła przychodów.

Podkreślam, że o tym co jest celowe i potrzebne w prowadzonej działalności, decyduje podmiot prowadzący działalność gospodarczą, a nie organ podatkowy. Na podatniku spoczywa obowiązek wykazania związku poniesionych kosztów z działalnością gospodarczą, w tym okoliczności, że ich poniesienie ma wpływ na wysokość osiągniętych przychodów, zwłaszcza w sytuacji wystąpienia sporu w tej kwestii.

W złożonej rzeczywistości życia gospodarczego istnieje obiektywna i zasadnicza trudność w precyzyjnym wyznaczeniu linii rozgraniczającej poszczególne przejawy aktywności gospodarczej, wykazywanej przez przedsiębiorców. Chodzi tu o ich podstawową działalność (produkcję, handel, usługi) i towarzyszące tej działalności przedsięwzięcia o charakterze marketingowym, promocyjnym, reklamowym, reprezentacyjnym - dotyczące sprzedaży towarów i usług oraz relacji z aktualnymi i potencjalnymi kontrahentami.

Zatem kosztem uzyskania przychodów nie są wszystkie wydatki, ale tylko takie, które nie są wymienione w art. 23 ww. ustawy i których poniesienie pozostaje w związku przyczynowo-skutkowym z uzyskaniem (zwiększeniem) przychodu z danego źródła bądź też zachowaniem lub zabezpieczeniem źródła przychodów. Jednak ciężar wykazania owego związku spoczywa na podatniku, który wywodzi z tego określone skutki prawne.

Aby zatem wydatek mógł być uznany za koszt uzyskania przychodu, winien, w myśl powołanego na wstępie przepisu, spełniać łącznie następujące warunki:

pozostawać w związku przyczynowo-skutkowym z przychodem lub źródłem przychodu i być poniesiony w celu osiągnięcia przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodu,

nie znajdować się na liście wydatków nieuznawanych za koszty uzyskania przychodów, enumeratywnie wymienionych w art. 23 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych,

być właściwie udokumentowany.

Dokonując powyższej kwalifikacji należy mieć również na uwadze negatywny katalog kosztów zawarty w art. 23 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W myśl przepisu art. 23 ust. 1 pkt 23 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Nie uważa się za koszty uzyskania przychodów kosztów reprezentacji, w szczególności poniesionych na usługi gastronomiczne, zakup żywności oraz napojów, w tym alkoholowych.

Ustawodawca nie zdefiniował pojęcia reprezentacji, reklamy oraz promocji, zatem przy wykładni powyższych pojęć, należy odnieść się do ich wykładni językowej.

Reprezentacja odnosi się do dobrego reprezentowania firmy. W konsekwencji o reprezentacji należy mówić w odniesieniu do całokształtu działań mających na celu stworzenie i utrwalenie jak najkorzystniejszego wizerunku firmy na zewnątrz, to jest w relacji z kontrahentami (ich przedstawicielami), gośćmi i potencjalnymi klientami.

Właściwy wizerunek to taki, który może sprawić, że kształtowany dzięki reprezentacji „obraz przedsiębiorcy” przełoży się na nabywanie jego produktów lub usług. Świadome kształtowanie więc właściwego wizerunku przez przedsiębiorcę ma na celu stworzenie o nim takiego wyobrażenia, które spowoduje pozytywne postrzeganie tegoż przedsiębiorcy przez osoby zewnętrzne, które z kolei będzie zachętą do podjęcia rozmów, współpracy, zakupów jego produktów czy usług.

Reprezentacja dotyczy działań zmierzających do kształtowania, rozpowszechniania wizerunku podatnika jako podmiotu gospodarczego, natomiast reklama dotyczy działań zmierzających do kształtowania, rozpowszechniania wizerunku nie samego podatnika, lecz jego produktów (towarów i usług). Podnosi się także, że reklama polega na przedstawianiu towarów i usług oraz nakłanianiu do ich nabycia w sposób bezpośredni, zaś reprezentacja pośrednio promuje podmiot gospodarczy poprzez stworzenie dobrego wizerunku firmy (J. Marciniuk, Podatek dochodowy od osób prawnych, rok 2007, Komentarz, Wyd. C.H. Beck, Warszawa 2007, teza 438 do art. 16, s. 568).

 Z kolei reklama to działania podmiotu gospodarczego kształtującego popyt na dane towary, usługi lub markę, poprzez poszerzenie wiedzy o nich, zachwalanie, mające na celu skłonienie jak największej liczby potencjalnych klientów do zakupu towarów lub usług tego przedmiotu gospodarczego.

Pojęcie „reklamy” należy rozumieć jako wszelkie celowe działania podatnika mające na celu rozpowszechnienie wiedzy o oferowanych przez niego produktach lub usługach, działania, których celem jest kształtowanie popytu, poprzez poszerzenie wiedzy przyszłych nabywców o towarach bądź usługach, ich cechach i przeznaczeniu, w celu zachęcenia do nabywania towarów, bądź usług od tego właśnie a nie innego podmiotu gospodarczego (B. Brzeziński, M. Kalinowski, Podatek dochodowy od osób prawnych, Komentarz, Warszawa 1997, s. 159; zob. też wyrok NSA z dnia 10 listopada 1999 r., sygn. akt I SA/Lu 1030/98, Lex nr 46935).

Istotne zatem jest rozróżnienie między nakładami ukierunkowanymi na reprezentowanie firmy oraz budowanie jej prestiżu (reprezentacja), a wydatkami mającymi na celu zachęcanie potencjalnych klientów do nawiązania bądź utrzymania kontaktów z przedsiębiorcą oraz nabywania towarów lub usług danej firmy (reklama). Ocena charakteru wydatku możliwa jest na podstawie całokształtu działalności prowadzonej przez podatnika. Ocena ta powinna być dokonywana każdorazowo przez podatnika, który prowadząc działalność gospodarczą może najlepiej dokonać właściwej kwalifikacji danego wydatku pod kątem funkcji, jaką będzie spełniać w firmie.

Jednocześnie należy podkreślić, że nie każdy wydatek, choćby jego poniesienie – z punktu widzenia podatnika – posiadało racjonalne i ekonomiczne uzasadnienie, może stanowić koszt uzyskania przychodów w działalności gospodarczej. Prowadząc działalność gospodarczą podatnik ponosi szereg wydatków, zarówno takich, których poniesienie w sposób bezpośredni związane jest z działaniami firmy (np. zakup towarów i usług mających na celu zabezpieczenie podstawowej działalności), jak również i takich, których cechy – po przedstawieniu odpowiedniej argumentacji – uzasadniałyby ich związek z potencjalnym uzyskaniem przychodów, utrzymaniem źródła przychodów, bądź jego zabezpieczeniem.

Zauważyć należy, że aby wydatki mogły stanowić koszt uzyskania przychodu prowadzonej przez Pana działalności gospodarczej, muszą być poniesione wyłącznie na potrzeby wykonywanej działalności gospodarczej. Oznacza to, że wydatki nie mogą mieć charakteru osobistego, bowiem wydatki osobiste nie mają na celu uzyskania przychodu z działalności gospodarczej, czy też zachowania lub zabezpieczenia tego źródła przychodu. W konsekwencji wydatki ponoszone w celach prywatnych (osobistych) nie mogą stanowić kosztu uzyskania przychodu prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej.

Z przedstawionego we wniosku opisu sprawy wynika, że:

Prowadzi Pan działalność polegającą na prowadzeniu inwestycji w innowacyjne przedsiębiorstwa, tj. „start-up’y;

Proces inwestycyjny obejmuje w szczególności pozyskanie inwestorów, którzy posiadają odpowiednią ilość środków do zainwestowania z uwzględnieniem wysokiego ryzyka. Docelową grupą inwestorów są osoby posiadające status milionerów oraz wyspecjalizowane w inwestycjach fundusze, które co do zasady reprezentowane są przez osoby o ponadprzeciętnym stanie majątkowym. Dlatego też przy nawiązywaniu i utrzymywaniu kontaktów biznesowych z inwestorami zobowiązany jest Pan do zachowania bardzo wysokich standardów prezencji osobistej.

Zamierza Pan zakupić zegarek z funkcją chronografu za ok. 30 000 zł, gdyż jak Pan wskazał musi Pan posiadać urządzenie, które w sposób uproszczony, szybki i bez nadmiernych niedogodności umożliwi Panu weryfikację czasu oraz odmierzanie okresu jaki upłynął od podjęcia określonych czynności lub rozpoczęcia spotkania biznesowego, przy czym urządzenie te musi być dostosowane do powagi i renomy środowiska biznesowego.

Środowisko biznesowo-inwestycyjne postrzega osobę prowadzącą inwestycję przez pryzmat jej sukcesów osobistych, które wyrażają się m.in. w posiadaniu ubrań czy urządzeń o wartości większej niż przyjęta powszechnie w społeczeństwie.

Nie ma Pan możliwości nabycia zegarka z tzw. „niższej półki”, gdyż spotyka się Pan zazwyczaj z osobami majętnymi, które zwracają uwagę na takie rzeczy jak ubiór czy posiadany zegarek. Posiadanie „taniego” zegarka mogłoby skutkować tym, że potencjalny inwestor może odebrać to jako brak należytego „szacunku”, a Pan sam może zostać odebrany jako osoba z którą nie warto rozmawiać o dużych inwestycjach.

Zegarek jaki ma Pan zamiar zakupić jest pewnym minimum jakie musi Pan spełniać, aby nie wyróżniać się negatywnie w środowisku osób majętnych, które mogą potencjalnymi inwestorami.

Na podstawie powyższe stwierdzam, że poniesiony wydatek na zakup zegarka ma na celu budowanie Pana wizerunku – jak Pan sam wskazał – jako człowieka sukcesu oraz Pana prezencji.

Gdybym zatem nawet przyjął, że zakup zegarka z funkcją chronografu spełnia przesłanki wskazane w art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, to zważywszy, że poniesienie wskazanego we wniosku wydatku w głównej mierze ma na celu budowanie odpowiedniego, w pewien sposób niepowtarzalnego Pana wizerunku i prezencji, zasadne jest wskazanie na jego reprezentacyjny charakter, który tym samym przesądza, że nie może on stanowić kosztów podatkowych.

Tym samym zakup przez Pana zegarka stanowił będzie wydatek o charakterze reprezentacyjnym, który na podstawie art. 23 ust. 1 pkt 23 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych podlega wyłączeniu z kosztów uzyskania przychodów.

Dlatego też Pana stanowisko zgodnie z którym - zakupu mechanicznego zegarka z funkcją chronografu może zostać zaliczony jako koszt uzyskania przychodu w ramach prowadzonej działalności gospodarczej

uznałem za nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Pana i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Odnosząc się do przywołanych przez Pana orzeczeń sądowych – zauważyć należy, że stanowią one rozstrzygnięcia w konkretnych sprawach, osadzonych w określonych stanach faktycznych oraz prawnych i tylko do nich się odnoszą, w związku z tym nie mają mocy powszechnie obowiązującego prawa. W konsekwencji, nie mogą wpływać na ocenę prawidłowości przedmiotowej kwestii.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pan do interpretacji.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259 ze zm.; dalej jako „PPSA”.

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA) albo

w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383).