Przedmiotowe wydatki podlegają zaliczeniu w ciężar kosztów uzyskania przychodów – co wynika również z cytowanego art. 22 ust. 5c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – w dacie ich poniesienia, czyli nie można uznać za koszty uzyskania przychodów osiągniętych w jednym roku podatkowym, kosztów poniesionych już w innym, następnym roku podatkowym.

Interpretacja indywidualna  – stanowisko nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanych stanów faktycznych oraz zdarzeń przyszłych w podatku dochodowym od osób fizycznych jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku wspólnego o wydanie interpretacji indywidualnej

5 sierpnia 2023 r. wpłynął Państwa wniosek wspólny z 5 sierpnia 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych. Treść wniosku wspólnego jest następująca:

Zainteresowani, którzy wystąpili z wnioskiem

1)  Zainteresowany będący stroną postępowania:

X;

2)  Zainteresowana niebędąca stroną postępowania:

Y;

Opis stanów faktycznych oraz zdarzeń przyszłych

Zainteresowani (Zainteresowany oraz jego Małżonka będąca Zainteresowaną niebędąca stroną w sprawie) są polskimi rezydentami podatkowymi i podlegają w Polsce nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu. Zainteresowani nie prowadzą działalności gospodarczej w zakresie będącym przedmiotem wniosku.

Zainteresowani zawali Umowę o Zarządzanie Aktywami (dalej: „Umowa”) z zagranicznym podmiotem (dalej: „Doradca”).

Głównym przedmiotem działalności Doradcy jest zarządzanie powierzonymi majątkami, oraz szeroko pojęte doradztwo finansowe.

Zainteresowani są współwłaścicielami zagranicznych rachunków bankowych skupionych w jednym banku na których znajduje się ich portfel inwestycyjny (dalej: Zagraniczny rachunek). Konta zostało założone w celu prowadzenia działań o charakterze inwestycyjnym w oparciu o budowany portfel inwestycyjny. W skład portfela inwestycyjnego Zainteresowanych wchodzą m.in., środki pieniężne, instrumenty finansowe i pochodne instrumenty finansowe (dalej łącznie: „Aktywa”).

Doradca na podstawie Umowy świadczy na rzecz Zainteresowanych usługi polegające na zarządzaniu Aktywami wchodzącymi w skład portfela inwestycyjnego Zainteresowanych. Usługi realizowane w ramach Umowy polegają na podejmowaniu decyzji inwestycyjnych przez Doradcę na rachunek Zainteresowanych, przy wykorzystaniu przekazanych do dyspozycji Doradcy Aktywów.

Świadczone przez Doradcę usługi obejmują, m.in. podejmowanie, a następnie realizację następujących decyzji inwestycyjnych:

a)  nabywanie i zbywanie instrumentów finansowych;

b)  subskrybowanie i dokonywanie zapisów na Instrumenty Finansowe wraz ze składaniem dyspozycji ich deponowania oraz innych dyspozycji i oświadczeń wymaganych przy tego typu zapisach;

c)  deponowanie aktywów na rachunku Zainteresowanych;

d)  realizowanie praw wynikających z posiadania instrumentów finansowych;

e)  zawieranie transakcji terminowych;

f)  dokonywanie innych czynności związanych z zarządzaniem Aktywami, zgodnie z Umową.

Powyższe decyzje inwestycyjne są podejmowane i realizowane przez Doradcę bez konieczności uzyskiwania każdorazowej zgody Zainteresowanych.

Za świadczenie usług na podstawie Umowy Doradca pobiera prowizję naliczaną kwartalnie (dalej: „Wynagrodzenie”, „Wynagrodzenie za zarządzanie”). Z Umowy wynika, iż podstawą obliczania Wynagrodzenia jest łączna wartość aktywów zarządzanych przez Doradcę na podstawie Umowy, oparta na średnim dziennym bilansie zamknięcia w ciągu danego kwartału. Wynagrodzenie pobierane jest przez Doradcę bezpośrednio z Zagranicznego rachunku bankowego Zainteresowanych pierwszego dnia roboczego kwartału następującego po kwartale, za który Wynagrodzenie jest pobierane. Wynagrodzenie nie pokrywa dodatkowych wydatków takich jak: opłaty powiernicze, opłaty giełdowe, oraz wszelkie inne rodzaje opłat. Zainteresowani zobowiązani są pokrywać pozostałe wydatki oddzielnie, we własnym zakresie.

W wyniku opisanych powyżej działań Doradcy, Zainteresowani osiągają przychody, które w części stanowią przychody, o których mowa w art. 30a ust. 1 pkt 1-5 ustawy o PIT (tj. odsetki, dywidendy, przychody z udziału w funduszach), w części stanowią przychody wymienione w art. 30b ustawy o PIT (tj. przychody z odpłatnego zbycia papierów wartościowych lub pochodnych instrumentów finansowych, w tym z realizacji praw wynikających z tych instrumentów , z odpłatnego zbycia udziałów (akcji)). Przychody z tytułów określonych w art. 30b ustawy o PIT oraz podatek od dochodów z tytułów określonych w art. 30a ustawy o PIT zrealizowane na Zagranicznym rachunku Zainteresowani wykazują w rozliczeniu rocznym, składanym do końca czwartego miesiąca roku następującego (każdy z Zainteresowanych po 50%).

Pytania

1)  Czy Wynagrodzenie Doradcy stanowi w części koszty pośrednio związane z przychodami, o których mowa w art. 30b ustawy o PIT, osiągniętymi przez Zainteresowanych z tytułu inwestycji na Zagranicznym rachunku, i jako takie w części stanowi koszt uzyskania przychodów Zainteresowanych w roku, w którym jest ponoszone?

2)  Czy ustalając jaka część Wynagrodzenia za zarządzanie stanowi koszt uzyskania przychodu związany z przychodami, o których mowa w art. 30b ustawy o PIT osiągniętymi z tytułu inwestycji na Zagranicznym rachunku Zainteresowani mają możliwość zastosowania proporcji odpowiadającej stosunkowi, w jakim pozostają osiągnięte w roku podatkowym przychody ze źródeł określonych w art. 30b (z tytułu inwestycji na Zagranicznym rachunku ) w ogólnej kwocie przychodów osiągniętych w danym roku z tytułu inwestycji na Zagranicznym rachunku (stanowiących przychody z tytułu art. 30a i 30b ustawy o PIT)?

Stanowisko Zainteresowanych w sprawie

Ad. 1.

Zdaniem Zainteresowanych, mając na uwadze fakt, iż Wynagrodzenie ponoszone jest w celu zarządzania portfelem inwestycyjnym zgromadzonym na Zagranicznym rachunku, z tytułu którego Zainteresowani osiągają przychody opodatkowane w Polsce, część przedmiotowego Wynagrodzenia jako związana z przychodem kwalifikowanym do źródła art. 30b ustawy o PIT stanowi koszt uzyskania przychodu Zainteresowanych. Koszt ten jest pośrednio związany z przychodem i tym samym stanowi koszt uzyskania przychodu w momencie jego poniesienia.

Ad. 2.

Ustalając, jaka część Wynagrodzenia za zarządzanie stanowi koszt uzyskania przychodu związany z przychodami, o których mowa w art. 30b ustawy o PIT osiągniętymi z tytułu inwestycji na Zagranicznym rachunku Zainteresowani mają możliwość zastosowania proporcji odpowiadającej stosunkowi, w jakim pozostają osiągnięte w roku podatkowym przychody ze źródeł określonych w art. 30b (z tytułu inwestycji na Zagranicznym rachunku) w ogólnej kwocie przychodów osiągniętych w danym roku z tytułu inwestycji na tym rachunku (stanowiących przychody z tytułu art. 30a i 30b ustawy o PIT). Innymi słowy, w celu ustalenia jaka część Wynagrodzenia stanowi koszt uzyskania przychodu, Zainteresowani mają możliwość, w drodze analogii, zastosowania zasady wynikającej z art. 22 ust. 3 ustawy o PIT. Tak ustalony koszt uzyskania przychodu każdy z Zainteresowanych w udziale 50% ma możliwość ujęcia w swoim rozliczeniu podatkowym.

Uzasadnienie stanowiska

W myśl art. 9 ust. 1 ustawy o PIT, opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a, 52c oraz dochodów, od których na podstawie Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 7 ustawy o PIT, kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a-c.

Art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a) ustawy o PIT stanowi natomiast, że za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się przychody odpłatnego zbycia udziałów (akcji), udziałów w spółdzielni oraz papierów wartościowych.

W myśl art. 17 ust. 1 pkt 10 ustawy o PIT, za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się przychody z odpłatnego zbycia pochodnych instrumentów finansowych oraz z realizacji praw z nich wynikających.

Zgodnie z art. 30b ust. 1 ustawy o CIT, od dochodów uzyskanych z odpłatnego zbycia papierów wartościowych lub pochodnych instrumentów finansowych, w tym z realizacji praw wynikających z tych instrumentów, z odpłatnego zbycia udziałów (akcji), z odpłatnego zbycia udziałów w spółdzielni oraz z tytułu objęcia udziałów (akcji) albo wkładów w spółdzielni w zamian za wkład niepieniężny w postaci innej niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część, podatek dochodowy wynosi 19% uzyskanego dochodu.

Zgodnie z art. 30b ust. 2 ustawy o PIT, dochodem, o którym mowa w ust. 1, jest:

1)  różnica między sumą przychodów uzyskanych z tytułu odpłatnego zbycia papierów wartościowych a kosztami uzyskania przychodów, określonymi na podstawie art. 22 ust. 1f lub ust. 1g, lub art. 23 ust. 1 pkt 38, z zastrzeżeniem art. 24 ust. 13 i 14,

2)  różnica między sumą przychodów uzyskanych z realizacji praw wynikających z papierów wartościowych, o których mowa w art. 3 pkt 1 lit. b ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi, a kosztami uzyskania przychodów, określonymi na podstawie art. 23 ust. 1 pkt 38a,

3)  różnica między sumą przychodów uzyskanych z tytułu odpłatnego zbycia pochodnych instrumentów finansowych oraz z realizacji praw z nich wynikających a kosztami uzyskania przychodów, określonymi na podstawie art. 23 ust. 1 pkt 38a,

4)  różnica między sumą przychodów uzyskanych z odpłatnego zbycia udziałów (akcji) albo udziałów w spółdzielni a kosztami uzyskania przychodów określonymi na podstawie art. 22 ust. 1f oraz art. 23 ust. 1 pkt 38 i 38c,

5)  różnica pomiędzy przychodem określonym zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 9 a kosztami uzyskania przychodów określonymi na podstawie art. 22 ust. 1e,

6)  różnica między przychodem uzyskanym z odpłatnego zbycia udziałów (akcji) spółki kapitałowej powstałej w wyniku przekształcenia przedsiębiorcy będącego osobą fizyczną w jednoosobową spółkę kapitałową a kosztami uzyskania przychodów, określonymi na podstawie art. 22 ust. 1ł

- osiągnięta w roku podatkowym.

Z art. 22 ust. 1 ustawy o PIT wynika, że kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.

Natomiast zgodnie z art. 17 ust. 2 ustawy o PIT, przy ustalaniu wartości przychodów, o których mowa w ust. 1 pkt 4 lit. c, pkt 6, 7 i 10, stosuje się odpowiednio przepisy art. 19.

W myśl art. 19 ust. 1 ustawy o PIT, przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8, jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Jeżeli jednak cena, bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy w wysokości wartości rynkowej. Przepis art. 14 ust. 1 zdanie drugie stosuje się odpowiednio.

Pojęcie kosztów odpłatnego zbycia, o których mowa w cytowanym art. 19 ustawy o PIT, nie zostało przez ustawodawcę zdefiniowane w ustawie, należy zatem stosować językowe rozumienie tego wyrażenia, zgodnie z którym za koszty odpłatnego zbycia uważa się wszystkie wydatki poniesione przez zbywającego, które są konieczne, aby transakcja mogła dojść do skutku (wszystkie niezbędne wydatki bezpośrednio związane z tą czynnością). Oznacza to, że pomiędzy tymi wydatkami a dokonanym zbyciem musi istnieć związek przyczynowo-skutkowy. Zatem podstawowym kryterium pozwalającym zaliczyć dany wydatek do kosztów odpłatnego zbycia - oprócz bezpośredniego związku ze zbyciem - jest jego obligatoryjny względem zbycia charakter. Istotne jest zatem, czy zbywca był zobowiązany ponieść określony koszt w związku ze zbyciem i czy ten koszt był ze zbyciem bezpośrednio związany. Dopiero stwierdzenie, że zbycie wymaga poniesienia danego kosztu i że jest on ze zbyciem bezpośrednio związany, może bowiem oznaczać zaliczenie tego wydatku do kosztów odpłatnego zbycia, o których mowa w art. 19 ust. 1 w zw. z art. 17 ust. 2 ustawy o PIT.

W myśl art. 9 ust. 2 ustawy o PIT, dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy art. 23o, art. 23u, art. 24- 24b, art. 24c, art. 24e, art. 30ca, art. 30da oraz art. 30f nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów.

Zgodnie z art. 23 ust. 1 pkt 38 ustawy o PIT, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków na objęcie lub nabycie udziałów albo wkładów w spółdzielni, udziałów (akcji) oraz papierów wartościowych, a także wydatków na nabycie tytułów uczestnictwa w funduszach kapitałowych; wydatki takie są jednak kosztem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia tych udziałów w spółdzielni, udziałów (akcji) oraz papierów wartościowych, w tym z tytułu wykupu przez emitenta papierów wartościowych, a także z odkupienia albo umorzenia tytułów uczestnictwa w funduszach kapitałowych, z zastrzeżeniem ust. 3e .

W myśl art. 23 ust. 1 pkt 38a ustawy o PIT, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków związanych z nabyciem pochodnych instrumentów finansowych - do czasu realizacji praw wynikających z tych instrumentów albo rezygnacji z realizacji praw wynikających z tych instrumentów albo ich odpłatnego zbycia - o ile wydatki te, stosownie do art. 22g ust. 3 i 4, nie powiększają wartości początkowej środka trwałego oraz wartości niematerialnych i prawnych.

Przepisy ustawy o PIT nie wskazują enumeratywnie, jakie wydatki mogą być uznane za koszty uzyskania przychodów.

W świetle powyższego, podatnik ma prawo zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów z tytułu zbycia papierów wartościowych, poniesionych wydatków pod warunkiem, że:

a)  istnieje związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy poniesionymi wydatkami a przychodami,

b)  nie jest to wydatek wskazany w zamkniętym katalogu wydatków nieuznawanych za koszty uzyskania przychodów, określonych w art. 23 ust. 1 ww. ustawy.

Ponadto, przy ustalaniu dochodu, o którym mowa w art. 30b ust. 2 ustawy o PIT, koszty te można podzielić na dwie grupy:

a)  bezpośrednio przypisane do konkretnej transakcji - koszt nabycia odpłatnie zbywanego papieru wartościowego,

b)  koszty poniesione przez podatnika w roku podatkowym związane z obsługą rachunku przez np. biuro maklerskie, w celu uzyskania przychodu (koszty prowizji, w tym prowizji kupna i sprzedaży, poniesione w danym roku związane z prowadzeniem lub założeniem rachunków, koszty transferu, koszty zdeponowania papierów itp.).

Należy zwrócić uwagę, że użycie przez ustawodawcę określenia „wydatki na nabycie” oznacza, że do kosztów uzyskania przychodów z chwilą sprzedaży papierów wartościowych, zalicza się wydatki bezpośrednio warunkujące ich nabycie, tj. takie, bez których poniesienia skuteczne nabycie papierów wartościowych nie byłoby możliwe.

W orzecznictwie sądów administracyjnych i praktyce organów podatkowych ugruntowane jest stanowisko, że pod pojęciem wydatków na nabycie papierów wartościowych należy rozumieć wszelkie wydatki bezpośrednio warunkujące nabycie papierów wartościowych, czyli takie, bez których nabycie papierów wartościowych nie byłoby możliwe. Do typowych kosztów warunkujących nabycie papierów wartościowych zaliczyć należy zapłaconą cenę papierów wartościowych oraz inne koszty bezpośrednio związane z tym zakupem (wszelkie opłaty w tym opłaty notarialne, prowizje biura maklerskiego, podatku itp.).

„Wydatkami na nabycie” będą zatem wydatki, bez których przeniesienie własności papierów wartościowych nie byłoby możliwe. Takie wydatki zalicza się do kosztów uzyskania przychodów w dacie odpłatnego zbycia papierów wartościowych zgodnie z powołanym art. 23 ust. 1 pkt 38 i 38a ustawy o PIT. Koszty inne, które również mają na celu doprowadzenie do osiągnięcia przychodu niemniej nie warunkując nabycia czy zbycia aktywów również stanowią koszty niemniej jako tzw. koszty pośrednie zgodnie z art. 22 ust. 5c ustawy o PIT.

Mając na uwadze powołane powyżej przepisy, stwierdzić należy, iż wydatki związane z przychodami określonymi w art. 30b ustawy o PIT mogą zostać ujęte w wyniku podatkowym podatnika na jeden z trzech sposobów w zależności od charakteru tego wydatku, tj.:

1)  koszt uzyskania przychodu stanowiący wydatek na nabycie tj. warunkujący nabycie papierów wartościowych, ujmowany w momencie osiągnięcia przychodu (koszt bezpośrednio związany z przychodem),

2)  koszt odpłatnego zbycia stanowiący wydatek warunkujący zbycie papierów wartościowych obniżających przychód podatkowy,

3)  koszt uzyskania przychodu związany ze zbyciem papierów wartościowych, mający na celu osiągniecie przychodu, niemniej powiązany z przychodem w sposób pośredni, tj. w sytuacji w której mimo niezaprzeczalnego związku z przychodami nie jest możliwe przyporządkowanie tego kosztu do konkretnej transakcji, przychodu. W takim przypadku koszt ten ujmowany jest wyniku podatkowym w momencie jego poniesienia w myśl art. 22 ust. 5c ustawy o CIT

Mając na uwadze powyższe, stwierdzić należy, iż wydatki ponoszone przez Zainteresowanych z tytułu Wynagrodzenia stanowią koszty, o których mowa w punkcie 3 powyżej. Zarządzanie aktywami to oparty na wiedzy, doświadczeniu i umiejętnościach proces podejmowania decyzji i ich realizacji, co zrobić, w jakim momencie oraz perspektywie czasowej, z danym instrumentem finansowym. Zatem determinuje możliwość i zakres uzyskania przychodu z obrotu papierami wartościowymi i instrumentami finansowymi. W wyniku zarządzania Aktywami Zainteresowanych przez Doradcę osiągają oni przychód, natomiast z tytułu zarządzania Aktywami uiszczają Wynagrodzenie. Powyższe oznacza, że występuje związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy uzyskanym przychodem a usługą świadczoną przez Doradcę. Nie są to jednak ani koszty warunkujące zbycie, ani nabycie instrumentów finansowych. Tym samym, nie stanowią kosztów odpłatnego zbycia obniżających przychód w myśl art. 19 ustawy o PIT, ani kosztów, o których mowa w art. 23 ust. 1 pkt 38 i 38a ustawy o CIT. Są to koszty odpowiadające kryteriom wynikającym z art. 22 ust. 1 ustawy o PIT i jako takie mogą w konsekwencji zostać zaliczone w poczet kosztów podatkowych, niemniej na zasadach wynikających z art. 22 ust. 5c ustawy o PIT, tj. jako koszty pośrednio związane z przychodem.

Możliwość zaliczenia wydatków na zarządzanie portfelem aktywów potwierdzana jest również w indywidualnych interpretacjach przepisów prawa podatkowego, przykładowo w:

·  interpretacji indywidualnej z dnia 6 września 2021 r. (sygn. 0112-KDIL2-1.4011.483.2021.3.AMN):

·  interpretacji indywidualnej z dnia 15 kwietnia 2013 r. (sygn. IPPB2/415-83/13-4/EL):

·  interpretacji indywidualnej z dnia 5 sierpnia 2011 r. (sygn. IPPB2/415-474/11-2/MG):

Mając na uwadze fakt, iż Wynagrodzenie ponoszone jest w celu zarządzania przez Doradcę całym pakietem Aktywów, który generuje zarówno przychody kwalifikowane do art. 30a ustawy o PIT, jak i art. 30b ustawy o PIT, Wynagrodzenie stanowić będzie koszt uzyskania przychodu wyłącznie w części.

Zgodnie bowiem z art. 30a ust. 6 ustawy o PIT zryczałtowany podatek, o którym mowa w ust. 1 pkt 1-4 oraz pkt 6, 8 i 9, pobiera się bez pomniejszania przychodu o koszty uzyskania, z zastrzeżeniem art. 24 ust. 5 pkt 1 i 4, ust. 5a, 5d i 5e. Tym samym, w zakresie, w jakim Wynagrodzenie dotyczy przychodów wymienionych w art. 30a ust. 1 pkt 1-4 ustawy o PIT, nie będzie stanowiło kosztów podatkowych.

Mając na uwadze fakt, iż nie ma możliwości ustalenia, jaka część Wynagrodzenie przypada na poszczególne źródła, tj. na art. 30a ust. 1-4 oraz art. 30b ustawy o PIT, Zainteresowani, w drodze analogii, powinni zastosować zasadę, wynikającą z art. 22 ust. 3 ustawy o PIT w celu ustalenia właściwej proporcji.

Zgodnie z tym przepisem, jeżeli podatnik ponosi koszty uzyskania przychodów ze źródeł, z których dochód podlega opodatkowaniu, oraz koszty związane z przychodami z innych źródeł, a nie jest możliwe ustalenie kosztów uzyskania przypadających na poszczególne źródła, koszty te ustala się w takim stosunku, w jakim pozostają przychody z tych źródeł w ogólnej kwocie przychodów.

Natomiast w myśl art. 22 ust. 3a ustawy o PIT zasadę, o której mowa w ust. 3, stosuje się również w przypadku, gdy część dochodów z tego samego źródła przychodów podlega opodatkowaniu, a część jest wolna od opodatkowania, z wyłączeniem źródeł przychodów określonych w art. 10 ust. 1 pkt 1 i 2 oraz przychodów, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 152 lit. c, pkt 153 lit. c i pkt 154 w zakresie przychodów z poza rolniczej działalności gospodarczej.

Powyższe przepisy wprowadzają zasadę, zgodnie z którą w sytuacji braku możliwości przyporządkowania konkretnego kosztu do poszczególnego źródła przychodów, podatnik stosuje proporcję kosztów odpowiadającą stosunkowi przychodów z danego źródła do ogólnej kwoty przychodów.

Z Umowy wynika, że podstawą obliczania Wynagrodzenie jest łączna wartość Aktywów zarządzanych przez Doradcę na podstawie Umowy, oparta na średnim dziennym bilansie zamknięcia w ciągu danego kwartału. Dodatkowo Wynagrodzenie pobierane jest w cyklach kwartalnych, przez co Zainteresowani nie mają możliwości przyporządkować poszczególnego kosztu, do danego źródła przychodów.

Zatem w przedmiotowej sprawie z racji, że brak jest możliwości przyporządkowania konkretnego kosztu do danego źródła przychodów, Zainteresowani powinni przyporządkować poniesione w danym roku wydatki na Wynagrodzenie według proporcji ustalonej jako stosunek przychodów, o których mowa w art. 30b ustawy o PIT do przychodów ogółem, z którymi związane jest Wynagrodzenie osiągniętych w danych roku poprzez Zagraniczny rachunek tj. przychodów, o których mowa w art. 30b ustawy o PIT oraz art. 30a ustawy o PIT.

Tak ustalony koszt uzyskania przychodu każdy z Zainteresowanych w udziale 50% ma możliwość ujęcia w swoim rozliczeniu podatkowym.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2647, ze zm.):

Na podstawie art. 9 ust. 2 ww. ustawy:

W świetle art. 10 ust. 1 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Zgodnie natomiast z art. 30b ust. 1 ww. ustawy:

Zgodnie z art. 30b ust. 2 ww. ustawy:

Z treści art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika natomiast, że:

Stosownie zaś do art. 22 ust. 4 ww. ustawy:

Natomiast zgodnie z art. 17 ust. 2 ww. ustawy:

W myśl art. 19 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Zgodnie z art. 9 ust. 2 ww. ustawy:

Stosownie do art. 23 ust. 1 pkt 38 ww. ustawy:

W myśl art. 23 ust. 1 pkt 38a cyt. ustawy:

Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie wskazują enumeratywnie, jakie wydatki mogą być uznane za koszty uzyskania przychodów.

W świetle powyższego, podatnik ma prawo zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów z tytułu zbycia papierów wartościowych, poniesionych wydatków pod warunkiem, że:

·    istnieje związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy poniesionymi wydatkami a przychodami,

·    nie jest to wydatek wskazany w zamkniętym katalogu wydatków nie uznawanych za koszty uzyskania przychodów, określonych w art. 23 ust. 1 ww. ustawy.

Ponadto, przy ustalaniu dochodu, o którym mowa w art. 30b ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, koszty te można podzielić na dwie grupy:

·    bezpośrednio przypisane do konkretnej transakcji - koszt nabycia odpłatnie zbywanego papieru wartościowego,

·    koszty poniesione przez podatnika w roku podatkowym związane z obsługą rachunku przez np. biuro maklerskie, w celu uzyskania przychodu (koszty prowizji, w tym prowizji kupna i sprzedaży, poniesione w danym roku związane z prowadzeniem lub założeniem rachunków, koszty transferu, koszty zdeponowania papierów itp.).

W tym miejscu należy wskazać, że obowiązek wykazania związku przyczynowo-skutkowego (a także celowości i konieczności) poniesienia danego wydatku z uzyskanym przychodem lub zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła przychodu spoczywa na podatniku. Jeżeli zatem nie zachodzi bezpośredni związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy poniesionymi kosztami a uzyskanym przychodem z odpłatnego zbycia papierów wartościowych (to znaczy, że ich poniesienie nie jest warunkiem koniecznym uzyskania przychodu) – dla celów podatkowych wydatki takie nie mogą pomniejszać przychodu z kapitałów pieniężnych.

Należy zwrócić uwagę, że użycie przez ustawodawcę określenia „wydatki na nabycie” oznacza, że do kosztów uzyskania przychodów – ale dopiero z chwilą sprzedaży papierów wartościowych, zalicza się wydatki bezpośrednio warunkujące ich nabycie, tj. takie, bez których poniesienia skuteczne nabycie papierów wartościowych nie byłoby możliwe.

W orzecznictwie sądów administracyjnych i praktyce organów podatkowych ugruntowane jest stanowisko, że pod pojęciem wydatków na nabycie papierów wartościowych należy rozumieć wszelkie wydatki bezpośrednio warunkujące nabycie papierów wartościowych, czyli takie, bez których nabycie papierów wartościowych nie byłoby możliwe. Do typowych kosztów warunkujących nabycie papierów wartościowych zaliczyć należy zapłaconą cenę papierów wartościowych oraz inne koszty bezpośrednio związane z tym zakupem (wszelkie opłaty w tym opłaty notarialne, prowizje biura maklerskiego, podatku itp.)

Mając na uwadze takie rozumienie pojęcia „wydatki na nabycie”, łatwo zauważyć, że odnosi się ono wyłącznie do kosztów, których poniesienie warunkuje nabycie papierów wartościowych. „Wydatkami na nabycie” będą zatem wyłącznie wydatki bez których przeniesienie własności papierów wartościowych nie będzie możliwe. Takie wydatki zalicza się do kosztów uzyskania przychodów w dacie odpłatnego zbycia papierów wartościowych pod warunkiem, że spełniają ogólne przesłanki zaliczenia ich do kosztów podatkowych wynikające z art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Pojęcie kosztów odpłatnego zbycia, o których mowa w cytowanym wcześniej art. 19 ww. ustawy, nie zostało przez ustawodawcę zdefiniowane w ustawie, należy zatem stosować językowe rozumienie tego wyrażenia, zgodnie z którym za koszty odpłatnego zbycia uważa się wszystkie wydatki poniesione przez zbywającego, które są konieczne, aby transakcja mogła dojść do skutku (wszystkie niezbędne wydatki bezpośrednio związane z tą czynnością). Można do takich kosztów zaliczyć np.: koszty wyceny przez rzeczoznawcę majątkowego, wydatki związane ze sporządzeniem umowy cywilnoprawnej, koszty i opłaty sądowe, o ile były ponoszone przez zbywcę. Przy tym, pomiędzy tymi wydatkami a dokonanym zbyciem musi istnieć związek przyczynowo-skutkowy. Zatem podstawowym kryterium pozwalającym zaliczyć dany wydatek do kosztów odpłatnego zbycia - oprócz bezpośredniego związku ze zbyciem - jest jego obligatoryjny względem zbycia charakter. Istotne jest zatem, czy zbywca był zobowiązany ponieść określony koszt w związku ze zbyciem i czy ten koszt był ze zbyciem bezpośrednio związany. Dopiero stwierdzenie, że zbycie wymaga poniesienia danego kosztu i że jest on ze zbyciem bezpośrednio związany może bowiem oznaczać zaliczenie tego wydatku do kosztów odpłatnego zbycia, o których mowa w art. 19 ust. 1 w zw. z art. 17 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Jeżeli natomiast nie były/nie będą związane bezpośrednio z samym odpłatnym zbyciem, ale pozostają w związku przyczynowo-skutkowym z osiągniętym przychodem i nie zostały wymienione w art. 23 ww. ustawy, to mogą stanowić koszty uzyskania przychodów.

Odnosząc się do niniejszego wniosku należy wskazać, że zarządzanie aktywami oraz doradztwo finansowe to oparty na wiedzy, doświadczeniu i umiejętnościach proces podejmowania decyzji i ich realizacji, co zrobić, w jakim momencie oraz perspektywie czasowej, z danym instrumentem finansowym. Zatem w istotnym zakresie determinuje ono możliwość i zakres uzyskania przychodu z obrotu papierami wartościowymi i instrumentami finansowymi. W wyniku doradztwa finansowego oraz zarządzania rachunkami służącymi przeprowadzaniu transakcji przez instytucje finansowe podatnik osiąga przychód, natomiast z tytułu doradztwa finansowego oraz zarządzania aktywami uiszcza tzw. Wynagrodzenie, czyli w istocie opłatę za Zarządzanie Aktywami. Powyższe oznacza, że występuje związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy uzyskanym przychodem, a usługą Zarządzania Aktywami, w efekcie czego poniesione koszty zarządzania portfelem papierów wartościowych i pochodnych instrumentów finansowych stanowią koszt uzyskania przychodów, jako odpowiadające kryteriom wynikającego z art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zauważyć należy, że przedmiotowe Wynagrodzenie może zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów w całości tylko wówczas, gdy dotyczy ona przychodu uzyskanego z całości walorów podlegających Zarządzaniu Aktywami. W przypadku, gdy opłata za Zarządzanie Aktywami dotyczy zarządzania walorami, z których uzyskano przychód, oraz pozostałymi walorami na rachunku Zainteresowanych, z których przychodu nie uzyskano, to do kosztów uzyskania przychodów Zainteresowani zaliczyć mogą tylko tę część opłaty za zarządzanie portfelem, która przypada na Zarządzanie Aktywami, z których uzyskano przychód.

Z wniosku wynika, że Wynagrodzenie za Zarządzanie Aktywami nie warunkuje nabycia konkretnych Aktywów, ale odnosi się niejako do całości transakcji. Ponadto, że nie jest wydatkiem niezbędnym do dokonania transakcji odpłatnego zbycia konkretnych Aktywów czy realizacji praw z nich wynikających.

Zatem należy zgodzić się, że w takiej konfiguracji przedmiotowe Wynagrodzenie nie stanowi kosztów nabycia Aktywów, a także nie stanowią kosztów odpłatnego zbycia tychże Aktywów oraz realizacji praw z nich wynikających.

Stosownie zaś do art. 22 ust. 5c ww. ustawy:

Reasumując, na gruncie niniejszej sprawy, należy zgodzić się z Państwem, że mając na uwadze fakt, iż Wynagrodzenie ponoszone jest w celu zarządzania portfelem inwestycyjnym zgromadzonym na Zagranicznym rachunku, z tytułu którego osiągają Państwo przychody opodatkowane w Polsce, część przedmiotowego Wynagrodzenia jako związana z przychodem kwalifikowanym do źródła art. 30b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi dla Państwa koszt uzyskania przychodu, o którym mowa w art. 22 ust. 1 tejże ustawy. Koszt ten jest pośrednio związany z przychodem i tym samym stanowi koszt uzyskania przychodu w momencie jego poniesienia.

Nie można jednak zgodzić z Państwa stanowiskiem bezkrytycznie, uznając, że tak u Państwa będzie zawsze, stąd Państwa stanowiska nie można uznać za prawidłowe.

Zważywszy bowiem na fakt, że jak Państwo podali w opisie zdarzenia, nie prowadzą Państwo działalności gospodarczej w zakresie będącym przedmiotem wniosku oraz na fakt, że Wynagrodzenie pobierane jest przez Doradcę bezpośrednio z Państwa Zagranicznego rachunku bankowego pierwszego dnia roboczego kwartału następującego po kwartale, za który Wynagrodzenie jest pobierane, odnosząc się do kwestii momentu zaliczenia rzeczonych wydatków, które mogą zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów w rozumieniu art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a które zostały poniesione w następnym, czyli już innym roku podatkowym (np. za ostatni kwartał danego roku podatkowego, poniesione pierwszego dnia roboczego w następnym roku podatkowym) wskazania wymaga, że w świetle art. 22 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, koszty uzyskania przychodów są potrącane tylko w tym roku podatkowym, w którym zostały poniesione.

Mając powyższe na uwadze należy wskazać, że przedmiotowe wydatki podlegają zaliczeniu w ciężar kosztów uzyskania przychodów – co wynika również z cytowanego art. 22 ust. 5c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – w dacie ich poniesienia, czyli nie można uznać za koszty uzyskania przychodów osiągniętych w jednym roku podatkowym, kosztów poniesionych już w innym, następnym roku podatkowym, co wynika z cyt. art. 9 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w myśl którego dochodem ze źródła przychodów jest co do zasady nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym.

Odnosząc się natomiast do kwestii poruszonej w drugim z zadanych przez Państwo pytań, należy wskazać, że zgodnie z również przywołanym przez Państwa art. 30a ust. 1-5 ww. ustawy:

Zgodnie zaś z art. 30a ust. 6 ww. ustawy:

Jednocześnie, na mocy art. 22 ust. 3 ww. ustawy:

Ponadto, w myśl art. 22 ust. 3a ww. ustawy:

Powyższe przepisy wprowadzają zatem zasadę, zgodnie z którą w sytuacji braku możliwości przyporządkowania konkretnego kosztu do poszczególnego źródła przychodów, podatnik stosuje proporcję kosztów odpowiadającą stosunkowi przychodów z danego źródła do ogólnej kwoty przychodów.

Biorąc powyższe pod uwagę, na gruncie niniejszej sprawy należy zgodzić się z Państwem że, ustalając, jaka część Wynagrodzenia za zarządzanie stanowi koszt uzyskania przychodu związany z przychodami, o których mowa w art. 30b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych osiągniętymi z tytułu inwestycji na Zagranicznym rachunku mają Państwo możliwość zastosowania proporcji odpowiadającej stosunkowi, w jakim pozostają osiągnięte w roku podatkowym przychody ze źródeł określonych w art. 30b (z tytułu inwestycji na Zagranicznym rachunku) w ogólnej kwocie przychodów osiągniętych w danym roku z tytułu inwestycji na tym rachunku (stanowiących przychody z tytułu art. 30a i 30b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych). Innymi słowy, w celu ustalenia jaka część Wynagrodzenia stanowi koszt uzyskania przychodu, mają Państwo możliwość, w drodze analogii, zastosowania zasady wynikającej z art. 22 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Tak ustalony koszt uzyskania przychodu każdy z Państwa w udziale 50% ma możliwość ujęcia w swoim rozliczeniu podatkowym.

Jednakże nie można stracić z pola widzenia skutków poniesienia wydatku w innym niż osiągnięcie przychodu roku podatkowym, o czym mowa była już wyżej, przy pierwszej sentencji, stąd Państwa stanowiska nie można było uznać bezkrytycznie za prawidłowe i tylko z tego powodu ocenione zostało jako nieprawidłowe.

Zastrzec przy tym jednak należy, że weryfikacja prawidłowości tychże wyliczeń nie mieści się w obszarze właściwości rzeczowej organu interpretacyjnego i podlega weryfikacji przez właściwe rzeczowo organy podatkowe, które mają umocowanie do prowadzenia postępowania dowodowego na podstawie dokumentów źródłowych.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanów faktycznych, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzeń oraz zdarzeń przyszłych, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

W odniesieniu do przywołanych we wniosku rozstrzygnięć organów podatkowych należy wskazać, że dotyczą one indywidualnych spraw zainteresowanych i nie mają zastosowania ani konsekwencji wiążących do żadnego innego stanu faktycznego bądź zdarzenia przyszłego.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·   Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Z funkcji ochronnej będą mogli skorzystać Ci z Państwa, którzy zastosują się do interpretacji.

·   Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację przez Zainteresowanego, który jest stroną postępowania

Pan (Zainteresowany będący stroną postępowania – art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) ma prawo wnieść skargę na tę interpretację indywidualną do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·    w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·    w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a, art. 14b § 1 i art. 14r ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).