Temat interpretacji
Skutki podatkowe otrzymania środków z IKZE.
Interpretacja indywidualna- stanowisko nieprawidłowe
Szanowna Pani,
stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest nieprawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
27 lipca 2023 r. złożyła Pani wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych otrzymania środków z IKZE. Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 1 października 2023 r. (wpływ 3 października 2023 r.).
Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego (ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku)
W dniu 24 marca 2017 r. rozpoczęła Pani inwestowanie na III filar w (…) w (…) indywidualnego zabezpieczenia emerytalnego. Pierwsza wpłata wyniosła (…) zł, następnie, raty w wysokości (…) zł wpłacała Pani co miesiąc do czerwca 2022 r. Przez okres 5 lat wpłaciła Pani na swoje zabezpieczenie emerytalne kwotę (…) zł, która była już opodatkowana, gdyż wpłaty te były składową Pani comiesięcznych poborów.
Na koniec 2019 r. przeszła Pani na emeryturę osiągając 61 lat. W momencie przejścia na emeryturę w dalszym ciągu opłacała Pani składki na III filar. W czerwcu 2022 r., w wieku 64 lat zadecydowała Pani o likwidacji funduszu. Otrzymała Pani wówczas zwrot środków z IKZE w wysokości (…) zł (…) gr. W dniu 30 kwietnia 2023 r. złożyła Pani wspólnie z mężem zeznanie roczne PIT-37 za 2022 r.
W 2023 r. otrzymała Pani od (…) – zabezpieczenia emerytalnego – (…) informację o przychodach PIT-11 za rok 2022 na kwotę (…) zł (…) gr. W złożonym PIT-37 za 2022 r., w pozycji „inne źródła” system ujął ww. kwotę. W związku z tym, naliczono Pani do zapłaty podatek w wysokości (…) zł. Przez cały 5-letni okres oszczędzania w IKZE, wspólnie z małżonkiem składała Pani zeznanie roczne nie korzystając z przysługujących Pani odliczeń od dochodu wpłat na IKZE z tytułu oszczędzania.
Pytanie (ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku)
Czy dopuszczalne jest w Państwie prawa podwójne opodatkowanie funduszy zabezpieczających spokojną jesień życia?
Pani stanowisko w sprawie (ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku)
W Pani ocenie, w związku z wcześniejszą opisaną sytuacją przedstawiającą zaistniały stan faktyczny, podatek do zapłaty w wysokości (...) zł jest niesprawiedliwy oraz krzywdzący, ponieważ jest tu podwójne opodatkowanie Pani rat składających się z Pani comiesięcznych, opodatkowanych już poborów. Zakładając III filar w Państwowym Funduszu miała Pani nadzieję, że potraktowana zostanie sprawiedliwie biorąc pod uwagę fakt, że wszystkie składki wpłacone przez Panią zostały już wcześniej opodatkowane. Pomimo tego, została Pani obciążona kwotą ponownego podatku w wysokości (...) zł, co w Pani mniemaniu jest krzywdzące oraz oszukańcze.
Stanowisko w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego oparła Pani na art. 26 ust. 1 pkt 2b oraz art. 30 ust. 2 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest nieprawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Podstawową zasadą obowiązującą w przepisach ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.) jest zasada powszechności opodatkowania, która wyrażona została w art. 9 ust. 1 tej ustawy.
Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
Treść powyższego przepisu wskazuje, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają wszelkiego rodzaju dochody uzyskane przez podatnika, z wyjątkiem tych, które zostały enumeratywnie wymienione w katalogu zwolnień przedmiotowych zawartym w powyższej ustawie bądź, od których zaniechano poboru podatku.
W myśl art. 11 ust. 1 ww. ustawy:
Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.
Przepis art. 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zawiera katalog źródeł przychodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.
Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 9 ww. ustawy:
Źródłem przychodów są inne źródła.
Jak stanowi art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.
Użycie w powyższym przepisie sformułowania w szczególności wskazuje, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 tej ustawy. W związku z tym, każde świadczenie mające realną korzyść finansową, o ile nie stanowi konkretnej kategorii przychodu zaliczanego do jednego ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1-8b ww. ustawy, jest dla świadczeniobiorcy przychodem z innych źródeł. O przychodzie podatkowym z innych źródeł mówi się w każdym przypadku, kiedy u podatnika występują realne korzyści majątkowe.
Z przedstawionym we wniosku opisie sprawy wskazała Pani, że w marcu 2017 r. rozpoczęła Pani inwestowanie na III filar indywidualnego zabezpieczenia emerytalnego. Przez okres 5 lat (do czerwca 2022 r.) wpłaciła Pani na swoje zabezpieczenie emerytalne kwotę (…) zł. Na koniec 2019 r. przeszła Pani na emeryturę osiągając 61 lat. W czerwcu 2022 r., w wieku 64 lat zdecydowała się Pani na likwidację funduszu. Otrzymała Pani wówczas zwrot środków z IKZE w wysokości (…) zł (…) gr. W 2023 r. otrzymała Pani informację o przychodach PIT-11 za 2022 r. na kwotę (…) zł (…) gr. W dniu 30 kwietnia 2023 r. złożyła Pani wspólnie z mężem zeznanie roczne PIT-37 za 2022 r. W złożonym PIT-37 za 2022 r., w pozycji „inne źródła” system ujął ww. kwotę. W związku z tym, naliczono Pani do zapłaty podatek w wysokości (…) zł. Przez cały 5-letni okres oszczędzania w IKZE, wspólnie z małżonkiem składała Pani zeznanie roczne nie korzystając z przysługujących Pani odliczeń od dochodu wpłat na IKZE z tytułu oszczędzania.
W kontekście powyższego wyjaśnić należy, że zasady gromadzenia oszczędności na indywidualnych kontach emerytalnych, zwanych dalej „IKE” oraz na indywidualnych kontach zabezpieczenia emerytalnego, zwanych dalej „IKZE” oraz dokonywania wpłat, wypłat transferowych, częściowego zwrotu i zwrotu środków zgromadzonych na tych kontach reguluje ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. o indywidualnych kontach emerytalnych oraz indywidualnych kontach zabezpieczenia emerytalnego (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1792 ze zm.).
Zgodnie z art. 1 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o indywidualnych kontach emerytalnych oraz indywidualnych kontach zabezpieczenia emerytalnego (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1792 ze zm.):
Ustawa określa zasady gromadzenia oszczędności na indywidualnych kontach emerytalnych, zwanych dalej „IKE”, oraz na indywidualnych kontach zabezpieczenia emerytalnego, zwanych dalej „IKZE”, oraz dokonywania wpłat, wypłat transferowych, wypłat, częściowego zwrotu i zwrotu środków zgromadzonych na tych kontach.
Zgodnie z art. 2 pkt 13 tej ustawy:
Użyte w ustawie określenia oznaczają:
- wypłata – wypłatę jednorazową albo wypłatę w ratach środków zgromadzonych na IKE lub IKZE dokonywaną na rzecz:
a)oszczędzającego, po spełnieniu warunków określonych w art. 34 ust. 1 pkt 1 lub art. 34a ust. 1 pkt 1, albo
b)osób uprawnionych, w przypadku śmierci oszczędzającego.
Z kolei zgodnie z art. 2 pkt 15 tej ustawy:
Użyte w ustawie określenia oznaczają:
- zwrot – wycofanie całości środków zgromadzonych na IKE lub IKZE, jeżeli nie zachodzą przesłanki wypłaty bądź wypłaty transferowej.
W myśl art. 34 ust. 1 pkt 1 ustawy o indywidualnych kontach emerytalnych oraz indywidualnych kontach zabezpieczenia emerytalnego:
Wypłata środków zgromadzonych na IKE następuje wyłącznie na wniosek oszczędzającego po osiągnięciu przez niego wieku 60 lat lub nabyciu uprawnień emerytalnych i ukończeniu 55 roku życia oraz spełnieniu warunku:
a)dokonywania wpłat na IKE co najmniej w 5 dowolnych latach kalendarzowych albo
b)dokonania ponad połowy wartości wpłat nie później niż na 5 lat przed dniem złożenia przez oszczędzającego wniosku o dokonanie wypłaty.
Na podstawie 34a ust. 1 pkt 1 tej ustawy:
Wypłata środków zgromadzonych na IKZE następuje wyłącznie na wniosek oszczędzającego, po osiągnięciu przez niego wieku 65 lat oraz pod warunkiem dokonywania wpłat na IKZE co najmniej w 5 latach kalendarzowych.
Stosownie do art. 37 ust. 1 tej ustawy:
Zwrot środków zgromadzonych na IKE lub IKZE następuje w razie wypowiedzenia umowy o prowadzenie IKE lub IKZE przez którąkolwiek ze stron, jeżeli nie zachodzą przesłanki do wypłaty lub wypłaty transferowej.
Z powołanych przepisów, tj. art. 34 ust. 1 pkt 1 i art. 34a ust. 1 pkt 1 ustawy o indywidualnych kontach emerytalnych oraz indywidualnych kontach zabezpieczenia emerytalnego wynika, że warunki dla wypłaty środków zgromadzonych w IKE i IKZE są różne. Dla wypłaty środków z IKE konieczne jest ukończenie przez oszczędzającego 60 lat lub nabycie praw emerytalnych i ukończenie przez niego 55 lat, o ile wpłaty na to Konto były dokonywane w sposób wskazany w lit. a) lub lit. b) tego przepisu.
Natomiast dla wypłaty środków zgromadzonych w IKZE konieczne jest osiągnięcie przez oszczędzającego 65 lat i dokonywanie przez niego wpłat na ten Fundusz co najmniej w 5 latach kalendarzowych.
W opisanym zdarzeniu środki, które Pani otrzymała pochodziły z IKZE, a zatem należy przeanalizować, czy spełniła Pani przesłanki wynikające z art. 34a ust. 1 pkt 1 ustawy o indywidualnych kontach emerytalnych oraz indywidualnych kontach zabezpieczenia emerytalnego.
Z art. 34a ust. 1 pkt 1 tej ustawy o indywidualnych kontach emerytalnych oraz indywidualnych kontach zabezpieczenia emerytalnego jednoznacznie wynika, że warunkiem wypłaty środków zgromadzonych na IKZE jest spełnienie przez oszczędzającego łącznie dwóch przesłanek, tj. ukończenie 65 roku życia oraz dokonywanie wpłat na ten fundusz przez co najmniej 5 lat kalendarzowych.
Skoro zatem, w opisanym zdarzeniu środki z Indywidualnego Konta Zabezpieczenia Emerytalnego „IKZE” otrzymała Pani gdy ukończyła 64 lat, to nie sposób twierdzić, że spełniła Pani przesłanki wynikające z ww. przepisu i że doszło do wypłaty środków zgromadzonych na tym koncie.
W konsekwencji kwota, którą Pani otrzymała w 2022 r. stanowi zwrot środków zgromadzonych na IKZE. Zatem, kwota uzyskana z tytułu zwrotu środków zgromadzonych na IKZE stanowi przychód zaliczany do innych źródeł, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w związku z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i podlega opodatkowaniu na zasadach ogólnych według skali podatkowej.
Mając na uwadze przedstawiony we wniosku stan faktyczny oraz powołane przepisy prawa należy stwierdzić, że całą kwotę zwrotu, którą Pani otrzymała należy zatem zakwalifikować do przychodów z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i opodatkować na ogólnych zasadach według skali podatkowej.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.
Organ podkreśla, że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretacje opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku – nie prowadzi postępowania dowodowego. Postępowanie w sprawie wydania interpretacji indywidualnej ma na celu wyjaśnienie wątpliwości co do sposobu zastosowania przepisów prawa podatkowego materialnego do określonego stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Przedmiotem interpretacji wydanej na podstawie art. 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.) jest sam przepis prawa. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest ustalanie stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego), stanowi to bowiem domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne. Organ nie prowadzi postępowania dowodowego, ograniczając się do analizy okoliczności podanych we wniosku. W stosunku do tych okoliczności wyraża swoje stanowisko, które zawsze musi być jednak ustosunkowaniem się do poglądu (stanowiska) prezentowanego w danej sprawie przez wnioskodawcę.
Organ nie odniósł się do podanych we wniosku kwot. Zgodnie bowiem z zasadą samoopodatkowania obowiązującą w polskim systemie podatkowym, na podatniku spoczywa obowiązek dokonania oceny własnej sytuacji prawnopodatkowej, a po jej dokonaniu zachowania się zgodnie z przepisami prawa podatkowego, gdyż prawidłowość takiego rozliczenia podlega weryfikacji przez organ podatkowy. W związku z powyższym tutejszy Organ nie może odnieść się do kwot przez Panią wskazanych.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pani do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).