Odpłatne zbycie nieruchomości otrzymanej w spadku. - Interpretacja - 0112-KDSL1-1.4011.285.2023.3.AG

ShutterStock

Interpretacja indywidualna z dnia 6 października 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0112-KDSL1-1.4011.285.2023.3.AG

Temat interpretacji

Odpłatne zbycie nieruchomości otrzymanej w spadku.

Interpretacja indywidualna  – stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest:

-    nieprawidłowe w części dotyczącej stwierdzenia, że sprzedaż począwszy od 1 stycznia 2026 r. odziedziczonej nieruchomości nie będzie powodowała obowiązku zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych, tj. po upływie 5 lat od daty zakończenia rozbudowy i przebudowy budynku mieszkalnego,

-    prawidłowe w pozostałej części.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

25 lipca 2023 r. wpłynął Pani wniosek z 24 lipca 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych. Uzupełniła go Pani pismami z: 17 sierpnia 2023 r. (wpływ 21 sierpnia 2023 r.) oraz 29 sierpnia 2023 r. (wpływ 4 września 2023 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego (ostatecznie sformułowany w uzupełnieniach wniosku)

Na mocy aktu notarialnego, repertorium (…) numer (…) oraz (…) z (…) r., Wnioskodawczyni stała się współwłaścicielką spadku po rodzicach, którzy zmarli:

Tata – (...) 2021 r.

Mama – (…) 2021 r.

Mama – (…), została właścicielką gospodarstwa rolnego wraz z budynkiem mieszkalnym oraz zabudowaniami gospodarczymi (…) 1999 r., na mocy aktu notarialnego, repertorium (…).

(…) 2011 r., mama Wnioskodawczyni sprzedała część gruntu rolnego (akt notarialny, repertorium (…)), a pozostałą część (jako współwłaścicielka) Wnioskodawczyni odziedziczyła w 2022 roku (akt notarialny, repertorium (…)).

W lipcu 2014 roku, rodzice Wnioskodawczyni rozpoczęli budowę i przebudowę budynku mieszkalnego oraz budowę zbiornika na nieczystości ciekłe. Zakończenie rozbudowy i przebudowy budynku mieszkalnego oraz budowy zbiornika na nieczystości ciekłe nastąpiło w styczniu 2020 roku. Rodzice przez cały ten okres mieszkali na terenie rozbudowywanego i przebudowywanego budynku mieszkalnego. Rodzice nie mieli rozdzielności majątkowej.

Wnioskodawczyni zamierza sprzedać odziedziczony spadek po zmarłych rodzicach (gospodarstwo rolne z budynkiem mieszkalnym oraz zabudową gospodarczą).

W piśmie z 29 sierpnia 2023 r., stanowiącym uzupełnienie wniosku, udzieliła Pani następujących odpowiedzi na zawarte w wezwaniu organu pytania:

1)  Czy nieruchomość, o której mowa w uzupełnieniu wniosku (gospodarstwo rolne wraz z budynkiem mieszkalnym oraz zabudową gospodarczą), odziedziczona przez Panią, została przekazana do majątku wspólnego Pani rodziców, a w ich małżeństwie panowała majątkowa wspólność malżeńska?

W uzupełnieniu wniosku podała Pani, że Mama – (...), została właścicielką gospodarstwa rolnego wraz z budynkiem mieszkalnym oraz zabudowaniami gospodarczymi dnia (...) 1999 roku (...).

Prosimy zatem o jednoznaczne wskazanie, czy nieruchomość ta została włączona do majątku wspólnego (małżeńskiego) Pani rodziców (tj. do wspólności majątkowej Pani rodziców), a jeżeli tak, to w jaki sposób (na podstawie jakiej czynności cywilnoprawnej) i z jaką datą nastąpiło włączenie (np. czy Pani mama dokonała darowizny ww. nieruchomości ze swojego majątku odrębnego do majątku wspólnego małżeńskiego, tj. do wspólności majątkowej Pani rodziców, czy też włączenie ww. działki z majątku odrębnego Pani mamy do wspólności majątkowej małżeńskiej Pani rodziców nastąpiło poprzez rozszerzenie wspólności majątkowej małżeńskiej).

Odpowiedź: Wnioskodawczyni informowała już w uzupełnieniu do wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej (druk ORD-IN, część G), „rodzice nie mieli rozdzielności majątkowej”, zatem w ich małżeństwie panowała majątkowa wspólność małżeńska.

Wnioskodawczyni nie posiada żadnej informacji, ani dokumentu świadczącego o rozszerzeniu wspólności majątkowej małżeńskiej swoich rodziców w kwestii odziedziczonego spadku (gospodarstwa rolnego z zabudową gospodarczą oraz budynkiem mieszkalnym).

2)  Kiedy (prosimy wskazać konkretny rok) zamierza Pani sprzedać nieruchomość, będącą przedmiotem Pani zapytania?

Odpowiedź: Ponieważ Wnioskodawczyni nie jest w stanie wskazać konkretnej daty sprzedaży odziedziczonego spadku, to prosi żeby przyjąć, że sprzedaż nastąpi w roku 2023.

3)  Czy prowadzi Pani jakąkolwiek działalność gospodarczą, jeśli tak to w jakim zakresie i od kiedy? W szczególności czy jest to działalność w zakresie obrotu nieruchomościami, jaka jest forma opodatkowania, rodzaj prowadzonej dokumentacji podatkowej (np. podatkowa księga przychodów i rozchodów, księgi rachunkowe)?

Odpowiedź: Wnioskodawczyni nie prowadzi działalności gospodarczej. Jest zatrudniona od (…) lat w (…).

4)  Jak faktycznie wykorzystywała Pani nieruchomość (udział w nieruchomości) otrzymaną przez Panią w spadku przez cały okres jej posiadania?

Odpowiedź: Nieruchomość jest niezamieszkana i stoi pusta.

5)  Czy ww. nieruchomość była przedmiotem najmu, dzierżawy, jeśli tak to w jakim okresie i jakie pożytki Pani czerpała z tego tytułu?

Odpowiedź: Wnioskodawczyni nie czerpie żadnych pożytków z odziedziczonego spadku.

6)  Czy poczyniła Pani jakiekolwiek działania dotyczące zwiększenia wartości ww. nieruchomości, uatrakcyjnienia jej – jeśli tak to jakie i kiedy?

Odpowiedź: Wnioskodawczyni nie poczyniła jakichkolwiek działań w celu zwiększenia wartości odziedziczonego spadku, jedynie w celu zabezpieczenia nieruchomości przed włamaniem zamontowała rolety antywłamaniowe na 4 okna.

7)  Czy i jakie działania marketingowe zamierza Pani podjąć w celu sprzedaży ww. nieruchomości?

Odpowiedź: Wnioskodawczyni nie zamierza podejmować innych działań marketingowych, prócz zamieszczenia ogłoszeń w serwisach ogłoszeniowych z kategorią nieruchomości.

8)  W jaki sposób zamierza Pani pozyskać nabywcę dla sprzedawanej nieruchomości?

Odpowiedź: Poprzez zamieszczenie ogłoszeń w serwisach ogłoszeniowych z kategorią nieruchomości.

Zgodnie z przepisami: Ustawa z 11 kwietnia 2003 r. o kształtowaniu ustroju rolnego (dalej: ukr) zawiera ograniczenia w zakresie obrotu nieruchomościami rolnymi. Co do zasady nabywcą nieruchomości rolnej może być wyłącznie rolnik indywidualny, chyba że przepisy ukr stanowią inaczej.

9)  Czy zamierza Pani zawrzeć z nabywcą ww. nieruchomości umowę przedwstępną sprzedaży? Jeśli tak, proszę wskazać:

a)Jakie będą warunki umowy przedwstępnej?

b)Czy po zawarciu umowy przedwstępnej kupujący będzie inwestował w infrastrukturę? Jeśli tak – jakie działania podejmie do momentu zawarcia finalnej umowy sprzedaży?

Odpowiedź: Wnioskodawczyni nie zamierza zawierać z nabywcą umowy przedwstępnej.

10) Czy udzieli Pani nabywcy ww. nieruchomości pełnomocnictwa do występowania w Pani imieniu w sprawach, które dotyczą ww. nieruchomości? Jeśli tak, to jakie działania podejmie nabywca i kto pokryje ich koszty (Pani, czy nabywca)?

Odpowiedź: Nie.

11)Czy ww. nieruchomość była przez Panią wykorzystywana rolniczo?

Odpowiedź: Nie

12)Czy prowadziła Pani na ww. nieruchomości gospodarstwo rolne – jeśli tak, to co Pani produkowała, kiedy, w jakim okresie?

Odpowiedź: Wnioskodawczyni nie prowadzi gospodarstwa rolnego.

13)Czy ww. nieruchomość w momencie sprzedaży będzie wchodzić w skład gospodarstwa rolnego w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym?

Zwracam uwagę, że w myśl art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym (t. j. Dz. U. z 2020 r. poz. 333 ze zm.) za gospodarstwo rolne uważa się obszar gruntów, sklasyfikowanych w ewidencji gruntów i budynków jako użytki rolne, z wyjątkiem gruntów zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej innej niż działalność rolnicza, o łącznej powierzchni przekraczającej 1 ha lub 1 ha przeliczeniowy, stanowiących własność lub znajdujących się w posiadaniu osoby fizycznej, osoby prawnej albo jednostki organizacyjnej, w tym spółki, nieposiadającej osobowości prawnej. Natomiast do użytków rolnych zaliczają się: grunty orne, sady, łąki trwałe, pastwiska trwałe, grunty rolne zabudowane, grunty pod stawami, grunty pod rowami, grunty zadrzewione i zakrzewione na użytkach rolnych.

Odpowiedź: Jak już wcześnie zaznaczyła Wnioskodawczyni, w przedstawieniu zdarzenia przyszłego (druk ORD-IN, część G) „Sprzedaż odziedziczonego spadku (gospodarstwa rolnego z budynkiem mieszkalnym oraz zabudową gospodarczą)”, zatem tak – nieruchomość będzie wchodzić w skład gospodarstwa rolnego w momencie sprzedaży.

14)Czy na skutek sprzedaży ww. nieruchomości grunty te nie utracą charakteru rolnego i jakie okoliczności o tym będą świadczyć? Proszę wskazać, czy nabywca zakupi tą nieruchomość z zamiarem wykorzystywania na cele rolne (użytkowania rolniczo), proszę opisać jaki będzie zamiar nabywcy co do sposobu wykorzystywania tego gruntu oraz wskazać okoliczności, które potwierdzają ten stan?

Odpowiedź: Zgodnie z przepisami: Ustawa z 11 kwietnia 2003 r. o kształtowaniu ustroju rolnego (dalej: ukr) zawiera ograniczenia w zakresie obrotu nieruchomościami rolnymi. Co do zasady nabywcą nieruchomości rolnej może być wyłącznie rolnik indywidualny, chyba że przepisy ukr stanowią inaczej.

Wnioskodawczyni nadmienia, że po dokonaniu sprzedaży sprzedający nie ma żadnego wpływu na działania jakie podejmie nabywca z nabytym gruntem, nieruchomością oraz zabudowaniami gospodarczymi będące przedmiotem omawianego wniosku.

15)Jak jest sklasyfikowana w ewidencji gruntów i budynków sprzedawana ww. nieruchomość (np. grunty orne, sady, łąki, pastwiska trwałe, grunty rolne zabudowane, grunty pod stawami, grunty pod rowami, grunty zadrzewione/zakrzewione na użytkach rolnych, grunty leśne, inne – jakie, itp.)?

Odpowiedź: Zgodnie z przesłanym wnioskiem, do którego Wnioskodawczyni załączyła kopię wypisu z rejestru gruntów, działki o poszczególnych numerach zostały sklasyfikowane następująco:

(…) – grunty rolne zabudowane, grunty zadrzewione i zakrzewione na użytkach rolnych, pastwiska trwałe, grunty orne, rowy,

(…) – grunty orne,

(…) – łąki trwałe,

(…) – łąki trwałe,

(…) – łąki trwałe,

(…) – łąki trwałe,

łącznie powierzchnia działek wynosi: (…) ha.

16)Na co zostaną przez Panią przeznaczone środki ze sprzedaży ww. nieruchomości? Jeśli na zaspokojenie własnych celów mieszkaniowych, to należy opisać szczegółowo te wydatki i w czym przejawiać się będzie własny cel mieszkaniowy oraz czy wydatkuje je Pani w okresie nie później niż w okresie trzech lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpi odpłatne zbycie nieruchomości?

Odpowiedź: Na tę chwilę Wnioskodawczyni nie ma sprecyzowanego celu przeznaczenia uzyskanych środków ze sprzedaży odziedziczonego spadku.

Pytania (ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu z 17 sierpnia 2023 r.)

1. Czy przy sprzedaży nieruchomości (gospodarstwo rolne wraz z budynkiem mieszkalnym oraz zabudową gospodarczą) odziedziczonej po rodzicach, Wnioskodawczyni będzie zobowiązana do zapłacenia podatku dochodowego od osób fizycznych?

2. Jeżeli zwolnienie z uiszczenia podatku dochodowego od osób fizycznych przy sprzedaży odziedziczonego spadku jest uzależnione od daty zakończenia rozbudowy i przebudowy budynku mieszkalnego, to czy zwolnienie z uiszczenia podatku dochodowego od osób fizycznych będzie obejmowało Wnioskodawczynię od dnia 1 stycznia 2026 r., czyli po upływie 5 lat od daty rozbudowy i przebudowy budynku mieszkalnego?

3. Czy data śmierci taty Wnioskodawczyni – (…) (zmarłego (…) 2021 r., czyli o dzień wcześniej niż mama – (…), która zmarła (…) 2021 r.) rodzi zobowiązanie do zapłaty przez Wnioskodawczynię podatku dochodowego od osób fizycznych przy sprzedaży odziedziczonego spadku (gospodarstwa rolnego wraz z budynkiem mieszkalnym oraz zabudową gospodarczą)?

Pani stanowisko w sprawie (ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu z 17 sierpnia 2023 r.)

Ad. 1

Zdaniem Wnioskodawczyni, w związku ze sprzedażą odziedziczonej nieruchomości nie będzie zobowiązana do zapłacenia podatku dochodowego od osób fizycznych.

Ad. 2

Zdaniem Wnioskodawczyni, w związku ze sprzedażą odziedziczonej nieruchomości (spadku), nie będzie zobowiązana do zapłacenia podatku od osób fizycznych po upływie 5 lat od daty zakończenia rozbudowy i przebudowy budynku mieszkalnego, tj. począwszy od 1 stycznia 2026 r.

Ad. 3

Zdaniem Wnioskodawczyni, data zgonu jej taty – (…), nie rodzi zobowiązania do zapłacenia podatku dochodowego od osób fizycznych w wyniku sprzedaży odziedziczonej nieruchomości (gospodarstwa rolnego wraz z zabudowaniami gospodarczymi oraz budynkiem mieszkalnym).

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest:

-    nieprawidłowe w części dotyczącej stwierdzenia, że sprzedaż począwszy od 1 stycznia 2026 r. odziedziczonej nieruchomości nie będzie powodowała obowiązku zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych, tj. po upływie 5 lat od daty zakończenia rozbudowy i przebudowy budynku mieszkalnego,

-    prawidłowe w pozostałej części.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.):

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Natomiast stosownie do art. 10 ust. 1 ww. ustawy:

Odrębnymi źródłami przychodów są określone w pkt 3 i 8 tego przepisu:

pkt 3 - pozarolnicza działalność gospodarcza,

pkt 8 - odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

a) nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,

b) spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,

c) prawa wieczystego użytkowania gruntów,

d) innych rzeczy,

- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a)-c) - przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy - przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.

Powyższy przepis formułuje generalną zasadę, że odpłatne zbycie nieruchomości,  jej części, udziału w nieruchomości lub prawa przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, rodzi obowiązek zapłaty podatku dochodowego. Tym samym, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości,  jej części, udziału w nieruchomości lub prawa majątkowego nastąpi po upływie pięciu lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, nie stanowi ono źródła przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a tym samym kwota uzyskana ze zbycia nieruchomości, jej części, udziału w nieruchomości lub prawa majątkowego w ogóle nie podlega opodatkowaniu.

Jednocześnie, w myśl art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

W przypadku odpłatnego zbycia, nabytych w drodze spadku, nieruchomości lub praw majątkowych, określonych w ust. 1 pkt 8 lit. a-c, okres, o którym mowa w tym przepisie, liczy się od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie tej nieruchomości lub nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę.

Z art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że jeżeli nieruchomości lub prawa majątkowe określone przez art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c tej ustawy zostały nabyte w drodze spadku, to ich odpłatne zbycie (dokonane poza działalnością gospodarczą) stanowi przychód podlegający opodatkowaniu, jeżeli nastąpiło ono przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie tej nieruchomości bądź nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę.

Do wyliczenia 5-letniego okresu, od którego uzależnione jest opodatkowanie sprzedaży nieruchomości lub praw majątkowych nabytych w drodze spadku, wliczany jest zatem  nie tylko okres własności nieruchomości (praw majątkowych) przez spadkobiercę, który dokonuje sprzedaży, ale także okres własności nieruchomości (praw majątkowych) spadkodawcy. Jeżeli od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie nieruchomości bądź nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę,  do momentu odpłatnego zbycia nieruchomości (praw majątkowych) przez spadkobiercę upłynęło 5 lat – to sprzedaż nie podlega opodatkowaniu.

Wobec powyższego, w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c w związku z art. 10 ust. 5 ww. ustawy (czyli nabytych w drodze spadku), decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych ma forma prawna ich nabycia oraz moment nabycia przez spadkodawcę.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawiera definicji pojęcia „spadek” ani też „nabycie w drodze spadku”, dlatego też zasadnym jest odwoływanie się do regulacji zawartych w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1610 ze zm.).

Zgodnie z art. 922 § 1 Kodeksu cywilnego:

Prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób stosownie do przepisów księgi niniejszej.

W myśl art. 924 Kodeksu cywilnego:

Spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy.

Zgodnie z art. 925 Kodeksu cywilnego:

Spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku.

Stosownie do art. 1025 § 1 Kodeksu cywilnego:

Sąd na wniosek osoby mającej w tym interes stwierdza nabycie spadku przez spadkobiercę. Notariusz na zasadach określonych w przepisach odrębnych sporządza akt poświadczenia dziedziczenia.

Powyższe oznacza, że z chwilą śmierci należące do spadkodawcy prawa i obowiązki stają się spadkiem, który podlega przepisom prawa spadkowego, a data śmierci (chwila śmierci) spadkodawcy ustala, kto staje się spadkobiercą oraz co wchodzi w skład masy spadkowej. Z kolei, postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku lub akt poświadczenia dziedziczenia potwierdzają jedynie prawo spadkobiercy do tego spadku od momentu jego otwarcia.

Stosownie do art. 1035 Kodeksu cywilnego:

Jeżeli spadek przypada kilku spadkobiercom, do wspólności majątku spadkowego oraz do działu spadku stosuje się odpowiednio przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych z zachowaniem przepisów niniejszego tytułu.

Zgodnie z art. 1037 § 1 przywołanej ustawy:

Dział spadku może nastąpić bądź na mocy umowy między wszystkimi spadkobiercami, bądź na mocy orzeczenia sądu na żądanie któregokolwiek ze spadkobierców.

Z instytucją działu spadku mamy więc do czynienia w sytuacji, w której spadek przypada kilku spadkobiercom. Wskutek działu spadku poszczególni spadkobiercy stają się podmiotami wyłącznie uprawnionymi względem przyznanych im praw majątkowych, stanowiących do chwili działu przedmiot wspólności. Nie zmienia to faktu, że dział spadku jest zawsze konsekwencją wcześniejszego nabycia spadku. Na skutek działu spadku następuje konkretyzacja składników masy spadkowej przypadających poszczególnym spadkobiercom.

Podkreślić należy, jak wskazano wcześniej, że momentem nabycia nieruchomości przez spadkodawcę, który nieruchomość nabył również w drodze spadku, jest moment nabycia tej nieruchomości zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego.

Z przedstawionych informacji wynika, że Pani mama – (…), została właścicielką gospodarstwa rolnego wraz z budynkiem mieszkalnym oraz zabudowaniami gospodarczymi (…) 1999 r., na mocy aktu notarialnego, repertorium (…). Pani rodzice nie mieli rozdzielności majątkowej – w ich małżeństwie obowiązywała majątkowa wspólność małżeńska.

W związku z powyższym należy wyjaśnić, że stosunki majątkowe między małżonkami zostały uregulowane w ustawie z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t. j. Dz. U.  z 2020 r., poz. 1359 ze zm.).

Zgodnie z art. 31 § 1 ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy:

Z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego  z małżonków.

Stodownie do art. 33 ww. Kodeksu:

Do majątku osobistego każdego z małżonków należą między innymi:

1) przedmioty majątkowe nabyte przed powstaniem wspólności ustawowej;

2) przedmioty majątkowe nabyte przez dziedziczenie, zapis lub darowiznę, chyba że spadkodawca lub darczyńca inaczej postanowił;

(…).

W myśl art. 47 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

Małżonkowie mogą przez umowę zawartą w formie aktu notarialnego wspólność ustawową rozszerzyć lub ograniczyć albo ustanowić rozdzielność majątkową lub rozdzielność majątkową  z wyrównaniem dorobków (umowa majątkowa).

Na podstawie powyższego przepisu małżonkowie – poprzez zawarcie stosownej umowy  (np. rozszerzającej lub ograniczającej wspólność ustawową bądź ustanawiającej rozdzielność majątkową) – mogą ustanawiać ustrój majątkowy w sposób odmienny od przewidzianego  w przepisach o wspólności ustawowej. Umowy takie w zakresie, w jakim ustanawiają zasadę kształtującą ustrój majątkowy, działają na przyszłość i mają charakter organizacyjny.

W tym miejscu należy wskazać na jednolicie ukształtowaną linię orzeczniczą, zgodnie z którą włączenie do majątku małżonków w drodze umowy rozszerzającej ustawową wspólność majątkową nieruchomości lub praw majątkowych stanowiących majątek odrębny jednego małżonka na zasadach i w sposób określony przez ustawę Kodeks rodzinny i opiekuńczy nie jest nabyciem tej nieruchomości lub prawa majątkowego przez drugiego małżonka  w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Tym samym, włączenie do majątku małżonków w drodze umowy rozszerzającej ustawową wspólność majątkową nieruchomości stanowiącej majątek odrębny jednego małżonka, nie jest nabyciem tej nieruchomości przez drugiego małżonka, w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 powołanej wyżej ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W przedmiotowej sprawie Pani mama nabyła przedmiotową nieruchomość do majątku odrębnego (została właścicielką gospodarstwa rolnego) (…) 1999 r., na mocy aktu notarialnego. Ponadto oświadczyła Pani, że nie posiada żadnej informacji, ani dokumentu świadczącego o rozszerzeniu wspólności majątkowej małżeńskiej swoich rodziców w kwestii odziedziczonego spadku.

Powyższe oznacza, że za datę nabycia przez Panią nieruchomości, która stanowiła wcześniej majątek osobisty Pani mamy należy przyjąć dzień, w którym mama nabyła tę nieruchomość do majątku osobistego, tj. (…) 1999 r.

Z opisu sprawy wynika także, że nie prowadzi Pani działalności gospodarczej. Odziedziczona nieruchomość jest niezamieszkana i stoi pusta, nie czerpie Pani żadnych pożytków z odziedziczonego spadku. Nie poczyniła Pani jakichkolwiek działań w celu zwiększenia wartości odziedziczonego spadku, jedynie w celu zabezpieczenia nieruchomości przed włamaniem zamontowała rolety antywłamaniowe na 4 okna. Nie zamierza Pani podejmować innych działań marketingowych, prócz zamieszczenia ogłoszeń w serwisach ogłoszeniowych z kategorią nieruchomości. Ponadto nie zamierza Pani zawierać z nabywcą umowy przedwstępnej ani udzielać mu pełnomocnictwa do występowania w Pani imieniu w sprawach, które dotyczą nieruchomości. Zatem w przedmiotowej sprawie brak jest przesłanek do uznania, że mamy do czynienia ze zbyciem nieruchomości w ramach działalności gospodarczej.

Odnosząc przywołane przepisy prawne do przedmiotowej sprawy wskazać należy, że jeżeli sprzedaż nieruchomości nie następuje w wykonywaniu działalności gospodarczej, wówczas skutki podatkowe należy oceniać w oparciu o kryteria wynikające z art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W przedmiotowej sprawie nabycie nieruchomości przez spadkodawcę (Pani mamę), o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 w związku z art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nastąpiło w 1999 roku. A więc uznać należy, że 5-letni okres, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c w związku z art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w Pani przypadku niewątpliwie minął, bowiem – jak wynika z treści wniosku – od końca roku, w którym spadkodawca, tj. Pani mama nabyła na mocy aktu notarialnego do odrębnego majątku przedmiotową nieruchomość (tj. 1999 rok), do planowanej w 2023 roku sprzedaży, upłynęło ponad 5 lat.

Reasumując, zbycie przez Panią nieruchomości (gospodarstwo rolne wraz z budynkiem mieszkalnym oraz zabudową gospodarczą), nabytej w drodze spadku po mamie nie stanowi dla Pani źródła przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a w zw. z art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ponieważ sprzedaż nastąpi po upływie 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie tej nieruchomości przez spadkodawcę.

Zatem, przy sprzedaży nieruchomości (gospodarstwo rolne wraz z budynkiem mieszkalnym oraz zabudową gospodarczą) odziedziczonej po mamie, nie będzie Pani zobowiązana do zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych.

Odnosząc się natomiast do kwestii skutków podatkowych sprzedaży nieruchomości, w sytuacji gdy dokonano przebudowy i rozbudowy budynku mieszkalnego posadowionego na tej nieruchomości (gruncie), zauważyć należy co następuje.

Zgodnie z art. 46 § 1 ustawy Kodeks cywilny:

Nieruchomościami są części powierzchni ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności (grunty), jak i budynki trwale z gruntem związane lub części takich budynków, jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności.

Jak stanowi art. 48 ustawy Kodeks cywilny:

Z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych, do części składowych gruntu należą w szczególności budynki i inne urządzenia trwale z gruntem związane, jak również drzewa i inne rośliny od chwili zasadzenia lub zasiania.

Stosownie zaś do art. 47 § 1 Kodeksu cywilnego:

Część składowa rzeczy nie może być odrębnym przedmiotem własności i innych praw rzeczowych.

Wyżej wymienione przepisy wyrażają generalną zasadę, że budynek jako część składowa nieruchomości z wyjątkami przewidzianymi w ustawie – nie może być odrębnym przedmiotem własności i dzieli los prawny rzeczy głównej, tj. gruntu.

Zatem w sytuacji sprzedaży gruntu wraz z posadowionym na tym gruncie budynkiem, nawet jeżeli uległ on rozbudowie, przebudowie, za datę nabycia tej nieruchomości wraz z przebudowanym, rozbudowanym budynkiem mieszkalnym uznać należy datę nabycia gruntu – czyli w przedmiotowej sprawie 1999 rok, a nie datę zakończenia rozbudowy i przebudowy budynku. Data ukończenia rozbudowy, przebudowy budynku na tym gruncie nie wpływa na bieg terminu 5-cio letniego.

Reasumując, błędnie Pani uznaje, że w związku ze sprzedażą odziedziczonej nieruchomości, nie będzie Pani zobowiązana do zapłacenia podatku od osób fizycznych dopiero po upływie 5 lat od daty zakończenia rozbudowy i przebudowy budynku mieszkalnego, tj. począwszy od 1 stycznia 2026 r. Już sprzedaż dokonana w 2023 roku nie będzie rodziła obowiązku zapłaty podatku ze względu na fakt, iż nabycie nieruchomości – jak już wcześniej wyjaśniono – nastąpiło w 1999 roku.

Przedmiotem Pani wątpliwości jest również kwestia powstania zobowiązania do zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych z tytułu sprzedaży odziedziczonego – jak Pani wskazała po rodzicach – gospodarstwa rolnego wraz z budynkiem mieszkalnym oraz zabudową gospodarczą, w sytuacji gdy śmierć taty nastąpiła dzień przed śmiercią Pani mamy.

Z przedstawionego przez Panią w uzupełnieniach wniosku opisu wynika, że w 2022 roku odziedziczyła Pani jako współwłaścicielka gospodarstwo rolne wraz z budynkiem mieszkalnym oraz zabudową gospodarczą. Właścicielką tej nieruchomości była tylko Pani mama, ponieważ to ona nabyła do odrębnego majątku ww. nieruchomość – akt notarialny z (…) 1999 r. Nie posiada Pani żadnej informacji, ani dokumentu świadczącego o rozszerzeniu wspólności majątkowej małżeńskiej swoich rodziców w kwestii odziedziczonego spadku (gospodarstwa rolnego z zabudową gospodarczą oraz budynkiem mieszkalnym). Uznać zatem należy, że mama nabyła ww. nieruchomość do majątku odrębnego (art. 33 pkt 2 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego) i nie nastąpiło rozszerzenie wspólności majątkowej małżeńskiej. Taki stan rzeczy powoduje, że de facto jedyną właścicielką przedmiotowej nieruchomości była tylko Pani mama.

W konsekwencji, fakt zgonu Pani taty – (…), nie rodzi zobowiązania do zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych z tytułu sprzedaży odziedziczonej po mamie nieruchomości (gospodarstwa rolnego wraz z zabudowaniami gospodarczymi oraz budynkiem mieszkalnym).

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Panią i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona interpretacja traci swoją aktualność.

W tym miejscu należy podkreślić, że zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, na wniosek zainteresowanego, wydaje w jego indywidualnej sprawie, interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). Zatem, interpretacja wydawana jest w indywidualnej sprawie zainteresowanego, który składa wniosek o jej wydanie. Wobec powyższego, należy podkreślić, że niniejsza interpretacja indywidualna stanowi ochronę prawnopodatkową tylko dla Pani, a nie dla pozostałych współwłaścicieli nieruchomości.

Jednocześnie zauważenia wymaga, iż analiza załączników dołączonych do wniosku o wydanie interpretacji w indywidualnej sprawie nie mieści się w ramach określonych w art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa, zgodnie z którym: Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, na wniosek zainteresowanego, wydaje w jego indywidualnej sprawie, interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną).

Zatem tut. Organ nie jest uprawniony do oceny załączników dołączonych do wniosku, a niniejszą interpretację wydano jedynie w oparciu o opis sprawy przedstawiony we wniosku.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pani do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·    w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·    w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).