Preferencyjne opodatkowanie dochodów generowanych przez prawa własności intelektualnej (tzw. IP Box)

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

21 czerwca 2023 r. wpłynął Pana wniosek z 19 czerwca 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie preferencyjnego opodatkowania dochodów generowanych przez prawa własności intelektualnej (tzw. IP Box). Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – pismami z 23 sierpnia 2023 r. (wpływ 23 sierpnia 2023 r.), pismem z 23 sierpnia 2023 r. (wpływ 24 sierpnia 2023 r.) oraz pismem z 12 września 2023 r. (wpływ 12 września 2023 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego

Prowadzi Pan działalność gospodarczą pod firmą X, NIP: (...) i rozpoczął Pan prowadzenie działalności której dotyczy niniejszy wniosek w dniu 2 listopada 2017 r. Posiada Pan nieograniczony obowiązek podatkowy na terytorium RP w myśl art. 3 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych [zwanej dalej: Ustawą o PIT]. Korzysta Pan z formy opodatkowania - podatek liniowy. 

Klasyfikuje Pan swoją działalność gospodarczą w zakresie tworzenia i rozwijania Oprogramowania w ramach klasy 62.01.Z (Działalność związana z Oprogramowaniem), zgodnie z treścią Załącznika Polska Klasyfikacja Działalności (PKD) Część II - Schemat klasyfikacji (dalej: „Załącznik Schemat klasyfikacji”) do Rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD) z dnia 24 grudnia 2007 r. (dalej: „Rozporządzenie PKD 2007”).

W ramach prowadzonej działalności gospodarczej, opracowuje Pan nowe, a także modyfikuje oraz ulepsza produkty, procesy, usługi niewystępujące dotychczas w Pana praktyce gospodarczej, na tyle innowacyjne, że w znacznym stopniu odróżniają się od rozwiązań już u niego funkcjonujących. Działalność jest działalnością twórczą obejmującą prace rozwojowe, podejmowane w sposób systematyczny w celu zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystywania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań.

Realizuje Pan projekt, w ramach którego tworzy i ulepsza Oprogramowanie – (...) [dalej jako Produkt], w zakresie współpracy z A. [dalej jako Spółka]. Oprogramowanie (...) - wewnętrzna platforma służąca do zarządzania wynajmem maszyn (...) Oprogramowanie tworzy zestaw serwisów odpowiedzialny za cały proces wynajmu i zarządzania flotą maszyn. Począwszy od wyceniania (ofertowania), przez tworzenie umów najmu, fakturowanie, zarządzanie planowaniem transportu maszyn do klientów, zarządzanie serwisem maszyn. Pana praca polega w większości nad rozwojem nowych funkcjonalności oraz poprawą wydajności obecnych rozwiązań. Oprogramowanie oraz funkcjonalności, w które zostało wyposażone, zostały i są dostosowane do ściśle sprecyzowanych wymagań użytkownika docelowego, co podkreśla fakt, że wytworzone przez Pana Oprogramowanie jest utworem unikalnym, niedostępnym dotychczas na rynku. Zmiany wprowadzane przez Pana nie mają charakteru rutynowych, okresowych zmian. Wdrożenie oprogramowania pozwala zastąpić dotychczas wykorzystywaną technologię, nowocześniejszymi i bardziej efektywnymi rozwiązaniami. Tym samym tworzenie, rozwijanie, ulepszanie przez Pana oprogramowania i jego części stanowi przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze (wyraz własnej twórczości intelektualnej).

Oprogramowanie, o którym mowa we wniosku, jest przedmiotem autorskiego prawa do programu komputerowego, podlegającym ochronie prawnej na podstawie przepisów odrębnych ustaw lub ratyfikowanych umów międzynarodowych, których stroną jest Rzeczpospolita Polska, oraz innych umów międzynarodowych, których stroną jest Unia Europejska, których przedmiot ochrony został wytworzony, rozwinięty lub ulepszony przez Pana w ramach prowadzonej przez Pana działalności gospodarczej. Autorskie prawa majątkowe do opracowanego oprogramowania przysługują pierwotnie w całości Panu jako twórcy oprogramowania, aż do momentu przeniesienia ich w całości na podmiot zamawiający zaprojektowanie i rozwinięcie oprogramowania.

W ramach Umów zawartych ze Spółką z dnia 14 lipca 2021 roku oraz 14 grudnia 2022 roku [dalej łącznie: „Umowa”] przenosi Pan na nią autorskie prawa majątkowe do utworów powstałych w ramach wykonywania tejże Umowy. Otrzymuje Pan umówione wynagrodzenie za wykonane, w ramach Umowy zlecenie, przy czym część otrzymanego wynagrodzenia stanowi zapłatę za przeniesienie autorskich praw majątkowych do utworu na Spółkę, zlecającą opracowanie oprogramowania. Zatem, część uzyskanego przez Pana dochodu stanowi dochód z KPWI, uwzględnionych w cenie świadczonych usług. Kwalifikowany dochód z tytułu kwalifikowanych praw własności intelektualnej [zwane dalej KPWI], oznacza, że dochód w opisanej sytuacji we wniosku osiągany jest z tytułu sprzedaży KPWI. W związku z wykonywanymi usługami uzyskuje Pan dochód z KPWI uwzględniony w cenie świadczonych usług.

Nowe Oprogramowanie stanowi przejaw Pana twórczej działalności o indywidualnym charakterze. Efekt Pana pracy odpowiada aktualnym potrzebom i wymaganiom branży, i jest zgodny z panującymi w tym zakresie trendami i uwarunkowaniami prawnymi. Należy podkreślić, że wykonywana przez Pana praca nie jest nakierowana na uzyskanie rutynowych zmian produktu, a na kreatywne wytworzenie od podstaw nowego oprogramowania.

W ramach czynności wykonywanych przez Pana zdobywa, poszerza i łączy Pan wiedzę oraz umiejętności, w tym w zakresie narzędzi informatycznych oraz oprogramowania, tak aby móc tę wiedzę i umiejętności wykorzystać do tworzenia opisanego we wniosku oprogramowania (tj. projektowania, opracowywania innowacyjnych rozwiązań informatycznych) oraz jego modyfikację i ulepszenie, a czynności te nie stanowią okresowych zmian wprowadzanych do tego oprogramowania.

Ze strony konstrukcyjnej Oprogramowanie składa się z kilku warstw - warstwy programistycznej, tj. kodu źródłowego (przetwarzanego na kod wynikowy), będącego zestawem instrukcji przeznaczonych do osiągnięcia określonego rezultatu, warstwy wizualnej, na którą składają się elementy graficzne oraz interfejsu zapewniającego interoperacyjność wspomnianego kodu, elementów audiowizualnych oraz urządzenia użytkownika końcowego (telefonu komórkowego, tabletu, komputera). Połączenie wszystkich tych elementów stanowi kompletne Oprogramowanie.

Prowadzi Pan jednoosobową działalność gospodarczą, której przychody za poprzedni rok nie przekroczyły 2 mln euro. Nie ma więc obowiązku prowadzić ksiąg rachunkowych i ich nie prowadzi. Prowadzi Pan podatkową księgę przychodów i rozchodów. Wskazane poniżej wydatki są faktycznie ponoszone przez Pana na prowadzoną bezpośrednio przez Pana działalność gospodarczą związaną z KPWI. Ponownie podkreślenia wymaga fakt, że prowadzi Pan odrębną ewidencję, na podstawie której jest w stanie przyporządkować konkretną wartość ww. kosztów do wytworzenia, ulepszenia lub rozwoju konkretnego oprogramowania lub jego części.

W każdym roku podatkowym ponosi Pan koszty działalności gospodarczej związanej bezpośrednio z wytwarzaniem i rozwojem Oprogramowania, stanowiących przedmiot ochrony kwalifikowanego prawa własności intelektualnej w postaci autorskiego prawa do programu komputerowego.

W toku prac nad Oprogramowaniem ponosi Pan następujące koszty prowadzonej działalności:

• koszty zakupu sprzętu komputerowego,

• koszty zakupu licencji na programy komputerowe,
• koszty regulowania zobowiązań z tytułu ubezpieczeń społecznych.

Prowadzi Pan na bieżąco odrębną ewidencję zgodnie z wymogiem art. 30cb pkt 2 Ustawy o PIT od 27 lipca 2021 r. Jest Pan w stanie wyodrębnić w prowadzonej ewidencji rachunkowej pozycje związane z wykonaniem zlecenia na podstawie zawartej Umowy. Prowadzi Pan ewidencję rachunkową w sposób zapewniający ustalenie przychodów, kosztów uzyskania przychodów i dochodu (straty), przypadających na Oprogramowanie. Ewidencja jest odrębna od podatkowej księgi przychodów i rozchodów, ma zatem na celu obliczenie podstawy opodatkowania, w tym powiązanie ponoszonych kosztów z osiąganymi dochodami z KPWI. Odrębna ewidencja w postaci szczegółowego rejestru przychodów i kosztów związanych z KPWI umożliwia wyodrębnienie każdego KPWI, ustalenie przychodów i kosztów przypadających na każde KPWI oraz obliczenie dochodu (straty) z KPWI.

Chciałby Pan zastosować preferencyjną stawkę opodatkowania wynoszącą 5% uzyskanego dochody kwalifikowanego z KPWI za lata 2021-2023. Poprzez zastosowanie wspólnego identyfikatora KPWI-NNN w stosunku do wszystkich dokumentów przychodów i kosztów tego samego KPWI możliwe jest ustalenie przychodów, kosztów uzyskania przychodów i dochodu (straty), przypadających na każde KPWI osobno, w tym powiązanie ponoszonych kosztów z osiąganymi dochodami z każdego KPWI odrębnie.

W związku z tym, że w przypadku rozliczenia podatku dochodowego z wykorzystaniem mechanizmu IP BOX będzie Pan osiągał dochody opodatkowane według dotychczasowych zasad oraz dochody opodatkowane stawką 5%, w celu ustalenia dochodu z Oprogramowania, koszty wspólne, których nie może Pan przypisać jednoznacznie do przychodów z Oprogramowania zostaną przypisane do przychodów z Oprogramowania w takim stosunku, w jakim pozostają osiągnięte w roku podatkowym w ogólnej kwocie przychodów. Ma Pan możliwość wyodrębnienia kosztów, o których mowa w art. 30ca ust. 4 ustawy o PIT, przypadających na każdy rodzaj Oprogramowania, w sposób zapewniający określenie kwalifikowanego dochodu.

W rezultacie, wobec braku regulacji w tym zakresie na gruncie przepisów o IP BOX – na zasadzie analogii do art. 22 ust. 3 ustawy o PIT zostanie zastosowana zasada podziału kosztów wspólnych w przypadku ponoszenia kosztów uzyskania przychodów ze źródeł, z których dochody podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym, oraz koszty związane z przychodami ze źródeł, z których dochody nie podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym lub są zwolnione z podatku dochodowego.

Uzupełnienie opisu stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego

W kontekście przedstawionego opisu sytuacji faktycznej – pod pojęciem „Oprogramowania” należy rozumieć program komputerowy stworzony przez Pana. 

Wytwarza Pan Oprogramowanie (...).

Rozwija i ulepsza Pan Oprogramowanie (...) w oparciu o następujące technologie: wszystkie rozwiązania oparte były o narzędzia z ekosystemu (...), (...) była głównym językiem programowania, drugim językiem był (...). Baza danych to (...) jako instancja (...) w (...). Aplikacje budowane były przy użyciu (...), umieszczane w klastrze (...) przy użyciu chart’ów Helm - całość w (...). Frameworki używane w systemie: (...)

Oprogramowanie powstaje w okresie od zawarcia umów ze Spółką, tj. od dnia 14 lipca 2021 r. Na dzień złożenia wniosku Oprogramowanie jest dalej tworzone, rozwijane i ulepszane. Natomiast data 2 listopada 2017 r. odnosi się do daty rozpoczęcia prowadzenia działalności gospodarczej przez Pana będącej działalnością związaną z oprogramowaniem.

Uczestniczy Pan we własnych i cudzych pracach polegających na wytwarzaniu oraz rozwijaniu/ulepszaniu Oprogramowania.

Powstały serwis dotyczy całej chmury.

Pod pojęciem Nowe Oprogramowanie należy rozumieć nowe funkcjonalności Oprogramowania wytwarzane przez Pana.

W celu realizacji projektu, w ramach którego tworzy i ulepsza Pan Oprogramowanie – (...) zostały podjęte następujące działania: uwzględnić należy, że charakter prac był dwojaki: pierwsza część działań polegała na analizie wydajności istniejącego rozwiązania (profiling), poszukiwaniu ‘wąskich gardeł’ (ang. bottleneck) systemu, propozycji rozwiązań architektonicznych poprawiających wydajność (throughput, response time) oraz ich implementacji. Natomiast druga część zadań polegała na implementacji nowych funkcjonalności (zarówno backend jak i frontend).

Wytworzył Pan Oprogramowanie (...), w ramach którego wskazać można następujące konkretne funkcjonalności/usprawnienia:

• wprowadzenie poprawnego systemu wersjonowania schem (...) dla wiadomości przesyłanych przez (...) - przy użyciu (...) - ułatwia zarządzanie zmianą formatu wiadomości w czasie;
• użycie podejścia (...) w module fakturowania - dla (przy użyciu ...);
• usprawnienie deployment’u aplikacji w klastrze (...) - rozdzielenie deployment’u kodu od zmian bazy danych - skrócenie czasu deployment’u o połowę;
• analiza i optymalizacja niewydajnych zapytań bazodanowych (...);
• przeprojektowanie z implementacją modułu do fakturowania pod kątem planowanych 5-krotnie większych obciążeń;
• przeprojektowanie z implementacją modułu do migracji kontraktów ze starych, wygaszanych systemów (...);
• stworzenie nowatorskiej aplikacji do automatycznego czyszczenia archiwalnych kontraktów oraz powiązanych dokumentów (przy użyciu ...).

Wytworzył Pan Oprogramowanie w oparciu o następujące technologie: wszystkie rozwiązania oparte były o narzędzia z ekosystemu (...), (...) była głównym językiem programowania, drugim językiem był (...) (tylko frontend). Baza danych to (...) jako instancja (...) w (...).

Aplikacje budowane przy użyciu (...), umieszczane w klastrze (...) przy użyciu chart’ów Helm - całość w (...). Frameworki używane w systemie: (...). Do komunikacji między serwisami użyta była (...).

W Pana praktyce gospodarczej zastosowano następujące narzędzia, nowe koncepcje, rozwiązania:

• zastosowanie (...) (Pana wiedza w tym zakresie została zdobyta w trakcie realizacji projektu – Oprogramowanie (...));
• implementacja funkcjonalności w podejściu ‘serverless’ - użycie (...);
• stworzenie wydajnego modułu przetwarzania wsadowego przy użyciu (...);
• zastosowanie podejścia (...);
• praca i rozmieszczanie aplikacji na (...).

Oryginalność Oprogramowania w dużej mierze polega na ilości i kombinacji nowo użytych technologii oraz ich dopasowaniu do wymagań stawianych systemowi - który sam w sobie był nietypowym, wewnętrznym systemem obsługującym skomplikowane procesy biznesowe. To powoduje, że Oprogramowanie w znacznym stopniu różni się od rozwiązań już funkcjonujących u Pana.

Zastosowanie poniższych technologii (rozwiązań, narzędzi) powoduje, iż „Oprogramowanie” po jego wytworzeniu lub modyfikacji różni się od rozwiązań już funkcjonujących u Pana:

• zastosowanie (...) (wiedza zdobyta w trakcie realizacji projektu);
• implementacja funkcjonalności w podejściu ‘serverless’ - użycie (...);
• stworzenie wydajnego modułu przetwarzania wsadowego przy użyciu (...);
• zastosowanie podejścia (...);
• praca i rozmieszczanie aplikacji na (...).

Wskazuje Pan, że cel nadrzędny był zdefiniowany przez Spółkę jako usprawnienie i dostosowanie istniejącego systemu do obsługi zwiększonego ruchu związanego z planowanym wejściem na rynek belgijski (ok. 5-krotność ówczesnego ruchu). Konkretne cele były definiowane w toku postępowania prac, nie odgórnie, ponieważ wymagały analizy oraz rozpoznania modułów wymagających takich zmian.

Wszystkie wyznaczone przez Pana cele zostały osiągnięte w latach 2021-2023, tj.:

• wprowadzenie poprawnego systemu wersjonowania (...) dla wiadomości przesyłanych przez (...) - przy użyciu (...) - ułatwia zarządzanie zmianą formatu wiadomości w czasie
• użycie podejścia (...) w module fakturowania - dla (...)
• usprawnienie deployment’u aplikacji w klastrze (...) - rozdzielenie deployment’u kodu od zmian bazy danych - skrócenie czasu deployment’u o połowę
• analiza i optymalizacja niewydajnych zapytań bazodanowych (...)
• przeprojektowanie z implementacją modułu do fakturowania pod kątem planowanych 5-krotnie większych obciążeń
• przeprojektowanie z implementacją modułu do migracji kontraktów ze starych, wygaszanych systemów (...)
• stworzenie nowatorskiej aplikacji do automatycznego czyszczenia archiwalnych kontraktów oraz powiązanych dokumentów (przy użyciu ...).

Wskazuje Pan, iż charakter prac nad wytworzeniem Oprogramowania nie pozwalał na stworzenie szczegółowego harmonogramu przed przystąpieniem do prac lub też na okresy tak długie jak lata - harmonogramy były tworzone wraz z postępem prac i definiowaniem kolejnych obszarów wymagających analizy/usprawnienia wydajności. Wszystkie zdefiniowane w trakcie postępu prac cele zostały osiągnięte – jako harmonogram 2021-2023.

Przed rozpoczęciem realizacji poszczególnego Oprogramowania dysponował Pan wiedzą z zakresu projektowania architektury systemów i rozwoju aplikacji w ekosystemie (...).

W ramach działalności wykorzystuje i rozwija Pan wiedzę zarówno teoretyczną nabytą w trakcie studiów magisterskich, jak również w ramach odbytych różnego rodzaju kursach oraz wiedzę praktyczną uzyskaną z doświadczenia zawodowego w wielu miejscach stosujących różne podejścia architektoniczne do systemów IT.

Poszczególne innowacyjne rozwiązania powstają przy użyciu następujących innowacyjnych technologii:

• zastosowanie(...) (wiedza zdobyta w trakcie projektu);
• implementacja funkcjonalności w podejściu ‘serverless’ - użycie (...);
• stworzenie wydajnego modułu przetwarzania wsadowego przy użyciu (...);
• zastosowanie podejścia (...);
• praca i rozmieszczanie aplikacji na (...).

Do realizacji każdego z innowacyjnego „Oprogramowania” została wykorzystana głównie literatura fachowa (...) oraz kursy online ((...)).

Dotychczas w swojej działalności oferował Pan następujące produkty, usługi, procesy: rozwój systemów IT w oparciu o technologie ekosystemu (...).

Produkty, usługi, procesy były oparte na następujących rozwiązaniach wiedzowych, technicznych, technologicznych, czy programistycznych: narzędzia (...), architektura heksagonalna, praca przy użyciu zwinnej metodologii rozwoju oprogramowania ((...)).

Zaplanował Pan następujące działania:

1.wprowadzenie poprawnego systemu wersjonowania schem (...) dla wiadomości przesyłanych przez (...) - przy użyciu (...) - ułatwia zarządzanie zmianą formatu wiadomości w czasie;

2.użycie podejścia (...) w module fakturowania - dla (przy użyciu ...);

3.usprawnienie deployment’u aplikacji w klastrze (...) - rozdzielenie deployment’u kodu od zmian bazy danych - skrócenie czasu deployment’u o połowę;

4.analiza i optymalizacja niewydajnych zapytań bazodanowych (...);

5.przeprojektowanie z implementacją modułu do fakturowania pod kątem planowanych 5-krotnie większych obciążeń;

6.przeprojektowanie z implementacją modułu do migracji kontraktów ze starych, wygaszanych systemów (...);

7.stworzenie nowatorskiej aplikacji do automatycznego czyszczenia archiwalnych kontraktów oraz powiązanych dokumentów (przy użyciu ...).

Główne cele, jakie Pan postawił, odpowiadające charakterowi prac stanowiły:

• Poprawa wydajności do wymaganych poziomów;
• Implementacja wydajnych funkcjonalności wymaganych przez klienta.

Zaplanował Pan realizowane przedsięwzięcie w ten sposób, że realizacja miała charakter regularnej pracy prowadzonej od początku do końca konkretnego zadania, w trakcie której niejednokrotnie natrafiano na obszar wymagający analizy/usprawnień, co było priorytetyzowane oraz dodawane do listy przyszłych zadań.

Efektem działań, tj. nowym zastosowaniem powstałym przy realizacji projektu jest wydajny system, zdolny do obsługi 5-krotnie większego ruchu po wejściu firmy na rynek belgijski, oraz zrealizowane nowe funkcjonalności pozwalające na użytkowanie systemu na tym rynku.

Efekty Pana pracy zawsze są utworami w rozumieniu przepisów o prawie autorskim i prawach pokrewnych, tj. zawsze odznaczały się rzeczywiście oryginalnym, twórczym charakterem, zawsze były kreacją nowej, nieistniejącej wcześniej wartości niematerialnej, nie były efektem pracy, która wymaga do osiągnięcia rezultatu jedynie określonych umiejętności programistycznych i której rezultaty dało się z góry określić i przewidzieć jako mające charakter powtarzalny, nie były jedynie „techniczną” realizacją szczegółowych projektów zlecanych przez Klientów.

Efektami Pana prac zawsze są programy komputerowe, które podlegają ochronie na podstawie art. 74 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Przysługują Panu majątkowe prawa autorskie do tego „Oprogramowania”.

Ponosi Pan odpowiedzialność za efekty swojej pracy w stosunku do osób trzecich (innych niż Spółka).

Usługi świadczone przez Pana zgodnie z zawartą umową, nie są wykonywane pod kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonych przez Spółkę.

Wykonując te usługi, ponosi Pan ryzyko gospodarcze związane z prowadzoną działalnością.

Wynagrodzenie płatne jest za świadczone na rzecz Spółki usługi, w tym za przeniesienie praw autorskich do utworów.

Faktury nie wyodrębniają wynagrodzenia z tytułu przeniesienia majątkowych praw autorskich do poszczególnych efektów prac na Spółkę ze względu na odpowiednie zapisy umowne. Faktura obejmuje wyłącznie świadczoną na rzecz Spółki usługę, w której zawarta została cena za kwalifikowane prawo własności intelektualnej.

Umowa ze Spółką reguluje sposób przenoszenia praw do konkretnego stworzonego przez Pana „Oprogramowania” na rzecz Spółki. Wyodrębnienie i przeniesienie prawa do efektu prac następuje poprzez odpowiednie oprogramowanie raportujące oraz przekazanie do Spółki tego efektu prac. Przeniesienie praw potwierdza wystawiona przez Pana na rzecz Spółki faktura oraz stosowne ewidencje prowadzone przez Pana. Umowa reguluje ogół zasad związanych z współpracą stron w tym przeniesienie praw autorskich do utworu.

Wniosek dotyczy zakupu sprzętu komputerowego w postaci komputera. Poniósł Pan te koszty w 2021 roku.

Wniosek dotyczy zakupów licencji na programy komputerowe - dedykowanej aplikacji, przeznaczonej do tworzenia Oprogramowania:

• licencja (...) – zakupiona w 2021 oraz 2023 roku.
• licencja (...) – zakupiona w 2021 roku.

Zakupione licencje nie stanowi wartości niematerialnej i prawnej w Pana działalności gospodarczej. Jest ona jednak wydatkiem, który zainstalowany na komputerze umożliwia jego poprawne działanie i tworzenie Oprogramowania, które jest przedmiotem wniosku.

Zakupione licencje oprogramowań nie stanowią nabycia, o których mowa w lit. b, c i d wskaźnika nexus (art. 30ca ust. 4 ustawy o PIT).

Bez poniesienia wydatków związanych z kosztami zakupu sprzętu komputerowego oraz kosztami zakupu licencji na programy komputerowe nie miałby Pan możliwości wytworzenia, rozwoju, ulepszenia, modyfikowania Oprogramowania. Bez powyższych kosztów nie mógłby Pan prowadzić jakichkolwiek prac rozwojowych związanych z wytworzeniem oprogramowania komputerowego - kwalifikowanego prawa własności intelektualnej.

Przyporządkowuje Pan poszczególne wydatki z trzeciego pytania do działań, które traktuje Pan jako konkretne prace rozwojowe w oparciu o prowadzoną ewidencję, na podstawie której jest w stanie przyporządkować konkretną wartość wydatków do wytworzenia, ulepszenia lub rozwoju konkretnego oprogramowania lub jego części. Nie zawsze zalicza Pan wskaźnik nexus do wszystkich wydatków, jakie przypisuje do kosztów uzyskania przychodów z konkretnego „programu komputerowego”. Nie stosuje Pan innej zasady przyporządkowania wydatków do wskaźników nexus.

Prowadzi Pan odrębną od podatkowej księgi przychodów i rozchodów ewidencję zgodnie z art. 30cb ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Spółka, o której mowa we wniosku jest podmiotem zagranicznym z siedzibą w Wielkiej Brytanii. Usługi dla tego podmiotu są wykonane przez Pana w Polsce.

Wskazuje Pan, że uzyskuje wynagrodzenie ze sprzedaży usługi, w której uwzględniono autorskie prawo do programu komputerowego.

Data 14 lipca 2021 r. to dzień zawarcia przez Pana umowy ze Spółką w ramach, której tworzy, modyfikuje oraz ulepsza Pan Oprogramowanie. Faktyczny dzień rozpoczęcia świadczenia usług na rzecz Spółki określony w umowie to 27 lipca 2021 roku. Osiągnął Pan pierwszy przychód 30 lipca 2021 roku oraz poniósł pierwsze koszty z działalności twórczej 05 sierpnia 2021 roku.

Rozpoczął Pan działalność twórczą obejmującą prace rozwojowe 27 lipca 2021 roku – był to dzień określony w umowie jako dzień rozpoczęcia wykonywania umowy, zaś sama umowa została zawarta 14 lipca 2021 roku.

Pytania

1.  Czy zgodnie z przedstawionym stanem faktycznym można uznać, że tworzenie przez Pana Oprogramowania opisanego we wniosku w sposób opisany tamże wyczerpuje definicje działalności badawczo-rozwojowej w rozumieniu art. 5a pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?

2.  Czy odpłatne przeniesienie prawa autorskiego do programu komputerowego przez Pana w ramach wykonywanych zleceń programistycznych stanowi sprzedaż kwalifikowanego prawa własności intelektualnej w rozumieniu art. 30ca ust. 7 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a tym samym osiąga Pan kwalifikowany dochód z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej, dla opodatkowania którego zastosowanie może znaleźć 5% stawka podatku PIT?

3.  Czy na potrzeby wyznaczenia wskaźnika Nexus, o którym mowa w art. 30ca ust. 4 ustawy o PIT, do kosztów działalności badawczo - rozwojowej związanej z wytwarzaniem Oprogramowania, w kategorii „a” może Pan zaliczyć wydatki, które zostały faktycznie poniesione na prowadzoną bezpośrednio przez niego działalność związaną z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, tj.:

• koszty zakupu sprzętu komputerowego
• koszty zakupu licencji na programy komputerowe
• koszty regulowania zobowiązań z tytułu ubezpieczeń społecznych?

Pana stanowisko w sprawie

Ad. 1

Zgodnie z przedstawionym stanem faktycznym należy uznać, że tworzenie przez Pana Oprogramowania opisanego we wniosku w sposób opisany tamże wyczerpuje definicje działalności badawczo-rozwojowej w rozumieniu art. 5a pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Kwalifikowane IP to prawo własności intelektualnej, które zostało wytworzone, rozwinięte lub ulepszone przez podatnika w ramach prowadzonej przez niego działalności badawczo-rozwojowej.

Oprogramowanie jako program komputerowy

Zgodnie z art. 30ca ust. 1-2 Ustawy o PIT podatek od osiągniętego przez podatnika kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej wynosi 5% podstawy opodatkowania. Kwalifikowanymi prawami własności intelektualnej są: autorskie prawo do programu komputerowego -podlegające ochronie prawnej na podstawie przepisów odrębnych ustaw lub ratyfikowanych umów międzynarodowych, których stroną jest Rzeczpospolita Polska, oraz innych umów międzynarodowych, których stroną jest Unia Europejska, których przedmiot ochrony został wytworzony, rozwinięty lub ulepszony przez podatnika w ramach prowadzonej przez niego działalności badawczo-rozwojowej.

Podstawową przesłanką warunkującą możliwość korzystania z mechanizmu IP BOX jest wytwarzanie, rozwijanie lub ulepszanie w ramach prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej przedmiotu ochrony kwalifikowanego prawa własności intelektualnej (wymienione w art. 30ca ust. 2 pkt 1-8 Ustawy o PIT).

Ustawa o PIT w art. 30ca ust. 2 pkt 8 jako jedno z kwalifikowanych praw własności intelektualnej, z których dochód może podlegać opodatkowaniu stawką 5 %, wymienia autorskie prawo do programu komputerowego. Na gruncie przepisów podatkowych, w tym przepisów o IP BOX, brak jest definicji programu komputerowego. Tym samym niezbędnym jest ustalenie zakresu przedmiotowego regulacji w oparciu o inne przepisy powszechnie obowiązującego prawa polskiego.

Zgodnie z art. 1 ust. 1, ust. 2 pkt 1 Ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (t. j. Dz.U. z 2019 r., poz. 1231, dalej: „Ustawa o prawie autorskim”) przedmiotem prawa autorskiego jest każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia (utwór). W szczególności przedmiotem prawa autorskiego są utwory: (i) wyrażone słowem, symbolami matematycznymi, znakami graficznymi (literackie, publicystyczne, naukowe, kartograficzne oraz programy komputerowe).

Szczególne postanowienia dotyczące praw autorskich do programu komputerowego zawierają art. 74 ust. 1 i nast. ustawy o prawie autorskim) gdzie wskazano, iż programy komputerowe podlegają ochronie jak utwory literackie, o ile przepisy niniejszego rozdziału nie stanowią inaczej. Ochrona przyznana programowi komputerowemu obejmuje wszystkie formy jego wyrażenia. Idee i zasady będące podstawą jakiegokolwiek elementu programu komputerowego, w tym podstawą łączy, nie podlegają ochronie.

Pana zdaniem, nie ma regulacji prawnej na gruncie prawa podatkowego lub prawa autorskiego, która wprost definiuje program komputerowy. W Pana ocenie, należy, wobec tego posłużyć się definicjami programu komputerowego, które są sformułowane w źródłach innych niż przepisy prawa lub do przepisów, które nawiązują do zakresów gry komputerowej i oprogramowania (programu komputerowego).

Zgodnie z powszechnie przyjętą definicją (źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/Program_komputerowy) program komputerowy jest to (...) sekwencja symboli opisująca realizowanie obliczeń zgodnie z pewnymi regułami zwanymi językiem programowania (...). Programy komputerowe można zaklasyfikować według ich zastosowań. Wyróżnia się zatem Oprogramowanie użytkowe, systemy operacyjne, programy narzędziowe, gry wideo, kompilatory i inne. (...). Program można podzielić na dwie części (obszary): (i) część zawierająca kod - składającą się z rozkazów sterujących działaniem procesora; (ii) część zawierająca dane - składającą się z danych wykorzystywanych i przetwarzanych przez program, np. adresów pamięci, stałych liczbowych, komunikatów tekstowych, danych graficznych itp. (…).

W oparciu o tę definicję należy przyjąć, że Oprogramowanie jako całość, tj.: kod programistyczny i źródłowy, interfejs użytkownika, warstwa dźwiękowa i warstwa graficzna, stanowi jednolity program komputerowy.

W Pana ocenie, przepisy o statystyce publicznej również wskazują na rozumienie, zgodnie z którym Oprogramowanie należałoby klasyfikować w całości jako programy komputerowe, które w rezultacie podlegają w całości ochronie autorskiego prawa do programu komputerowego, o którym mowa w art. 30ca ust. 2 pkt 8 Ustawy o PIT.

Należy w tym miejscu odwołać się do systematyki klasyfikacji działalności gospodarczej przedstawionej w Rozporządzeniu PKD, Załącznik Polska Klasyfikacja Działalności (PKD) Część II - Schemat klasyfikacji („Załącznik Schemat klasyfikacji”). Klasyfikuje Pan swoją działalność gospodarczą w podklasie 62.01.Z. Zgodnie z treścią objaśnień do podklasy 62.01.Z PKD:

Podklasa ta obejmuje pisanie, modyfikowanie, badanie, dokumentowanie i wspomaganie oprogramowania, włączając pisanie zleceń sterujących programami dla użytkowników. Podklasa ta obejmuje analizowanie, projektowanie systemów gotowych do użycia:

• rozbudowę, tworzenie, dostarczanie oraz dokumentację oprogramowania wykonanego na zlecenie określonego użytkownika,
• pisanie programów na zlecenie użytkownika,
• projektowanie stron internetowych.

Biorąc pod uwagę konstrukcję programu komputerowego, która składa się w zasadniczej części z kodu źródłowego, i warstwy graficznej, istotne jest również podejście zaprezentowane w Objaśnieniach Ministerstwa Finansów dotyczących preferencyjnego opodatkowania dochodów wytwarzanych przez prawa własności intelektualnej – IP BOX z dnia 15 lipca 2019 roku [zwanych dalej Objaśnieniami IP BOX], gdzie wskazuje się, że w związku z celem IP BOX w katalogu kwalifikowanych IP może znaleźć się Oprogramowanie (program komputerowy) jako całość i należy odrzucić teoretyczny podział na część kodu źródłowego i wynikowego oraz część algorytmu, interfejsu lub interfejsu użytkownika.

Zgodnie z Objaśnieniami IP BOX (pkt. 73 i nast.), w przepisach o prawie autorskim brak jest definicji programu komputerowego, natomiast w literaturze przyjmuje się różne, niezwykle kazuistyczne podejścia, które implikują niejako rozbijanie programu komputerowego na część chronioną prawem (formę (ekspresji) utworu) i niechronioną (treść/idea) prawem autorskim. W literaturze podaje się też, że ochronie podlega kombinacja komend adresowanych do komputera w formie kodu źródłowego i kodu wynikowego. Ochronie z art. 74 ust. 2 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych nie będą natomiast podlegać takie elementy programu komputerowego jak algorytm, interfejs czy interfejs użytkownika. Niemniej jednak, w świetle celu preferencji IP BOX oraz jej normatywnego kontekstu, usytuowanego w szczególności w Raporcie OECD BEPS Plan Działania nr 5, a także uwarunkowań systemu prawa podatkowego w Polsce, powyższe, skrajnie kazuistyczne i skomplikowane podejście przedstawiane w literaturze przedmiotu prawa autorskiego należy odrzucić. Otóż w celu poprawnego zastosowania preferencji IP BOX wobec autorskiego prawa do programu komputerowego należy nadać mu znaczenie funkcjonalne i celowościowe w zgodzie z międzynarodowym kontekstem przepisów o IP BOX, czyli Raportem OECD BEPS Plan Działania nr 5. Zgodnie z akapitem 34 tego Raportu, copyrighted software, czyli nie tylko program komputerowy chroniony prawem autorskim, ale szerzej Oprogramowanie chronione prawem autorskim, może zawierać się w katalogu kwalifikowanych IP, jako aktywo funkcjonalnie ekwiwalentne do patentu.

W Pana ocenie, w kontekście powyższej interpretacji Ministerstwa Finansów należy przyjąć, że Oprogramowanie tworzone przez Pana powinno, jako nierozerwalna, funkcjonalna całość być traktowane jak programy komputerowe. Każda warstwa Oprogramowania - kod źródłowy, zespół instrukcji, warstwa graficzna oraz interfejs użytkownika – w kontekście gospodarczym i uzyskiwanych dochodów jako całość stanowią aktywa, z których uzyskuje Pan przychody. W szczególności, co warte podkreślenia, w sensie czysto handlowym (biznesowym) znaczenie dla uzyskiwanych przychodów ma każda warstwa Oprogramowania. Uzyskuje Pan przychody z Oprogramowania jako funkcjonalnej całości. Ponadto, w Pana ocenie, tworzone przez Pana Oprogramowanie zawierające funkcje dodatkowe, z których uzyskuje Pan przychody należy traktować jako jedną całość w kontekście klasyfikowania jako programu komputerowego podlegającego ochronie autorskiego prawa do programu komputerowego.

Oprogramowanie jako wynik prac badawczo rozwojowych o twórczym charakterze.

Ustawodawca wprowadził definicję działalności badawczo-rozwojowej w art. 5a pkt 38 Ustawy o PIT, zgodnie z którą przez działalność badawczo-rozwojową należy rozumieć działalność twórczą obejmującą badania naukowe lub prace rozwojowe, podejmowaną w sposób systematyczny w celu zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań.

Z ustawowej definicji wynika zatem, że taka działalność musi mieć charakter twórczy. Posłużenie się tym sformułowaniem wskazuje, że działalność badawczo-rozwojowa to taka aktywność, która nastawiona jest na tworzenie nowych i oryginalnych rozwiązań, często o charakterze unikatowym, które nie mają odtwórczego charakteru. Po drugie, z art. 5a pkt 38 ww. ustawy wynika, że działalność badawczo-rozwojowa musi być podejmowana w systematyczny sposób. Najbardziej właściwą definicją systematyczności prowadzenia działalności B+R jest definicja obejmująca prowadzenie działalności w sposób uporządkowany, według pewnego systemu. Zatem słowo „systematycznie” odnosi się również do działalności prowadzonej w sposób metodyczny, zaplanowany i uporządkowany. To oznacza, że działalność badawczo-rozwojowa jest prowadzona systematycznie niezależnie od tego, czy podatnik stale prowadzi prace badawczo-rozwojowe, czy tylko od czasu do czasu, a nawet incydentalnie, co wynika z charakteru prowadzonej przez niego działalności oraz potrzeb rynku, klientów, sytuacji mikro i makroekonomicznej. Z powyższego wynika, że spełnienie kryterium „systematyczności” danej działalności nie jest uzależnione od ciągłości tej działalności, w tym od określonego czasu przez jaki działalność taka ma być prowadzona, ani też od istnienia planu co do prowadzenia przez podatnika podobnej działalności w przyszłości.

Wystarczające jest, aby podatnik zaplanował i przeprowadził chociażby jeden projekt badawczo-rozwojowy, przyjmując dla niego określone cele do osiągnięcia, harmonogram i zasoby. Taka działalność może być uznana za działalność systematyczną, tj.: prowadzoną w sposób metodyczny, zaplanowany i uporządkowany. Nie ma również wymogu ciągłego lub długotrwałego prowadzenia działalności przez podatnika, by uznać daną działalność za działalność spełniającą kryterium systematyczności, albo też by podatnik musiał planować tego rodzaju działalność na przyszłość. Podobnie, nie ma wymogu, aby podatnik otworzył działalność na przykład na okres trzech miesięcy lub nawet jednego miesiąca lub jednego tygodnia lub jednego dnia w celu przeprowadzenia określonego projektu badawczo-rozwojowego, jeżeli takie działania są uzasadnione charakterem i planowanym rezultatem działalności badawczo-rozwojowej. W każdym z powyższych przypadków zostanie bowiem spełnione kryterium systematyczności działalności prowadzonej przez podatnika. Po trzecie, taka działalność musi mieć określony cel, tj.: powinna być nakierowana na zwiększenie zasobów wiedzy oraz ich wykorzystanie do tworzenia nowych zastosowań.

Kluczowe jest zawarte w definicji działalności badawczo-rozwojowej rozróżnienie, które wskazuje, że taka działalność obejmuje dwa rodzaje aktywności, tj.: (i) badania naukowe (zdefiniowane w art. 5a pkt 39 Ustawy o PIT) oraz (ii) prace rozwojowe (o których mowa w art. 5a pkt 40 ww. ustawy).

Należy zwrócić uwagę na podkreślone wyłączenie zawarte w art. 5a pkt 40 Ustawy o PIT, mogące odnosić się do wielu przejawów aktywności podatnika. Zastrzeżenie zostało wprowadzone w celu wyeliminowania z zakresu ulgi na działalność badawczo-rozwojową tych przejawów aktywności podatnika, które pomimo ulepszenia istniejących usług oraz innych operacji w toku z uwagi na swoją cykliczność (okresowość) oraz brak innowacyjnego charakteru (rutynowość) nie mogą stanowić prac rozwojowych.

Jest Pan programistą, który w ramach prowadzonej działalności tworzy oraz modyfikuje Oprogramowanie komputerowe przy użyciu innowacyjnych technologii. Świadcząc usługi na rzecz Spółki, na podstawie zawartej Umowy, wytworzył Pan od podstaw nowe, oryginalne Oprogramowanie, które następnie konsekwentnie rozwijał. Dzięki wykonanej przez Pana pracy i zastosowaniu nieszablonowych, kreatywnych rozwiązań Oprogramowanie odpowiada potrzebom biznesowym klienta i daje możliwość szerokiego zastosowania.

Stawiane przed Pana wyzwania mają charakter niepowtarzalny i unikalny. Wymagają od Pana dogłębnego zbadania danych zagadnień, zaprojektowania nowego i oryginalnego rozwiązania, a na końcu zaimplementowania go w sposób całkowicie przez Pana zdefiniowany, zgodnie ze sztuką i zdobytą wiedzą. Tego typu podejście każdorazowo wpływa na zwiększanie zasobów wiedzy oraz pozwala na wykorzystanie jej do tworzenia coraz to nowszych i bardziej rozbudowanych rozwiązań, które nie są ogólnodostępne w gospodarce lub znacznie różnią się od już istniejących. Proces pogłębiania tej wiedzy przekłada się na projektowanie i opracowywanie coraz to nowszych i niepowtarzalnych rozwiązań komercyjnych, zgodnych z potrzebami klientów na drodze twórczej. Każdorazowo w ramach zawartych umów wytwarzane są autorskie i innowacyjne rozwiązania dostosowane do potrzeb klienta, które opracowane zostają od podstaw lub – jeśli klient ma taką potrzebę – rozwijane i ulepszane zostają istniejące programy informatyczne. Nie zmienia to faktu, że każde z tych podejść wymaga zaprojektowania i opracowania nowego i innowacyjnego rozwiązania, które bazuje na systematycznie pogłębianej i poszerzanej wiedzy. Wszelkie opracowane i wytworzone dzieła są autorskimi i unikalnymi rozwiązaniami. Aby sprostać tym wymaganiom, niezbędnym elementem jest ciągłe i systematyczne poszerzanie oraz pogłębianie wiedzy z zakresu nowych technologii, ich wykorzystywania oraz dostosowywania w unikalny sposób do potrzeb klienta.

Tworzenie oprogramowania ma miejsce w ramach prowadzonej bezpośrednio przez Pana działalności badawczo-rozwojowej. Prowadzona przez Pana działalność badawczo-rozwojowa spełnia definicję działalności badawczo-rozwojowej w rozumieniu art. 5a pkt 38 w zw. z pkt 39 i 40 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2019 r. poz. 1387 z późn. zm.), w szczególności jest to działalność o charakterze twórczym obejmująca badania naukowe lub prace rozwojowe, podejmowana w sposób systematyczny (tj. w sposób metodyczny, zaplanowany i uporządkowany), a jej celem jest zwiększenie zasobów wiedzy lub wykorzystanie zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań.

W świetle powyższego nie ulega wątpliwości, że tworzenie przez Pana Oprogramowania opisanego we wniosku w sposób opisany tamże wyczerpuje definicje działalności badawczo-rozwojowej w rozumieniu art. 5a pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zwracam jednocześnie uwagę, iż zgodnie z wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego siedziba w Bydgoszczy z dnia 16 lutego 2021 r. I SA/Bd 31/21 Wnioskodawca ma prawo zadać pytanie, czy prowadzona przez niego działalność może zostać uznana za badawczo-rozwojową oraz może oczekiwać wydania w tym zakresie interpretacji indywidualnej. Skoro bowiem Ustawodawca posłużył się w treści art. 30ca ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych pojęciem "działalności badawczo-rozwojowej", zaś na gruncie wskazanego aktu, tj. w art. 5a pkt 38 oraz związanych z nim punktów 39 i 40, odwołuje się do jej rozumienia w kontekście ustawy pozapodatkowej, to oczywistym jest, że organ jest uprawniony do interpretowania charakteru prowadzonej działalności odnosząc się do tej ustawy. Prawo organu do wezwania o uzupełnienie stanu faktycznego nie oznacza możliwości wymagania od podatnika ubiegającego się o interpretację, aby to on sam rozstrzygnął w takiej formie wątpliwości interpretacyjne związane z pojęciem zawartym w przepisach prawa podatkowego.

Ad. 2

Zawarł Pan umowę ze Spółką, na podstawie której zobowiązuje się do wykonania i dostarczenia Oprogramowania, spełniającego wytyczne Spółki. Wykonanie Umowy polega na zaprojektowaniu, opracowaniu i wdrożeniu oprogramowania, przy wykorzystaniu dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności. Wytworzone w celu wykonania Umowy Oprogramowanie stanowi przejaw Pana działalności twórczej o indywidualnym charakterze.

Zgodnie z art. 30ca ust. 7 ustawy o PIT, dochodem (stratą) z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej jest obliczony zgodnie z art. 9 ust. 2 dochód (strata) z pozarolniczej działalności gospodarczej w zakresie, w jakim został osiągnięty:

• z opłat lub należności wynikających z umowy licencyjnej, która dotyczy kwalifikowanego prawa własności intelektualnej;
• ze sprzedaży kwalifikowanego prawa własności intelektualnej;
• z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej uwzględnionego w cenie sprzedaży produktu lub usługi;
• z odszkodowania za naruszenie praw wynikających z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej, jeżeli zostało uzyskane w postępowaniu spornym, w tym postępowaniu sądowym albo arbitrażu.

Na podstawie zawartej ze Spółką umowy wykonuje Pan usługi badawczo-rozwojowe na rzecz Spółki. W ramach prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej dostarcza Pan Spółce wystawiane faktury VAT na podstawie wykonanych usług badawczo rozwojowych. Wraz z przekazywaniem Spółce wytworzonego i rozwiniętego oprogramowania dokonuje Pan również przeniesienia autorskich praw majątkowych do utworu powstałego w wyniku wykonywania umowy. Dokonuje Pan również przeniesienia na Spółkę wszystkich praw zależnych i pokrewnych, bez ograniczeń czasowych i terytorialnych. Sprzedaż wskazanych we wniosku praw nastąpiła i będzie następować w ramach Pana pozarolniczej działalności gospodarczej. Dochodem z tytułu KPWI są dochody osiągnięte przez Pana z tytułu KPWI uwzględnionego w cenie sprzedaży usługi.

Przenosząc powyższe na grunt rozpatrywanej sprawy należy więc stwierdzić, że uzyskany przez Pana dochód z tytułu wytworzonego autorskiego oprogramowania, które stanowi utwór prawnie chroniony i zostało wytworzone w ramach prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej, stanowi dochód z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej w rozumieniu art. 30ca ust. 7 pkt 2 Ustawy o PIT. To oznacza, że będzie Pan mógł zastosować stawkę 5% podatku do dochodu uzyskiwanego ze sprzedaży kwalifikowanego prawa własności intelektualnej, którego efektem jest program komputerowy.

Odpłatne przeniesienie prawa autorskiego do programu komputerowego przez Pana w ramach wykonywanych zleceń programistycznych stanowi sprzedaż kwalifikowanego prawa własności intelektualnej w rozumieniu art. 30ca ust. 7 pkt 2 u.p.d.o.f., a tym samym osiąga Pan kwalifikowany dochód z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej, dla opodatkowania którego zastosowanie może znaleźć 5% stawka podatku PIT.

Ad. 3

Na potrzeby wyznaczenia wskaźnika Nexus, o którym mowa w art. 30ca ust. 4 ustawy o PIT, do kosztów działalności badawczo - rozwojowej związanej z wytwarzaniem Oprogramowania, w kategorii „a”, może Pan zaliczyć wydatki, które zostały faktycznie poniesione na prowadzoną bezpośrednio przez Pana działalność związaną z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, tj.:

• koszty zakupu sprzętu komputerowego;
• koszty zakupu licencji na programy komputerowe;
• koszty regulowania zobowiązań z tytułu ubezpieczeń społecznych.

Pana zdaniem, na potrzeby wyznaczenia wskaźnika Nexus, o którym mowa w art. 30ca ust. 4 ustawy o PIT, koszty działalności badawczo - rozwojowej (też jako działalność B + R) związanej z wytwarzaniem Oprogramowania, w wymienionych rodzajach należy zaliczyć do następującego rodzaju kategorii wymienionych w art. 30ca ust. 4 ustawy o PIT. Kategoria „a” obejmuje wydatki faktycznie poniesione na prowadzoną bezpośrednio przez Pana działalność badawczo-rozwojową związaną z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej.

Zgodnie z art. 30ca ust. 1, 3-5 ustawy o PIT: podatek od osiągniętego przez podatnika kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanych praw własności Intelektualnej wynosi 5% podstawy opodatkowania. Podstawę opodatkowania stanowi suma kwalifikowanych dochodów z kwalifikowanych praw własności intelektualnej osiągniętych w roku podatkowym. Wysokość kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanego prawa własności Intelektualnej ustala się jako Iloczyn dochodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej osiągniętego w roku podatkowym i wskaźnika obliczonego według wzoru:

w którym poszczególne litery oznaczają koszty faktycznie poniesione przez podatnika na:

(a) prowadzoną bezpośrednio przez podatnika działalność badawczo-rozwojową związaną z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej,

(b) nabycie wyników prac badawczo-rozwojowych związanych z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, innych niż wymienione w lit. d, od podmiotu niepowiązanego w rozumieniu art. 11a ust. 1 pkt 3,

(c) nabycie wyników prac badawczo-rozwojowych związanych z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, Innych niż wymienione w lit. d, od podmiotu powiązanego w rozumieniu art. 11a ust. 1 pkt 4,

(d) nabycie przez podatnika kwalifikowanego prawa własności intelektualnej.

W celu korzystania z mechanizmu IP BOX konieczne jest wyznaczenie tzw. kwalifikowanego dochodu z KPWI. Kwalifikowany dochód z kwalifikowanego prawa ustalany jest jako Iloczyn dochodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej osiągniętego w roku podatkowym i tzw. wskaźnika Nexus (przedstawionego powyżej), którego wartość nie może być wyższa niż „1”.

W celu wyznaczenia wskaźnika Nexus niezbędne jest określenie kosztów działalności badawczo-rozwojowej związanej z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej. Koszty w rodzajach wskazanych w literach a-d przepisu art. 30ca ust. 4 ustawy o PIT, kwalifikują się do uwzględnienia w kalkulacji tego wskaźnika. Pozostałe rodzaje kosztów, w tym koszty niezwiązane bezpośrednio z KPWI nie mogą być zaliczone do kalkulacji wskaźnika.

Jednocześnie, te rodzaje kosztów uzyskania przychodu, które ponoszone są w celu zarówno prowadzenia działalności badawczo-rozwojowej związanej z KPWI, jak i pozostałej działalności gospodarczej winny być przez podatnika rozliczone proporcjonalnie do stopnia ich wykorzystania w prowadzeniu poszczególnych rodzajów działalności gospodarczej (tj. związanej z wytworzeniem KPWI lub innej). Przykładem takich kosztów mogą być wydatki związane z dostępem do sieci Internet lub wydatki na sprzęt elektroniczny.

Prowadzi Pan działalność badawczo - rozwojową związaną z wytwarzaniem Oprogramowania polegającą na projektowaniu oraz tworzeniu autorskich programów informatycznych. W tym celu ponosi Pan bezpośrednio związane z taką działalnością koszty. Procesowi, którego efektem jest Oprogramowanie, towarzyszą pewne, niewielkie, koszty.

Wytworzone Oprogramowanie bazuje na Pana doświadczeniu i kompetencjach. W związku z tym, że Oprogramowanie stanowi program komputerowy, do jego realizacji potrzebne są ograniczone zasoby materialne. Znaczna większość pracy intelektualnej odbywa się w Pana umyśle, który zapisuje przy pomocy odpowiedniego języka programowania swój tok myślowy. W świetle powyższego również i ewentualne koszty bezpośrednio związane z wytworzeniem Oprogramowania będą miały dość wąski zakres.

W związku z powyższym, należy podkreślić, że Pana zdaniem na potrzeby wyznaczenia wskaźnika Nexus, o którym mowa w art. 30ca ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, do kosztów działalności badawczo-rozwojowej związanej z wytwarzaniem Oprogramowania w kategorii „a” można zaliczyć wydatki wymienione enumeratywnie w pytaniu nr 3.

Odnośnie pojęcia poszczególnych kosztów oraz przesłanek świadczących o bezpośrednim powiązaniu ww. kosztów z KPWI, Wnioskodawca wskazuje co następuje:

Pod pojęciem poniesienia kosztów na „zakup sprzętu komputerowego” należy rozumieć: koszty związane z zakupem komputerów stacjonarnych i przenośnych. Wydatki te nie są związane wyłącznie z działalnością badawczo-rozwojową prowadzoną przez Pana.

Koszty zakupu sprzętu komputerowego.

Oprogramowanie wytwarzane jest przy pomocy komputera, zapisywane w jego pamięci i bez wykorzystania tego rodzaju sprzętu niemożliwe byłoby w ogóle jego zapisanie i odtworzenie. Sprzęt ten nie stanowi środków trwałych.

Pod pojęciem kosztów „zakupu licencji na program komputerowy”: należy rozumieć zakup licencji na programy niezbędne dla korzystania z komputera i jego urządzeń peryferyjnych dla tworzenia Oprogramowania. Programy takie obejmują zarówno oprogramowanie systemowe (system operacyjny), jak i dedykowane aplikacje, przeznaczone do tworzenia Oprogramowania takie jak na przykład programy typu Integrated Development Envlronment (IDE).

Koszty zakupu licencji na programy komputerowe

Tworzenie Oprogramowania wymaga od Pana korzystania z programów komputerowych. Programy te są niezbędne dla korzystania z komputera i jego urządzeń peryferyjnych dla tworzenia Oprogramowania. Programy takie obejmują zarówno oprogramowanie systemowe (system operacyjny), jak i dedykowane aplikacje, przeznaczone do tworzenia Oprogramowania takie jak na przykład programy typu Integrated Development Environment (IDE). IDE są to programy lub zespół programów (środowisko) służące do tworzenia, modyfikowania, testowania i konserwacji oprogramowania. Bez korzystania z programów tego rodzaju tworzenie Oprogramowania byłoby niemożliwe.

Pod pojęciem kosztów regulowania „zobowiązań z tytułu ubezpieczeń społecznych” należy rozumieć koszty składek na ubezpieczenie społeczne, tj. składki z tytułu ubezpieczenia społecznego i ubezpieczenia zdrowotnego.

Koszty regulowania zobowiązań z tytułu ubezpieczeń społecznych.

Aby mógł Pan świadczyć usługi z zakresu działalności badawczo-rozwojowej, konieczne jest, aby prowadził Pan działalność gospodarczą. Prowadzenie działalności gospodarczej, zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 5) Ustawy o SUS, wiąże się z kolei z obowiązkiem ponoszenia kosztów ubezpieczeń społecznych. Zatem aby móc świadczyć usługi z zakresu działalności B+R musi Pan regulować swoje zobowiązania z tytułu ubezpieczeń społecznych. Należy wskazać, że w ramach prowadzonej działalności gospodarczej koncentruje się Pan na opracowaniu zleconego przez Spółkę oprogramowania i przeznacza w tym celu znaczną Ilość czasu. W związku z tym, Pana zdaniem, koszty składek na ubezpieczenia społeczne, w wysokości proporcjonalnej do Ilości czasu przeznaczonego na opracowanie zleconego oprogramowania, należy uznać za koszty bezpośrednio związane z wytworzeniem przedmiotu kwalifikowanego prawa własności intelektualnej. Stanowisko to uzasadnia również okoliczność, że zgodnie z art. 26 ust. 1 pkt 2 lit. a) Ustawy o PIT, koszty regulowania zobowiązań z tytułu ubezpieczeń społecznych stanowią Pana koszty uzyskania przychodu.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.):

Źródła przychodów

Stosownie do art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

W myśl art. 5a pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Stosownie natomiast do treści art. 5b ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Definicja działalności badawczo-rozwojowej

Ustawodawca wprowadził definicję działalności badawczo-rozwojowej w art. 5a pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z którą:

W myśl art. 5a pkt 39 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Definicja prac rozwojowych

Z kolei w definicji prac rozwojowych zawartej w art. 5a pkt 40 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wskazano, że:

Na podstawie art. 4 ust. 2 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 742 ze zm.):

Stosownie do art. 4 ust. 3 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce:

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że w ramach prowadzonej działalności gospodarczej realizuje Pan projekt, w ramach którego tworzy i ulepsza Oprogramowanie – (...), w zakresie współpracy z (...). Oprogramowanie powstaje w okresie od zawarcia umów ze Spółką, tj. od dnia 14 lipca 2021 r.

Na wstępie trzeba podkreślić, że z pracami badawczo-rozwojowymi mamy do czynienia wówczas, gdy wykorzystuje się dostępną wiedzę z dziedziny nauki, technologii oraz innej wiedzy i umiejętności do tworzenia nowych lub ulepszenia istniejących produktów/usług. Wobec powyższego ocena, czy prowadzone przez Pana prace programistyczne stanowią działalność badawczo-rozwojową dokonana zostanie w kontekście wskazanych przez Pana efektów tych prac (Oprogramowania opisanego we wniosku).

Kryteria działalności badawczo-rozwojowej

Z ustawowej definicji zawartej w regulacjach ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że działalność badawczo-rozwojowa musi mieć charakter twórczy. Jak podaje słownik języka polskiego PWN, działalność twórcza to zespół działań podejmowanych w kierunku tworzenia (działalność – zespół działań podejmowanych w jakimś celu), powstania czegoś (twórczy – mający na celu tworzenie, tworzyć – powodować powstanie czegoś). W doktrynie prawa autorskiego podkreśla się natomiast, że cecha twórczości związana jest przede wszystkim z rezultatem działalności człowieka o charakterze kreacyjnym i jest spełniona wówczas, gdy istnieje nowy wytwór intelektu. Działalność twórcza oznacza, że „ustawodawca za przedmiot prawa autorskiego uznaje tylko rezultat (przejaw) takiego działania, który choćby w minimalnym stopniu odróżnia się od innych rezultatów takiego samego działania, a zatem, że posiada cechę nowości, której stopień nie ma znaczenia”. Zatem twórczość działalności badawczo-rozwojowej może przejawiać się opracowywaniem nowych koncepcji, narzędzi, rozwiązań niewystępujących dotychczas w  praktyce gospodarczej podatnika lub na tyle innowacyjnych, że w znacznym stopniu odróżniają się od rozwiązań już funkcjonujących u podatnika.

W opisie sprawy wskazał Pan, że w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, opracowuje Pan nowe, a także modyfikuje oraz ulepsza produkty, procesy, usługi niewystępujące dotychczas w Pana praktyce gospodarczej, na tyle innowacyjne, że w znacznym stopniu odróżniają się od rozwiązań już u niego funkcjonujących. Oprogramowanie oraz funkcjonalności, w które zostało wyposażone, zostały i są dostosowane do ściśle sprecyzowanych wymagań użytkownika docelowego, co podkreśla fakt, że wytworzone przez Pana Oprogramowanie jest utworem unikalnym, niedostępnym dotychczas na rynku. Zmiany wprowadzane przez Pana nie mają charakteru rutynowych, okresowych zmian. Wdrożenie oprogramowania pozwala zastąpić dotychczas wykorzystywaną technologię, nowocześniejszymi i bardziej efektywnymi rozwiązaniami. Tym samym tworzenie, rozwijanie, ulepszanie przez Pana oprogramowania i jego części stanowi przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze (wyraz własnej twórczości intelektualnej). Wykonywana przez Pana praca nie jest nakierowana na uzyskanie rutynowych zmian produktu, a na kreatywne wytworzenie od podstaw nowego oprogramowania. Oryginalność Oprogramowania w dużej mierze polega na ilości i kombinacji nowo użytych technologii oraz ich dopasowaniu do wymagań stawianych systemowi - który sam w sobie był nietypowym, wewnętrznym systemem obsługującym skomplikowane procesy biznesowe. To powoduje, że Oprogramowanie w znacznym stopniu różni się od rozwiązań już funkcjonujących u Pana. W celu realizacji projektu, w ramach którego tworzy i ulepsza Pan Oprogramowanie – (...) zostały podjęte następujące działania: uwzględnić należy, że charakter prac był dwojaki: pierwsza część działań polegała na analizie wydajności istniejącego rozwiązania (profiling), poszukiwaniu ‘wąskich gardeł’ (ang. bottleneck) systemu, propozycji rozwiązań architektonicznych poprawiających wydajność (throughput, response time) oraz ich implementacji. Natomiast druga część zadań polegała na implementacji nowych funkcjonalności (zarówno backend jak i frontend).

Zatem, prowadzona przez Pana działalność w zakresie tworzenia, rozwijania, ulepszania wymienionego Oprogramowania ma twórczy charakter.

Kolejnym kryterium działalności badawczo-rozwojowej jest prowadzenie tej działalności w sposób systematyczny. Zgodnie ze słownikiem języka polskiego PWN słowo systematyczny oznacza (i) robiący coś regularnie i starannie, (ii) o procesach: zachodzący stale od dłuższego czasu, (iii) o działaniach: prowadzony w sposób uporządkowany, według pewnego systemu; też: o efektach takich działań; planowy, metodyczny. W związku z tym, że w definicji działalności badawczo-rozwojowej słowo „systematyczny” występuje w sformułowaniu „podejmowaną (działalność) w sposób systematyczny”, a więc odnosi się do „działalności”, czyli zespołu działań podejmowanych w jakimś celu, najbardziej właściwą definicją systematyczności w omawianym zakresie jest definicja obejmująca prowadzenie działalności w sposób uporządkowany, według pewnego systemu. Zatem słowo systematycznie odnosi się również do działalności prowadzonej w sposób metodyczny, zaplanowany i uporządkowany. To oznacza, że działalność badawczo-rozwojowa jest prowadzona systematycznie niezależnie od tego, czy podatnik stale prowadzi prace badawczo-rozwojowe, czy tylko od czasu do czasu, a nawet incydentalnie, co wynika z charakteru prowadzonej przez niego działalności oraz potrzeb rynku, klientów, sytuacji mikro i makroekonomicznej. Z powyższego wynika, że spełnienie kryterium „systematyczności” danej działalności nie jest uzależnione od ciągłości tej działalności, w tym od określonego czasu przez jaki działalność taka ma być prowadzona ani też od istnienia planu co do prowadzenia przez podatnika podobnej działalności w przyszłości. Wystarczające jest, aby podatnik zaplanował i przeprowadził chociażby jeden projekt badawczo-rozwojowy, przyjmując dla niego określone cele do osiągnięcia, harmonogram i zasoby. Taka działalność może być uznana za działalność systematyczną, tj. prowadzoną w sposób metodyczny, zaplanowany i uporządkowany.

Wyjaśnił Pan, że Pana działalność jest działalnością twórczą obejmującą prace rozwojowe, podejmowane w sposób systematyczny w celu zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystywania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań. Nadrzędny cel był zdefiniowany przez Spółkę jako usprawnienie i dostosowanie istniejącego systemu do obsługi zwiększonego ruchu związanego z planowanym wejściem na rynek belgijski (ok. 5- krotność ówczesnego ruchu). Konkretne cele były definiowane w toku postępowania prac, nie odgórnie, ponieważ wymagały analizy oraz rozpoznania modułów wymagających takich zmian. Wszystkie wyznaczone przez Pana cele zostały osiągnięte w latach 2021-2023, tj. : wprowadzenie poprawnego systemu wersjonowania (...) dla wiadomości przesyłanych przez (...) - przy użyciu (...) - ułatwia zarządzanie zmianą formatu wiadomości w czasie, użycie podejścia (...) w module fakturowania - dla (przy użyciu ...), usprawnienie deployment’u aplikacji w klastrze (...) - rozdzielenie deployment’u kodu od zmian bazy danych - skrócenie czasu deployment’u o połowę, analiza i optymalizacja niewydajnych zapytań bazodanowych ((...)), przeprojektowanie z implementacją modułu do fakturowania pod kątem planowanych 5-krotnie większych obciążeń, przeprojektowanie z implementacją modułu do migracji kontraktów ze starych, wygaszanych systemów (...) oraz stworzenie nowatorskiej aplikacji do automatycznego czyszczenia archiwalnych kontraktów oraz powiązanych dokumentów (przy użyciu (...)). Charakter prac nad wytworzeniem Oprogramowania nie pozwalał na stworzenie szczegółowego harmonogramu przed przystąpieniem do prac lub też na okresy tak długie jak lata - harmonogramy były tworzone wraz z postępem prac i definiowaniem kolejnych obszarów wymagających analizy/usprawnienia wydajności. Wszystkie zdefiniowane w trakcie postępu prac cele zostały osiągnięte – jako harmonogram 2021-2023.

Zatem kolejne kryterium definicji działalności badawczo-rozwojowej, tj. prowadzenie działalności w sposób systematyczny, w odniesieniu do wskazanego przez Pana Oprogramowania jest spełnione.

Powyżej omówione dwa kryteria działalności badawczo-rozwojowej dotyczą charakteru i organizacji prowadzenia tej działalności, podczas gdy ostatnie, trzecie kryterium, dotyczy rezultatu prowadzenia tej działalności, tj. zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań. W konsekwencji – głównym zadaniem dla zarządzającego projektem badawczo-rozwojowym jest zlokalizowanie i zidentyfikowanie zasobów wiedzy przed rozpoczęciem działań projektowych; zasobów w ujęciu funkcjonalnym i celowościowym, czyli podlegającym zwiększeniu oraz możliwym i właściwym do wykorzystania zwiększonej wiedzy do nowych zastosowań. Lokalizacja i identyfikacja wiedzy obejmuje szereg działań, w tym określenie stanu wiedzy, miejsca, sposobu jej wykorzystania oraz selekcji pod względem przydatności do realizacji celu projektu.

Z opisu sprawy wynika, że przed rozpoczęciem realizacji poszczególnego Oprogramowania dysponował Pan wiedzą z zakresu projektowania architektury systemów i rozwoju aplikacji w ekosystemie (...). Stawiane przed Panem wyzwania mają charakter niepowtarzalny i unikalny. Wymagają od Pana dogłębnego zbadania danych zagadnień, zaprojektowania nowego i oryginalnego rozwiązania, a na końcu zaimplementowania go w sposób całkowicie przez Pana zdefiniowany, zgodnie ze sztuką i zdobytą wiedzą. Tego typu podejście każdorazowo wpływa na zwiększanie zasobów wiedzy oraz pozwala na wykorzystanie jej do tworzenia coraz to nowszych i bardziej rozbudowanych rozwiązań, które nie są ogólnodostępne w gospodarce lub znacznie różnią się od już istniejących. Proces pogłębiania tej wiedzy przekłada się na projektowanie i opracowywanie coraz to nowszych i niepowtarzalnych rozwiązań komercyjnych, zgodnych z potrzebami klientów na drodze twórczej. Każdorazowo w ramach zawartych umów wytwarzane są autorskie i innowacyjne rozwiązania dostosowane do potrzeb klienta, które opracowane zostają od podstaw lub – jeśli klient ma taką potrzebę – rozwijane i ulepszane zostają istniejące programy informatyczne. Nie zmienia to faktu, że każde z tych podejść wymaga zaprojektowania i opracowania nowego i innowacyjnego rozwiązania, które bazuje na systematycznie pogłębianej i poszerzanej wiedzy. Wszelkie opracowane i wytworzone dzieła są autorskimi i unikalnymi rozwiązaniami. Aby sprostać tym wymaganiom, niezbędnym elementem jest ciągłe i systematyczne poszerzanie oraz pogłębianie wiedzy z zakresu nowych technologii, ich wykorzystywania oraz dostosowywania w unikalny sposób do potrzeb klienta. Efekty Pana pracy zawsze są utworami w rozumieniu przepisów o prawie autorskim i prawach pokrewnych, tj. zawsze odznaczały się rzeczywiście oryginalnym, twórczym charakterem, zawsze były kreacją nowej, nieistniejącej wcześniej wartości niematerialnej, nie były efektem pracy, która wymaga do osiągnięcia rezultatu jedynie określonych umiejętności programistycznych i której rezultaty dało się z góry określić i przewidzieć jako mające charakter powtarzalny, nie były jedynie „techniczną” realizacją szczegółowych projektów zlecanych przez Klientów.

Zatem powyższe pozwala uznać, że wykorzystuje Pan istniejące zasoby wiedzy w celu tworzenia nowych zastosowań.

Kluczowe jest zawarte w definicji działalności badawczo-rozwojowej rozróżnienie, które wskazuje, że taka działalność obejmuje dwa rodzaje aktywności, tj.:

(i)badania podstawowe i badania aplikacyjne zdefiniowane w art. 4 ust. 2 pkt 1 i 2 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce oraz

(ii)prace rozwojowe, o których mowa w art. 4 ust. 3 tej ustawy.

Należy zwrócić uwagę na wyłączenie zawarte w art. 4 ust. 3 tej ustawy, mogące odnosić się do wielu przejawów aktywności podatnika. Zastrzeżenie zostało wprowadzone w celu wyeliminowania z zakresu działalności badawczo-rozwojowej tych przejawów aktywności podatnika, które mimo ulepszenia istniejących procesów lub usług, z uwagi na swoją cykliczność (okresowość) oraz brak innowacyjnego charakteru (rutynowość), nie mogą stanowić prac rozwojowych.

Pojęcie działalności badawczo-rozwojowej obejmuje m.in. prace rozwojowe w rozumieniu ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce.

Prace rozwojowe polegają na nabywaniu, łączeniu, kształtowaniu i wykorzystywaniu dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności – przy czym użyty przez ustawodawcę spójnik „i” wskazuje, że aby uznać działania za prace rozwojowe konieczne jest zaistnienie wszystkich tych czynności, tj.:

• nabycia dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności;
• łączenia dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności;
• kształtowania dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności;
• wykorzystania dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności.

Prace rozwojowe bazują zatem na dostępnej wiedzy – w zależności od celów, jakie przyjęto dla prowadzenia prac, będzie to wiedza z określonej dziedziny lub dziedzin. Prace te obejmują kolejno:

• nabycie wiedzy i umiejętności, czyli pozyskanie wiedzy/umiejętności, zapoznanie się z wiedzą, zrozumienie jej;
• łączenie wiedzy i umiejętności, czyli znalezienie takich zależności pomiędzy wiedzą z różnych zakresów, dziedzin lub wiedzy wynikającej z różnych badań naukowych oraz pomiędzy umiejętnościami, które są istotne z punktu widzenia postawionych celów badan rozwojowych;
• kształtowanie wiedzy i umiejętności, czyli takie „ułożenie” efektów nabywania i łączenia wiedzy i umiejętności lub takie sformułowanie wniosków płynących z tych procesów, aby można je było wykorzystać dla realizacji postawionych celów prac rozwojowych;

wykorzystanie wiedzy i umiejętności, czyli ich użycie, posłużenie się nimi dla osiągnięcia celów prac rozwojowych.

Co istotne, całość ww. czynności służy:

• planowaniu produkcji oraz
• projektowaniu i tworzeniu zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług.

Chodzi przy tym o konkretne produkty, konkretne procesy lub konkretne usługi albo konkretne rodzaje produktów, procesów lub usług. Podmiot prowadzący prace rozwojowe organizuje je z uwzględnieniem specyfiki konkretnych produktów, procesów lub usług – od niej zależą potrzeby prowadzenia prac rozwojowych i ich zakres. 

Jednocześnie ustawodawca wyłączył z definicji prac rozwojowych działalność obejmującą rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane do produktów, procesów lub usług, nawet jeżeli takie zmiany mają charakter ulepszeń. O tym, jakie zmiany do produktów, procesów lub usług mają charakter rutynowy (wykonywany często i niemal automatycznie) i okresowy (powtarzający się, występujący co pewien czas) będzie każdorazowo decydował charakter konkretnych produktów, procesów bądź usług.

Jak wskazuje Pan we wniosku, prowadzona przez Pana działalność jest działalnością twórczą obejmującą prace rozwojowe, podejmowane w sposób systematyczny w celu zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystywania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań. Zmiany wprowadzane przez Pana nie mają charakteru rutynowych, okresowych zmian. W ramach czynności wykonywanych przez Pana zdobywa, poszerza i łączy Pan wiedzę oraz umiejętności, w tym w zakresie narzędzi informatycznych oraz oprogramowania, tak aby móc tę wiedzę i umiejętności wykorzystać do tworzenia opisanego we wniosku oprogramowania (tj. projektowania, opracowywania innowacyjnych rozwiązań informatycznych) oraz jego modyfikację i ulepszenie, a czynności te nie stanowią okresowych zmian wprowadzanych do tego oprogramowania. Przed rozpoczęciem realizacji poszczególnego Oprogramowania dysponował Pan wiedzą z zakresu projektowania architektury systemów i rozwoju aplikacji w ekosystemie (...). W ramach działalności wykorzystuje i rozwija Pan wiedzę zarówno teoretyczną nabytą w trakcie studiów magisterskich, jak również w ramach odbytych różnego rodzaju kursach oraz wiedzę praktyczną uzyskaną z doświadczenia zawodowego w wielu miejscach stosujących różne podejścia architektoniczne do systemów IT. Poszczególne innowacyjne rozwiązania powstają przy użyciu następujących innowacyjnych technologii: zastosowanie (...) (wiedza zdobyta w trakcie projektu), implementacja funkcjonalności w podejściu ‘serverless’ - użycie (...), stworzenie wydajnego modułu przetwarzania wsadowego przy użyciu (...), zastosowanie podejścia (...) przy użyciu (...) oraz praca i rozmieszczanie aplikacji na (...). Do realizacji każdego z innowacyjnego „Oprogramowania” została wykorzystana głównie literatura fachowa (...) oraz kursy online (...).

Zatem powyższe pozwala uznać, że opisana działalność w zakresie tworzenia, rozwijania, ulepszania wymienionego Oprogramowania spełnia warunki do uznania jej za prace rozwojowe.

W konsekwencji, mając na uwadze przedstawiony we wniosku opis sprawy stwierdzam, że działalność polegająca na tworzeniu, rozwijaniu, ulepszaniu przez Pana Oprogramowania spełnia definicję działalności badawczo-rozwojowej w rozumieniu art. 5a pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Należy przy tym podkreślić, że działalnością badawczo-rozwojową nie jest całość usług świadczonych przez Pana ani też całość prowadzonej przez Pana działalności programistycznej, ale wyłącznie te działania, które ściśle dotyczą tworzenia innowacyjnych rozwiązań służących stworzeniu nowego produktu – takich jak to, które zostało wymienione we wniosku i jego uzupełnieniu i w warunkach działalności wynikające z wniosku i jego uzupełnienia.

Reasumując, na podstawie przedstawionego opisu stanu faktycznego stwierdzam, że tworzenie, rozwijanie, ulepszanie przez Pana Oprogramowania opisanego we wniosku wyczerpuje definicję działalności badawczo-rozwojowej w rozumieniu art. 5a pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zatem Pana stanowisko w zakresie pytania nr 1 jest prawidłowe.

Opodatkowanie preferencyjną stawką podatku

Przedsiębiorcy osiągający dochody generowane przez prawa własności intelektualnej od 1 stycznia 2019 r. mogą korzystać z preferencyjnej stawki w podatku dochodowym.

Zgodnie z art. 30ca ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

W myśl art. 30ca ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Stosownie do art. 30ca ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Należy przyjąć, że dochody z kwalifikowanego IP mogą być opodatkowane na preferencyjnych zasadach w takim zakresie, w jakim kwalifikowane IP wytwarza dochody w efekcie prac badawczo-rozwojowych prowadzonych przez podatnika. Innymi słowy, skorzystanie z preferencji IP Box jest możliwe w sytuacji występowania związku między dochodem kwalifikującym się do preferencji a kosztami faktycznie poniesionymi w celu jego uzyskania.

Zgodnie z art. 30ca ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Natomiast w myśl art. 30ca ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Na podstawie art. 30ca ust. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Ponadto należy wskazać, że podatnik, który chce skorzystać z ww. preferencji, jest zobowiązany prowadzić szczegółową ewidencję rachunkową w sposób umożliwiający obliczenie podstawy opodatkowania, w tym powiązanie ponoszonych kosztów prac badawczo-rozwojowych z osiąganymi dochodami z kwalifikowanych praw własności intelektualnej powstałymi w wyniku przeprowadzenia tych prac.

Zgodnie z art. 30cb ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Stosownie do art. 30cb ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

W myśl art. 30cb ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Należy podkreślić, że stosowanie tej ulgi (niższej stawki podatku do kwalifikowanych dochodów) będzie prawem, a nie obowiązkiem podatnika. Jest to o tyle istotne, gdyż z korzystaniem z ulgi wiążą się dodatkowe obowiązki po stronie podatników, w szczególności obowiązek prowadzenia ewidencji pozwalającej na monitorowanie i śledzenie efektów prac badawczo-rozwojowych.

Podatnik będzie miał możliwość stosowania niniejszej ulgi przez cały okres trwania ochrony prawnej kwalifikowanych praw własności intelektualnej. W przypadku tych aktywów, które podlegają procedurze zgłoszenia/rejestracji, podatnik będzie mógł skorzystać z preferencji podatkowej od momentu zgłoszenia lub złożenia wniosku o rejestrację (obowiązek zwrotu kwoty ulgi w przypadku wycofania wniosku, odmowy udzielenia prawa lub odrzucenia wniosku o rejestrację).

Autorskie prawo do programu komputerowego objęte jest ochroną na mocy art. 74 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2509).

Zgodnie z art. 74 ust. 2 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych:

W związku z tym, że w Polsce oprogramowanie – definiowane jako ogół informacji w postaci zestawu instrukcji, zaimplementowanych interfejsów i zintegrowanych danych przeznaczonych dla komputera do realizacji wyznaczonych celów – podlega ochronie jak utwór literacki z art. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, oprogramowanie może być uznane za kwalifikowane IP w świetle art. 30ca ust. 2 pkt 8 ustawy, jeśli jego wytworzenie, rozwinięcie lub ulepszenie jest wynikiem prac badawczo-rozwojowych.

Art. 30ca ust. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych brzmi:

Oznacza to, że ulga IP Box, jest preferencją podatkową, z której można skorzystać po zakończeniu roku podatkowego w zeznaniu rocznym.

Z przedstawionych okoliczności analizowanej sprawy wynika, że:

1)  w ramach indywidualnej działalności gospodarczej tworzy, rozwija i ulepsza Pan Oprogramowanie;

2)  wykonuje Pan powyższe czynności w ramach prowadzonej przez Pana działalności badawczo-rozwojowej spełniającej definicję wskazaną w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych;

3)  efektami Pana prac zawsze są programy komputerowe, które podlegają ochronie na podstawie art. 74 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych; przysługują Panu prawa majątkowe do Oprogramowania;

4)  przenosi Pan na Spółkę autorskie prawa majątkowe do utworów powstałych w ramach wykonywania umowy w zamian za umówione wynagrodzenie;

5)  od 27 lipca 2021 r. prowadzi Pan na bieżąco odrębną od podatkowej księgi przychodów i rozchodów ewidencję zgodnie z art. 30cb ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Prawo do Oprogramowania tworzonego, rozwijanego i ulepszanego przez Pana w ramach prowadzonej działalności gospodarczej jest kwalifikowanym prawem własności intelektualnej w rozumieniu art. 30ca ust. 2 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Odpłatne przeniesienie prawa autorskiego do Oprogramowania w ramach wykonywanej przez Pana działalności stanowi sprzedaż kwalifikowanego prawa własności intelektualnej w rozumieniu art. 30ca ust. 7 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Dochód ten stanowi kwalifikowany dochód w rozumieniu art. 30ca ust. 4 w związku z art. 30ca ust. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Reasumując, odpłatne przeniesienie prawa autorskiego do Oprogramowania w ramach wykonywanych zleceń programistycznych stanowi sprzedaż kwalifikowanego prawa własności intelektualnej w rozumieniu art. 30ca ust. 7 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a tym samym osiąga Pan kwalifikowany dochód z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej. Może Pan zastosować stawkę 5% od dochodów z powyższego tytułu, osiągniętych w ramach prowadzonej działalności opisanej we wniosku za rok 2021 (od 27 lipca 2021 r.) oraz za lata następne, o ile zmianie nie ulegnie stan faktyczny i prawny.

Zatem Pana stanowisko w zakresie pytania nr 2 również należało uznać za prawidłowe.

Uwzględnienie kosztów przy ustalaniu wskaźnika nexus

Wątpliwości Pana budzi również kwestia uznania kosztów:

• zakupu sprzętu komputerowego;
• zakupu licencji na programy komputerowe;
• regulowania zobowiązań z tytułu ubezpieczeń społecznych,

za koszty prowadzonej bezpośrednio przez Pana działalności badawczo-rozwojowej związanej z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej.

Należy zauważyć, że istotne jest to, aby ze wskaźnika nexus wykluczyć koszty, które nie są lub ze swej natury nie mogą być, bezpośrednio związane z wytworzeniem, rozwinięciem lub ulepszeniem konkretnych kwalifikowanych praw własności intelektualnej.

Ustalając wskaźnik nexus, należy pamiętać, aby istniał związek między:

• wydatkami poniesionymi przez podatnika w związku z wytworzeniem kwalifikowanego prawa własności intelektualnej,
• kwalifikowanym prawem własności intelektualnej oraz
• dochodami uzyskiwanymi z kwalifikowanych praw własności intelektualnej.

Ta szczególna metoda ujmowania kosztów we wskaźniku ma zastosowanie jedynie dla celu, jakim jest kalkulacja tego wskaźnika.

Należy również pamiętać, że wskaźnik nexus jest obliczany oddzielnie dla dochodów z poszczególnych kwalifikowanych praw własności intelektualnej. W związku z tym Wnioskodawca powinien również ustalić odrębnie koszty faktycznie poniesione na działalność badawczo-rozwojową związaną z danym prawem.

Należy zatem przyjąć, że jeżeli podatnik poniósł rzeczywiście wydatki, które kwalifikują się jako koszty prowadzonej przez niego działalności badawczo-rozwojowej, to wydatki związane z wytworzeniem w ramach tej działalności kwalifikowanego IP należy uznać za koszty faktyczne poniesione przez podatnika na prowadzoną bezpośrednio przez niego działalność badawczo-rozwojową związaną z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, z zastrzeżeniem art. 30ca ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z art. 30ca ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych koszty poniesione faktycznie przez podatnika, uwzględniane pod literą „a” we wzorze na wyliczenie wskaźnika, przez który przemnażany jest dochód z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej osiągnięty w roku podatkowym, to koszty związane z prowadzoną bezpośrednio przez podatnika działalnością badawczo-rozwojową związaną z  kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, a nie koszty działalności badawczo-rozwojowej w rozumieniu art. 26e ww. ustawy, zawężone do tzw. kosztów kwalifikowanych.

Jak wskazuje Minister Finansów w objaśnieniach z 15 lipca 2019 r., zgodnie z akapitem 39 Raportu OECD BEPS Plan Działania nr 5 koszty kwalifikowane winny być uwzględniane we wskaźniku niezależnie od metody ich ujmowania w kosztach podatkowych, zgodnie z ogólnymi zasadami podatkowymi. Dlatego też koszty dla celów kalkulacji wskaźnika należy rozumieć szerzej (funkcjonalnie w kontekście ww. Raportu OECD), niż w odniesieniu do ustalania kosztów uzyskania przychodów na gruncie pozostałych przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Należy także wspomnieć, że wskaźnik nexus „(…) służy do określania tej części dochodu z kwalifikowanego IP, która podlega preferencyjnej 5% stawce podatkowej, powinien być liczony kumulatywnie na przestrzeni lat. Oprócz właściwych przepisów o IP BOX, potwierdzają to wytyczne przedstawione przez OECD w Raporcie BEPS Działanie nr 5 (akapit 45 Raportu OECD BEPS Plan Działania nr 5)”.

Wobec powyższego należy podkreślić, że wysokość dochodu z kwalifikowanego IP ustala się jako iloczyn:

• dochodu z kwalifikowanego IP osiągniętego w roku podatkowym i
• wskaźnika nexus obliczonego według specjalnego wzoru określonego w art. 30ca ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zatem dla potrzeb obliczenia podstawy opodatkowania podlegającej preferencyjnemu opodatkowaniu stawką 5% podatnik jest zobowiązany do wyliczenia dwóch podstawowych wartości:

• dochodu z kwalifikowanego IP osiągniętego w roku podatkowym oraz
• wskaźnika, którym zostanie przemnożony powyższy dochód.

Tym samym wydatki poniesione przez Pana na zakup sprzętu komputerowego, zakupu licencji na programy komputerowe i regulowania zobowiązań z tytułu ubezpieczeń społecznych, mogą stanowić koszty, o których mowa w lit. a wzoru z art. 30ca ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jako koszty prowadzonej bezpośrednio przez Pana działalności badawczo-rozwojowej związanej z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej.

Reasumując, wydatki ponoszone przez Pana na zakup sprzętu komputerowego, zakupu licencji na programy komputerowe i regulowania zobowiązań z tytułu ubezpieczeń społecznych można uznać za koszty do obliczenia wskaźnika nexus, o których mowa w lit. a wzoru z art. 30ca ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, na potrzeby wyliczenia kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej.

Zatem Pana stanowisko w zakresie pytania nr 3 należało uznać za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy:

• stanu faktycznego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia, oraz
• zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Ponadto zaznaczam, że okoliczność wykazania wartości wynagrodzenia za przeniesienie prawa własności intelektualnej w umowie lub fakturze nie podlega ocenie w drodze interpretacji przepisów prawa podatkowego w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych.

Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest ustalanie stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego), stanowi to bowiem domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne. Organ nie prowadzi postępowania dowodowego, ograniczając się do analizy okoliczności podanych we wniosku. W stosunku do tych okoliczności wyraża swoje stanowisko, które zawsze musi być jednak ustosunkowaniem się do poglądu (stanowiska) prezentowanego w danej sprawie przez wnioskodawcę. Jeżeli w toku ewentualnego postępowania organ uzna, że zdarzenie opisane we wniosku różni się od zdarzenia występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie Pana chroniła.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy  z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pan do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634; dalej jako „PPSA”).  

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).