W zakresie skutków podatkowych sprzedaży udziału w nieruchomości nabytego w spadku.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

1 sierpnia 2023 r. wpłynął Pani wniosek z 1 sierpnia 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy skutków podatkowych sprzedaży udziału w nieruchomości nabytego w spadku.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Pani wraz z A. G. jest córką W. G. oraz B. G.

W. G. i B. G. nabyli prawo użytkowania wieczystego gruntu na zasadach majątkowej wspólności ustawowej małżeńskiej na podstawie warunkowej umowy sprzedaży z (…) 1995 r. udokumentowanej przed (...), notariuszem w (…) (akt notarialny Rep. A Nr (…), a następnie umową przeniesienia własności udokumentowanej dnia (…) 1995 r. (akt notarialny Rep. A Nr (…).

Następnie prawo użytkowania wieczystego gruntu zostało przekształcone w prawo własności na podstawie prawomocnej decyzji nr (…) wydanej przez Burmistrza (…) w dniu (…) 1999 r.

Nabyta nieruchomość stanowiła nieruchomość gruntową położoną w (…) przy ul. (…), (…), stanowiącą zabudowaną działkę ewidencyjną nr (…) o obszarze (…) m2, dla której Sąd Rejonowy w (…), IV Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą nr (…) („Nieruchomość”).

Nieruchomość stanowiła własność objętą majątkową wspólnością ustawową małżeńską.

Małżeństwo B. G. z W. G. ustało w drodze rozwodu. Majątek małżeński uległ podziałowi między byłych małżonków po połowie. Tym samym Nieruchomość była przedmiotem współwłasności między B. G. a W. G., przy czym każde z nich miało 1/2 udziału we współwłasności Nieruchomości.

W dniu (…) 2019 r. B. G. zmarła.

B. G. nie sporządziła testamentu. W tym stanie rzeczy cały spadek dziedziczyły w drodze ustawy jej córki, tj. A. G. oraz Pani - po 1/2 spadku.

W dniu (…) 2019 r. A. G. i Pani złożyłyście przed (...), notariuszem w (…), prowadzącym kancelarię notarialną przy ul. (…) lok. (…), (…), oświadczenia o przyjęciu spadku po zmarłej B. G. (Rep. A Nr (…). Wskutek złożonych oświadczeń o przyjęciu spadku A. G. i Pani nabyłyście m. in. po 1/4 udziału we współwłasności Nieruchomości, tj. po połowie udziału, jaki przypadał B. G. w Nieruchomości.

Na skutek śmierci B. G. i dziedziczenia spadku po niej przez jej córki Nieruchomość była objęta współwłasnością ułamkową w następujący sposób: W. G. miał udział wynoszący 1/2, A. G. miała udział wynoszący 1/4 oraz Pani miała udział wynoszący 1/4. Zmiana kręgu właścicieli została ujawniona w księdze wieczystej nr (…).

W dniu (…) 2021 r. W. G., A. G. oraz Pani (z jednej strony jako zbywcy Nieruchomości) zawarli z M. G. i P. G. (z drugiej strony jako nabywcy Nieruchomości) przedwstępną umowę sprzedaży Nieruchomości w formie aktu notarialnego, przy czym przyrzeczona umowa sprzedaży miała być zawarta najpóźniej do (…) 2021 r. Zgodnie z przedwstępną umową sprzedaży łączna cena sprzedaży Nieruchomości została oznaczona na kwotę (…) zł, przy czym W. G. miał otrzymać (…) zł, A. G. (…) zł, a Pani również (…) zł. Nabywcy Nieruchomości byli zobowiązani do zapłaty najpóźniej do (…) 2021 r. każdemu ze zbywców Nieruchomości kwoty po (…) zł tytułem zadatku na poczet ceny sprzedaży przy umowie przyrzeczonej. Pozostała kwota (…) zł miała być zapłacona zbywcom Nieruchomości w terminie 10 dni roboczych od dnia zawarcia umowy przyrzeczonej. Zadatek został zapłacony Pani w terminie.

Dnia (…) 2021 r. W. G., A. G. oraz Pani zawarliście z M. G. i P. G. przyrzeczoną umowę sprzedaży Nieruchomości.

Zgodnie z tą umową miała Pani otrzymać tytułem ceny sprzedaży: (a) kwotę (…) zł najpóźniej do dnia (…) 2021 r.; (b) kwotę (…) zł najpóźniej do dnia (…) 2021 r. Otrzymała Pani terminowo cenę sprzedaży Nieruchomości, jaka Pani przypadała. Własność Nieruchomości przeszła na rzecz M. G. i P. G., którzy nabyli ją do swojego majątku wspólnego.

Sprzedaż przez Panią 1/4 udziału we współwłasności Nieruchomości nie nastąpiła w wyniku działalności gospodarczej - nie prowadzi Pani w ogóle takiej działalności.

Pytanie

Czy cena sprzedaży w łącznej kwocie (…) zł, jaką otrzymała Pani w 2021 r. z tytułu sprzedaży 1/4 udziału w Nieruchomości, który to udział nabyła Pani w dniu (…) 2019 r. w drodze dziedziczenia ustawowego po zmarłej w dniu (…) 2019 r. matce B. G. (która nabyła Nieruchomość w 1995 r.), stanowi Pani źródło przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) w zw. z art. 10 ust. 5 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.), a w konsekwencji czy będzie Pani zobowiązana do zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych z tytułu sprzedaży 1/4 udziału we współwłasności Nieruchomości?

Pani stanowisko w sprawie

Na podstawie art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych („Ustawa o PIT”) przychód uzyskany przez Panią ze sprzedaży 1/4 udziału w Nieruchomości nie podlega opodatkowaniu, bowiem w myśl obowiązujących przepisów prawa w przypadku odpłatnego zbycia, nabytych w drodze spadku, nieruchomości (w tym jej części) lub praw majątkowych, określonych w ust. 1 pkt 8 lit. a-c Ustawy o PIT, okres pięcioletni, o którym mowa w tym przepisie, liczy się od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie tej nieruchomości lub nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę.

B. G. nabyła Nieruchomość w 1995 r., a sprzedaż przez Panią dziedziczonej 1/4 udziału w Nieruchomości nastąpiła w 2021 r. - a więc po upływie pięciu lat od nabycia Nieruchomości przez spadkodawcę.

Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 Ustawy o PIT: Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do art. 10 ust. 1 pkt 8 Ustawy o PIT: Źródłami przychodów są odpłatne zbycie z zastrzeżeniem ust. 2: a) nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości, b) spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej, c) prawa wieczystego użytkowania gruntów, d) innych rzeczy - jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c - przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy - przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.

Powyższy przepis formułuje generalną zasadę, że odpłatne zbycie nieruchomości, jej części, udziału w nieruchomości lub praw wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c Ustawy o PIT, przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie rodzi obowiązek podatkowy w postaci zapłaty podatku dochodowego.

W konsekwencji, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości, jej części, udziału w nieruchomości lub praw następuje po upływie pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie - nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 Ustawy o PIT, a tym samym kwota uzyskana z odpłatnego zbycia nieruchomości, jej części, udziału w nieruchomości lub praw w ogóle nie podlega opodatkowaniu.

Wobec powyższego, w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c Ustawy o PIT, co do zasady decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych ma moment i sposób ich nabycia.

Ustawą z dnia 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2159) do Ustawy o PIT dodano art. 10 ust. 5, który stosuje się do dochodów (przychodów) uzyskanych od dnia 01 stycznia 2019 r. (art. 16 tej ustawy).

Stosownie do treści art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych: W przypadku odpłatnego zbycia, nabytych w drodze spadku, nieruchomości lub praw majątkowych, określonych w ust. 1 pkt 8 lit. a-c, okres, o którym mowa w tym przepisie, liczy się od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie tej nieruchomości lub nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę.

Tym samym od dnia 1 stycznia 2019 r. pięcioletni okres, po upływie którego nie powstanie obowiązek uiszczenia podatku dochodowego z tytułu sprzedaży nieruchomości nabytych w drodze spadku, liczony jest od końca roku, w którym spadkodawca ją nabył lub wybudował, a nie tak jak w stanie prawnym obowiązującym do dnia 31 grudnia 2018 r. - od końca roku, w którym został otwarty spadek (w którym zmarł spadkodawca). Zmiana obejmuje zatem wszystkich, którzy dokonają zbycia nieruchomości po dniu 31 grudnia 2018 r., bez względu na datę odziedziczenia nieruchomości. Do wyliczenia 5-letniego okresu, od którego uzależnione jest opodatkowanie sprzedaży nieruchomości lub praw majątkowych nabytych w drodze spadku, wliczany jest nie tylko okres własności nieruchomości (praw majątkowych) przez spadkobiercę, który dokonuje sprzedaży, ale także okres własności nieruchomości (praw majątkowych) spadkodawcy. Jeżeli od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie nieruchomości bądź nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę, do momentu odpłatnego zbycia nieruchomości (praw majątkowych) przez spadkobiercę upłynęło 5 lat - to sprzedaż nie podlega opodatkowaniu. Zatem, w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c w związku z art. 10 ust. 5 Ustawy o PIT (czyli nabytych w drodze spadku), decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych ma forma prawna ich nabycia oraz moment nabycia przez spadkodawcę.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie reguluje kwestii własności nieruchomości oraz prawa wieczystego użytkowania gruntu, w związku z czym należy odnieść się do przepisów prawa cywilnego.

Zgodnie z art. 232 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2022 r. poz. 1360 ze zm.): Grunty stanowiące własność Skarbu Państwa a położone w granicach administracyjnych miast oraz grunty Skarbu Państwa położone poza tymi granicami, lecz włączone do planu zagospodarowania przestrzennego miasta i przekazane do realizacji zadań jego gospodarki, a także grunty stanowiące własność jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków mogą być oddawane w użytkowanie wieczyste osobom fizycznym, i osobom prawnym.

W przypadku przekształcenia prawa użytkowania wieczystego, przysługującego osobom fizycznym będącym dotychczasowymi użytkownikami wieczystymi, w prawo własności, za datę nabycia nieruchomości, od której upływa pięcioletni termin określony w przywołanym art. 10 ust. 1 pkt 8 Ustawy o PIT, nie można uznać momentu przekształcenia prawa wieczystego użytkowania w prawo własności na podstawie aktu administracyjnego (jak w przedstawionym stanie faktycznym, na mocy decyzji Burmistrza (...) z (...) 1999 r.), jakim jest decyzja administracyjna. Jest to bowiem tylko zmiana formy prawnej faktycznego prawa do nieruchomości. Natomiast nabycie prawa do nieruchomości następuje w chwili zawarcia umowy o ustanowieniu (nabyciu) prawa wieczystego użytkowania.

Wobec powyższego, wyżej wskazane przekształcenie nie jest zdarzeniem prawnopodatkowym, które należy utożsamiać z nabyciem, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 Ustawy o PIT.

Kwestie związane z dziedziczeniem regulują przepisy Kodeksu cywilnego. Artykuł 155 § 1 Kodeksu cywilnego stanowi, że: Umowa sprzedaży, zamiany, darowizny, przekazania nieruchomości lub inna umowa zobowiązująca do przeniesienia własności rzeczy co do tożsamości oznaczonej przenosi własność na nabywcę, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej albo że strony inaczej postanowiły.

Zgodnie z art. 237 Kodeksu cywilnego: Do przeniesienia użytkowania wieczystego stosuje się odpowiednio przepisy o przeniesieniu własności nieruchomości.

Zgodnie z art. 922 § 1 Kodeksu cywilnego: Prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób stosownie do przepisów księgi niniejszej.

Według art. 924 Kodeksu cywilnego: Spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy.

Z kolei art. 925 Kodeksu cywilnego stanowi, że: Spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku. Oznacza to, że z chwilą śmierci należące do spadkodawcy prawa i obowiązki stają się spadkiem, który podlega przepisom prawa spadkowego, a data śmierci (chwila śmierci) spadkodawcy ustala, kto staje się spadkobiercą oraz co wchodzi w skład masy spadkowej.

Stosownie do art. 926 § 1 ww. Kodeksu: Powołanie do spadku wynika z ustawy albo z testamentu.

Na podstawie art. 924 i art. 925 Kodeksu cywilnego, spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, natomiast spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku.

Natomiast zgodnie z art. 1025 § 1 Kodeksu cywilnego: Sąd na wniosek osoby mającej w tym interes stwierdza nabycie spadku przez spadkobiercę. Notariusz na zasadach określonych w przepisach odrębnych sporządza akt poświadczenia dziedziczenia. Z przepisu tego wynika zatem, że prawomocne postanowienie sądu o nabyciu spadku, czy też akt poświadczenia dziedziczenia sporządzony przez notariusza, potwierdzają jedynie prawo spadkobiercy do tego spadku od momentu jego otwarcia.

Z przedstawionego opisu stanu faktycznego wynika, że zmarła B. G. nabyła prawo użytkowania wieczystego Nieruchomości wraz z ówczesnym mężem W. G. w lipcu 1995 r. Nabycie nastąpiło do majątku wspólnego. W 1999 r. doszło do przekształcenia prawa użytkowania wieczystego gruntu w prawo własności nieruchomości gruntowej. Za życia spadkodawcy doszło do rozwodu między małżonkami i podziału majątku wspólnego.

Dziedziczenie ustawowe spadku po zmarłej B. G. objęło jedynie córki zmarłej (art. 931 § 1 Kodeksu cywilnego). Zmarła miała 1/2 udziału we współwłasności Nieruchomości, który to udział Pani wraz z siostrą A. G. odziedziczyła po połowie, a więc po 1/4 udziału. Drugie 1/2 udziału we współwłasności Nieruchomości przypadała W. G.. Ten krąg współwłaścicieli został ujawniony w księdze wieczystej prowadzonej dla Nieruchomości. Sprzedała Pani w październiku 2021 r. posiadane 1/4 udziału we współwłasności Nieruchomości.

W świetle powyższego i opisanego zdarzenia przyszłego stwierdzić należy, że w związku ze sprzedażą Nieruchomości (w tym 1/4 udziału posiadanego przez Panią), nienastępującej w wykonaniu działalności gospodarczej, zaistniałej po upływie pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło jej nabycie przez spadkodawcę, przychód do opodatkowania w oparciu o art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) Ustawy o PIT nie powstanie dla Pani.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania wyrażoną w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.):

Z treści tego przepisu wynika, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody uzyskane przez podatnika, z wyjątkiem tych, które zostały enumeratywnie wymienione przez ustawodawcę w katalogu zwolnień przedmiotowych ustawy, bądź od których zaniechano poboru podatku w drodze rozporządzenia.

W myśl art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Źródła przychodów

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ww. ustawy:

Powyższy przepis formułuje zasadę, że odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz wymienionych praw majątkowych przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie (dalej nazywany: 5-letnim okresem) wiąże się z koniecznością zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych.

Tym samym, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz praw majątkowych następuje po upływie 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym miało miejsce nabycie – nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zatem przychód uzyskany z takiego odpłatnego zbycia nie podlega opodatkowaniu.

W przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i wymienionych praw istotne znaczenie ma ustalenie daty nabycia nieruchomości.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie precyzuje pojęcia „nabycie”, a także nie wskazuje, czy ma to być nabycie odpłatne czy nieodpłatne. Nie określa również, na podstawie jakiej czynności prawnej może nastąpić nabycie nieruchomości, ich części oraz udziału w nieruchomości lub praw majątkowych. Zatem pojęcie to należy rozumieć szeroko, co oznacza, że z nabyciem nieruchomości lub praw majątkowych wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych mamy do czynienia z chwilą uzyskania prawa własności do nieruchomości lub tych praw, bez względu na charakter czynności prawnej, na podstawie której doszło do przysporzenia majątkowego w postaci własności rzeczy lub praw.

Zgodnie z art. 155 § 1 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1610 ze zm.):

Należy zatem wskazać, że nabyciem w rozumieniu przepisu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest każda czynność, na mocy której na osobę fizyczną – nabywcę, przechodzi własność nieruchomości, bez względu na to, czy nabycie następuje w sposób odpłatny czy nieodpłatny.

Z informacji przedstawionych przez Panią wynika, że:

1.w dniu (…) 1995 r. Pani rodzice na zasadach majątkowej wspólności ustawowej małżeńskiej nabyli prawo użytkowania wieczystego gruntu;

2.ww. prawo zostało przekształcone w prawo własności w dniu (…) r.;

3.Pani rodzice rozwiedli się, a majątek uległ podzieleniu po połowie;

4.Pani mama zmarła (…) 2019 r., a spadek po niej nabyła Pani wraz z siostrą;

5.w 2021 r. ww. nieruchomość gruntowa została sprzedana.

Powzięła Pani wątpliwość, czy sprzedaż przez Panią udziału posiadanego w tej nieruchomości podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Aby ustalić, czy sprzedaż ta podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych istotne jest ustalenie, czy jej odpłatne zbycie nastąpi po upływie pięciu lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie.

Odpłatne zbycie udziału w nieruchomości gruntowej nabytej w drodze spadku

Wskazała Pani, że swój udział wynoszący 1/4 nabyła Pani w drodze spadku po zmarłej matce. Zatem należy odnieść się do kwestii związanych z dziedziczeniem, które regulują przepisy ustawy Kodeks cywilny.

Zgodnie z art. 922 § 1 ustawy Kodeks cywilny:

W myśl art. 924 tej ustawy:

Natomiast zgodnie z art. 925 ww. ustawy:

Oznacza to, że z chwilą śmierci należące do spadkodawcy prawa i obowiązki stają się spadkiem, który podlega przepisom prawa spadkowego, a data śmierci (chwila śmierci) spadkodawcy ustala, kto staje się spadkobiercą oraz co wchodzi w skład masy spadkowej.

Ustawą z dnia 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2018 r. poz. 2159) dodano art. 10 ust. 5 i ust. 7, które stosuje się do dochodów (przychodów) uzyskanych od dnia 1 stycznia 2019 r.

Stosownie do art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Zatem od dnia 1 stycznia 2019 r. pięcioletni okres, po upływie którego nie powstanie obowiązek uiszczenia podatku dochodowego z tytułu sprzedaży nieruchomości nabytych w drodze spadku liczony jest od końca roku, w którym spadkodawca ją nabył lub wybudował, a nie tak jak w stanie prawnym obowiązującym do dnia 31 grudnia 2018 r. – od końca roku, w którym został otwarty spadek (w którym zmarł spadkodawca).

Wobec powyższego, w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości nabytej w spadku istotne znaczenie ma ustalenie daty nabycia tej nieruchomości przez spadkodawcę.

Stosunki majątkowe pomiędzy małżonkami

We wniosku wskazała Pani, że omawiana nieruchomość została nabyta przez spadkodawcę, tj. Pani mamę – do majątku wspólnego małżonków na mocy umowy sprzedaży.

Zatem należy odnieść się do kwestii stosunków majątkowych pomiędzy małżonkami, które zostały uregulowane w ustawie z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t. j. Dz. U. z 2020 r. poz. 1359 ze zm.).

Przepis art. 31 § 1 tego ustawy stanowi, że:

Ustrój wspólności ustawowej obejmujący dorobek obojga małżonków, ustawodawca ukształtował jako wspólność łączną, bezudziałową.

Z kolei jak stanowi art. 35 ww. Kodeksu:

Ustawowy ustrój majątkowy między małżonkami może ulec zniesieniu lub ograniczeniu na skutek zawartej między nimi umowy (art. 47 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego), na skutek orzeczenia sądu (art. 52 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego) albo z mocy prawa np. ubezwłasnowolnienia jednego z małżonków (art. 53 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego).

Co do zasady, z chwilą ustania wspólności ustawowej, wspólność dotychczas bezudziałowa zostaje zastąpiona przez współwłasność w częściach ułamkowych. Od tej chwili małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym, niezależnie od tego, w jakim stopniu każdy z nich przyczynił się do jego powstania.

Stosownie natomiast do art. 50¹ Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

Z reguły jest to stan przejściowy, który prowadzi do podziału majątku, choć – jak wynika z dyspozycji przepisu art. 211 ustawy Kodeks cywilny – podział ten nie jest obowiązkowy.

Zgodnie bowiem z tym przepisem:

Zgodnie z art. 1037 Kodeksu cywilnego w związku z art. 46 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, podział majątku wspólnego może nastąpić bądź na mocy umowy między małżonkami, bądź na mocy orzeczenia sądu na żądanie któregokolwiek z małżonków.

Wspólność małżeńska jest szczególnym rodzajem współwłasności – tzw. „współwłasność łączna”. Jest to wspólność bezudziałowa, a w czasie jej trwania małżonkowie nie mogą rozporządzać swoimi prawami do majątku wspólnego jako całości. Wspólność ta jest wspólnością masy majątkowej i obejmuje cały zbiór praw majątkowych, takich jak własność i inne prawa rzeczowe czy wierzytelności. Współwłasność łączna, w tym wypadku wspólność majątkowa, różni się od ułamkowej tym, że nie można w niej określić ilości udziałów każdego współwłaściciela.

We wniosku wskazała Pani również, że omawiany grunt został przekształcony z prawa użytkowania wieczystego w prawo własności.

Należy więc przeanalizować również skutki wymienionego przekształcenia.

Przekształcenie prawa użytkowania wieczystego w prawo własności

Ponieważ powołana ustawa o podatku dochodowym nie zawiera definicji nieruchomości, należy sięgnąć do definicji nieruchomości zawartej w ustawie Kodeks cywilny.

Stosownie do art. 46 § 1 tej ustawy:

Sytuację taką przewidują przepisy o użytkowaniu wieczystym.

Pojęcie użytkowania wieczystego zawarte zostało w art. 232 § 1 Kodeksu cywilnego, który stanowi, że:

Natomiast w myśl art. 235 § 1 tego Kodeksu:

Przysługująca wieczystemu użytkownikowi własność budynków i urządzeń na użytkowanym gruncie jest prawem związanym z użytkowaniem wieczystym.

Użytkowanie wieczyste to specyficzne dla polskiego prawa cywilnego prawo podmiotowe dotyczące nieruchomości gruntowej, jeden z trzech rodzajów praw rzeczowych, obok własności i praw rzeczowych ograniczonych. Jest formą pośrednią pomiędzy własnością a prawami rzeczowymi ograniczonymi z tym, że bardziej zbliżone jest do własności. Użytkownik ma prawa zbliżone do właściciela. Korzysta z gruntu z wyłączeniem innych osób. Może tym prawem swobodnie rozporządzać, czyli je zbyć, obciążać, zapisać.

Użytkowanie wieczyste jest prawem zbywalnym, podlega dziedziczeniu oraz egzekucji. Użytkownik wieczysty może więc rozporządzać swoim prawem zarówno w drodze czynności prawnej inter vivos, jak i mortis causa. Nie można być natomiast jednocześnie właścicielem i użytkownikiem wieczystym gruntu, ponieważ nabycie prawa własności przez użytkownika wieczystego gruntu prowadzi do wygaśnięcia użytkowania wieczystego.

Możliwe jest jednak przekształcenie prawa użytkowania wieczystego, przysługującego osobom fizycznym będącym dotychczasowymi użytkownikami wieczystymi, w prawo własności.

Zasady i tryb takiego przekształcenia reguluje ustawa z dnia 20 lipca 2018 r. o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego gruntów zabudowanych na cele mieszkaniowe w prawo własności tych gruntów (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 904 ze zm.).

Stosownie do art. 1 ust. 1 tej ustawy:

W myśl art. 1 ust. 2 ww. ustawy:

W myśl art. 2 ust. 3 cytowanej ustawy:

Zgodnie z ugruntowanym poglądem, przekształcenie prawa wieczystego użytkowania w prawo własności nie stanowi nabycia nieruchomości w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a jedynie zmianę tytułu prawnego faktycznego władztwa nad nieruchomością.

Zatem za datę nabycia nieruchomości przyjmuje się datę nabycia prawa użytkowania wieczystego gruntu do majątku wspólnego małżonków, tj. 1995 r.

Pani skutki podatkowe z tytułu sprzedaży udziału w nieruchomości

Skoro, jak już wyżej wskazano, przekształcenia prawa użytkowania wieczystego gruntu w prawo własności nie należy utożsamiać z nabyciem, należy przyjąć, że datą nabycia gruntu przez Pani mamę był rok 1995 – a więc nabycie prawa użytkowania wieczystego gruntu do wspólności majątkowej małżeńskiej.

Zatem pięcioletni termin, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 w zw. z art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych należy liczyć od końca roku kalendarzowego, w którym nieruchomość została nabyta przez Pani spadkodawcę – Pani mamę, tj. od końca 1995 roku.

Mając na uwadze powyższe, w Pani przypadku termin ten niewątpliwie upłynął.

Odpłatne zbycie udziału w prawie własności gruntu w 2021 r. nie stanowi dla Pani źródła przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Nie jest więc Pani zobowiązania do zapłaty podatku z tego tytułu.

Pani stanowisko należało zatem uznać za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Aby interpretacja mogła pełnić funkcję ochronną: Pani sytuacja musi być zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i musi się Pani zastosować do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).  

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).