Temat interpretacji
Możliwość opodatkowania dochodów z kwalifikowanych praw własności intelektualnej preferencyjną stawką podatkową (opodatkowanie IP-BOX).
Interpretacja indywidualna
– stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe
Szanowny Panie,
stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego:
-w części dotyczącej uznania Pana działalności w zakresie świadczenia usług będących przedmiotem zapytania za działalność badawczo-rozwojową na gruncie art. 5a pkt 38 ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych – jest prawidłowe;
-w pozostałej części – jest nieprawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
16 czerwca 2023 r. wpłynął Pana wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy preferencyjnego opodatkowania dochodów generowanych przez prawa własności intelektualnej. Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – 23 sierpnia 2023 r. (data wpływu).
Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego
Wnioskodawca prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą od (...) 2018 r. pod firmą X. Głównym przedmiotem działalności Wnioskodawcy jest działalność związana z oprogramowaniem. Wnioskodawca ma nieograniczony obowiązek podatkowy w Polsce w rozumieniu art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej zwana "ustawą o PIT") i rozlicza się na podstawie podatkowej księgi przychodów i rozchodów, a wybrana przez niego forma opodatkowania to podatek liniowy 19%. Wnioskodawca nie posiada statusu centrum badawczo-rozwojowego określonego w ustawie z dnia 30 maja 2008 r. o niektórych formach wspierania działalności innowacyjnej (Dz. U. z 2019 r. poz. 1402, z późn. zm.). Wnioskodawca jako Projektant oprogramowania, tworzy oprogramowanie (X) dla spółki (Y) działającej w (...) , (...) w USA (Kontrahent).
Oprogramowanie jest wykorzystywane przez inżynierów (...). Właścicielem Oprogramowania jest Zleceniodawca, a Wnioskodawca dokonuje jedynie jego rozwinięcia, ulepszenia, modyfikacji. Wnioskodawca nie jest użytkownikiem prawa na podstawie licencji wyłącznej, a także niewyłącznej. Zadania Wnioskodawcy obejmują analizę, projektowanie i nadzór nad implementacją nowych funkcji oprogramowania, w szczególności:
–badanie użytkowników: polega to na przeprowadzeniu szczegółowych badań dotyczących potrzeb, zachowań i oczekiwań użytkowników systemu; Wnioskodawca wykorzystuje różne metody, takie jak wywiady, ankiety, testy użyteczności czy analizy ścieżek użytkowników w systemie;
–projektowanie oprogramowania: na podstawie zgromadzonych danych Wnioskodawca tworzy modele interakcji między użytkownikami a systemem; projektuje interfejsy, które są intuicyjne, łatwe w obsłudze i które efektywnie wspierają cele użytkowników i biznesowe firmy;
–testowanie i optymalizacja: Wnioskodawca regularnie przeprowadza testy użyteczności, aby ocenić efektywność interfejsów; na podstawie tych testów wprowadza zmiany i poprawki, które zwiększają satysfakcję użytkowników i efektywność systemu;
–wdrażanie rozwiązań: Wnioskodawca odpowiada za wdrażanie nowych funkcji i usprawnień; pracuje ściśle z zespołem deweloperskim, aby zapewnić, że projekty były prawidłowo zaimplementowane;
–mierzenie i raportowanie: Wnioskodawca monitoruje wydajność interfejsów za pomocą różnych narzędzi analitycznych, ustala metryki sukcesu i regularnie raportuje postępy do zespołu i zarządu.
Praca Wnioskodawcy jest niezbędna dla ciągłego udoskonalania systemów technologicznych firmy, które są kluczowe dla jej działalności. Efektem wdrożonego rozwiązania jest (...).
Powyższe prace realizowane przez Wnioskodawcę w ramach prowadzonej działalności gospodarczej nie są wykonywane pod kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez Kontrahenta. Działania te prowadzone są w metodyczny sposób, czego wymaga specyfika tworzenia programu komputerowego, tj. określenie celu jaki ma on spełniać, ustalenia sposobu dojścia do danego celu, zaplanowanie prac, weryfikację, zakończenie.
Wnioskodawca w ramach działalności gospodarczej prowadzi w sposób systematyczny prace twórcze w celu tworzenia nowych zastosowań przy wykorzystaniu zasobów wiedzy. Bez wątpienia działalność na rzecz Kontrahenta polega na tworzeniu nowych zastosowań, które wcześniej w ramach działalności prowadzonej przez niego nie miały miejsca. Twórczą działalność Wnioskodawcy odnosić należy bowiem nie do praktyki gospodarczej sensu largo, a do praktyki gospodarczej danego podmiotu, jak wskazano w Objaśnieniu Ministerstwa Finansów z dnia 15 lipca 2019 r. dotyczącym preferencyjnego opodatkowania dochodów wytwarzanych przez prawa własności intelektualnej (IP BOX).
Czynności wykonywane przez Wnioskodawcę w ramach pełnionej funkcji Projektanta oprogramowania są ukierunkowane na tworzenie, rozwijanie, ulepszanie i modyfikowanie oprogramowania lub jego części. Wykonywane przez Wnioskodawcę prace są systematyczne, dostarczające wartość dodaną i rozwojową dla funkcjonowania oprogramowania.
Prawo własności intelektualnej zostało od podstaw wykonane przez Wnioskodawcę i jest ciągle ulepszane o dodatkowe innowacyjne rozwiązania. Wytworem twórczej pracy Wnioskodawcy jest m.in. dokumentacja projektowa, ale zajmuje się on również tworzeniem innowacyjnych rozwiązań w celu poprawy użyteczności i funkcjonalności oprogramowania. Zatem należy podkreślić, że prace Wnioskodawcy jako Projektanta oprogramowania są ukierunkowane na tworzenie, rozwijanie, ulepszanie i modyfikowanie oprogramowania.
Zważając na szerokie definiowanie programu komputerowego można stwierdzić, że Wnioskodawca w ramach powyższych prac wytwarza oprogramowanie tworząc m.in. dokumentację projektową. Takie materiały są traktowane jako jeden ze sposobów wyrażenia programu komputerowego, pod warunkiem że są szczegółowe w stopniu umożliwiającym postępującemu rutynowo programiście "zakodować" je do postaci kodu źródłowego bądź przeprowadzić tę operację za pomocą odpowiedniego oprogramowania (A. Michalak red., Ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Komentarz. Warszawa 2019 r. – art. 74). Nie ma natomiast znaczenia, jaki kształt bądź formułę przybiorą w konkretnym przypadku przygotowawcze materiały projektowe, przykładowo mogą być to odręczne notatki, wydruk, dokumentacja techniczna, wytwórcza bądź użytkowa (wp: SA w Łodzi z 4 lutego 2010 r., I ACa 912/09, niepubl.; wyr. SA w Łodzi z 27 lutego 2013 r., I ACa 1157/12).
Wyżej wymienione czynności były wykonywane przez Wnioskodawcę w 2022 r. na podstawie dwóch umów. Pierwszą umowę Wnioskodawca podpisał ze spółką (D) Sp. z o.o. w dniu 18 marca 2022 r., która pośredniczyła w sprzedaży usług dla spółki (E) Natomiast 14 czerwca 2022 r. Wnioskodawca podpisał już bezpośrednio umowę ze spółką amerykańską (E) , która posiada bezpośredni kontrakt ze spółką (Y) . Obie umowy wskazują, że w zakresie związanym ze świadczeniem usług przenoszone są wszelkie prawa autorskie do utworów powstałych w związku z tym świadczeniem w zamian za wynagrodzenie. Wobec tego otrzymywane przez Wnioskodawcę należności są przychodem z tytułu sprzedaży majątkowych praw autorskich do programu komputerowego.
Wartość wynagrodzenia za przeniesienie poszczególnych praw autorskich do programu komputerowego jest każdorazowo określana na koniec okresu rozliczeniowego na podstawie godzinowego zaangażowania Wnioskodawcy.
W ramach prowadzonej działalności gospodarczej, która skupiona jest na projektowaniu oprogramowania, Wnioskodawca ponosi następujące wydatki w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów:
1.koszt usługi księgowej – koszt poniesiony przez Wnioskodawcę na księgowość pozwala na wyszczególnienie koniecznej ewidencji na potrzeby skorzystania z preferencyjnej 5% stawki podatkowej (Ulga IP Box); koszt ten jest nieodzowny, jeśli wytwarzane oprogramowanie ma być wykonywane zgodnie z zasadami lege artis; ponadto, dzięki prowadzeniu księgowości przez specjalistów Wnioskodawca ma więcej czasu na wykonywanie prac programistycznych, co przekłada się na jakość tworzonego programu komputerowego; również należy podkreślić, że prowadzenie księgowości jest niezbędne do prowadzenia działalności per se; stąd koszt ten występuje w bezpośrednim i funkcjonalnym związku z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, jakim jest prawo do programu komputerowego;
2.koszt składek na ubezpieczenia społeczne – Wnioskodawca pod pojęciem poniesienia kosztów na „składki na ubezpieczenia społeczne” rozumie takie wydatki jak składki na ubezpieczenia społeczne oraz wpłaty na Fundusz Pracy; niniejsze obciążenia są obowiązkowe by możliwe było prowadzenie legalnej jednoosobowej działalności gospodarczej w Polsce, co w przypadku Wnioskodawcy przekłada się na możliwość świadczenia usług; również nie można zapominać o celu wymienionych opłat, które mają za zadanie zapewnienie środków pieniężnych w razie niemożności wykonywania działalności przez Wnioskodawcę, co w dłuższej perspektywie może wydłużyć jego zdolność zawodową; stąd koszt ten występuje w bezpośrednim i funkcjonalnym związku z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, jakim jest prawo do programu komputerowego;
3.koszt usług telekomunikacyjnych (np. abonament, internet) – koszty związane z usługami telekomunikacyjnymi są bezpośrednio i funkcjonalnie związane z tworzeniem oprogramowania lub jego części; abonament telefoniczny umożliwia konsultację z Kontrahentem, co służy personalizacji tworzonego oprogramowania, dostosowaniu go do indywidualnych potrzeb i jego oczekiwań; natomiast koszt opłaty za internet zapewnia Wnioskodawcy szybkie i stabilne łącze, które to jest wręcz nieodzowne w dzisiejszej pracy m.in. umożliwia zdalny kontakt z Kontrahentem z USA lub programistami, pozwala na znalezienie informacji na temat powstałych błędów, szybkie dzielenie się efektami swojej pracy; również dzięki dostępowi do internetu Wnioskodawca ma dostęp do wszelakich źródeł wiedzy, np. dokumentacji, publikacji; Oprogramowanie zarówno w procesie jego produkcji, jak i dalszego funkcjonowania wykorzystuje dostęp do sieci; jego wytworzenie i dalsze wykorzystywanie nie byłoby możliwe bez internetu; w świetle powyższego Wnioskodawca zmuszony jest do zapewnienia łączności sprzętu komputerowego i elektronicznego z siecią internetową; stąd koszt ten występuje w bezpośrednim i funkcjonalnym związku z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, jakim jest prawo do programu komputerowego.
4.koszt zakupu sprzętu komputerowego i elektronicznego – koszty związane z zakupem sprzętu komputerowego i elektronicznego są bezpośrednio i funkcjonalnie związane z wytworzeniem oprogramowania lub jego części; należy podkreślić, iż zakup sprzętu komputerowego i elektronicznego (telefon, komputer, drukarka ze skanerem, projektor, zewnętrzny dysk hdd, czytnik kart pamięci) to koszty stałe, które są konieczne do prowadzenia działalności gospodarczej jako Projektant oprogramowania; tego typu praca zdecydowanie wymaga sprawnego i nowoczesnego sprzętu komputerowego i elektronicznego; komputer jest podstawowym narzędziem pracy Wnioskodawcy; natomiast pozostały sprzęt elektroniczny wspomaga wykonywaną pracę oraz uwydatnia jej efekty; tytułem przykładu: drukarka umożliwia Wnioskodawcy wydruk dokumentów zawierających specyfikację tworzonego oprogramowania; z całą pewnością należy stwierdzić, iż przedmioty te są ściśle związane z zawodem wykonywanym przez Wnioskodawcę i są niezbędne do prowadzenia działalności związanej z tworzeniem programu; stąd koszt ten występuje w bezpośrednim i funkcjonalnym związku z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, jakim jest prawo do programu komputerowego;
5.koszt zakupu wyposażenia biurowego oraz artykułów biurowych – koszty związane z zakupem wyposażenia biurowego oraz artykułów biurowych są bezpośrednio i funkcjonalnie związane z wytworzeniem oprogramowania lub jego części; Wnioskodawca dba o ergonomiczne stanowisko pracy, dlatego jest zmuszony ponosić koszty związane z wyposażeniem biura; jak powszechnie wiadomo odpowiednio przygotowane miejsce pracy pozwala zoptymalizować osiągane wyniki, dlatego należy przyjąć, że wydatki na odpowiednie wyposażenie biura są dla Wnioskodawcy kosztami niezbędnymi w prowadzonej przez niego działalności gospodarczej; stąd koszt ten występuje w bezpośrednim i funkcjonalnym związku z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, jakim jest prawo do programu komputerowego.
Wnioskodawca zaznacza, że powyższe wydatki były ponoszone w 2022 r. bądź też będą ponoszone w latach następnych. Od 1 stycznia 2022 r. Wnioskodawca prowadzi na bieżąco odrębną od podatkowej księgi przychodów i rozchodów szczegółową ewidencję, o której mowa w art. 30cb ustawy o PIT. W związku z tym, że przepisy nie narzucają podatnikom konkretnej formy ewidencjonowania zdarzeń na cele stosowania preferencji, sporządzana jest ona techniką komputerową w postaci arkusza kalkulacyjnego, obejmującego comiesięczne zestawienie dokumentów. Prowadzona przez Wnioskodawcę ewidencja potwierdza uzyskane przychody oraz poniesione wydatki dotyczące kwalifikowanych praw własności intelektualnej na koniec danego okresu rozliczeniowego (miesiąc). W ewidencji Wnioskodawca na bieżąco wyodrębnia, jak również będzie wyodrębniał koszty, o których mowa w art. 30ca ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przypadające na każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej w sposób zapewniający określenie kwalifikowanego dochodu. Z uwagi na to, że w ramach działalności gospodarczej Wnioskodawca osiąga również przychody ze świadczenia usług innych niż z kwalifikowanych praw własności intelektualnej, koszty przyporządkowane są do przychodu, na który miały bezpośredni wpływ. Jeśli alokacja konkretnego kosztu nie jest możliwa, koszty te rozliczane są na wszystkie osiągnięte przychody w danym miesiącu, poprzez zastosowanie proporcji przychodowej.
Przepis art. 30ca ust. 1 ustawy o PIT stanowi, że podatek od osiągniętego przez, podatnika w ramach pozarolniczej działalności gospodarczej kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej wynosi 5% podstawy opodatkowania. Wnioskodawca w rozliczeniu rocznym za 2022 r. obliczył kwalifikowane dochody z kwalifikowanych praw własności intelektualnej osiągnięte w roku 2022, ustalił podstawę opodatkowania preferencyjną 5% stawką podatku zgodnie z art. 30ca ust. 3 ustawy o PIT i odprowadził podatek w wyliczonej wysokości. Wnioskodawca rozważa coroczne korzystanie z preferencyjnego opodatkowania 5% stawką podatkową wobec dochodów uzyskiwanych z działalności polegającej na Projektowaniu oprogramowania na podstawie przepisów o IP BOX, poczynając od zeznania rocznego złożonego za rok podatkowy trwający od 1 stycznia 2022 r. do 31 grudnia 2022 r.
Uzupełnienie
Pojęcia program komputerowy i oprogramowanie Wnioskodawca używa zamiennie. Są to bowiem synonimy. Interfejs jest to integralna część programu komputerowego umożliwiająca wzajemne połączenie i interakcję wszystkich elementów oprogramowania i sprzętu komputerowego z innym oprogramowaniem i sprzętem, jak również z użytkownikami. Projektowanie oprogramowania dotyczy projektowania interfejsów, architektury informacji oraz (…).
Wnioskodawca usługi wykonuje w biurze znajdującym się na terytorium Polski.
W odpowiedzi na pytanie organu, czy w ramach tworzonej dokumentacji projektowej powstają instrukcje komend adresowanych do komputera, czy też zbiór zleceń dla informatyków realizujących kolejne etapy projektu Wnioskodawca wskazał, że powstaje zbiór zleceń dla informatyków realizujących kolejne etapy projektu. Otrzymują oni dokumentację w formie pisemnej wraz z załączonymi funkcjonalnymi prototypami interfejsów. Po wdrożeniu funkcji (bądź w trakcie, częściowo) wraca ona do Wnioskodawcy do testowania manualnego QA/QC oraz przeprowadzania badań na użytkownikach.
Dokumentację, którą Wnioskodawca tworzy wykorzystują programiści do przetworzenia na kod źródłowy. Pomniejsze części kodu źródłowego dla danych komponentów są dostępne dla programistów bezpośrednio w programie, w którym Wnioskodawca tworzy dokumentację. Owe części programiści wdrażają i przekształcają na swoje potrzeby (np. dostosowując język do wykorzystywanych przez nich bibliotek).
Wnioskodawca nie przenosi praw autorskich do całości programu komputerowego. Wnioskodawca jest twórcą jedynie części programu komputerowego i przenosi prawa autorskie do tej części (opisanej powyżej). Wnioskodawca pragnie podkreślić, że przedmiotem ochrony prawa autorskiego mogą być poszczególne elementy lub nawet krótkie fragmenty (urywki) programu, jeśli tylko one same spełniać będą wymogi podane w art. 1 ust. 1 Prawa autorskiego, tj. elementy programu jako takiego, a więc instrukcje działania dla komputera lub ich zestawy (wyr. TS z 22.12.2010 r., C-393/09, Bezpećnostni softwarova asociace, ECLI:EU:C:2010:816). Ponadto do programów komputerowych stosuje się również zasadę wyrażoną w art. 1 ust. 3 Prawa autorskiego, zgodnie z którą chronione są także dzieła w postaci nieukończonej, np. wersja pre-alfa, alfa lub beta programu, wydanie testowe lub demonstracyjne (A. Michalak (red.), Ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Komentarz, Warszawa 2019 - art. 74).
Współpraca z zespołem deweloperskim odbywa się poprzez:
‒spotkania statusowe kilka razy w tygodniu;
‒komunikację pisemną przez oprogramowanie (...) ;
‒komunikację zadaniową przez oprogramowanie (...) ;
‒przekazywanie dokumentacji wraz z prototypami na dedykowanych spotkaniach lub poprzez nagrania wideo i wykorzystując ww. kanały;
‒spotkania typu burza mózgów eksplorujące techniczną wykonalność założonych i badanych hipotez;
‒spotkania w siedzibie firmy oraz wywiady terenowe (...).
Projektowany przez Wnioskodawcę „interfejs” jest interfejsem graficznym, zaprojektowanym tak, aby (...). Interfejs odpowiada za (…). Interfejs działa na różnych systemach operacyjnych, przeglądarkach oraz rozdzielczościach ekranu oraz posiada możliwość (...), wyświetlania ich, zarządzania i zapisywania. Interfejs stanowi kluczowy element programu, który jest zapisany kodem tworzonym przez zespół deweloperski.
Wnioskodawcy przysługują prawa autorskie do części programu komputerowego w rozumieniu ustawy o prawach autorskich i prawach pokrewnych.
Wytworzony przez Wnioskodawcę interfejs, architektura programu komputerowego stanowi kluczowy element programu komputerowego, który podlega ochronie na podstawie art. 74 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Wnioskodawca jest samodzielnym twórcą tego elementu programu komputerowego.
Wnioskodawca potwierdza, że:
a)prace Wnioskodawcy zawsze odznaczają się oryginalnym, twórczym charakterem, zawsze są kreacją nowej, nieistniejącej wcześniej wartości niematerialnej;
b)nie są one efektem pracy która wymaga do osiągnięcia rezultatu jedynie określonych umiejętności programistycznych i której rezultaty da się z góry określić i przewidzieć jako mające charakter powtarzalny;
c)nie są one jedynie „techniczną”, a „twórczą”, realizacją szczegółowych projektów zlecanych przez Klienta.
Przeniesienie praw autorskich następuje na podstawie klauzuli charakterystycznej dla amerykańskiego prawa własności intelektualnej – "works made for hire". W praktyce oznacza to, że z mocy postanowień umowy Klient nabywa autorskie prawa majątkowe do powstałych w toku współpracy elementów programu komputerowego. Nie jest zatem konieczne każdorazowe przenoszenie tych praw na Klienta w wyniku odrębnych czynności prawnych. Nabycie tych praw następuje każdorazowo z chwilą powstania części oprogramowania. Niemniej jednak również w tym przypadku ustalone wynagrodzenie obejmuje wynagrodzenie z tytułu przekazania praw autorskich do oprogramowania.
W umowie z Klientem Wnioskodawca ma ustaloną stawkę godzinową. Wnioskodawca prowadzi ewidencję czasu pracy z uwzględnieniem pracy twórczej. Na tej podstawie ustalana jest na koniec każdego miesiąca wartość wynagrodzenia za przeniesienie prawa autorskiego, które następowało w trakcie miesiąca. Okresami rozliczeniowymi są okresy miesięczne.
Przeniesienie każdego z majątkowych praw autorskich do programu komputerowego następuje zgodnie z wymogami przewidzianymi w przepisach ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, w szczególności z zachowaniem art. 41 oraz art. 53 ww. ustawy.
Wprowadzane zmiany polegające na rozwijania, ulepszania i modyfikowania oprogramowania lub jego części nie mają charakteru rutynowych i okresowych zmian.
Wnioskodawca pracuje nad platformą (...). Jest to nowoczesne narzędzie technologiczne zaprojektowane do (...). Dzięki tej platformie, (...).. Średnio co kwartał ustalane są nowe. Następnie Wnioskodawca wykorzystuje następujące narzędzia:
i.(...).;
ii.(...).;
iii.(...);
iv.(...).;
v.(...)..
Wnioskodawca pracuje w oparciu o technologie:
A.(...);
B.kilka z kilkunastu rozwijanych koncepcji:
i. opracowanie nowej metody filtrowania (...).;
ii. opracowanie nowej metody (...).;
iii. opracowanie narzędzia (...).;
iv. narzędzie do (...) ;
v. narzędzie do (...).;
vi. Interaktywny pomocnik (…).
Oryginalność oprogramowania polega na łączeniu (...) takich jak wykresy, filtry, mapy, adnotacje, komentarze, komunikacja między użytkownikami w ramach jednego oprogramowania. Następuje również zastępowanie przestarzałych systemów, łączenie kilku z nich, np. excel, aplikacja mobilna do skanowania danych, w jedno narzędzie.
Wnioskodawca stosuje metody badawcze zorientowane na użytkownika, (...) oraz optymalizację procesu produkcji oprogramowania włączająca wielu interesariuszy. Zastosowanie tych metod powoduje, iż tworzone przez Wnioskodawcę prace po ich wytworzeniu lub modyfikacji różnią się od rozwiązań już funkcjonujących u Wnioskodawcy.
Cele, jakie na wstępie postawił sobie Wnioskodawca w celu wytworzenia nowego, ulepszonego i rozwiniętego programu komputerowego to: (...), (...), (...), (...).
Wnioskodawca wskazuje, jakie konkretnie cele zostały osiągnięte w poszczególnych latach:
Rok 2021:
A.Wnioskodawca jako projektant produktu;
B.Po stronie Klienta:
‒Analityk danych;
‒Zespół inżynierów (...);
‒Zespół deweloperski;
‒Manager produktu.
Rok 2022:
A.Wnioskodawca jako projektant produktu;
B.Po stronie Klienta:
‒Analityk danych;
‒Zespół inżynierów (...);
‒Zespół deweloperski;
‒Manager produktu.
Rok 2023:
C.Wnioskodawca jako projektant produktu. Dodatkowo Wnioskodawca zatrudnił dwóch projektantów interfejsów oraz jednego testera oprogramowania;
D.Po stronie Klienta:
‒Analityk danych;
‒Zespół (...);
‒Zespół deweloperski;
‒Manager produktu.
Systematyczność w odniesieniu do działań Wnioskodawcy w zakresie wykonywanych czynności polega na regularnym testowaniu, mierzeniu i wdrażaniu nowych hipotez ulepszenia oprogramowania.
Harmonogramy tworzone są kwartalnie, w ciągu ostatnich dwóch lat budowane oprogramowanie (o nazwie X ) przeszło z fazy prototypowego (...) stworzonego (...) do oprogramowania napisanego od zera, wdrożonego wraz z założonymi hipotezami, które w lipcu 2023 weszło do użycia (...) Klienta.
Przed rozpoczęciem realizacji programu komputerowego Wnioskodawca posiadał (...). letnie doświadczenie na stanowisku projektanta oprogramowania w zakresie (...)..
Wnioskodawca wskazuje, jaki rodzaj wiedzy i umiejętności wykorzystuje i rozwija w ramach opisanej we wniosku działalności:
a.umiejętności projektowania innowacyjnych interfejsów interakcji człowiek-komputer;
b.metody badawcze UX;
c.umiejętności prowadzenia zespołów deweloperskich;
d.wiedza o przemyśle (...).
Wnioskodawca wskazuje, na jakich rozwiązaniach wiedzowych, technicznych, technologicznych, czy programistycznych oparte były tworzone, rozwijane produkty, usługi, procesy: (...).
Przez wymienione we wniosku koszty zakupu wyposażenia biurowego oraz artykułów biurowych należy rozumieć biurka, krzesła biurowe, tonery, długopisy, karteczki żółte samoprzylepne, spinacze, zszywacze, kalkulatory.
Wnioskodawca wskazuje, że do tej pory nie zakupiono towarów, które stanowiłyby środki trwałe, natomiast nie można wykluczyć, że w przyszłości takich zakupów nie będzie dokonywał. Gdyby zaistniała sytuacja zakupienia środków trwałych do kosztów IP Box Wnioskodawca zamierza zaliczyć wartość amortyzacji.
Pytania (ostatecznie doprecyzowane w uzupełnieniu wniosku)
1.Czy podejmowana bezpośrednio przez Wnioskodawcę działalność polegająca na projektowaniu oprogramowania stanowi działalność badawczo-rozwojową, o której mowa w art. 30ca ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych w rozumieniu w rozumieniu art. 5a pkt 38 ww. ustawy?
2.Czy wynagrodzenie Wnioskodawcy obejmujące czynności projektowania oprogramowania jest kwalifikowanym dochodem w rozumieniu art. 30ca ust. 7 pkt 2 ustawy o PIT?
3.Czy w opisanym we wniosku stanie faktycznym Wnioskodawca może rozliczyć dochód uzyskany w roku 2022 i latach następnych ze sprzedaży kwalifikowanego prawa własności intelektualnej (autorskie prawo do programu komputerowego) z uwzględnieniem stawki podatku dochodowego wynoszącej 5%?
Wnioskodawca doprecyzowuje, że przez sformułowanie dochód rozumie sumę kwalifikowanych dochodów uzyskiwanych z tytułu kwalifikowanych praw własności intelektualnej, tj. dochodów ze sprzedaży autorskich praw do programów komputerowych przemnożonych przez wskaźnik obliczony według wzoru nexus, w okresie, którego dotyczy wniosek.
4.Czy ustalając wskaźnik Nexus, Wnioskodawca ma prawo do uwzględniania kosztów, opisanych w niniejszym wniosku do litery "a" wskaźnika Nexus?
Pana stanowisko w sprawie
Ad. 1.
Ustawodawca wprowadził definicję działalności badawczo-rozwojowej w art. 5a pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z którą przez działalność badawczo-rozwojową należy rozumieć działalność twórczą obejmującą badania naukowe lub prace rozwojowe, podejmowaną w sposób systematyczny w celu zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań.
W myśl art. 5a pkt 39 tej ustawy, ilekroć w ustawie jest mowa o badaniach naukowych – oznacza to:
a.badania podstawowe w rozumieniu art. 4 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz. U. z 2020 r. poz. 85, 374, 695, 875 i 1086),
b.badania aplikacyjne w rozumieniu art. 4 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce.
Z kolei w definicji prac rozwojowych zawartej w art. 5a pkt 40 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wskazano, że oznaczają one prace rozwojowe w rozumieniu art. 4 ust. 3 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce. Na podstawie art. 4 ust. 2 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz. U. z 2021 r. poz. 478), badania naukowe są działalnością obejmującą:
1.badania podstawowe rozumiane jako prace empiryczne lub teoretyczne mające przede wszystkim na celu zdobywanie nowej wiedzy o podstawach zjawisk i obserwowalnych faktów bez nastawienia na bezpośrednie zastosowanie komercyjne;
2.badania aplikacyjne rozumiane jako prace mające na celu zdobycie nowej wiedzy oraz umiejętności, nastawione na opracowywanie nowych produktów, procesów lub usług lub wprowadzanie do nich znaczących ulepszeń.
Stosownie do art. 4 ust. 3 ww. ustawy, prace rozwojowe są działalnością obejmującą nabywanie, łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności, w tym w zakresie narzędzi informatycznych lub oprogramowania, do planowania produkcji oraz projektowania i tworzenia zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług, z wyłączeniem działalności obejmującej rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane do nich, nawet jeżeli takie zmiany mają charakter ulepszeń.
Zatem z pracami badawczo-rozwojowymi mamy do czynienia wówczas, gdy wykorzystuje się dostępną wiedzę z dziedziny nauki, technologii i działalności gospodarczej oraz innej wiedzy i umiejętności do tworzenia nowych lub ulepszania istniejących produktów/usług oraz procesów i technologii produkcji.
Wykonywanie zakresu zadań opisanych w stanie faktycznym spełnia kryteria działalności badawczo-rozwojowej, m.in. wykonywane przez Wnioskodawcę prace są systematyczne, dostarczające wartość dodaną i rozwojową dla funkcjonowania oprogramowania, również pozostają one innowacyjne i niespotykane w innych rozwiązaniach tego typu.
Należy podkreślić, że w Polsce oprogramowanie definiowane jest jako ogół informacji w postaci zestawu instrukcji, zaimplementowanych interfejsów i zintegrowanych danych przeznaczonych dla komputera do realizacji wyznaczonych celów – podlega ochronie jak utwór literacki z art. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, oprogramowanie może być, zgodnie z wykładnią celowościową i kontekstualną (Raport OECD), uznane za kwalifikowane IP w świetle rozszerzającej wykładni art. 30ca ust. 2 pkt 8 ustawy, jeśli jego wytworzenie, rozszerzenie lub ulepszenie jest wynikiem prac badawczo-rozwojowych.
Biorąc powyższe pod uwagę można stwierdzić, zdaniem Wnioskodawcy, że projektowanie przez niego oprogramowania komputerowego dla Kontrahenta spełnia kryteria działalności badawczo-rozwojowej w rozumieniu art. 5a pkt 38 ustawy o PIT.
Ad. 2.
Artykuł 30ca ust. 2 ustawy o PIT wskazuje zamknięty katalog praw własności intelektualnych, z których dochód może zostać objęty preferencyjnym opodatkowaniem. Autorskie prawo do programu komputerowego stanowi jedno z praw własności intelektualnych wskazanych w tym artykule w ust. 2 pkt 8. Przy czym, by można było mówić o „kwalifikowanym” prawie własności intelektualnej, przepis ten wymaga również, aby spełnione zostały dwa kryteria:
a.przedmiot ochrony jest wytworzony przez podatnika w ramach prowadzonej przez niego działalności badawczo-rozwojowej, oraz
b.prawo własności intelektualnej podlega ochronie prawnej na podstawie przepisów odrębnych ustaw lub ratyfikowanych umów międzynarodowych, których stroną jest Rzeczpospolita Polska, oraz innych umów międzynarodowych, których stroną jest Unia Europejska.
Należy uznać, że oprogramowanie komputerowe stanowi przedmiot ochrony praw autorskich.
Artykuł 74 ustawy o PAIPP kwalifikuje programy komputerowe jako utwory będące przedmiotem jego ochrony i to już z momentem ich wytworzenia, bez konieczności spełnienia jakichkolwiek wymogów formalnych. Zgodnie z Polską Normą PN-ISO/IEC 2382-1:1996 - 1.05.01 program komputerowy to jednostka syntaktyczna zgodna z zasadami konkretnego języka programowania, składająca się z deklaracji i instrukcji lub rozkazów potrzebnych do rozwiązania funkcji, zadania lub problemu (M. Szmit, Wybrane zagadnienia opiniowania sądowo-informatycznego, Warszawa 2014 r., s. 178).
Zważając na szerokie definiowanie programu komputerowego można stwierdzić, że Wnioskodawca w ramach powyższych prac wytwarza oprogramowanie, opracowując architekturę, dokumentację, rozwiązania programistyczne, schematy baz danych etc. Prawo własności intelektualnej zostało od podstaw wykonane przez Wnioskodawcę i obecnie ciągle jest ulepszane o dodatkowe innowacyjne rozwiązania (techniczne rozwiązania systemowe i programistyczne oraz biznesowe).
W Objaśnieniach podatkowych z dnia 15 lipca 2019 r., Minister Finansów wskazał, że pojęcie „program komputerowy" nie powinno być rozumiane wąsko lecz szeroko, w szczególności obejmując interfejs, gdy ten spełnia warunek interoperacyjności programu komputerowego z oprogramowaniem i sprzętem komputerowym, co musi być ustalone w każdym przypadku oddzielnie na podstawie rzeczywistych ustaleń, a nie tylko formalnych postanowień, na przykład umownych.
Z kolei w interpretacji indywidualnej wydanej przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 19 listopada 2019 r. o sygnaturze 0114-KDIP3-2.4011.459.2019.2.MG, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej zaznaczył, że nie ma znaczenia, czy prace twórcze polegają wyłącznie na opracowaniu kodu i przenoszeniu do niego prawa autorskich czy też na innych pracach twórczych w ramach przenoszenia praw do utworu.
Jak wskazano w opisie stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego, w zamian za wykonane usługi Wnioskodawca otrzymuje umówione wynagrodzenie. Niniejsza należność obejmuje honorarium za przeniesienie całości autorskich praw majątkowych.
Zdaniem Wnioskodawcy, odpłatne zbycie autorskich praw majątkowych do tworzonego oprogramowania, należy zakwalifikować jako kategorię sprzedaży kwalifikowanego prawa własności intelektualnej w rozumieniu art. 30ca ust. 7 pkt 2 ustawy o PIT.
Ad. 3.
Zgodnie z art. 30ca ust. 1 ustawy o PIT, podatek od osiągniętego przez podatnika w ramach pozarolniczej działalności gospodarczej kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej wynosi 5% podstawy opodatkowania.
Artykuł 30ca ust. 1 i następne ustawy o PIT wskazują, że dla zastosowania 5% stawki podatku dochodowego konieczne jest łączne spełnienie następujących przesłanek:
1.prowadzenie przez podatnika działalności badawczo-rozwojowej w rozumieniu ustawy o PIT;
2.wytwarzanie w ramach działalności kwalifikowanych praw własności intelektualnej;
3.uzyskiwanie dochodu z kwalifikowanych prawa własności intelektualnej;
4.określenie wysokości dochodu jaki może być objęty preferencyjną stawką podatku za pomocą wskaźnika Nexus dla każdego kwalifikowanego IP odrębnie;
5.prowadzenie odrębnej ewidencji operacji finansowych związanych z kwalifikowanymi prawami własności intelektualnej.
Spełnienie powyższych przesłanek powoduje, że po zakończeniu roku podatkowego podatnik ma prawo do skorzystania z 5% stawki podatku dochodowego w stosunku do dochodów związanych ze sprzedażą kwalifikowanego IP.
W przedmiotowym przypadku Wnioskodawca:
1.prowadzi działalność gospodarczą, w ramach której realizowana jest działalność badawczo-rozwojowa w rozumieniu ustawy o PIT;
2.w ramach prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej wytwarza kwalifikowane prawa własności intelektualnej i osiąga z tego tytułu dochód,
3.dokonuje odpowiedniej alokacji kosztów do przychodów z danego prawa własności intelektualnej, przez co określa dochód z jego sprzedaży, w tym jest w stanie obliczyć wartość Nexus dla danego prawa własności intelektualnej;
4.wysokość dochodu, jaki może rozliczyć przy zastosowaniu stawki 5%, wynika z odrębnie prowadzonej Ewidencji.
W z związku z powyższym, Wnioskodawca spełnia wszystkie przesłanki do zastosowania 5% stawki podatku dochodowego zarówno w odniesieniu do roku 2022, jak i do lat następnych, pod warunkiem spełnienia w tych latach powyższych warunków.
Ad. 4.
Zgodnie z art. 30ca ust. 4 i 5 ustawy o PIT wysokość kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej ustala się jako iloczyn dochodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej osiągniętego w roku podatkowym i wskaźnika obliczonego według wzoru:
(a + b) x 1,3
a + b + c + d
w którym poszczególne litery oznaczają koszty faktycznie poniesione przez podatnika na:
a.prowadzoną bezpośrednio przez podatnika działalność badawczo-rozwojową związaną z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej,
b.nabycie wyników prac badawczo-rozwojowych związanych z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, innych niż wymienione w lit. d, od podmiotu niepowiązanego w rozumieniu art. 23m ust. 1 pkt 3,
c.nabycie wyników prac badawczo-rozwojowych związanych z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, innych niż wymienione w lit. d. od podmiotu powiązanego w rozumieniu art. 23m ust. 1 pkt 4,
d.nabycie przez podatnika kwalifikowanego prawa własności intelektualnej.
Do powyższych kosztów nie zalicza się kosztów, które nie są bezpośrednio związane z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, w szczególności odsetek, opłat finansowych oraz kosztów związanych z nieruchomościami. Na mocy art. 30ca ust. 6 ustawy o PIT w przypadku, gdy wartość wskaźnika, o którym mowa powyżej, jest większa od 1, przyjmuje się, że wartość ta wynosi 1. Jednocześnie w przypadku, gdy Wnioskodawca nie nabywa wyników prac badawczo-rozwojowych ani kwalifikowanych praw własności intelektualnej wskaźnik ten będzie wynosić 1 w momencie, gdy Wnioskodawca osiągnie dochód.
Przedmiotem wykonywanej przez Wnioskodawcę działalności gospodarczej jest w określonej części projektowanie programów komputerowych, do których prawa autorskie są następnie przenoszone w ramach wykonania umowy na rzecz Kontrahenta. Za świadczone usługi Wnioskodawca otrzymuje ustalone honorarium, które obejmuje wynagrodzenie za przeniesienie autorskich praw majątkowych. W związku z wykonywaną przez Wnioskodawcę działalnością, ponosi on wydatki wymienione w opisie stanu faktycznego. Wydatki te ponoszone przez Wnioskodawcę są również kosztami w rozumieniu art. 22 w zw. z art. 23 ustawy o PIT i mają na celu osiągnięcie przychodów lub zachowanie albo zabezpieczenie źródła przychodów – tj. prowadzonej przez niego pozarolniczej działalności gospodarczej.
Podsumowując, zdaniem Wnioskodawcy, ponoszone wydatki w zakresie, w jakim przeznaczane są na wytworzenie danego prawa własności intelektualnej, przy zachowaniu odpowiedniej metodyki alokacji opisanej we wniosku, należy uznać za koszty faktycznie poniesione na prowadzoną bezpośrednio przez niego działalność badawczo-rozwojową związaną z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej wskazanym powyżej (oznaczone jako lit. a we wskaźniku z art. 30ca ust. 4 ustawy o PIT).
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest częściowo prawidłowe, a częściowo nieprawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.) stanowi, że:
Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych jednym ze źródeł przychodów jest pozarolnicza działalność gospodarcza.
W myśl art. 5a pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Ilekroć w ustawie jest mowa o działalności gospodarczej albo pozarolniczej działalności gospodarczej – oznacza to działalność zarobkową:
a)wytwórczą, budowlaną, handlową, usługową,
b)polegającą na poszukiwaniu, rozpoznawaniu i (...) ze złóż,
c)polegającą na wykorzystywaniu rzeczy oraz wartości niematerialnych i prawnych
–prowadzoną we własnym imieniu bez względu na jej rezultat, w sposób zorganizowany i ciągły, z której uzyskane przychody nie są zaliczane do innych przychodów ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1, 2 i 4-9.
Stosownie natomiast do treści art. 5b ust. 1 ww. ustawy:
Za pozarolniczą działalność gospodarczą nie uznaje się czynności, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:
1)odpowiedzialność wobec osób trzecich za rezultat tych czynności oraz ich wykonywanie, z wyłączeniem odpowiedzialności za popełnienie czynów niedozwolonych, ponosi zlecający wykonanie tych czynności,
2)są one wykonywane pod kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonych przez zlecającego te czynności,
3)wykonujący te czynności nie ponosi ryzyka gospodarczego związanego z prowadzoną działalnością.
Zgodnie z art. 5a pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Ilekroć w ustawie jest mowa o działalności badawczo-rozwojowej oznacza to działalność twórczą obejmującą badania naukowe lub prace rozwojowe, podejmowaną w sposób systematyczny w celu zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań.
W myśl art. 5a pkt 39 ww. ustawy:
Ilekroć w ustawie jest mowa o badaniach naukowych oznacza to:
a)badania podstawowe w rozumieniu art. 4 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz. U. z 2022 r. poz. 574, z późn. zm.),
b)badania aplikacyjne w rozumieniu art. 4 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce.
Z kolei w definicji prac rozwojowych zawartej w art. 5a pkt 40 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wskazano, że oznaczają one:
prace rozwojowe w rozumieniu art. 4 ust. 3 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce.
Na podstawie art. 4 ust. 2 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce:
Badania naukowe są działalnością obejmującą:
1)badania podstawowe rozumiane jako prace empiryczne lub teoretyczne mające przede wszystkim na celu zdobywanie nowej wiedzy o podstawach zjawisk i obserwowalnych faktów bez nastawienia na bezpośrednie zastosowanie komercyjne;
2)badania aplikacyjne rozumiane jako prace mające na celu zdobycie nowej wiedzy oraz umiejętności, nastawione na opracowywanie nowych produktów, procesów lub usług lub wprowadzanie do nich znaczących ulepszeń.
Natomiast stosownie do art. 4 ust. 3 ww. ustawy:
Prace rozwojowe są działalnością obejmującą nabywanie, łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności, w tym w zakresie narzędzi informatycznych lub oprogramowania, do planowania produkcji oraz projektowania i tworzenia zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług, z wyłączeniem działalności obejmującej rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane do nich, nawet jeżeli takie zmiany mają charakter ulepszeń.
Z opisu sprawy wynika, że w ramach prowadzonej działalności jako Projektant oprogramowania, tworzy Pan dokumentację dotyczącą oprogramowania (x.) dla spółki (y.) działającej w (...) , (...) w USA (Kontrahent). Oprogramowanie jest wykorzystywane przez (...) w ich codziennej pracy, do (...).
W opisie sprawy wskazał Pan, że Pana zadania obejmują analizę, projektowanie i nadzór nad implementacją nowych funkcji oprogramowania, w szczególności badanie użytkowników, projektowanie oprogramowania, testowanie i optymalizacja, wdrażanie rozwiązań oraz mierzenie i raportowanie. Czynności wykonywane przez Pana w ramach pełnionej funkcji Projektanta oprogramowania są ukierunkowane na tworzenie, rozwijanie, ulepszanie i modyfikowanie oprogramowania lub jego części. Wskazał Pan, że w ramach powyższych prac wytwarza dokumentację projektową.
Znaczną część wniosku poświęcił Pan na opis ogólny dotyczący realizowanych prac projektowych i sposobu ich prowadzenia. Jednocześnie we wniosku o interpretację używał Pan różnych pojęć, które określają efekty Pana pracy m.in. takie określenia: „Oprogramowanie”, „program komputerowy”, „interfejsy”, „modele interakcji”, „projekty”, „dokumentacja projektowa”, „utwory”, „innowacyjne rozwiązania”. W efekcie nie wiadomo było, czego konkretnie dotyczą Pana pytania. W uzupełnieniu wniosku wskazał Pan, że pojęcia program komputerowy i oprogramowanie używa zamiennie, natomiast interfejs jest to integralna część programu komputerowego umożliwiająca wzajemne połączenie i interakcję wszystkich elementów oprogramowania i sprzętu komputerowego z innym oprogramowaniem i sprzętem, jak również z użytkownikami. Projektowanie oprogramowania dotyczy projektowania interfejsów, architektury informacji oraz prototypowania i modelowania (...) wykorzystując (...), na podstawie wywiadów z kluczowymi decydentami (…)
Na wstępie trzeba podkreślić, że z pracami badawczo-rozwojowymi mamy do czynienia wówczas, gdy wykorzystuje się dostępną wiedzę z dziedziny nauki, technologii oraz innej wiedzy i umiejętności do tworzenia nowych lub ulepszenia istniejących produktów/usług. Wobec powyższego ocena czy prowadzone przez Pana prace programistyczne stanowią działalność badawczo-rozwojową dokonana zostanie w kontekście wskazanych przez Pana efektów tych prac w postaci dokumentacji projektowej.
Z ustawowej definicji zawartej w regulacjach ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że działalność badawczo-rozwojowa musi mieć charakter twórczy. Jak podaje słownik języka polskiego PWN, działalność twórcza to zespół działań podejmowanych w kierunku tworzenia (działalność – zespół działań podejmowanych w jakimś celu), powstania czegoś (twórczy – mający na celu tworzenie, tworzyć – powodować powstanie czegoś). W doktrynie prawa autorskiego podkreśla się natomiast, że cecha twórczości związana jest przede wszystkim z rezultatem działalności człowieka o charakterze kreacyjnym i jest spełniona wówczas, gdy istnieje nowy wytwór intelektu. Działalność twórcza oznacza, że „ustawodawca za przedmiot prawa autorskiego uznaje tylko rezultat (przejaw) takiego działania, który choćby w minimalnym stopniu odróżnia się od innych rezultatów takiego samego działania, a zatem, że posiada cechę nowości, której stopień nie ma znaczenia”. Zatem twórczość działalności badawczo-rozwojowej może przejawiać się opracowywaniem nowych koncepcji, narzędzi, rozwiązań niewystępujących dotychczas w praktyce gospodarczej podatnika lub na tyle innowacyjnych, że w znacznym stopniu odróżniają się od rozwiązań już funkcjonujących u podatnika.
W opisie sprawy wskazał Pan, że w ramach działalności gospodarczej prowadzi w sposób systematyczny prace twórcze w celu tworzenia nowych zastosowań przy wykorzystaniu zasobów wiedzy. Pana działalność na rzecz Kontrahenta polega na tworzeniu nowych zastosowań, które wcześniej w ramach działalności prowadzonej przez Pana nie miały miejsca.
W uzupełnieniu wniosku wskazał Pan, że pracuje nad platformą nowej generacji do zarządzania i planowania dla firm zajmujących się (...). Jest to nowoczesne narzędzie technologiczne zaprojektowane do optymalizacji i planowania działań firm, które zajmują się (...)). Pracuje Pan w oparciu o technologie: (...) Oryginalność oprogramowania polega na łączeniu różnych elementów interfejsu, dotychczas niepowiązanych, lub powiązanych w bardzo skomplikowany, nieprzystępny i niezoptymalizowany pod kątem standardów ISO 9241-210:2019 takich jak wykresy, filtry, mapy, adnotacje, komentarze, komunikacja między użytkownikami w ramach jednego oprogramowania. Następuje również zastępowanie przestarzałych systemów, łączenie kilku z nich, np. excel, aplikacja mobilna do skanowania danych, w jedno narzędzie.
Zatem prowadzona przez Pana działalność w zakresie tworzenia dokumentacji projektowej ma twórczy charakter.
Kolejnym kryterium działalności badawczo-rozwojowej jest prowadzenie tej działalności w sposób systematyczny. Zgodnie ze słownikiem języka polskiego PWN, słowo systematyczny oznacza (i) robiący coś regularnie i starannie, (ii) o procesach: zachodzący stale od dłuższego czasu, (iii) o działaniach: prowadzony w sposób uporządkowany, według pewnego systemu; też: o efektach takich działań; planowy, metodyczny. W związku z tym, że w definicji działalności badawczo-rozwojowej słowo „systematyczny” występuje w sformułowaniu „podejmowaną (działalność) w sposób systematyczny”, a więc odnosi się do „działalności”, czyli zespołu działań podejmowanych w jakimś celu, najbardziej właściwą definicją systematyczności w omawianym zakresie jest definicja obejmująca prowadzenie działalności w sposób uporządkowany, według pewnego systemu. Zatem słowo systematycznie odnosi się również do działalności prowadzonej w sposób metodyczny, zaplanowany i uporządkowany. To oznacza, że działalność badawczo-rozwojowa jest prowadzona systematycznie niezależnie od tego, czy podatnik stale prowadzi prace badawczo-rozwojowe, czy tylko od czasu do czasu, a nawet incydentalnie, co wynika z charakteru prowadzonej przez niego działalności oraz potrzeb rynku, klientów, sytuacji mikro i makroekonomicznej. Z powyższego wynika, że spełnienie kryterium „systematyczności” danej działalności nie jest uzależnione od ciągłości tej działalności, w tym od określonego czasu przez jaki działalność taka ma być prowadzona ani też od istnienia planu co do prowadzenia przez podatnika podobnej działalności w przyszłości. Wystarczające jest, aby podatnik zaplanował i przeprowadził chociażby jeden projekt badawczo-rozwojowy, przyjmując dla niego określone cele do osiągnięcia, harmonogram i zasoby. Taka działalność może być uznana za działalność systematyczną, tj. prowadzoną w sposób metodyczny, zaplanowany i uporządkowany.
Wyjaśnił Pan, że wykonywane przez Pana prace są systematyczne, dostarczające wartość dodaną i rozwojową dla funkcjonowania oprogramowania. Systematyczność w odniesieniu do działań Wnioskodawcy w zakresie wykonywanych czynności polega na regularnym testowaniu, mierzeniu i wdrażaniu nowych hipotez ulepszenia oprogramowania. Harmonogramy tworzone są kwartalnie, w ciągu ostatnich dwóch lat budowane oprogramowanie (o nazwie X) przeszło z fazy prototypowego (...) do oprogramowania napisanego od zera, wdrożonego wraz z założonymi hipotezami, które w lipcu 2023 weszło do użycia w (...) Klienta. Wprowadzane zmiany polegające na rozwijania, ulepszania i modyfikowania oprogramowania lub jego części nie mają charakteru rutynowych i okresowych zmian.
Zatem kolejne kryterium definicji działalności badawczo-rozwojowej w odniesieniu do wskazanych efektów Pana pracy jest spełnione.
Powyżej omówione dwa kryteria działalności badawczo-rozwojowej dotyczą charakteru i organizacji prowadzenia tej działalności, podczas gdy ostatnie, trzecie kryterium, dotyczy rezultatu prowadzenia tej działalności, tj. zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań. W konsekwencji – głównym zadaniem dla zarządzającego projektem badawczo-rozwojowym jest zlokalizowanie i zidentyfikowanie zasobów wiedzy przed rozpoczęciem działań projektowych; zasobów w ujęciu funkcjonalnym i celowościowym, czyli podlegającym zwiększeniu oraz możliwym i właściwym do wykorzystania zwiększonej wiedzy do nowych zastosowań. Lokalizacja i identyfikacja wiedzy obejmuje szereg działań, w tym określenie stanu wiedzy, miejsca, sposobu jej wykorzystania oraz selekcji pod względem przydatności do realizacji celu projektu.
Z opisu sprawy wynika, że w ramach prowadzonej działalności zajmuje się Pan projektowaniem oprogramowania. Pracuje Pan nad platformą nowej generacji do (...). Stosuje Pan metody badawcze zorientowane na użytkownika (...) oraz optymalizację procesu produkcji oprogramowania włączająca wielu interesariuszy. Zastosowanie tych metod powoduje, iż tworzone przez Pana prace po ich wytworzeniu lub modyfikacji różnią się od rozwiązań już w Pana działalności funkcjonujących. Wskazał Pan, że w ramach opisanej działalności wykorzystuje i rozwija następujący rodzaj wiedzy i umiejętności:
a.umiejętności projektowania innowacyjnych interfejsów interakcji człowiek-komputer;
b.metody badawcze UX;
c.umiejętności prowadzenia zespołów deweloperskich;
d.wiedza o (...).
Zatem powyższe pozwala uznać, że wykorzystuje Pan istniejące zasoby wiedzy w celu tworzenia nowych zastosowań.
Kluczowe jest również zawarte w definicji działalności badawczo-rozwojowej rozróżnienie, które wskazuje, że taka działalność obejmuje dwa rodzaje aktywności, tj.:
–badania podstawowe i badania aplikacyjne zdefiniowane w art. 4 ust. 2 pkt 1 i 2 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce oraz
–prace rozwojowe, o których mowa w art. 4 ust. 3 tej ustawy.
Prace rozwojowe polegają na nabywaniu, łączeniu, kształtowaniu i wykorzystywaniu dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności – przy czym użyty przez ustawodawcę spójnik „i” wskazuje, że aby uznać działania za prace rozwojowe konieczne jest zaistnienie wszystkich tych czynności, tj.:
•nabycia dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności;
•łączenia dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności;
•kształtowania dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności;
•wykorzystania dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności.
Prace rozwojowe bazują zatem na dostępnej wiedzy – w zależności od celów, jakie przyjęto dla prowadzenia prac, będzie to wiedza z określonej dziedziny lub dziedzin. Prace te obejmują kolejno:
•nabycie wiedzy i umiejętności, czyli pozyskanie wiedzy/umiejętności, zapoznanie się z wiedzą, zrozumienie jej;
•łączenie wiedzy i umiejętności, czyli znalezienie takich zależności pomiędzy wiedzą z różnych zakresów, dziedzin lub wiedzy wynikającej z różnych badań naukowych oraz pomiędzy umiejętnościami, które są istotne z punktu widzenia postawionych celów badan rozwojowych;
•kształtowanie wiedzy i umiejętności, czyli takie „ułożenie” efektów nabywania i łączenia wiedzy i umiejętności lub takie sformułowanie wniosków płynących z tych procesów, aby można je było wykorzystać dla realizacji postawionych celów prac rozwojowych;
•wykorzystanie wiedzy i umiejętności, czyli ich użycie, posłużenie się nimi dla osiągnięcia celów prac rozwojowych.
Co istotne, całość ww. czynności służy:
•planowaniu produkcji oraz
•projektowaniu i tworzeniu zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług.
Chodzi przy tym o konkretne produkty, konkretne procesy lub konkretne usługi albo konkretne rodzaje produktów, procesów lub usług. Podmiot prowadzący prace rozwojowe organizuje je z uwzględnieniem specyfiki konkretnych produktów, procesów lub usług – od niej zależą potrzeby prowadzenia prac rozwojowych i ich zakres.
Jednocześnie ustawodawca wyłączył z definicji prac rozwojowych działalność obejmującą rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane do produktów, procesów lub usług, nawet jeżeli takie zmiany mają charakter ulepszeń. O tym, jakie zmiany do produktów, procesów lub usług mają charakter rutynowy (wykonywany często i niemal automatycznie) i okresowy (powtarzający się, występujący co pewien czas) będzie każdorazowo decydował charakter konkretnych produktów, procesów bądź usług.
Jak wskazuje Pan we wniosku, Pana działania prowadzone są w metodyczny sposób, czego wymaga specyfika tworzenia programu komputerowego, tj. określenie celu jaki ma on spełniać, ustalenia sposobu dojścia do danego celu, zaplanowanie prac, weryfikację, zakończenie. W ramach działalności gospodarczej prowadzi Pan w sposób systematyczny prace twórcze w celu tworzenia nowych zastosowań przy wykorzystaniu zasobów wiedzy. Działalność na rzecz Kontrahenta polega na tworzeniu nowych zastosowań, które wcześniej w ramach działalności prowadzonej przez Pana nie miały miejsca. Czynności wykonywane przez Pana w ramach pełnionej funkcji Projektanta oprogramowania są ukierunkowane na tworzenie, rozwijanie, ulepszanie i modyfikowanie oprogramowania lub jego części. Wykonywane przez Pana prace są systematyczne, dostarczające wartość dodaną i rozwojową dla funkcjonowania oprogramowania. Dodatkowo wskazał Pan, iż wprowadzane zmiany polegające na rozwijania, ulepszania i modyfikowania oprogramowania lub jego części nie mają charakteru rutynowych i okresowych zmian.
Stosuje Pan metody badawcze zorientowane na użytkownika, (...) oraz optymalizację procesu produkcji oprogramowania włączająca wielu interesariuszy. Zastosowanie tych metod powoduje, iż tworzone przez Pana prace po ich wytworzeniu lub modyfikacji różnią się od rozwiązań już funkcjonujących.
Zatem powyższe pozwala uznać, że działalność w zakresie tworzenia opisanej dokumentacji projektowej spełnia warunki do uznania jej za prace rozwojowe.
W konsekwencji, mając na uwadze przedstawiony we wniosku opis sprawy, Pana działalność polegająca na projektowaniu oprogramowania spełnia definicję działalności badawczo-rozwojowej w rozumieniu art. 5a pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Należy przy tym podkreślić, że działalnością badawczo-rozwojową nie jest całość usług świadczonych przez Pana ani też całość prowadzonej przez Pana działalności, ale wyłącznie te działania, które ściśle dotyczą tworzenia innowacyjnych rozwiązań służących stworzeniu nowego produktu – takich jak te, które zostały wymienione we wniosku i jego uzupełnieniu i w warunkach działalności opisanych we wniosku i jego uzupełnieniu.
Tym samym w tym zakresie (odnoszącym się do pytania nr 1) Pana stanowisko jest prawidłowe.
Przedsiębiorcy osiągający dochody generowane przez prawa własności intelektualnej od 1 stycznia 2019 r. mogą korzystać z preferencyjnej stawki w podatku dochodowym.
Zgodnie z art. 30ca ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Podatek od osiągniętego przez podatnika w ramach pozarolniczej działalności gospodarczej kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej wynosi 5% podstawy opodatkowania.
W myśl art. 30ca ust. 2 ww. ustawy:
Kwalifikowanymi prawami własności intelektualnej są:
1)patent,
2)prawo ochronne na wzór użytkowy,
3)prawo z rejestracji wzoru przemysłowego,
4)prawo z rejestracji topografii układu scalonego,
5)dodatkowe prawo ochronne dla patentu na produkt leczniczy lub produkt ochrony roślin,
6)prawo z rejestracji produktu leczniczego i produktu leczniczego weterynaryjnego dopuszczonych do obrotu,
7)wyłączne prawo, o którym mowa w ustawie z dnia 26 czerwca 2003 r. o ochronie prawnej odmian roślin (Dz. U. z 2021 r. poz. 213),
8)autorskie prawo do programu komputerowego
–podlegające ochronie prawnej na podstawie przepisów odrębnych ustaw lub ratyfikowanych umów międzynarodowych, których stroną jest Rzeczpospolita Polska, oraz innych umów międzynarodowych, których stroną jest Unia Europejska, których przedmiot ochrony został wytworzony, rozwinięty lub ulepszony przez podatnika w ramach prowadzonej przez niego działalności badawczo-rozwojowej.
Autorskie prawo do programu komputerowego objęte jest ochroną na mocy art. 74 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2509). Zgodnie z art. 74 ust. 2 powołanej ustawy:
Ochrona przyznana programowi komputerowemu obejmuje wszystkie formy jego wyrażenia. Idee i zasady będące podstawą jakiegokolwiek elementu programu komputerowego, w tym podstawą łączy, nie podlegają ochronie.
W związku z tym, że w Polsce oprogramowanie – definiowane jako ogół informacji w postaci zestawu instrukcji, zaimplementowanych interfejsów i zintegrowanych danych przeznaczonych dla komputera do realizacji wyznaczonych celów – podlega ochronie jak utwór literacki z art. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, oprogramowanie może być uznane za kwalifikowane IP w świetle art. 30ca ust. 2 pkt 8 ustawy, jeśli jego wytworzenie, rozszerzenie lub ulepszenie jest wynikiem prac badawczo-rozwojowych.
Na mocy art. 30ca ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Podstawę opodatkowania stanowi suma kwalifikowanych dochodów z kwalifikowanych praw własności intelektualnej osiągniętych w roku podatkowym.
Należy przyjąć, że dochody z kwalifikowanego IP mogą być opodatkowane na preferencyjnych zasadach w takim zakresie, w jakim kwalifikowane IP wytwarza dochody w efekcie prac badawczo-rozwojowych prowadzonych przez podatnika. Innymi słowy, skorzystanie z preferencji IP Box jest możliwe w sytuacji występowania związku między dochodem kwalifikującym się do preferencji a kosztami faktycznie poniesionymi w celu jego uzyskania.
Stosownie natomiast do art. 30ca ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Wysokość kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej ustala się jako iloczyn dochodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej osiągniętego w roku podatkowym i wskaźnika obliczonego według wzoru:
(a + b) x 1,3
a + b + c + d
w którym poszczególne litery oznaczają koszty faktycznie poniesione przez podatnika na:
a – prowadzoną bezpośrednio przez podatnika działalność badawczo-rozwojową związaną z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej,
b – nabycie wyników prac badawczo-rozwojowych związanych z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, innych niż wymienione w lit. d, od podmiotu niepowiązanego w rozumieniu art. 23m ust. 1 pkt 3,
c – nabycie wyników prac badawczo-rozwojowych związanych z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, innych niż wymienione w lit. d, od podmiotu powiązanego w rozumieniu art. 23m ust. 1 pkt 4,
d – nabycie przez podatnika kwalifikowanego prawa własności intelektualnej.
Na podstawie art. 30ca ust. 5 ww. ustawy:
Do kosztów, o których mowa w ust. 4, nie zalicza się kosztów, które nie są bezpośrednio związane z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, w szczególności odsetek, opłat finansowych oraz kosztów związanych z nieruchomościami.
Stosownie natomiast do treści art. 30ca ust. 7 powołanej ustawy:
Dochodem (stratą) z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej jest obliczony zgodnie z art. 9 ust. 2 dochód (strata) z pozarolniczej działalności gospodarczej w zakresie, w jakim został osiągnięty:
1)z opłat lub należności wynikających z umowy licencyjnej, która dotyczy kwalifikowanego prawa własności intelektualnej;
2)ze sprzedaży kwalifikowanego prawa własności intelektualnej;
3)z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej uwzględnionego w cenie sprzedaży produktu lub usługi;
4)z odszkodowania za naruszenie praw wynikających z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej, jeżeli zostało uzyskane w postępowaniu spornym, w tym postępowaniu sądowym albo arbitrażu.
Na mocy art. 30ca ust. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Podatnicy korzystający z opodatkowania zgodnie z ust. 1 tego artykułu są obowiązani do wykazania dochodu (straty) z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej w zeznaniu za rok podatkowy, w których osiągnięto ten dochód (poniesiono stratę).
Na podstawie art. 30cb ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Podatnicy podlegający opodatkowaniu na podstawie art. 30ca są obowiązani:
1)wyodrębnić każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej w prowadzonych księgach rachunkowych;
2)prowadzić księgi rachunkowe w sposób zapewniający ustalenie przychodów, kosztów uzyskania przychodów i dochodu (straty), przypadających na każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej;
3)wyodrębnić koszty, o których mowa w art. 30ca ust. 4, przypadające na każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej, w sposób zapewniający określenie kwalifikowanego dochodu;
4)dokonywać zapisów w prowadzonych księgach rachunkowych w sposób zapewniający ustalenie łącznego dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej – w przypadku gdy podatnik wykorzystuje więcej niż jedno kwalifikowane prawo własności intelektualnej, a w prowadzonych księgach rachunkowych nie jest możliwe spełnienie warunków, o których mowa w pkt 2 i 3;
5)dokonywać zapisów w prowadzonych księgach rachunkowych w sposób zapewniający ustalenie dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej w odniesieniu do tego produktu lub tej usługi albo do tych produktów lub tych usług – w przypadku gdy podatnik wykorzystuje jedno kwalifikowane prawo własności intelektualnej lub większą liczbę tych praw w produkcie lub usłudze albo w produktach lub usługach, a w prowadzonych księgach rachunkowych nie jest możliwe spełnienie warunków, o których mowa w pkt 2-4.
Stosownie do treści art. 30cb ust. 2 ww. ustawy:
Podatnicy prowadzący podatkową księgę przychodów i rozchodów wykazują informacje, o których mowa w ust. 1, w odrębnej ewidencji.
Zgodnie z art. 30cb ust. 3 powołanej ustawy:
W przypadku gdy na podstawie ksiąg rachunkowych lub ewidencji, o której mowa w ust. 2, nie jest możliwe ustalenie dochodu (straty) z kwalifikowanych praw własności intelektualnej, podatnik jest obowiązany do zapłaty podatku zgodnie z art. 27 lub art. 30c.
Zatem, podatnik, który osiągnął w ciągu roku dochód z kwalifikowanego IP i decyduje, że wobec tego dochodu będzie stosował 5% stawkę podatku, jest zobowiązany do wykazania tego dochodu w zeznaniu rocznym składanym za rok, w którym ten dochód został osiągnięty. Podatnik ma prawo stosować 5% stawkę podatkową do kwalifikowanego dochodu z tego konkretnego kwalifikowanego IP w okresie, w którym kwalifikowane IP posiada ochronę prawną.
Ponadto należy wskazać, że podatnik, który ma zamiar skorzystać z ww. preferencji jest zobowiązany prowadzić szczegółową ewidencję w sposób umożliwiający obliczenie podstawy opodatkowania, w tym powiązanie ponoszonych kosztów prac badawczo-rozwojowych z osiąganymi dochodami z kwalifikowanych praw własności intelektualnej powstałymi w wyniku przeprowadzenia tych prac.
Podkreślić należy, że w celu skorzystania z opodatkowania dochodów na podstawie art. 30ca ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podatnik ma obowiązek na bieżąco prowadzić odrębną od podatkowej księgi przychodów i rozchodów ewidencję, czyli od momentu poniesienia pierwszych kosztów, o których mowa w art. 30ca ust. 4 ww. ustawy. Przepisy o IP BOX nie narzucają podatnikom konkretnej formy ewidencjonowania zdarzeń na cele stosowania preferencji IP Box.
Jak wcześniej rozstrzygnięto, tworzy Pan dokumentację projektową w ramach prowadzonej bezpośrednio działalności badawczo-rozwojowej, spełniającej definicję wskazaną w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych. Jednak pomimo, że tworzona przez Pana dokumentacja projektowa stanowi część składową programu komputerowego i – Pana zdaniem – podlega ochronie prawnej jak program komputerowy na podstawie art. 74 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, to sama w sobie nie stanowi programu komputerowego w myśl art. 30ca ust. 2 pkt 8 ww. ustawy.
W uzupełnieniu wniosku wskazał Pan bowiem – odpowiadając na pytanie organu, czy w ramach tworzonej dokumentacji projektowej powstają instrukcje komend adresowanych do komputera, czy też zbiór zleceń dla informatyków realizujących kolejne etapy projektu – że w ramach tworzonej dokumentacji projektowej powstaje zbiór zleceń dla informatyków realizujących kolejne etapy projektu. Otrzymują oni dokumentację w formie pisemnej wraz z załączonymi funkcjonalnymi prototypami interfejsów. Po wdrożeniu funkcji (bądź w trakcie, częściowo) wraca ona do Pana do testowania manualnego QA/QC oraz przeprowadzania badań na użytkownikach.
Dokumentację, którą Pan tworzy wykorzystują programiści do przetworzenia na kod źródłowy. Pomniejsze części kodu źródłowego dla danych komponentów są dostępne dla programistów bezpośrednio w programie, w którym tworzy Pan dokumentację. Części te programiści wdrażają i przekształcają na swoje potrzeby (np. dostosowując język do wykorzystywanych przez nich bibliotek). Nie przenosi Pan praw autorskich do całości programu komputerowego. Jest Pan twórcą jedynie części programu komputerowego i przenosi prawa autorskie do tej części.
Nie można się więc zgodzić, że w opisanych okolicznościach autorskie prawo do dokumentacji projektowej, której jest Pan twórcą, stanowi kwalifikowane IP w rozumieniu art. 30ca ust. 2 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Przywołać w tym miejscu należy Dyrektywę Rady z dnia 14 maja 1991 r. w sprawie ochrony prawnej programów komputerowych (91/250/EWG), w której wskazano, że: „(…) części programu umożliwiające takie wzajemne połączenia i wzajemne oddziaływanie między elementami oprogramowania i sprzętu komputerowego są ogólnie znane pod nazwą „interfejsów”.
Natomiast „Aby ustalić, czym w konkretnej sytuacji jest interfejs użytkownika należy uwzględnić specyfikę danego programu komputerowego. Jednakże, potocznie mówiąc, interfejsem użytkownika jest wszystko to, co jest widziane gołym okiem (też za pomocą innych zmysłów) przy korzystaniu z programu komputerowego.
Interfejs użytkownika występuje jako:
•interfejs tekstowy
•interfejs graficzny.
Interfejs graficzny sprowadza się najczęściej do standardowego okna programu” (https://cyberlawbyjudyta.com/2019/03/01/prawa-autorskie-do-interfejsu-uzytkownika/, https://www.kancelariaepoque.pl/post/prawa-autorskie-do-interfejsu-u%C5%BCytkownika).
W informatyce najczęściej jako „interfejs użytkownika” rozpatruje się część oprogramowania zajmującą się obsługą urządzeń wejścia-wyjścia przeznaczonych dla interakcji z użytkownikiem (https://pl.wikipedia.org/wiki/Interfejs_u%C5%BCytkownika).
Trybunał Sprawiedliwości UE w sprawie Bezpecnostni softwarova asociace – Svaz softwarove ochrany przeciwko Ministerstvu kultury (C-393/09) uznał, że:
„Interfejsy są częściami programu komputerowego umożliwiającymi wzajemne połączenie i interakcję wszystkich elementów oprogramowania i sprzętu komputerowego z innym oprogramowaniem i sprzętem, jak również z użytkownikami, tak aby stały się one w pełni funkcjonalne. Graficzny interfejs użytkownika stanowi element programu komputerowego, za pomocą którego użytkownicy wykorzystują właściwości programu. W związku z tym, interfejs nie stanowi formy wyrażania programu komputerowego i nie może korzystać ze szczególnej ochrony przyznanej na mocy tej dyrektywy w sprawie ochrony prawnej programów komputerowych”.
W Wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 22 grudnia 2010 r. w sprawie C-393/09 Trybunał zauważył, że graficzny interfejs użytkownika nie pozwala na powielanie programu komputerowego. Stanowi on jedynie element programu, za pomocą którego użytkownicy wykorzystują właściwości omawianego programu. Wynika stąd, że interfejs ten nie stanowi formy wyrażenia programu komputerowego w rozumieniu art. 1 ust. 2 dyrektywy 91/250 oraz że w konsekwencji nie może korzystać ze szczególnej ochrony przyznanej na mocy tej dyrektywy programom komputerowym w prawie autorskim.
„Graficzny interfejs użytkownika jest interfejsem interakcji, pozwalającym na komunikację pomiędzy programem komputerowym a użytkownikiem. W związku z tym graficzny interfejs użytkownika nie pozwala na powielanie tego programu komputerowego, lecz stanowi po prostu element tego programu, za pomocą którego użytkownicy wykorzystują właściwości omawianego programu”. Innymi słowy, nie można uznać interfejsów za formę wyrażenia programu, gdyż wykorzystując interfejs nie jesteśmy w stanie odtworzyć treści programu komputerowego. Natomiast trzeba zauważyć, na co zresztą zwrócił również uwagę TSUE w komentowanym orzeczeniu, że interfejs – jeśli będzie spełniał warunki uznania go za utwór – może być chroniony na podstawie przepisów ogólnych” (https://www.parp.gov.pl/component/content/article/57199:ochrona-programow-komputerowych-w-prawie-wlasnosci-intelektualnej-czesc-i).
W sprawie SAS Institute v. World Programming Ltd. - C-406/10 TSUE przyznał jednak, że interfejs użytkownika może zostać objęty ochroną, ale musi charakteryzować się wyrazem własnej twórczości intelektualnej swego autora i podkreśla istotę ustalenia w takim przypadku, czy spełnione zostało kryterium oryginalności. W tej sprawie TSUE odniósł się do sprawy C-393/09, powtórzył i dookreślił, że interfejs użytkownika jako taki nie podlega szczególnej ochronie prawa autorskiego i dodał, że stanowi on element programu zapisanego kodem i przez to podlega ochronie (https://cyberlawbyjudyta.com/2019/03/01/prawa-autorskie-do-interfejsu-uzytkownika/).
Zgodnie z punktem 7 preambuły dyrektywy nr 2009/24/WE z dnia 23 kwietnia 2009 r. pojęcie „program komputerowy” obejmuje program w jakiejkolwiek formie, a także przygotowawcze prace projektowe prowadzące do rozwoju programu komputerowego, z zastrzeżeniem, że charakter prac przygotowawczych jest taki, iż program komputerowy może korzystać z nich na późniejszym etapie. W rezultacie dokumentacja techniczna lub jej część wyrażająca program korzysta z ochrony prawa autorskiego, natomiast dokumentacja niewyrażająca programu komputerowego, lecz jedynie z nim powiązana, nie będzie objęta ochroną przyznaną utworom. Ponadto dokumentacja projektowa może podlegać ochronie prawa autorskiego, jednakże nie powinna być ona a priori poddawana reżimowi ochrony przewidzianemu dla programów komputerowych. Ochrona ta winna ograniczać się do takich postaci dokumentacji projektowej, z której można odtworzyć treść programu komputerowego (Program komputerowy w orzecznictwie organów ochrony prawnej. Łukasz Zimończyk).
Pogląd ten potwierdził Sąd Najwyższy w uzasadnieniu wyroku z dnia 15 listopada 2012 r. (sygn. V CSK 545/11, LEX nr 1276237):
„Same rozwiązania techniczne nie stanowią przedmiotu ochrony prawa autorskiego. Przedmiotem tej ochrony może natomiast być dokumentacja techniczna. Wspomniana dokumentacja, aby została uznana za utwór w rozumieniu art. 1 ust. 1 u.p.a.p.p., musi spełniać wymagania przewidziane w tym przepisie”.
W tym miejscu należy przeanalizować, czy opisany przez Pana we wniosku i jego uzupełnieniu interfejs można uznać za interfejs, który jest rzeczywiście źródłem funkcjonalnego wzajemnego połączenia i wzajemnego oddziaływania na siebie różnych elementów programu komputerowego, innego oprogramowania i sprzętu komputerowego, czy cechuje go „interoperacyjność” a zatem czy stanowi element programu zapisanego kodem.
Z objaśnień w zakresie IP Box ust. 85 wynika:
Oczywiście to, czy dany interfejs stanowi funkcjonalną część programu komputerowego, podlega każdorazowo odrębnej ocenie i nie może wynikać tylko lub głównie z nazwy elementu danego produktu informatycznego, ale z jego rzeczywistych cech i funkcjonalności.
W konsekwencji, jeżeli interfejs jest rzeczywiście źródłem funkcjonalnego wzajemnego połączenia i wzajemnego oddziaływania na siebie różnych elementów programu komputerowego, innego oprogramowania i sprzętu komputerowego („interoperacyjność”), to interfejs można uznać za nierozerwalną, funkcjonalną część składową programu komputerowego. Interfejs jako funkcjonalnie nierozerwalna część programu komputerowego, podlega tożsamej ochronie jak program komputerowy zgodnie z art. 74 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych i dlatego może stanowić kwalifikowane IP.
W uzupełnieniu wniosku podał Pan, że projektowany „interfejs” jest interfejsem graficznym, zaprojektowanym tak, aby użytkownik mógł w intuicyjny sposób analizować dane, optymalizować procesy i podejmować decyzje dot. (...). Interfejs odpowiada za interakcje człowieka z komputerem (human-computer interaction, HCI), dostarczając użytkownikom programu komputerowego (w tym przypadku (...)) informacje oraz kontrolki pozwalające wprowadzać i zmieniać dane systemu lub/i kontrolować system, oraz szybciej wyciągać wnioski korzystając z zaawansowanej wizualizacji danych.
Interfejs działa na różnych systemach operacyjnych, przeglądarkach oraz rozdzielczościach ekranu oraz posiada możliwość importowania zewnętrznych danych w formie plików CSV, KMZ, wyświetlania ich, zarządzania i zapisywania.
Wskazał Pan ponadto, że interfejs stanowi kluczowy element programu, który jest zapisany kodem tworzonym przez zespół deweloperski.
Wytworzony przez Pana interfejs, architektura programu komputerowego stanowi kluczowy element programu komputerowego, który podlega ochronie na podstawie art. 74 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Wnioskodawca jest samodzielnym twórcą tego elementu programu komputerowego.
Zatem projektowany przez Pana interfejs odpowiada za interakcje człowieka z komputerem dostarczając użytkownikom programu komputerowego informacje oraz kontrolki pozwalające wprowadzać i zmieniać dane systemu lub/i kontrolować system. Nie można na tej podstawie uznać, iż jest on źródłem funkcjonalnego wzajemnego połączenia i wzajemnego oddziaływania na siebie różnych elementów programu komputerowego.
Z Pana wniosku nie wynika, aby produkt nazwany „interfejsem” był przedmiotem testu interoperacyjności, czy też przeszedł pozytywne testy współdziałania z innymi elementami programu komputerowego, aby można było uznać, iż stanowi rzeczywiście element wzajemnego oddziaływania na siebie różnych elementów programu komputerowego, innego oprogramowania i sprzętu komputerowego stosownie do Objaśnień Ministra Finansów w zakresie IP BOX.
Z Pana odpowiedzi na wezwanie wynika, że nie jest Pan twórcą komend adresowanych do komputera (kodu źródłowego programu komputerowego), lecz twórcą jedynie zbioru zleceń przeznaczonych dla informatyków realizujących kolejne etapy projektu, a w konsekwencji produkt w postaci dokumentacji projektowej zawierającej m.in. projekt „interfejsu” nie może korzystać z ochrony przyznanej programom komputerowym na podstawie art. 74 ust. 1-2 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Wskazał Pan bowiem, że w ramach tworzonej dokumentacji projektowej powstaje zbiór zleceń dla informatyków realizujących kolejne etapy projektu. Otrzymują oni dokumentację w formie pisemnej wraz z załączonymi funkcjonalnymi prototypami interfejsów. Dokumentację, którą Pan tworzy wykorzystują programiści do przetworzenia na kod źródłowy.
Kierując się ponadto orzecznictwem sądów administracyjnych wskazać należy, iż polecenia, idee, wizje, nie mające postaci zapisu właściwego dla języka programowania, nie mogą być uznane za program komputerowy.
Jak wskazał Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 30 czerwca 2022 r. sygn. akt I FSK 496/22:
W związku z tym algorytm przedstawiony jako proces myślowy ustalony np. w formie tekstowej nie stanowi programu komputerowego, ale ten sam algorytm wyrażony w określonym języku programowania jest już programem komputerowym. Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, przedmiotem prawa autorskiego jest każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia (utwór), a jak stanowi art. 1 ust. 21 tej ustawy ochroną objęty może być wyłącznie sposób wyrażenia; nie są objęte ochroną odkrycia, idee, procedury, metody i zasady działania oraz koncepcje matematyczne. Wskazywałoby to, że algorytmy, jako takie, nie są więc objęte ochroną prawno-autorską w rozumieniu wskazanej ustawy, gdyż prawo autorskie nie chroni elementów pozatekstowych programu komputerowego. Uwzględniając zatem, że algorytm (jako sposób rozwiązania określonego problemu) nie jest chroniony, to jednak jego konkretna implementacja wyrażona w określonym języku programistycznym - już tak.
Zbiór instrukcji może być wyrażony na wcześniejszym etapie tworzenia programu w formie przygotowawczego materiału projektowego, jeśli materiał ten pozwala na powielenie lub odtworzenie kodu to podlega on ochronie tak samo jak sam kod programu. Warunek ten w analizowanej sprawie nie zachodzi. Tworzona przez Pana dokumentacja stanowi – jak Pan wskazał – zbiór instrukcji przeznaczonych dla informatyków realizujących projekt na dalszym etapie, jednak dopiero programiści przekształcą zalecenia wynikające z tej dokumentacji do postaci kodu źródłowego. Należy zatem uznać, iż dokumentacja tworzona przez Pana nie mieści się w pojęciu „program komputerowy” ponieważ – jak wykazano – dokumentacja ta ogranicza się do informacji skierowanych do informatyków realizujących kolejne etapy projektu, jak również jest wykorzystywana przez programistów do przetwarzania na kod źródłowy.
W konsekwencji, sprzedaż efektów Pana pracy w postaci dokumentacji projektowej nie stanowi sprzedaży kwalifikowanego prawa własności intelektualnej w rozumieniu art. 30ca ust. 7 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a tym samym uzyskane z tego tytułu wynagrodzenie nie stanowi dochodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej.
Co za tym idzie, nie ma Pan możliwości zastosowania preferencyjnej stawki opodatkowania 5%, o której mowa w art. 30ca ust. 1 ustawy o PIT.
Ponadto, konsekwentnie, skoro – jak wcześniej rozstrzygnięto – uzyskane wynagrodzenie związane z tworzeniem dokumentacji projektowej nie stanowi dochodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej, to niezasadne w opisanych okolicznościach jest obliczanie przez Pana wskaźnika Nexus, o którym mowa w art. 30ca ust. 4 w zw. z art. 30ca ust. 5 ustawy o PIT, na potrzeby wyliczenia kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej.
Zatem Pana stanowisko odnoszące się do pytań nr 2-4 jest nieprawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy:
•stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia oraz
•zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Przedmiotowa interpretacja dotyczy wyłącznie Pana zapytania i wskazanych przepisów do interpretacji. Inne kwestie, nieobjęte pytaniami nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa – rozpatrzone.
Niniejszą interpretację wydano w oparciu o opis stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest ustalanie stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego), stanowi to bowiem domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne. Organ nie prowadzi postępowania dowodowego, ograniczając się do analizy okoliczności podanych we wniosku. W stosunku do tych okoliczności wyraża swoje stanowisko, które zawsze musi być jednak ustosunkowaniem się do poglądu (stanowiska) prezentowanego w danej sprawie przez wnioskodawcę. Jeżeli w toku ewentualnego postępowania organ uzna, że zdarzenie opisane we wniosku różni się od zdarzenia występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie Pana chroniła.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.
•Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
‒w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
‒w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).