Temat interpretacji
Obowiązek podatkowego po zmianie miejsca zamieszkania w trakcie roku.
Interpretacja indywidualna – stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe
Szanowny Panie,
stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest:
- prawidłowe – w części dotyczącej obowiązku podatkowego do 10 lipca 2019 r.
- nieprawidłowe – w części dotyczącej obowiązku podatkowego od 11 lipca 2019 r.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
23 czerwca 2023 r. wpłynął Pana wniosek z 21 czerwca 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy obowiązku podatkowego w Polsce. Uzupełnił Pan wniosek – na wezwania – pismem z 28 lipca 2023 r. (data wpływu 3 sierpnia 2023 r.) oraz pismem z 28 lipca 2023 r. (data wpływu 7 września 2023 r.).
Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego
Dnia 11 lipca 2019 r. przeprowadził się Pan wraz z żoną i dziećmi do Polski. Są Państwo w Polsce cały czas, ponieważ jest Pan (...) ze Stanów Zjednoczonych. Państwa zamiarem było i jest być w Polsce długoterminowo, aby wypełnić rolę (...). Złożyli Państwo wnioski na karty pobytu w październiku 2019 r. Czekali Państwo długo na odpowiedź z (...), czy mogli Państwo zostać w Polsce. W końcu otrzymali Państwo karty pobytu czasowego w 2021 r. W czasie oczekiwania na karty pobytu korzyści z jej posiadania nie zostały Państwu dane.
Uzupełnienie opisu stanu faktycznego
Jest Pan zmuszony płacić podatki w Stanach nawet kiedy mieszka Pan w Polsce. Oczywiście zapłacił Pan podatki w Stanach w 2019 r. Mieszkał Pan tam większość czasu w 2019 r. W październiku 2019 r. złożył Pan wniosek o wydanie karty czasowego pobytu. Musiał Pan długo czekać na decyzję ostateczną (musiał Pan przejść procedurę odwoławczą). Data wydania pierwszej karty pobytu to 30 sierpnia 2021 r. Nie jest Pan pewien, czy chce Pan wrócić do Stanów za jakiś czas. Większość (...) z Pana organizacji wróci do Stanów. Myśli Pan, że będzie tutaj wraz z rodziną 10 lat, może nawet 20, ale chyba nie na zawsze. Trudno powiedzieć. Na taką decyzję ma wpływ wiele czynników.
W 2019 r. mieszkał Pan wraz z rodziną w Stanach do 10 lipca. Mieli tam Państwo mieszkanie z kredytem, telefony, samochody itd. Przeprowadzili się Państwo do Polski i zaczęli tutaj żyć. Wynajmowali Państwo mieszkanie w Polsce itd. Nie byli Państwo jednak w stanie zarejestrować Państwa samochodu, ponieważ nie posiadali Państwo karty czasowego pobytu. Według Pana miejsce interesów gospodarczych w 2019 r. znajdowało się w Stanach Zjednoczonych, ponieważ większość czasu mieszkał Pan tam wraz z rodziną. Ponadto, nie mieli Państwo świadczeń/korzyści w Polsce jaki zwykli mieszkańcy, więc wydaje się to Panu dziwne, aby w 2019 r. musiałby Pan płacić podatki w Polsce. Poza tym, Pana dochód z całego 2019 r. pochodził ze Stanów.
Otrzymał Pan dochód z organizacji w Stanach za cały rok bezpośrednio na Pana rachunek bankowy w Stanach. Nie zarabiał Pan w Polsce w 2019 r. W 2019 r. nie uzyskał Pan dochodów w Polsce. Był Pan mniej niż 183 dni. Jeżeli chodzi o centrum interesów osobistych to trudno powiedzieć, ponieważ Pana zamiarem było pozostać w Polsce długo, ale legalizacja była pod znakiem zapytania. W tym samym czasie przeprowadził się Pan do Polski wraz z rodziną, uczyli się Państwo polskiego, bo Państwa zamiarem było pozostać w Polsce na lata.
Pytanie
Czy miał Pan polską rezydencję podatkową w 2019 r.?
Pana stanowisko w sprawie
Sądzi Pan, że skoro Pana przyszły pobyt stał pod znakiem zapytania w 2019 r. i nie było Pana i Pana rodziny w kraju 183 dni w 2019 r. i nie przyznano Państwu uprawnień wynikających z karty czasowego pobytu to nie powinni Państwo zostać uznani za rezydentów podatkowych w 2019 r.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest w części prawidłowe i w części nieprawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Nieograniczony i ograniczony obowiązek podatkowy – według ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych
Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.):
Osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy).
Jak wynika z art. 3 ust. 2a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Osoby fizyczne, jeżeli nie mają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej miejsca zamieszkania, podlegają obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów (przychodów) osiąganych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (ograniczony obowiązek podatkowy).
Na podstawie art. 3 ust. 1a ww. ustawy:
Za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uważa się osobę fizyczną, która:
1)posiada na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych) lub
2)przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym.
Przepis art. 3 ust. 1a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wskazuje na dwa warunki, od spełnienia których uzależnia się kwalifikację danej osoby jako mającej miejsce zamieszkania w Polsce. Powyższe przesłanki są rozdzielone spójnikiem „lub”, co jest równoznaczne z tym, że wystarczy spełnienie którejkolwiek z nich, aby uznać, że osoba posiada miejsce zamieszkania w Polsce, a więc – podlega w kraju nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu, czyli opodatkowaniu od wszystkich osiąganych dochodów.
Jako pierwszy warunek pozwalający na uznanie danej osoby za mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przepis wskazuje posiadanie centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych).
Przez „centrum interesów osobistych” należy rozumieć wszelkie powiązania rodzinne, tzn. ognisko domowe, aktywność społeczną, polityczną, kulturalną, obywatelską, przynależność do organizacji/klubów, uprawiane hobby itp. Z kolei „centrum interesów gospodarczych” to przede wszystkim miejsce prowadzenia działalności zarobkowej, źródła dochodów, posiadane inwestycje, majątek nieruchomy i ruchomy, polisy ubezpieczeniowe, zaciągnięte kredyty, konta bankowe itd.
Za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej uważa się również osobę fizyczną, która przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym. W świetle art. 3 ust. 1a ww. ustawy, analizowany warunek stanowi samodzielną podstawę do uznawania określonej kategorii osób za rezydentów, niezależną od omówionego powyżej posiadania na terytorium Polski centrum interesów życiowych.
Co istotne, posiadanie miejsca zamieszkania dla celów podatkowych w Polsce w świetle ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest ściśle związane ze spełnieniem ww. przesłanek. Podatnik spełniający kryteria wymienione w art. 3 ust. 1a ustawy, jest uznawany za osobę mającą nieograniczony obowiązek podatkowy w Polsce, natomiast podatnik który tych kryteriów nie spełnia podlega w Polsce ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu.
Uznanie osoby fizycznej za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w rozumieniu art. 3 ust. 1a ustawy nie przesądza o uznaniu tej osoby za osobę podlegającą w Rzeczypospolitej Polskiej nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu. Przepisy art. 3 ust. 1, 1a, 2a, 2b ustawy stosuje się bowiem z uwzględnieniem umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, których stroną jest Rzeczpospolita Polska (art. 4a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych). Ocena, czy podatnik podlega w Rzeczypospolitej Polskiej ograniczonemu czy nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu powinna być dokonana w każdym przypadku indywidualnie z uwzględnieniem postanowień umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania.
Jak wynika ze stanu faktycznego oraz uzupełnienia, jest Pan (...) . Do 10 lipca 2019 r. przebywał Pan wraz z rodziną w stanach Zjednoczonych. Miał tam Pan mieszkanie z kredytem, telefony, samochody itd. 11 lipca 2019 r. przeprowadził się Pan wraz ze swoją rodziną do Polski. Zaczęli Państwo żyć tu w Polsce. Wynajmowali Państwo mieszkanie w Polsce. Jako miejsce interesów gospodarczych wybrał Pan Stany ponieważ większość czasu Państwo tam mieszkali. W 2019 r. nie uzyskał Pan dochodów w Polsce. Otrzymał Pan dochód z organizacji w Stanach za cały rok, które wpłynęło na Pana konto bankowe w Stanach Zjednoczonych. Mimo, że nie przebywał Pan w Stanach w 2019 r. płacił Pan tam podatki.
Konieczność uwzględnienia umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania – dla potrzeb ustalenia rezydencji podatkowej
Ww. przepis art. 3 ust. 1a pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, których stroną jest Polska (art. 4a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).
Ostateczne przesądzenie, czy jest Pan polskim czy amerykańskim rezydentem podatkowym wymaga zatem uwzględnienia przepisów umowy między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Stanów Zjednoczonych Ameryki o uniknięciu podwójnego opodatkowania i zapobieżeniu uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu, podpisana w Waszyngtonie dnia 8 października 1974 r. (t. j. Dz. U. z 1976 r. nr 31 poz. 178).
Zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 7 tej umowy:
Określenie „osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium Polski” oznacza:
a)polską spółkę i
b)jakąkolwiek osobę (oprócz spółki lub innej jednostki organizacyjnej, traktowanej zgodnie z polskim prawem jako spółka) mającą miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium Polski dla celów jej opodatkowania, lecz w przypadku udziałowca spółki prawa cywilnego lub zarządcy majątku tylko w takim zakresie, w jakim dochód uzyskany przez taką osobę z tego tytułu podlega podatkowi polskiemu jako dochód uzyskany przez osobę mającą miejsce zamieszkania lub siedzibę w Polsce.
W świetle art. 3 ust. 1 pkt 8 umowy:
Określenie „osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium Stanów Zjednoczonych” oznacza:
a)spółkę Stanów Zjednoczonych i
b)jakąkolwiek osobę (oprócz spółki lub innej jednostki organizacyjnej, traktowanej zgodnie z prawem Stanów Zjednoczonych jako spółka) mającą miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium Stanów Zjednoczonych dla celów jej opodatkowania, lecz w przypadku udziałowca spółki prawa cywilnego lub zarządcy majątku tylko w takim zakresie, w jakim dochód uzyskany przez taką osobę z tego tytułu podlega podatkowi Stanów Zjednoczonych jako dochód uzyskany przez osobę mającą miejsce zamieszkania lub siedzibę w Stanach Zjednoczonych.
Na mocy art. 4 umowy:
Jeżeli w znaczeniu artykułu 3, ustępu 1, punktów 7 i 8 niniejszej Umowy osoba fizyczna ma miejsce zamieszkania w obydwu Umawiających się Państwach, to:
a)będzie ona uważana za mającą miejsce zamieszkania w tym Umawiającym się Państwie, w którym ona stale zamieszkuje. Jeżeli ona stale zamieszkuje w obydwu Umawiających się Państwach lub nie zamieszkuje w żadnym z Umawiających się Państw, to będzie uważana za mającą miejsce zamieszkania na terytorium tego Umawiającego się Państwa, z którym jej związki osobiste i majątkowe są ściślejsze (ośrodek powiązań osobistych),
b)jeżeli nie można ustalić, w którym z Umawiających się Państw znajduje się ośrodek jej powiązań osobistych, to będzie ona uważana za mającą miejsce zamieszkania na terytorium tego Umawiającego się Państwa, w którym ona zazwyczaj przebywa,
c)jeżeli ona zazwyczaj przebywa w obydwu Umawiających się Państwach lub nie przebywa w żadnym z Umawiających się Państw, to będzie ona uważana za mającą miejsce zamieszkania na terytorium tego Umawiającego się Państwa, którego jest obywatelem.
Przy czym wyjaśnienia wymaga, że postanowienia art. 4 ww. umowy, mają zastosowanie wyłącznie w sytuacji, gdy w myśl postanowień ww. umowy, osoba fizyczna ma miejsce zamieszkania w obu Umawiających się Państwach, tzn. gdy zachodzi kolizja ustawodawstw wewnętrznych obu państw w kwestii dotyczącej ustalenia miejsca zamieszkania. W konsekwencji, reguły kolizyjne mają zastosowanie wyłącznie w sytuacji gdy podatnik w tym samym czasie ma miejsce zamieszkania w obu umawiających się państwach.
Definicja „osoby mającej miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie” odnosi się bezpośrednio do określenia „miejsca zamieszkania” przyjętego w ustawodawstwach wewnętrznych państw i uwzględnia różne formy więzi osobistej z państwem, które we własnym ustawodawstwie ustala podstawę do nieograniczonego obowiązku podatkowego.
Ustalenie miejsca zamieszkania podatnika decyduje o zakresie ciążącego na nim obowiązku podatkowego. Inaczej mówiąc, od miejsca zamieszkania zależy, czy podatnik podlega nieograniczonemu, czy ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce. Nieograniczonym obowiązkiem podatkowym objęci są podatnicy, którzy w Polsce mają miejsce zamieszkania. Podlegają oni obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów. Natomiast, jeśli podatnik będzie miał miejsce zamieszkania za granicą, to w Polsce będzie płacił podatek tylko od dochodów (przychodów) uzyskanych w danym roku podatkowym w Polsce (ograniczony obowiązek podatkowy).
Mając na uwadze opisany stan faktyczny oraz przedstawiony powyżej stan prawny, należy stwierdzić, że do momentu przyjazdu do Polski, tj. do 10 lipca 2019 r. włącznie posiadał Pan ściślejsze powiązania osobiste i gospodarcze ze Stanami Zjednoczonymi Ameryki. W tym kraju przebywał Pan wraz z rodziną, w tym kraju uzyskiwał Pan dochody. Posiadał Pan tam mieszkanie z kredytem, telefony i samochody. W tym czasie posiadał Pan więc ograniczony obowiązek podatkowy zgodnie z art. 3 ust. 2a ustawy, tj. podlegał Pan opodatkowaniu tylko od dochodów uzyskanych na terytorium Polski. W ww. okresie nie posiadał Pan polskiej rezydencji podatkowej.
Pana stanowisko w tej części jest prawidłowe.
Natomiast od momentu przyjazdu do Polski, tj. od 11 lipca 2019 r. ściślejsze powiązania życiowe posiada Pan z Polską, bowiem przyjechał Pan do Polski wraz z rodziną, żyje tu Pan, uczył się Pan języka polskiego, zamierza Pan tu przebywać długoterminowo. W 2019 r. nie przebywał Pan w Polsce dłużej niż 183 dni w roku podatkowym. Pomimo przebywania krótszego niż 183 dni na terytorium Polski, przebywanie to ma charakter ciągły. Nie jest Pan pewien, czy chce wrócić do Stanów. Myśli Pan, że będzie tutaj 10 lat może nawet 20. W Polsce realizuje się Pan zawodowo w charakterze (...). W Polsce wynajmuje Pan mieszkanie, posiada telefon i samochód, którego nie mógł Pan zarejestrować, z uwagi na brak Karty czasowego pobytu.
Tym samym, od momentu przyjazdu do Polski posiada Pan miejsce zamieszkania dla celów podatkowych (tzw. rezydencję podatkową) w Polsce, w rozumieniu cyt. art. 3 ust. 1a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Tym samym, w okresie tym, tj. od 11 lipca 2019 r. do 31 grudnia 2019 r. podlegał Pan w Polsce nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu, określonemu w art. 3 ust. 1 ww. ustawy. Oznacza to, że od 11 lipca 2019 r. w Polsce podlegały opodatkowaniu wszystkie w tym czasie osiągnięte przez Pana dochody z uwzględnieniem umowy/Konwencji o unikaniu podwójnego opodatkowania.
Pana stanowisko w tej części jest nieprawidłowe.
Zatem nie można zgodzić się z Panem, że w całym 2019 r. nie podlegał Pan nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce, tj. nie posiadał Pan polskiej rezydencji podatkowej.
Dodatkowe informacje
Wyjaśnić należy, że interpretacja indywidualna wydawana jest w indywidualnej sprawie Wnioskodawcy. Zatem, interpretacja dotyczy tylko Pana i tylko Pan może wywodzić z niej korzystne skutki prawne. Pana żona chcąc uzyskać taką interpretację winna złożyć osobny wniosek oraz uiścić należną opłatę.
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Aby interpretacja mogła pełnić funkcję ochronną: Pana sytuacja musi być zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i musi się Pan zastosować do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).