Temat interpretacji
Ustalenie obowiązku podatkowego wynikającego z zawartego kontraktu.
Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe
Szanowny Panie,
stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
29 czerwca 2023 r. złożył Pan wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie ustalenia obowiązku podatkowego. Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – pismem złożonym 28 sierpnia 2023 r.
Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego
Wnioskodawca jest osobą fizyczną, wykonującą zawód …. W dniu 8 czerwca 2023 r. podpisał kontrakt z … mającym swoją siedzibę w Królestwie Arabii Saudyjskiej. Kontrakt nosi nazwę „Employment contract” i stanowi odpowiednik polskiej umowy o pracę. Na mocy zawartego kontraktu będzie pełnił funkcję ….
Do Jego obowiązków będzie należało m.in. dbanie o wykonywanie założeń przygotowanych przez … w obszarach:
-…;
-…;
-…;
-…;
-…;
-…;
-….
Obowiązki wynikające z podpisanego kontraktu oraz konieczność zapoznania się z … i …, konieczność … wymaga stałej obecności na miejscu wykonywania kontraktu. W trakcie 2023 r. Wnioskodawca zakłada, że będzie przebywał poza granicami Polski przez okres powyżej 183 dni. Wnioskodawca zakłada również, że w 2024 r. będzie również przebywał poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej ponad 183 dni. Wnioskodawca nie będzie miał możliwości w 2023 r. odwiedzać rodziny w Polsce. Planuje, że rodzina będzie przyjeżdżała do Niego. Gdyby nie uczęszczanie dziecka Wnioskodawcy do szkoły w Polsce, to cała rodzina przeniosłaby się z Wnioskodawcą do Arabii Saudyjskiej. Wnioskodawca zakłada, że Jego umowa zostanie przedłużona, a jeżeli to nie nastąpi, to ma zamiar poszukiwać pracy w … na terenie Arabii Saudyjskiej i w przyszłości sprowadzić tam również pozostałych członków rodziny.
Zawarty z … kontrakt będzie dla Wnioskodawcy głównym źródłem utrzymania. Wnioskodawca nie będzie osiągał innych przychodów, w szczególności zaś nie będzie otrzymywał przychodów na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
W okresie wykonywania kontraktu miejsce stałego zamieszkania Wnioskodawcy będzie znajdowało się na terytorium Arabii Saudyjskiej. W związku ze zmianą miejsca zamieszkania Wnioskodawca dokona wymeldowania z pobytu stałego na terytorium RP. Dodatkowo należy wskazać, że na moment składania wniosku Wnioskodawca nie posiada stałego adresu zamieszkania na terytorium Polski.
W uzupełnieniu wniosku wskazano, że:
-Wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczy roku podatkowego 2023.
-Wnioskodawca posiada obywatelstwo polskie.
-Data wyjazdu Wnioskodawcy z Polski do Arabii Saudyjskiej w celu rozpoczęcia świadczenia pracy – 1 lipca 2023 r., tego samego dnia wraz z … wyjazd na … do Turcji, a następnie od 24 lipca 2023 r. przygotowania … w Arabii.
-Wnioskodawca wyjechał do Arabii Saudyjskiej z zamiarem stałego pobytu.
-Powiązania osobiste i rodzinne z Polską – w Polsce pozostała żona Wnioskodawcy, która opiekuje się uczęszczającym do szkoły dzieckiem.
-Powiązania osobiste i rodzinne z Arabią Saudyjską – Wnioskodawca pracuje w Arabii i planuje, aby przyjechała do Niego rodzina, do zakończenia etapu edukacji córki okresowo, a następnie na stałe.
-Razem z Wnioskodawcą do Arabii Saudyjskiej nie wyjechała Jego najbliższa rodzina, z uwagi na konieczność uczęszczania córki Wnioskodawcy do szkoły.
-Używając w opisie stanu faktycznego sformułowań „rodzina”, „cała rodzina” i „pozostali członkowie rodziny” Wnioskodawca miał na myśli żonę oraz 2 córki – jedna dorosła, która nie pozostaje na utrzymaniu Wnioskodawcy oraz druga córka, która uczęszcza do szkoły i pozostaje pod opieką i na utrzymaniu żony Wnioskodawcy.
-Między Wnioskodawcą a Jego żoną istnieje wspólność majątkowa małżeńska.
-Żona/rodzina Wnioskodawcy mieszkająca w Polsce nie jest na utrzymaniu Wnioskodawcy. Żona Wnioskodawcy pracuje i samodzielnie utrzymuje siebie.
-Przed 2023 r. Wnioskodawca zazwyczaj przebywał w Polsce.
-W okresie obejmującym przedmiotowy wniosek Wnioskodawca będzie posiadał w Arabii Saudyjskiej stałe ognisko domowe, które urządził i zastrzegł dla swojego trwałego użytkowania (w przeciwieństwie do przebywania w konkretnym miejscu, ale w takich warunkach, z których wynika, że dany pobyt jest zamierzony na krótki czas).
-W okresie obejmującym przedmiotowy wniosek Wnioskodawca będzie posiadał ściślejsze powiązania osobiste rozumiane jako powiązania rodzinne, znajomi, aktywność społeczna, polityczna, kulturalna, obywatelska, przynależność do organizacji/klubów, itp. z Arabią Saudyjską.
-Powiązania gospodarcze Wnioskodawcy – w Polsce Wnioskodawca pozostał jedynie stroną umowy kredytu hipotecznego wspólnie z żoną, który obecnie spłaca żona; ściślejsze powiązania gospodarcze Wnioskodawca posiada z Arabią Saudyjską, tutaj zamieszkuje i uzyskuje wynagrodzenie za pracę.
-Wnioskodawca posiada w Arabii Saudyjskiej prawo do nieruchomości na zasadzie umowy najmu – …, który Go zatrudnia opłaca czynsz, a On samodzielnie opłaca media według zużycia.
-Wnioskodawca jest współwłaścicielem nieruchomości w Polsce i nie może jej przenieść na żonę z uwagi na wspólne zaciągnięcie kredytu hipotecznego, który spłaca żona.
-W wyniku przeniesienia miejsca zamieszkania do Arabii Saudyjskiej Wnioskodawca będzie podlegał w Arabii Saudyjskiej nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu. W przyszłym miesiącu Wnioskodawca uzyska status Iqama, tj. rezydenta Arabii Saudyjskiej i bez pozwolenia pracodawcy nie będzie On mógł opuścić terytorium Arabii Saudyjskiej.
-Wnioskodawca nie posiada certyfikatu rezydencji podatkowej, potwierdzającego Jego miejsce zamieszkania dla celów podatkowych, ale za miesiąc uzyska status rezydenta.
-W 2023 r. Wnioskodawca nie planuje przebywania na terytorium Polski.
-W 2023 r. Wnioskodawca może nie przebywać powyżej 183 dni na terytorium Arabii Saudyjskiej z uwagi na konieczność …, które odbywają się również w innych krajach (ale na pewno nie w Polsce). Natomiast w kolejnych latach Wnioskodawca planuje przebywać na terytorium Arabii Saudyjskiej powyżej 183 dni.
-Od uzyskiwanego przez Wnioskodawcę dochodu z pracy najemnej będzie pobierany podatek. Został wprowadzony podatek dochodowy w wysokości 15%. Na koniec roku podatkowego Wnioskodawca uzyska rozliczenie podatkowe na terytorium Arabii Saudyjskiej od … działającego w charakterze płatnika.
-Wskazany we wniosku kontrakt został zawarty do końca sezonu (końcówka maja 2024 r.). Strony uzgodniły, że w razie osiągnięcia satysfakcjonujących wyników … kontrakt może zostać przedłużony na nowych warunkach na kolejny ….
Pytanie
Czy dochody uzyskiwane przez Wnioskodawcę z tytułu kontraktu zawartego między Wnioskodawcą a …, w opisanym stanie faktycznym, będą podlegały opodatkowaniu w Polsce?
Pana stanowisko w sprawie
Wnioskodawca uważa, że w przedstawionym stanie faktycznym dochód z tytułu umowy zawartej z … mającym swoją siedzibę w Arabii Saudyjskiej nie będzie podlegał w Polsce opodatkowaniu, a będzie podlegał opodatkowaniu wyłącznie w Arabii Saudyjskiej.
W pierwszej kolejności odnieść należy się do katalogu osób podlegających w Polsce obowiązkowi podatkowemu. Grupę tą wymienia art. 3 ust. 1 i 1a ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.). Wskazuje ona, że kryterium rozstrzygającym podleganie obowiązkowi podatkowemu w Polsce poprzez powiązania o charakterze osobistym (centrum interesów życiowych), gospodarczym lub ilość czasu spędzanego (co najmniej 183 dni).
Powyższe regulacje muszą być jednak rozpatrywane w kontekście łączących Polskę umów o unikaniu podwójnego opodatkowania. Kwestię unikania podwójnego opodatkowania dochodów osiąganych na terytorium Arabii Saudyjskiej reguluje m.in. Konwencja między Rzecząpospolitą Polską a Królestwem Arabii Saudyjskiej w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu oraz Protokół do tej Konwencji, podpisane w Rijadzie dnia 22 lutego 2011 r. (Dz. U. z 2012 r. poz. 502). W art. 4 przywołanej Konwencji zdefiniowano miejsce zamieszkania. Zgodnie z treścią art. 4 ust. 2 ww. Konwencji, jeżeli, stosownie do postanowień ustępu 1 niniejszego artykułu, osoba fizyczna ma miejsce zamieszkania w obu Umawiających się Państwach, wówczas jej status określa się według następujących zasad: a) uważa się ją za mającą miejsce zamieszkania tylko w tym Umawiającym się Państwie, w którym ma ona stałe miejsce zamieszkania (…).
W kontekście przedstawionego stanu faktycznego, Wnioskodawca przenosi swoje stałe miejsce zamieszkania na terytorium Królestwa Arabii Saudyjskiej. W Polsce nie będzie On posiadał miejsca zameldowania. Dla celów Konwencji rozstrzygające jest stałe miejsce zamieszkiwania Wnioskodawcy, które przekroczy okres 183 dni. Zgodnie z treścią art. 15 ust. 1 ww. Konwencji, wynagrodzenie uzyskiwane z tytułu pracy najemnej podlega opodatkowaniu wyłącznie w kraju miejsca stałego zamieszkania. Z tych względów w opisanym stanie faktycznym miejscem opodatkowania dochodów Wnioskodawcy będzie wyłącznie Arabia Saudyjska.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest nieprawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z przepisem art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.):
Osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy).
W myśl art. 3 ust. 1a ww. ustawy:
Za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uważa się osobę fizyczną, która:
1)posiada na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych) lub
2)przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym.
Natomiast art. 3 ust. 2a ww. ustawy stanowi, że:
Osoby fizyczne, jeżeli nie mają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej miejsca zamieszkania, podlegają obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów (przychodów) osiąganych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (ograniczony obowiązek podatkowy).
Stosownie do art. 3 ust. 2b ww. ustawy:
Za dochody (przychody) osiągane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez podatników, o których mowa w ust. 2a, uważa się w szczególności dochody (przychody) z:
1)pracy wykonywanej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy, bez względu na miejsce wypłaty wynagrodzenia;
2)działalności wykonywanej osobiście na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, bez względu na miejsce wypłaty wynagrodzenia;
3)działalności gospodarczej prowadzonej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, w tym poprzez położony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej zagraniczny zakład;
4)położonej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej nieruchomości lub praw do takiej nieruchomości, w tym ze zbycia jej w całości albo w części lub zbycia jakichkolwiek praw do takiej nieruchomości;
5)papierów wartościowych oraz pochodnych instrumentów finansowych niebędących papierami wartościowymi, dopuszczonych do publicznego obrotu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w ramach regulowanego rynku giełdowego, w tym uzyskane ze zbycia tych papierów albo instrumentów oraz z realizacji praw z nich wynikających;
6)tytułu przeniesienia własności udziałów (akcji) w spółce, ogółu praw i obowiązków w spółce niebędącej osobą prawną lub tytułów uczestnictwa w funduszu inwestycyjnym, instytucji wspólnego inwestowania lub innej osobie prawnej i praw o podobnym charakterze lub z tytułu należności będących następstwem posiadania tych udziałów (akcji), ogółu praw i obowiązków, tytułów uczestnictwa lub praw - jeżeli co najmniej 50% wartości aktywów tej spółki, spółki niebędącej osobą prawną, tego funduszu inwestycyjnego, tej instytucji wspólnego inwestowania lub osoby prawnej, bezpośrednio lub pośrednio, stanowią nieruchomości położone na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub prawa do takich nieruchomości;
6a)tytułu przeniesienia własności udziałów (akcji), ogółu praw i obowiązków, tytułów uczestnictwa lub praw o podobnym charakterze w spółce nieruchomościowej;
7)tytułu należności regulowanych, w tym stawianych do dyspozycji, wypłacanych lub potrącanych, przez osoby fizyczne, osoby prawne albo jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, mające miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, niezależnie od miejsca zawarcia umowy i wykonania świadczenia;
8)niezrealizowanych zysków, o których mowa w art. 30da.
W świetle powołanych przepisów prawa, rozstrzygające znaczenie w przedmiotowej sprawie ma ustalenie Pana miejsca zamieszkania. Kryterium decydującym o rodzaju obowiązku podatkowego jest miejsce zamieszkania, zdefiniowane w art. 3 ust. 1a ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Przepis art. 3 ust. 1a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wskazuje na dwa warunki, od spełnienia których uzależnia się kwalifikację danej osoby jako mającej miejsce zamieszkania w Polsce. Powyższe przesłanki są rozdzielone spójnikiem „lub”, co jest równoznaczne z tym, że wystarczy spełnienie którejkolwiek z nich, aby uznać, że osoba posiada miejsce zamieszkania w Polsce, a co za tym idzie – podlega nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu, czyli opodatkowaniu od wszystkich osiąganych dochodów.
Jako pierwszy warunek pozwalający na uznanie osoby za mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przepis wskazuje posiadanie centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych). Przesłanka ta została skonstruowana w bardzo szeroki sposób, jeśli chodzi o zakreśloną grupę osób, które na potrzeby podatku dochodowego od osób fizycznych posiadają w Polsce ośrodek interesów życiowych. Wynikać może to z użycia w powołanym powyżej przepisie spójnika „lub” w sformułowaniu „centrum interesów osobistych lub gospodarczych” dla doprecyzowania, kiedy uznaje się daną osobę za mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Przez „centrum interesów osobistych” należy rozumieć wszelkie powiązania rodzinne, tzn. ognisko domowe, aktywność społeczną, polityczną, kulturalną, obywatelską, przynależność do organizacji/klubów, uprawiane hobby itp. Natomiast „centrum interesów gospodarczych” to przede wszystkim miejsce prowadzenia działalności zarobkowej, źródła dochodów, posiadane inwestycje, majątek nieruchomy i ruchomy, polisy ubezpieczeniowe, zaciągnięte kredyty, konta bankowe itd.
Za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej uważa się również osobę fizyczną, która przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym. W świetle art. 3 ust. 1a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, warunek ten stanowi samodzielną podstawę do uznawania określonej kategorii osób za rezydentów, niezależną od omówionego powyżej posiadania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej centrum interesów życiowych.
Uznanie osoby fizycznej za osobę mająca miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w rozumieniu art. 3 ust. 1a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie przesądza o uznaniu tej osoby, za osobę podlegającą w Rzeczypospolitej Polskiej nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu.
Zgodnie z art. 4a ww. ustawy:
Przepisy art. 3 ust. 1, 1a, 2a i 2b stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, których stroną jest Rzeczpospolita Polska.
Ocena, czy podatnik podlega w Rzeczypospolitej Polskiej ograniczonemu czy nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu powinna być dokonana w każdym przypadku indywidualnie z uwzględnieniem postanowień umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania.
W odniesieniu do przedstawionego we wniosku stanu faktycznego zastosowanie znajdą odpowiednie uregulowania Konwencji między Rzecząpospolitą Polską a Królestwem Arabii Saudyjskiej w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu oraz Protokół do tej Konwencji, podpisane w Rijadzie z dnia 22 lutego 2011 r. (Dz. U. z 2012 r. poz. 502; dalej: „Konwencja polsko-saudyjska”).
Przy czym wskazać należy, że zarówno Polska, jak i Arabia Saudyjska notyfikowały ww. Konwencję do objęcia Konwencją wielostronną implementującą środki traktatowego prawa podatkowego mające na celu zapobieganie erozji podstawy opodatkowania i przenoszeniu zysku, sporządzoną w Paryżu dnia 24 listopada 2016 r. (Dz. U. z 2018 r. poz. 1369). Dniem wejścia w życie postanowień Konwencji MLI dla Polski jest dzień 1 lipca 2018 r., natomiast dla Arabii Saudyjskiej dzień 1 maja 2020 r.
Przepisy Konwencji MLI stosowane są równolegle z przepisami umów o unikaniu podwójnego opodatkowania (Konwencja MLI nie działa jak protokół zmieniający). W praktyce przepisy Konwencji MLI mają pierwszeństwo przed regulacjami umów o unikaniu podwójnego opodatkowania (tzn. jeśli przepisy umowy będą sprzeczne z przepisami Konwencji MLI, to przepisy Konwencji MLI będą miały zastosowanie jako akt późniejszy).
Konwencja MLI ma zastosowanie do dochodów z pracy najemnej uzyskanych od dnia 1 stycznia 2021 r.
Zgodnie z art. 4 ust. 1 Konwencji polsko-saudyjskiej:
W rozumieniu niniejszej Konwencji, określenie „osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie” oznacza każdą osobę, która według ustawodawstwa tego Państwa podlega tam opodatkowaniu ze względu na jej miejsce zamieszkania, miejsce stałego pobytu, miejsce utworzenia, siedzibę zarządu albo inne kryterium o podobnym charakterze i obejmuje również to Państwo oraz każdą jednostkę terytorialną lub organy władz lokalnych. Jednakże, określenie to nie obejmuje żadnej osoby, która podlega opodatkowaniu w tym Państwie tylko ze względu na dochód, jaki osiąga ze źródeł położonych w tym Państwie.
Na podstawie art. 4 ust. 2 Konwencji polsko-saudyjskiej:
Jeżeli, stosownie do postanowień ustępu 1 niniejszego artykułu, osoba fizyczna ma miejsce zamieszkania w obu Umawiających się Państwach, wówczas jej status określa się według następujących zasad:
a)uważa się ją za mającą miejsce zamieszkania tylko w tym Umawiającym się Państwie, w którym ma ona stałe miejsce zamieszkania; jeżeli ma ona stałe miejsce zamieszkania w obu Umawiających się Państwach, wówczas uważa się ją za mającą miejsce zamieszkania tylko w tym Umawiającym się Państwie, z którym ma ściślejsze powiązania osobiste i gospodarcze (ośrodek interesów życiowych);
b)jeżeli nie jest możliwe ustalenie, w którym Umawiającym się Państwie osoba posiada ośrodek interesów życiowych albo nie ma ona stałego miejsca zamieszkania w żadnym z Umawiających się Państw, wówczas uważa się ją za mającą miejsce zamieszkania tylko w tym Umawiającym się Państwie, w którym zwykle przebywa;
c)jeżeli przebywa ona zazwyczaj w obu Umawiających się Państwach lub nie przebywa zazwyczaj w żadnym z nich, wówczas uważa się ją za mającą miejsce zamieszkania tylko w tym Umawiającym się Państwie, którego jest obywatelem;
d)jeśli osoba ta jest obywatelem obu Umawiających się Państw lub nie jest obywatelem żadnego z nich, właściwe organy Umawiających się Państw rozstrzygną sprawę w drodze wzajemnego porozumienia.
Dla potrzeb dokonania interpretacji ww. przepisów, należy sięgnąć do Komentarza do Modelowej Konwencji OECD, której głównym celem jest umożliwienie rozwiązywania w sposób jednolity najczęściej występujących problemów w zakresie międzynarodowego prawnego podwójnego opodatkowania. Zgodnie z zaleceniami Rady OECD, państwa członkowskie przy zawieraniu lub rewizji dwustronnych konwencji powinny stosować się do Modelowej Konwencji i do interpretacji zawartej w Komentarzu do tej Konwencji. Postanowienia Konwencji zyskały powszechne (światowe) uznanie wyrażające się włączaniem ich do większości dwustronnych umów. Wiele umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, które zawarła Polska z innymi krajami została sporządzona w zgodzie z postanowieniami Modelowej Konwencji OECD.
Tekst Modelowej Konwencji stanowiącej wzór umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania zawieranych przez Polskę, jak i brzmienie Komentarza do niej zostały wypracowane w drodze konsensusu przez wszystkie państwa członkowskie OECD, które zobowiązały się tym samym do stosowania zawartych w nich postanowień. Modelowa Konwencja, jak i Komentarz do niej, nie są źródłem powszechnie obowiązującego prawa, natomiast stanowią wskazówkę, jak należy interpretować zapisy umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania.
Ustalenie miejsca zamieszkania podatnika decyduje o zakresie ciążącego na nim obowiązku podatkowego. Inaczej mówiąc, od miejsca zamieszkania zależy czy podatnik podlega nieograniczonemu, czy ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce. Nieograniczonym obowiązkiem podatkowym objęci są podatnicy, którzy w Polsce mają miejsce zamieszkania. Podlegają oni obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów. Natomiast, jeśli podatnik będzie miał miejsce zamieszkania za granicą, to w Polsce będzie płacił podatek tylko od dochodów (przychodów) uzyskanych w danym roku podatkowym w Polsce (ograniczony obowiązek podatkowy).
Definicja „osoby mającej miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie” odnosi się bezpośrednio do określenia „miejsca zamieszkania” przyjętego w ustawodawstwach wewnętrznych państw i uwzględnia różne formy więzi osobistej z państwem, które we własnym ustawodawstwie ustala podstawę do nieograniczonego obowiązku podatkowego.
Przy tym wskazać należy, iż według Komentarza do Modelowej Konwencji OECD posiadanie stałego ogniska domowego oznacza, iż osoba fizyczna urządziła je i zastrzegła dla swojego trwałego użytkowania, w przeciwieństwie do przebywania w konkretnym miejscu, ale w takich warunkach, z których wynika, że dany pobyt jest zamierzony na krótki czas. Zgodnie z Komentarzem, istotnym czynnikiem jest trwałość zamieszkania, dbałość o ognisko domowe, co należy rozumieć, że osoba zainteresowana czyni wszystko, co jest niezbędne, aby mieć to mieszkanie do własnej dyspozycji w każdym czasie, w sposób ciągły, a nie od czasu do czasu, na pobyt, który z różnych względów może mieć charakter krótkotrwały.
Jeżeli osoba fizyczna posiada ognisko domowe w obu Umawiających się państwach, wówczas pierwszeństwo ma państwo, z którym osobiste i ekonomiczne powiązania danej osoby są ściślejsze. Przez takie powiązania, Komentarz nakazuje rozumieć ośrodek interesów życiowych, przy ustalaniu którego należy wziąć pod uwagę stosunki rodzinne i towarzyskie, zatrudnienie, działalność polityczną, kulturalną i wszelką inną, miejsce działalności gospodarczej i miejsce, z którego zarządza swoim mieniem. Wszystkie te okoliczności należy rozważyć w całości, uwzględniając indywidualne postępowanie danej osoby. Jeśli miejsca zamieszkania nie można ustalić na podstawie tego kryterium, należy ustalić je biorąc pod uwagę przede wszystkim miejsce, w którym osoba fizyczna zwykle przebywa, a następnie obywatelstwo danej osoby.
Ponadto, jeżeli osoba, mająca ognisko domowe w jednym państwie, utworzyła ognisko domowe w drugim państwie z zachowaniem w całej pełni pierwszego ogniska, to fakt, iż pierwsze z nich zostało zachowane w środowisku, w którym osoba ta zawsze mieszkała, pracowała i w którym znajduje się jej rodzina i mienie, może w połączeniu z innymi elementami wskazywać, że osoba ta zachowała ośrodek swych życiowych interesów w pierwszym państwie.
Jak wynika z treści wniosku, posiada Pan obywatelstwo polskie. Jest Pan współwłaścicielem nieruchomości w Polsce, na którą wspólnie z żoną zaciągnął Pan kredyt hipoteczny. Między Panem a Pana żoną istnieje wspólność majątkowa małżeńska.
W dniu 8 czerwca 2023 r. podpisał kontrakt z … mającym swoją siedzibę w Królestwie Arabii Saudyjskiej. Kontrakt stanowi odpowiednik polskiej umowy o pracę. Kontrakt został zawarty do końca sezonu (końcówka maja 2024 r.). Data wyjazdu Pana z Polski do Arabii Saudyjskiej w celu rozpoczęcia świadczenia pracy to 1 lipca 2023 r.
Razem z Panem do Arabii Saudyjskiej nie wyjechała Pana najbliższa rodzina. W Polsce pozostała Pana żona oraz dwie córki – jedna dorosła oraz druga córka, która uczęszcza do szkoły.
Przed 2023 r. zazwyczaj przebywał Pan w Polsce. Zakłada Pan, że w 2023 r. będzie przebywał poza granicami Polski przez okres powyżej 183 dni. W 2023 r. może nie przebywać Pan powyżej 183 dni na terytorium Arabii Saudyjskiej z uwagi na konieczność wylotów z … na …, które odbywają się również w innych krajach. Natomiast w kolejnych latach planuje Pan przebywać na terytorium Arabii Saudyjskiej powyżej 183 dni. Zakłada Pan, że Pana umowa zostanie przedłużona, a jeżeli to nie nastąpi, to ma Pan zamiar poszukiwać pracy w innym … na terenie Arabii Saudyjskiej i w przyszłości sprowadzić tam również pozostałych członków rodziny.
W wyniku przeniesienia miejsca zamieszkania do Arabii Saudyjskiej Wnioskodawca będzie podlegał w Arabii Saudyjskiej nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu.
Zatem, Pana miejsce zamieszkania dla celów podatkowych w 2023 r., należy ustalić zgodnie z regułami kolizyjnymi zawartymi w art. 4 ust. 2 Konwencji polsko-saudyjskiej, dokonując analizy Pana powiązań osobistych, społecznych i gospodarczych.
Mając na uwadze, że w okresie obejmującym przedmiotowy wniosek (tj. w 2023 r.): posiadał Pan stałe miejsce zamieszkania w Polsce, w dniu 1 lipca 2023 r. wyjechał Pan z Polski do Arabii Saudyjskiej w celu rozpoczęcia świadczenia pracy, w Polsce pozostała Pana żona (z którą posiada Pan wspólność majątkową) oraz dwie córki, w Polsce jest Pan współwłaścicielem nieruchomości w ramach wspólności majątkowej małżeńskiej, a w Arabii Saudyjskiej ma Pan prawo do nieruchomości na zasadzie umowy najmu (…, który Pana zatrudnia opłaca czynsz, a Pan samodzielnie opłaca media według zużycia) – uznać należy, że w 2023 r. posiadał Pan stałe miejsce zamieszkania zarówno w Polsce, jak i w Arabii Saudyjskiej.
W takim przypadku nie jest możliwe ustalenie państwa rezydencji podatkowej w oparciu o pierwsze kryterium wynikające z art. 4 ust. 2 Konwencji. Wobec powyższego – jak już wyjaśniono – należy zastosować kolejne kryterium odnoszące do ściślejszych powiązań osobistych i gospodarczych (ośrodka interesów życiowych).
Analizując powiązania osobiste i gospodarcze, należy wskazać, iż to z Polską łączą Pana ściślejsze powiązania osobiste, bowiem jak wynika z przedstawionego opisu sprawy, to w Polsce mieszka i pracuje Pana żona (z którą łączy Pana wspólność majątkowa) oraz mieszkają dwie córki, w Polsce jest Pan współwłaścicielem nieruchomości i stroną umowy kredytu hipotecznego zaciągniętego wspólnie z żoną. Uznać należy, że ośrodek Pana interesów życiowych w 2023 r. znajduje się w Polsce. W Arabii Saudyjskiej przebywa Pan tylko w celu świadczenia tam pracy. Fakt zamieszkiwania i uzyskiwania wynagrodzenia z tytułu świadczonej na terenie Arabii Saudyjskiej pracy nie może być uznany, iż na terenie Arabii Saudyjskiej posiada Pan ośrodek interesów życiowych.
Wobec powyższego wskazać należy, że to z Polską a nie z Arabią Saudyjską łączą Pana ściślejsze powiązania osobiste i gospodarcze. Okoliczność dotycząca aktywności zarobkowej w Arabii Saudyjskiej nie może przesądzić o ściślejszych powiązaniach osobistych i gospodarczych.
Zatem Pana miejscem zamieszkania dla celów podatkowych ustalonym w oparciu o normy kolizyjne zawarte w art. 4 ust. 2 Konwencji polsko-saudyjskiej jest Polska.
W konsekwencji, w świetle art. 3 ust. 1a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz z uwzględnieniem reguł kolizyjnych zawartych w art. 4 ust. 2 Konwencji polsko-saudyjskiej stwierdzić należy, że we wskazanym we wniosku okresie, tj. w 2023 r., ma Pan miejsce zamieszkania dla celów podatkowych w Polsce. Tym samym, w 2023 r. podlega Pan w Polsce obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów, czyli ma Pan nieograniczony obowiązek podatkowy w myśl art. 3 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w związku z art. 4a ww. ustawy i art. 4 ust. 2 lit. a) ww. Konwencji.
Powyższe znajduje potwierdzenie w treści Objaśnień podatkowych z 29 kwietnia 2021 r. wydanych przez Ministerstwo Finansów, które dotyczą zasad ustalania miejsca zamieszkania dla celów podatkowych (rezydencji podatkowej) osób fizycznych w Polsce zgodnie z art. 3 ust. 1a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz zakresu obowiązku podatkowego osób fizycznych, o którym mowa w art. 3 ust. 1 i 2a ww. ustawy. Celem objaśnień jest przedstawienie sposobu prawidłowego wypełnienia obowiązków podatkowych przez osoby fizyczne w Polsce, bowiem rezydencja podatkowa nie ma charakteru deklaratywnego, lecz związana jest z oceną całokształtu faktów i okoliczności. Z objaśnień tych wynika, że jeżeli podatnik zostaje uznany za rezydenta podatkowego drugiego państwa (na skutek spełnienia kryteriów przewidzianych w krajowym prawie podatkowym tego państwa) a w Polsce jest uznawany za rezydenta podatkowego na mocy przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, mamy do czynienia z podwójną rezydencją podatkową, i należy zastosować reguły kolizyjne. Wskazano w nich również, że w sytuacji gdy ustalenie państwa rezydencji nie jest możliwe w oparciu o pierwsze kryterium, jakim jest miejsce stałego zamieszkania, należy zastosować kolejne kryterium odnoszące się do ściślejszych powiązań osobistych i gospodarczych (ośrodka interesów życiowych). Przy czym okoliczność posiadania w Polsce domu, współmałżonki i dzieci, wskazuje na położenie ośrodka interesów życiowych w Polsce.
Przechodząc do kwestii opodatkowania dochodów z pracy wykonywanej w Arabii Saudyjskiej zauważyć należy, że stosownie do art. 15 ust. 1 Konwencji polsko-saudyjskiej:
Z zastrzeżeniem postanowień artykułów 16, 18, 19, 20 i 21 niniejszej Konwencji, pensje, płace oraz inne podobne wynagrodzenia uzyskane przez osobę mającą miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie w związku z wykonywaniem pracy najemnej, podlegają opodatkowaniu tylko w tym Państwie, chyba że praca wykonywana jest w drugim Umawiającym się Państwie. Jeżeli praca jest tam wykonywana, to otrzymane za nią wynagrodzenie może być opodatkowane w tym drugim Państwie.
Zgodnie zaś z art. 15 ust. 2 Konwencji polsko-saudyjskiej:
Bez względu na postanowienia ustępu 1 niniejszego artykułu wynagrodzenie uzyskane przez osobę mającą miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie w związku z wykonywaniem pracy najemnej w drugim Umawiającym się Państwie, podlegają opodatkowaniu tylko w pierwszym wymienionym Państwie, jeżeli:
a)odbiorca wynagrodzenia przebywa w drugim Państwie przez okres lub okresy nieprzekraczające łącznie 183 dni w każdym dwunastomiesięcznym okresie rozpoczynającym się lub kończącym w danym roku podatkowym; i
b)wynagrodzenie jest wypłacane przez pracodawcę lub w imieniu pracodawcy, który nie ma miejsca zamieszkania ani siedziby w drugim Państwie; i
c)wynagrodzenie nie jest ponoszone przez zakład lub stałą placówkę, którą pracodawca posiada w drugim Państwie.
Stosownie do art. 15 ust. 1 Konwencji polsko-saudyjskiej, wynagrodzenia z tytułu pracy najemnej (m.in. pracy wykonywanej na podstawie umowy o pracę) osoby mającej miejsce zamieszkania w Polsce, podlegają opodatkowaniu tylko w Polsce, chyba że są to świadczenia osiągane z pracy najemnej wykonywanej na terytorium Arabii Saudyjskiej.
Z kolei w sytuacji, gdy warunki określone w cytowanym art. 15 ust. 2 Konwencji polsko-saudyjskiej zostaną spełnione łącznie, to otrzymane przez osobę fizyczną mającą miejsce zamieszkania dla celów podatkowych na terytorium Polski wynagrodzenie z tytułu pracy najemnej wykonywanej na terytorium Arabii Saudyjskiej podlega opodatkowaniu wyłącznie w Polsce. Niespełnienie natomiast któregokolwiek z tych warunków oznacza, że zgodnie z art. 15 ust. 1 Konwencji polsko-saudyjskiej ww. wynagrodzenie podlega opodatkowaniu w państwie miejsca zamieszkania podatnika oraz w państwie, w którym praca jest wykonywana.
Odnosząc powyższe ustalenia do Pana sytuacji, stwierdzić należy, że w niniejszej sprawie nie zostały spełnione wszystkie warunki określone w art. 15 ust. 2 Konwencji polsko-saudyjskiej, a zatem Pana dochód za pracę wykonywaną w Arabii Saudyjskiej będzie podlegać opodatkowaniu zgodnie z art. 15 ust. 1 Konwencji polsko-saudyjskiej, tj. zarówno w Polsce, jak i w Arabii Saudyjskiej.
Jednocześnie, w celu zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu w Polsce należy zastosować właściwą metodę zapobiegania podwójnemu opodatkowaniu.
Zgodnie z art. 23 ust. 1 Konwencji polsko-saudyjskiej:
Jeżeli osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie osiąga dochód, który zgodnie z postanowieniami niniejszej Konwencji może być opodatkowany w drugim Umawiającym się Państwie, pierwsze wymienione Umawiające się Państwo zezwoli na odliczenie od podatku od dochodu tej osoby kwoty równej podatkowi zapłaconemu w drugim Umawiającym się Państwie. Jednakże, takie odliczenie nie może przekroczyć tej części podatku, obliczonego przed dokonaniem odliczenia, która przypada w zależności od konkretnej sytuacji na dochód, który może być opodatkowany w drugim Umawiającym się Państwie.
Z kolei w myśl art. 27 ust. 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Jeżeli podatnik, o którym mowa w art. 3 ust. 1, osiąga również dochody z tytułu działalności wykonywanej poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub ze źródeł przychodów znajdujących się poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, a umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania nie stanowi o zastosowaniu metody określonej w ust. 8, lub z państwem, w którym dochody są osiągane, Rzeczpospolita Polska nie zawarła umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, dochody te łączy się z dochodami ze źródeł przychodów położonych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. W tym przypadku od podatku obliczonego od łącznej sumy dochodów odlicza się kwotę równą podatkowi dochodowemu zapłaconemu w obcym państwie. Odliczenie to nie może jednak przekroczyć tej części podatku obliczonego przed dokonaniem odliczenia, która proporcjonalnie przypada na dochód uzyskany w państwie obcym.
Stosownie do art. 27 ust. 9a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
W przypadku podatnika, o którym mowa w art. 3 ust. 1, uzyskującego wyłącznie dochody z tytułu działalności wykonywanej poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub ze źródeł przychodów znajdujących się poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, które nie są zwolnione od podatku na podstawie umów o unikaniu podwójnego opodatkowania lub z państwem, w którym dochody są osiągane, Rzeczpospolita Polska nie zawarła umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, zasady określone w ust. 9 stosuje się odpowiednio.
Metodę unikania podwójnego opodatkowania określaną jako metoda proporcjonalnego odliczenia (zaliczenia) stosuje się w przypadku, gdy umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania nie stanowi o zastosowaniu metody wyłączenia z progresją.
Zgodnie z metodą proporcjonalnego odliczenia (zaliczenia), podatnik osiągający dochody z pracy najemnej za granicą ma obowiązek wykazać łączne dochody (zarówno krajowe, jak i zagraniczne) w zeznaniu, lub w przypadku podatnika uzyskującego wyłącznie dochody z tytułu działalności wykonywanej poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej te dochody a od podatku dochodowego obliczonego według skali podatkowej ma prawo odliczyć podatek zapłacony za granicą. Odliczenie to możliwe jest tylko do wysokości podatku przypadającego proporcjonalnie na dochód uzyskany w obcym państwie.
W myśl art. 45 ust. 1 ustawy:
Podatnicy są obowiązani składać urzędom skarbowym zeznanie, według ustalonego wzoru, o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w roku podatkowym, w terminie od dnia 15 lutego do dnia 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym. Zeznania złożone przed początkiem terminu uznaje się za złożone w dniu 15 lutego roku następującego po roku podatkowym.
W konsekwencji dochody, które osiągnie Pan w 2023 r. z tytułu pracy w Arabii Saudyjskiej będą podlegały opodatkowaniu w Polsce z zastosowaniem metody unikania podwójnego opodatkowania w postaci proporcjonalnego zaliczenia. Rozliczanie dochodów uzyskanych z pracy w Arabii Saudyjskiej zgodnie z metodą proporcjonalnego odliczenia oznacza obowiązek złożenia w Polsce zeznania podatkowego, w którym należy wykazać dochody z pracy za granicą. Obowiązek ten występuje bez względu na to, czy oprócz dochodów z zagranicy uzyskał Pan inne dochody podlegające opodatkowaniu w Polsce.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Pana i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.
Organ podkreśla, że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretacje opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku – nie prowadzi postępowania dowodowego, w tym nie analizuje załączonych dokumentów. Postępowanie w sprawie wydania interpretacji indywidualnej ma na celu wyjaśnienie wątpliwości co do sposobu zastosowania przepisów prawa podatkowego materialnego do określonego stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Przedmiotem interpretacji wydanej na podstawie art. 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.) jest sam przepis prawa. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest ustalanie stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego), stanowi to bowiem domenę ewentualnego postępowania podatkowego.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w …. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).