opodatkowanie wypłaty tzw. franszyzy redukcyjnej - Interpretacja - 0114-KDIP3-3.4011.160.2019.1.PP

Shutterstock
Interpretacja indywidualna z dnia 31.05.2019, sygn. 0114-KDIP3-3.4011.160.2019.1.PP, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej

Temat interpretacji

opodatkowanie wypłaty tzw. franszyzy redukcyjnej

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r., poz. 900) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 26 marca 2019 r. (data wpływu 2 kwietnia 2019 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych wypłacenia kwoty tzw. franszyzy redukcyjnej jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 2 kwietnia 2019 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych wypłacenia kwoty tzw. franszyzy redukcyjnej.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca (ze 100% udziałem Gminy), został powołany do świadczenia usług użyteczności publicznej zadań Gminy - zaspokajania potrzeb wspólnoty samorządowej. Ponadto zgodnie z przepisami unijnymi Wnioskodawca pełni rolę podmiotu wewnętrznego Gminy. Zgodnie z uchwałą Rady Miasta i Umową Spółki przedmiotem działalności Spółki (Wnioskodawcy) jest m.in świadczenie usług w zakresie administrowania i utrzymania cmentarzy komunalnych w granicach administracyjnych Miasta. Zadanie wykonywane jest na podstawie wieloletniej umowy wykonawczej o powierzeniu podmiotowi wewnętrznemu Gminy w zakresie administrowania, utrzymania i budowy cmentarzy komunalnych. W ramach tego zadania do obowiązków Spółki (Wnioskodawcy) należy wykonywanie czynności eksploatacyjnych i administracyjnych związanych z zarządzaniem cmentarzami komunalnymi szczegółowo wymienionych w umowie m.in: doraźna pielęgnacja drzew, w przypadku stwarzania realnego zagrożenia życia lub mienia (usuwanie połamanych, suchych lub nisko zwisających konarów drzew itp.), wycinka drzew po uzyskaniu przez Spółkę stosownych zezwoleń, usuwanie wiatrołomów i wywrotów.

Wnioskodawca w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą i posiadanym mieniem zawarł umowę - polisę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ogólnej z zakładem ubezpieczeń na wypadek szkód powstałych na skutek zdarzeń losowych.

Zgodnie z postanowieniami ogólnych warunków ubezpieczenia, Ubezpieczyciel wypłaca odszkodowanie na rzecz osoby poszkodowanej z uwzględnieniem franszyzy redukcyjnej w wysokości ustalonej w umowie ubezpieczenia, co oznacza, że z należnej kwoty odszkodowania ubezpieczyciel potrąca franszyzę redukcyjną w kwocie 500 zł. Kwota stanowiąca udział własny tzw. franszyza redukcyjna pozostaje do realizacji we własnym zakresie przez Ubezpieczonego, tj. Wnioskodawcę. Kwota ta jest wypłacana na rzecz osoby poszkodowanej i na jej wniosek.

Nadmienia się, że zaistniała szkoda jest oceniana i szacowana przez upoważnioną osobę ze strony Ubezpieczyciela.

Dnia 10 sierpnia 2017 r. na terenie na którym prowadzona jest przez Spółkę działalność gospodarcza w zakresie administrowania i utrzymania cmentarzy komunalnych powstała szkoda polegająca na uszkodzeniu nagrobka w wyniku upadku konaru. Szkoda została zgłoszona przez właściciela nagrobka wraz z wezwaniem do pokrycia kosztów jego naprawy. Następnie Wnioskodawca przekazał roszczenie do ubezpieczyciela celem rozpatrzenia w ramach zawartej umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej. Zakład Ubezpieczeń pozytywnie rozpatrzył roszczenie poszkodowanego właściciela nagrobka przyznając odszkodowanie na podstawie przedłożonej faktury wystawionej przez Zakład Kamieniarski w kwocie 4.100 zł.

Kwotę odszkodowania 4.100 zł pomniejszono o franszyzę redukcyjną wynoszącą 500 zł.

Zakład Ubezpieczeń z upoważnienia poszkodowanego wpłacił na konto Wnioskodawcy (Spółki) kwotę odszkodowania w wysokości 3.600 zł.

Wnioskodawca dnia 10 stycznia 2018 r. wpłacił przelewem na konto rachunku bankowego poszkodowanego - odszkodowanie za uszkodzony nagrobek w kwocie 4.100 zł, składające się z kwoty otrzymanej od Ubezpieczyciela 3.600 zł i franszyzy redukcyjnej ze środków własnych Spółki - 500 zł.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy wypłacona kwota 500 zł tzw. franszyza redukcyjna osobie fizycznej z tytułu poniesionej szkody podlega zwolnieniu od opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 lub 4 ustawy, a tym samym nie należy jej wykazywać w informacji PIT-11, czy jednak należy wystawić informację PIT-11 a osoba fizyczna otrzymująca kwotę 500 zł powinna to ująć w swoim rozliczeniu rocznym i opodatkować podatkiem dochodowym od osób fizycznych?

Zdaniem Wnioskodawcy, wypłacona kwota odszkodowania 500 zł tzw. franszyzy redukcyjnej z tytułu poniesionej szkody na rzecz osoby fizycznej nie podlega zwolnieniu od opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ani pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ponieważ jest to odszkodowanie wypłacone ze środków własnych Ubezpieczonego tj. Spółki, a nie ze środków pieniężnych ubezpieczyciela.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych źródłami przychodów są inne źródła. Natomiast stosownie do art. 20 ust. 1 wyżej powołanej ustawy, za przychody z innych źródeł o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17. Zwrot w szczególności użyty w wyżej wymienionym artykule oznacza, że ustawodawca jedynie przykładowo wskazał, jakie przychody należy zaliczyć do przychodów z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9. Wypłacone odszkodowanie na rzecz i wniosek osoby poszkodowanej w części stanowiącej franszyzę redukcyjną w kwocie stałej 500 zł, tj. ze środków własnych Spółki (Wnioskodawcy) stanowi przychód z innych źródeł o których mowa w art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Wnioskodawca uważa, że jest zobowiązany jest do wystawienia informacji PIT-11 i wykazania w niej kwoty ww. franszyzy redukcyjnej na zasadach określonych w art. 42a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej opisanego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2018 r., poz. 1509, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 11 ust. 1 tej ustawy, w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 2018 r., przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19, art. 25b i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Zgodnie art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych źródłami przychodów są inne źródła.

Zgodnie z art. 20 ust. 1 ustawy za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach , dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.

Zwrot w szczególności użyty w ww. artykule oznacza, że ustawodawca jedynie przykładowo wskazał, jakie przychody należy zaliczyć do przychodów z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9. Katalog ten nie jest więc zamknięty. Oznacza to, że do innych źródeł należy zakwalifikować wszelkie przychody w rozumieniu ustawy których nie można zaliczyć do któregokolwiek z pozostałych źródeł przychodów wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1 8 ustawy. O przychodzie podatkowym z innych źródeł należy mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe.

Stosownie do regulacji zawartej w art. 21 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, oraz otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 2018 r. poz. 917, 1000 i 1076), z wyjątkiem:

  1. określonych w prawie pracy odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,
  2. odpraw pieniężnych wypłacanych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,
  3. odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym,
  4. odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,
  5. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą,
  6. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, lub na zasadach, o których mowa w art. 30c,
  7. odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód innych niż ugody sądowe.

Podkreślić należy, że nie wszystkie odszkodowania otrzymane przez osoby fizyczne wolne są od podatku dochodowego. Ze zwolnienia korzystają jedynie te odszkodowania, których prawo do otrzymania wynika wprost z przepisów ustawy, z wyjątkiem wyłączonych ze zwolnienia wolą ustawodawcy.

Stosownie natomiast do treści art. 21 ust. 1 pkt 4 cyt. ustawy wolne od podatku dochodowego są kwoty otrzymane z tytułu ubezpieczeń majątkowych i osobowych, z wyjątkiem:

  1. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą lub prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane zgodnie z art. 27 ust. 1 lub art. 30c,
  2. dochodu, o którym mowa w art. 24 ust. 15.

Z treści art. 805 § 1 i § 2 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2018 r. poz. 1025, z późn. zm.) wynika, że przez umowę ubezpieczenia ubezpieczyciel zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, spełnić określone świadczenie w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku, a ubezpieczający zobowiązuje się zapłacić składkę. Świadczenie ubezpieczyciela polega w szczególności na zapłacie:

  1. przy ubezpieczeniu majątkowym określonego odszkodowania za szkodę powstałą wskutek przewidzianego w umowie wypadku;
  2. przy ubezpieczeniu osobowym umówionej sumy pieniężnej, renty lub innego świadczenia w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku w życiu osoby ubezpieczonej.

Należy w tym miejscu wyjaśnić, że ze zwolnienia wynikającego z treści art. 21 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych korzystają środki wypłacone przez towarzystwo ubezpieczeniowe z tytułu zawartej umowy ubezpieczenia. Natomiast franszyza redukcyjna jest to kwota, o którą ubezpieczyciel, zgodnie z zawartą umową ubezpieczenia umniejsza odszkodowanie. Stanowi ona swego rodzaju ograniczenie zakładu ubezpieczeniowego za powstałą szkodę. Suma ta jest wypłacana poszkodowanemu przez ubezpieczonego sprawcę szkody, bezpośrednio z jego środków i do jej wypłaty nie dochodzi w ramach zawartej umowy ubezpieczenia.

Z treści wniosku wynika, że Wnioskodawca w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą i posiadanym mieniem zawarł polisę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej na wypadek szkód powstałych na skutek zdarzeń losowych. Zgodnie z postanowieniami ogólnych warunków ubezpieczenia, ubezpieczyciel wypłaca odszkodowanie na rzecz osoby poszkodowanej z uwzględnieniem franszyzy redukcyjnej w wysokości ustalonej w umowie ubezpieczenia, co oznacza, że z należnej kwoty odszkodowania ubezpieczyciel potrąca franszyzę redukcyjną w kwocie 500 zł. Kwota stanowiąca udział własny, tzw. franszyza redukcyjna pozostaje do realizacji we własnym zakresie przez ubezpieczonego, tj. Wnioskodawcę. Kwota ta jest wypłacana na rzecz osoby poszkodowanej i na jej wniosek. W dniu 10 sierpnia 2017 r. na terenie na którym prowadzona jest przez Wnioskodawcę działalność gospodarcza w zakresie administrowania i utrzymania cmentarzy komunalnych powstała szkoda polegająca na uszkodzeniu nagrobka w wyniku upadku konaru. Szkoda została zgłoszona przez poszkodowanego do Wnioskodawcy wraz z wezwaniem do pokrycia kosztów jego naprawy. Następnie Wnioskodawca przekazał roszczenie do ubezpieczyciela celem rozpatrzenia w ramach zawartej umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej. Ubezpieczyciel pozytywnie rozpatrzył roszczenie poszkodowanego przyznając na podstawie przedłożonej faktury wystawionej przez zakład kamieniarski w kwocie 4.100 zł. Kwotę odszkodowania zmniejszono o franszyzę redukcyjną wynoszącą 500 zł. Ubezpieczyciel wypłacił na konto Wnioskodawcy kwotę 3.600 zł. Wnioskodawca w dniu 10 stycznia 2018 r. wpłacił przelewem na rachunek bankowy poszkodowanego odszkodowanie za uszkodzony nagrobek w kwocie 4.100 zł, składające się z kwoty otrzymanej od Ubezpieczyciela i franszyzy redukcyjnej ze środków własnych spółki 500 zł.

W rozpatrywanej sprawie wątpliwość Wnioskodawcy budzi kwestia, czy wypłacona kwota, stanowiąca tzw. franszyzę redukcyjną podlega zwolnieniu z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 lub 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i tym samym nie należy jej wykazywać w informacji PIT-11, czy jednak należy wystawić informację PIT-11, a osoba otrzymująca tę kwotę powinna ją wykazać w zeznaniu rocznym.

W świetle powyższego źródłem wypłaty przez Wnioskodawcę tzw. franszyzy redukcyjnej nie jest przepis rangi ustawowej, ale umowa zawarta między Wnioskodawca (Spółką) a ubezpieczycielem.

Wskazana kwota wypłacona jest ze środków Wnioskodawcy i na wniosek osoby poszkodowanej.

Zatem stwierdzić należy, że przedmiotową franszyzę redukcyjną (w kwocie 500,00 zł) należyzakwalifikować do przychodów, o których mowa w art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. do przychodów z innych źródeł. Przychód ten nie podlega zwolnieniu z opodatkowania ani na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ani pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdyż nie spełnia przesłanek, o których mowa w tych przepisach, warunkujących zastosowanie zwolnienia.

Wnioskodawca obowiązany jest zatem, na zasadach określonych w art. 42a ustawy, do wystawienia informacji PIT-11 i wykazania w niej kwoty ww. franszyzy. Zgodnie bowiem z treścią tego artykułu osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują wypłaty należności lub świadczeń, o których mowa w art. 20 ust. 1, z wyjątkiem dochodów (przychodów) wymienionych w art. 21, art. 52, art. 52a i art. 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku, od których nie są obowiązane pobierać zaliczki na podatek lub zryczałtowanego podatku dochodowego, są obowiązane sporządzić informację według ustalonego wzoru o wysokości przychodów i przesłać ją podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika wykonuje swoje zadania, a w przypadku podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2a, urzędowi skarbowemu, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych wykonuje swoje zadania.

Należy zauważyć, że osoba, której została wypłacona przez Wnioskodawcę kwota franszyzy redukcyjnej powinna kwotę tą wykazać w zeznaniu podatkowym składanym za rok, w którym nastąpiła jej wyplata i opodatkować łącznie z innymi przychodami/dochodami uzyskanymi w tym samym roku podatkowym.

Biorąc pod uwagę powyższe stanowisko Wnioskodawcy jest prawidłowe.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

  1. z zastosowaniem art. 119a;
  2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
  3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu, ul. Augustyna Kośnego 70, 45-372 Opole w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2018 r., poz. 1302, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

Stanowisko

prawidłowe

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej