Temat interpretacji

zwolnienie z opodatkowania dochodów uzyskanych z tytułu stypendium art. 21 ust. 1 pkt 23a updof

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r., poz. 900) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 23 kwietnia 2019 r. (data wpływu 24 kwietnia 2019 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości zwolnienia z opodatkowania dochodów uzyskanych z tytułu stypendium jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 24 kwietnia 2019 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości zwolnienia z opodatkowania dochodów uzyskanych z tytułu stypendium.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawczyni odbyła w 2018 roku 5-miesięczny staż w instytucji europejskiej (Rada Europejska) w Brukseli (Belgia), za który otrzymała od tej instytucji stypendium na utrzymanie/stypendium stażowe (maintenance grant/traineeship grant") w kwocie 1178 euro miesięcznie. Wnioskodawczyni mieszka na stałe w Polsce, gdzie posiada rezydencję podatkową. Staż wiązał się z koniecznością czasowego zamieszkania w Brukseli i obecnością od poniedziałku do piątku w godz. 9-18 w siedzibie Rady Europejskiej, a wypłacone przez tę instytucję, niezbędne do pokrycia kosztów utrzymania i docelowo odbycia stażu stypendium zostało w 100% przeznaczone na pokrycie kosztów utrzymania w Brukseli w czasie odbywania stażu. Według regulacji Rady Europejskiej, stypendium uzyskiwane za staż w Radzie Europejskiej nie podlega opodatkowaniu wspólnotowemu, ani szczególnym przepisom podatkowym mającym zastosowanie do urzędników i innych pracowników Unii Europejskiej. Ponadto zadeklarowanie stypendium w kraju pochodzenia stażysty zależy od przepisów obowiązujących w kraju pochodzenia/ rozliczenia podatkowego stażysty.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Jakie są obowiązki podatnika mieszkającego na stałe i posiadającego rezydencję podatkową w Polsce w związku z wypłaceniem mu przez instytucję europejską (Rada Europejska) stypendium na utrzymanie/ stypendium stażowego (maintenance grant/traineeship grant) za i w okresie odbywania 5-miesiecznego stażu urzędniczego w tej instytucji w Brukseli?

Zdaniem Wnioskodawczyni, stypendium na utrzymanie/ stypendium stażowe (maintenance grant/traineeship grant) z tytułu odbywania 5-miesięcznego stażu w instytucji europejskiej (Rada Europejska) w kwocie 1178 euro miesięcznie podlega art. 21 ust. 1 pkt 23a lit. a) ustawy PIT, który stanowi podstawę prawną do tego, by nie pobierać podatku od stypendiów osób przebywających za granicą do wysokości diet określonych w przepisach rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 stycznia 2013 r. w sprawie należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej (Dz. U. z 2013 r. poz. 167), za każdy dzień, w którym było otrzymywane stypendium. Kwota diety dziennej dla pracownika wyjeżdżającego w delegację do Belgii w 2018 roku wynosiła 48 euro za pełen dzień pobytu, co przewyższało kwotę otrzymanego z instytucji europejskiej stypendium stażowego, w przeliczeniu na każdy dzień odbywania stażu, tym samym zwalniając Wnioskodawczynię z obowiązku podatkowego rozliczenia otrzymanego stypendium i zapłaty podatku dochodowego od tego stypendium.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z treścią art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2018 r., poz. 1509, późn. zm.), osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy).

Zgodnie z art. 3 ust. 2a ww. ustawy, osoby fizyczne, jeżeli nie mają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej miejsca zamieszkania, podlegają obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów (przychodów) osiąganych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (ograniczony obowiązek podatkowy).

Definicja miejsca zamieszkania dla celów podatku dochodowego w Polsce określona została w art. 3 ust. 1a ustawy. Zgodnie ze wskazaną definicją, za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uważa się osobę fizyczną, która:

1. posiada na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych) lub
2. przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym.

Na podstawie art. 4a ustawy, powyższe przepisy stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, których stroną jest Rzeczpospolita Polska.

Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawczyni odbyła w 2018 roku 5-miesięczny staż w instytucji europejskiej (Rada Europejska-Sekretariat Generalny) w Brukseli (Belgia), za który otrzymała od tej instytucji stypendium na utrzymanie/stypendium stażowe (maintenance grant/traineeship grant") w kwocie 1178 euro miesięcznie. Wnioskodawczym mieszka na stałe w Polsce, gdzie posiada rezydencję podatkową. Staż wiązał się z koniecznością czasowego zamieszkania w Brukseli i obecnością od poniedziałku do piątku w godz. 9-18 w siedzibie Rady Europejskiej, a wypłacone przez tę instytucję, niezbędne do pokrycia kosztów utrzymania i docelowo odbycia stażu stypendium zostało w 100% przeznaczone na pokrycie kosztów utrzymania w Brukseli w czasie odbywania stażu. Według regulacji Rady Europejskiej, stypendium uzyskiwane za staż w Radzie Europejskiej nie podlega opodatkowaniu wspólnotowemu, ani szczególnym przepisom podatkowym mającym zastosowanie do urzędników i innych pracowników Unii Europejskiej.

W przedmiotowej sprawie zastosowanie znajdzie Konwencja między Rzecząpospolitą Polską a Królestwem Belgii w sprawie unikania podwójnego opodatkowania oraz zapobiegania oszustwom podatkowym i uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i majątku, podpisana w Warszawie dnia 20 sierpnia 2001 r. (Dz. U. z 2004 r. Nr 211, poz. 2139) która nie zawiera szczególnych uregulowań dotyczących opodatkowania dochodu z tytułu stypendiów, zatem w tym przypadku zastosowanie znajdzie art. 21 Konwencji, regulujący opodatkowanie tzw. innych dochodów.

W myśl art. 21 ust. 1 ww. Konwencji, części dochodu osoby mającej miejsce zamieszkania lub siedzibę w jednym Umawiającym się Państwie, bez względu na to skąd pochodzą, które nie są objęte postanowieniami poprzednich artykułów niniejszej Konwencji, mogą być opodatkowane tylko w tym Państwie.

Na podstawie art. 21 ust. 2 ww. Konwencji postanowień ustępu 1 nie stosuje się do dochodów niebędących dochodami z majątku nieruchomego określonymi w artykule 6 ustęp 2, jeżeli osoba osiągająca takie dochody, posiadająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w jednym Umawiającym się Państwie prowadzi w drugim Umawiającym się Państwie działalność przemysłową lub handlową poprzez zakład w nim położony lub wykonuje w tym drugim Państwie wolny zawód za pomocą stałej placówki tam położonej i gdy prawo lub majątek, z tytułu których osiąga dochód, są faktycznie związane z działalnością takiego zakładu lub stałej placówki. W takim przypadku, w zależności od konkretnej sytuacji, stosuje się odpowiednio postanowienia artykułu 7 lub 14.

Bez względu na postanowienia ustępów 1 i 2 części dochodu osoby mającej miejsce zamieszkania lub siedzibę w pierwszym Umawiającym się Państwie, pochodzące z drugiego Umawiającego się Państwa, które nie są objęte postanowieniami poprzednich artykułów Konwencji, mogą być również opodatkowane w tym drugim Państwie, jeżeli te części dochodu nie są opodatkowane w pierwszym Państwie (art. 21 ust. 3 ww. Konwencji).

Wnioskodawczyni jest osobą mającą miejsca zamieszkania w Polsce i ciąży na Niej nieograniczony obowiązek podatkowy. Zatem, biorąc pod uwagę przedstawiony we wniosku stan faktyczny i obowiązujące przepisy prawa, otrzymane przez Wnioskodawczynię stypendium z tytułu odbywania stażu w instytucji europejskiej zgodnie z art. 21 ust. 1 Konwencji podlega opodatkowaniu tylko w Polsce.

Do przedmiotowego stypendium zastosowanie mają przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W myśl generalnej zasady wyrażonej w art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 9 ww. ustawy źródłem przychodu są inne źródła, do których w myśl art. 20 ww. ustawy zalicza się w szczególności m.in. (...) stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17. Dlatego też przychód uzyskany z tytułu stypendium stanowi przychód z innych źródeł.

Stosownie do treści art. 21 ust. 1 pkt 23a ww. ustawy wolna od podatku dochodowego jest część dochodów osób, o których mowa w art. 3 ust. 1, przebywających czasowo za granicą i uzyskujących dochody z tytułu:

1. stypendiów w wysokości stanowiącej równowartość diety z tytułu podróży służbowych poza granicami kraju, określonej w przepisach w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej poza granicami kraju, za każdy dzień, w którym było otrzymywane stypendium,
2. ryczałtów na koszty utrzymania i zakwaterowania wypłacanych z budżetu państwa w związku ze skierowaniem do pracy dydaktycznej w szkołach i ośrodkach akademickich za granicą, przyznanych na podstawie odrębnych przepisów.

Wysokość stanowiącą równowartość diety z tytułu podróży służbowych poza granicami kraju, określa rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 stycznia 2013 r. w sprawie należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej (Dz. U. z 2013 r., poz. 167), za każdy dzień, w którym było otrzymywane stypendium. Zgodnie z załącznikiem do tego rozporządzenia wysokość diety za dobę podróży zagranicznej dla państwa Belgia wynosi 48 Euro.

Podkreślić należy, że zgodnie ze stanowiskiem utrwalonym zarówno w orzecznictwie, jak i w doktrynie prawa zwolnienia podatkowe stanowią wyłom od zasady powszechności opodatkowania; muszą one być zatem interpretowane bez dokonywania wykładni rozszerzającej, a także zawężającej danego przepisu prawa podatkowego. Nadto, przy wszelkiej interpretacji przepisów prawa podatkowego i próbach odkodowania zawartych w nich norm prawnych należy posługiwać się przede wszystkim wykładnią językową.

Wobec tego, że ogólnej definicji tego pojęcia nie można znaleźć ani w przepisach prawa podatkowego, ani w przepisach innych gałęzi prawa, dla ustalenia jego znaczenia należy posłużyć się wykładnią językową. Stypendium oznacza okresową pomoc finansową z funduszów państwowych, społecznych lub prywatnych głównie dla studentów, uczniów, pracowników nauki. Z prawnego punktu widzenia chodzi zatem o świadczenie okresowe, głównie pieniężne, spełniane na rzecz oznaczonej osoby i mające na celu wspieranie jej działań służących zdobywaniu wiedzy bądź twórczości naukowej lub artystycznej.

Należy również wskazać na definicję zawartą w:

1. Nowym Słowniku Języka Polskiego pod red. B. Dunaj stypendium to środki przyznawane przez instytucję osobie uczącej się, prowadzącej działalność artystyczną lub naukową na określony czas,
2. Słowniku Wyrazów Obcych PWN, który definiuje stypendium jako stałą pomoc wypłacaną przez określony czas z funduszów społecznych albo państwowych, przeznaczona dla uczącej się młodzieży lub na prace specjalne,
3. Słowniku wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych z almanachem i Słowniku Wyrazów Obcych W. Kopalińskiego, które wskazują, że stypendium to zasiłek, subwencja, pomoc finansowa dla uczących się, dla pracowników naukowych, artystów itd. wypłacana (przez określony czas, na pokrycie kosztów utrzymania) z funduszów państwa, organizacji, instytucji itd..

W konsekwencji, termin stypendium użyty w treści art. 21 ust. 1 pkt 23a lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych należy rozumieć jako pomoc finansową w postaci okresowego świadczenia (głównie) pieniężnego spełnianego na rzecz oznaczonej osoby i mającego na celu wspieranie jej działań służących m.in. zdobywaniu wiedzy, twórczości naukowej, realizacji badań naukowych. Zatem, w pojęciu tym mieścić się będzie także stypendium wypłacone Wnioskodawczyni z tytułu stażu w instytucji europejskiej w Belgii.

Zgodnie z art. 11a ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przychody w walutach obcych przelicza się na złote według kursu średniego walut obcych ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień uzyskania przychodu.

Jeżeli zatem stypendium wypłacane jest w EURO, a kwota przyznanego świadczenia przekroczy limit, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 23a ustawy, to obliczając kwotę podatku dochodowego od osób fizycznych od świadczenia wypłaconego ponad limit, należy uwzględnić zapis ww. art. 11a ust. 1 ww. ustawy i tym samym wyrazić kwotę do opodatkowania w złotych.

Mając na uwadze przedstawiony we wniosku stan faktyczny oraz powołane wyżej przepisy prawa, stwierdzić należy, że uzyskany przez Wnioskodawczynię dochód ze stypendium z tytułu odbywania stażu w instytucji europejskiej w Belgii będzie podlegać zwolnieniu z podatku dochodowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 23a lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w wysokości stanowiącej równowartość diety z tytułu podróży służbowych poza granicami kraju, określonej ww. rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 stycznia 2013 r. w sprawie należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej, za każdy dzień, w którym było otrzymywane stypendium. Ewentualna nadwyżka ponad kwotę objętą zwolnieniem podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych i jako przychód z innych źródeł uzyskany w danym roku podatkowym powinna zostać wykazana w zeznaniu podatkowym składanym za ten dany rok podatkowy. W sytuacji natomiast gdy wyznaczony limit zwolnienia jest wyższy lub stanowi równowartość, przedmiotowe stypendium w całości korzysta ze zwolnienia. Wnioskodawczyni przysługuje prawo o wyłączenia z podstawy opodatkowania dochodu z tytułu stypendium równowartości diety w wysokości 48 EURO za każdy dzień otrzymywanego stypendium w 2018 r.

Stanowisko Wnioskodawczyni jest prawidłowe.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2018 r., poz. 1302, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

Stanowisko

prawidłowe

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej