Temat interpretacji
zwolnienia z opodatkowania odsetek zasądzonych wyrokiem Sądu
Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r., poz. 800, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 9 stycznia 2019 r. (data wpływu 10 stycznia 2019 r.) o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia z opodatkowania odsetek zasądzonych wyrokiem Sądu jest nieprawidłowe.
UZASADNIENIE
W dniu 10 stycznia 2019 r. wpłynął do Organu podatkowego wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia z opodatkowania odsetek zasądzonych wyrokiem Sądu.
We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:
Nieruchomość położona w W. przy ul. S. (dawnej P.), o powierzchni 1 012 m2, stanowiąca działkę nr 14, która uregulowana była jako część księgi hipotecznej S. (dalej jako Nieruchomość) podlegała działaniu dekretu z dnia 26 października 1945 r. o własności i użytkowaniu gruntów na obszarze m.st. W. (Dz. U. z 1945 r. Nr 50, poz. 279, z późn. zm.; dalej jako Dekret). Nieruchomość została objęta w posiadanie przez gminę m.st. W. w dniu 16 sierpnia 1948 r., tj. z dniem ogłoszenia w Dzienniku Urzędowym Nr 20 Rady Narodowej i Zarządu Miejskiego m.st. W.
Nieruchomość w dniu objęcia jej działaniem Dekretu stanowiła własność J. A. Ł. w całości.
Nieruchomość na mocy art. 1 Dekretu przeszła na własność gminy m.st. W., a następnie na podstawie art. 32 ust. 2 ustawy z dnia 20 marca 1950 r. o terenowych organach jednolitej władzy Państwowej stała się własnością Skarbu Państwa.
Obecnie Nieruchomość składa się z części działek o numerach ewidencyjnych nr 4/1 (w części 161 m2) i nr 20/1 (w części 211 m2), stanowiących własność m.st. W. oraz nr 6/2 i nr 5 (w części 640 m2), stanowiących własność Województwa. Usytuowanie działki nr 14 w stosunku do zapisów działek obecnej ewidencji gruntu wykazane jest mapą geodety M. P. sporządzonej w dniu 10 stycznia 2014 r. dla potrzeb postępowania administracyjnego prowadzonego przez Marszałka Województwa.
Stosownie do art. 7 ust. 1 i 2 Dekretu w dniu 7 stycznia 1949 r. J. Ł., poprzedniczka prawna powoda, wniosła w dniu 7 stycznia 1949 r. o przyznanie prawa własności czasowej do gruntu nieruchomości położonej przy ul. P., działka nr 1. Do wniosku zostało dołączone zaświadczenie Oddziału Ksiąg Wieczystych Sądu z dnia 3 stycznia 1949 r., z którego wynika m.in., że zgodnie ze stanem wykazu hipotecznego nieruchomości O. tytuł własności co do działki nr 14 zawierającej powierzchnię 1 012 m2 z tej nieruchomości - zapisany jest przez zastrzeżenie na imię J. A. z J. Ł., na mocy aktu działowego z dnia 26 maja 1944 r. Wobec faktu, że nieruchomość przy ul. P. znajdowała się na obszarze wskazanym w Dzienniku Urzędowym Nr 20 Rady Narodowej i Zarządu Miejskiego m.st. W. z dnia 16 sierpnia 1948 r. (pod nr 13), termin do złożenia wniosku o przyznanie własności czasowej upływał w dniu 16 lutego 1949 r., wniosek J. Ł. był więc złożony w terminie.
Aktem notarialnym z dnia 21 czerwca 1950 r. sporządzonym przez, notariusza, J. A. z J. Ł. sprzedała S. K. wszystkie bez wyłączenia swoje prawa wypływające z Dekretu z dnia 26 października 1945 r. o własności i użytkowaniu gruntów na obszarze m.st. W. do opisanej w tym akcie niezabudowanej działki placu, położonej w W. przy ul. G. (wówczas) wchodzące w skład nieruchomości S, o powierzchni 1 012 m2, oznaczonej nr 14.
Wniosek dekretowy został rozpatrzony orzeczeniem administracyjnym Prezydium Rady Narodowej w m.st. W. z dnia 10 października 1962 r., odmawiającym J. Ł. przyznania prawa własności czasowej do nieruchomości położonej przy ul. P., nr hip. O. działka 14, wynoszącej pow. 1 012 m2, z uwagi na przeznaczenie terenu nieruchomości dla potrzeb realizacji inwestycji państwowych.
Postanowieniem z dnia 26 listopada 1962 r. Sąd Powiatowy dokonał wpisu prawa własności działki nr 14 o powierzchni 10 arów 12 m2, objętej księgą wieczystą O., w miejsce J. z J. Ł. na rzecz Skarby Państwa.
Decyzją z dnia 26 maja 2011 r. samorządowe Kolegium Odwoławcze, stwierdziło nieważność powyższego orzeczenia administracyjnego Prezydium Rady Narodowej m.st. W. z dnia 10 października 1962 r. jako wydanego z rażącym naruszeniem prawa w rozumieniu art. 156 § 1 pkt 2 kpa.
Marszałek Województwa złożył wniosek do Samorządowego Kolegium Odwoławczego o ponowne rozpatrzenie sprawy rozstrzygniętej decyzją z dnia 26 maja 2011 r.
W wyniku rozpatrzenia wniosku pełnomocnika Marszałka Województwa o ponowne rozpatrzenie sprawy rozstrzygniętej decyzją z dnia 26 maja 2011 r. Samorządowe Kolegium Odwoławcze wydało decyzję w dniu 25 października 2011 r., mocą której utrzymało w mocy własną decyzję stwierdzającą nieważność orzeczenia administracyjnego z dnia 10 października 1962 r.
Marszałek Województwa nie podzielił stanowiska Samorządowego Kolegium Odwoławczego wyrażonej w wyżej wymienionej decyzji i wniósł skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego na wydaną przez Samorządowe Kolegium Odwoławcze decyzję. Wojewódzki Sąd Administracyjny po rozpoznaniu sprawy ze skargi Marszałka Województwa na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego, wyrokiem z dnia 6 czerwca 2012 r. oddalił skargę, a orzeczenie to uprawomocniło się z dniem 2 sierpnia 2012 r.
Nieruchomość hipoteczna O. działka nr 14 wchodzi obecnie w skład nieruchomości położonej przy ul. W., stanowiącej działki ewidencyjne nr 6/2 i nr 5 (będąc częścią tych działek) - własność Województwa, dla której Sąd Rejonowy Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą oraz część działek ewidencyjnych nr 4/1 (w części 161 m2), dla której obecnie Sąd Rejonowy prowadzi księgę wieczystą oraz nr 20/1 (w części 211 m2), dla której obecnie Sąd Rejonowy prowadzi księgę wieczystą, stanowiących własność m.st. W. - pod ulicą S.
Decyzją Prezydenta m.st. W. z dnia 17 stycznia 2013 r. po rozpoznaniu wniosku złożonego w dniu 7 stycznia 1949 r. przez J. Ł. o przyznanie prawa własności czasowej do gruntu nieruchomości położonej przy ul. P., działka nr 14, odmówiono Wnioskodawcy, następcy prawnemu wnioskującej, przyznania prawa użytkowania wieczystego gruntu położonego przy ul. S., stanowiącego część działek ewidencyjnych nr 20/1 oraz nr 4/1.
Decyzją Marszałka Województwa z dnia 27 marca 2014 r. po rozpoznaniu wniosku złożonego w dniu 7 stycznia 1949 r. przez J. Ł. i J. L. o przyznanie prawa własności czasowej do gruntu nieruchomości położonej w W. przy ul. P., działka nr 1, dawna nieruchomość hip. O działka nr 14, stanowiących obecnie część działek ewidencyjnych nr 6/2 i nr 5 odmówiono Wnioskodawcy, następcy prawnemu wnioskującej, przyznania prawa użytkowania wieczystego do nieruchomości gruntowej o pow. 640 m2 , stanowiącej część działki ewidencyjnej nr 5 i nr 6/2, położonej w W. przy ul. P., stanowiącej własność Województwa.
Obie wskazane powyżej decyzje są ostateczne.
Nieruchomość w dniu objęcia jej działaniem Dekretu stanowiła własność J. A. z J. Ł. w całości.
Aktem notarialnym z dnia 21 czerwca 1950 r., J. A. z J. Ł. sprzedała S. K. wszystkie bez wyłączenia swoje prawa wypływające z Dekretu z dnia 26 października 1945 r. o własności i użytkowaniu gruntów na obszarze m.st. W. do opisanej w tym akcie niezabudowanej działki placu, położonej w W. przy ul. G. wchodzące w skład nieruchomości S. ,o powierzchni 1 012 m2 oznaczonej nr 14.
Nabywczyni, S. K. wyszła za mąż i w dacie śmierci nosiła nazwisko L. Postanowieniem z dnia 14 czerwca 2007 r. Sąd Rejonowy stwierdził, że spadek po S. L. z domu K. c. M. i E. z domu B., nabył siostrzeniec A. J. w całości.
Postanowieniem z dnia 3 kwietnia 2002 r. Sąd Rejonowy stwierdził, że spadek po A. J., synu A. i W. nabył jego syn - Wnioskodawca w całości.
Pozwem z dnia 18 czerwca 2014 r. Wnioskodawca wniósł o zasądzenie od Skarbu Państwa - Wojewody kwoty 8 096 000 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty tytułem odszkodowania za utratę prawa wieczystego użytkowania nieruchomości gruntowej położonej w W. przy ul. S. o powierzchni 1 012 m2.
Wyrokiem z dnia 9 listopada 2016 r. Sąd Okręgowy zasądził od Skarbu Państwa - Wojewody na rzecz Wnioskodawcy kwotę 1 296 914 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 10 listopada 2016 r. do dnia zapłaty, oddalając powództwo w pozostałej części. Wyrokiem z dnia 7 czerwca 2018 r. Sąd Apelacyjny oddalił apelację Skarbu Państwa Wojewody.
W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:
Czy odsetki ustawowe zasądzone wyrokiem sądowym za zwłokę w wypłacie odszkodowania niezwiązanego z działalnością gospodarczą od Skarbu Państwa - Wojewody podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych?
Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wolne od podatku dochodowego są odszkodowania otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień otrzymanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą lub dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.
Co prawda, ww. przepis nie wymienia odsetek od zasądzonego odszkodowania, tym niemniej w ocenie Wnioskodawcy, należy je przyporządkować do tego samego źródła przychodu co należność główną, a co za tym idzie podlegają one opodatkowaniu w ten sam sposób. Odsetek nie można bowiem traktować jako przychodu z innych źródeł w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Odsetki stanowią integralny element należności głównej w przewidzianym w prawie terminie. Co więcej, odsetki jako świadczenie akcesoryjne, są bezpośrednio i ściśle związane ze świadczeniem głównym, w tym przypadku przychodem z tytułu wypłaconego odszkodowania. Zaniechanie leżące po stronie dłużnika z pewnością nie uzasadnia przypisania należności głównej i odsetek do różnych źródeł prawa, bowiem gdyby nie zachowanie dłużnika, odsetki nie mogłyby przecież powstać.
W przedstawionym stanie faktycznym, zasądzone na rzecz Wnioskodawcy odszkodowanie, jako niezwiązane z działalnością gospodarczą Wnioskodawcy oraz niebędące kwotą z tytułu utraconych korzyści, nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym. W związku z tym, zwolnieniu z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają również zasądzone odsetki od przedmiotowego odszkodowania.
Powyższe stanowisko znajduje swoje odzwierciedlenie w orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego. W wyroku z dnia 17 stycznia 2014 r., sygn. akt II FSK 289/12 NSA orzekł, że jeżeli zwolnieniu podlega główna kwota odszkodowania, to i wolne od podatku są od niego także odsetki. Nie można bowiem w żaden sposób twierdzić, że odsetki można przyporządkować do innego źródła przychodu niż należność główną. Tożsame stanowisko zajął Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 25 lutego 2014 r., sygn. II FSK 702/12, wyroku z dnia 29 stycznia 2014 r., sygn. akt II FSK 333/12, wyroku z dnia 20 grudnia 2013 r., sygn. akt II FSK 115/12, a także Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku w wyrokach z dnia 14 czerwca 2016 r., sygn. akt I SA/Gd 250/16 oraz z dnia 29 czerwca 2016 r., sygn. akt I SA/Gd 380/16 czy wyroku z dnia 4 kwietnia 2018 r., sygn. akt I SA/Gd 2/18.
Reasumując, odsetki mają charakter akcesoryjny, a ich byt prawny zależy od należności, z którą są związane. Konieczność uiszczenia odsetek wynika z przepisów kodeksu cywilnego, a odsetki przysługiwały za okres trwania postępowania sądowego. Związek odsetek z odszkodowaniem, a nawet z samym faktem prowadzenia postępowania sądowego, które doprowadziło do zasądzenia odszkodowania, jest zatem oczywisty. A więc w ocenie Wnioskodawcy, mając na uwadze akty prawne i orzeczenia NSA odszkodowanie, na które składa się należność główna, jak i odsetki, będzie podlegało zwolnieniu od podatku dochodowego od osób fizycznych.
W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.
Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2018 r., poz. 1509, późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
Opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają zatem wszelkie dochody osiągane przez podatnika, z wyjątkiem tych dochodów, które zostały enumeratywnie wymienione przez ustawodawcę jako zwolnione z podatku, bądź od których zaniechano poboru podatku, w drodze rozporządzenia wydanego przez Ministra Finansów.
Stosownie do art. 11 ust. 1 ww. ustawy, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19, art. 25b i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.
Na mocy art. 10 ust. 1 pkt 9 ww. ustawy, źródłami przychodów są inne źródła.
Równocześnie, przepis art. 20 ust. 1 ww. ustawy stanowi, że za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.
Katalog świadczeń określonych w art. 20 ust. 1 ww. ustawy jest katalogiem otwartym, dlatego też do tego rodzaju źródła przychodu należy zaliczyć wszystkie świadczenia, których ustawodawca nie zaliczył do innych kategorii źródeł przychodu wymienionych w art. 10 ust. 1 ustawy. Na gruncie prawa podatkowego przychodem podlegającym opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych jest każda forma przysporzenia majątkowego (korzyść), tzn. zarówno pieniężna, jak i niepieniężna.
Opisany we wniosku stan faktyczny wskazuje, że pozwem z dnia 18 czerwca 2014 r. Wnioskodawca wniósł o zasądzenie od Skarbu Państwa kwoty 8 096 000 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty tytułem odszkodowania za utratę prawa wieczystego użytkowania nieruchomości gruntowej położonej w W. przy ul. S. Wyrokiem z dnia 9 listopada 2016 r. Sąd Okręgowy zasądził od Skarbu Państwa na rzecz Wnioskodawcy kwotę 1 296 914 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 10 listopada 2016 r. do dnia zapłaty, oddalając powództwo w pozostałej części. Wyrokiem z dnia 7 czerwca 2018 r. Sąd Apelacyjny oddalił apelację Skarbu Państwa.
Instytucję prawną odsetek za zwłokę reguluje art. 481 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeksu cywilnego (Dz. U. z 2018 r., poz. 1025, z późn. zm.), zgodnie z którym, jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.
Jeżeli stopa odsetek za opóźnienie nie była oznaczona, należą się odsetki ustawowe za opóźnienie w wysokości równej sumie stopy referencyjnej Banku . i 5,5 punktów procentowych. Jednakże, gdy wierzytelność jest oprocentowana według stopy wyższej wierzyciel może żądać odsetek za opóźnienie według tej wyższej stopy (art. 481 § 2 Kodeksu cywilnego).
Odsetki wypłacone w związku z opóźnieniem wypłaty danego świadczenia nie są wliczane do wartości tego świadczenia. Zgodnie z treścią art. 20 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. z 2018 r., poz. 1360, z późn. zm.), do wartości przedmiotu sporu nie wlicza się odsetek, pożytków i kosztów, żądanych obok roszczenia głównego. Przepis ten ma więc zastosowanie do odsetek ustawowych, z którymi zasądzono świadczenie główne.
Należy przy tym wskazać, że odsetki są świadczeniem ubocznym, pozostającym w ścisłym związku z należnością główną, jednak źródło ich powstania różni się zasadniczo od źródła powstania długu głównego. Dlatego też nie można utożsamiać odsetek z odszkodowaniem, zadośćuczynieniem, czy też innym świadczeniem (naprawieniem szkody). Wierzyciel może ich żądać dopiero, jeżeli dłużnik opóźni się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego. Odsetki mają charakter uboczny względem świadczenia głównego są skutkiem niewykonania zobowiązań.
Nie ma więc racji Wnioskodawca twierdząc, że skoro odszkodowanie zwolnione jest z opodatkowania, to kwota odsetek powinna też być zwolniona z opodatkowania.
W żadnym wypadku nie można przyjąć, że odsetki są odszkodowaniem sensu stricte i jako takie objęte są zwolnieniem od podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie wskazanego we wniosku art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Stosownie do art. 21 ust. 1 pkt 3b ww. ustawy, wolne od podatku są inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień:
- otrzymanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą,
- dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.
Natomiast nie podlegają zwolnieniu odsetki. Okoliczność, że odsetki stanowią najczęściej swoistą rekompensatę wynikającą z czasookresu jaki upłynął pomiędzy zaistnieniem zdarzeń skutkujących wypłatą zadośćuczynienia, czy też odszkodowania, a skonkretyzowaniem obowiązku naprawienia szkody (krzywdy) w wyroku sądu, nie jest wystarczająca do objęcia zwolnieniem z opodatkowania przedmiotowych odsetek, na podstawie przepisu art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Z przedstawionego stanu faktycznego jednoznacznie wynika, że Wnioskodawcy zostało zasądzone odszkodowanie wraz z ustawowymi odsetkami. Sąd zasądził zatem należność główną i świadczenie uboczne w postaci odsetek. Gdyby Sąd uważał, że odsetki są odszkodowaniem, to włączyłby je do świadczenia głównego, powiększając kwotę odszkodowania. Skoro tak nie uczynił, to brak jest podstaw, aby traktować odsetki jako odszkodowanie.
Zwolnienie od podatku dochodowego otrzymanych odsetek przysługuje tylko wówczas, gdy przepis ustawy zawiera w tym przedmiocie (konkretnie odnosi się do odsetek) wyraźne zwolnienie. Ustawodawca nie pomija odsetek w zwolnieniach, jeżeli uznaje zasadność ich zwolnienia w odniesieniu do dóbr, które w ocenie ustawodawcy zasługują na szczególną ochronę.
W niektórych sytuacjach w odniesieniu do odsetek ustawodawca przewidział możliwość zwolnienia od podatku dochodowego.
I tak, zgodnie z art. 21 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wolne od podatku dochodowego są:
- pkt 52 odsetki i kwoty rekompensat otrzymanych na podstawie przepisów ustawy z dnia 20 grudnia 1996 r. o zasadach realizacji przedpłat na samochody osobowe (Dz. U. Nr 156, poz. 776),
- pkt 95 odsetki z tytułu nieterminowej wypłaty wynagrodzeń i świadczeń z tytułów, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 1,
- pkt 119 odsetki od papierów wartościowych emitowanych przez Skarb Państwa oraz obligacji emitowanych przez jednostki samorządu terytorialnego, w części odpowiadającej kwocie odsetek zapłaconych przy nabyciu tych papierów wartościowych od emitenta,
- pkt 130 odsetki lub dyskonto od obligacji emitowanych przez Skarb Państwa i oferowanych na rynkach zagranicznych oraz dochody z odpłatnego zbycia tych obligacji uzyskane przez osoby fizyczne, o których mowa w art. 3 ust. 2a,
- pkt 130a odsetki lub dyskonto od listów zastawnych uzyskane przez osoby fizyczne, o których mowa w art. 3 ust. 2a,
- pkt 130b odsetki lub dyskonto od obligacji emitowanych przez Bank . i oferowanych na rynkach zagranicznych, przeznaczonych na finansowanie ustawowych celów działalności Banku ., dotyczących wspierania polityki gospodarczej Rady Ministrów, realizacji rządowych programów społeczno-gospodarczych oraz programów samorządności lokalnej i rozwoju regionalnego, oraz dochody z odpłatnego zbycia tych obligacji, uzyskane przez podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2a.
W przypadku Wnioskodawcy mamy do czynienia z odsetkami ustawowymi zasądzonymi wyrokiem sądowym za nieterminową wypłatę odszkodowania. Tym samym takie odsetki nie korzystają z ww. zwolnień, gdyż nie mieszczą się w kategoriach tam wymienionych.
Zatem, skoro ustawodawca nie zamieścił w katalogu zwolnień odsetek przysługujących od zasądzonego Wnioskodawcy odszkodowania, to należy stwierdzić, że odsetki te podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, zgodnie ze wskazaną powyżej regułą powszechności opodatkowania wyrażoną w art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Co prawda orzecznictwo w omawianej kwestii nie było jednolite, jednakże wątpliwości co do podatkowej kwalifikacji odsetek zostały ostatecznie rozstrzygnięte przez Naczelny Sąd Administracyjny w uchwale siedmiu sędziów NSA z dnia 6 czerwca 2016 r., sygn. akt II FPS 2/16. Zapadła ona na tle stanu faktycznego dotyczącego odsetek od nieterminowej zapłaty ceny za zbyte akcje, jednakże ma ona zastosowanie do wszystkich sytuacji związanych z zapłatą odsetek od należności głównej, których skutków podatkowych nie przewidziano w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych. Istota uchwały sprowadza się do twierdzenia, że czym innym jest świadczenie główne, a czym innym odsetki za opóźnienie w jego zapłacie, w związku z tym należy je rozliczać oddzielnie i zaliczyć do przychodów z innych źródeł na podstawie art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Zbieżny z poglądem wyrażonym przez Naczelny Sąd Administracyjny w powołanej uchwale jest wyrok z dnia 24 lipca 2018 r., sygn. akt II FSK 17/18. Sąd stwierdził w nim, że Ustawodawca posługując się pojęciami odszkodowanie i zadośćuczynienie we wskazanych wyżej przepisach nie nadał im ponadnormatywnego, szerokiego znaczenia (por. wyrok NSA z dnia 16 stycznia 2018 r., sygn. akt II FSK 1122/16, publ. CBOSA). Raz jeszcze należy podkreślić, że przepisy regulujące zwolnienia podatkowe powinny być interpretowane ściśle i nie należy ich interpretować rozszerzająco. Skoro odsetki za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego nie są ani właściwym odszkodowaniem, ani zadośćuczynieniem, to nie mieszczą się w zakresie zwolnienia podatkowego. W orzecznictwie wskazuje się, że jeśli ustawodawca nie wymienił odsetek od odszkodowania, jako podlegających zwolnieniu to przyjęcie odmiennego poglądu, byłoby przejawem niedopuszczalnego zastosowania wykładni rozszerzającej (por. wyrok NSA z dnia 8 listopada 2017 r., sygn. akt II FSK 2780/15 i powołane w nim orzecznictwo; publ. CBOSA). Także wynik wykładni systemowej wewnętrznej doprowadza do wniosku, że przedmiotowe odsetki nie podlegają zwolnieniu, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3b u.p.d.o.f..
Odnosząc się do powołanych we wniosku na potwierdzenie stanowiska Wnioskodawcy wyroków sądów administracyjnych należy zauważyć, że wyroki: z dnia 17 stycznia 2014 r., sygn. akt I FSK 289/12, z dnia 29 stycznia 2014 r., sygn. akt II FSK 333/12, z dnia 25 lutego 2014 r., sygn. II FSK 702/12 oraz z dnia 20 grudnia 2013 r., sygn. akt II FSK 115/12 wydane zostały przed uchwałą siedmiu sędziów NSA z dnia 6 czerwca 2016 r. sygn. akt II FPS 2/16. Natomiast wyroki z dnia 14 czerwca 2016 r., sygn. akt I SA/Gd 250/16 oraz z dnia 29 czerwca 2016 r., sygn. akt I SA/Gd 380/16 uchylone zostały przez NSA (wyrok z dnia 17 października 2018 r., sygn. akt II FSK 2902/16 oraz z dnia 5 grudnia 2018 r., sygn. akt II FSK 3345/16). Zaś wyrok z dnia 28 lutego 2018 r., sygn. akt I SA/Gd 2/18 jest nieprawomocny (złożona została skarga kasacyjna przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej).
Ponadto wskazać należy, że wyroki sądów administracyjnych dotyczą konkretnych, indywidualnych spraw podjętych w określonych stanach faktycznych i są wiążące tylko w tych sprawach. Dlatego, stosownie do art. 87 ustawy z dnia 2 kwietnia 1997 r. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. Nr 78, poz. 483 ze zm.), nie są źródłem powszechnie obowiązującego prawa.
Podsumowując, zasądzonych odsetek na podstawie wyroku Sądu dla Wnioskodawcy za nieterminową wypłatę odszkodowania nie można utożsamiać z odszkodowaniem dlatego też tego rodzaju odsetki nie będą mogły korzystać ze zwolnienia opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych na podstawie wskazanego przez Wnioskodawcę art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Tego rodzaju odsetki stanowią przychód z innych źródeł, o którym mowa w art. 20 ust. 1 ustawy i podlegają opodatkowaniu na ogólnych zasadach według skali podatkowej określonej w art. 27 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie pobiera się od nich w trakcie roku podatkowego zaliczek na podatek dochodowy, wykazuje się je w zeznaniu rocznym.
Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.
Jednocześnie Organ zauważa, że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretacje opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku nie prowadzi postępowania dowodowego. Przedmiotem interpretacji wydanej na podstawie art. 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r., poz. 800, z późn. zm.) jest sam przepis prawa. Jeżeli zatem, przedstawiony we wniosku stan faktyczny będzie różnił się od występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawcy w zakresie rzeczywiście zaistniałego stanu faktycznego.
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.
Zgodnie z art. 14na § 1 ustawy Ordynacja podatkowa przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:
- z zastosowaniem art. 119a;
- w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
- z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 ustawy Ordynacja podatkowa).
Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.
Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2018 r., poz. 1302, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).
Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.
Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekle prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.
Stanowisko
nieprawidłowe
Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej