Temat interpretacji
w zakresie zastosowania kosztów uzyskania przychodu przez płatnika
Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r., poz. 201, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza,że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z dnia 11 sierpnia 2017 r.(data wpływu 23 sierpnia 2017 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zastosowania kosztów uzyskania przychodu przez płatnika - jest nieprawidłowe.
UZASADNIENIE
W dniu 23 sierpnia 2017 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zastosowania kosztów uzyskania przychodu przez płatnika.
We wniosku przedstawiono następujący zdarzenie przyszłe.
Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą w charakterze spółki udzielającej pożyczek konsumenckich. Wnioskodawca zatrudnia pracowników na podstawie umowy o pracę (dalej: Umowy, a pojedynczo Umowa). Na Spółce zgodnie z właściwymi przepisami ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ciąży obowiązek odprowadzania zaliczek na podatek dochodowy z tytułu umowy o pracę.
Obowiązki niektórych pracowników obejmują m.in. działania twórcze, polegające na tworzeniu utworów w rozumieniu ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Pracownicy ci mają także inne obowiązki, których wykonywanie nie jest pracą twórczą i nie wiążą się one bezpośrednio z powstaniem żadnego rodzaju utworu.
Istniejące albo planowane stanowiska związane z tworzeniem utworów to m.in. (poniższy opis zawiera zakres wykonywanych czynności i może nie być spójny ze stosowaną lub planowaną nomenklaturą, podany został przykładowy zakres wykonywanych czynności w ramach umowyo pracę):
Specjalista ds. marketingu i komunikacji z klientem
- tworzenie komunikacji: graficznej (przedstawienie pomysłu do wykonania przez grafika) i tekstowej, wspólne z grafikiem tworzenie wzorów graficznych,
- tworzenie tekstów artykułów, komunikatów, informacji (komunikacja PR),
- tworzenie konkursów, przedstawianie pomysłów na promocje i akcje marketingowe,
- tworzenie i przygotowanie treści na stronę internetową,
- przygotowanie formularzy kontaktu z klientami, także pod kątem graficznym,
- tworzenie skryptów i wzorców komunikacji smsmowej i mailowej, lub
- tworzenie skryptów rozmów na infolinii.
Specjalista działu operacji
- tworzenie autorskich reguł akceptacji wniosków pożyczkowych,
- ustalanie sposobów implementacji ww. reguł, współtworzenie modeli scoringowych,
- ustawianie procesu akceptacji wniosków pożyczkowych - tworzenie rodzajów pytańi niezbędnych informacji, w celu maksymalnej eliminacji fraudów,
- w przypadku wprowadzania nowych produktów - ustalanie sposobów ujęcia w systemie produktowym, współpraca przy tworzeniu umów produktowych,
- implementacja nowych narzędzi (np. weryfikacja zdolności kredytowej, nowe zasady weryfikacji tożsamości klientów, współpraca z zewnętrznymi bazami danych),
- w zakresie obsługi klienta - wymyślanie szablonów rozmów, odpowiedzi przy kontaktach z klientami, standardów współpracy z klientem,
- przygotowywanie lub prowadzenie szkoleń.
Specjalista ds. komunikacji z klientem
- tworzenie procedur związanych z obsługą klienta,
- tworzenie szablonów maili, pism do klientów, ścieżek postępowań w przypadku kontaktu z klientami, lub
- przygotowywanie dokumentacji dokumentującej wskazane modele komunikacjiz klientem,
- przygotowywanie lub prowadzenie szkoleń.
Specjalista ds. przeciwdziałania wyłudzeniom
- Tworzenie procesów i dokumentacji w zakresie trendów związanychz prawdopodobieństwem wystąpień wyłudzeń finansowych,
- przygotowanie dokumentacji,
- proponowanie rozwiązań mających zminimalizować liczbę wyłudzeń, przygotowywanie lub prowadzenie szkoleń.
Specjalista zespołu obsługi klienta
- przygotowanie procesów w celu zapewnienia by proces obsługi klienta był bezkolizyjnyi nastawiony na dobrą współprace z klientem,
- wprowadzanie zmian minimalizujących liczbę reklamacji, procedur oraz zaleceń w tym zakresie,
- przygotowywanie stosownej dokumentacji.
Specjalista zespołu analiz biznesowych
- pisanie kodów związanych z tworzeniem raportów, analiz, skryptów, szablonów raportów, pisanie kodów
- tworzących aplikacje wykorzystywane do pobierania danych z baz danych,
- przygotowanie analiz raportów,
- przygotowanie dokumentacji w zakresie metod tworzenia analiz.
Specjalista ds. kontrolingu
- sporządzanie analiz, raportów oraz prezentacji dotyczących sytuacji finansowej;
- tworzenie prezentacji, broszur inwestycyjnych, analiz inwestycyjnych,
- tworzenie, programowanie oraz utrzymywanie narzędzi i baz danych umożliwiających przedstawienie danych finansowych zgodnie z zapotrzebowaniem,
- pisanie Skryptów (kodów) wspomagających i automatyzujących określone zadania, pisanie skryptów (kodów, kwerend) w celu tworzenia wymaganych zestawień z baz danych.
Specjalista ds. kontroli księgi głównej i raportowania
- sporządzanie analiz, raportów oraz prezentacji dotyczących sytuacji finansowej,
- opracowywanie metod kontroli wewnętrznej, usprawnień procesów,
- tworzenie dokumentacji, procedur kontroli,
- tworzenie, programowanie oraz utrzymywanie narzędzi i baz danych umożliwiających przedstawienie danych finansowych zgodnie z zapotrzebowaniem,
- pisanie Skryptów (kodów) wspomagających i automatyzujących określone zadania,
- pisanie skryptów (kodów, kwerend) w celu tworzenia wymaganych zestawieńz baz danych.
Specjalista działu windykacji
- przygotowywanie szkoleń,
- opracowywanie koncepcji, przygotowania projektów w zakresie kierunków windykacji,
- projektowanie procedur związanych z obsługa klienta,
- przygotowywanie baz rozmów,
- opracowywanie modeli wyliczania premii,
- współtworzenie konkursów, nowych produktów,
- przygotowywanie zapisów umów.
Specjalista ds. prawnych
- przygotowywanie opinii prawnych, szkoleń, przeprowadzenie audytów, przygotowywanie pozwów,
- sprawdzanie lub przygotowywanie umów handlowych, umów z pracownikami, umów zlecenia itd.,
- przygotowywanie polityki ochrony danych osobowych, przeprowadzanie szkoleńi testów w tym zakresie,
- przygotowywanie prezentacji, opinii, szkoleń.
Specjalista ds. księgowych
- przygotowywanie opinii ws. schematów księgowania,
- okresowe przeprowadzanie audytów sytuacji finansowej spółki,
- sporządzanie lub uzupełnianie/komentowanie zapisów umów,
- przygotowywanie analiz finansowych, raportów, prezentacji,
- przygotowywanie lub uczestniczenie w przygotowaniu wniosków o interpretacje podatkowe, korespondencji z organami nadzoru lub innymi organami administracji publicznej,
- przygotowywanie lub przeprowadzanie szkoleń.
Specjalista ds. podatkowych
- przygotowywanie opinii podatkowych,
- okresowe przeprowadzanie audytów sytuacji finansowej spółki,
- sporządzanie lub uzupełnianie/komentowanie zapisów umów,
- przygotowywanie analiz finansowych, raportów, prezentacji,
- przygotowywanie lub uczestniczenie w przygotowaniu wniosków o interpretacje podatkowe, korespondencji z organami nadzoru lub innymi organami administracji publicznej,
- przygotowywanie lub przeprowadzanie szkoleń.
Specjalista ds. rekrutacji i HR
- przygotowanie wzorców umów z pracownikami, zleceniobiorcami, przedsiębiorcami,
- przygotowanie regulaminów wynagradzania, programów motywacyjnych, konkursów, regulaminów pracy,
- tworzenie wzorców raportów używanych do spraw pracowniczych,
- przygotowanie opis stanowisk, siatkę płac, strukturę firmy, ścieżki kariery,
- przygotowanie schematów i dokumentacji źródłowej dla bazy pracowniczej,
- przygotowywanie lub przeprowadzanie szkoleń dla pracowników.
Umowa będzie precyzować zasady przejścia majątkowych praw autorskich do utworów stworzonych przez danego Pracownika w ramach stosunku pracy (dalej: Prawa autorskie).
Nie jest wykluczone, że Wnioskodawca rozszerzy bazę stanowisk, co spowoduje zatrudnienie innych specjalistów niż wymienieni powyżej, z odmiennym zakresem obowiązków. Jednakże,w przypadku gdy wykonywana praca będzie obejmować element twórczy związany z powstawaniem utworów, Wnioskodawca planuje podzielić wynagrodzenie Pracownika na część dotyczącą wynagrodzenia z tytułu przeniesienia na Spółkę praw autorskich, oraz część należną z tytułu wykonywania obowiązków służbowych niezwiązanych z wykonywaniem pracy twórczej.
Zgodnie z art. 22 ust. 9 pkt 3 przywołanej ustawy - koszty uzyskania przychodów z tytułu korzystania przez twórców z praw autorskich i artystów wykonawców z praw pokrewnych,w rozumieniu odrębnych przepisów, lub rozporządzania przez nich tymi prawami - określa się w wysokości 50% uzyskanego przychodu, z zastrzeżeniem ust. 9a, z tym że koszty te oblicza się od przychodu pomniejszonego o potrącone przez płatnika w danym miesiącu składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz na ubezpieczenie chorobowe, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 lit. b), których podstawę wymiaru stanowi ten przychód. Przy czym - stosownie do art. 22 ust. 9a ww. ustawy - w roku podatkowym łączne koszty uzyskania przychodów, o których mowa w ust. 9 pkt 1-3, nie mogą przekroczyć 1/2 kwoty stanowiącej górną granicę pierwszego przedziału skali podatkowej, o której mowa w art. 27 ust. 1.
Ponadto, zgodnie z art. 22 ust. 10 ww. ustawy - jeżeli podatnik udowodni, że koszty uzyskania przychodów były wyższe niż wynikające z zastosowania normy procentowej określonej w ust. 9 pkt 1-4 i pkt 6, koszty uzyskania przyjmuje się w wysokości kosztów faktycznie poniesionych. Przepisy ust. 5 i ust. 5a pkt 2 stosuje się odpowiednio.
Stosownie do art. 22 ust. 10a przywołanej ustawy - przepis ust. 10 stosuje się również, jeżeli podatnik udowodni, że w roku podatkowym łączne koszty uzyskania przychodów, o których mowa w ust. 9 pkt 1-3, były wyższe niż kwota określona w ust. 9a.
Jak wynika z cytowanych wyżej przepisów o zastosowaniu 50% kosztów uzyskania przychodów z tytułu korzystania przez twórców z praw autorskich lub rozporządzania przez nich tymi prawami decyduje fakt uzyskania przychodu jako wynagrodzenia za wykonanie czynności (utworu), będącej przedmiotem prawa autorskiego lub rozporządzenia prawem autorskim do swojego utworu, czyli gdy przejdzie ono na zamawiającego utwór (pracodawcę).
Przepis art. 22 ust. 9 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wskazuje,że ustalenia m.in. czy określony przychód został osiągnięty z tytułu praw autorskich oraz czy podatnik jest twórcą, należy dokonać w świetle odrębnych przepisów. Odrębnymi przepisami są w tym wypadku przepisy ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. z 2017 poz. 880 z późn. zm.).
Na podstawie art. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, przedmiotem prawa autorskiego jest każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia (utwór).
Ponadto - na podstawie art. 8 ust. 1 i 2 cytowanej ustawy - prawo autorskie przysługuje twórcy,o ile ustawa nie stanowi inaczej. Domniemywa się, że twórcą jest osoba, której nazwisko w tym charakterze uwidoczniono na egzemplarzach utworu lub której autorstwo podano do publicznej wiadomości w jakikolwiek sposób w związku z rozpowszechnianiem utworu.
Kwestie prawne związane z powstaniem i nabyciem prawa autorskiego do utworów pracowniczych reguluje art. 12 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Zgodnie z ust. 1 tego przepisu - jeżeli ustawa lub umowa o pracę nie stanowią inaczej, pracodawca, którego pracownik stworzył utwór w wyniku wykonywania obowiązków ze stosunku pracy, nabywa z chwilą przyjęcia utworu autorskie prawa majątkowe w granicach wynikających z celu umowy o pracę i zgodnego zamiaru stron.
Umowy przewidują stałą stawkę miesięcznego wynagrodzenia. W zależności od rodzaju stanowiska i planowanego natężenia pracy twórczej", Umowa albo będzie wyraźnie dzielić wynagrodzenie na dwie części (część tzw. autorska i pozostałe), albo też Umowa będzie przewidywać podział wynagrodzenia na podstawie danych z systemu komputerowego monitorującego wykonywane czynności.
Umowy oparte o procentowy podział
Wnioskodawca rozważa wprowadzenie w części lub w całości umów, które będą dzielić wyraźnie wynagrodzenie na dwie części:
- część należną z tytułu nabycia przez Wnioskodawcę od Pracownika Praw autorskich, względnie wykonywania przez Pracownika pracy twórczej w wyniku, której powstały utwory, których dotyczą Prawa autorskie,
- część należną z tytułu wykonywania obowiązków służbowych niezwiązanych z wykonywaniem pracy twórczej.
Podział wynagrodzenia może więc opierać się o określoną w Umowie proporcję wyrażoną w wartościach procentowych (np. 60% wynagrodzenia z tytułu nabycia majątkowych praw autorskich, a 40% z tytułu wynagrodzenia za pozostałe obowiązki) (dalej: Podział procentowy).
Określony w Umowie Podział procentowy oparty będzie o podział obowiązków pracownika na te, których rezultatem jest powstanie utworów chronionych Prawami autorskimi i pozostałe obowiązki, z uwzględnieniem oczekiwanego czasu poświęcanego na te kategorie czynności.
Wnioskodawca prowadzić będzie również, odrębnie dla każdego Pracownika, ewidencję efektów twórczych jego pracy w postaci elektronicznej. Ewidencjonowana będzie:
- specyfika pracy twórczej wraz z wyszczególnieniem utworów opracowanych przez Pracownika,
- potwierdzenie wykonania utworów i czasu pracy twórczej przez Pracownika, a także
- w przypadku niektórych stanowisk - potwierdzenie wykonania utworów i czasu pracy twórczej przez bezpośredniego przełożonego Pracownika.
Umowy oparte o dane z Systemu
Wnioskodawca planuje również wprowadzenie systemu rejestracji pracy umożliwiającego m.in. rejestrację przez Pracownika w programie komputerowym czasu i rodzaju wykonanej pracy (dalej: System). System pozwalałby Wnioskodawcy na weryfikowanie tego, czy i jakim zakresie obowiązki Pracownika w danym okresie miały charakter pracy twórczej, a w związku z tym, czy powstałe w ich wyniku utwory chronione są przez Prawa autorskie, które Wnioskodawca nabywa zgodnie z Umową.
W systemie tym ewidencjonowane będzie także potwierdzenie wykonania utworów.
Wnioskodawca rozważa więc wprowadzenie w części lub w całości Umów podziału wynagrodzenia opartego o dane z Systemu, tj. o to:
- jaką część czasu swojej pracy w danym miesiącu Pracownik poświęcił na wykonywanie utworów chronionych Prawami autorskimi - w takiej samej części wynagrodzenie stanowić będzie w danym miesiącu wynagrodzenie z tytułu nabycia przez Pracodawcę Praw autorskich,
- jaką część czasu swojej pracy w danym miesiącu poświęcił na wykonywanie innych obowiązków, które nie prowadzą bezpośrednio do powstania utworów chronionych Prawami autorskimi - w takiej części wynagrodzenie stanowić będzie wynagrodzenie za wykonywanie przez Pracownika pozostałych obowiązków.
Zarówno w przypadku stosowania Podziału procentowego, jak i w przypadku kierowania się wynikami z Systemu, wynagrodzenie za okres, w którym Pracownik nie będzie wykonywał żadnej pracy, tj. w szczególności za okres urlopu, zwolnień chorobowych etc., traktowane będzie analogicznie do wynagrodzenia za wykonywanie obowiązków niezwiązanych z tworzeniem utworów chronionych Prawami autorskimi.
W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.
Czy Spółka, jako płatnik podatku dochodowego od osób fizycznych, będzie mogła stosować zryczałtowane koszty uzyskania przychodów w wysokości 50%, o których mowa w art. 22 ust. 9 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, od tej części wynagrodzenia, która przysługuje Pracownikowi z tytułu przeniesienia na Spółkę praw autorskich do utworów stworzonych przez tych Pracowników w wyniku wykonywania obowiązków w ramach stosunku pracy, która to część określona jest zgodnie z Podziałem procentowym w Umowie (z uwzględnieniem pomniejszenia przychodu, od którego oblicza się koszty o właściwe składki, o których mowa w art. 22 ust. 9 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ograniczenia kwoty kosztów obliczonych według stawki 50%, wynikającego z art. 22 ust. 9a ww. ustawy)?
Zdaniem Wnioskodawcy, Spółka, jako płatnik podatku dochodowego od osób fizycznych, będzie mogła stosować zryczałtowane koszty uzyskania przychodów w wysokości 50%,o których mowa w art. 22 ust. 9 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, od tej części wynagrodzenia, która przysługuje Pracownikowi z tytułu przeniesienia na Spółkę praw autorskich do utworów stworzonych przez tych Pracowników w wyniku wykonywania obowiązków w ramach stosunku pracy, która to część określona jest zgodnie z Podziałem procentowym w Umowie (z uwzględnieniem pomniejszenia przychodu, od którego oblicza się koszty o właściwe składki, o których mowa w art. 22 ust. 9 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ograniczenia kwoty kosztów obliczonych według stawki 50%, wynikającego z art. 22 ust. 9a ww. ustawy)
Odnośnie pytania drugiego zdaniem Wnioskodawcy, Spółka, jako płatnik podatku dochodowego od osób fizycznych, będzie mogła stosować zryczałtowane koszty uzyskania przychodów w wysokości 50%, o których mowa w art. 22 ust. 9 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, od tej części wynagrodzenia, która przysługuje Pracownikowi z tytułu przeniesienia na Spółkę praw autorskich do utworów stworzonych przez tych Pracowników w wyniku wykonywania obowiązków w ramach stosunku pracy, która to część określona jest na podstawie danych z Systemu (z uwzględnieniem pomniejszenia przychodu, od którego oblicza się koszty o właściwe składki, o których mowa w art. 22 ust. 9 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ograniczenia kwoty kosztów obliczonych według stawki 50%, wynikającego z art. 22 ust. 9a ww. ustawy).
Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2016 r. poz. 2032 z późń zm.) - opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
W myśl art. 9 ust. 2 ww. ustawy - dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy art. 24-25 ww. ustawy nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów.
W art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zostały określone źródła przychodów, gdzie między innymi w pkt 1 wymienia się: stosunek służbowy, stosunek pracy,w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, pracę nakładczą, emeryturę lub rentę.
Stosownie do postanowień art. 12 ust. 1 ww. ustawy - za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.
Za pracownika w rozumieniu ustawy uważa się osobę pozostającą w stosunku służbowym, stosunku pracy, stosunku pracy nakładczej lub spółdzielczym stosunku pracy (art. 12ust. 4 ww. ustawy).
W myśl art. 31 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, zwane dalej zakładami pracy, są obowiązane jako płatnicy obliczać i pobierać w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy od osób, które uzyskują od tych zakładów przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej lub spółdzielczego stosunku pracy, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez zakłady pracy, a w spółdzielniach pracy - wypłaty z tytułu udziału w nadwyżce bilansowej.
Zgodnie z art. 32 ust. 2 ww. ustawy - za dochód, o którym mowa w ust. 1 i 1 a, uważa się uzyskane w ciągu miesiąca przychody w rozumieniu art. 12 oraz zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez płatnika, po odliczeniu kosztów uzyskania w wysokości określonej w art. 22 ust. 2 pkt 1 albo 3 lub w ust. 9 pkt 1-3 oraz po odliczeniu potrąconych przez płatnika w danym miesiącu składek na ubezpieczenie społeczne, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 lit. b) lub pkt 2a. Jeżeli świadczenia w naturze, świadczenia ponoszone za podatnika lub inne nieodpłatne świadczenia przysługują podatnikowi za okres dłuższy niż miesiąc, przy obliczaniu zaliczek za poszczególne miesiące przyjmuje się ich wartość w wysokości przypadającej na jeden miesiąc. Jeżeli nie jest możliwe określenie, jaka część tych świadczeń przypada na jeden miesiąc, a doliczenie całej wartości w miesiącu ich uzyskania spowodowałoby niewspółmiernie wysoką zaliczkę w stosunku do wypłaty pieniężnej, zakład pracy, na wniosek podatnika, ograniczy pobór zaliczki za dany miesiąc i pobierze pozostałą część zaliczki w następnych miesiącach roku podatkowego.
Jak stanowi art. 32 ust. 7 cytowanej ustawy - zakład pracy przy obliczaniu zaliczki nie stosuje kosztów uzyskania przychodów określonych w art. 22 ust. 9 pkt 1-3, począwszy od miesiąca następującego po miesiącu, w którym pracownik złoży płatnikowi pisemne oświadczenie o rezygnacji z ich stosowania. Oświadczenie to składa się odrębnie dla każdego roku podatkowego. Koszty uzyskania przychodów regulują przepisy rozdziału 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Osobom posiadającym status pracownika, uzyskującym przychody m.in. ze stosunku pracy, przysługuje co do zasady - zgodnie z przepisem art. 22ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - odliczenie jednej, pełnej, miesięcznej normy kosztów uzyskania przychodów, niezależnie od wymiaru czasu pracy.
W odniesieniu do niektórych przychodów ustawodawca dopuścił możliwość ustalania kosztów zryczałtowanych. W przypadku korzystania przez twórców z praw autorskich w rozumieniu odrębnych przepisów lub rozporządzania przez nich tymi prawami, mają zastosowanie 50% koszty uzyskanego przychodu. Zatem w przypadku uzyskiwania w ramach stosunku pracy przychodów z pracy twórczej koszty te mogą być określone przy zastosowaniu stawki 50%.
W świetle powyższych przepisów, przychody z tytułu korzystania przez twórców z praw autorskich albo rozporządzania tymi prawami, występują wówczas, gdy występuje przedmiot praw majątkowych (autorskich) w postaci utworu, a ponadto osiągnięty przychód jest bezpośrednio związany z korzystaniem z określonych praw autorskich albo rozporządzaniem nimi, stanowić skutek takiego korzystania lub rozporządzenia w postaci odpowiedniego wynagrodzenia autorskiego.
W razie zatem wykonywania na podstawie jednej umowy o pracę czynności zarówno chronionych prawem autorskim jak i niebędących przedmiotem prawa autorskiego, pozbawionych cech twórczych, z umowy (lub innego stosownego dokumentu) powinno wynikać, jaka część wynagrodzenia obejmuje wynagrodzenie z tytułu pracy twórczej, a jaka część dotyczy czynności nie chronionych prawem autorskim.
W opisanym zdarzeniu przyszłym:
- efekt pracy wykonywanej przez Pracownika w określonej części będzie przedmiotem prawa autorskiego, a więc będzie spełniać przesłanki utworu określone w ustawie o prawie autorskim i prawach pokrewnych,
- Wnioskodawca, którego pracownik stworzył utwór w wyniku wykonywania obowiązków ze stosunku pracy, będzie nabywać z chwilą przyjęcia utworu autorskie prawa majątkowe,
- Umowa o pracę będzie przewidywać zróżnicowanie wynagrodzenia na część związaną z pracą twórczą i część związaną z wykonywaniem typowych obowiązków pracowniczych (tzw. nietwórczych) - wedle Podziału procentowego albo na podstawie danych z Systemu,
- Spółka będzie prowadzić stosowną szczegółową ewidencję utworów chronionych prawem autorskim oraz czasu pracy Pracowników.
Biorąc pod uwagę okoliczności przedstawione w opisie zdarzenia przyszłego, jako że pracownicy Spółki w ramach obowiązków wnikających ze stosunku pracy wykonują pracę twórczą, polegającą na tworzeniu utworów w rozumieniu ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, do których prawa autorskie następnie są przekazywane na rzecz Spółki (pracodawcy), a ponadto pracodawca na podstawie umowy o pracę lub prowadzonej ewidencji rejestracji czasu pracy może określić jaką część czasu pracy w danym miesiącu pracownik poświęcił na działalność twórczą, to zdaniem Wnioskodawcy do części wynagrodzenia dotyczącej działalności twórczej Wnioskodawca, jako płatnik może stosować, zgodnie z art. 22 ust. 9 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, 50% koszty uzyskania przychodów, z uwzględnieniem limitu wynikającego z art. 22 ust. 9a tejże ustawy.
Natomiast do pozostałej części wynagrodzenia czyli wynagrodzenia za wykonywanie prac, które nie będą miały twórczego charakteru metoda ustalania kosztów uzyskania przychodów, o której mowa w art. 22 ust. 9 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie będzie miała zastosowania, gdyż w ww. sytuacjach nie jest wykonywana praca będąca przedmiotem prawa autorskiego.
Podsumowując, zdaniem Wnioskodawcy Spółka, jako płatnik podatku dochodowego od osób fizycznych, będzie mogła stosować zryczałtowane koszty uzyskania przychodów w wysokości 50%, o których mowa w art. 22 ust. 9 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, od tej części wynagrodzenia, która przysługuje Pracownikowi z tytułu przeniesienia na Spółkę praw autorskich do utworów stworzonych przez tych Pracowników w wyniku wykonywania obowiązków w ramach stosunku pracy, która to część określona jest zgodnie z Podziałem procentowym w Umowie albo na podstawie danych z Systemu (z uwzględnieniem pomniejszenia przychodu, od którego oblicza się koszty o właściwe składki, o których mowaw art. 22 ust. 9 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ograniczenia kwoty kosztów obliczonych według stawki 50%, wynikającego z art. 22 ust. 9a ww. ustawy).
Przedstawione powyżej stanowisko jest spójne z orzecznictwem Naczelnego Sądu Administracyjnego (np. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 7 marca 2013 r. sygn. akt II FSK 1378/11 i wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 12 marca 2010 r. sygn. akt II FSK 1791/08), a także z interpretacjami indywidualnymi prawa podatkowego m.in.:
- z 16 września 2010 r. znak: IBPBII/1/415-607/10/BD,
- z 4 grudnia 2014 r. znak: IBPBII/1 /415-714/14/MK,
- z 11 marca 2010 r. znak: IPPB2/415-773/09-4/MK1,
- z 22 czerwca 2010 r. znak: IPPB4/415-272/10-4/JK
- z 13 stycznia 2017 r. znak: 2461-IBPB-2-2.4511.969.2016.1.BF
- z 21 października 2016 r. znak: 2461-IBPB-2-2.4511.801.2016.1.AK
- z 21 października 2016 r. znak: 2461-IBPB-2-2.4511.800.2016.1.JG
- z 13 września 2016 r. znak: 2461-IBPB-2-2.4511-713/16-1/MMA
- z 13 maja 2016 r. znak: IBPB-2-2/4511/203/16/AK
- z 9 maja 2016 r. znak: IPPB4/4511/97/16-4/MS2
W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej opisanego zdarzenia przyszłego w zakresie zastosowania kosztów uzyskania przychodu przez płatnika jest nieprawidłowe.
Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2016 r., poz. 2032, z pózn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
W myśl art. 9 ust. 2 ww. ustawy dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy art. 24-25 oraz art. 30f nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów, różnica jest strata ze źródła przychodów.
W treści art. 10 ust. 1 omawianej ustawy zostały określone źródła przychodów, gdzie w pkt 1 wymienia się: stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, prace nakładczą, emeryturę lub rentę.
Zgodnie z treścią art. 11 ust. 1 ww. ustawy, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19, art. 25b i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.
Stosownie do art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych: za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężna świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń,a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnegorodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.
Za pracownika w rozumieniu ustawy uważa się osobę pozostającą w stosunku służbowym, stosunku pracy, stosunku pracy nakładczej lub spółdzielczym stosunku pracy (art. 12ust. 4 ww. ustawy).
Przechodząc do kwestii kosztów uzyskania przychodów, są one uregulowane w przepisach rozdziału 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Zgodnie z treścią art. 22 ust. 1 ww. ustawy: kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.
Osobom posiadającym status pracownika, uzyskującym przychody m.in. ze stosunku pracy przysługuje, co do zasady, zgodnie z przepisami art. 22 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, odliczenie jednej pełnej miesięcznej normy kosztów uzyskania przychodów niezależnie od wymiaru czasu pracy.
W odniesieniu do niektórych przychodów ustawodawca dopuścił możliwość ustalania kosztów zryczałtowanych. W przypadku korzystania przez twórców z praw autorskich i praw pokrewnych w rozumieniu odrębnych przepisów lub rozporządzania przez nich tymi prawami, maja zastosowanie 50% koszty uzyskanego przychodu.
W takim przypadku koszty uzyskania przychodów ustala się zgodnie z przepisem art. 22 ust. 9 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, który stanowi, że: koszty uzyskania niektórych przychodów określa się z tytułu korzystania przez twórców z praw autorskich i artystów wykonawców z praw pokrewnych, w rozumieniu odrębnych przepisów, lub rozporządzania przez nich tymi prawami - w wysokości 50% uzyskanego przychodu,z zastrzeżeniem ust. 9a, z tym ze koszty te oblicza się od przychodu pomniejszonego o potracone przez płatnika w danym miesiącu składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz na ubezpieczenie chorobowe, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 lit. b, których podstawę wymiaru stanowi ten przychód.
W myśl art. 22 ust. 9a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w roku podatkowym łączne koszty uzyskania przychodów, o których mowa w ust. 9 pkt 1-3, nie mogą przekroczyć 1/2 kwoty stanowiącej górna granice pierwszego przedziału skali podatkowej, o której mowa w art. 27 ust. 1.
Na podstawie art. 22 ust. 10 ustawy: jeżeli podatnik udowodni, że koszty uzyskania przychodów były wyższe niż wynikające z zastosowania normy procentowej określonej w ust. 9 pkt 1-4i pkt 6, koszty uzyskania przyjmuje się w wysokości kosztów faktycznie poniesionych. Przepisy ust. 5 i ust. 5a pkt 2 stosuje się odpowiednio. Przepis ust. 10 stosuje się również, jeżeli podatnik udowodni, ze w roku podatkowym łączne koszty uzyskania przychodów, o których mowa w ust. 9 pkt 1-3, były wyższe niż kwota określona w ust. 9a (art. 22 ust. 10a ustawy).
W myśl art. 31 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, zwane dalej zakładami pracy, są obowiązane jako płatnicy obliczać i pobierać w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy od osób, które uzyskują od tych zakładów przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej lub spółdzielczego stosunku pracy, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez zakłady pracy, a w spółdzielniach pracy wypłaty z tytułu udziału w nadwyżce bilansowej.
Z treści przepisu art. 32 ust. 2 ww. ustawy wynika, ze za dochód, o którym mowa w ust. 1 i 1a, uważa się uzyskane w ciągu miesiąca przychody w rozumieniu art. 12 oraz zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez płatnika, po odliczeniu kosztów uzyskania w wysokości określonej w art. 22 ust. 2 pkt 1 albo 3 lub w ust. 9 pkt 1-3 oraz po odliczeniu potraconych przez płatnika w danym miesiącu składek na ubezpieczenie społeczne, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 lit. b lub pkt 2a.
Jak stanowi art. 32 ust. 7 cytowanej ustawy zakład pracy przy obliczaniu zaliczki nie stosuje kosztów uzyskania przychodów określonych w art. 22 ust. 9 pkt 1-3, począwszy od miesiąca następującego po miesiącu, w którym pracownik złoży płatnikowi pisemne oświadczenie o rezygnacji z ich stosowania. Oświadczenie to składa się odrębnie dla każdego roku podatkowego.
Ustawodawca zobowiązał płatnika do
poboru zaliczek w prawidłowej wysokości, tj. od dochodu ustalonego
zgodnie z regułami określonymi w ustawie o podatku dochodowym od osób
fizycznych, a wiec z uwzględnieniem kosztów w takiej wysokości, w
jakiej ustawodawca w danych okolicznościach przewidział. Tym samym,
jeśli zgodnie z uregulowaniami wskazanej ustawy pracownikowi mogą być
uwzględnione 50% koszty uzyskania przychodu, to płatnik
winien
takie koszty zastosować.
Powołany przepis art. 22 ust. 9 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wskazuje, że ustalenie, czy określony przychód został osiągnięty z tytułu korzystania z praw autorskich lub pokrewnych (lub rozporządzania tymi prawami), i podatnik jest twórca, czy też artystą wykonawcą należy ocenić w świetle odrębnych przepisów, czyli przepisów ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych.
O zastosowaniu podwyższonych kosztów uzyskania przychodów z tytułu korzystania przez twórców z praw autorskich decyduje zatem fakt uzyskania przychodu jako wynagrodzenia za korzystanie z praw autorskich i pokrewnych (lub rozporządzania tymi prawami) do utworu, będącego przedmiotem prawa autorskiego w rozumieniu ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. z 2017 r., poz. 880, z pózn. zm.).
Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie definiuje pojęć użytych we wskazanej regulacji, takich jak np. twórca, korzystanie przez twórców z praw autorskich lub pojęć z nimi związanych, jak np. utwór, zaś ustawodawca odsyła w tym względzie do odrębnych przepisów, przez które należy rozumieć ww. ustawę o prawie autorskim i prawach pokrewnych.
W myśl art. 1 ust. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych: przedmiotem prawa autorskiego jest każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia (utwór).
W świetle art. 1 ust. 2 tej ustawy, w szczególności przedmiotem prawa autorskiego są utwory:
- wyrażone słowem, symbolami matematycznymi, znakami graficznymi (literackie, publicystyczne, naukowe, kartograficzne oraz programy komputerowe);
- plastyczne;
- fotograficzne;
- lutnicze;
- wzornictwa przemysłowego;
- architektoniczne, architektoniczno-urbanistyczne i urbanistyczne;
- muzyczne i słowno-muzyczne;
- sceniczne, sceniczno-muzyczne, choreograficzne i pantomimiczne;
- audiowizualne (w tym filmowe).
Ochrona objęty może być wyłącznie sposób wyrażenia; nie są objęte ochrona odkrycia, idee, procedury, metody i zasady działania oraz koncepcje matematyczne (art. 1 ust. 21 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych). Utwór jest przedmiotem prawa autorskiego od chwili ustalenia, chociażby miał postać nieukończoną, a ochrona przysługuje twórcy niezależnie od spełnienia jakichkolwiek formalności (art. 1 ust. 3 i ust. 4 cytowanej ustawy).
Zgodnie z art. 8 ust. 1 ww. ustawy: prawo autorskie przysługuje twórcy, o ile ustawa nie stanowi inaczej.
Natomiast z przepisu art. 8 ust. 2 ww. ustawy wynika, że: domniemywa się, ze twórca jest osoba, której nazwisko w tym charakterze uwidoczniono na egzemplarzach utworu lub której autorstwo podano do publicznej wiadomości w jakikolwiek inny sposób w związku z rozpowszechnianiem utworu.
Ponadto w rozumieniu prawa autorskiego jako twórczy traktowany jest taki rezultat działalności, który na tyle związany jest z osoba twórcy, by było mało prawdopodobne, aby inna osoba podejmująca identycznie skierowany wysiłek twórczy uzyskała analogiczny lub zasadniczo zbliżony rezultat.
Stosownie do treści art. 41 ust. 1 pkt 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych: jeżeli ustawa nie stanowi inaczej autorskie prawa majątkowe mogą przejść na inne osoby w drodze dziedziczenia lub na podstawie umowy. Umowa o przeniesienie autorskich praw majątkowych lub umowa o korzystanie z utworu, zwana dalej licencja, obejmuje pola eksploatacji wyraźnie w niej wymienione (art. 41 ust. 2 ww. ustawy).
Przychody z tytułu korzystania przez twórców z praw autorskich lub artystów wykonawców z praw pokrewnych albo rozporządzania tymi prawami występują wówczas, gdy spełnione są dwie przesłanki. Po pierwsze, konieczne jest wystąpienie przedmiotu praw majątkowych (autorskich) w postaci utworu lub artystycznego wykonania. Po drugie zaś, osiągnięty przychód musi być bezpośrednio związany z korzystaniem z określonych praw autorskich lub pokrewnych albo rozporządzaniem nimi, stanowić skutek takiego korzystania lub rozporządzenia w postaci odpowiedniego wynagrodzenia autorskiego lub wykonawczego.
W umowach, które towarzysza zamawianiu utworów, strony powinny wyraźnie postanowić, że przedmiotem zamówienia jest właśnie dobro niematerialne, podlegające ochronie na mocy ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych.
Zatem, aby możliwe było zastosowanie 50% kosztów uzyskania przychodu, warunkiem koniecznym jest, aby pracownik w wyniku wykonywania obowiązków ze stosunku pracy stworzył utwór w rozumieniu art. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, czyli aby wynik jego działań nosił cechy indywidualnej twórczości oraz pracownik dokonał rozporządzania prawami albo skorzystał ze swoich praw. Pojęcia korzystaniei rozporządzanie nie są dokładnie zdefiniowane w ustawie o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Jednak należy uznać, że przeniesienie praw autorskich lub udzielanie licencji na korzystanie z utworów lub przedmiotów praw pokrewnych na zakład pracy mieści się w ich zakresie.
Nabycie przez pracodawce majątkowych praw autorskich do utworów pracowniczych niema charakteru pierwotnego. Kwestie prawne związane z powstaniem i nabyciem prawa autorskiego do utworów pracowniczych reguluje art. 12 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Zgodnie z ust. 1 tego przepisu: jeżeli ustawa lub umowa o prace nie stanowią inaczej, pracodawca, którego pracownik stworzył utwór w wyniku wykonywania obowiązków ze stosunku pracy, nabywa z chwilą przyjęcia utworu autorskie prawa majątkowe w granicach wynikających z celu umowy o prace i zgodnego zamiaru stron.
Powyższe oznacza, że od chwili powstania utworu do jego przyjęcia przez pracodawce autorskie prawa pozostają przy twórcy. Jeżeli pracodawca nie zawiadomi twórcy w terminie sześciu miesięcy od dostarczenia utworu o jego nieprzyjęciu lub uzależnieniu przyjęcia od dokonania określonych zmian w wyznaczonym w tym celu odpowiednim terminie, uważa się, że utwór został przyjęty bez zastrzeżeń. Strony mogą określić inny termin (art. 13 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych).
Powyższa analiza w sposób jednoznaczny przesądza, że zastosowanie kosztów uzyskania przychodów w wysokości 50% będzie możliwe jedynie wówczas, gdy dana osoba uzyska przychód za wykonanie czynności będącej przedmiotem prawa autorskiego lub praw pokrewnych oraz gdy twórca dokona rozporządzenia prawami autorskimi do swojego utworu, czyli gdy przejdą one na zamawiającego utwór (Wnioskodawce) lub gdy udzieli licencji na korzystanie z nich.
Wojewódzki Sad Administracyjny w Gdańsku, w wyroku z dnia 2 sierpnia 2016 r.,sygn. akt I SA/Gd 670/16, doprecyzował, że: w przypadku wykonywania prac twórczych i tworzenia utworów w ramach stosunku pracy, konieczne jest wyodrębnienie części wynagrodzenia należnej miedzy innymi za rozporządzenie autorskimi prawami majątkowymido tego utworu, bo to z tytułu przyjęcia tego utworu i związanych z nim praw majątkowych pracodawca wypłaca należne wynagrodzenie. Określenie tej wielkości powinno być zawarte bądź w umowie o pracę bądź w innych postanowieniach obowiązujących danego pracodawcęi jego pracowników, jak np. w regulaminie wynagradzania.
Z kolei zgodnie z orzecznictwem Naczelnego Sadu Administracyjnego (przykładowo wyrokz dnia 11 marca 2015 r.) sygn. akt II FSK 459/13 Nie jest przy tym wystarczające wyróżnienie w umowie o pracę części czasu pracy przeznaczonej na pracę twórczą, gdyż z takiego wyróżnienia nie wynika, czy jakikolwiek utwór rzeczywiście powstał i czy w związku z jego eksploatacja wypłacono honorarium (por. wyroki Naczelnego Sadu Administracyjnego z dnia 12 marca 2010 r., II FSK 1791/08; z dnia 16 września 2010 r., II FSK 839/09i z dnia 29 kwietnia 2011 r., II FSK 2217/09). () wymóg ten odniesiono bowiem do wyodrębnienia w wynagrodzeniu części stanowiącej honorarium za przeniesienie autorskich praw majątkowych, niezależnie od sposobu obliczania tej części wynagrodzenia. Wymogowi temu nie odpowiada wyliczenie czasu, poświęconego przez pracownika na prace twórcza. Praca twórcza cechuje się bowiem tym, że jej rezultat jest niepewny, toteż poświecenie na nią określonego czasu wcale nie świadczy o uzyskaniu zamierzonych efektów w postaci stworzenia utworu.
Powyższe, zdaniem Naczelnego Sadu Administracyjnego wyklucza () możliwość ustalenia kosztów uzyskania przychodów twórców będących pracownikami na podstawie art. 22ust. 9 pkt 3 u.p.d.o.f., bowiem dane określające % czasu pracy na projektach wykazują tylko czas pracy o charakterze twórczym, ale nie określają wysokości honorarium za przeniesienie praw do utworu; samo oświadczenie pracodawcy nie jest tu wystarczające.
W świetle powyższego, przychody z tytułu korzystania przez twórców z praw autorskich lub artystów wykonawców z praw pokrewnych albo rozporządzania tymi prawami występują wówczas, gdy spełnione są dwie przesłanki. Po pierwsze, konieczne jest wystąpienie przedmiotu praw majątkowych w postaci utworu lub artystycznego wykonania. Po drugie zaś, osiągnięty przychód musi być bezpośrednio związany z korzystaniem z określonych praw autorskich lub pokrewnych albo rozporządzaniem nimi, stanowić skutek takiego korzystania lub rozporządzenia w postaci odpowiedniego wynagrodzenia autorskiego lub wykonawczego.
W razie zatem wykonywania na podstawie stosunku pracy czynności zarówno chronionych prawem autorskim, jak i niebędących przedmiotem prawa autorskiego, pozbawionych cech twórczych, udokumentowania wymaga wartość wynagrodzenia z tytułu korzystania z prawa autorskiego. Tylko bowiem wyraźne rozróżnienie, jak również dokumentowanie prac utworów chronionych prawem autorskim oraz wypłaconych wynagrodzeń z tego tytułu daje podstawę do zastosowania 50% kosztów uzyskania przychodów przy zapewnieniu właściwej realizacji obowiązków płatnika w zakresie prawidłowego obliczania i poboru zaliczek na podatek dochodowy. Podkreślenia przy tym wymaga, że zakwalifikowanie, czy wykonywana praca jest przedmiotem prawa autorskiego jest obowiązkiem płatnika, który dokonuje świadczeń z tego tytułu.
Fakt korzystania przez podatnika z prawa autorskiego powinien być udokumentowany, gdyż warunkiem zastosowania kosztów, o których mowa w art. 22 ust. 9 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest, aby zaistniał utwór w rozumieniu ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, twórca udzielił licencji na korzystanie z danego utworu, względnie by doszło do rozporządzenia majątkowymi prawami autorskimi do tworzonego dzieła. Wykonywanie pracy twórczej nie oznacza bowiem automatycznie powstania utworu i przejścia praw z tego tytułu na pracodawce.
Podwyższone koszty uzyskania przychodów można więc stosować, jeżeli umowa o pracę nie stanowi inaczej niż wynika to z treści art. 12 ust. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, obowiązki ze stosunku pracy sprowadzają się do działalności twórczej, a wynagrodzenie za pracę stanowi równocześnie wynagrodzenie za przeniesienie autorskich praw majątkowych.
Z treści umowy o pracę (lub innego dokumentu) powinno więc wynikać,że obowiązki ze stosunku pracy obejmują także działalność twórczą, a wyodrębniona część wynagrodzenia stanowi honorarium za przeniesienie praw autorskich do utworu. Konieczne jest dokładne wyróżnienie (w jasny, czytelny sposób) tej części wynagrodzenia, która związana jest z przeniesieniem bądź korzystaniem z praw autorskich przez podatnika. Wyróżnienie takie nie może mieć postaci procentowej.
Podsumowując wcześniejsze rozważania, tutejszy organ zaznacza, że wyłącznie wówczas gdy:
- praca wykonywana przez pracownika jest przedmiotem prawa autorskiego, a wiec spełnia przesłanki utworu określone w ustawie o prawie autorskim i prawach pokrewnych,
- pracownik jest twórca w rozumieniu tej ustawy i uzyskiwanie przychodu przez pracownika wynika z korzystania przez twórce z tychże praw lub rozporządzania tymi prawami,
- umowa o pracę przewiduje zróżnicowanie wynagrodzenia należnego pracownikowi na część związaną z korzystaniem z praw autorskich (honorarium autorskie) i część związaną z wykonywaniem typowych obowiązków pracowniczych oraz prowadzona jest stosowna dokumentacja w tym zakresie, np. szczegółowa ewidencja przeniesionych praw autorskich
- do przychodu z tego źródła mogą być zastosowane podwyższone koszty uzyskania przychodu, zgodnie z treścią powołanego art. 22 ust. 9 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Na gruncie przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, samo posiadanie statusu twórcy utworów jest niewystarczające do zastosowania podwyższonych kosztów uzyskania przychodu. Niezbędne jest by twórca osiągał przychód bezpośrednio związany z korzystaniem z określonych praw autorskich lub pokrewnych lub rozporządzaniem tymi prawami.
Jak wskazano powyżej, podwyższone koszty uzyskania przychodów można stosować, jeżeli umowa o pracę nie stanowi inaczej niż wynika to z treści art. 12 ust. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, natomiast obowiązki ze stosunku pracy sprowadzają się do działalności twórczej lub ja obejmują, a wynagrodzenie za prace (czy też jego część) stanowi równocześnie wynagrodzenie za przeniesienie autorskich praw majątkowych. O możliwości zastosowania podwyższonej 50% wysokości kosztów uzyskania przychodu decyduje fakt uzyskiwania przychodów jako wynagrodzenia za czynności będące przedmiotem prawa autorskiego w rozumieniu ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych.
Przedstawiony we wniosku podział wynagrodzenia nie spełnia przesłanek warunkujących prawo do zastosowania, w przedstawionym do oceny tutejszemu organowi zdarzeniu, podwyższonych kosztów uzyskania przychodów. Przez wyodrębnienie honorarium z łącznej wartości wynagrodzenia nie można uznać sytuacji, w której pracodawca w umowie o pracę będzie określał je jako procent ogólnego wynagrodzenia pracownika. Nie można bowiem przyjąć założenia, że na pewno taki właśnie procent wynagrodzenia będzie dotyczyć działalności twórczej.
System rejestracji pracy wyklucza możliwość ustalenia kosztów uzyskania przychodów twórcy będącego pracownikiem na podstawie art. 22 ust. 9 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ponieważ dane wynikające z tego systemu rejestracji wykazują tylko czas pracy poświęcony na pracę o charakterze twórczym, ale nie określają wysokości honorarium za przeniesienie praw autorskich do utworu. Wskazana w ten sposób część wynagrodzenia jest odzwierciedleniem podziału czasu pracy na pracę twórczą w stosunku do czasu pracy poświęconego na wypełnianie pozostałych obowiązków pracowniczych, natomiast art. 22 ust. 9 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wymaga związania przychodu z uzyskaniem praw autorskich i rozporządzeniem nimi, a nie z czasem pracy przeznaczonym na uzyskanie tych praw
Tylko faktyczna wartość honorarium z tytułu rzeczywiście wykonanej pracy twórczej przez pracownika (Twórce) pozwalać będzie na zastosowanie do tej wartości kosztów uzyskania przychodów w wysokości określonej w art. 22 ust. 9 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przepis ten nie znajdzie zastosowania do wynagrodzenia wyliczanego w sposób hipotetyczny, nawet jeśli będzie ono zbliżone do wartości rzeczywistej.
Wnioskodawca jako płatnik, powinien mieć na względzie, że ustawodawca ukształtował rolę płatnika, jako pośrednika pomiędzy podatnikiem i organem podatkowym, tym samym nałożył na płatnika obowiązek prawidłowego obliczenia, poboru i odprowadzenia w ciągu roku podatkowego zaliczek na podatek dochodowy od wypłacanych pracownikom wynagrodzeń i innych świadczeń wypłaconych lub postawionych do dyspozycji pracownika.
Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego nie wynika, że wysokość Honorarium dla Pracowników za przeniesienie praw autorskich do Utworów będzie określała w sposób jednoznaczny faktyczna wartość honorarium z tytułu rzeczywiście wykonanej przez pracowników pracy twórczej. Jak wskazał Wnioskodawca, Spółka będzie ustalać kwoty Honorarium autorskiego oraz wynagrodzenia za wykonywanie innych czynności na podstawie wyliczonego wskaźnika procentowego lub proporcji czasu pracy. Tymczasem Wnioskodawca, działając jako płatnik, powinien w sposób jednoznaczny i rzeczywisty ustalić wartość honorarium należnego pracownikom w danym miesiącu z tytułu przeniesienia autorskich praw majątkowych i dopiero do tak ustalonej wartości (pomniejszonej o potracone przez płatnika w danym miesiącu składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz na ubezpieczenie chorobowe, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 lit. b) ustawy podatkowej) mógłby stosować podwyższone koszty uzyskania przychodów, o których mowa w art. 22ust. 9 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Reasumując, do uzyskanych przychodów osiąganych z tytułu wynagrodzenia pracowników za pracę twórczą Spółka nie będzie mogła zastosować 50% kosztów uzyskania przychodu. Do całości uzyskiwanych przez pracowników przychodów ze stosunku pracy zastosowanie znajdzie art. 22 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Zatem stanowisko Wnioskodawcy jest nieprawidłowe.
Należy również podkreślić, że przedmiotu niniejszej interpretacji nie stanowi ocena prawidłowości stanowiska Wnioskodawcy w kwestii uznania efektów pracy za utwory w rozumieniu ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych.
Definicja prawa podatkowego zawarta jest w art. 3 pkt 2 Ordynacji podatkowej, w świetle której, ilekroć w ustawie jest mowa o przepisach prawa podatkowego rozumie się przez to przepisy ustaw podatkowych, postanowienia ratyfikowanych przez Rzeczpospolita Polska umów o unikaniu podwójnego opodatkowania oraz ratyfikowanych przez Rzeczpospolita Polska innych umów międzynarodowych dotyczących problematyki podatkowej, a także przepisy aktów wykonawczych wydanych na podstawie ustaw podatkowych.
Natomiast przez ustawy podatkowe rozumie się ustawy dotyczące podatków, opłat oraz niepodatkowych należności budżetowych określające podmiot, przedmiot opodatkowania, powstanie obowiązku podatkowego, podstawę opodatkowania, stawki podatkowe oraz regulujące prawa i obowiązki organów podatkowych, podatników, płatników i inkasentów,a także ich następców prawnych oraz osób trzecich (art. 3 pkt 1 ustawy Ordynacja podatkowa).
Stosownie do tych definicji przepisy ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskimi prawach pokrewnych nie są przepisami prawa podatkowego. W trybie wydawania interpretacji określonym w art. 14b ustawy Ordynacja podatkowa, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej nie ma uprawnień do interpretowania tych przepisów.
W związku z powyższym ocena stanowiska Wnioskodawcy dokonana została jedynie na podstawie przepisów prawa podatkowego.
Należy wskazać, ze zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego).
Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego).
Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedz traci swą aktualność.
Końcowo, odnosząc się do powołanych interpretacji indywidualnych, wskazać należy, że nie są one wiążące dla tutejszego Organu. Interpretacje organu podatkowego dotyczą tylko konkretnych, indywidualnych spraw, w określonym stanie faktycznym i tylko w tych sprawach rozstrzygnięcia w nich zawarte są wiążące, zatem nie mogą przesądzać o niniejszym rozstrzygnięciu. Natomiast organy podatkowe mimo, że w ocenie indywidualnych spraw podatników posiłkują się wydanymi rozstrzygnięciami sądów i innych organów podatkowych,to nie maja możliwości zastosowania ich wprost, z tego powodu, że nie stanowią materialnego prawa podatkowego.
Ponadto wyjaśnić należy, ze funkcjonowanie w obrocie prawnym interpretacji indywidualnych, w których odmiennie oceniono takie same albo zbliżone stany faktyczne lub zdarzenia przyszłe, jest niewątpliwie niepożądane z punktu widzenia zasady prowadzenia postępowania, w sposób budzący zaufanie do organów, wyrażonej w art. 121 § 1 Ordynacji podatkowej. Niemniej jednak, w praktyce sytuacje takie mogą mieć miejsce, choćby z uwagi na przewidziana przez ustawodawcę możliwość zmiany interpretacji indywidualnej w trybie art. 14e § 1pkt 1 Ordynacji podatkowej. Zgodnie z tym przepisem, Szef Krajowej Administracji Skarbowej może, z urzędu, zmienić wydaną interpretacje ogólna, indywidualna lub objaśnienie podatkowe jeżeli stwierdzi ich nieprawidłowość, uwzględniając w szczególności orzecznictwo sądów, Trybunału Konstytucyjnego lub Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Jak wynika z powołanego unormowania, przesłanka dla rozważenia zmiany interpretacji indywidualnej(tj. w istocie zmiany stanowiska w zakresie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego) jest w szczególności ugruntowanie się linii orzeczniczej sądów,w której prezentowany jest odrębny niż zawarty w tym rozstrzygnięciu pogląd dotyczący interpretacji określonego przepisu lub przepisów prawa podatkowego.
Wskazać również należy na generalna zasadę, że nawet gdyby w odniesieniu do innych podatków lub innych okresów rozliczeniowych, organy podatkowe wydały odmienne rozstrzygnięcia, to nigdy nie może to stanowić podstawy do zadania analogicznego rozstrzygnięcia sprawy podatnika, jeśli stoi temu na przeszkodzie treść przepisów prawa.
W przypadku takiej rozbieżności, na organie podatkowym ciąży obowiązek podjęcia z urzędu prawem przewidzianych środków do skorygowania wadliwych decyzji, adresowanych do innych podatników. Organ nie może bowiem powielać ewentualnego błędu popełnionego w innej sprawie (wyrok WSA w Gliwicach z dnia 14 kwietnia 2008 r., sygn. akt I SA/GL 848/07). Podobnie stwierdził WSA w Łodzi w orzeczeniu z dnia 18 listopada 2008 r. (sygn, akt I SA/Łd 907/08).
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.
Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2017 r., poz. 1369.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).
Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.
Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.
Stanowisko
nieprawidłowe
Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej