Temat interpretacji

możliwość zaliczenia do przychodów zwróconej kwoty przedawnionego zobowiązania

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r., poz. 800, z późn. zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 3 października 2018 r. (data wpływu 9 października 2018 r.), uzupełnionym pismem z dnia 16 listopada 2018 r. (data wpływu 23 listopada 2018 r.), o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości zaliczenia do przychodów zwróconej kwoty przedawnionego zobowiązania jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 9 października 2018 r. wpłynął do tutejszego Organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości zaliczenia do przychodów zwróconej kwoty przedawnionego zobowiązania.

Wniosek ten nie spełniał wymogów, o których mowa w art. 14b § 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r., poz. 800, z późn. zm.) w związku z czym pismem z dnia 8 listopada 2018 r., Nr 0113-KDIPT2-1.4011.512.2018.1.KU, na podstawie art. 13 § 2a, art. 169 § 1 w związku z art. 14h wymienionej ustawy, wezwano Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia.

Wezwanie do uzupełnienia ww. wniosku wysłano w dniu 8 listopada 2018 r. (data doręczenia 14 listopada 2018 r.). Wnioskodawca uzupełnił ww. wniosek pismem z dnia 16 listopada 2018 r. (data wpływu 23 listopada 2018 r.), nadanym za pośrednictwem . w dniu 19 listopada 2018 r.

We wniosku oraz jego uzupełnieniu przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

W dniu 9 października 2008 r. pomiędzy Sp. z o.o. jako sprzedającym, Wnioskodawcą- jako kupującym, zawarta została przedwstępna umowa ustanowienia odrębnej własności i sprzedaży lokalu usługowego. Na podstawie tej umowy kupujący zobowiązany był do ratalnych wpłat zaliczek na ww. lokal a sprzedający zobowiązany był oddać lokal (dokonać jego sprzedaży) do dnia 31 grudnia 2010 r. Cena sprzedaży określona została w wysokości 3 932 975 zł brutto przy stawce podatku od towarów i usług 22% (dalej jako: VAT). Termin oddania do użytku lokalu przeciągnął się o około 6 lat a kupujący dokonał w związku z tym wpłaty tylko pierwszej raty w wysokości 322 375 zł netto, plus 70 922,50 zł podatku VAT, w formie zaliczki. W dniu 31 października 2008 r. na powyższą kwotę sprzedający wystawił zaliczkową fakturę VAT. Kupujący dokonał odliczenia podatku VAT z tej faktury. W związku z przedłużającą się budową i brakiem dalszych wpłat umowa sprzedaży nie doszła do skutku i została rozwiązana na mocy porozumienia stron w dniu 21 września 2018 r. Porozumienie zawiera punkt przewidujący zwrot całej kwoty brutto wpłaconej zaliczki, tj. kwoty 393 297,50 zł, zawierającej ww. kwotę podatku VAT. Sprzedający przysłał za zwrotnym potwierdzeniem odbioru fakturę korygującą (zdaniem Wnioskodawcy zbędną) z datą wystawienia 21 września 2018 r.

Na mocy art. 70 ustawy Ordynacja podatkowa nastąpiło przedawnienie podatku VAT, zarówno po stronie sprzedającego, jak i kupującego, co potwierdzają liczne interpretacje podatkowe, jak i wyroki sądowe, a więc kwoty podatku VAT nie można korygować. Kwota zaliczki wymieniona w porozumieniu nie została dotychczas zwrócona Wnioskodawcy i przychód nie zaistniał.

W piśmie z dnia 16 listopada 2018 r., stanowiącym uzupełnienie wniosku, Wnioskodawca wskazał, że jest osobą fizyczną prowadzącą działalność gospodarczą od 1 sierpnia 1990 r. (zarejestrowaną w CEIDG). Zajmuje się produkcją i sprzedażą owiewek samochodowych z tworzyw sztucznych oraz impregnatów. Oddziały firmy zlokalizowane są w . Wnioskodawca innych działalności nie prowadzi i nie posiada innych źródeł przychodów. Na potrzeby tej działalności prowadzi księgi rachunkowe stosownie do przepisów ustawy o rachunkowości. Lokal, o którym mowa we wniosku, miał być przeznaczony na biuro handlowe Wnioskodawcy. Na podstawie ww. umowy Wnioskodawca zobowiązany był do ratalnych wpłat zaliczek na ww. lokal a sprzedający zobowiązany był oddać lokal (dokonać jego sprzedaży) do dnia 31 grudnia 2010 r. Wnioskodawca zaksięgował wystawioną w dniu 31 września 2008 r. przez sprzedającego fakturę w październiku 2008 r., dokonał także odliczenia podatku VAT z tej faktury w październiku 2008 r., natomiast kwota zaliczki zaksięgowana została na koncie zaliczek na środki trwałe w budowie (nie została wprowadzona w koszty, ani podatkowe, ani bilansowe).

Wnioskodawca dodał, że fakturę korygującą z dnia 21 września 2018 r. pozostawił bez księgowania, jako dokument niepodlegający ewidencji VAT. Do chwili złożenia przedmiotowego wniosku żadna kwota zwrotu zaliczki nie została odnotowana na kontach bankowych Wnioskodawcy, jak również w kasie firmy. W ocenie Wnioskodawcy, przychód niepodatkowy to przychód niewchodzący do podstawy opodatkowania.

Ponadto Wnioskodawca dodał, że zobowiązanie podatkowe w podatku dochodowym od osób fizycznych za 2008 r. uległo przedawnieniu.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie

(ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku):
Czy kwotę przedawnionego podatku VAT, który zostanie zwrócony Wnioskodawcy na mocy porozumienia stron, zaliczyć należy do przychodów niestanowiących podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym, na mocy art. 14 ust. 3 pkt 3a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?

Zdaniem Wnioskodawcy (przedstawionym ostatecznie w uzupełnieniu wniosku), na podstawie art. 14 ust. 3 pkt 3a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, kwota przedawnionego podatku VAT, która zwrócona zostanie Wnioskodawcy, w związku z tym że nie był on zaliczony do kosztów uzyskania przychodów, stanowić będzie przychód niewchodzący do podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2018 r., poz. 1509, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 9 ust. 2 ww. ustawy, dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy art. 23o, art. 23u, art. 24-24b, art. 24c, art. 24e, art. 30ca, art. 30da oraz art. 30f nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy, źródłem przychodów jest pozarolnicza działalność gospodarcza.

Stosownie do art. 14 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychód z działalności, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3, uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług.

Art. 14 ust. 1c powołanej ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu obowiązującym w 2011 r. stanowił, że za datę powstania przychodu z pozarolniczej działalności gospodarczej, co do zasady, uważa się dzień wydania rzeczy, zbycia prawa majątkowego lub wykonania usługi (albo częściowego wykonania usługi), nie później niż dzień:

• wystawienia faktury albo

• uregulowania należności.

Z treści ww. art. 14 ust. 1c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - pomimo, że na przestrzeni lat 2011-2018 kilkakrotnie ulegał zmianie - każdorazowo wynikało, że za datę powstania przychodu z pozarolniczej działalności gospodarczej uważa się dzień wydania rzeczy, zbycia prawa majątkowego lub wykonania usługi, albo częściowego wykonania usługi, nie później niż dzień wystawienia faktury albo uregulowania należności.

Przychód ze źródła jakim jest pozarolnicza działalność gospodarcza rozpoznaje się w dacie tego zdarzenia - jednego z wymienionych w cytowanym przepisie - które wystąpiło jako pierwsze.

Z kolei, zgodnie z art. 14 ust. 1i ww. ustawy, w przypadku otrzymania przychodu z działalności gospodarczej, do którego nie stosuje się ust. 1c, 1e i 1h, za datę powstania przychodu uznaje się dzień otrzymania zapłaty.

Zgodnie z art. 14 ust. 3 pkt 3a ww. ustawy, do przychodów nie zalicza się zwróconych innych wydatków niezaliczonych do kosztów uzyskania przychodów.

Z unormowania tego wynika, że kwota zwróconego podatku VAT stanowić będzie w momencie jej otrzymania przychód podatkowy w sytuacji, gdy uprzednio została ona zaliczona do kosztów uzyskania przychodów podatnika. Tym samym, jeżeli kwota zwróconego podatku VAT została w całości lub w części zaliczona do kosztów uzyskania przychodów, to jej zwrot stanowić będzie w całości lub w odpowiedniej części przychód podatnika.

Jak stanowi art. 70 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r., poz. 800, z późn. zm.), zobowiązanie podatkowe przedawnia się z upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku.

Istotą przedawnienia uregulowanego w art. 70 ustawy Ordynacja podatkowa jest to, że na skutek upływu czasu zobowiązanie podatkowe wygasa z mocy prawa, zobowiązanie podatkowe bowiem przestaje istnieć.

Okres przedawnienia zgodnie z art. 70 § 1 ustawy Ordynacja podatkowa co do zasady wynosi pięć lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku. Termin przedawnienia zobowiązania podatkowego zaczyna biec od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku, a kończy się z upływem 5 lat.

Przedawnienie oznacza, że po upływie określonego czasu od momentu powstania zobowiązania podatkowego zobowiązanie to wygasa, a organ podatkowy, po upływie terminu przedawnienia, nie może domagać się uregulowania (nie ma możliwości wyegzekwowania) należnego świadczenia. Należy przy tym zauważyć, że przedawnienie następuje z mocy prawa.

W ustawie Ordynacja podatkowa wskazano także okoliczności, które zawieszają, bądź też przerywają bieg terminu przedawnienia.

W myśl art. 70 § 2 ustawy Ordynacja podatkowa, bieg terminu przedawnienia nie rozpoczyna się, a rozpoczęty ulega zawieszeniu:

1. od dnia wydania decyzji, o których mowa w art. 67a § 1 pkt 1 lub 2, do dnia terminu płatności odroczonego podatku lub zaległości podatkowej, ostatniej raty podatku lub ostatniej raty zaległości podatkowej;
2. od dnia wejścia w życie rozporządzenia w sprawie przedłużenia terminu płatności podatku, wydanego przez ministra właściwego do spraw finansów publicznych, do dnia upływu przedłużonego terminu.

Bieg terminu przedawnienia przerywa ogłoszenie upadłości. Po przerwaniu biegu terminu przedawnienia biegnie on na nowo od dnia następującego po dniu uprawomocnienia się postanowienia o ukończeniu postępowania upadłościowego (art. 70 § 3 ww. ustawy).

Jak stanowi art. 70 § 4 ustawy Ordynacja podatkowa, bieg terminu przedawnienia zostaje również przerwany wskutek zastosowania środka egzekucyjnego, o którym podatnik został zawiadomiony. Po przerwaniu biegu terminu przedawnienia biegnie on na nowo od dnia następującego po dniu, w którym zastosowano środek egzekucyjny.

W myśl art. 70 § 6 ustawy Ordynacja podatkowa, bieg terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego nie rozpoczyna się, a rozpoczęty ulega zawieszeniu z dniem:

1. wszczęcia postępowania w sprawie o przestępstwo skarbowe lub wykroczenie skarbowe, o którym podatnik został zawiadomiony, jeżeli podejrzenie popełnienia przestępstwa lub wykroczenia wiąże się z niewykonaniem tego zobowiązania;
2. wniesienia skargi do sądu administracyjnego na decyzję dotyczącą tego zobowiązania;
3. wniesienia żądania ustalenia przez sąd powszechny istnienia lub nieistnienia stosunku prawnego lub prawa;
4. doręczenia postanowienia o przyjęciu zabezpieczenia, o którym mowa w art. 33d § 2, lub doręczenia zarządzenia zabezpieczenia w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji;
5. doręczenia zawiadomienia o przystąpieniu do zabezpieczenia w przypadkach określonych w art. 32a § 3 i art. 35 § 2 ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2017 r. poz. 1201, 1475, 1954 i 2491 oraz z 2018 r. poz. 138 i 398);
6. wystąpienia przez Szefa Krajowej Administracji Skarbowej, na wniosek strony, o którym mowa w art. 119h § 2, o opinię Rady do Spraw Przeciwdziałania Unikaniu Opodatkowania, zwanej dalej Radą, co do zasadności zastosowania art. 119a lub środków ograniczających umowne korzyści.

Instytucja przedawnienia ma to do siebie, że w odniesieniu do okresu, który uległ przedawnieniu, nie mogą być dokonywane żadne czynności ani zwiększające zobowiązanie podatkowe, ani zmniejszające zobowiązanie podatkowe. Podatnik nie jest również zobowiązany do posiadania dokumentów oraz ewidencji prowadzonych dla celów rozliczania podatku za okresy, które uległy przedawnieniu.

Z przedstawionego we wniosku opisu sprawy wynika, że w dniu 9 października 2008 r. pomiędzy Spółką z o.o. - jako sprzedającym, a Wnioskodawcą - jako kupującym, zawarta została przedwstępna umowa ustanowienia odrębnej własności i sprzedaży lokalu usługowego. Na podstawie tej umowy kupujący zobowiązany był do ratalnych wpłat zaliczek na ww. lokal a sprzedający zobowiązany był oddać lokal (dokonać jego sprzedaży) do dnia 31 grudnia 2010 r. Cena sprzedaży określona została w wysokości 3 932 975 zł brutto przy stawce podatku od towarów i usług 22% (dalej jako: VAT). Termin oddania do użytku lokalu przeciągnął się o około 6 lat a kupujący dokonał w związku z tym wpłaty tylko pierwszej raty w wysokości 322 375 zł netto, plus 70 922,50 zł podatku VAT, w formie zaliczki. W dniu 31 października 2008 r. na powyższą kwotę sprzedający wystawił zaliczkową fakturę VAT. Kupujący dokonał odliczenia podatku VAT z tej faktury. W związku z przedłużającą się budową i brakiem dalszych wpłat umowa sprzedaży nie doszła do skutku i została rozwiązana na mocy porozumienia stron w dniu 21 września 2018 r. Porozumienie zawiera punkt przewidujący zwrot całej kwoty brutto wpłaconej zaliczki, tj. kwoty 393 297,50 zł, zawierającej ww. kwotę podatku VAT. Sprzedający przysłał za zwrotnym potwierdzeniem odbioru fakturę korygującą z datą wystawienia 21 września 2018 r. Na mocy art. 70 ustawy Ordynacja podatkowa nastąpiło przedawnienie, podatku VAT, zarówno po stronie sprzedającego, jak i kupującego, a więc kwoty podatku VAT nie można korygować. Kwota zaliczki wymieniona w porozumieniu nie została dotychczas zwrócona kupującemu, więc przychód nie zaistniał.

W opisie sprawy Wnioskodawca nie wskazał żadnych okoliczności wymienionych w wyżej cytowanych przepisach ustawy Ordynacja podatkowa, które zawieszałyby, bądź też przerywałyby bieg terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego za 2008 r.

W świetle powołanych wyżej przepisów prawa podatkowego oraz mając na uwadze przedstawione zdarzenie przyszłe, stwierdzić należy, że skoro kwota zobowiązania podatkowego w podatku dochodowym od osób fizycznych uległa przedawnieniu, to w momencie zwrotu zaliczki (obejmującej również podatek od towarów i usług), kwota zwróconego podatku od towarów i usług nie będzie stanowiła przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

Z uwagi na powyższe, stanowisko Wnioskodawcy uznano za prawidłowe.

Zaznacza się także, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego oraz do przedstawienia własnego stanowiska w sprawie oceny prawnej tego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Wnioskodawca ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu zdarzenia przyszłego. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywiste zdarzenie przyszłe sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywało się będzie ze zdarzeniem przyszłym podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, wydana interpretacja traci swą aktualność.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie złożenia przedmiotowego wniosku.

Zgodnie z art. 14na § 1 ustawy Ordynacja podatkowa, przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n ww. ustawy, nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 ustawy Ordynacja podatkowa).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z dnia 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy - Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2018 r., poz. 1302, ze zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

Stanowisko

prawidłowe

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej