Temat interpretacji

Możliwość opodatkowania przez małoletniego dochodów z najmu.

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r., poz. 800 ze zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 11 września 2018 r. (data wpływu) uzupełnionym pismami z dnia 16 października 2018 r. (data wpływu 24 października 2018 r.) oraz z dnia 18 listopada 2018 r. (data wpływu 23 listopada 2018 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości opodatkowania przez małoletniego przychodu z najmu jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 11 września 2018 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości opodatkowania przez małoletniego przychodu z najmu.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca jest małoletnim. Odziedziczył spadek po ojcu (zmarł 15 października 2015 r.) oraz po bracie (zmarł 24 września 2016 r.). W skład spadku wchodził dom o wartości około 1.300.000 zł, który w równych częściach należał do Wnioskodawcy i jego matki. Dom, za zgodą Sądu, został sprzedany w czerwcu 2017 r.

Za środki uzyskane ze sprzedaży domu zostało zakupione mieszkanie, za kwotę 850.000 zł, którego Wnioskodawca (małoletni) jest współwłaścicielem w &½ części.

Podatek z tytułu zbycia nieruchomości (PIT-39) od różnicy pomiędzy ceną sprzedaży domu a ceną zakupu lokalu mieszkalnego został uiszczony, ponieważ nie upłynęło 5 lat.

W lipcu 2018 r. Sąd Rodzinny wyraził zgodę na zakup lokalu mieszkalnego ze środków, które pozostały ze sprzedaży domu. Mieszkanie w 100% ma stanowić własność Wnioskodawcy (małoletniego), jako zabezpieczenie na przyszłość oraz żeby w żaden sposób nie ucierpiał majątek Wnioskodawcy.

Lokal mieszkalny ma być wynajmowany a środki w całości wpływać na konto Wnioskodawcy (małoletniego).

Matka Wnioskodawcy posiada pełne prawo do opieki nad nim. Przychody z najmu opodatkowane będą w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Kto będzie zobowiązany do opłacania podatku z tytułu najmu lokalu mieszkalnego, tj. matka Wnioskodawcy, jako opiekun prawny, czy Wnioskodawca (małoletni) jako jedyny właściciel lokalu mieszkalnego?

Wnioskodawca uważa, że z przychodów z tytułu najmu lokalu mieszkalnego nie będzie rozliczał się wspólnie z matką, bowiem będzie zobowiązany do samodzielnie rozliczania podatku w zeznaniu rocznym PIT-28. Matka Wnioskodawcy (małoletniego) w jego imieniu dopilnuje terminowości opłacania podatku. Na dowodach wpłaty będzie wpisywany PESEL Wnioskodawcy.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2018 r., poz. 1509 ze zm.) osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy).

Stosownie do treści art. 9 ust. 1 ww. ustawy opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Powyższy przepis ustanawia generalną zasadę opodatkowania podatkiem dochodowym, zgodnie z którą opodatkowaniu tym podatkiem podlegają wszelkie uzyskane przez podatnika w danym roku korzyści majątkowe, z wyjątkiem tych, które na mocy ustawy wyłączone zostały z tego opodatkowania (np. poprzez wprowadzenie ustawowego zwolnienia z opodatkowania, czy też zaniechanie poboru podatku).

Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawca jest małoletnim. Odziedziczył spadek po ojcu oraz po bracie. W skład spadku wchodził dom, który w równych częściach należał do Wnioskodawcy i jego matki. Dom, za zgodą Sądu, został sprzedany w czerwcu 2017 r. Za środki uzyskane ze sprzedaży domu zostało zakupione mieszkanie, którego Wnioskodawca (małoletni) jest współwłaścicielem w &½ części. W lipcu 2018 r. Sąd Rodzinny wyraził zgodę na zakup lokalu mieszkalnego ze środków, które pozostały ze sprzedaży domu. Mieszkanie w 100% ma stanowić własność Wnioskodawcy (małoletniego), jako zabezpieczenie na przyszłość oraz żeby w żaden sposób nie ucierpiał majątek Wnioskodawcy. Lokal mieszkalny ma być wynajmowany a środki w całości wpływać na konto Wnioskodawcy (małoletniego). Przychody z najmu opodatkowane będą w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych. Zeznanie roczne PIT-28 składany będzie na nazwisko Wnioskodawcy (małoletniego). Matka Wnioskodawcy, w jego imieniu będzie opłacać podatek, podając na dowodzie wpłaty jego PESEL. Matka Wnioskodawcy posiada pełne prawo do opieki nad nim.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych wyraźnie rozróżnia źródła przychodów oraz sposób opodatkowania dochodów z poszczególnych źródeł. Stosownie do przepisów tej ustawy, odrębnym źródłem przychodu jest określony w art. 10 ust. 1 pkt 6 najem, podnajem, dzierżawa, poddzierżawa oraz inne umowy o podobnym charakterze, w tym również dzierżawa, poddzierżawa działów specjalnych produkcji rolnej oraz gospodarstwa rolnego lub jego składników na cele nierolnicze albo na prowadzenie działów specjalnych produkcji rolnej, z wyjątkiem składników majątku związanych z działalnością gospodarczą.

Zgodnie z art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19, art. 25b i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Zatem aby powstał przychód po stronie wynajmującego muszą zaistnieć przesłanki określone w cytowanym uprzednio art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, czyli czynsz musi zostać otrzymany lub postawiony do dyspozycji wynajmującego.

Co do zasady, dochody z najmu podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych według skali podatkowej, określonej w art. 27 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Jednakże po spełnieniu określonych warunków przychody te mogą być także opodatkowane ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych na zasadach określonych w ustawie z dnia 20 listopada 1998 roku o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz.U. z 2017 r., poz. 2157 ze zm.).

Stosownie bowiem do treści art. 9a ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych dochody osiągane przez podatników ze źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 6, są opodatkowane na zasadach określonych w ustawie, chyba że podatnicy złożą właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego pisemne oświadczenia o wyborze opodatkowania w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, na zasadach określonych w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym.

Zgodnie z art. 2 ust. la ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne osiągające przychody z tytułu umowy najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze, jeżeli umowy te nie są zawierane w ramach prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej, mogą opłacać ryczałt od przychodów ewidencjonowanych.

Zgodnie z art. 6 ust. la ww. ustawy opodatkowaniu ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych podlegają również otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń z tytułu umowy najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze. Dla ustalenia wartości otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń z tytułu tych umów, stosuje się art. 11 ust. 2-2b ustawy o podatku dochodowym.

Zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 3 lit. a ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne ryczałt od przychodów ewidencjonowanych wynosi 8,5% przychodów, o których mowa w art. 6 ust. 1a, do kwoty 100.000 zł; od nadwyżki ponad tę kwotę ryczałt od przychodów ewidencjonowanych wynosi 12,5% przychodów.

W myśl art. 21 ust. 1 ww. ustawy podatnicy są obowiązani za każdy miesiąc obliczać ryczałt od przychodów ewidencjonowanych i wpłacać go na rachunek urzędu skarbowego w terminie do dnia 20 następnego miesiąca, a za miesiąc grudzień - w terminie złożenia zeznania.

Podatnicy mogą obliczać ryczałt od przychodów ewidencjonowanych i wpłacać go na rachunek urzędu skarbowego w terminie do dnia 20 następnego miesiąca po upływie kwartału, za który ryczałt ma być opłacony, a za ostatni kwartał roku podatkowego - w terminie złożenia zeznania (art. 21 ust.1a).

Natomiast zgodnie z art. 22 ust. 2 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne podatnicy są obowiązani złożyć w urzędzie skarbowym zeznanie według ustalonego wzoru o wysokości uzyskanego przychodu, wysokości dokonanych odliczeń i należnego ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych - w terminie do dnia 31 stycznia następnego roku.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych dochody małoletnich dzieci własnych i przysposobionych, z wyjątkiem dochodów z ich pracy, stypendiów oraz dochodów z przedmiotów oddanych im do swobodnego użytku, podlegające opodatkowaniu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, dolicza się do dochodów rodziców, chyba że rodzicom nie przysługuje prawo pobierania pożytków ze źródeł przychodów dzieci.

Z wykładni gramatycznej tegoż przepisu wynika, że co do zasady, małoletnie dzieci nie rozliczają się samodzielnie z osiąganych dochodów i nie są podatnikami podatku dochodowego. Ich dochody podlegają bowiem doliczeniu do dochodów rodziców. Zasada doliczania dochodów małoletnich dzieci do dochodów rodziców nie ma jednak zastosowania w odniesieniu do dochodów z pracy dzieci, ze stypendiów, do dochodów z przedmiotów oddanych dzieciom do swobodnego użytku. Natomiast w sytuacji, gdy rodzicom nie przysługuje prawo pobierania pożytków ze źródeł przychodów dzieci, żadne dochody małoletnich dzieci nie podlegają kumulacji z dochodami rodziców. Wówczas dochody te podlegają opodatkowaniu na imię małoletniego dziecka.

Stosownie do treści art. 101 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2017 r., poz. 682 ze zm.) rodzice obowiązani są sprawować z należytą starannością zarząd majątkiem dziecka pozostającego pod ich władzą rodzicielską.

Zarząd sprawowany przez rodziców nie obejmuje zarobku dziecka ani przedmiotów oddanych mu do swobodnego użytku.

Natomiast z treści art. 101 § 3 ww. Kodeksu wynika, że rodzice nie mogą bez zezwolenia sądu opiekuńczego dokonywać czynności przekraczających zakres zwykłego zarządu ani wyrażać zgody na dokonywanie takich czynności przez dziecko.

Wyróżniono zatem dwie sytuacje. Pierwsza z nich ma miejsce, gdy rodzice, jako przedstawiciele ustawowi, dokonują czynności prawnej w imieniu dziecka, druga kiedy rodzice wyrażają zgodę na dokonanie czynności przekraczającej zakres zwykłego zarządu przez dziecko.

Ustawodawca nie podał katalogu czynności przekraczających zakres zwykłego zarządu. Należy przyjąć, że taki charakter mają wszystkie czynności dotyczące nieruchomości.

Przez czynności zwykłego zarządu należy rozumieć załatwianie przez rodziców bieżących spraw związanych ze zwykłym korzystaniem z przedmiotów wchodzących w skład majątku małoletniego, utrzymywanie ich w stanie niepogorszonym. Wszystko, co nie mieści się w tych granicach, należy do czynności przekraczających zakres zwykłego zarządu. Przykładowo do czynności przekraczających zakres zwykłego zarządu należy zaliczyć: odpłatne nabycie składnika majątkowego przez dziecko, zrzeczenie się własności wartościowej rzeczy, ustanowienie na nieruchomości ograniczonego prawa rzeczowego, zaciągnięcie pożyczki w kwocie przekraczającej bieżące potrzeby, zawarcie na czas dłuższy umowy dzierżawy, zrzeczenie się dziedziczenia, odrzucenie spadku, przyjęcie spadku wprost (J. Ignatowicz, Kodeks rodzinny, red. K. Pietrzykowski, 2010, s. 908909). W doktrynie i orzecznictwie funkcjonuje pogląd, że o potraktowaniu danej czynności jako czynności przekraczającej zakres zwykłego zarządu decyduje ciężar gatunkowy tej czynności, wartość przedmiotu czynności, skutki w sferze majątku dziecka przy uwzględnieniu dobra dziecka i ochrony jego interesów życiowych (uchwała pełnego składu Izby Cywilnej SN z 30 kwietnia 1977 r., sygn. akt III CZP 73/76 OSNCP 1978, nr 2, poz. 19, i orzeczenie SN z 17 października 2000 r., sygn. akt I CKN 319/2000, Lexis.pl nr 7297897).

Miernikiem czynności przekraczających zakres zwykłego zarządu jest ciężar gatunkowy dokonywanej czynności, jej skutków w sferze majątku małoletniego, wartości przedmiotu danej czynności oraz szeroko pojęte dobro dziecka i ochrona jego interesów życiowych. Konsekwencją braku zezwolenia sądu opiekuńczego z art. 101 § 3 jest nieważność dokonanej czynności (uchwała pełnego składu Izby Cywilnej Sądu Najwyższego z dnia 30 kwietnia 1977 roku).

Mając na uwadze przedstawiony we wniosku opis zdarzenia przyszłego oraz obowiązujące uregulowania prawne stwierdzić należy, że skoro cały przychód z najmu lokalu mieszkalnego ma wpływać na konto Wnioskodawcy (małoletniego) oraz, że Sąd określił, iż środki te mają stanowić zabezpieczenie na przyszłość dla Wnioskodawcy, to uzasadnione jest przyjęcie, że matce Wnioskodawcy (opiekunowi prawnemu) nie przysługuje prawo pobierania pożytków z ww. tytułu. Zatem przychody te nie będą podlegały doliczeniu do przychodów matki Wnioskodawcy, będą podlegały opodatkowaniu na imię małoletniego Wnioskodawcy. W przepisach ustawowych brak jest przeciwwskazań, aby przychody z najmu osiągane przez małoletnich opodatkować ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych przy spełnieniu wszystkich wymaganych ustawą wymogów dotyczących możliwości opodatkowaniu najmu podatkiem ryczałtowym. Stawka tego podatku wynosi 8,5% przychodu do kwoty 100.000 zł, natomiast od nadwyżki ponad tę kwotę w wynosi 12,5% przychodu.

Reasumując, w związku z tym, że jak wynika z okoliczności przedstawionych we wniosku opiekunowi prawnemu Wnioskodawcy (matce) nie przysługuje prawo pobierania pożytków z przychodów Wnioskodawcy (małoletniego) - z najmu lokalu mieszkalnego - to na Wnioskodawcy będzie ciążył obowiązek uiszczania z tego tytułu podatku oraz składania zeznań rocznych. Zatem matka Wnioskodawcy, jako opiekun prawny będzie zobowiązana w jego imieniu do opłacania zryczałtowanego podatku dochodowego z tytułu najmu lokalu oraz składania zeznań rocznych i podpisywania ich w imieniu małoletniego (Wnioskodawcy) - zgodnie z cytowanymi uprzednio przepisami art. 21 ust. 1, ust. 1a i ust. 2 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne.

W konsekwencji stanowisko Wnioskodawcy uznać należy za prawidłowe.

Należy jednocześnie zaznaczyć, że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. W postępowaniu o wydanie interpretacji indywidualnej organ nie prowadzi postępowania dowodowego, ogranicza się do dokonania subsumcji przedstawionego przez stronę stanu faktycznego pod określony przepis prawa podatkowego i wyjaśnienia przyczyn, dla których w określonym stanie faktycznym dany przepis ma zastosowanie.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a,
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku Al. Zwycięstwa 16/17, 80-219 Gdańsk w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2018 r., poz. 1302 ze zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

Stanowisko

prawidłowe

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej