Jeżeli suma spłaty nie przekracza wartości przysługującego spadkobiercy udziału spadkowego, to nie powstaje przychód z odpłatnego zbycia, o którym m... - Interpretacja - 0114-KDIP3-2.4011.476.2018.2.MM

ShutterStock
Interpretacja indywidualna z dnia 18.10.2018, sygn. 0114-KDIP3-2.4011.476.2018.2.MM, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej

Temat interpretacji

Jeżeli suma spłaty nie przekracza wartości przysługującego spadkobiercy udziału spadkowego, to nie powstaje przychód z odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Tym samym w sytuacji, w której spłata jest ekwiwalentna do posiadanego przez podatnika udziału w spadku, to podatnik nie uzyskuje w związku z czynnością działu spadku żadnego przysporzenia majątkowego względem odziedziczonej ułamkowej części masy spadkowej. W takim przypadku brak jest podstaw do opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych kwoty spłaty otrzymanej w wyniku działu spadku. W konsekwencji, należy stwierdzić, że spłata otrzymana przez Annę B. w związku z działem spadku, przedmiotem którego był lokal mieszkalny stanowiący odrębną nieruchomość, nie przekroczyła udziału Wnioskodawczyni w spadku - co wynika z treści wniosku - to w opisanej sytuacji nie powstał przychód, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy i na Wnioskodawczyni nie ciąży obowiązek zapłaty podatku od otrzymanej kwoty. Tym samym, pytanie nr 2 we wniosku należy uznać za bezprzedmiotowe.

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r., poz. 800, z późn. zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z dnia 22 sierpnia 2018 r. (data wpływu 5 września 2018 r.) o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie odpłatnego działu spadku - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 5 września 2018 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie odpłatnego działu spadku.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

W dniu 23 kwietnia 2018 r. (Akt Notarialny Protokół dziedziczenia) wraz z ciotką i siostrą Wnioskodawczyni odziedziczyła po zmarłej mamie i babci mieszkanie o wartości 300.000 zł. (słownie: trzysta tysięcy złotych). Spadek po zmarłej na podstawie dziedziczenia ustawowego nabyły:

Córka zmarłej w udziale wynoszącym &½ części spadku oraz dwie wnuczki zmarłej w udziałach wynoszących po &¼ części każda z nich.

W dniu 27 lipca 2018 r. w obecności notariusza, aktem notarialnym została spisana pomiędzy spadkobiercami, umowa o częściowy dział spadku. Z wyżej wymienionej umowy wynika, że niniejszego działu spadku dokonano za pomocą spłaty (jeden ze spadkobierców spłacił dwóch pozostałych). Każdy ze spłaconych spadkobierców uzyskał spłatę w kwocie 75.000 zł (słownie: siedemdziesiąt pięć tysięcy złotych).

Spłaty otrzymane, odpowiadają wartościom przysługującym, przed dokonanym działem spadku, udziałem we współwłasności lokalu, wobec czego spłaty te nie przekraczały wartości udziałów nabytych tytułem spadku po zmarłej.

Ponieważ złożony wniosek zawierał braki formalne, tutejszy organ podatkowy pismem z dnia 24 września 2018 r. Nr 0114-KDIP3-2.4011.476.2018.1.MM wezwał Wnioskodawczynię do uzupełnienia wniosku o doprecyzowanie opisu stanu faktycznego poprzez :

  1. wskazanie daty śmierci matki Wnioskodawczyni, po której odziedziczyła mieszkanie.
  2. jednoznaczne wskazanie w jakiej części Wnioskodawczyni odziedziczyła mieszkanie?
    W przedmiotowym wniosku Wnioskodawczyni wskazała, że spadek po zmarłej na podstawie dziedziczenia ustawowego nabyła córka po zmarłej w udziale &½ części spadku oraz dwie wnuczki zmarłej w udziałach wynoszących po &¼ części każda z nich. Z powyższych informacji nie wynika, jaka część należała do Wnioskodawczyni (nie można określić, czy była córką, czy wnuczką).
  3. czy w związku z aktem notarialnym z dnia 27 lipca 2018 r., Wnioskodawczyni była spadkobierczynią która otrzymała spłatę w kwocie 75.000 zł, czy osobą która dokonywała spłaty w kwocie 75.000 na rzecz pozostałych dwóch spadkobierców?

Ponadto wniosek należy uzupełnić poprzez :

  1. przedstawienie własnego stanowiska adekwatnego do przedstawionych pytań.
  2. określenie organu podatkowego właściwego dla Wnioskodawczyni ze względu na sprawę będącą przedmiotem interpretacji indywidualnej (nazwa i adres organu podatkowego Naczelnika Urzędu Skarbowego),
  3. uzupełnienie danych o wysokości, sposobie uiszczenia i zwrotu opłaty oraz numery kont bankowych: sposób zwrotu nienależnej opłaty (zwrot na rachunek bankowy Nr ., zwrot przekazem pocztowym na adres zamieszkania Wnioskodawcy, zwrot przekazem pocztowym na adres do korespondencji),
  4. wskazanie konkretnych przepisów prawa podatkowego, wynikających z ustawy podatkowej, będących przedmiotem interpretacji indywidualnej właściwych dla przedstawionego stanu faktycznego (należy wskazać oznaczenie przepisów wraz z nazwą aktu prawnego każdego zaistniałego stanu faktycznego).

Braki uzupełniono w wyznaczonym terminie (data nadania 3 października 2018 r.). Wnioskodawczyni w uzupełnieniu wskazała, że do spadku po zmarłej 10 kwietnia 2018 r. Janinie K. należą :

  1. córka Maria P. &½ części spadku,
  2. wnuczka Inga N. &¼ części spadku,
  3. wnuczka Anna B. &¼ części spadku.

Matka Wnioskodawczyni, czyli Anny B. żyje. Nie żyje babcia Janina K. (matka ojca Wnioskodawczyni), po której dziedziczy spadek.

Mieszkanie Wnioskodawczyni odziedziczyła w &¼ części spadku. Wnioskodawczyni była spadkobierczynią, która otrzymała spłatę w kwocie 75.000 zł od ciotki Marii P.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

Czy spłata działu spadku stanowi przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych? Jeśli tak, to czy od przychodu uzyskanego z tytułu spłaty działu spadku w kwocie 75.000, spadkobiercy muszą zapłacić podatek dochodowy? A jeśli tak, to w jakiej wysokości (procentowo)?

  • Kiedy trzeba dokonać wpłaty tego podatku i w jaki sposób dokonać jego rozliczenia (jaki formularz)?

    Zdaniem Wnioskodawczyni, będąc u pani notariusz dowiedziała się, że od takiego rodzaju spadku nie trzeba płacić podatku. Pani notariusz przedłożyła Wnioskodawczyni interpretację indywidualną (bardzo podobna sprawa do sprawy Wnioskodawczyni) ILPB2/415-422/12/13-5/TR z 2013 r., wydaną przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu, a także interpretację znak: IPTPB2/415-704/13-4/JR wydaną przez Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z dnia 16 stycznia 2014 r.

    W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

    W myśl art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2018 r., poz. 1509, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

    Katalog źródeł przychodów, których osiągnięcie powoduje powstanie obowiązku podatkowego, zawarty został w art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z jego treścią, źródłami przychodów są:

    1. stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta;
    2. działalność wykonywana osobiście;
    3. pozarolnicza działalność gospodarcza;
    4. działy specjalne produkcji rolnej;
    5. (uchylony);
    6. najem, podnajem, dzierżawa, poddzierżawa oraz inne umowy o podobnym charakterze, w tym również dzierżawa, poddzierżawa działów specjalnych produkcji rolnej oraz gospodarstwa rolnego lub jego składników na cele nierolnicze albo na prowadzenie działów specjalnych produkcji rolnej, z wyjątkiem składników majątku związanych z działalnością gospodarczą;
    7. kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a-c;
    8. odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:
      1. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
      2. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
      3. prawa wieczystego użytkowania gruntów,
      4. innych rzeczy,

    - jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c - przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy - przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany;

    8a) działalność prowadzona przez zagraniczną spółkę kontrolowaną;

    1. inne źródła.

    W świetle art. 922 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2018 r., poz. 1025, z późn. zm.), spadek stanowią prawa i obowiązki majątkowe zmarłego, które z chwilą jego śmierci przechodzą na jedną lub kilka osób, stosownie do przepisów niniejszej ustawy.

    W myśl art. 924 Kodeksu cywilnego spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, natomiast spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku (art. 925 Kodeksu cywilnego). Oznacza to, że dniem nabycia spadku jest data śmierci spadkodawcy. Natomiast, zgodnie z art. 1025 § 1 Kodeksu cywilnego, prawomocne postanowienie sądu o nabyciu spadku, czy też akt poświadczenia dziedziczenia sporządzony przez notariusza, potwierdza jedynie prawo spadkobiercy do tego spadku od momentu jego otwarcia.

    Z instytucją działu spadku mamy do czynienia w sytuacji, w której spadek przypada kilku spadkobiercom. Wskutek działu spadku poszczególni spadkobiercy stają się podmiotami wyłącznie uprawnionymi względem przyznanych im praw majątkowych, stanowiących do chwili działu przedmiotu wspólności. Na skutek działu spadku następuje konkretyzacja składników masy spadkowej przypadających poszczególnym spadkobiercom.

    Zgodnie z art. 1035 ustawy Kodeks cywilny, jeżeli spadek przypada kilku spadkobiercom, do wspólności majątku spadkowego oraz do działu spadku stosuje się odpowiednio przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych z zachowaniem przepisów niniejszego tytułu.

    Stosownie do art. 1037 § 1 i § 2 ustawy Kodeks cywilny dział spadku może nastąpić bądź na mocy umowy między wszystkimi spadkobiercami, bądź na mocy orzeczenia sądu na żądanie któregokolwiek ze spadkobierców. Jeżeli do spadku należy nieruchomość, umowa o dział powinna być zawarta w formie aktu notarialnego.

    W myśl art. 210 tej ustawy, każdy ze współwłaścicieli może żądać zniesienia współwłasności Do momentu zniesienia tej współwłasności lub dokonania działu spadku, spadkobiercy są współwłaścicielami rzeczy i praw wchodzących w skład spadku.

    W myśl art. 211 i art. 212 Kodeksu cywilnego: zniesienie współwłasności może nastąpić przez podział rzeczy wspólnej, a gdy rzeczy nie da się podzielić, przez przyznanie rzeczy jednemu ze współwłaścicieli z obowiązkiem spłaty pozostałych bądź przez podział cywilny, polegający na sprzedaży rzeczy wspólnej i podziale uzyskanej ceny stosownie do wielkości udziałów współwłaścicieli. W rezultacie w wyniku zniesienia współwłasności dochodzi więc jedynie do nowego ukształtowania prawa własności przez odebranie temu prawu cechy wspólności.

    Odnosząc się do powyższego wyjaśnić należy, że dział spadku, którego przedmiotem jest nieruchomość, następuje ze spłatami na rzecz pozostałych spadkobierców, powoduje, że umowa ta ma charakter odpłatny. Nie jest to jednak równoznaczne z obowiązkiem zapłaty podatku dochodowego z tytułu takiego zbycia prawa własności nieruchomości.

    Jeżeli suma spłaty nie przekracza wartości przysługującego spadkobiercy udziału spadkowego, to nie powstaje przychód z odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Tym samym w sytuacji, w której spłata jest ekwiwalentna do posiadanego przez podatnika udziału w spadku, to podatnik nie uzyskuje w związku z czynnością działu spadku żadnego przysporzenia majątkowego względem odziedziczonej ułamkowej części masy spadkowej. W takim przypadku brak jest podstaw do opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych kwoty spłaty otrzymanej w wyniku działu spadku.

    W konsekwencji, należy stwierdzić, że spłata otrzymana przez Annę B. w związku z działem spadku, przedmiotem którego był lokal mieszkalny stanowiący odrębną nieruchomość, nie przekroczyła udziału Wnioskodawczyni w spadku - co wynika z treści wniosku - to w opisanej sytuacji nie powstał przychód, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy i na Wnioskodawczyni nie ciąży obowiązek zapłaty podatku od otrzymanej kwoty. Tym samym, pytanie nr 2 we wniosku należy uznać za bezprzedmiotowe.

    Reasumując w wyniku dokonania działu spadku aktem notarialnym w zamian za spłatę dokonaną przez Marię P. (ciotkę Wnioskodawczyni) na rzecz Wnioskodawczyni w wysokości nieprzekraczającej udziału w nieruchomości nie powstanie przychód, skutkujący koniecznością zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych.

    Należy w tym miejscu wskazać, że interpretacje prawa podatkowego wydawane są w indywidualnej sprawie zainteresowanego, co wynika z art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa, w związku z czym niniejsza interpretacja jest wiążąca dla Wnioskodawczyni jako osoby występującej z wnioskiem. Natomiast nie wywiera ona skutku prawnego dla pozostałych spadkobierców.

    Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

    Z godnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

    1. z zastosowaniem art. 119a;
    2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

    Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

    Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2018 r., poz. 1302) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

    Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

    Skargę do sądu administracyjnego wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

    Stanowisko

    prawidłowe

    Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej