Temat interpretacji

Zwolnienie przedmiotowe.

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1, art. 14r ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r., poz. 201, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku wspólnym z dnia 17 marca 2017 r. (data wpływu 21 marca 2017 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia przedmiotowego jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 21 marca 2017 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek wspólny o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia przedmiotowego.

We wniosku złożonym przez:

• Zainteresowaną będącą stroną postępowania:
  • A.;
• Zainteresowane niebędące stronami postępowania:
  • B., C., D.

przedstawiono następujący stan faktyczny.

Zainteresowane w pozwie złożonym dnia 19 grudnia 2012 r. do Sądu Okręgowego wniosły o zasądzenie od pozwanego Sp. z o.o. kwoty po 50.000 zł dla każdej z nich wraz z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty tytułem odszkodowania: za spadek wartości nieruchomości oraz za konieczność przeprowadzenia jej rewitalizacji akustycznej.

Jako podstawę prawną swojego roszczenia wskazały art. 129 ust. 2 w zw. z art. 135 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska oraz fakt ustanowienia w roku 2012 obszaru ograniczonego użytkowania (Uchwała Sejmiku Województwa z 30 stycznia 2012 r.) wokół E w oparciu o ustawę o ochronie środowiska z 27 kwietnia 2001 roku (Dz. U. z 2001 r. Nr 62, poz. 627). Obszar ograniczonego użytkowania podzielony został na dwie strefy - wewnętrzną i zewnętrzną, w zależności od odległości od lotniska i poziomu natężenia hałasu w danej strefie, a nieruchomość, której Zainteresowane są współwłaścicielkami, została zakwalifikowana do strefy wewnętrznej.

Zainteresowane nie prowadzą żadnej działalności gospodarczej.

Wyrokiem z dnia 13 kwietnia 2016 r. Sąd Okręgowy zasądził na rzecz każdej z Zainteresowanych kwotę 27.132,22 zł (dwadzieścia siedem tysięcy sto trzydzieści dwa zł 22/100) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 21 grudnia 2012 r. do dnia zapłaty. Od ww. wyroku apelację wniósł pozwany Sp. z o.o. Apelacja, wyrokiem z dnia 15 grudnia 2016 r. Sądu Apelacyjnego, została oddalona, a wyrok zasądzający ww. kwoty uprawomocnił się 3 lutego 2017 r.

Kwoty po 27.132,22 zł zasądzone wyrokiem Sądu Okręgowego dla każdej z Zainteresowanych zostały przelane na ich konta wraz odsetkami ustawowymi za opóźnienie.

Z uzasadnienia ww. prawomocnego wyroku wynika wprost, że kwota odszkodowania została zasądzona tytułem odszkodowania za rzeczywiście poniesione szkody przez Zainteresowane, a nie z tytułu korzyści, które mogłyby osiągnąć, gdyby im szkody nie wyrządzono.

Z uzasadnienia wyroku: W dniu 30 stycznia 2012 r. Sejmik Województwa podjął uchwałę w sprawie utworzenia obszaru ograniczonego użytkowania dla lotniska. W uchwale wprowadzono wymagania techniczne dotyczące budynków położonych w strefie wewnętrznej obszaru ograniczonego użytkowania w postaci: obowiązku zapewnienia właściwego klimatu akustycznego w budynkach z pomieszczeniami wymagającymi ochrony akustycznej poprzez stosowanie przegród budowlanych o odpowiedniej izolacyjności akustycznej.

W uchwale wskazano, że przez odpowiednią izolacyjność akustyczną przegród budowlanych należy rozumieć izolacyjność akustyczną określoną zgodnie z Polskimi Normami w dziedzinie akustyki budowlanej z uwzględnieniem poziomu hałasu powodowanego przez starty, lądowania, przeloty statków powietrznych, operacje naziemne i inne źródła hałasu związane z funkcjonowaniem lotniska, przy zapewnieniu wymaganej wymiany powietrza w pomieszczeniu, a także wymaganej izolacyjności cieplnej. Wskazano również, że przez właściwy klimat akustyczny w budynkach rozumie się poziom dźwięku zgodny z obowiązującymi Polskimi Normami w dziedzinie akustyki budowlanej.

Powódki są współwłaścicielkami w udziałach wynoszących po 1/4 nieruchomości . Nieruchomość znalazła się w strefie wewnętrznej obszaru ograniczonego użytkowania, w związku z tym jej wartość według stanu na dzień podjęcia uchwały (tj. 28 lutego 2012 r.) do cen obecnych spadła o 81.863 zł.

Przed wprowadzeniem obszaru ograniczonego użytkowania dla lotniska wojskowego budynek powódek spełniał normy z zakresu akustyki, obecnie jednak nie spełnia norm dotyczących poziomu hałasu we wnętrzu pomieszczeń i wymaga modernizacji w zakresie wentylacji nawiewnej i wywiewnej oraz stolarki okiennej pomieszczeń. Łączna wartość robót budowlanych mających poprawić obecnie izolacyjność akustyczną budynku powódek wynosi brutto (tj. z podatkiem VAT w wysokości 8%) 26.665,91 zł.

Wysokość szkody poniesionej przez powódki wynikała z zaakceptowanej przez Sąd opinii biegłego.

O należnych powódkom odsetkach Sąd orzekł na podstawie art. 481 § 1 i 2 k.c. W uzasadnieniu wyroku Sąd Apelacyjny wskazał, że zasądzenie odsetek od dnia wniesienia powództwa, przy uwzględnieniu wcześniejszego, przedprocesowego wezwania do zapłaty nie spowoduje zatracenia funkcji tychże odsetek, które mają charakter również odszkodowawczy, ani też nie spowoduje nieuzasadnionego wzbogacenia wierzyciela.

Zainteresowane nie zamierzały, ani nie zamierzają zbyć przedmiotowej nieruchomości.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

Czy zasądzone i otrzymane tytułem odszkodowania za poniesione szkody kwoty po 27.132,22 zł dla każdej z Zainteresowanych korzystają ze zwolnienia przedmiotowego zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?

Zdaniem Zainteresowanych, zasądzona kwota odszkodowania, którą otrzymały na podstawie wyroku Sądu Okręgowego będzie korzystała ze zwolnienia przedmiotowego zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z ww. przepisem ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wolne od podatku są inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień:

1. otrzymanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą,
2. dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

Żeby świadczenie mogło skorzystać z ww. zwolnienia muszą zostać spełnione następujące przesłanki:

1. Świadczenie musi mieć charakter odszkodowania lub zadośćuczynienia.
2. Świadczenie musi zostać otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej.
3. Świadczenie musi zostać otrzymane w wysokości określonej przez wyrok lub ugodę sądową.
4. Świadczenie nie może być odszkodowaniem lub zadośćuczynieniem otrzymanym w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą.
5. Świadczenie nie może być odszkodowaniem lub zadośćuczynieniem dotyczącym korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

Zdaniem Zainteresowanych, wszystkie przesłanki zostały spełnione:

1. Otrzymana kwota ma charakter odszkodowania.
2. Odszkodowanie to zostało otrzymane na podstawie wyroku.
3. Odszkodowanie to zostało otrzymane w wysokości określonej w ww. wyroku.
4. Odszkodowanie to nie zostało otrzymane w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą (Zainteresowane nie prowadzą działalności gospodarczej).
5. Odszkodowanie nie dotyczy korzyści, które Zainteresowane mogłyby osiągnąć, gdyby szkody nie wyrządzono.

Jak wynika z cytowanego wyżej fragmentu orzeczenia sądowego, na podstawie którego zasądzono na rzecz Zainteresowanych przedmiotowe odszkodowanie, to odszkodowanie przysługuje im za rzeczywistą szkodę, a nie za utracone korzyści. Gdyby nie zdarzenie powodujące szkodę ustanowienie obszaru ograniczonego użytkowania uchwałą Sejmiku Województwa Zainteresowane nie osiągnęłyby żadnej wymiernej korzyści z tytułu bycia współwłaścicielkami przedmiotowej nieruchomości. Innymi słowy wprowadzenie obszaru ograniczonego użytkowania nie pozbawiło Zainteresowanych żadnych korzyści majątkowych, a jedynie wyrządziło im szkody w postaci wprowadzenia znaczących ograniczeń we władztwie nad ich współwłasnością, które zostały wymienione w wyroku zasądzającym odszkodowanie.

Mając powyższe na uwadze, wobec braku istnienia nawet potencjalnych korzyści, jakie mogłyby Zainteresowane uzyskać, gdyby nie wystąpienie zdarzenia powodującego szkodę, należy uznać, że została spełniona przesłanka wymieniona w pkt 5 powyżej, co powoduje, że wypłata odszkodowania spełnia wszelkie przesłanki do skorzystania ze zwolnienia przedmiotowego określonego w przepisie art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wobec czego kwota ww. odszkodowania, zdaniem Zainteresowanych, będzie wolna od podatku dochodowego od osób fizycznych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Podstawową zasadą obowiązującą w przepisach ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest zasada powszechności opodatkowania. W myśl tej zasady, wyrażonej w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2016 r., poz. 2032, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z treścią art. 11 ust. 1 ww. ustawy, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19, art. 25b i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Stosownie do art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.

Zwrot w szczególności użyty w ww. artykule oznacza, że ustawodawca jedynie przykładowo wskazał, jakie przychody należy zaliczyć do przychodów z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9. Katalog ten nie jest więc zamknięty. Oznacza to, że do innych źródeł należy zakwalifikować wszelkie przychody w rozumieniu ustawy których nie można zaliczyć do któregokolwiek z pozostałych źródeł przychodów wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1-8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. O przychodzie podatkowym z innych źródeł należy mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe.

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają zatem wszelkie dochody osiągane przez podatnika, z wyjątkiem tych dochodów, które zostały enumeratywnie wymienione przez ustawodawcę jako zwolnione od podatku, bądź od których zaniechano poboru podatku, w drodze rozporządzenia wydanego przez Ministra Finansów.

Należy zauważyć, że każde odszkodowanie ma za zadanie wyrównanie szkody w majątku, utraconych korzyści lub szkody poczynionej na osobie (zadośćuczynienie). Odszkodowanie stanowi zawsze przychód, gdyż otrzymujący je powiększa w ten sposób swój majątek. Odszkodowanie w żadnym wypadku nie ma charakteru restytucyjnego, bowiem niczego nie przywraca, a jedynie wynagradza stratę lub krzywdę. Warunkiem otrzymania każdego odszkodowania jest zdarzenie, w wyniku którego dana osoba doznała określonego uszczerbku. Nikt nie otrzyma odszkodowania, jeśli wcześniej nie zaszła przesłanka powodująca możliwość ubiegania się o nie.

Jak już wyżej wskazano, każde odszkodowanie stanowi przysporzenie majątkowe, przychód podatkowy. Jednakże ustawodawca ze względów celowościowych wprowadził w zakresie niektórych odszkodowań zwolnienia od podatku dochodowego od osób fizycznych, które wynikają z treści art. 21 ust. 1 pkt 3 i 3b cyt. ustawy podatkowej.

W przypadku gdy wysokość lub zasady ustalania odszkodowania lub zadośćuczynienia nie wynikają wprost z odrębnych ustaw lub aktów wykonawczych wydanych na podstawie tych odrębnych ustaw, a podstawą ich otrzymania jest wyrok lub ugoda sądowa, wówczas odszkodowanie (zadośćuczynienie) takie korzysta ze zwolnienia od podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy, z wyjątkiem odszkodowań (zadośćuczynień) wymienionych w lit. a) i b) przytoczonego przepisu.

Na podstawie bowiem art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku dochodowego są inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień:

1. otrzymanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą,
2. dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

Warunkiem wystarczającym do powstania obowiązku podatkowego na zasadach przewidzianych w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych będzie więc niezrealizowanie choćby jednej ze wskazanych wyżej przesłanek.

Jak wynika z opisanego we wniosku stanu faktycznego, wyrokiem z dnia 13 kwietnia 2016 r. sąd zasądził na rzecz każdej z Zainteresowanych kwotę 27.132,22 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 21 grudnia 2012 r. do dnia zapłaty. Kwoty po 27.132,22 zł zasądzone wyrokiem sądu dla każdej z Zainteresowanych zostały przelane na ich konta wraz odsetkami ustawowymi za opóźnienie. Zainteresowane nie prowadzą żadnej działalności gospodarczej. We wniosku podano, że z uzasadnienia prawomocnego wyroku wynika wprost, że kwota odszkodowania została zasądzona tytułem odszkodowania za rzeczywiście poniesione szkody przez Zainteresowane, a nie z tytułu korzyści, które mogłyby osiągnąć, gdyby im szkody nie wyrządzono.

Jak już wcześniej wskazano, w przypadku, gdy wysokość lub zasady ustalania odszkodowania lub zadośćuczynienia nie wynikają wprost z odrębnych ustaw lub aktów wykonawczych wydanych na podstawie tych odrębnych ustaw, a podstawą ich otrzymania jest wyrok lub ugoda sądowa, wówczas odszkodowanie (zadośćuczynienie) takie korzysta ze zwolnienia od podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy, z wyjątkiem odszkodowań (zadośćuczynień) wymienionych w lit. a) i b) przytoczonego przepisu.

Biorąc pod uwagę okoliczność, że na gruncie opisanego we wniosku stanu faktycznego podstawą przyznania odszkodowań był wyrok sądowy i nie dotyczą one korzyści, które Zainteresowane mogłyby osiągnąć gdyby im szkody nie wyrządzono oraz fakt, że Zainteresowane nie prowadzą działalności gospodarczej, należy stwierdzić, że przedmiotowe odszkodowania korzystają ze zwolnienia od podatku dochodowego, uregulowanego w art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zainteresowanemu będącemu stroną postępowania (art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2016 r., poz. 718, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

Stanowisko

prawidłowe

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej