W zakresie możliwości rozliczenia w sposób przewidziany dla osoby samotnie wychowującej dziecko. - Interpretacja - 0114-KDIP3-3.4011.399.2018.1.MS2

shutterstock
Interpretacja indywidualna z dnia 17.10.2018, sygn. 0114-KDIP3-3.4011.399.2018.1.MS2, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej

Temat interpretacji

W zakresie możliwości rozliczenia w sposób przewidziany dla osoby samotnie wychowującej dziecko.

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r., poz. 800, z późn. zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z dnia 13 sierpnia 2018 r. (data wpływu 20 sierpnia 2018 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości rozliczenia w sposób przewidziany dla osoby samotnie wychowującej dziecko jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 20 sierpnia 2018 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości rozliczenia w sposób przewidziany dla osoby samotnie wychowującej dziecko.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawczyni jest matką samotnie wychowującą trójkę dzieci w wieku 15 lat, 11 lat i 11 lat od czerwca 2016 roku, kiedy ówczesny mąż Wnioskodawczyni wyprowadził się. Pozew rozwodowy został złożony w dniu 20 listopada 2016 roku, termin rozprawy ustalono na 25 września 2017 roku. Sąd w dniu 7 marca 2017 roku wydał orzeczenie ustalające wysokość zabezpieczenia na czas trwania procesu rozwodowego, w którym jest zawarta informacja, że mąż Wnioskodawczyni mieszka oddzielnie w wynajętym lokalu mieszkalnym i widuje się z dziećmi co drugi weekend. Podział majątku i rozdzielność majątkową zostały podpisane w dniu 17 października 2017 roku. Rozwód został orzeczony na drugiej rozprawie w dniu 18 grudnia 2017 roku. Wyrok uprawomocnił się po trzech tygodniach, tj. w dniu 8 stycznia 2018 roku. Już za rok 2016 Wnioskodawczyni rozliczała się z podatku dochodowego od osób fizycznych samodzielnie, podczas gdy wszystkie lata wcześniej zawsze wspólnie z małżonkiem. W 2017 roku Wnioskodawczyni wychowywała niepełnoletnie dzieci samodzielnie. Ojciec dzieci wyprowadził się w czerwcu 2016 roku i od tego czasu zajmował się synami tylko doraźnie, co drugi weekend. Wychowywaniem dzieci, organizowaniem codziennego życia rodzinnego, domowego, szkolnego i pozaszkolnego Wnioskodawczyni zajmowała się w 2017 roku i zajmuje po dziś dzień sama.

W stosunku do Wnioskodawczyni i jej dzieci nie mają zastosowania przepisy art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o zryczałtowanym podatku, ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych. Nie było orzeczenia separacji pomiędzy Wnioskodawczynią a jej byłym mężem w rozumieniu odrębnych przepisów. Ojciec dzieci nie został pozbawiony praw rodzicielskich, nie odbywał kary pozbawienia wolności w 2017 roku.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Biorąc pod uwagę przedstawiony stan faktyczny oraz własne stanowisko Wnioskodawczyni, tut. Organ przyjął, że intencją Wnioskodawczyni było uzyskanie odpowiedzi na następujące pytanie: Czy Wnioskodawczyni może rozliczyć się jako matka samotnie wychowująca dzieci za rok 2017?

Zdaniem Wnioskodawczyni, powinna rozliczyć się z podatku dochodowego od osób fizycznych za rok 2017 wraz z małoletnimi dziećmi. Rozprawa rozwodowa miała miejsce w dniu 18 grudnia 2017 roku, więc wyrok uprawomocnił się dopiero w styczniu 2018 roku, nie mniej jednak Wnioskodawczyni sama wychowuje dzieci praktycznie od czerwca 2016 roku. Wtedy to ówczesny mąż Wnioskodawczyni wyprowadził się ze wspólnego domu. Pozew rozwodowy Wnioskodawczyni złożyła w listopadzie 2016 roku, a termin pierwszej rozprawy rozwodowej ustalono dopiero na październik 2017 roku. W czasie postępowania rozwodowego ojciec zajmował się synami tylko doraźnie, co drugi weekend. Jest o tym mowa w postanowieniu sądu z dnia 7 marca 2017 roku na udzielenie zabezpieczenia na czas trwania postępowania sądowego: ojciec dzieci mieszka w wynajętym lokalu i widuje się z dziećmi co drugi weekend. Wychowaniem trójki dzieci w 2017 roku Wnioskodawczyni zajmowała się sama. Ojciec dzieci nie angażował się w codzienne życie synów. Nie pomagał w opiece nad nimi czy w prawach związanych z edukacją. Nie angażował się także w rozwiązywanie problemów wychowawczych czy szkolnych, a także organizację życia poza szkolnego.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 6 ust. 4 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2018 r., poz. 1509, z późn. zm.), od dochodów rodzica lub opiekuna prawnego, podlegającego obowiązkowi podatkowemu, o którym mowa w art. 3 ust. 1, będącego panną, kawalerem, wdową, wdowcem, rozwódką, rozwodnikiem albo osobą, w stosunku do której orzeczono separację w rozumieniu odrębnych przepisów, lub osobą pozostającą w związku małżeńskim, jeżeli jej małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności, jeżeli ten rodzic lub opiekun w roku podatkowym samotnie wychowuje dzieci:

  1. małoletnie,
  2. bez względu na ich wiek, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymywały zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną,
  3. do ukończenia 25. roku życia uczące się w szkołach, o których mowa w przepisach o systemie oświaty, przepisach o szkolnictwie wyższym lub w przepisach regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe obowiązujących w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie, jeżeli w roku podatkowym nie uzyskały dochodów podlegających opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 lub art. 30b, w łącznej wysokości przekraczającej kwotę stanowiącą iloraz kwoty zmniejszającej podatek określonej w art. 27 ust. 1b pkt 1 oraz stawki podatku, określonej w pierwszym przedziale skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, z wyjątkiem renty rodzinnej;

&‒ podatek może być określony, z zastrzeżeniem ust. 8, na wniosek wyrażony w rocznym zeznaniu podatkowym, w podwójnej wysokości podatku obliczonego od połowy dochodów osoby samotnie wychowującej dzieci, z uwzględnieniem art. 7, z tym że do sumy tych dochodów nie wlicza się dochodów (przychodów) opodatkowanych w sposób zryczałtowany na zasadach określonych w tej ustawie.

Sposób opodatkowania dochodów osób samotnie wychowujących dzieci nie ma zastosowania w sytuacji, gdy do osoby samotnie wychowującej dzieci lub do jej dziecka mają zastosowanie przepisy art. 30c, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych (art. 6 ust. 8 ustawy PIT).

Wyłączenie określone w powołanym przepisie art. 6 ust. 8 ustawy PIT nie dotyczy osób, o których mowa w art. 1 pkt 2 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, niekorzystających jednocześnie z opodatkowania przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej lub z działów specjalnych produkcji rolnej na zasadach określonych w art. 30c, w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym, w ustawie z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym albo w ustawie z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych (art. 6 ust. 9 ustawy PIT).

Jednocześnie zgodnie z art. 6 ust. 10 ustawy PIT, sposób opodatkowania dochodów osób samotnie wychowujących dzieci, nie ma zastosowania do podatników, którzy wniosek, wyrażony w zeznaniu podatkowym, określony w ust. 2 i 4, złożą po terminie, o którym mowa w art. 45 ust. 1.

W świetle powyższego, z preferencyjnego sposobu opodatkowania dochodów osób samotnie wychowujących dzieci, przewidzianego w art. 6 ust. 4 ustawy PIT, może skorzystać każdy, kto wypełni wszystkie warunki ustanowione przez ustawodawcę. Przyjęcie odmiennej wykładni stałoby w sprzeczności z uzasadnieniem wprowadzenia tej ulgi.

Z powołanych wyżej przepisów jednoznacznie wynika, że przepis art. 6 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi odstępstwo od generalnej zasady indywidualnego opodatkowania. Możliwość jego zastosowania obwarowana jest szeregiem warunków wyraźnie wskazanych w tej ustawie, które należy interpretować ściśle, co oznacza, że nie można dokonywać wykładni rozszerzającej ani też zawężającej.

Osobami samotnie wychowującymi dziecko są przede wszystkim ci rodzice (przysposabiający) lub opiekunowie, którzy pozostają w stanie wolnym. Dotyczy to zarówno osób, które nigdy nie zawierały związku małżeńskiego (panna, kawaler), osób, których związek małżeński ustał wskutek śmierci współmałżonka (wdowa, wdowiec) z wyjątkiem roku podatkowego, w którym zdarzenie to nastąpiło jak i osób, których związek małżeński został rozwiązany poprzez orzeczenie rozwodu (rozwódka, rozwodnik). W tym ostatnim przypadku należy uznać, że status osoby rozwiedzionej nabywa się dopiero poprzez prawomocne orzeczenie o rozwiązaniu małżeństwa. W związku z tym, uzyskanie w danym roku podatkowym jedynie nieprawomocnego orzeczenia o rozwodzie, nie pozwala na uznanie danej osoby za samotnie wychowującą dziecko.

Dodatkowo podkreślić należy, że nowelizacja ustawy PIT dokonana ustawą z dnia 25 listopada 2010 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz. U. poz. 1478), doprecyzowała dotychczasowe uregulowania dotyczące opodatkowania dochodów przez osoby samotnie wychowujące dzieci, w myśl których, aby rodzic mógł opodatkować swoje dochody na zasadach przewidzianych w art. 6 ust. 4 ustawy PIT, musi nie tylko być panną, kawalerem, wdową, wdowcem, rozwódką, rozwodnikiem, osobą, w stosunku do której orzeczono separację, bądź też osobą pozostającą w związku małżeńskim z osobą pozbawioną praw rodzicielskich lub odbywającą karę pozbawienia wolności, ale musi także spełnić pozostałe warunki określone przez ustawodawcę, tj. w szczególności samotnie wychowywać dziecko, o którym mowa w art. 6 ust. 4 ustawy PIT.

Ze stanu faktycznego przedstawionego we wniosku wynika, że Wnioskodawczyni jest matką samotnie wychowującą trójkę dzieci. Rozwód został orzeczony w dniu 18 grudnia 2017 roku. Wyrok natomiast uprawomocnił się po trzech tygodniach, tj. w dniu 8 stycznia 2018 r. Ojciec dzieci wyprowadził się w czerwcu 2016 roku i od tego czasu zajmował się synami tylko doraźnie, co drugi weekend. Wychowywaniem dzieci, organizowaniem codziennego życia rodzinnego, domowego, szkolnego i pozaszkolnego Wnioskodawczyni zajmowała się w 2017 roku i zajmuje po dziś dzień sama. Ojciec dzieci nie został pozbawiony praw rodzicielskich, nie odbywał kary pozbawienia wolności w 2017 roku.

Mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny i prawny, za nieprawidłowe należy uznać stanowisko Wnioskodawczyni, zgodnie z którym za 2017 r. może korzystać z preferencyjnego rozliczenia w sposób przewidziany dla osoby samotnie wychowującej dziecko, na podstawie art. 6 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w sytuacji, gdy w 2017 r. Wnioskodawczyni nie posiadała prawomocnie orzeczonego rozwodu, gdyż nabycie statusu osoby samotnie wychowującej dziecko następuje dopiero z chwilą uprawomocnienia się wyroku sądowego.

Wnioskodawczyni nie będąc w 2017 r. panną, wdową, rozwódką, ani osobą, w stosunku do której orzeczono separację w rozumieniu odrębnych przepisów, ani też osobą pozostającą w związku małżeńskim, której małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności, nie należy bowiem do jednej z kategorii osób wymienionych w zamkniętym katalogu ustanowionym przez ustawodawcę w powołanym wyżej przepisie. Skoro Wnioskodawczyni nie można uznać w 2017 r. za osobę samotnie wychowującą dziecko w rozumieniu art. 6 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, to nie przysługuje jej prawo w 2017 r. do korzystania z preferencyjnego sposobu rozliczenia, o którym mowa w tym przepisie.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawczyni jest nieprawidłowe.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny (zdarzenie przyszłe) sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

  1. z zastosowaniem art. 119a;
  2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2018 r., poz. 1302) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe postępowanie jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

Stanowisko

nieprawidłowe

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej