Temat interpretacji

Wnioskodawca w drodze zniesienia współwłasności nabędzie majątek o wartości nieprzekraczającej wartości posiadanego udziału przed zniesieniem współwłasności, a zniesienie współwłasności odbędzie się bez spłat i dopłat. A więc, za datę nabycia nieruchomości należy przyjąć datę jej pierwotnego nabycia, tj. datę nabycia w spadku. Planowana sprzedaż nieruchomości nie będzie stanowić źródła przychodu, podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, z uwagi na upływ pięcioletniego terminu, określonego w art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy. Zatem, Wnioskodawca nie będzie zobowiązany do zapłaty podatku dochodowego z tytułu sprzedaży nieruchomości.

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r., poz. 800, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 2 sierpnia 2018 r. (data wpływu 13 sierpnia 2018 r.) uzupełnione pismem z dnia 18 wrzesień 2018 r. (data nadania 19 września 2018 r., data wpływu 20 września 2018 r.) na wezwanie Nr 0114-KDIP3-3.4011.378.2018.1.AK z dnia 3 września 2018 r. (data wysłania 4 września 2018 r., data doręczenia 17 września 2018 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych sprzedaży nieruchomości jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 13 sierpnia 2018 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych sprzedaży nieruchomości.

Z uwagi na braki formalne, pismem z dnia 3 września 2018 r. Nr 0114-KDIP3-3.4011.378.2018.1.AK (data wysłania 4 września 2018 r., data doręczenia 17 września 2018 r.) wezwano Wnioskodawcę do uzupełnienia braków formalnych wniosku.

Pismem z dnia 18 września 2018 r. (data nadania 19 września 2018 r., data wpływu 20 września 2018 r.) Wnioskodawca uzupełnił wniosek w terminie.

We wniosku i uzupełnieniu przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca zamierza w niedalekiej przyszłości znieść współwłasność nieruchomości rolnej. Od 1999 r. na podstawie dziedziczenia (spadek po zmarłej ciotce) jest współwłaścicielem nieruchomości rolnej składającej się z następujących, pięciu odrębnych działek:

1. działka leśna o powierzchni 0,19 ha,
2. działka leśna o powierzchni 0,17 ha,
3. działka leśna o powierzchni 0,03 ha,
4. grunty orne o powierzchni 1,10 ha,
5. siedlisko we wsi grunty orne i łąki trwałe o powierzchni 0,31 ha.

Przedmiotowa nieruchomość rolna stanowi obecnie współwłasność:

1. Wnioskodawcy w 1/2 części,
2. kuzynki Wnioskodawcy w 1/2 części.

Wnioskodawca wraz z kuzynką chcą znieść współwłasność ww. nieruchomości rolnej w taki sposób, że:

• Jedna część nieruchomości, stanowiąca działki od 1 do 4 (trzy działki leśne i grunty orne o powierzchni 1,10 ha), przypadnie na wyłączną własność kuzynki Wnioskodawcy.
• Druga część nieruchomości, stanowiąca działkę, tzw. siedlisko znajdujące się we wsi (grunty orne i łąki trwałe o powierzchni 0,31 ha), przypadnie na wyłączną własność Wnioskodawcy.

Zniesienie współwłasności odbędzie się bez spłat i dopłat.

W uzupełnieniu Wnioskodawca doprecyzował zdarzenie przyszłe o następujące informacje:

Data śmierci Spadkodawcy (ciotki, po której Wnioskodawca odziedziczył nieruchomość rolną) to dzień 16 lutego 1998 r. Data postanowienia Sądu o nabyciu przez Wnioskodawcę spadku po Spadkodawcy to dzień 13 lipca 1998 r. (Wnioskodawca wyjaśnia, że we wniosku w części H. poz. 76 stanowisko Wnioskodawcy omyłkowo podał rok 1999 jako moment odziedziczenia spadku).

Wartość nieruchomości, którą Wnioskodawca otrzyma w wyniku zniesienia współwłasności w sposób przedstawiony we wniosku (tj. grunty orne i łąki trwałe o powierzchni 0,31 ha) będzie mieścić się w wartości udziału jaki przysługuje Wnioskodawcy w majątku objętym współwłasnością. Wartość działki, którą Wnioskodawca otrzyma w wyniku zniesienia współwłasności to obecnie 30.000 zł. Wartość majątku objętego współwłasnością to obecnie 65.000 zł. Zniesienie współwłasności odbędzie się bez wzajemnych spłat i dopłat.

Wnioskodawca nie prowadzi działalności gospodarczej.

Nieruchomość, którą Wnioskodawca otrzyma w wyniku zniesienia współwłasności nie była i nie jest wykorzystywana w działalności gospodarczej.

Sprzedaż nieruchomości, którą Wnioskodawca otrzyma w wyniku zniesienia współwłasności w sposób przedstawiony we wniosku nie nastąpi w ramach działalności gospodarczej.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy po dokonaniu zniesienia współwłasności, w przypadku sprzedaży przez Wnioskodawcę działki (siedlisko we wsi grunty orne i łąki o pow. 0,31 ha) przed upływem 5 lat od zniesienia współwłasności, Wnioskodawca będzie zobowiązany do zapłaty podatku dochodowego?

Zdaniem Wnioskodawcy, zniesienie współwłasności nie stanowi nabycia rzeczy, jeżeli mieści się w ramach udziału jaki przypadał byłym współwłaścicielom w rzeczy wspólnej i odbyło się bez spłat i dopłat.

W takim wypadku za datę nabycia nieruchomości lub prawa należy przyjąć datę ich pierwotnego nabycia, czyli w przypadku Wnioskodawcy moment odziedziczenia spadku, tj. rok 1999 (w uzupełnieniu Wnioskodawca wyjaśnił, że powinno być: rok 1998).

Powyższe oznacza, że w przypadku sprzedaży przez Wnioskodawcę działki która przypadnie mu po zniesieniu współwłasności, przed upływem 5 lat od zniesienia współwłasności, nie będzie musiał zapłacić podatku dochodowego od osób fizycznych z tytułu sprzedaży tej działki.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2018 r., poz. 1509, z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z treścią art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ww. ustawy jednym ze źródeł przychodów jest odpłatne zbycie:

1. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
2. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
3. prawa wieczystego użytkowania gruntów,

- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Podkreślić należy, że przepis art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy formułuje generalną zasadę, że odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie rodzi obowiązek podatkowy w postaci zapłaty podatku dochodowego. Tym samym, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości nastąpi po upływie 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie, nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a co za tym idzie, kwota uzyskana z tego zbycia nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości w ogóle nie podlega opodatkowaniu.

Wobec powyższego, w przypadku sprzedaży nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ww. ustawy decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych uzyskanego z tego tytułu dochodu ma data i forma prawna ich nabycia.

Podkreślenia wymaga, że ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie precyzuje pojęcia nabycie, nie wskazując, czy ma to być nabycie odpłatne, czy nieodpłatne. Nie określa również, na podstawie jakiej czynności prawnej może nastąpić nabycie nieruchomości. Zatem pojęcie to należy rozumieć szeroko, tzn. że nabycie nieruchomości następuje z chwilą uzyskania prawa własności nieruchomości, bez względu na charakter czynności prawnej, na podstawie której doszło do przysporzenia majątkowego w postaci własności rzeczy. Tym samym, poprzez nabycie należy rozumieć każde zwiększenie aktywów podatnika.

Przepisy prawa w sposób jednoznaczny określają moment i podstawę nabycia nieruchomości. W przypadku nabycia nieruchomości lub udziału w nieruchomości w drodze spadku datą nabycia w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest data otwarcia spadku, czyli śmierć spadkodawcy.

Zgodnie bowiem z art. 922 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2018 r., poz. 1025, z późn. zm.), spadek stanowią prawa i obowiązki majątkowe zmarłego, które z chwilą jego śmierci przechodzą na jedną lub kilka osób, stosownie do przepisów niniejszej ustawy.

Stosownie do art. 924 i 925 Kodeksu cywilnego, spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, natomiast spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku. Oznacza to, że z chwilą śmierci należące do spadkodawcy prawa i obowiązki stają się spadkiem, który podlega przepisom prawa spadkowego, a data śmierci (chwila śmierci) spadkodawcy ustala, kto staje się spadkobiercą oraz co wchodzi w skład masy spadkowej. Z kolei postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku lub akt poświadczenia dziedziczenia potwierdzają jedynie fakt nabycia spadku przez spadkobiercę (art. 1025 § Kodeksu cywilnego). Tak więc istotnym z punktu widzenia prawa jest dzień otwarcia spadku, czyli data śmierci spadkodawcy, jako data nabycia spadku. W omawianej sprawie nabycie przez Wnioskodawcę spadku nastąpiło w dniu śmierci spadkodawcy, tj. 16 lutego 1998 r.

Z przedstawionego zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawca wraz z kuzynką stali się współwłaścicielami nieruchomości rolnej, którą nabyli w drodze spadku po ciotce, zmarłej dnia 16 lutego 1998 r. Wnioskodawca wraz z kuzynką chcą znieść współwłasność ww. nieruchomości rolnej w taki sposób, że:

• Jedna część nieruchomości, (trzy działki leśne i grunty orne o powierzchni 1,10 ha), przypadnie na wyłączną własność kuzynki Wnioskodawcy.
• Druga część nieruchomości, stanowiąca działkę, tzw. siedlisko znajdujące się we wsi (grunty orne i łąki trwałe o powierzchni 0,31 ha), przypadnie na wyłączną własność Wnioskodawcy.

Wartość nieruchomości, którą Wnioskodawca otrzyma w wyniku zniesienia współwłasności będzie mieścić się w wartości udziału jaki przysługuje Wnioskodawcy w majątku objętym współwłasnością. Zniesienie współwłasności odbędzie się bez wzajemnych spłat i dopłat.

Celem postępowania o zniesienie współwłasności w rozumieniu przepisów Kodeksu cywilnego jest nowe ukształtowanie prawa własności rzeczy, która stanowi przedmiot współwłasności. Zgodnie z art. 195 Kodeksu cywilnego współwłasność jest instytucją prawa cywilnego polegającą na tym, że własność tej samej rzeczy przysługuje niepodzielnie kilku osobom. Współwłaścicielom przysługują części wspólnego prawa własności (tzw. udziały), którymi mogą swobodnie rozporządzać. Dopóki więc istnieje współwłasność można mówić tylko o istnieniu udziałów w tym prawie, o ich nabywaniu i zbywaniu, nigdy o prawie do części rzeczy, o jej zbywaniu bądź nabywaniu w częściach. Współwłaściciele mają swoje udziały w prawie, ale nie w rzeczy. Zgodnie z art. 210 Kodeksu cywilnego każdy ze współwłaścicieli w każdym czasie może domagać się zniesienia współwłasności. Z art. 211 Kodeksu cywilnego wynika natomiast, że zniesienie współwłasności może nastąpić poprzez podział rzeczy wspólnej. W rezultacie w wyniku zniesienia współwłasności dochodzi do nowego ukształtowania prawa własności poprzez odebranie temu prawu cechy wspólności.

Zniesienie współwłasności nie stanowi nabycia rzeczy lub prawa wyłącznie wówczas, jeżeli nabyte na własność mienie mieści się w ramach udziału jaki przypadał byłym współwłaścicielom w rzeczy wspólnej i odbyło się bez spłat i dopłat. Gdy w wyniku zniesienia współwłasności udział danej osoby ulega powiększeniu mamy do czynienia z nabyciem, gdyż zwiększa się stan jej majątku osobistego. Jeżeli zatem w wyniku zniesienia współwłasności współwłaściciel nabywa nieruchomości lub prawa ponad udział, który uprzednio przysługiwał mu w nieruchomości lub prawie, to nabycie w drodze zniesienia współwłasności, w części przekraczającej ten udział, należy traktować jako nabycie w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zatem, jeżeli w wyniku zniesienia współwłasności wystąpiło przysporzenie majątku ponad udział posiadany przed dokonaniem tej czynności oznacza to, że dla udziału w nieruchomości lub prawie nabytego w drodze zniesienia współwłasności ponad pierwotnie posiadany udział dniem nabycia będzie dzień, w którym nastąpiło zniesienie współwłasności. O tym czy udział uległ powiększeniu decydują obiektywne kryteria odwołujące się do cen rynkowych wartości udziałów przed i po zniesieniu współwłasności, a nie np. powierzchnia działki objęta zniesieniem współwłasności.

Tak więc co do zasady zniesienie współwłasności jest formą nowego nabycia wówczas, gdy w wyniku tego zniesienia podatnik otrzymuje nieruchomość, której wartość po dokonanym podziale przekracza wartość udziału jaki pierwotnie podatnikowi przysługiwał. Zatem, jeżeli przy dokonaniu zniesienia współwłasności wystąpiło przysporzenie majątku ponad posiadany udział przed zniesieniem współwłasności oznacza to, że dla części udziału w nieruchomości nabytego w drodze zniesienia współwłasności dniem nabycia będzie dzień, w którym nastąpiło zniesienie współwłasności.

Zgodnie z teorią prawa rzeczowego przyznanie danej osobie na wyłączną własność rzeczy w drodze zniesienia współwłasności jest nabyciem tych rzeczy.

Natomiast, biorąc pod uwagę przyjętą linię orzecznictwa Naczelnego Sądu Administracyjnego, nabyciem rzeczy w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie jest przyznanie jej na wyłączną własność jednemu ze współwłaścicieli w wyniku dokonanego zniesienia współwłasności, jeśli:

• podział taki jest ekwiwalentny w naturze i nie towarzyszą mu spłaty i dopłaty, lub

• wartość rzeczy mieści się w udziale, jaki przysługiwał tej osobie w majątku wspólnym.

Jeżeli więc spełnione są wymienione wyżej warunki, zniesienie współwłasności nieruchomości nie może być rozpatrywane w kategoriach nabycia. W takiej sytuacji za datę jej nabycia uznać należy datę pierwotnego nabycia udziału w nieruchomości. Jeżeli jednak na skutek dokonanego podziału nieruchomości lub zniesienia współwłasności przysługujący danej osobie udział ulega powiększeniu lub też towarzyszą mu spłaty i dopłaty wówczas czynność ta skutkuje nabyciem ponad dotychczas posiadany udział. Podkreślić zatem należy, że w każdej sytuacji, kiedy w wyniku zniesienia współwłasności jeden z dotychczasowych współwłaścicieli został zobowiązany do spłaty, mamy do czynienia z nieekwiwalentnym podziałem, a po stronie osoby zobowiązanej do spłaty następuje nabycie majątku przekraczające pierwotnie posiadany przez niego udział we współwłasności. Tym samym, data zniesienia współwłasności będzie również datą nabycia tej części nieruchomości, o którą zwiększył się udział w niej po dokonaniu zniesienia współwłasności.

Jak wynika z przedstawionego zdarzenia przyszłego, Wnioskodawca w drodze zniesienia współwłasności nabędzie majątek (siedlisko we wsi grunty orne i łąki o pow. 0,31 ha) o wartości nieprzekraczającej wartości posiadanego udziału przed zniesieniem współwłasności, a zniesienie współwłasności odbędzie się bez spłat i dopłat. A więc, za datę nabycia nieruchomości należy przyjąć datę jej pierwotnego nabycia, tj. datę nabycia w spadku (w przedmiotowej sprawie jest to 1998 r.)

W związku z powyższym, planowana sprzedaż nieruchomości (siedliska we wsi grunty orne i łąki o pow. 0,31 ha) nie będzie stanowić źródła przychodu, podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, z uwagi na upływ pięcioletniego terminu, określonego w art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy. Zatem, Wnioskodawca nie będzie zobowiązany do zapłaty podatku dochodowego z tytułu sprzedaży nieruchomości.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy jest prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Wnioskodawczynię w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2018 r., poz. 1302) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe postępowanie jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

Stanowisko

prawidłowe

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej