Temat interpretacji

Zwolnienie od podatku dochodowego w zamierzeniach ustawodawcy realizować ma cel, jakim jest zaspokojenie wyłącznie własnych potrzeb mieszkaniowych podatnika.

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r., poz. 800 z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 21 maja 2018 r. (data wpływu: 19 czerwca 2018 r.), uzupełnionym w dniu 25 lipca 2018 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia przedmiotowego jest:

• prawidłowe w odniesieniu do mieszkania zakupionego w dniu 12 kwietnia 2016 r.,
• nieprawidłowe w pozostałym zakresie.

UZASADNIENIE

W dniu 19 czerwca 2018 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia przedmiotowego, uzupełniony w dniu 25 lipca 2018 r.

We wniosku tym, po uzupełnieniu przedstawiono następujący stan faktyczny.

W ramach wspólnego majątku Wnioskodawca wraz z żoną w 1998 roku nabył nieruchomość od Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa.

Po czternastu latach od zakupu doszło do zamiany części powyższej nieruchomości na inną nieruchomość. W roku 2012 Wnioskodawca z małżonką stał się właścicielem nieruchomości, którą z powodu wyjątkowo trudnej sytuacji materialnej zmuszony był sprzedać przed upływem 5 lat od dnia zamiany. Sprzedaż była dokonana poza działalnością gospodarczą. W wyniku sprzedaży nieruchomości dnia 29 marca 2016 r. powstał dochód do opodatkowania. Po zakończeniu 2016 roku Wnioskodawca z małżonką złożyli zeznania podatkowe PIT-39 i wykazali dochód o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Termin wydatkowania pieniędzy uzyskanych w wyniku sprzedaży nieruchomości wynosi 2 lata od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie.

W 2016 roku Wnioskodawca wraz z małżonką dokonali zakupu dwóch jednakowych mieszkań w tym samym budynku mieszkalnym. Zakup dwóch mieszkań podyktowany był trudną sytuacją małżeńską. Oddzielne zamieszkanie miało zaniechać konfliktowym sytuacjom w małżeństwie Wnioskodawcy.

Niestety poczyniony zakup oddzielnych mieszkań nie przyczynił się do poprawy relacji Wnioskodawcy z małżonką, a wręcz przeciwnie narastający konflikt zmuszał do podjęcia decyzji o sprzedaży powyższych mieszkań. W 2017 roku dokonano sprzedaży obu tych mieszkań, mimo że transakcja zakończyła się wygenerowaniem straty. W 2018 roku ponownie złożono zeznania podatkowe i wykazano stratę na skutek sprzedaży obu mieszkań w 2017 r.

Data zakupu pierwszego mieszkania 11 kwietnia 2016 r. - zamieszkała żona Wnioskodawcy.

Data zakupu drugiego mieszkania 12 kwietnia 2016 r. - zamieszkał Wnioskodawca.

Ze względu na bardzo trudną sytuację małżeńską Wnioskodawca zdecydował się z małżonką w celu ratowania rodziny zakupić dwa oddzielne, ale w możliwie najbliższym sąsiedztwie mieszkania. Zakupione mieszkania znajdowały się w jednej klatce budynku. Zaraz po nabyciu Wnioskodawca z małżonką zasiedlili swoje mieszkania. Pomimo obopólnych starań sytuacja konfliktowa była w dalszym ciągu bardzo napięta. Stres spowodował bardzo mocne zaostrzenie skutków chorób Wnioskodawcy.

Wnioskodawca z małżonką zdecydowali się na krok sprzedaży obu mieszkań. W wyniku sprzedaży małżonkowie ponieśli stratę, mieszkania zostały sprzedane poniżej ceny zakupu. Bardzo zagrożone zdrowie Wnioskodawcy w tym momencie było priorytetowe i zmusiło do podjęcia takich decyzji.

Data sprzedaży pierwszego mieszkania 27 czerwca 2017 r., data sprzedaży drugiego mieszkania 14 lipca 2017 r.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy transakcje zakupu dokonane w 2016 roku dwóch mieszkań przeznaczonych na własne cele mieszkaniowe, a następnie sprzedaż tych mieszkań w 2017 roku można uznać jako spełniające warunki do skorzystania ze zwolnienia podatkowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych dla przychodów ze sprzedaży nieruchomości dokonanej 29 marca 2016 roku?

Zdaniem Wnioskodawcy, z treści art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy wynika, że wolne są od podatku dochodowego dochody z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa w art. 30e w wysokości, która odpowiada iloczynowi tego dochodu i udziału wydatków poniesionych na własne cele mieszkaniowe w przychodzie z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, jeżeli począwszy od dnia odpłatnego zbycia, nie później niż w okresie dwóch lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie, przychód uzyskany ze zbycia tej nieruchomości lub tego prawa majątkowego został wydatkowany na własne cele mieszkaniowe.

Przepisy prawa podatkowego nie wyznaczają żadnych dodatkowych warunków czasowych poza okresem realizacji nabycia w ciągu dwóch lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie.

W ocenie Wnioskodawcy zostały spełnione warunki do zwolnienia podatkowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przychodów ze sprzedaży nieruchomości z dnia 29 marca 2016 r.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe w odniesieniu do mieszkania zakupionego w dniu 12 kwietnia 2016 r. oraz nieprawidłowe w pozostałym zakresie.

Zgodnie art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361, z późn. zm.), wolne od podatku dochodowego są dochody z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych w wysokości, która odpowiada iloczynowi tego dochodu i udziału wydatków poniesionych na własne cele mieszkaniowe w przychodzie z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, jeżeli począwszy od dnia odpłatnego zbycia, nie później niż w okresie dwóch lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie, przychód uzyskany ze zbycia tej nieruchomości lub tego prawa majątkowego został wydatkowany na własne cele mieszkaniowe; udokumentowane wydatki poniesione na te cele uwzględnia się do wysokości przychodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych.

Należy wyjaśnić, że powyższe zwolnienie obejmować będzie taką część dochodu uzyskanego z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości, jaka proporcjonalnie odpowiada udziałowi poniesionych wydatków na własne cele mieszkaniowe w osiągniętych przychodach z odpłatnego zbycia. W sytuacji gdy przychód z odpłatnego zbycia zostanie w całości przeznaczony na cele mieszkaniowe, to wówczas uzyskany z tego tytułu dochód będzie w całości korzystał ze zwolnienia od podatku dochodowego.

Stosownie do art. 21 ust. 25 pkt 1 ww. ustawy za wydatki poniesione na cele, o których mowa w ust. 1 pkt 131, uważa się wydatki poniesione na:

1. nabycie budynku mieszkalnego, jego części lub udziału w takim budynku, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub udziału w takim lokalu, a także na nabycie gruntu lub udziału w gruncie albo prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, związanych z tym budynkiem lub lokalem,
2. nabycie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w takim prawie, prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziału w takim prawie,
3. nabycie gruntu pod budowę budynku mieszkalnego lub udziału w takim gruncie, prawa użytkowania wieczystego takiego gruntu lub udziału w takim prawie, w tym również z rozpoczętą budową budynku mieszkalnego, oraz nabycie innego gruntu lub udziału w gruncie, prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, jeżeli w okresie, o którym mowa w ust. 1 pkt 131, grunt ten zmieni przeznaczenie na grunt pod budowę budynku mieszkalnego,
4. budowę, rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub remont własnego budynku mieszkalnego, jego części lub własnego lokalu mieszkalnego,
5. rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub adaptację na cele mieszkalne własnego budynku niemieszkalnego, jego części, własnego lokalu niemieszkalnego lub własnego pomieszczenia niemieszkalnego,

• położonych w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej.

Zwolnienia podatkowe oraz ulgi są wyjątkiem od zasady powszechności opodatkowania, dlatego do interpretacji przepisów ustanawiających zwolnienia podatkowe, jak również ulgi, należy stosować wykładnię ścisłą, która nie wychodzi poza literalne brzmienie przepisów. Stąd też, korzystanie z przedmiotowego zwolnienia przysługuje podatnikowi tylko i wyłącznie w sytuacji spełnienia wszystkich przesłanek wskazanych w przepisie prawa.

Z przywołanych wyżej przepisów wynika, że warunkiem skorzystania ze zwolnienia od podatku dochodowego dochodu uzyskanego ze sprzedaży nieruchomości i praw majątkowych wymienionych w ustawie jest wydatkowanie począwszy od dnia odpłatnego zbycia, nie później niż w okresie dwóch lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie, uzyskanych środków wyłącznie na cele mieszkaniowe podatnika określone w art. 21 ust. 25 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Katalog wydatków stanowiących własne cele mieszkaniowe podatnika wskazany w art. 21 ust. 25 ustawy ma charakter zamknięty jest to wyliczenie enumeratywne. Ustawodawca formułując zwolnienie przedmiotowe w sposób jednoznaczny i wyczerpujący wskazał cele mieszkaniowe, które pozwalają na skorzystanie ze zwolnienia z opodatkowania dochodu ze sprzedaży.

Wskazując jako cel mieszkaniowy wydatki poniesione na nabycie lokalu mieszkalnego, ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie określa kiedy i jak długo podatnik powinien mieszkać w nabytym lokalu mieszkalnym, żeby nastąpiła realizacja celu mieszkaniowego. Wydatkowanie przychodu na własne cele mieszkaniowe oznacza, iż podatnik, w tym nowym lokalu zamieszka, natomiast wyrażenie własne cele mieszkaniowe należy odnosić do zamieszkiwania związanego z różnymi sposobami wydatkowania przychodu, a nie do wydatkowania przychodu na nabycie mieszkania w znaczeniu przedmiotowym.

Ustawodawca w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych nie definiuje pojęcia własne cele mieszkaniowe, aczkolwiek przewidując podstawę do zastosowania zwolnienia z art. 21 ust. 1 pkt 131 poprzez to wyrażenie, w sposób niebudzący wątpliwości podkreślił, że celem nadrzędnym jest zwolnienie tylko takiego dochodu, który wydatkowany zostanie na zaspokojenie własnych celów mieszkaniowych. Własne cele mieszkaniowe w takim przypadku należy rozumieć jednoznacznie zgodnie z wykładnią literalną. Termin własne cele mieszkaniowe należy rozpatrywać w powiązaniu z art. 21 ust. 25 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, który wymienia wydatki uprawniające do zwolnienia z opodatkowania uzyskanego dochodu. Tak więc uregulowane w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy zwolnienie od podatku dochodowego w zamierzeniach ustawodawcy realizować ma cel, jakim jest zaspokojenie wyłącznie własnych potrzeb mieszkaniowych podatnika. Wydatkowanie przychodu na własne cele mieszkaniowe oznacza, że celem podatnika jest zamieszkanie w tym nowym miejscu.

Z opisu sprawy wynika, że środki uzyskane ze sprzedaży nieruchomości dokonanej w dniu 29 marca 2016 r. przeznaczono na zakup dwóch mieszkań. Mieszkanie kupione w dniu 11 kwietnia 2016 r. zamieszkała małżonka Wnioskodawcy, natomiast mieszkanie zakupione w dniu 12 kwietnia 2016 r. zamieszkał Wnioskodawca. W konsekwencji jedynie w mieszkaniu zakupionym 12 kwietnia 2016 r. Wnioskodawca realizował własne cele mieszkaniowe co oznacza, że jedynie wydatki poniesione na nabycie tego mieszkania umożliwiają skorzystanie ze zwolnienia przedmiotowego.

Zaznaczyć również zależy, że zgodnie z treścią art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wolny od podatku dochodowego jest dochód (nie przychód) z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, w proporcji uzależnionej od wielkości wydatkowanego przychodu.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona interpretacja traci swoją aktualność.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie, ul. Staromłyńska 10, 70-561 Szczecin w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2018 r., poz. 1302) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

Stanowisko

w części prawidłowe

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej