Temat interpretacji

Czy w momencie uzyskania spadku (po mamie) w postaci 1/2 prawa do własnościowego spółdzielczego lokalu mieszkalnego, środki zgromadzone na rachunku kasy mieszkaniowej Wnioskodawca może przeznaczyć na spłatę drugiego spadkobiercy (brata) z zachowaniem ulgi na oszczędzanie?

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r., poz. 800, z późn. zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z dnia 6 sierpnia 2018 r. (data wpływu 13 sierpnia 2018 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zachowania prawa do ulgi z tytułu systematycznego gromadzenia oszczędności w kasie mieszkaniowej jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 13 sierpnia 2018 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zachowania prawa do ulgi z tytułu systematycznego gromadzenia oszczędności w kasie mieszkaniowej.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Od 1995 r. Wnioskodawca systematycznie kontynuuje oszczędzanie w banku, który prowadzi kasę mieszkaniową. Zgromadzone tam środki Wnioskodawca pragnie przeznaczyć, celem zachowania ulgi na oszczędzanie, na jeden ze wskazanych w ustawie celów. Środki zgromadzone w kasie mieszkaniowej po przeprowadzonym postępowaniu spadkowym dotyczącym nabycia i działu spadku zostałyby przez Wnioskodawcę wycofane i wydane z kasy mieszkaniowej z przeznaczeniem na spłatę udziałów we własności drugiego spadkobiercy czyli brata. W momencie spłacenia drugiego ustawowego spadkobiercy w wyniku działu spadku Wnioskodawca uzyskałby odrębny, samodzielny tytuł prawa własności do odziedziczonego w spadku spółdzielczego lokalu mieszkalnego. W przypadku nie spłacenia brata zgodnie z ustawowymi zasadami spadkowymi Wnioskodawca posiadałby prawo jedynie do 1/2 części wspomnianego lokalu mieszkalnego, czyli byłby współwłaścicielem. Przedmiotowy lokal mieszkalny aktualnie stanowi własność mamy Wnioskodawcy. Dopiero w przypadku jej śmierci będzie podlegał spadkowi i zgodnie z ustawowymi zapisami spadkobiercami po mamie zostanie Wnioskodawca oraz Jego brat. Obecny stan zdrowia mamy jest bardzo ciężki i dlatego też Wnioskodawca wystąpił teraz z wnioskiem o interpretację celem podjęcia określonych działań w przyszłości. Czynność spłaty brata zostanie oczywiście uregulowana zgodnie z przepisami prawa w formie aktu notarialnego bądź orzeczenia sądu (z tego co wiadomo Wnioskodawcy obie formy są prawnie dopuszczalne), ale nastąpi to dopiero po śmierci mamy więc podanie daty zawarcia umowy notarialnej lub wydania orzeczenia na chwilę obecną jest niemożliwe. Ze względu na fakt, że Wnioskodawca wraz z bratem są jedynymi prawnymi spadkobiercami podział masy spadkowej wyniesie 1/2 wartości spadku (wartości lokalu mieszkalnego) dla każdej ze stron postępowania spadkowego. Dopiero spłacenie brata, w wyniku działu spadku z jego części udziału w spadku umożliwi Wnioskodawcy otrzymanie odrębnego własnego prawa do spółdzielczego własnościowego lokalu mieszkalnego i w ten sposób zostanie osiągnięty Jego cel mieszkaniowy, tj. możliwość zamieszkania w tym lokalu mieszkalnym i korzystanie z niego jako pełnoprawny właściciel.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy w momencie uzyskania spadku (po mamie) w postaci 1/2 prawa do własnościowego spółdzielczego lokalu mieszkalnego, środki zgromadzone na rachunku kasy mieszkaniowej Wnioskodawca może przeznaczyć na spłatę drugiego spadkobiercy (brata) z zachowaniem ulgi na oszczędzanie?

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z ustawą oszczędności w kasie dla zachowania ulgi na oszczędzanie należy wydać na jeden ze wskazanych celów:

1. na budowę domu,
2. na budowę lub kupno domu lub lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość,
3. na przebudowę domu lub lokalu mieszkalnego,
4. na rozbudowę lub nadbudowę domu albo lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość,
5. na uzyskanie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej albo prawa do odrębnej własności lokalu mieszkalnego,
6. na remont domu czy lokalu mieszkalnego,
7. na spłatę kredytu bankowego zaciągniętego na wskazane cele,
8. na nabycie działki budowlanej lub jej części pod budowę domu jednorodzinnego albo budynku, w którym ma znajdować się lokal mieszkalny osoby wydającej oszczędności wycofane z kasy.

Opisana przez Wnioskodawcę powyżej, w części to, przyszła sytuacja prawna, zdaniem Wnioskodawcy, wyczerpuje przesłanki określone i zawarte w pkt 5 celu mieszkaniowego, pozwalającego na zachowanie ulgi mieszkaniowej.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 27a ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2018 r., poz. 1509) w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2001 r. podatek dochodowy od osób, o których mowa w art. 3 ust. 1, obliczony zgodnie z art. 27, obniżony zgodnie z art. 27b o kwotę składki na powszechne ubezpieczenie zdrowotne zmniejsza się na zasadach określonych w ust. 2-17, jeżeli w roku podatkowym podatnik systematycznie gromadził oszczędności wyłącznie na jednym rachunku oszczędnościowo kredytowym i w jednym banku prowadzącym kasę mieszkaniową, według zasad określonych w odrębnych przepisach.

W świetle art. 4 ust. 3 ustawy z dnia 21 listopada 2001 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz. U. Nr 134 poz. 1509) podatnikom, którzy zawarli umowę o kredyt kontraktowy z bankiem prowadzącym kasę mieszkaniową o systematyczne gromadzenie oszczędności, według zasad określonych w przepisach o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego, i przed dniem 1 stycznia 2002 r. nabyli prawo do odliczenia od podatku wydatków poniesionych na cel określony w art. 27a ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 stycznia 2002 r., przysługuje, na zasadach określonych w tej ustawie, prawo do odliczania od podatku dalszych kwot wpłaconych oszczędności na kontynuację systematycznego gromadzenia oszczędności wyłącznie na tym samym rachunku oszczędnościowo kredytowym i w tym samym banku prowadzącym kasę mieszkaniową, poniesionych od dnia 1 stycznia 2002 r., do upływu określonego przed dniem 1 stycznia 2002 r. terminu systematycznego gromadzenia oszczędności, wynikającego z umowy o kredyt kontraktowy.

Stosownie do postanowień art. 6 ustawy z dnia 21 listopada 2001 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne, przepis art. 27a ust. 13 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 stycznia 2002 r., ma zastosowanie do wymienionych w nim zdarzeń powstałych po tym dniu.

W myśl art. 27a ust. 13 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2001 r. jeżeli podatnik skorzystał z odliczeń od dochodu (przychodu) lub podatku z tytułu wydatków związanych z oszczędzaniem w kasie mieszkaniowej, a następnie:

1. wycofał ze spółdzielni wniesiony wkład,
2. w całości zmienił przeznaczenie lokalu lub budynku mieszkalnego na użytkowy,
3. po roku, w którym dokonano odliczeń, otrzymał zwrot odliczonych wydatków, z wyjątkiem gdy zwrócone kwoty zostały zaliczone do przychodów podlegających opodatkowaniu,
4. wycofał oszczędności z kasy mieszkaniowej, z wyjątkiem gdy wycofana kwota po określonym w umowie o kredyt kontraktowy okresie systematycznego oszczędzania została wydatkowana zgodnie z celami systematycznego oszczędzania na rachunku prowadzonym przez tę kasę,
5. przeniósł uprawnienia do rachunku oszczędnościowo kredytowego na rzecz osób trzecich, z wyjątkiem dzieci własnych lub przysposobionych,

- do dochodu (przychodu) lub podatku należnego za rok, w którym zaistniały te okoliczności, dolicza się odpowiednio kwoty poprzednio odliczone z tych tytułów.

Zatem obowiązek doliczenia kwot uprzednio odliczonych z tytułu systematycznego gromadzenia oszczędności wyłącznie na jednym rachunku oszczędnościowo kredytowym i w jednym banku prowadzącym kasę mieszkaniową występuje w przypadku:

1. wycofania oszczędności z kasy mieszkaniowej:
   1. przed upływem okresu systematycznego oszczędzania,
   2. lub po upływie ww. okresu, w sytuacji gdy środki zgromadzone na tym rachunku nie zostaną wydatkowane zgodnie z celami systematycznego oszczędzania, lub
2. przeniesienia uprawnień do rachunku oszczędnościowo kredytowego na rzecz osób innych niż dzieci własne lub przysposobione.

Wyżej powołany przepis art. 6 stosuje się bowiem w przypadku zaistnienia zdarzeń wymienionych w art. 27a ust. 13 pkt 4 i 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu obowiązującym przed 1 stycznia 2002 r., czyli niewątpliwie w przypadku niewydatkowania kwot wycofanych oszczędności zgodnie z celami określonymi w art. 8 ustawy z dnia 26 października 1995 r. o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego (Dz.U. z 2000 r. Nr 98 poz. 1077, z późn. zm.).

Katalog wydatków, dotyczących celów mieszkaniowych, na które podatnik może przeznaczyć wycofane z kasy mieszkaniowej oszczędności precyzuje ustawa z dnia 26 października 1995 r. o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego (Dz. U. z 2013 r. poz. 255).

Zgodnie z art. 8 ust. 1 tej ustawy przez zawarcie umowy o kredyt kontraktowy osoba fizyczna zobowiązuje się do systematycznego gromadzenia oszczędności w kasie mieszkaniowej przez czas oznaczony, a bank prowadzący kasę mieszkaniową do przechowywania oszczędności i udzielenia po upływie tego okresu, z zastrzeżeniem art. 12 i 13, długoterminowego kredytu na cele mieszkaniowe.

Stosownie do art. 8 ust. 2 ww. ustawy celami mieszkaniowymi są służące zaspokojeniu własnych potrzeb mieszkaniowych kredytobiorcy:

1. nabycie, budowa, przebudowa, rozbudowa lub nadbudowa domu albo lokalu mieszkalnego, stanowiącego odrębną nieruchomość,
2. uzyskanie spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego lub prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej albo prawa odrębnej własności lokalu mieszkalnego,
3. remont domu albo lokalu, o których mowa w pkt 1 i 2, z wyjątkiem bieżącej konserwacji i odnowienia mieszkania,
4. spłata kredytu bankowego zaciągniętego na cele wymienione w pkt 1-3,
5. nabycie działki budowlanej lub jej części pod budowę domu jednorodzinnego lub budynku mieszkalnego, w którym jest lub ma być położony lokal mieszkalny kredytobiorcy.

Z ww. przepisów wynika, że aby nie utracić prawa do odliczeń związanych z oszczędzaniem w kasie mieszkaniowej należy przeznaczyć wycofane po okresie oszczędzania środki na co najmniej jeden z wyżej wymienionych celów systematycznego oszczędzania. Utrata prawa do ulgi z powyższego tytułu następuje tylko w przypadkach określonych w ww. art. 27a ust. 13 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu obowiązującym do końca 2001 r.

Zatem, jak wskazuje treść przytoczonego wyżej art. 27a ust. 13 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zarówno wycofanie, jak i doliczenie dotyczy tego samego roku podatkowego. Dlatego też jedynie w sytuacji, gdy wycofane oszczędności po upływie okresu systematycznego oszczędzania określonego w umowie o kredyt kontraktowy, zostaną przez podatnika wydatkowane zgodnie z celami mieszkaniowymi, określonymi w art. 8 ust. 1 ustawy o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego, do końca roku podatkowego, w którym nastąpiło ich wycofanie, podatnik nie traci prawa do przedmiotowej ulgi. Natomiast, jeżeli podatnik po określonym w umowie o kredyt kontraktowy okresie systematycznego oszczędzania wycofa oszczędności z kasy mieszkaniowej w danym roku podatkowym, a następnie wycofaną kwotę wydatkuje zgodnie z celami systematycznego oszczędzania w następnych latach, to ma obowiązek doliczyć do dochodu (przychodu) lub podatku należnego za rok, w którym nastąpiło wycofanie, kwoty uprzednio odliczone z tego tytułu.

Mając na uwadze powołane przepisy prawa oraz przedstawione zdarzenie przyszłe, należy stwierdzić, że w przypadku wydatkowania przez Wnioskodawcę wszystkich oszczędności z kasy mieszkaniowej do końca roku podatkowego, w którym zostaną wycofane, na nabycie lokalu mieszkalnego, o którym mowa w art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego, zostaną spełnione warunki do zachowania ulgi, bowiem będzie to miało miejsce w tym samym roku z zachowaniem celu mieszkaniowego.

Tym samym, w przypadku wydatkowania przez Wnioskodawcę, po przeprowadzonym postępowaniu spadkowym dotyczącym nabycia i działu spadku, wszystkich oszczędności z kasy mieszkaniowej do końca roku podatkowego, w którym zostaną wycofane na spłatę drugiego spadkobiercy celem nabycia lokalu mieszkalnego na własność, o którym mowa w art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego, zostanie zachowana ulga na oszczędzanie.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy jest prawidłowe.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywiste zdarzenie przyszłe sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywa się ze zdarzeniem przyszłym podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Przy wydawaniu niniejszej interpretacji tutejszy organ dokonał wyłącznie analizy okoliczności podanych we wniosku. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego nie jest bowiem ustalanie, czy przedstawione we wniosku zdarzenie przyszłe jest zgodne ze stanem rzeczywistym. W ramach postępowania o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego organ nie przeprowadza postępowania dowodowego, lecz opiera się jedynie na zdarzeniu przyszłym przedstawionym we wniosku. Ustalenie stanu rzeczywistego stanowi domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w W. w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2018 r., poz. 1302) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe postępowanie jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

Stanowisko

prawidłowe

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej