Temat interpretacji

możliwości zastosowania 50% kosztów uzyskania przychodów za 2014 r.

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r., poz. 800, z późn. zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 17 kwietnia 2018 r. (data wpływu 27 kwietnia 2018 r.), uzupełnionym pismem z dnia 1 czerwca 2018 r. (data wpływu 6 czerwca 2018 r.), o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości zastosowania 50% kosztów uzyskania przychodów za 2014 r. jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 27 kwietnia 2018 r. do tutejszego Organu wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych.

Wniosek ten nie spełniał wymogów, o których mowa m.in. w art. 14b § 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r., poz. 800, z późn. zm.), w związku z czym pismem z dnia 18 maja 2018 r., nr 0113-KDIPT3.4011.239.2018.1.MG, na podstawie art. 169 § 1 i § 2 w zw. z art. 14h wymienionej ustawy, wezwano Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia.

Wezwanie do uzupełnienia ww. wniosku wysłano w dniu 18 maja 2018 r. (data doręczenia 29 maja 2018 r.). Wnioskodawca uzupełnił ww. wniosek pismem z dnia 1 czerwca 2018 r. (data wpływu 6 czerwca 2018 r.), nadanym za pośrednictwem placówki pocztowej w dniu 1 czerwca 2018 r.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca jest zatrudniony w firmie projektowej branży budowlanej w charakterze asystenta projektanta, któremu pracodawca powierza opracowywanie graficzne projektów i obliczenia projektowe. Zatrudnienie w biurze projektowym trwające od dnia 22 lipca 2013 r. do dnia 30 września 2016 r. odbywało się na podstawie umowy zlecenia. Natomiast od dnia 1 października 2016 r. do dnia dzisiejszego odbywa się na podstawie umowy o pracę. W porównaniu do zakresu zadań zleconych na podstawie umowy cywilnoprawnej, zakres obowiązków wynikający z umowy o pracę uległ rozszerzeniu i obejmuje czynności pozaprojektowe, np. administracyjne. Do obowiązków Wnioskodawcy należy projektowanie sieci instalacji urządzeń wentylacyjnych, ogrzewania i chłodzenia. Tworzone przez Wnioskodawcę opracowania związane są z obiektami architektonicznymi, architektoniczno - urbanizacyjnymi, bądź stanowią samodzielne dzieło. Efektem pracy Wnioskodawcy są opisy oraz rysunki techniczne stanowiące projekty techniczne. Proces projektowania obejmuje wszystkie fazy powstawania dokumentacji projektowej od koncepcji do projektu budowlanego i wykonawczego (zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 3 lipca 2003 r. w sprawie szczegółowego zakresu i formy projektu budowlanego). Każdy projekt wymaga indywidualnego opracowania i zastosowania dedykowanych temu projektowi rozwiązań, dlatego też każdy z nich posiada cechy niepowtarzalności wykonanego dzieła, co pozwala na uznanie go za przedmiot prawa autorskiego. W zakresie obowiązków i uprawnień wynikających z pełnionego stanowiska Wnioskodawca uczestniczy (samodzielnie lub w zespole projektowym) w procesie projektowania instalacji oraz infrastruktury technicznej dodając swój wkład twórczy, stając się tym samym współtwórcą całego dzieła w rozumieniu art. 9 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych z dnia 4 lutego 1994 r. (Dz. U. z 2000 r. Nr 80, poz. 904, z późn. zm.). Jako asystent projektant, będący autorem wspomnianych projektów instalacji, urządzeń oraz infrastruktury technicznej, Wnioskodawca posiada prawa autorskie do tych projektów, które zgodnie z zapisami umowy o pracę przenosi na rzecz pracodawcy. Za wykonaną pracę, czyli stworzenie dzieła i przekazanie go wraz z prawami autorskimi na rzecz pracodawcy, Wnioskodawca otrzymuje wynagrodzenie wynikające z zawartej z Nim umowy. Praca Wnioskodawcy, polegająca zgodnie z zapisami umowy na graficznym opracowywaniu projektów oraz obliczeniach projektowych jest przejawem działalności twórczej w myśl art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych i podlega ochronie. Każdy opracowany projekt instalacji sanitarnych wymaga indywidualnego, twórczego podejścia, uwzgledniającego uwarunkowania techniczne i architektoniczne.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 ww. ustawy, przejaw działalności o indywidualnym charakterze stanowi przedmiot prawa autorskiego w myśl art. 1 ust. 2 pkt 1. Przedmiotem prawa autorskiego są w szczególności utwory wyrażane słowem, symbolami matematycznymi, znakami graficznymi (literackie, publicystyczne, naukowe, kartograficzne oraz programy komputerowe). Po wykonaniu pracy opracowania Wnioskodawcy są przekazywane pracodawcy, który dysponuje nimi w swoim imieniu, realizując postanowienia umów podpisanych przez niego z klientami. Wykonanie każdego dzieła jest ściśle określone przez pracodawcę w ramach czasowych a każde z dzieł posiada datę jego wykonania. Po wykonaniu i przekazaniu dzieła pracodawcy Wnioskodawca rozpoczyna pracę nad kolejnym dziełem. W praktyce zwykle zachodzi konieczność tworzenia więcej niż jednego dzieła (projektu) w tym samym czasie. Opracowywane projekty wymagają twórczego, niepowtarzalnego i indywidualnego podejścia, dlatego też stanowią przedmiot prawa autorskiego w rozumieniu art. 1 ust 1 cytowanej powyższej ustawy. Biuro projektowe, w którym pracuje Wnioskodawca prowadzi ewidencję prac projektowych pracowników, dzięki czemu możliwe jest określenie ile czasu pracownik poświęcił na prace projektowo twórcze przy konkretnym projekcie, a ile na niezwiązane z pracą twórczą typu szkolenia. Stan faktyczny polegający na pracy w ww. charakterze trwa od dnia 22 lipca 2013 r.

W uzupełnieniu wniosku z dnia 1 czerwca 2018 r. Wnioskodawca wskazał, że stan faktyczny odnosi się do roku 2014 r. Za wykonaną pracę, czyli stworzenie dzieła i przekazanie go wraz z prawami autorskimi na rzecz pracodawcy otrzymuje wynagrodzenie wynikające zawartej z nim umowy. W ramach swoich obowiązków wykonuję zarówno pracę twórczą, zgodnie z powyższym opisem, jak i pracę nie objętą prawami autorskimi (np. szkolenia) w myśl ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych.

Za realizację stawianych zadań Wnioskodawca otrzymuje wynagrodzenie, które jest wypłacane na podstawie kart pracy zawierających wyszczególnienie czasu poświęconego na pracę projektową przy poszczególnych zleceniach, będącą w całości przejawem działalności twórczej, w kontekście obowiązków powierzonych Mu przez pracodawcę, zawartych w umowie. Karta pracy zawiera również wyszczególnienie czasu pracy niezwiązanego z pracami projektowymi, który nie wiąże się z wytworzeniem utworu będącego przedmiotem prawa autorskiego. Jest zatem możliwe udokumentowanie wysokości wynagrodzenia otrzymywanego z tytułu korzystania przez Wnioskodawcę z praw autorskich. W przypadku, gdy w danym miesiącu Wnioskodawca nie stworzy żadnego utworu, to nie będzie otrzymywał honorarium z tytułu praw autorskich lub pokrewnych. Biuro projektowe, w którym pracuje Wnioskodawca prowadzi ewidencję prac projektowych pracowników, dzięki temu możliwe jest określenie ile czasu pracownik poświęcił na prace projektowo - twórcze przy konkretnym projekcie, a ile na prace niezwiązane z pracą twórczą typu szkolenia.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie

, ostatecznie doprecyzowane w uzupełnieniu wniosku:
Czy w przypadku Wnioskodawcy istnieje możliwość zastosowania 50% stawki kosztów uzyskania przychodu, o jakiej mowa w art. 22 ust. 9 pkt 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361, z późn. zm.) w odniesieniu do wynagrodzenia otrzymywanego za wykonywane prace, określonego na podstawie raportu z systemu rejestracji czasu pracy, jako wynagrodzenia za pracę będącą przejawem pracy twórczej o indywidualnym charakterze?

Zdaniem Wnioskodawcy, odpowiedź na zadane pytanie powinna być twierdząca ponieważ projekty, które wykonuje są przejawem działalności twórczej o indywidualnym charakterze, w związku z tym stanowią przedmiot prawa autorskiego w rozumieniu art. 1 ust. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych z dnia 4 lutego 1994 r. Biuro projektowe, w którym Wnioskodawca pracuje prowadzi ewidencję czasu pracy, na podstawie której można określić, godziny pracy poświęcone na pracę twórczą, czy na inne prace niezwiązane z działalnością twórczą. Z godzin tych Wnioskodawca jest rozliczany otrzymując stosowne wynagrodzenie. W przypadku wykonywania projektów na podstawie umowy zlecenia cały zakres prac objętych umową stanowiły prace przy opracowywaniu projektów, zgodnie z zapisem w umowie o zakresie powierzonej pracy, polegającym na opracowywaniu graficznym projektów. Tak więc był on okresem poświęconym na pracę twórczą, wynikiem której było wytworzenie niepowtarzalnego, indywidualnego dzieła, od którego za sprzedaż praw autorskich Wnioskodawca otrzymywał wynagrodzenie. W związku z zakresem obowiązków, jako asystent projektanta, wykonuje czynności opracowując wydzielone części większego projektu. W związku z powyższym Wnioskodawcy przysługuje prawo do odliczenia od wynagrodzenia za wykonanie projektów 50% stawki kosztów uzyskania przychodu, o jakiej mowa w art. 22 ust. 9 pkt 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361, z późn. zm.).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361, z późn. zm.), w brzmieniu obowiązującym na dzień 31 grudnia 2014 r., opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 9 ust. 2 tej ustawy, dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy art. 24-25 nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów.

W treści art. 10 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jako źródło przychodów wymienia się działalność wykonywaną osobiście.

Stosownie do art. 11 ust. 1 ww. ustawy, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Z treści art. 13 pkt 8 lit. a) cyt. ustawy, za przychody z działalności wykonywanej osobiście, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 2, uważa się przychody z tytułu wykonywania usług na podstawie umowy zlecenia lub umowy o dzieło, uzyskiwane wyłącznie od osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą, osoby prawnej i jej jednostki organizacyjnej oraz jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca jest zatrudniony w firmie projektowej branży budowlanej w charakterze asystenta projektanta, któremu pracodawca powierza opracowywanie graficzne projektów i obliczenia projektowe. Zatrudnienie w biurze projektowym trwające od dnia 22 lipca 2013 r. do dnia 30 września 2016 r. odbywało się na podstawie umowy zlecenia. Natomiast od dnia 1 października 2016 r. do dnia dzisiejszego odbywa się na podstawie umowy o pracę. W porównaniu do zakresu zadań zleconych na podstawie umowy cywilnoprawnej zakres obowiązków wynikający z umowy o pracę uległ rozszerzeniu i obejmuje czynności poza projektowe, np. administracyjne. Efektem pracy Wnioskodawcy są opisy oraz rysunki techniczne stanowiące projekty techniczne. Każdy projekt wymaga indywidualnego opracowania i zastosowania dedykowanych temu projektowi rozwiązań, dlatego też każdy z nich posiada cechy niepowtarzalności wykonanego dzieła, co pozwala na uznanie go za przedmiot prawa autorskiego. W zakresie obowiązków i uprawnień wynikających z pełnionego stanowiska Wnioskodawca uczestniczy (samodzielnie lub w zespole projektowym) w procesie projektowania instalacji oraz infrastruktury technicznej dodając swój wkład twórczy, stając się tym samym współtwórcą całego dzieła w rozumieniu art. 9 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Jako asystent projektant, będący autorem wspomnianych projektów instalacji, urządzeń oraz infrastruktury technicznej Wnioskodawca posiada prawa autorskie do tych projektów, które zgodnie z zapisami umowy o pracę przenosi na rzecz pracodawcy. Za wykonaną pracę, czyli stworzenie dzieła i przekazanie go wraz z prawami autorskimi na rzecz pracodawcy, Wnioskodawca otrzymuje wynagrodzenie wynikające z zawartej z Nim umowy. Praca Wnioskodawcy, polegająca zgodnie z zapisami umowy na graficznym opracowywaniu projektów oraz obliczeniach projektowych jest przejawem działalności twórczej w myśl art. 1 ust. 1 ustawy. o prawie autorskim i prawach pokrewnych i podlega ochronie. Każdy opracowany projekt instalacji sanitarnych wymaga indywidualnego, twórczego podejścia, uwzgledniającego uwarunkowania techniczne i architektoniczne. Wykonanie każdego dzieła jest ściśle określone przez pracodawcę w ramach czasowych a każde z dzieł posiada datę jego wykonania. Biuro projektowe, w którym pracuje Wnioskodawca prowadzi ewidencję prac projektowych pracowników, dzięki czemu możliwe jest określenie ile czasu pracownik poświęcił na prace projektowo twórcze przy konkretnym projekcie, a ile na niezwiązane z pracą twórczą typu szkolenia. Za realizację stawianych zadań Wnioskodawca otrzymuje wynagrodzenie, które jest wypłacane na podstawie kart pracy zawierających wyszczególnienie czasu poświęconego na pracę projektową przy poszczególnych zleceniach, będącą w całości przejawem działalności twórczej, w kontekście obowiązków powierzonych Mu przez pracodawcę, zawartych w umowie. Karta pracy zawiera również wyszczególnienie czasu pracy nie związanego z pracami projektowymi, który nie wiąże się z wytworzeniem utworu będącego przedmiotem prawa autorskiego. Jest zatem możliwe udokumentowanie wysokości wynagrodzenia otrzymywanego z tytułu korzystania przez Wnioskodawcę z praw autorskich. W przypadku, gdy w danym miesiącu Wnioskodawca nie stworzy żadnego utworu to nie będzie otrzymywał honorarium z tytułu praw autorskich lub pokrewnych. Biuro projektowe, w którym pracuje Wnioskodawca prowadzi ewidencję prac projektowych pracowników, dzięki temu możliwe jest określenie ile czasu pracownik poświęcił na prace projektowo - twórcze przy konkretnym projekcie, a ile na prace niezwiązane z pracą twórczą typu szkolenia.

Zgodnie z treścią art. 22 ust. 1 ww. ustawy, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.

Osobom posiadającym status pracownika, uzyskującym przychody m.in. ze stosunku pracy, przysługuje co do zasady, zgodnie z przepisami art. 22 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, odliczenie jednej pełnej miesięcznej normy kosztów uzyskania przychodów, niezależnie od wymiaru czasu pracy.

Inaczej jednakże jest traktowana sprawa kosztów uzyskania przychodów twórców i autorów zatrudnionych na podstawie umowy o pracę. O zastosowaniu 50% kosztów uzyskania przychodów z tytułu korzystania przez twórców z praw autorskich decyduje wyłącznie fakt uzyskania przychodu jako wynagrodzenia za wykonanie czynności (utworu), będącej przedmiotem prawa autorskiego. W takim przypadku koszty uzyskania przychodów ustala się zgodnie z przepisem art. 22 ust. 9 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przepis ten stanowi, że koszty uzyskania przychodów z tytułu korzystania przez twórców z praw autorskich i artystów wykonawców z praw pokrewnych, w rozumieniu odrębnych przepisów lub rozporządzania przez nich tymi prawami określa się w wysokości 50% uzyskanego przychodu, z zastrzeżeniem ust. 9a, z tym że koszty te oblicza się od przychodu pomniejszonego o potrącone przez płatnika w danym miesiącu składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz na ubezpieczenie chorobowe, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 lit. b), których podstawę wymiaru stanowi ten przychód.

Przy czym, przepis art. 22 ust. 9a ustawy stanowi, że w roku podatkowym łączne koszty uzyskania przychodów, o których mowa w ust. 9 pkt 1-3, nie mogą przekroczyć &½ kwoty stanowiącej górną granicę pierwszego przedziału skali podatkowej, o której mowa w art. 27 ust. 1.

Ponadto, na podstawie art. 22 ust. 10 ww. ustawy, jeżeli podatnik udowodni, że koszty uzyskania przychodów były wyższe niż wynikające z zastosowania normy procentowej określonej w ust. 9 pkt 1-4 i pkt 6, koszty uzyskania przyjmuje się w wysokości kosztów faktycznie poniesionych. Przepisy ust. 5 i ust. 5a pkt 2 stosuje się odpowiednio.

Stosownie do art. 22 ust. 10a powołanej ustawy, przepis ust. 10 stosuje się również, jeżeli podatnik udowodni, że w roku podatkowym łączne koszty uzyskania przychodów, o których mowa w ust. 9 pkt 1-3, były wyższe niż kwota określona w ust. 9a.

Jak wynika z wyżej powołanych przepisów, o zastosowaniu 50% kosztów uzyskania przychodów z tytułu korzystania przez twórców z praw autorskich decyduje wyłącznie fakt uzyskania przychodu jako wynagrodzenia za wykonanie czynności (utworu), będącej przedmiotem prawa autorskiego w rozumieniu ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. z 2017 r., poz. 880, z późn. zm.).

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie definiuje bowiem pojęć użytych w art. 22 ust. 9 pkt 3 ww. ustawy, takich jak, np. twórca, korzystanie przez twórców z praw autorskich lub pojęć z nimi związanych jak, np. utwór, zaś ustawodawca odsyła w tym względzie do odrębnych przepisów, przez które należy rozumieć ww. ustawę o prawie autorskim i prawach pokrewnych.

W myśl art. 1 ust. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, przedmiotem prawa autorskiego jest każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia (utwór).

W świetle art. 1 ust. 2 ww. ustawy ustawodawca określił, iż w szczególności przedmiotem prawa autorskiego są utwory:

1. wyrażone słowem, symbolami matematycznymi, znakami graficznymi (literackie, publicystyczne, naukowe, kartograficzne oraz programy komputerowe);
2. plastyczne;
3. fotograficzne;
4. lutnicze;
5. wzornictwa przemysłowego;
6. architektoniczne, architektoniczno-urbanistyczne i urbanistyczne;
7. muzyczne i słowno-muzyczne;
8. sceniczne, sceniczno-muzyczne, choreograficzne i pantomimiczne;
9. audiowizualne (w tym filmowe).

Jak wskazuje art. 1 ust. 2¹ ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych ustawy, ochroną objęty może być wyłącznie sposób wyrażenia; nie są objęte ochroną odkrycia, idee, procedury, metody i zasady działania oraz koncepcje matematyczne (art. 1 ust. 2¹ ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych). Utwór jest przedmiotem prawa autorskiego od chwili ustalenia, chociażby miał postać nieukończoną, a ochrona przysługuje twórcy niezależnie od spełnienia jakichkolwiek formalności (art. 1 ust. 3 i ust. 4 cytowanej ustawy).

Zgodnie z art. 8 ust. 1 ww. ustawy, prawo autorskie przysługuje twórcy, o ile ustawa nie stanowi inaczej. Natomiast z przepisu art. 8 ust. 2 ww. ustawy wynika, że: domniemywa się, że twórcą jest osoba, której nazwisko w tym charakterze uwidoczniono na egzemplarzach utworu lub której autorstwo podano do publicznej wiadomości w jakikolwiek inny sposób w związku z rozpowszechnianiem utworu.

Ponadto w rozumieniu prawa autorskiego jako twórczy traktowany jest taki rezultat działalności, który na tyle związany jest z osobą twórcy, by było mało prawdopodobne, aby inna osoba podejmująca identycznie skierowany wysiłek twórczy uzyskała analogiczny lub zasadniczo zbliżony rezultat.

Zatem twórca - zleceniobiorca nabywa prawa autorskie majątkowe i osobiste, z tym, że prawa osobiste są niezbywalne. Podstawową zasadą prawa autorskiego jest, że prawo to powstaje w sposób pierwotny na rzecz twórcy. Zatem, z chwilą ustalenia utworu pracownik nabywa do niego prawa majątkowe i osobiste.

Zatem, z treści umowy zlecenia (lub innego dokumentu) powinno wynikać, że obowiązki zleceniobiorcy obejmują działalność twórczą, a wyodrębniona część wynagrodzenia stanowi honorarium za przeniesienie praw autorskich do utworu. Konieczne jest dokładne wyróżnienie (w jasny, czytelny sposób) tej części wynagrodzenia, która związana jest z korzystaniem lub rozporządzaniem przez niego z przysługujących mu praw autorskich. Innymi słowy, warunkiem zastosowania 50% kosztów uzyskania przychodów jest uzyskanie przychodu przez twórcę lub artystę wykonawcę, źródłem tego przychodu muszą być prawa autorskie lub prawa pokrewne i uzyskanie przychodu przez twórcę musi wynikać z korzystania przez twórcę lub artystę wykonawcę z tychże praw lub z rozporządzenia tymi prawami. Stąd dla zastosowania normy kosztów uzyskania przychodów, określonej w art. 22 ust. 9 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, konieczne jest rozróżnienie wynagrodzenia na część określającą honorarium, związane z korzystaniem z praw autorskich za eksploatację dzieła w określony sposób i na określonym polu i część związaną z wykonywaniem innych obowiązków.

Podsumowując wcześniejsze rozważania, aby można było zastosować podwyższone koszty uzyskania przychodu do części wynagrodzenia związanego z rozporządzeniem prawami autorskimi muszą zostać spełnione następujące przesłanki:

• praca wykonywana przez pracownika jest przedmiotem prawa autorskiego, a więc spełnia przesłanki utworu określone w ustawie o prawie autorskim i prawach pokrewnych,

• pracownik jest twórcą w rozumieniu tej ustawy i uzyskiwanie przychodu przez pracownika wynika z korzystania przez twórcę z tychże praw lub rozporządzania tymi prawami,

• umowa zlecenie przewiduje zróżnicowanie wynagrodzenia należnego pracownikowi na część związaną z korzystaniem z praw autorskich i część związaną z wykonywaniem typowych obowiązków pracowniczych oraz pracodawca prowadzi stosowną dokumentację w tym zakresie, np. prowadzi szczegółową ewidencję przekazanych utworów.

Jeżeli spełnione są ww. przesłanki, to od kwoty honorarium, tj. części wynagrodzenia wypłacanego pracownikom (twórcom) za korzystanie lub przeniesienie praw autorskich, pomniejszonej o składki na ubezpieczenie społeczne można potrącić 50% koszty uzyskania przychodu. Zastosowanie podwyższonych kosztów uzyskania przychodów może nastąpić wyłącznie w miesiącu wypłaty honorarium. Może bowiem zaistnieć sytuacja, że honorarium zostanie wypłacone za jednokrotne przeniesienie praw do utworu pomimo, że praca trwała cały rok podatkowy (powstał bowiem tylko jeden utwór w rozumieniu prawa autorskiego). Pogląd Organu znajduje potwierdzenie m.in. w wyroku NSA z dnia 11 marca 2015 r., II FSK 459/13. W orzecznictwie sądów administracyjnych prezentowane jest jednolite stanowisko, że dla zastosowania normy kosztów uzyskania przychodów, określonej w art. 22 ust. 9 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, konieczne jest rozróżnienie wynagrodzenia na część związaną z wykonywaniem obowiązków pracowniczych i część określającą honorarium, związaną z korzystaniem z praw autorskich za eksploatację dzieła w określony sposób i na określonym polu.

Przenosząc przedstawiony we wniosku opis stanu faktycznego na grunt powołanych wcześniej regulacji prawnych obowiązujących w 2014 r., podkreślić należy, że samo posiadanie statusu twórcy utworów jest niewystarczające do zastosowania podwyższonych kosztów uzyskania przychodu. Niezbędne jest by twórca osiągał przychód bezpośrednio związany z korzystaniem z określonych praw autorskich lub pokrewnych lub rozporządzaniem tymi prawami, co wymaga z kolei stosownego udokumentowania.

Podkreślić przy tym należy, że przez wyodrębnienie tego honorarium z wartości wynagrodzenia nie można uznać sytuacji, w której pracodawca określi je np. na podstawie prowadzonej ewidencji czasu pracy twórczej. Tylko jednoznaczne wyliczenie wartości honorarium za korzystanie i rozporządzanie prawami autorskimi pozwala na zastosowanie do tej wartości kosztów uzyskania przychodów w wysokości określonej w art. 22 ust. 9 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przepis ten nie znajdzie zastosowania do wynagrodzenia wyliczonego w sposób hipotetyczny, nawet jeśli jest ono zbliżone do wartości rzeczywistej.

Wykonywanie pracy twórczej nie oznacza bowiem automatycznie powstania utworu i przejścia praw z tego tytułu na zleceniodawcę. Czas pracy nie jest wyznacznikiem wartości przychodu, w stosunku do którego przysługują 50% koszty uzyskania przychodu. Istotne jest, aby utwór faktycznie powstał, co powinno być udowodnione (przepisy nie ograniczają w tym zakresie możliwości dowodowych przez wymienienie dowodów, którymi te okoliczności mogą być udowodnione - mogą to być np. ewidencje prac stanowiących przedmiot prawa autorskiego), oraz, że za przejęcie utworu zleceniodawca zapłacił konkretną wartość. Honorarium nie ma dotyczyć tylko i wyłącznie czasu pracy poświęconego na pracę twórczą, a ma stanowić zapłatę za korzystanie przez zleceniodawcę z praw autorskich przysługujących zleceniobiorcy. Praca twórcza cechuje się bowiem tym, że jej rezultat jest niepewny, toteż poświęcenie na nią określonego czasu wcale nie świadczy o uzyskaniu zamierzonych efektów w postaci stworzenia utworu. Wewnętrzna ewidencja czasu pracy posiada jedynie charakter odtworzeniowy (dokumentacyjny) w zakresie wykorzystania czasu pracy konkretnego pracownika. Dane określające ilość czasu pracy poświęconego na pracę twórczą w stosunku do miesięcznej normy czasu pracy wykazują tylko czas pracy poświęcony na pracę o charakterze twórczym, ale nie określają wysokości honorarium za przeniesienie praw autorskich do utworu. Wskazana w ten sposób część wynagrodzenia jest odzwierciedleniem proporcji czasu pracy na pracę twórczą w stosunku do czasu pracy poświęconego na wypełnianie pozostałych obowiązków pracowniczych, natomiast art. 22 ust. 9 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wymaga związania przychodu z uzyskaniem praw autorskich i rozporządzeniem nimi, a nie z czasem pracy przeznaczonym na uzyskanie tych praw.

Reasumując, do przychodów osiąganych przez Wnioskodawcę w 2014 r. z tytułu wynagrodzenia za pracę twórczą, które będzie każdorazowo ustalane na podstawie czasu pracy poświęconego na tworzenie utworów, Wnioskodawca nie może zastosować 50% kosztów uzyskania przychodu, o których mowa w art. 22 ust. 9 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Kwota honorarium za przeniesienie praw autorskich powinna wynikać z umowy zlecenia, bądź z innego dokumentu, a nie być ustalana na bieżąco z uwzględnieniem czasu pracy poświęconego na stworzenie utworu. W konsekwencji, do całości uzyskiwanych przez Wnioskodawcę w ww. okresie przychodów z umowy zlecenia zastosowanie znajdzie art. 22 ust. 2 ww. ustawy.

Jednocześnie podkreślić należy, że ocena stanowiska Wnioskodawcy została dokonana jedynie na podstawie przepisów prawa podatkowego. Zgodnie bowiem z treścią art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r., poz. 800, z późn. zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, na wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną).

Definicja prawa podatkowego zawarta jest w art. 3 pkt 2 ustawy Ordynacja podatkowa, w świetle której, ilekroć w ustawie jest mowa o przepisach prawa podatkowego - rozumie się przez to przepisy ustaw podatkowych, postanowienia ratyfikowanych przez Rzeczpospolitą Polską umów o unikaniu podwójnego opodatkowania oraz ratyfikowanych przez Rzeczpospolitą Polską innych umów międzynarodowych dotyczących problematyki podatkowej, a także przepisy aktów wykonawczych wydanych na podstawie ustaw podatkowych. Stosownie do tej definicji, przepisy ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych nie są przepisami prawa podatkowego, a więc organ podatkowy, nie jest upoważniony do ich interpretowania w trybie art. 14b ustawy Ordynacja podatkowa, a tym samym do stwierdzenia, czy pracownicy Wnioskodawcy są twórcami w rozumieniu przepisów ww. ustawy, lub czy konkretna praca będzie stanowić prawo autorskie lub prawo pokrewne.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia tego zdarzenia.

Zgodnie z art. 14na ustawy Ordynacja podatkowa, przepisów art. 14k14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego ., w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2017 r., poz. 1369, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

Stanowisko

nieprawidłowe

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej