Przedmiotem niniejszej interpretacji jest odpowiedź na pytanie oznaczone we wniosku Nr 2. Odpowiedź na pytanie Nr 1 i 3 zostanie rozpatrzona w odrębnych interpretacjach indywidualnych.

Zdaniem Wnioskodawcy - świadczenia z tytułu zgromadzonych na kapitałach własnych środków, z tytułu nabycia akcji/ udziałów Wnioskodawcy w celu umorzenia oraz z tytułu likwidacji Spółki są wypłatą bezpośrednio związaną z podsianym udziałem (akcja) i kwalifikuje się jako dochód z akcji w myśl art. 10 ust. 3 Umowy między Rzeczpospolitą Polską a Wielkim Księstwem Luksemburga w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i majątku. Wynika to z następujących względów.

Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tj. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm. zwana dalej UPDOF) osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy). Natomiast zgodnie z art. 4a UPDOF, powyższą regulację stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, których stroną jest Rzeczpospolita Polska. Zatem zgodnie z powyższym przepisem nieograniczony obowiązek podatkowy wynikający z art. 3 ust. 1 UPDOF podlega pewnym ograniczeniom w związku z regulacjami umowy w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, których stroną jest Rzeczpospolita Polska. Wskazać tutaj należy, iż jednym z takich ograniczeń jest np. wypłata dywidendy przez podmiot mający siedzibę w Luksemburgu.

Zgodnie z art. 10 ust. 3 Umowy między Rzeczpospolitą Polską a Wielkim Księstwem Luksemburga w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i majątku - użyte w tym artykule określenie dywidendy są definiowane jako dochód z akcji (tut. udziałów), akcji gratisowych lub prawa do pobierania korzyści, akcji w kopalnictwie, akcji członków założycieli lub innych praw, z wyjątkiem wierzytelności, do udziału w zyskach, jak również dochód z innych praw spółki, które według prawa podatkowego państwa, w którym spółka wydzielająca dywidendy ma siedzibę, zrównane są z wpływami z akcji.

Wskazać należy, iż stosując wykładnię językową oraz systemową art. 10 ust. 3 ww. Umowy należy rozróżnić dwa źródła dochodów wypłacanych przez Spółkę w Luksemburgu określane jako dywidendy, mianowicie:

1. dochód związany bezpośrednio z akcją (tut. udziałem), akcji gratisowych lub prawa do pobierania korzyści, akcji w kopalnictwie, akcji członków założycieli;
2. lub innych praw, z wyjątkiem wierzytelności, do udziału w zyskach, jak również dochód z innych praw spółki, które według prawa podatkowego państwa, w którym spółka wydzielająca dywidendy ma siedzibę, zrównane są z wpływami z akcji.

Zatem na podstawie powyższego wyróżnia się dwa rodzaje źródeł przysporzeń kwalifikowanych jako dywidendy na podstawie art. 10 ust. 3 w/w Umowy: źródło związane bezpośrednio z faktem posiadania przez podmiot akcji/udziału w innym podmiocie oraz źródło z innych praw niż prawo związane z akcją/udziałem.

Akcja/udział jest instrumentem łączącym w sobie prawa o charakterze majątkowym i nie majątkowym, wynikającym z uczestnictwa akcjonariusza/udziałowca w spółce akcyjnej/z o.o. Akcja/udział potwierdza udział jej właściciela w kapitale zakładowym spółki.

Z perspektywy udziałowca dywidendy stanowią dochód z kapitału, który udostępnił spółce jako udziałowiec/akcjonariusz. Dla klasyfikacji dochodu na gruncie wspomnianego art. 10 ust. 3 Umowy istotne jest to czy akcje/udziały stanowiące jego źródło inkorporują prawo do udziału w zysku lub w majątku likwidowanym spółki.

Inaczej mówiąc bezwzględną przesłanką uznania danego dochodu jako dochodu z akcji w rozumieniu powyższych przepisów jest bezpośrednie powiązanie akcji/udziału (prawa korporacyjnego) jak źródła tego dochodu. Zaznaczyć należy, iż sama wykładnia językowa art. 10 ust 3 Umowy wskazuje, iż dane przysporzenie majątkowe jest kwalifikowane jako dywidenda - dochód z akcji w momencie bezpośredniego związku wypłaty danego przysporzenia przez daną spółkę z posiadaniem akcji/udziałów tego podmiotu.

Natomiast dochód pozbawiony powyższych cech (bezpośredniego związku przysporzenia z faktem posiadania akcji/ udziałów) nie będzie stanowił dochodu z akcji/udziału w rozumieniu art. 10 ust. 3 w/w/ Umowy. Dochód taki może zostać zrównany jako dywidenda w oparciu o przepisy państwa źródła wypłaconego dochodu.

Regulacja art. 10 ust. 3 Umowy wskazuje, iż dywidendą są:

• wyżej opisane dochody bezpośrednio związane z akcją (bądź udziałem),

• oraz dochody z innych praw (innych niż akcja/udział), z wyjątkiem wierzytelności, do udziału w zyskach, jak również dochód z innych praw spółki, które według prawa podatkowego państwa, w którym spółka wydzielająca dywidendy ma siedzibę, zrównane są z wpływami z akcji.

Zatem jako dywidendę można przyjąć dochód z innych praw (nie wynikających z faktu posiadania akcji/udziałów), które według prawa państwa w którym siedzibę ma podmiot wypłacający dany dochód uprawniają osobę otrzymująca niniejsze przysporzenie do udziału w zyskach tego podmiotu.

Na przykładzie polskiego kodeksu spółek handlowych przytoczyć tutaj można np. prawa wynikające z posiadania świadectw użytkowych (art. 361 KSH) czy też prawa ze świadectw założycielskich (art. 355 KSH).

W przedstawionym przez Wnioskodawcę stanie faktycznym wskazano, że planowane jest również przeniesione na Spółkę udziałów/akcji Spółki w celu umorzenia, W zamian za co Wnioskodawca otrzyma ekwiwalent za umarzane udziały/akcje Spółki.

Umorzenie udziału polega na jego prawnym unicestwieniu. W wyniku umorzenia udziału przestaje on istnieć, w odróżnieniu od zbycia udziału, gdzie następuje przeniesienie praw i obowiązków związanych z udziałem na inną osobę. Zasadą jest, że umorzenie udziałów odbywa się za wynagrodzeniem. Wyjątkowo w ramach umorzenia dobrowolnego, wspólnik może wyrazić zgodę na nieodpłatne umorzenie.

Z ekonomicznego punktu widzenia, w przypadku umorzenia udziałów/akcji udziałowiec/akcjonariusz uzyskuje:

1. zwrot wcześniej zainwestowanego kapitału;
2. nadwyżkę wynikającą z zysku wypracowanego przez spółkę, przypadający na dany udział,
3. nadwyżkę związaną ze wzrostem wartości spółki nieujawnionym w bilansie spółki, wynikającą np. z tzw. ukrytych rezerw - a więc potencjalnych zysków zakumulowanych w składnikach majątkowych spółki.

Zatem z chwilą takiego przeniesienia udziału/akcji na Spółkę w celu umorzenia wygasną wszelkie prawa korporacyjne z nimi związane oraz jednocześnie Wnioskodawca otrzyma świadczenie obejmujące zwrot kwoty wpłaconej kiedyś na obejmowane udziały/akcje oraz nadwyżkę stanowiącą ekwiwalent zysku wypracowanego przez Spółkę przypadający na dany udział.

Zatem dojdzie do sytuacji w której Wnioskodawca uzyska pewien dochód, którego bezpośrednim i jedynym źródłem będzie posiadany udział/akcja w Spółce.

W żadnym przypadku nie można tutaj mówić, iż opisane w stanie faktycznym umorzenie udziałów zaliczane jest jako dochód z innych źródeł, gdyż:

1. jak wykazano wyżej jedynym źródłem wypłacanego świadczenia jest fakt posiadania udziałów w Spółce;
2. Wnioskodawca nie posiada innych praw w Spółce w związku z czym nie czerpie żadnego innego dochodu z innych praw.

Mając na uwadze powyższe dochód z umorzenia udziałów/akcji jest bezwzględnie kwalifikowany jako dochód z akcji (udziałów) w myśl art. 10 umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania zawartej pomiędzy Polską a Luksemburgiem.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej opisanego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 361 ze zm.) osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy).

Stosownie do art. 4a ww. ustawy, powyższy przepis stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, których stroną jest Rzeczpospolita Polska.

W myśl art. 10 ust. 1 Konwencji z dnia 14 czerwca 1995 r. zawartej między Rzeczypospolitą Polską a Wielkim Księstwem Luksemburga w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i majątku (Dz. U. z 1996 r. Nr 110, poz. 527) dywidendy wypłacane przez spółkę mającą siedzibę w Luksemburgu osobie mającej miejsce zamieszkania lub siedzibę w Polsce mogą być opodatkowane w Polsce.

Art. 10 ust. 2 ww. Konwencji, daje prawo opodatkowania tak uzyskanego dochodu państwu źródła (Luksemburgowi), z zastrzeżeniem, że jeżeli odbiorca dywidend jest ich właścicielem, podatek ten nie może przekroczyć:

1. 5 procent kwoty dywidend brutto, jeżeli odbiorcą dywidend jest spółka (inna niż spółka osobowa), której udział w kapitale spółki wypłacającej dywidendy wynosi co najmniej 25 procent,
2. 15 procent kwoty dywidend brutto we wszystkich pozostałych przypadkach.

Ponadto należy zauważyć, iż w art. 10 ust. 3 ww. Konwencji znajduje się definicja dywidend, zgodnie z którą użyte w powyższym artykule określenie "dywidendy" oznacza dochód z akcji, akcji gratisowych lub prawa do pobierania korzyści, akcji w kopalnictwie, akcji członków założycieli lub innych praw, z wyjątkiem wierzytelności, do udziału w zyskach, jak również dochód z innych praw spółki, które według prawa podatkowego Państwa, w którym spółka wydzielająca dywidendy ma siedzibę, zrównane są z wpływami z akcji.

Zatem, dochód z tytułu umorzenia udziałów w spółce kapitałowej z siedzibą w Luksemburgu, będzie podlegał dyspozycji art. 10 Konwencji wyłącznie o ile prawo luksemburskie zrównuje ww. dochód z wpływami z akcji. W takiej sytuacji dochód ten będzie podlegać opodatkowaniu w Polsce i Luksemburgu. W tym przypadku, w celu wyeliminowania podwójnego opodatkowania, zastosowanie znajdzie art. 24 ust. 1 lit. a) Konwencji (metoda wyłączenia z progresją).

Jednakże w przypadku kiedy prawo luksemburskie nie zrównuje dochodów z tytułu umorzenia udziałów, z wpływami z akcji, a tym samym dochód ten nie podlega opodatkowaniu na podstawie art. 10 Konwencji, należy dokonać dalszej, właściwej kwalifikacji dochodu na gruncie Konwencji.

Art. 13 konwencji reguluje zasady opodatkowania zysków ze sprzedaży majątku (przeniesienia własności majątku).

Stosownie do art. 13 ust. 1 Konwencji, zyski osiągnięte przez osobę mającą miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie z przeniesienia własności majątku nieruchomego, o którym mowa w artykule 6, a położonego w drugim Umawiającym się Państwie, mogą być opodatkowane w tym drugim Państwie.

Zyski z przeniesienia tytułu własności majątku ruchomego stanowiącego część majątku zakładu, który przedsiębiorstwo Umawiającego się Państwa posiada w drugim Umawiającym się Państwie, albo z przeniesienia własności majątku ruchomego należącego do stałej placówki, którą osoba zamieszkała w Umawiającym się Państwie posiada w drugim Umawiającym się Państwie dla wykonywania wolnego zawodu, łącznie z zyskami uzyskanymi z przeniesienia własności takiego zakładu (odrębnie albo razem z całym przedsiębiorstwem) lub takiej stałej placówki, mogą być opodatkowane w tym drugim Państwie (art. 13 ust. 2 Konwencji).

W myśl art. 13 ust. 3 Konwencji, zyski osiągnięte z przeniesienia tytułu własności statków morskich, statków powietrznych lub pojazdów drogowych eksploatowanych w komunikacji międzynarodowej, barek eksploatowanych w transporcie na wodach śródlądowych lub majątku ruchomego związanego z eksploatacją takich statków morskich, powietrznych pojazdów drogowych albo barek podlegają opodatkowaniu tylko w tym Państwie, w którym znajduje się miejsce faktycznego przedsiębiorstwa.

Zgodnie natomiast z art. 13 ust 4 Konwencji, zyski z przeniesienia tytułu własności majątku nie wymienionego w ustępach 1, 2 i 3 podlegają opodatkowaniu tylko w tym Państwie, w którym przenoszący tytuł własności ma miejsce zamieszkania lub siedzibę. Punkt 5 uwag ogólnych do art. 13 Modelowej Konwencji OECD stanowi, iż artykuł ten nie zawiera dokładnej definicji określenia zysków majątkowych. Wyrazy przeniesienie własności majątku są użyte w celu objęcia nimi szczególnie zysków z majątku pochodzących ze sprzedaży, zamiany, a również z częściowej sprzedaży, wywłaszczenia, przekazania spółce w zamian za akcje, sprzedaży praw, darowizny, a nawet pośmiertnego przekazania majątku (str. 201 Komentarza do Modelowej Konwencji OECD).

Z treści art. 13 Konwencji wynika, że dotyczy on sytuacji, w której muszą być spełnione dwa warunki jednocześnie, musi nastąpić przeniesienie własności majątku i osoba dokonująca przeniesienia składników majątkowych musi osiągnąć w związku z tym zysk.

Od 1 stycznia 2011 r. weszła w życie zmiana ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych dotycząca sposobu opodatkowania dochodów z odpłatnego zbycia akcji w celu umorzenia, t.j. zgodnie z art. 30b ust. 1 ustawy. W konsekwencji dochody te podlegać będą opodatkowaniu zgodnie z art. 13 ust. 4 polsko-luksemburskiej Konwencji o unikaniu podwójnego opodatkowania, bowiem spełnione zostaną obie przesłanki w art. 13 Konwencji, t.j. nastąpi przeniesienie własności oraz osoba dokonująca przeniesienia składników majątkowych osiągnie w związku z tym przeniesieniem zysk.

Z treści Komentarza do Modelowej Konwencji OECD (pkt 28.4 Komentarza do art. 13) wynika, że sytuacja, w której aktywa majątkowe spółki składają się głównie, bezpośrednio lub pośrednio z majątku nieruchomego ma miejsce, gdy udział wartości nieruchomości w majątku spółki wynosi co najmniej 50%. W takiej sytuacji przychody ze zbycia udziałów w spółce podlegałyby opodatkowaniu w Luksemburgu. Natomiast zyski ze zbycia udziałów w spółce, której aktywa majątkowe nie składają się głównie, bezpośrednio lub pośrednio, z majątku nieruchomego, są opodatkowane tylko w państwie, w którym przenoszący własność ma miejsce zamieszkania, a więc w Polsce. Zatem w przypadku, gdy majątek spółki luksemburskiej stanowi głównie majątek ruchomy, Wnioskodawca będzie podlegał opodatkowaniu w Polsce.

W sytuacji, kiedy zgodnie z Konwencją, dochód podlega opodatkowaniu tylko w jednym państwie (w tym przypadku w państwie rezydencji) nie zachodzi sytuacja podwójnego opodatkowania, zatem nie znajduje zastosowania przewidziana w Konwencji metoda unikania podwójnego opodatkowania.

Na podstawie art. 30b ust. 1 ww. ustawy od dochodów uzyskanych z odpłatnego zbycia papierów wartościowych lub pochodnych instrumentów finansowych, i z realizacji praw z nich wynikających oraz z odpłatnego zbycia udziałów w spółkach mających osobowość prawną oraz z tytułu objęcia udziałów (akcji) w spółkach mających osobowość prawną albo wkładów w spółdzielniach w zamian za wkład niepieniężny w postaci innej niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część, podatek dochodowy wynosi 19% uzyskanego dochodu.

Mając na uwadze powyższe należy stwierdzić, iż w przypadku kiedy państwo źródła dochód z tytułu umorzenia akcji zrównuje z wpływami z akcji zastosowanie będzie miał art. 10 Konwencji i art. 24 Konwencji, a w konsekwencji dochody te będą zwolnione z opodatkowania w Polsce.

W przypadku kiedy państwo źródła nie zrównuje takich dochodów z wpływami z akcji dochód z odpłatnego zbycia akcji w celu ich umorzenia jeżeli aktywa spółki nie składają się głównie, bezpośrednio lub pośrednio, z majątku nieruchomego, będzie podlegał opodatkowaniu zgodnie z art. 13 ust. 4 polsko-luksemburskiej Konwencji o unikaniu podwójnego opodatkowania tylko w Polsce, t.j. państwie miejsca zamieszkania Wnioskodawcy będącego osobą przenoszącą tytuł własności. W konsekwencji będzie opodatkowany zgodnie z art. 30b ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Końcowo wskazać należy, iż Wnioskodawca wyraźnie wskazał w opisie zdarzenia przyszłego: Spółka w przyszłości planuje nabycie od Wnioskodawcy udziałów/akcji Spółki w celu umorzenia. Tym samym należało przyjąć zgodnie z przedstawionym zdarzeniem przyszłym oraz powiązanym pytaniem, że udziały/akcje zostaną umorzone w trybie umorzenia dobrowolnego.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. Nr z 2012 r. poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.

Referencje

IPPB2/415-167/12-2/AK, interpretacja indywidualna
IPPB2/415-167/12-4/AK, interpretacja indywidualna

Wniosek ORD-IN

Treść w pliku PDF 573 kB

Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie