Temat interpretacji

Pytanie podatnika

Działając na podstawie art. 14e oraz art. 14a § 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.), w związku z art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 16 listopada 2006 r. o zmianie ustawy - Ordynacja podatkowa oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 217, poz. 1590), udzielając interpretacji w zakresie postanowień konwencji z dnia 12 stycznia 1993 r. zawartej miedzy Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Ukrainy w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i majątku (Dz. U. z 1994 r. Nr 63, poz. 269),

Minister Finansów uznaje za prawidłowe stanowisko przedstawione we wniosku w sprawie dotyczącej ustalenia obowiązku podatkowego w Polsce z tytułu dochodów uzyskiwanych na terytorium Polski.

UZASADNIENIE

Jak wynika ze stanu faktycznego, który został przedstawiony we wniosku, Podatniczka jest rezydentem podatkowym Ukrainy, zgodnie z zaświadczeniem uzyskanym w dniu 24.01.2007 r. wydanym przez Państwową Podatkową Administrację Ukrainy. Podatniczka przebywa na terytorium Polski od maja 2006 r. W dniu 25.05.2006 r. rozpoczęła pracę. W Polsce świadczy usługi na rzecz Polska Sp. z o.o. na stanowisku doradcy Prezesa Zarządu na podstawie umowy o pracę i na rzecz Sp. z o.o. Sp. k. na stanowisku analityka finansowego na podstawie kontraktu menedżerskiego. Zarówno kontrakt menedżerski jak i umowa o pracę zostały zawarte na czas określony, w związku z faktem, iż Podatniczka posiada zezwolenie na wykonywanie pracy na terytorium Polski na okres jednego roku, które jest przedłużane. Podatniczka stwierdza, iż wykonuje usługi na rzecz Spółek przebywając na terytorium Polski powyżej 183 dni w roku kalendarzowym.

Podatniczka informuje, iż jej najbliższa rodzina (rodzice) przebywa na Ukrainie. Zdecydowana większość majątku ruchomego Podatniczki oraz oszczędności znajdują się na Ukrainie. Podatniczka nie posiada nieruchomości na Ukrainie, ponieważ zamieszkuje z rodzicami. Podatniczka stwierdza, iż jej centrum interesów życiowych znajduje się na Ukrainie. Jej znajomi i przyjaciele przebywają na Ukrainie. Podatniczka jest zaangażowana w życie społeczne, polityczne i kulturalne Ukrainy. Nie prowadzi inwestycji zarówno na Ukrainie jak i w Polsce. W Polsce Podatniczka pozostawia tylko część swoich zarobków na rachunku bankowym, potrzebną do utrzymania w Polsce. Nie posiada nieruchomości w Polsce. Z tytułu zatrudnienia w Polsce podlega obowiązkowemu ubezpieczeniu zdrowotnemu i społecznemu w Polsce, na Ukrainie zaś jest objęta ubezpieczeniem zdrowotnym. Po zakończeniu kontraktu w Polsce zamierza wrócić na Ukrainę.

Podatniczka stawia pytanie, czy zgodnie z polsko-ukraińską konwencją o unikaniu podwójnego opodatkowania, będąc obywatelką Ukrainy przebywającą na terytorium Polski powyżej 183 dni w roku kalendarzowym, na podstawie zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony lub wizy pobytowej długoterminowej z prawem do pracy, posiadającą miejsce stałego zameldowania na terytorium Ukrainy - jest rezydentem podatkowym Ukrainy i w związku z tym podlega w Polsce ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu.

Zdaniem Podatniczki powinna ona być uznana za rezydenta podatkowego Ukrainy i w Polsce podlegać ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w 2006 r. i w 2007 r.

Mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny, zważono, co następuje.

Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm. w brzmieniu obowiązującym w 2006 r.), osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy).

Natomiast art. 3 ust. 2a tej ustawy stanowi, że osoby fizyczne, jeżeli nie mają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej miejsca zamieszkania, podlegają obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów z pracy wykonywanej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie stosunku służbowego lub stosunku pracy, bez względu na miejsce wypłaty wynagrodzenia, oraz innych dochodów osiąganych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (ograniczony obowiązek podatkowy).

Powołane przepisy stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu, których stroną jest Rzeczpospolita Polska (art. 4a powołanej wyżej ustawy).

Zgodnie z art. 4 ust. 1 polsko-ukraińskiej konwencji o unikaniu podwójnego opodatkowania, określenie osoba mająca miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie oznacza każdą osobę, która zgodnie z prawem tego Państwa podlega tam opodatkowaniu z uwagi na miejsce zamieszkania, jej miejsce stałego pobytu, siedzibę zarządu albo inne kryterium o podobnych charakterze. Jednakże określenie to nie obejmuje osoby, która podlega opodatkowaniu w Umawiającym się Państwie z tytułu dochodu uzyskiwanego tylko w tym Państwie lub z tytułu majątku znajdującego się w danym Państwie.

Definicja ta odnosi się zatem bezpośrednio do określenia miejsca zamieszkania przyjętego w ustawodawstwach wewnętrznych państw i uwzględnia różne formy więzi osobistej z państwem, które we własnym ustawodawstwie ustala podstawę do nieograniczonego obowiązku podatkowego.

W przepisach polskiego prawa podatkowego w 2006 r. pojęcie miejsca zamieszkania nie zostało zdefiniowane. Jak stanowi art. 25 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.), miejscem zamieszkania osoby fizycznej jest miejscowość, w której osoba ta przebywa z zamiarem stałego pobytu. Warunek przebywania w danym miejscu ma charakter obiektywny i nie ma problemów dowodowych w wykazaniu, że dana osoba przebywa lub nie w danej miejscowości. Zamiar stałego pobytu w danej miejscowości ma natomiast charakter subiektywny, ponieważ odnosi się do woli osoby. Należy jednak zauważyć, iż istnieją kryteria obiektywizujące zamiar stałego pobytu. Uznaje się na przykład, że podatnik wykazuje zamiar stałego pobytu w danej miejscowości, jeżeli miejscowość ta stanowi dla niego centrum jego życiowej działalności, ocenianej w aspekcie jego powiązań osobistych i gospodarczych.

Postanowienia art. 4 ust. 2 ww. konwencji mają natomiast zastosowanie w sytuacji, gdy w myśl postanowień ust. 1 osoba fizyczna ma miejsce zamieszkania w obu Umawiających się Państwach, tzn. gdy zachodzi kolizja ustawodawstw wewnętrznych obu państw w kwestii dotyczącej ustalenia miejsca zamieszkania.

W myśl art. 4 ust. 2 polsko-ukraińskiej konwencji o unikaniu podwójnego opodatkowania, jeżeli stosownie do postanowień ustępu 1 tego artykułu, osoba fizyczna ma miejsce zamieszkania w obu Umawiających się Państwach, to jej status będzie określony według następujących zasad:

1. osobę uważa się za mającą miejsce zamieszkania w tym Umawiającym się Państwie, w którym ma ona stałe miejsce zamieszkania; jeżeli ma ona stałe miejsce zamieszkania w obu Umawiających się Państwach, to uważa się ją za mającą miejsce zamieszkania w tym Państwie, z którym ma ściślejsze powiązania osobiste i gospodarcze (ośrodek jej interesów życiowych);
2. jeżeli nie można ustalić, w którym Umawiającym się Państwie osoba ma ośrodek interesów życiowych, albo jeżeli nie posiada ona stałego miejsca zamieszkania w żadnym z Umawiających się Państw, to uważa się ją za mającą miejsce zamieszkania w tym Umawiającym się Państwie, w którym zwykle przebywa;
3. jeżeli przebywa ona zazwyczaj w obydwu Państwach lub nie przebywa zazwyczaj w żadnym z nich, to będzie ona uważana za mającą miejsce zamieszkania w tym Państwie, którego jest obywatelem;
4. jeżeli jest ona obywatelem obu Państw lub nie jest obywatelem żadnego z nich, właściwe władze Umawiających się Państw rozstrzygną zagadnienie w drodze wzajemnego porozumienia.

Mając na uwadze opisany we wniosku stan faktyczny oraz przedstawiony powyżej stan prawny, należy uznać, iż Podatniczka spełnia przesłanki pozwalające uznać ją za osobę posiadającą miejsce zamieszkania dla celów podatkowych zarówno w Polsce jak i na Ukrainie. Z uwagi na fakt, iż Podatniczka przebywa i pracuje w Polsce, natomiast na Ukrainie posiada majątek i jest uznana za rezydenta podatkowego tego państwa, miejsce zamieszkania dla celów podatkowych Podatniczki należy ustalić zgodnie z regułami kolizyjnymi zawartymi w art. 4 ust. 2 konwencji.

Zgodnie z Komentarzem do Modelowej Konwencji w sprawie podatku od dochodu i majątku, punkt a) w art. 4 ust. 2 oznacza, że przy stosowaniu Konwencji (gdy istnieje kolizja ustawodawstw obu państw) uważa się, iż miejsce zamieszkania osoby fizycznej znajduje się tam, gdzie osoba ta posiada stałe ognisko domowe; ognisko to musi być trwałe, co oznacza, że osoba ta urządziła je i zastrzegła dla swojego trwałego użytkowania, w przeciwieństwie do przebywania w konkretnym miejscu, ale w takich warunkach, z których wynika, że dany pobyt jest zamierzony na krótki okres.

Jeżeli osoba fizyczna posiada stałe ognisko domowe w obu Umawiających się Państwach, to postanowienia ust. 2 przyznają pierwszeństwo państwu, z którym jego osobiste i gospodarcze powiązania są ściślejsze. Przez takie powiązania rozumie się ośrodek interesów życiowych.

Należy więc wziąć pod uwagę stosunki rodzinne i towarzyskie, zatrudnienie, działalność polityczną, kulturalną i wszelką inną, miejsce działalności gospodarczej i miejsce, z którego zarządza swoim mieniem. Wszystkie okoliczności należy rozważyć w całości, lecz niewątpliwie należy zwrócić szczególną uwagę na indywidualne postępowanie danej osoby. Jeżeli osoba, mająca miejsce zamieszkania w jednym państwie, utworzyła ognisko domowe w drugim państwie z zachowaniem w całej pełni pierwszego ogniska, to fakt, iż pierwsze z nich zostało zachowane w środowisku, w którym osoba ta zawsze mieszkała, pracowała i w którym znajduje się jej rodzina i mienie, może w połączeniu z innymi elementami wskazywać, że osoba ta zachowała ośrodek swych życiowych interesów w pierwszym państwie.

Po dokonaniu analizy stopnia powiązań osobistych i gospodarczych Podatniczki, stwierdza się, iż stosownie do art. 4 ust. 2 lit. a konwencji, Podatniczka nie posiada miejsca zamieszkania dla celów podatkowych na terytorium Polski.

W konsekwencji, Podatniczka podlega w Polsce ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w 2006 r. i w 2007 r.

Oznacza to, iż Podatniczka w Polsce podlega opodatkowaniu jedynie od dochodów osiąganych na terytorium Polski na zasadach określonych w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych, z uwzględnieniem postanowień umów o unikaniu podwójnego opodatkowania.

Na powyższe rozstrzygnięcie nie ma wpływu zmiana art. 3 ust. 1, art. 3 ust. 2a oraz art. 4a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, które obowiązują od dnia 1 stycznia 2007 r.

Minister Finansów informuje, że interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Odpowiedź nie jest wiążąca dla Strony, jest natomiast wiążąca dla właściwych organów podatkowych i organów kontroli skarbowej - do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Na niniejsze postanowienie, na podstawie art. 14e § 2, art. 14a § 4 oraz art. 236 § 1 i § 2 pkt 1 Ordynacji podatkowej, Stronie przysługuje zażalenie do Ministra Finansów w terminie 7 dni od daty doręczenia postanowienia.

Minister Finansów