Temat interpretacji

DECYZJA

Na podstawie art. 14b§5 pkt 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2005r. nr 8, poz.60 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Opolu zmienia z urzędu postanowienie Naczelnika Urzędu Skarbowego w Kluczborku z dnia 8 lutego 2006r. nr PDF-415/31/05 w sprawie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej kwestii ujmowania w podatkowej księdze przychodów i rozchodów pozostałych wydatków, nie stanowiących zakupu towarów handlowych, ponoszonych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą, gdyż zostało wydane z rażącym naruszeniem prawa.

UZASADNIENIE

Wnioskiem z dnia 16 listopada 2005r., uzupełnionym pismem z dnia 27 grudnia 2005r. zwrócił się Pan do Naczelnika Urzędu Skarbowego w Kluczborku o udzielenie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w jego indywidualnej sprawie. We wniosku sformułowano zapytanie dotyczące kwestii momentu ujmowania w podatkowej księdze przychodów i rozchodów faktur kosztowych dokumentujących poniesienie wydatków nie stanowiących zakupu towarów handlowych, związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą a mianowicie, czy koszty te winny być ujmowane w księdze w dacie otrzymania faktury czy też w dacie dokonania zapłaty. Zdaniem wnioskodawcy opisane wyżej koszty należy księgować według daty ich poniesienia czyli faktycznej zapłaty.

Postanowieniem z dnia 8 lutego 2006r. nr PDF-415/31/05 Naczelnik Urzędu Skarbowego w Kluczborku uznał przedstawione w zapytaniu stanowisko za prawidłowe. W uzasadnieniu wskazano, iż w myśl przepisów art. 22 ust. 4, 5 i 6 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2000r., nr 14, poz. 176, ze zm.) wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, co do zasady, winny być ujmowane w podatkowej księdze przychodów i rozchodów według tzw. metody kasowej, tj. w momencie ich poniesienia, bez względu na to jakiego okresu dotyczą. Wyjątkowo ustawodawca dopuścił także stosowanie tzw. metody memoriałowej, która ma charakter obligatoryjny w przypadku podatników prowadzących księgi rachunkowe, a w przypadku prowadzących podatkową księgę przychodów i rozchodów może znaleźć zastosowanie pod warunkiem, że wszystkie koszty uzyskania przychodu będą stale w każdym roku podatkowym ewidencjonowane w sposób umożliwiający wyodrębnienie kosztów odnoszących się tylko do tego roku podatkowego. Wobec powyższego w myśl powołanych wyżej przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie jest dopuszczalne stosowanie przez podatnika jednocześnie kasowej i memoriałowej metody ewidencjonowania kosztów uzyskania przychodów. Skoro zatem jak argumentowano w prowadzonej przez Pana ewidencji stosowana jest zasada ujmowania kosztów według daty ich faktycznego poniesienia, bez względu na to jakiego okresu dotyczą (metoda kasowa), zasada ta winna znaleźć zastosowanie w odniesieniu do wszystkich wydatków ponoszonych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą. Ponadto wskazano, iż zawarta w art. 22 ust. 1 w/w ustawy definicja kosztu uzyskania przychodów stanowi o kosztach poniesionych, co wskazuje na konieczność zrealizowania danego wydatku w rzeczywistości, poprzez obciążenie finansowe w znaczeniu realnym, a nie tylko ewidencyjnym.

Dokonując weryfikacji ww. postanowienia organu podatkowego I instancji, Dyrektor Izby Skarbowej w Opolu stwierdził, iż postanowienie zostało wydane z rażącym naruszeniem art. 22 ust.6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Stosownie do art.14b§5 pkt 2 Ordynacji podatkowej organ odwoławczy w drodze decyzji zmienia albo uchyla postanowienie organu I instancji w sprawie interpretacji przepisów prawa podatkowego z urzędu, jeżeli postanowienie rażąco narusza prawo, orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego lub Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości, w tym także jeżeli niezgodność z prawem jest wynikiem zmiany przepisów.Przepisy Ordynacji podatkowej nie zawierają definicji legalnej pojęcia rażącego naruszenia prawa. Zgodnie z wykładnią przyjętą w dotychczasowym orzecznictwie sądowym z rażącym naruszeniem prawa mamy do czynienia wówczas, gdy treść rozstrzygnięcia pozostaje w wyraźnej i oczywistej sprzeczności z treścią przepisu prawa i gdy charakter takiego naruszenia powoduje, że owo rozstrzygnięcie nie może pozostawać w obrocie prawnym jako akt wydany przez organ praworządnego państwa.

Z treści art.22 ust.1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, iż kosztami uzyskania przychodów z poszczególnego źródła są wszelkie koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23. Użyty przez ustawodawcę zwrot w celu osiągnięcia przychodu oznacza, iż aby dany wydatek mógł być uznany za koszt uzyskania przychodów musi być poniesiony w określonym celu i wykazywać związek z przychodem lub w sposób istotny wpływać na możliwość jego uzyskania. Zawarte w przytoczonej definicji sformułowanie koszt poniesiony wskazuje na stan dokonany, czyli faktyczne obciążenie danym kosztem, a nie tylko jego ujęcie w księgach. Omawiany przepis nie określa jednak rozpiętości czasowej między poniesionymi wydatkami a osiągniętym przychodem. Zagadnienie potrącalności kosztów w czasie znajduje natomiast swoje uregulowanie w art. 22 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z którym koszty uzyskania przychodów, z zastrzeżeniem ust. 5 i 6, są potrącalne tylko w tym roku podatkowym, w którym zostały poniesione. Od tej zasady ustawodawca przewiduje wyjątki określone w art. 22 ust. 5 ustawy przewidując, iż potrącalne są koszty uzyskania przychodów poniesione w latach poprzedzających rok podatkowy, lecz odnoszące się do przychodów danego roku podatkowego oraz koszty uzyskania przychodów jeszcze nieponiesione faktycznie, lecz zgodnie z obowiązującymi przepisami już zaewidencjonowane, pod warunkiem, że odnoszą się do przychodów danego roku podatkowego (zasada memoriałowa).

Opisane wyżej reguły określone w art. 22 ust. 5 ustawy znajdują zastosowanie wobec podatników prowadzących księgi rachunkowe, jak również prowadzących podatkową księgę przychodów i rozchodów, z zastrzeżeniem, że stale w każdym roku podatkowym księgi te umożliwiają wyodrębnienie kosztów uzyskania odnoszących się tylko do tego roku podatkowego.

W związku z tym, że z wniosku podatnika wynika, iż stosuje w zakresie potrącania kosztów zasadę określoną w art. 22 ust. 4 (tzw. kasową) należy stwierdzić, że ewidencjonowanie kosztów, w tym również pozostałych (poza zakupem materiałów podstawowych i towarów handlowych) powinno nastąpić w dniu, w którym podatnik wszedł w posiadanie dowodu stwierdzającego zdarzenie gospodarcze stanowiące podstawę zapisu w podatkowej księdze przychodów i rozchodów i z którego wynika zobowiązanie do zapłaty z tego tytułu określonej kwoty pieniężnej, np. faktura za paliwo, energię elektryczną itp. Bez znaczenia pozostaje przy tym kiedy i w jakiej formie (raty, kompensata, odroczony termin płatności) nastąpi zapłata należności objętej tym dokumentem.

Na marginesie podkreślić trzeba, iż niezależnie od przyjętej metody ewidencjonowania kosztów: kasowej lub memoriałowej w prowadzonej działalności gospodarczej mogą wystąpić koszty, które podlegają zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów wyłącznie po dokonaniu ich zapłaty (np. wynagrodzenia, składki ZUS, koszty podróży służbowej), co do których opisane wyżej zasady nie będą miały zastosowania.

Ponadto tut. organ wskazuje, iż w związku z wejściem w życie ustawy z dnia 16 listopada 2006r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz.U. nr 217, poz. 1588) z dniem 1 stycznia 2007r. modyfikacji uległy reguły dotyczące kwestii potrącalności kosztów w czasie zawarte w przepisach art. 22 ust. 4-6 w/w ustawy, które znajdują zastosowanie do zdarzeń gospodarczych zaistniałych po tej dacie.

W przedstawionym stanie faktycznym i prawnym należało orzec jak w sentencji.

Jednocześnie tut. organ informuje, iż niniejsza interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego w zapytaniu i stanu prawnego obowiązującego w dniu jej wydania.

Od decyzji przysługuje prawo wniesienia odwołania do Dyrektora Izby Skarbowej w Opolu, ul. Ozimska 19, 45057 Opole, w terminie 14 dni od dnia doręczenia decyzji.