Temat interpretacji

Stan faktyczny:
Zakład Gospodarki Mieszkaniowej jest jednostką organizacyjną Gminy (...) w formie zakładu budżetowego nie posiadającą osobowości prawnej, powołaną w celu zarządzania mieniem komunalnym. Wnioskodawca zgłasza swojemu Ubezpieczycielowi w ramach zawartej umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej szkody wyrządzone ze swojej winy najemcom i właścicielom lokali mieszkalnych np.:
- zalanie mieszkania z powodu nieszczelnego dachu, awarii urządzeń wodno-kanalizacyjnych i centralnego ogrzewania,
- uszkodzenia sprzętu RTV z powodu awarii instalacji elektrycznej.
Dotychczas Ubezpieczyciel wypłacał odszkodowania ZGM, a następnie ZGM wypłacał odszkodowania poszkodowanym tj. najemcom (właścicielom) lokali mieszkalnych. Najemcy (właściciele) lokali byli zobowiązani do usunięcia powstałej szkody we własnym zakresie. Zakład sporządzał roczne informacje o przychodach z innych źródeł PIT-8C dla każdego najemcy (właściciela) - do końca lutego następnego roku. O udzielenie w tej sprawie pisemnej interpretacji wnioskodawca zwrócił się do tut. organu podatkowego. Zgodnie z postanowieniem otrzymanym w dniu 21 kwietnia 2005 r. - ZGM był zobowiązany do wystawienia informacji PIT-8C.
Obecnie zmienił się stan faktyczny. Ubezpieczyciel wypłaca odszkodowanie bezpośrednio poszkodowanym; ZGM otrzymuje jedynie do wiadomości decyzję o przyznaniu odszkodowania poszkodowanym (ZGM nie zna daty otrzymania pieniędzy przez poszkodowanego). Ubezpieczyciel uważa, że w następstwie zawarcia umowy ubezpieczenia OC, w razie zajścia wypadku objętego ochroną, osoba ubezpieczona (ZGM) nie nabywa w stosunku do Ubezpieczyciela roszczenia o przyznanie określonego świadczenia pieniężnego. Obowiązek Ubezpieczyciela wobec osoby ubezpieczonej (ZGM) polega natomiast na zwolnieniu jej ze zobowiązania wobec osoby poszkodowanej. Zobowiązanie ZGM wynika z kolei z przepisów prawa powszechnie obowiązującego i stanowi następstwo wyrządzenia szkody czynem niedozwolonym i/lub nienależytym wykonaniem umowy.
W przypadku tego rodzaju zobowiązania, poszkodowany tj. uprawniony do odszkodowania w związku ze zdarzeniem objętym umową ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej, zgodnie z regulacją art. 822 § 4 Kodeksu cywilnego może dochodzić roszczenia bezpośrednio od Ubezpieczyciela. ZGM i Ubezpieczyciel za zapłatę odszkodowania należnego poszkodowanemu odpowiadają bowiem na zasadzie solidarności nieprawidłowej, a zwolnienie jednego z dłużników z obowiązku świadczenia następuje dopiero w chwili naprawienia szkody przez drugiego; wypłata świadczenia do rąk ubezpieczonego (ZGM) sama w sobie skutku w postaci naprawienia szkody nie wywiera i jako taka winna być traktowana jako świadczenie spełnione na rzecz osoby uprawnionej (uprawniona do odszkodowania jest bowiem osoba poszkodowana). Wobec powyższego Ubezpieczyciel wypłaca odszkodowanie bezpośrednio do rąk poszkodowanego. W przedstawionej sytuacji wątpliwości wnioskodawcy budzi fakt, czy powinien on wystawiać dla najemców (właścicieli) lokali mieszkalnych do końca lutego następnego roku podatkowego informację o przychodach z innych źródeł oraz o niektórych dochodach z kapitałów pieniężnych PIT-8C.

Stanowisko wnioskodawcy:
Zdaniem wnioskodawcy, w przypadku gdy to nie on dokonuje bezpośrednio wypłaty odszkodowań poszkodowanym, to nie powinien wystawiać PIT-8C. Przepis art. 42a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych uzależnia bowiem obowiązek wystawienia PIT-8C od dokonywania wypłat należności lub świadczeń, o których mowa w art. 20 ust. 1 ustawy.

Ocena stanu faktycznego:Ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej jest rodzajem ubezpieczenia majątkowego, o którym mowa w art. 822 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeksu Cywilnego (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.). Ubezpieczenie OC zapewnia ochronę osobom, które spowodowały szkodę przed roszczeniami odszkodowawczymi osób poszkodowanych Odpowiedzialność cywilna to obowiązek ponoszenia konsekwencji pewnych zdarzeń lub zachowań, przy czym zachowanie może polegać również na bezczynności. Jednak o odpowiedzialności cywilnej można mówić tylko wtedy, gdy zostanie wykazane powiązanie między zachowaniami lub zdarzeniami, a ich określonymi skutkami. Przedmiotem ochrony udzielonej w umowie ubezpieczenia OC nie jest mienie ubezpieczającego, ani też powstała w nim szkoda, lecz cywilna odpowiedzialność odszkodowawcza ubezpieczającego za szkodę wyrządzoną osobie trzeciej, względem której odpowiedzialność za te szkody ponosi ubezpieczający albo osoba na rzecz której zawarta została umowa ubezpieczenia. Charakterystyczną cechą ubezpieczenia OC jest to, że przedmiotem ubezpieczenia nie są konkretne składniki majątkowe, ani dobra o charakterze majątkowym, lecz całość sytuacji majątkowej ubezpieczającego na wypadek powstania określonych jego zobowiązań. Konsekwencją specyficznego przedmiotu ubezpieczenia omawianego rodzaju ubezpieczeń majątkowych jest to, że właśnie w przypadku ubezpieczenia OC nie określa się wartości ubezpieczenia, ani nie ustala sumy ubezpieczenia, a jedynie sumę gwarancyjną. Świadczenie należne od ubezpieczyciela z tytułu ubezpieczenia OC ma wyrównywać uszczerbek majątkowy powstały już w wyniku wystąpienia zdarzenia wyrządzającego szkodę osobie trzeciej.
Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) wolne od podatku dochodowego są otrzymane kwoty z tytułu ubezpieczeń majątkowych i osobowych z wyjątkiem:
a) odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą lub prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane zgodnie z art. 27 ust. 1 lub art. 30c;
b) dochodu, o którym mowa w art. 24 ust. 15 tj. dochodu otrzymanego z tytułu inwestowania składki ubezpieczeniowej w związku z umową ubezpieczenia zawartą na podstawie przepisów o działalności ubezpieczeniowe - w przypadku ubezpieczeń związanych z funduszami kapitałowymi.
Reasumując powyższe, stwierdzić należy, że wypłacone najemcom i właścicielom lokali mieszkalnych przez ubezpieczyciela z obowiązkowego ubezpieczenia OC sprawcy szkody odszkodowanie za zalanie mieszkania z powodu nieszczelnego dachu, awarii urządzeń wodno-kanalizacyjnych i centralnego ogrzewania oraz uszkodzenia sprzętu RTV z powodu awarii instalacji elektrycznej jako świadczenia otrzymane z tytułu ubezpieczeń majątkowych korzystają ze zwolnienia od podatku dochodowego na mocy regulacji prawnej zawartej w cytowanym wyżej art. 21 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zatem na wnioskodawcy nie ciąży obowiązek sporządzenia dla najemców lokali mieszkalnych (komunalnych) informacji PIT-8C.