Temat interpretacji

DECYZJA

Na podstawie art. 14b § 5 pkt 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (tekst jednolity Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) po rozpatrzeniu zażalenia z dnia 2 sierpnia 2005 r., uzupełnionego pismem z dnia 9 sierpnia 2005 r., wniesionego przez Z.K. (reprezentowanego przez pełnomocników A.P. Biura Finansowo-Księgowe " P" oraz D. B.,) na postanowienie Naczelnika Pierwszego Urzędu Skarbowego w Gliwicach z dnia 21 lipca 2005 r. Nr IUSIPD1/415/43/2005 stanowiące pisemną interpretację co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego - Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach zmienia zaskarżone postanowienie w części dot. naliczania różnic kursowych w przypadku transakcji walutowych dokonywanych przez podatnika bez pośrednictwa banków i stwierdza, iż w przypadku takich transakcji nie powstają różnice kursowe, korygujące wielkość przychodów i kosztów ich uzyskania.W pozostałej części utrzymuje w mocy zaskarżone postanowienie.

UZASADNIENIE

Wnioskiem z dnia 13 kwietnia 2005 r. R.K. zwrócił się do Naczelnika Pierwszego Urzędu Skarbowego w Gliwicach o wydanie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w sprawie dot. możliwości przeprowadzania rozliczeń za pośrednictwem konta prowadzonego przez instytucję parabankową oraz związanych z tym obowiązków wynikających z przepisów prawa. W ww. piśmie z dnia 13 kwietnia 2005 r. wnioskodawca stanął na stanowisku, iż w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą może dokonywać transakcji za pośrednictwem ww. instytucji. Postanowieniem z dnia 21 lipca 2005 r. Nr IUSIPD1/415/43/2005 Naczelnik Pierwszego Urzędu Skarbowego w Gliwicach uznał za nieprawidłowe stanowisko przedstawione przez R. K. w sprawie będącej przedmiotem ww. wniosku. Na powyższe postanowienie pismem z dnia 2 sierpnia 2005 r., uzupełnionym pismem z dna 9 sierpnia 2005 r., strona reprezentowana przez pełnomocników wniosła zażalenie, w którym podnosi, iż:
1) w zaskarżonym postanowieniu Naczelnik Pierwszego Urzędu Skarbowego w Gliwicach nie sprecyzował jednoznacznie odpowiedzi na pytania dot. interpretacji przepisów ustawy z dnia 27 lipca 2002 r. Prawo dewizowe (Dz. U. Nr 141, poz. 1178 ze zm.) oraz ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. Nr 173, poz. 1807 ze zm),
2) z treści art. 5a ustawy z dnia 13 października 1995 r. o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników (tekst jednolity Dz. U. z 2004 r. Nr 269, poz. 2681 ze zm.) nie wynika, iż podatnik nie ma prawa korzystać z instytucji parabankowych,
3) obowiązek naliczania różnić kursowych dot. wyłącznie transakcji, w których podatnik korzysta z usług banku.

Po rozpatrzeniu przedmiotowego zażalenia Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach stwierdza co następuje:

Ad.1)

Zgodnie z art. 14a § 1 Ordynacji podatkowej stosownie do swojej właściwości naczelnik urzędu skarbowego, naczelnik urzędu celnego lub wójt, burmistrz (prezydent miasta), starosta albo marszałek województwa na pisemny wniosek podatnika, płatnika lub inkasenta mają obowiązek udzielić pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w ich indywidualnych sprawach, w których nie toczy się postępowanie podat-kowe lub kontrola podatkowa albo postępowanie przed sądem administracyjnym.

Wskazać w tym miejscu należy, iż pisemna interpretacja co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego odnosi się do określonego stanu faktycznego i powinna zawierać jego prawno-podatkową kwalifikację, ze wskazaniem jej skutków na gruncie prawa podatkowego.Prawo podatkowe stanowi obecnie samodzielną gałąź prawa. Art. 3 pkt 2 Ordynacji podatkowej stanowi, iż ilekroć w ustawie jest mowa o przepisach prawa podatkowego rozumie się przez to przepisy ustaw podatkowych oraz przepisy wydanych na ich podstawie aktów wykonawczych. Ustawami podatkowymi, w rozumieniu Ordynacji podatkowej, są ustawy dotyczące podatków, opłat oraz niepodatkowych należności budżetowych określające podmiot, przedmiot opodatkowania, powstanie obowiązku podatkowego, podstawę opodatkowania, stawki podatkowe oraz regulujące prawa i obowiązki organów podatkowych, podatników, płatników i inkasentów, a także ich następców prawnych oraz osób trzecich (art. 3 pkt 1 Ordynacji podatkowej).

W świetle powyższego ustawa Prawo dewizowe oraz ustawa o swobodzie działalności gospodarczej nie stanowią ustaw podatkowych w rozumieniu cytowanych przepisów Ordynacji podatkowej. Organ podatkowy pierwszej instancji w uzasadnieniu zaskarżonego postanowienia powołał wprawdzie niektóre przepisy tych ustaw jednakże nie był uprawniony do ich interpretacji. Tym samym stawianie Naczelnikowi Pierwszego Urzędu Skarbowego w Gliwicach zarzutu nieudzielania jednoznacznej odpowiedzi na pytania dot. interpretacji tych ustaw jest nieuzasadnione.

Ad.2)

Zgodnie z art. 5 ust. 2 ustawy o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników, zgłoszenie identyfikacyjne osób fizycznych zawiera nazwisko, imiona, imiona rodziców, datę i miejsce urodzenia, płeć, nazwisko rodowe, obywatelstwo lub obywatelstwa, adres miejsca zamieszkania, adres miejsca zameldowania na pobyt stały lub czasowy, rodzaj i numer dowodu tożsamości oraz numer ewidencyjny PESEL. Zgłoszenie identyfikacyjne podatników wykonujących działalność gospodarczą zawiera również informacje dotyczące tej działalności (art. 5 ust. 4 ww. ustawy). Art. 5a ust. 1 i 2 ww. ustawy stanowi, iż podatnicy prowadzący działalność gospodarczą mogą złożyć zgłoszenie identyfikacyjne jednocześnie ze złożeniem wniosku o wpis do rejestru przedsiębiorców lub zgłoszenia do ewidencji działalności gospodarczej, a w przypadku osób fizycznych mających nadany NIP, rozpoczynających działalność gospodarczą - zgłoszenie aktualizacyjne jednocześnie ze złożeniem zgłoszenia do ewidencji działalności gospodarczej. W przypadku określonym w ust. 1 podatnicy prowadzący działalność gospodarczą są obowiązani dokonać zgodnie z art. 9 zgłoszenia aktualizacyjnego z podaniem w szczególności wykazu rachunków bankowych (...).

Słusznie wskazano w zażaleniu, iż z treści cytowanych powyżej przepisów nie wynika dla podatnika zakaz korzystania w ramach prowadzonej działalności gospodarczej z usług instytucji parabankowych. Stanowisko takie zostało zresztą wyrażone przez Naczelnika Pierwszego Urzędu Skarbowego w Gliwicach w uzasadnieniu zaskarżonego postanowienia. Jednocześnie Naczelnik Pierwszego Urzędu Skarbowego w Gliwicach wskazał jednakże, iż podatnik winien korzystać z usług instytucji finansowej, która udostępnia informacje o dokonanych za jej pośrednictwem transakcjach, co umożliwia podatnikowi prowadzenie dokumentacji księgowej, spełniającej wymogi określone przepisami prawa.

Ad.3)

Zgodnie z art. 14 ust. 1a i 1b ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jednolity Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.) przychody w walutach obcych przelicza się na złote według kursów średnich z dnia uzyskania przychodu ogłaszanych przez Narodowy Bank Polski. Jeżeli przychody wyrażone są w walutach obcych, a między dniem ich uzyskania i dniem faktycznego otrzymania występują różne kursy walut, przychody te odpowiednio podwyższa się lub obniża o różnice wynikające z zastosowania kursu kupna walut z dnia faktycznego otrzymania przychodów, ustalonego przez bank, z którego usług korzystał uzyskujący przychód, oraz zastosowania kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z dnia uzyskania przychodu. Przychody z tytułu różnic kursowych od własnych środków lub wartości pieniężnych w walutach obcych związanych z działalnością gospodarczą ustala się jako różnicę między wartością tych środków obliczoną przy zastosowaniu kursu kupna walut z dnia faktycznego otrzymania przychodu oraz kursu kupna walut z dnia ich otrzymania albo kursu sprzedaży z dnia nabycia walut, ogłaszanego odpowiednio przez bank, z którego usług korzystał podatnik.

Natomiast zgodnie z art. 22 ust. 1 zd. 2 i 3 oraz ust. 1a ww. ustawy koszty poniesione w walutach obcych przelicza się na złote według kursów średnich ogłaszanych przez Narodowy Bank Polski z dnia poniesienia kosztu. Jeżeli koszty wyrażone są w walutach obcych, a między dniem ich zarachowania i dniem zapłaty występują różne kursy walut, koszty te odpowiednio podwyższa się lub obniża o różnice wynikające z zastosowania kursu sprzedaży walut z dnia zapłaty, ustalonego przez bank, z którego usług korzystał ponoszący koszt, oraz z zastosowania kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z dnia zarachowania kosztów. Koszty z tytułu różnic kursowych od własnych środków lub wartości pieniężnych w walutach obcych ustala się jako różnicę między wartością tych środków obliczoną przy zastosowaniu kursu sprzedaży walut z dnia faktycznej zapłaty oraz kursu kupna walut z dnia ich otrzymania albo kursu sprzedaży z dnia nabycia walut, ogłaszanego odpowiednio przez bank, z którego usług korzystał podatnik.

W toku prowadzonej działalności gospodarczej przedsiębiorcy zawierają niejednokrotnie transakcje walutowe, których pochodną mogą być różnice kursowe. Księgi podatkowe muszą być bowiem prowadzone w języku polskim i w walucie polskiej, a to oznacza iż kwoty wyrażone w walucie obcej trzeba przeliczać na złote.

Słusznie wskazuje podatnik w zażaleniu, iż w obecnym stanie prawnym przedsiębiorca nie ma obowiązku nabywania i zbywania walut wyłącznie za pośrednictwem banków. Należy zwrócić uwagę, iż cytowane powyżej przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych również nie wprowadzają w tym względzie żadnych ograniczeń.

Wskazują one jednakże okoliczności, w których dokonywane przez podatnika transakcje walutowe skutkują na gruncie ww. ustawy obowiązkiem naliczania różnic kursowych, korygujących wielkość przychodów i kosztów ich uzyskania. Z treści cytowanych powyżej przepisów wynika jednoznacznie, iż za podstawę naliczania różnic kursowych przyjmują one wyłącznie transakcje dokonywane za pośrednictwem banków.

W świetle powyższego transakcje walutowe zawierane za pośrednictwem innych instytucji niż banki, nie upoważniają podatników do naliczania różnic kursowych na gruncie ww. usta-wy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Decyzja niniejsza jest ostateczna.