Temat interpretacji

Czy od otrzymanej w wyniku ugody kwoty z tyt. udziałów w spółce Wnioskodawczyni zobowiązana jest zapłacić podatek dochodowy od osób fizycznych?

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pani, przedstawione we wniosku z dnia 27 marca 2012 r. (data wpływu 29 marca 2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania kwoty otrzymanej z tytułu ugody sądowej - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 29 marca 2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania kwoty otrzymanej z tytułu ugody sądowej.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawczyni od 1 stycznia 2000 r. do 8 września 2010 r. była wspólniczką spółki cywilnej. Wspólnikami byli również Jej mąż, siostra męża i jej mąż. Każdy ze wspólników posiadał po 25% udziału w zyskach spółki. Aportem była praca wspólników, świadczona osobiście przez każdego, zgodnie z ustaleniami dotyczącymi podziału obowiązków. Majątek spółki, maszyny, oprzyrządowanie rozwijał się w wyniku zatrzymywania corocznie w spółce w równej części dochodu każdego ze wspólników. Każdy ze wspólników swój dochód ze spółki opodatkowywał podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Zatem dochody, które w spółce pozostawały były już raz opodatkowane i pracowały dalej na uzyskiwanie kolejnych zysków, które znowu były opodatkowane, itd. W 2009 r. ze spółki wystąpiła siostra męża, która przekazała swoje udziały na rzecz swojego męża, jednakże dalej świadczyła pracę na rzecz spółki. Odtąd Wnioskodawczyni i Jej mąż mieli po 25% udziału w spółce, zaś szwagier 50% udziału. Po rozwodzie Wnioskodawczyni wystąpiła ze spółki i wyrejestrowała się jako osoba prowadząca działalność gospodarczą. Po remanencie zapłaciła od dochodu w formie ryczałtu podatek w wysokości 10%. Jako, że byli wspólnicy nie chcieli wypłacić Jej należnych udziałów w spółce Wnioskodawczyni wniosła sprawę do Okręgowego Sądu Gospodarczego. Z powodu złej sytuacji finansowej oraz przedłużania się sprawy, Wnioskodawczyni zdecydowała się na ugodę sądową czyniącą zadość Jej roszczeniom wynikającym z wysokości udziałów, ugodę zawarto 18 listopada 2011 r. Pieniądze w wysokości 75.000 zł Wnioskodawczyni otrzymała 15 grudnia 2011 r., ale by je otrzymać poniosła koszty sądowe i adwokackie. Majątek, który wspólnie wspólnicy wypracowali i który był ich wspólną własnością (materialny i niematerialny) pozostał w spółce.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy od otrzymanej w wyniku ugody kwoty z tyt. udziałów w spółce Wnioskodawczyni zobowiązana jest zapłacić podatek dochodowy od osób fizycznych...

Wnioskodawczyni nadmienia, że podobne zapytania były już poddawane interpretacjom podatkowym, z których najnowsza - to stanowisko jakie zajął Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 27 lutego 2012 r. nr ILPB1/415-91/09/12-S/IM na podstawie wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z dnia 8 grudnia 2009 r. sygn. akt I SA/Łd 642/09 oraz w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 27 października 2011 r., sygn. akt IIFSK 800/10, stanowiące, że wystąpienie wspólnika ze spółki cywilnej i wiążący się z tym faktem zwrot przypadających temu wspólnikowi pieniędzy nie skutkuje powstaniem u niego przychodu podlegającego opodatkowaniu.

Zdaniem Wnioskodawczyni, majątek jakim spółka dysponowała i który w niej pozostał, został wypracowany w równych częściach przez wspólników, na bazie pozostawionych w spółce opodatkowanych dochodów poszczególnych wspólników (w równych częściach), gdyż spółka cywilna nie posiada podmiotowości w zakresie podatku dochodowego, a podatnikiem tego podatku jest wspólnik, który uwzględnia w rozliczeniu podatku dochodowego przychody oraz koszty ich uzyskania generowane przez spółkę cywilną w proporcji, w jakiej partycypuje w jej zyskach na podstawie umowy spółki. Wnioskodawczyni jest zatem zwolniona od zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych od przedmiotowej kwoty. Wystąpienie Wnioskodawczyni ze spółki cywilnej spowodowało podział majątku wspólnego, a nie osiągnięcie dochodu. Nastąpiło zniesienie współwłasności łącznej. Zatem nie nastąpiło przysporzenie, a jedynie (wynikająca z ugody) wypłata tego, co w czasie trwania spółki było także Jej własnością.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 860 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16 poz. 93 ze zm.), przez umowę spółki wspólnicy zobowiązują się dążyć do osiągnięcia wspólnego celu gospodarczego przez działanie w sposób oznaczony, w szczególności przez wniesienie wkładów. Każdy wspólnik jest uprawniony do równego udziału w zyskach i w tym samym stosunku uczestniczy w stratach, bez względu na rodzaj i wartość wkładu. W umowie spółki można inaczej ustalić stosunek udziału wspólników w zyskach i stratach. Można nawet zwolnić niektórych wspólników od udziału w stratach. Natomiast nie można wyłączyć wspólnika od udziału w zyskach (art. 867 § 1 K.c.).

W myśl art. 871 § 1 Kodeksu cywilnego, wspólnikowi występującemu ze spółki zwraca się w naturze rzeczy, które wniósł do spółki do używania, oraz wypłaca się w pieniądzu wartość jego wkładu oznaczoną w umowie spółki, a w braku takiego oznaczenia, wartość, którą wkład ten miał w chwili wniesienia. Nie ulega zwrotowi wartość wkładu polegającego na świadczeniu usług albo na używaniu przez spółkę rzeczy należących do wspólnika.

Ponadto, stosownie do art. 871 § 2 K.c., występującemu wspólnikowi wypłaca się w pieniądzu taką część wartości wspólnego majątku pozostałego po odliczeniu wartości wkładów wszystkich wspólników, jaka odpowiada stosunkowi, w którym występujący wspólnik uczestniczył w zyskach spółki.

Spółka cywilna jest osobową spółką prawa cywilnego, która nie ma osobowości prawnej. W przypadku prowadzenia działalności gospodarczej w formie spółki niemającej osobowości prawnej, podatnikiem podatku dochodowego nie jest spółka lecz jej poszczególni wspólnicy. Zatem to na nich, a nie na spółce, ciąży obowiązek podatkowy w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych.

Zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.), przychody z udziału w spółce niebędącej osobą prawną, ze wspólnej własności, wspólnego przedsięwzięcia, wspólnego posiadania lub wspólnego użytkowania rzeczy lub praw majątkowych u każdego podatnika określa się proporcjonalnie do jego prawa do udziału w zysku (udziału) oraz, z zastrzeżeniem ust. 1a, łączy się z pozostałymi przychodami ze źródeł, z których dochód podlega opodatkowaniu według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1. W przypadku braku przeciwnego dowodu przyjmuje się, że prawa do udziału w zysku (udziału) są równe.

Zasady wyrażone w ust. 1 stosuje się odpowiednio do rozliczania kosztów uzyskania przychodów, wydatków niestanowiących kosztów uzyskania przychodów i strat (art. 8 ust. 2 pkt 1 tej ustawy).

Wobec powyższego uzyskane przez spółkę osobową przychody oraz poniesione koszty uzyskania przychodów podlegają rozliczeniu u jej wspólników, proporcjonalnie do ich udziałów w spółce. Natomiast dochód osiągnięty z tytułu udziału w spółce cywilnej stanowi dla jej wspólnika - osoby fizycznej, dochód z pozarolniczej działalności gospodarczej, podlegający opodatkowaniu według zasad przewidzianych dla tego źródła.

Analizując skutki podatkowe wystąpienia wspólnika (osoby fizycznej) ze spółki cywilnej należy mieć na uwadze, że z dniem 1 stycznia 2011 r. znowelizowana została ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zmiany dokonane zostały ustawą z dnia 25 listopada 2010 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz. U. Nr 226, poz. 1478).

Mając na uwadze to, że ugoda uwzględniająca roszczenia Wnioskodawczyni co do wypłaty udziału została zawarta w 2011 r. i w tym też roku zostały wypłacone Jej środki pieniężne z tego tytułu, w przedmiotowej sprawie zastosowanie znajdą przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2011 r.

W myśl art. 14 ust. 1 ww. ustawy, za przychód z działalności, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3 (pozarolniczej działalności gospodarczej), uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług.

Stosownie do treści art. 14 ust. 2 pkt 16 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przychodem z działalności gospodarczej są również środki pieniężne otrzymane przez wspólnika spółki niebędącej osobą prawną z tytułu wystąpienia z takiej spółki.

Przy czym zgodnie z art. 14 ust. 3 pkt 11 ww. ustawy, do przychodów z działalności gospodarczej, nie zalicza się środków pieniężnych otrzymanych przez wspólnika spółki niebędącej osobą prawną z tytułu wystąpienia z takiej spółki, w części odpowiadającej uzyskanej przed wystąpieniem przez wspólnika nadwyżce przychodów nad kosztami ich uzyskania, o których mowa w art. 8, pomniejszonej o wypłaty dokonane z tytułu udziału w tej spółce.

Zgodnie z art. 24 ust. 3c ww. ustawy, dochodem z tytułu wystąpienia wspólnika ze spółki niebędącej osobą prawną w przypadku otrzymania środków pieniężnych jest różnica między przychodem z tego tytułu, ustalonym zgodnie z art. 14, a wydatkami na nabycie lub objęcie prawa do udziałów w takiej spółce.

Zatem, biorąc pod uwagę obowiązujące przepisy prawa podatkowego wskazać należy, iż środki pieniężne otrzymane przez wspólnika w związku z wystąpieniem ze spółki cywilnej w części stanowiącej nadwyżkę ponad kwotę odpowiadającą uzyskanej przed wystąpieniem przez wspólnika nadwyżce przychodów nad kosztami ich uzyskania, o których mowa w art. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, pomniejszonej o wypłaty dokonane z tytułu udziału w tej spółce stanowią przychód z działalności gospodarczej. Inaczej mówiąc z otrzymanej kwoty należy wyłączyć tę część otrzymanych przez wspólnika kwot, która została już opodatkowana podatkiem dochodowym, a nie została wcześniej otrzymana przez wspólnika. Tak ustalona kwota stanowi przychód z działalności gospodarczej. Zatem w sytuacji gdy wartość wypłaconego udziału kapitałowego w majątku spółki cywilnej nie przekroczy środków pozostawionych w spółce, a już opodatkowanych, nie powstanie przychód podlegający opodatkowaniu.

Z kolei dochodem podlegającym opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych z tytułu wystąpienia wspólnika ze spółki niebędącej osobą prawną, jest różnica między tak ustalonym przychodem, a wydatkami na nabycie lub objęcie prawa do udziału w spółce.

Z treści wniosku wynika, że Wnioskodawczyni od 1 stycznia 2000 r. do 8 września 2010 r. była wspólniczką spółki cywilnej. Każdy ze wspólników posiadał po 25% udziału w zyskach spółki. Aportem była praca wspólników, świadczona osobiście przez każdego, zgodnie z ustaleniami dotyczącymi podziału obowiązków. Majątek spółki, maszyny, oprzyrządowanie rozwijał się w wyniku zatrzymywania corocznie w spółce w równej części dochodu każdego ze wspólników. Każdy ze wspólników swój dochód ze spółki opodatkowywał podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Wraz z wystąpieniem ze spółki cywilnej Wnioskodawczyni wyrejestrowała się jako osoba prowadząca działalność gospodarczą. Po remanencie zapłaciła od dochodu w formie ryczałtu podatek w wysokości 10%. W wyniku zawartej w dniu 18 listopada 2011 r. ugody sądowej czyniącej zadość Jej roszczeniom wynikającym z wysokości udziałów, Wnioskodawczyni otrzymała w dniu 15 grudnia 2011 r. spłatę w kwocie 75.000 zł.

Z powyższego wynika, że pieniądze, które Wnioskodawczyni uzyskała na mocy zawartej ugody sądowej, stanowią w istocie realizację jej uprawnień jako występującego ze spółki cywilnej wspólnika tejże spółki. Skoro jak wskazano w treści stanu faktycznego, zwrócony Jej udział kapitałowy odzwierciedla kwotowo Jej udział jako wspólnika w majątku spółki, który znajduje swe źródło w wypracowanym i pozostawionym w spółce zysku, już opodatkowanym, to spłata udziału kapitałowego nie będzie stanowić dla Wnioskodawczyni przychodu.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku Al. Zwycięstwa 16/17, 80-219 Gdańsk po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.

Wniosek ORD-IN

Treść w pliku PDF 873 kB

Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy